BATMAN ANADOLU LİSESİ ORTAOKULLAR ARASI 1. MATEMATİK OLİMPİYATI SORULARI 1. CAB ve EFD eş üçgenlerdir. AC x y z , BC x 8z , AB z 6 , EF 3 , DF 2 y z , DE y 2 olduğuna göre x y z toplamının değeri kaçtır? 3 3 3 a) 36 b) 40 c) 48 d) 57 e) Hiçbiri çözüm: . CAB ve EFD eş üçgenler olduğundan AC EF , AB FD , BC DE dir. Bu eşitliklerden x y z 3 , z 6 2 y z , x 8 z y 2 olup denklemler çözülürse x 2 , y 4 , z 1 dir. x3 y3 z 3 (2)3 43 13 57 bulunur. Cevap d 2. (k 1) (k 2) (k 3) ... (k 19) toplamının bir tam kare olmasını sağlayan en küçük iki k pozitif tamsayı değerinin toplamı kaçtır? a) 75 b) 66 c) 59 d) 48 e) Hiçbiri çözüm: (k 1) (k 2) (k 3) ... (k 19) n2 olsun. 19k 190 n 2 olup 19(k 10) n2 yazılır. Son eşitlikte sol tarafın tam kare olması için k 10 19 m2 şeklinde olmalıdır. m 1 için k 9 , n 19 en küçük değeri bulunur. 19 dan sonraki en küçük değeri bulalım. m 2 için k 66 , n 38 bulunur. Bu k sayılarının toplamı 9 66 75 dir. Cevap a 3. Kenar uzunluğu 1 birim olan karenin köşelerinden eş ikizkenar dik üçgenler kesilerek bir düzgün sekizgen elde ediliyor. Düzgün sekizgenin alanı kaç birim karedir? 2 2 2 b) c) 2 1 d) 4 2 5 e) Hiçbiri 3 3 çözüm: Eş ikizkenar üçgenlerin dik kenar uzunlukları x olsun. Düzgün sekizgenin alanı 1 2x 2 olur. Ayrıca düzgün sekizgenin bir kenarı, kesilen dik üçgenin hipotenüsüne eşit olduğundan 2 2 bulunur. O halde düzgün sekizgenin alanı: 1 2 x 2 x olur. Bu eşitlikten x 2 2 2 2 1 2 x 2 1 2( ) 2 2 2 birim kare bulunur. Cevap e 2 a) 4. Bir tane 1, bir tane 2 ve istenildiği kadar 0 rakamı kullanılarak yazılabilecek 1010 dan küçük sayıların kaç tanesi bir tam sayının karesine eşittir? a) 0 b) 1 c) 1000 e) Hiçbiri d) 3000 çözüm: Oluşturacağımız sayıların rakamları toplamı daima 3 tür. Bu sayı bir tam sayının karesine eşit ise bu tam kare sayı 9 ile bölüne bilmelidir. Fakat bu mümkün olmadığından istenen şartları sağlayan sayı yoktur. Cevap a 5. a ve b birbirinden farklı asal sayılar olsun. aaa ve bbb üç basamaklı sayılar olmak üzere (aaa bbb)2 çarpımının asal olmayan tüm bölenlerinin toplamı 48 ise, a·b kaçtır? a) 6 b)10 c) 15 d) 35 e) 55 çözüm: Bir sayının asal olmayan tüm bölenlerin toplamı 48 ise asal bölenlerinin toplamı 48 dir. (aaa bbb)2 = a 2 b 2 32 372 olduğundan a + b = 8 dir. O halde a b 3 5 15 . Cevap c 6. Aşağıdaki şekilde A noktasında bulunan bir kişi, çizgiler üstünde hareket ederek ve geçilen bir noktadan tekrar geçilmemesi şartıyla B noktasına yürüyecektir. Bu kişi kaç farklı yol takip edebilir? B A Çözüm: Genel olarak A ile B arasındaki dikdörtgenin n dilime ayrılması durumunda gidilebilecek farklı yolların sayısının 2 n dir. Problemde n 13 dilim olduğundan 213 8192 farklı yol vardır. Bunu ispat edelim. Üst yoldaki iki nokta arasında kalan doğru parçalarını a1 , a2 , … , a13 ile, alt yoldaki iki nokta arasında kalan doğru parçalarını b1 , b2 , … , b13 ile gösterelim. A dan B ye gitmek için a1, b1 , a2 , b2 , … , a13 , b13 kümelerinin her birinden birer eleman seçmeliyiz. Bu ise 213 8192 yolla yapılabilir. a1 a2 a13 A B b1 b2 b13 7. ABCDE düzgün beşgeninde A noktasından CD doğrusuna inen dikme ayağı F, B noktasından DE doğrusuna inen dikme ayağı G olsun. AF ile BG nin kesişim noktası H dir. Alan( ABH ) x ise, x =? Alan( FDGH ) Çözüm: Alan( ABCF ) ve Alan( BCDG ) , beşgenin alanının yarısına eşit olduğundan aşağıdaki şekle S göre S1 S3 S2 S3 olup x 1 1 dir. S2 A S1 B E H S3 C G S2 F D 8. x 2 8 x 2 y 16 ve y 2 4 y 2 x 10 denklemlerinin sağlayan x, y reel sayıları için x y kaç farklı değer alabilir? Çözüm: Denklemleri taraf tarafa toplayıp düzenlersek 2 2 x 2 10 x 25 y 2 2 y 1 0 x 5 y 1 0 x 5, y 1 olup x y tek değer alır. 8 a 7 eşitsizliğini sağlayan her bir a 15 a b 13 değerleri için en fazla iki tane b değeri bulunabiliyor. Buna göre a nın alabileceği en büyük değerin rakamları toplamı nedir? 9. a ve b birer pozitif tam sayı olmak üzere, Çözüm: 8 a 7 13 a b 15 6 b 7 6 b 7 6a 7a b 1 1 1 15 a b 13 7 a 8 7 a 8 7 a 8 7 8 7 a 6a 6a 7 a 3 eşitsizliğini elde ederiz. , aralığında en az iki tam sayı olması için 8 7 7 8 a 3 a ≤ 168 elde ederiz. a = 168 için 144 b 147 olur. Yani b nin en az iki olmalıdır. 56 çözümü vardır. 168 in rakamları toplamı 15 tir. 10. x, y, z asal sayılar ve z x3 2 x 2 y 2 xy 2 y3 ise, z nin alabileceği kaç farklı değer vardır? Çözüm: Verilen ifadeyi z x3 2 x 2 y 2 xy 2 y3 ( x3 y 3 ) (2 x 2 y 2 xy 2 ) ( x y)( x 2 xy y 2 ) 2 xy( x y) şeklinde düzenlersek z ( x y)( x 2 3xy y 2 ) olur. x, y, z asal sayılar olduğundan z x 2 3xy y 2 1 x y olmalıdır. Aralarındaki fark 1 olan asal sayılar yalnızca 3 ve 2 dir. Dolayısıyla x 3, y 2 elde edilir. Bu değerler kullanılarak z nin tek değeri z 31 olarak bulunur. BAŞARILAR DİLERİZ.