1. Dönem - 1. Uygulama
advertisement
2016-2017 1. Dönem - 1. Uygulama P erformans İ S zleme 5. SINIF üreç A nalizi MATEMATİK OKURYAZARLIĞI DENİZ FENERİ Deniz fenerleri tepesinde ışık yanan kulelerdir ve gemilerin özellikle geceleri, kıyıya yakın olan yerlerde yollarını bulmalarına yardımcı olurlar. Işıkları belirli sürelerde yanıp söner ve belli bir düzeni vardır. Belli bir süre içinde aynı düzende yanıp sönerek hareketini tekrar eder. Tekrar ettiği her hareket için geçen süreye “periyot” denir. Her deniz fenerinin kendine has periyodu vardır. Aşağıdaki diyagramda bir deniz fenerinin karanlık ve aydınlık olan zamanlarının birbiriyle ilişkisi verilmiştir ve bu bir örüntü oluşturmaktadır. Karanlık Aydınlık 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Zaman (saniye) Bu örüntü basit bir kural içermektedir. Bu kuralı keşfettiğinizde ilerleyen saniyelerde fenerin yanacağı ya da söneceği sürelerle ilgili yorum yapabilirsiniz. Soru 1.1 Deniz fenerinin yanıp sönmesiyle ilgili olarak hazırlanmış olan diyagramı incelediğinizde periyodu ne olur? Soru 1.2 Deniz feneri 1 dakikada kaç kez aydınlanır? 1 Diğer sayfaya geçiniz. 5. SINIF MATEMATİK OKURYAZARLIĞI BİLGİSAYAR ŞİFRESİ Yiğit bilgisayarı için bir şifre oluşturmak istiyor. Bu şifreye ait ipuçları aşağıda verilmiştir. • Şifre, rakamları farklı dört basamaklı bir sayıdır. • Birler basamağı çift sayı değildir. • Binler basamağı yüzler basamağının 2 katıdır. • Onlar basamağı 7 dir ve sayı 5000 den küçüktür. Bu ipuçlarına göre, Soru 2.1 Yiğit kaç farklı şifre oluşturabilir, bu şifreler nelerdir? Soru 2.2 Bu şifrelerden en büyüğü ile en küçüğünün toplamı kaçtır? 2 Matematik Okuryazarlığı Testi Bitti. Fen Okuryazarlığı Testine Geçiniz. P erformans İ zleme 5. SINIF S üreç A nalizi FEN OKURYAZARLIĞI VİTAMİNLER Vitaminler, yaşam için gerekli, çok küçük miktarıyla hücre metabolizmasında fazlasıyla önemli besin maddesidir. Vitaminlerin çoğu vücut tarafından yapılmadığı için besinlerle alınması gerekmektedir. Bu besinlerin bir kısmı çiğ olarak bir kısmı da belirli pişirme süreçlerinden geçerek soframıza ulaşır. Vitaminler vücudumuzda düzenleyici olarak görev yapar ve vücudumuzu hastalıklardan korur. Vitaminlerin A, B, C, D, E ve K gibi çeşitleri vardır. Bu vitaminlerin eksikliğinde çeşitli hastalıklar görülebilir. Örneğin; C vitamini eksikliğinde diş eti hastalıkları görülebilirken A vitamini eksikliğinde de gece körlüğüne rastlanabilir. Soru 1.1 Vitaminlerin vücudumuz için gerekliliğini açıklayınız. …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… Soru 1.2 Aşağıdaki vitaminlerin bulunduğu besin kaynaklarına iki örnek veriniz. A Vitamini: …………………………………………………………………………………………..................................... C Vitamini: …………………………………………………………………………………………..................................... D Vitamini: …………………………………………………………………………………………..................................... Soru 1.3 “Bugün bir türlü okula gitmek istemiyorum. Başım ağrıyor,terliyorum, kendimi iyi hissetmiyorum, sanırım hastalanıyorum. Ama ben çok yemek yerim. Özellikle hamburger, makarna ve patates kızartmasını çok seviyorum ve her gün yiyorum. Peki neden hasta oluyorum?” diyen Ece’ye sizin vereceğiniz cevap ne olur? …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… 3 Diğer sayfaya geçiniz. 5. SINIF FEN OKURYAZARLIĞI BİSKÜVİCİK Merhaba benim adım Bisküvicik. Aslında ben bir bisküviydim. Ta ki o sabaha kadar. O sabah beni bir çocuk ağzına attı ve bir bardak çayı da üzerime içti. Ben bir yandan sıcak çayla uğraşıp bir yandan da takır takır çalışan dişlerle mücadele ediyordum ama nafile sıcak çay beni yumuşattı ve dişler ise; bir güzel parçaladı. Daha sonra tükürük bir güzel ıslattı. Ben bunlar ile baş etmeye çalışırken birden bir kapak açıldı doğruca yutağa ve oradan da yemek borusuna geçtim. Tam her şey yolunda diye düşünürken birden başka bir kapakçık açıldı. Neye uğradığımı şaşırdım. Her neyse bu kapaktan geçerek mideye düştüm. Mide beni öz suyuyla bir güzel parçalayıp bulamaç haline getirdi. Sonra ince bağırsağa gittim. Orada sindirimimi tamamladım. Faydalı kısmım ince bağırsaktan kana geçti. Kalan parçalarımı ise kalın bağırsağa gönderip dışarıya yolladılar. Soru 2.1 Besinlerin parçalanıp bulamaç haline geldiği organ hangisidir? A) Ağız B) Mide C) İnce bağırsak D) Kalın bağırsak Soru 2.2 İnce bağırsağın sindirim sistemindeki görevi nedir? …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… 4 Fen Okuryazarlığı Testi Bitti. Okuma Becerisi Testine Geçiniz. P erformans İ zleme S 5. SINIF üreç A nalizi OKUMA BECERİSİ SON 230 BİREY Türkiye’de sadece Hatay’ın Kırıkhan ilçesinde yaşayan ve nesli tükenmekte olan Hatay dağ ceylanları, çimento fabrikası tehdidi altında. Sayıları 230 bireye kadar düşen dağ ceylanlarının üreme alanlarını çimento üretecek kalker kaynağı olarak kullanmak isteyen işletme, bölge halkının yaptığı itirazlar sayesinde durdurulmuştu. Aşırı avlanma, yaşam alanının daralması gibi sorunlarla mücadele eden Hatay’daki son bireyler, şimdi yine aynı tehlikeyle karşı karşıya. Doğa Derneği Genel Müdürü Engin Yılmaz şunları söylüyor: “Söz konusu bölge, kurutulan Amik Gölü’nün son kalıntısı Gölbaşı Gölü’nü içermesi açısından da önem taşıyor. “Bu bölge acilen yaban hayatı koruma sahası ilan edilmeli.” Soru 1.1 Hatay dağ ceylanlarının neslinin tükenmesini önlemek için neler yapılmalıdır? Bu durumla ilgili iki öneri yazınız. • • Soru 1.2 Sanayileşmenin çevreye verdiği zararlara yaşadığımız çevreden hareketle bir örnek de siz veriniz. 5 Diğer sayfaya geçiniz. 5. SINIF OKUMA BECERİSİ YİYECEKLERİN İÇİNDE BAŞKA NELER VAR? Yediğiniz yiyeceklerde “vitamin ve mineral” adı verilen, sizin için gerekli başka besleyici maddeler de bulunur. Peki vitaminler ne işe yarar? Vitaminler, diğer besleyici maddelerin işlerini yapmasına yardımcı olan küçük işçiler gibidir. Yaklaşık 20 çeşit vitamin vardır. Vitaminlerin çoğu harflerle adlandırılır. A vitamini daha iyi görmenize yardımcı olur. Yumurta sarısında, karaciğerde, tam yağlı sütte ve havuçta bulunur. Değişiklik yararları olan B vitamininin birçok çeşidi vardır. Tahıllı yiyecekler ve et, B vitamini bakımından zengindir. C vitamini sağlık ve vücut onarımı için yararlıdır. Taze meyve ve sebzelerde yer alır. D vitamini ise kemiklerinizi ve dişlerinizi sağlamlaştırır. Bu vitamini süt ve süt ürünleri gibi besinlerden alırız. Denizciler eskiden, yaraların iyileşmesini engelleyen bir hastalık olan iskorbüt hastalığına yakalanırdı. Bunun nedeni, taze sebze ve meyve yemeden yani C vitamini almadan, aylarca denizde kalmalarıydı. Vücudunuz güneş ışığını kullanarak kendi başına D vitamini üretebilir. Fakat az güneşli bölgelerde yaşayan insanların, içinde D vitamini olan yiyeceklerden daha fazla yemesi gerekir. Soru 2.1 Metne göre aşağıda verilen cümlelerin doğru olanlara “D” yanlış olanlara ise “Y” yazınız. Doğru Yanlış a) Spora yeni başlayan Demet’in kemiklerinin güçlenmesi için bol bol tahıllı yiyecekler yemesi gerekmektedir. b) Gülşah, yeterince C vitamini almadığı için oturduğu yerden tahtada yazılanları görememektedir. c) Güneşe çıkmayı çok sevmeyen İpek, D vitamini eksikliği yaşamamak için balık ve yumurta tüketmelidir. d) Erkan, hasta olmamak ve vücut sağlığını korumak için taze meyve ve sebze yemeye özen göstermelidir. e) Zehra, diş sağlığının daha iyi olması için süt ve süt ürünlerinden faydalanmalıdır. Soru 2.2 Peki siz, günlük beslenmenizi belirterek buna göre vücudunuzun hangi vitaminlere ihtiyaç doyduğunu yazınız. • Günlük beslenmede en çok tüketilenler: • İhtiyaç duyulan vitaminler: 6 Diğer sayfaya geçiniz. 5. SINIF OKUMA BECERİSİ HAYVANLARIN DOSTLUĞU (Sosyal Bilg iler) Canlılar arasında büyük bir dayanışma, iş birliği ve yardımlaşma vardır. Örneğin, bir maymun sırtında bulunan parazitleri ayıklatmak ve sırtını kaşıtmak için başka bir maymundan yardım alır. Geyik ve zebra sürüleri de çoğu zaman bir arada yaşarlar. Zebralardan biri, geyiklere saldıracak olan bir düşmanı fark ederse geyik sürüsünü hemen bu tehlikeye karşı uyarır. Küçük kuşlar ise düşmanı fark ettiklerinde hemen öterek alarm verirler. Bazı kuşlar ise hayvanların üzerinde yaşarlar ve tehlikeyi sezdikleri anda çığlık atarak üstünde yaşadığı hayvanı uyarırlar. Yunusların ise en büyük düşmanları köpekbalıklarıdır. Her zaman grup halinde dolaştıkları için tehlikelere grupça karşı koyarlar. Soru 1.1 Metinden yola çıkarak grubun tanımını yapınız. Metinde bahsedilen hayvanların dostluğuna bir örnek veriniz. • Grup: • Hayvanların dostluğuna örnek: Soru 1.2 Üyesi olduğumuz gruplardaki rollerimizin gereklerini yerine getirmemiz ne gibi sonuçlar ortaya çıkartır? İki madde ile açıklayınız. • • Soru 1.3 Aşağıdaki tabloda yer alan özelliklerin doğru (D) ya da yanlış (Y) olduğuna karar vererek ilgili alanı işaretleyiniz. Doğru Yanlış a) Aile hem grup hem kurumdur. b) Bahçeşehir Okulları sadece gruptur. 7 Diğer sayfaya geçiniz. 5. SINIF OKUMA BECERİSİ (Sosyal Bilg iler) BİR DİLEK Sonia, Pakistan’ın Karachi şehrinde işvereninin evinde yaşayan, hizmetçilik ve bakıcılık yapan 10 yaşında bir çocuk. Her gün saat 07.00’da kalkıyor ve bakımından sorumlu olduğu iki çocuğu hazırlıyor. Onları okula bırakıyor. Kendisinin de okulda olması gerekirken, eve gelip çamaşır yıkıyor, ev işi yapıyor. Çocukları okuldan alıyor, doyuruyor, gece yarısına kadar onlarla ilgileniyor. Sonra da uyumak için evde ona ayrılan odaya çekiliyor. Her gün aklının bir köşesinde yer alan isteğini hatırlıyor ve “Eğer bir dileğim olsaydı, okula gitmeyi dilerdim” diyor. Ertesi gün yine aynı şekilde güne başlıyor. Soru 2.1 Metinden yola çıkarak Sonia’nın hangi hakları ihlal edilmiştir? İki örnek veriniz. Soru 2.2 Sizce çocuk haklarının ihlal edilmesinin toplumda yol açacağı sorunlar neler olabilir? İki madde halinde yazınız. Soru 2.3 Sonia çocuk olarak tüm haklarını kullanabilseydi sizce nasıl bir hayatı olurdu? 8 Okuma Becerisi Testi Bitti. Cevaplarınızı Kontrol Ediniz.
