KPSS A Grubu Optimus Maliye Tamamı Çözümlü Soru
advertisement
O P T I M U S MALİYE SORU BANKASI TAMAMI ÇÖZÜMLÜ Maliye Teorisi İdari Hakimlik Kamu Harcamaları Kamu Gelirleri Devlet Bütçesi Devlet Borçlanması Maliye Politikası Türk Vergi Sistemi Sayıştay KPSS ve kurum sınavları için özgün sorulardan oluşan TEK KİTAP Gelir Uzmanlığı Kamu İhale Kurumu Kontrolörlük Denetmenlik Uzmanlık Makbule Ekici Birhan Çelik MALİYE SORU BANKASI ISBN 978-605-318-162-0 Kitap içeriğinin tüm sorumluluğu yazarına aittir. © 2016, Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti’ye aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı, mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. 1. Baskı: 2016, Ankara Yayın-Proje: Neslihan Gürsoy Dizgi-Grafik Tasarım: Hilal Sultan Coşkun Kapak Tasarımı: Gürsel Avcı Baskı: Salmat Basım Yayıncılık Ambalaj Sanayi Tic. Ltd. Şti. Büyük Sanayi 1. Cadde 95/1 İskitler/ANKARA Tel: 0312-3411020 Faks: 0312-3413050 Yayıncı Sertifika No: 14749 Matbaa Sertifika No:26062 İletişim Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51 Yayınevi Belgeç: 0312 435 44 60 Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08 Dağıtım Belgeç: 0312 431 37 38 Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60 İnternet: www.pegem.net E-ileti: pegem@pegem.net ÖN SÖZ Bu çalışma, kariyer mesleklerine girişte en önemli aşamalardan biri haline gelmiş Kamu Personeli Seçme Sınavı’na hazırlanırken siz değerli adaylara bir başvuru kaynağı niteliğinde hazırlanmıştır. Bu sınava hazırlanan adaylara en büyük tavsiyem, bu sınavın bir adım olduğunu unutmamalarıdır. Elinizdeki kitaba yönelik en güzel çalışma şekli, soruları çözdükten sonra çözümleri ayrıntılı bir şekilde okumanızdır. Maliye konuları, özellikle Sayıştay, Kamu İhale Kurumu ve Gelir Uzmanlığı sınavlarında da karşınıza çıkmaktadır. Kitabımız bu sınavların içerikleri de göz önüne alınarak genişletilmiştir. Özellikle Vergi Hukuku bölümü daha da genişletilerek idari hâkimlik sınavlarını da kapsamaktadır. KPSS’ye hazırlanırken çeşitli kaynaklardan farklı bilgilere ulaşılabilir. Bu kitabın hazırlanmasında temel ölçüt siz adayların tek bir kaynaktan tüm bilgiye rahatça ulaşabilmenizdir. KPSS Maliye sınavı kapsam olarak; • Maliye Teorisi (% 10) • Kamu Harcamaları (% 15) • Kamu Gelirleri (% 15) • Kamu Borçları (% 15) • Bütçe (% 15) • Maliye Politikası (% 15) • Vergi Hukuku (Türk Vergi Sistemi) (% 15) temel başlıklarını içeren 30 sorudan oluşmaktadır. Kitabımızda bu temel başlıklar çerçevesinde 5018 sayılı Kanun’da yapılan değişiklikleri de kapsayan çelişkilerden uzak, güncel ve temel bilgileri aktarmak asıl hedefimizdir. Burada özellikle belirtilmesi gereken kitabımızın sadece KPSS değil, diğer uzmanlık ve müfettişlik sınavlarını da kapsamaya çalışmasıdır. Kitapla ilgili öneri, eleştiri ya da takdirinizi pegem@pegem.net aracılığıyla bizimle paylaşmanız bize ışık tutacaktır. Bu ürünün ortaya çıkmasında emeği geçen öncelikle Suat DÜZ ve Servet SARIKAYA’ya, dizgi aşamasında ise titizlik ve özveriyle desteğini esirgemeyen Hilal Sultan COŞKUN’a ve Şafak TANGIÇ’a teşekkürlerimizi bir borç biliriz. Makbule EKİCİ & Birhan ÇELİK İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 MALİYE TEORİSİ (1-38) Maliye Teorisi ........................................................................................................................... 3 Çözümler .............................................................................................................................. 21 BÖLÜM 2 KAMU HARCAMALARI (39-64) Kamu Harcamaları ............................................................................................................... 41 Çözümler .............................................................................................................................. 54 BÖLÜM 3 KAMU GELİRLERİ (65-104) Kamu Gelirleri ...................................................................................................................... 67 Çözümler .............................................................................................................................. 86 BÖLÜM 4 DEVLET BÜTÇESİ (105-142) Devlet Bütçesi ..................................................................................................................... 107 Çözümler ............................................................................................................................ 125 BÖLÜM 5 DEVLET BORÇLANMASI (143-172) Devlet Borçlanması ............................................................................................................ 145 Çözümler ............................................................................................................................ 157 BÖLÜM 6 MALİYE POLİTİKASI (173-212) Maliye Politikası .............................................................................................................. ....175 Çözümler ............................................................................................................................ 194 BÖLÜM 7 TÜRK VERGİ SİSTEMİ (213-254) Türk Vergi Sistmi ................................................................................................................ 215 Çözümler ............................................................................................................................ 234 BÖLÜM 8 VERGİ HUKUKU (255-286) Vergi Hukuku ....................................................................................................................... 257 Çözümler ............................................................................................................................ 272 DENEMELER (287-330) Deneme - 1 ........................................................................................................................ 289 Deneme - 2 ......................................................................................................................... 300 Deneme - 3 ......................................................................................................................... 310 Deneme - 4 ......................................................................................................................... 320 Cevap Anahtarı ................................................................................................................. 331 Kaynakça ........................................................................................................................... 610 VI MALİYE TEORİSİ Maliye Teorisi 1. Kamu kesiminin ekonomi içerisindeki büyüklüğünü belirlemekte kullanılan en önemli kriter aşağıdakilerden hangisidir? A) İç ve dış borçların GSMH'ye oranı B) Kamu harcamalarının GSMH'ye oranı C) Bütçenin büyüklüğü D) Toplam istihdam içinde kamu kesiminin payı E) Kamu kesiminin toplam yatırım harcamaları içindeki payının büyüklüğü 4. Kamu ekonomisi ile piyasa ekonomisinin karşılaştırılması ile ilgili aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi yanlıştır? A) Serbest piyasa ekonomisinde kaynakların kullanımını talep yönlendirirken kamusal mal ve hizmetlerin tespitini kamu makamları yapmaktadır. B) Serbest piyasa ekonomisinde arz edilen özel malları satın alma mecburiyeti yokken, kamusal mal ve hizmetlerin gerektirdiği fedakarlıktan vazgeçilemez. C) Serbest piyasa ekonomisinde ödeme gücü ve yararlanma arasında doğru yönlü bir ilişki varken kamusal mal ve hizmetlerde böyle bir durumdan söz edilemez. D) Serbest piyasa ekonomisinde faydalar fiyat cinsinden ölçülüp bölünememekteyken kamusal mal ve hizmetlerin faydası bölünebilmektedir. E) Serbest piyasa ekonomisinde birim maliyet her zaman tespit edilebilirken, kamusal mal ve hizmetlerde birim maliyet her zaman tespit edilememektedir. 2. I. Kaynakların verimli alanlarda kullanılması II. Gelir dağılımında adaletin sağlanması III. Toplumsal refahın maksizime edilmesi Yukarıdakilerden hangileri pareto optimumun sağlanması için gereken koşullar arasında yer alır? A) Yalnız I B) I ve II D) I ve III 3. C) I, II ve III E) II ve III Aşağıdakilerden hangisi optimal kaynak dağılımının sağlanmasına engel olan husular arasında gösterilemez? A) Üretimde ve tüketimde dışsallığın yaşanması B) Ölçek ekonomilerinin varlığı C) Kamusal malların serbest piyasa tarafından üretilememesi D) Risk ve belirsizliklerin varlığı E) Tam rekabet koşullarının söz konusu olması 3 Maliye Teorisi 5. 6. Aşağıdaki yaklaşımlardan hangisi tarımın kapitalistleşmesi olgusu ile birlikte ortaya çıkmıştır? A) Merkantalizm B) Fizyokrasi C) Klasik Liberalizm D) Keynesyen yaklaşım E) Neoliberal yaklaşım 8. A) Wicksell kuralı B) Concordet ölçütü C) Arrow teoremi D) Black teoremi E) Dönemsel çoğunluk Aşağıdaki yaklaşımlardan hangisine göre ticaretin ve sanayinin yaygın olduğu bir sisteme geçebilmek için güçlü ve etkin bir devlete gereksinim vardır? A) Klasik Liberal yaklaşım B) Neoliberal yaklaşım C) Monetarist yaklaşım D) Fizyokrasi yaklaşımı E) Merkantilist yaklaşım 9. 7. Aşağıdakilerden hangisine göre bir seçeneğin kazanmış sayılabilmesi, diğer tüm seçeneklere karşı oylanmış ve seçimi kazanmış olmasına bağlıdır? Merkantilist politikalar izleyen ülkeler denizaşırı toprakları kolonileştirip kendi ticaret burjuvazilerine ticari ayrıcalık sağlamakta, kendi ulusal ticareti ve üretimi için korumacı dış ticaret politikası izlemektedir. Buna göre Merkantilist politikaların Fransa'daki yansımalarına ne ad verilmektedir? A) Kameralizm B) Colbertizm C) Feodalizm D) Sosyalizm E) Kapitalizm 4 Aşağıdakilerden hangisi kamu maliyesinin amaçları arasında gösterilemez? A) Kıt kamu kaynaklarının optimum dağılımının ve kullanımının sağlanması B) Gelir ve servet farklılıklarının düzeltilmesi C) Bütçe açıklarının kısa vadeli borçlarla kapatılması D) Fiyatlar genel düzeyindeki dalgalanmaların önüne geçilmesi E) Piyasa mekanizmasının yetersiz olduğu alanlara müdahale edilmesi Maliye Teorisi 10. Kamu maliyesi ile ilgili geleneksel yaklaşımlardan biri olan değişim yaklaşımı ile ilgili aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi yanlıştır? 13. E. R. A. Seligman'ın bireysel yaklaşımına göre aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi yanlıştır? A) A) Kamusal malların değişim bedeli vergilerdir. Devlet, bilerek servetler arasındaki adaletsizlikleri artırmamalıdır. B) B) Vergiler kamu hizmetlerinin karşılığı olarak kabul edilmektedir. Devlet, mevcut adaletsizlikleri ortadan kaldırmaya çalışmalıdır. C) C) Toplumu oluşturan bireyler kamusal malların maliyetine ödeme güçleri ile orantılı olarak katılacaktır. Adil olmayan hiçbir avantaj devlet tarafından verilmemelidir. D) Herkese kanunlarla aynı haklar verilmelidir. E) Devlet, elinde her iki kefesi eşit bir terazi tutmalıdır. D) Devlet faaliyetlerinin optimum düzeyi vergilerin marjinal maliyetinin,kamu harcamalarının marjinal faydasına eşit olduğu noktada oluşacaktır. E) Vergilerin marjinal maliyeti, kamu harcamalarının marjinal faydasını aşmışsa, kamu kesiminin optimal düzeyi de aşılmış demektir. 14. Tercihlerin tek doruklu olması durumunda basit çoğunluk yönteminin seçime başarıya ulaştıracağını savunan maliyeci aşağıdakilerden hangisidir? A) Black 11. Aşağıdaki geleneksel yaklaşımlardan hangisi devlet faaliyetlerini yasal ve idari açıdan incelemektedir? A) Hukuki yaklaşım B) Kurumsal yaklaşım C) Değişim yaklaşımı D) Yapısal yaklaşım E) Refah yaklaşımı D) Arrow B) Due D) Hicks C) Downs E) Tullock 15. Üretici bir firmanın geliştirdiği yeni teknolojiyi kullanarak ürettiği ürünlerin fiyatlarını düşürmesi aşağıdaki dışsallık türlerinden hangisine örnek gösterilebilir? 12. Aşağıdaki maliyecilerden hangisine göre maliye, ancak mali hukuk ve vergi hukuku ile birleştirildiğinde tatmin edici sonuçlara ulaşabilecektir? A) Pigou B) Wicksell C) Tangorra E) Musgrave 5 A) Üretimden doğan olumlu üretim dışsallığı B) Üretimden doğan olumsuz üretim dışsallığı C) Üretimden doğan olumsuz tüketim dışsallığı D) Üretimden doğan olumlu tüketim dışsallığı E) Tüketimden doğan olumlu üretim dışsallığı Maliye Teorisi 16. Aşağıdakilerden hangisi kamusal malların özellikleri arasında gösterilemez? A) Bu mallara olan talep belli olmadığından toplumu oluşturan tüm bireyleri ilgilendirirler. B) Kollektif karar alma mekanizması ile üretilen mallardır. C) Sağladıkları faydanın bölünüp pazarlanması mümkün olmadığından, piyasadaki fiyat mekanizmasının uygulanamadığı mallardır. D) E) 18. Aşağıdakilerden hangisi kulüp mallarla ilgili yanlış bir değerlendirmedir? Bir bireyin tüketimindeki artışın, diğer bireyin payında bir azalma yaratmadığı mallardır. Faydalarının belirli kişi ya da gruplara yönelik olarak düzenlenmesinin mümkün olduğu mallardır. 17. Özel ekonomide genellikle gerekli olan düzeyin altında üretilmeleri, devletin gelir dağılımı ve ekonomik büyümeye ilişkin fonksiyonlarını başarılı bir biçimde yerine getirmesini engellediğinden ya doğrudan devlet tarafından bedelsiz olarak topluma sunulan ya da piyasa fiyatının altında pazarlanan mallar aşağıdakilerden hangisidir? A) Pozitif dışsallıkları olan ve söz konusu dışsallıkları bütün topluma yayılan mal ve hizmetlerdir. B) Maliyetler eşit paylaştırılarak üretilen ve üyeler tarafından birlikte ve eşit biçimde tüketilen mal ve hizmetlerdir. C) Aidatını ödemeyen kulüp üyesinin ve üye olmayanların bu mal ve hizmetlerden dışlanması söz konusudur. D) Bir kişinin tek başına çok büyük maliyetlerle sağlayabileceği bir hizmeti kulüp daha uygun şartlarda sağlayabilmektedir. E) Kulüp malları sabitken üye sayısının artması durumunda ortaya bir etkinsizliğin çıkması muhtemeldir. 19. Aşağıdakilerden hangisi küresel kamusal mallar kategorileri arasında yer almamaktadır? A) Çevresel kamusal mallar A) Kollektif Mallar B) Sosyal kamusal mallar B) Yarı Kamusal Mallar C) Ekonomik kamusal mallar C) Kulüp Mallar D) Kurumsal-altyapısal kamusal mallar D) Erdemli Mallar E) Politik kamusal mallar E) Özel Mallar 6 Maliye Teorisi 20. Aşağıdaki yaklaşımlardan hangisi mali olayların gerçek hayatta nasıl oluştuğunu, bu olayları etkileyen unsurların neler olduğunu bulmaya çalışmaktadır? A) 23. Aşağıdakilerden hangisi toplumsal refah anlayışında çok önemli rol oynayan pareto optimum kavramının tanımlanmasında yararlanılan sınırlayıcı varsayımlardan biri değildir? Teorik yaklaşım B) Pozitif yaklaşım C) Modern yaklaşım D) Normatif yaklaşım E) Bilimsel yaklaşım 21. Aşağıdaki devlet anlayışlarından hangisinde devlete, toplumu oluşturan kişilerin amaçlarından başka bir amaç atfedilemez? A) Bireyci-liberal kapitalist devlet anlayışı B) Müdahaleci kapitalist devlet anlayışı A) Dikkatler yalnızca bireyler üzerinde toplanır. B) Toplumsal refah kavramı kabul edilmez. C) Her birey kendi refahını ölçmekte tek yetkili kişi sayılır. D) Bireyler arası refah karşılaştırmaları yapılır. E) Gelir dağılımı veri kabul edilir. 24. Aşağıdakilerden hangisi sermayesinin tamamı devlete ait olan iktisadi alanda ticari esaslara göre faaliyet göstermek üzere kurulan kamu iktisadi teşebbüslerini ifade eder? A) Kamu iktisadi kuruluşları C) Oganik kapitalist devlet anlayışı B) İktisadi devlet teşekkülleri D) Marxist-sosyalist devlet anlayışı C) Mali monopoller E) Anayasal kapitalist devlet anlayışı D) Kamu iktisadi teşebbüsleri E) Merkeziyetçi örgütlenmeler 25. Aşağıdaki maliyecilerden hangisine göre her ekonomide en azından milli savunma ve benzeri kamusal hizmetleri üreten bir kamu kesiminin varolması ekonominin esas yapısının kapitalist özelliğe sahip olmasına engel değildir? 22. Aşağıdakilerden hangisi piyasa mekanizmasının kendisinden beklenen kaynak dağılımı görevini yapabilmesinin ön koşulları arasında yer almaz? A) Tüm piyasalarda serbest rekabet B) Mallar arasında azalan marjinal ikame oranı C) Üretim faktörleri arasında azalan marjinal ikame oranı D) Ayırma ilkesi ve dışa taşan yararların bulunması E) Dışa taşan maliyetlerin bulunmaması 7 A) J. Tinbergen B) L. Robbins C) L. Trotabas D) G. Jèze E) A. Wagner Maliye Teorisi 29. Aşağıdakilerden hangisi inframarjinal dışsallık ile ilgili doğru bir değerlendirmedir? 26. 1950'lerden sonra özel ekonomi ile kamu ekonomisini birbirinden ayıran özelliklere ilk kez değinen ve üretilen mal ve hizmetlerin "bölünebilmesini" ya da "bölünememe"sini esas alan maliyeci aşağıdakilerden hangisidir? A) A. C. Pigou B) K. Wicksell C) P. A. Samuelson D) H. Dalton E) R. Musgrave 27. Aşağıdakilerden hangisi kamu ekonomisini kamu harcamalarından hareket etmek suretiyle açıklayan ilk iktisatçıdır? A) A) Üretim veya tüketim faaliyetindeki ilave değişiklikten ötrü kişilerin fayda fonksiyonlarında ortaya çıkan etkilerdir. B) Üretim veya tüketim faaliyetlerindeki ilave değişiklikten ötürü firmaların maliyet fonksiyonlarında ortaya çıkan parasal etkilerdir. C) Üretim veya tüketim faaliyetlerindeki ilave birim değişiklikten dolayı hiçbir değişikliğin meydana gelmemesi veya ihmal edilir boyutta etkilerdir. D) Üretim veya tüketim faaliyetindeki ilave birim değişiklikten dolayı teknolojik değişimlerin meydana gelmesidir. E) Üretim veya tüketim faaliyetindeki ilave birim değişiklikten dolayı ani ve büyük değişikliklerin meydana gelmesidir. Emil Sax B) Von Wieser C) Enrico Barone D) John Locke E) Hans Ritschl 28. Kamu kesiminde üretilecek mal ve hizmetlerin belirlenmesinde siyasal sürecin devreye girmesinin asıl nedeni aşağıdakilerden hangisidir? 30. Aşağıdaki yaklaşımlardan hangisine göre devlet, özel kesimin çeşitli sebeplerle yeterli olmadığı alanlarda tamamlayıcı bir fonksiyon ifa edecektir? A) Kamusal mal ve hizmetlerin yalnızca devlet tarafından üretilebilmesi B) Siyasal süreçte bir birey = bir oy" kuralının geçerli olması C) Hükümetlerin oylarını maksimize etmeye çalışması A) Liberal yaklaşım D) Özel kesim tarafından üretilen malların kalitesinin düşük olması B) İktisadi rasyonalite yaklaşımı C) Anayasal iktisat yaklaşımı D) Arz yönlü iktisat yaklaşımı E) Yapısal yaklaşım E) Bireylerin kamusal mallara olan taleplerini açıklamak istememeleri 8 Maliye Teorisi 34. Aşağidakilerden hangisi pareto optimallik ölçütünü ifade eder? 31. Musgrave Yaklaşımı'na ilişkin aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi yanlıştır? A) Bir bireyin durumunu iyileştirmenin, en az bir diğer bireyin durumunu iyileştirerek sağlanması Fiyat mekanizmasının tek başına optimum kaynak dağılımını gerçekleştiremeyeceği savunulmaktadır. B) Bir bireyin durumunu sabit tutmanın, en az bir diğer bireyin refahını azaltarak sağlanması C) Kaynak tahsisi, gelir dağılımı ve iktisadi istikrarı sağlamak için devlet ekonomiye müdahale etmelidir. C) Bir bireyin refahının azaltılmasının, en az bir diğer bireyin refahının azaltılmadan sağlanamaması D) Ekonomideki eksikliklerin piyasa mekanizması yolu ile giderilmesi amaçlanmaktadır. D) Bir bireyin durumunu iyileştirmenin, en az bir diğer bireyin durumunu kötüleştirerek sağlanması E) Optimum kaynak dağılımını etkileyici faktörlerden birinin de tam rekabeten sapmalar olduğu savunulmaktadır. E) Bir bireyin durumunu iyileştirme, en az bir diğer bireyin durumunu değiştirmeden sağlanması A) Kamu fonlarının kullanılmasında etkinliği sağlamak amaçlanmaktadır. B) 32. Aşağıdakilerden hangisi bir hizmetin o hizmetten yararlanan halka en yakın birim tarafından sunulmasını ifade eder? A) İdari vesayet B) Mali tevzin C) Subsidiarite D) Kredibilite E) Konversiyon 35. Aşağıdakilerden hangisi bir kişinin normal yaşam için belirlenen gelir düzeyinin altında gelir elde etmesi durumunda, bu kişiye devlet tarafından yapılan transfer ödemesini ifade eder? 33. I. Görev ve yetkileri genel olan kamu idareleridir. II. Belirli uzmanlık alanları yoktur. III. Yetki ve görevleri kuruluş amaçlar ile sınırlıdır. IV. Merkezi veya yerel kamu yönetim kurumlarına bağlı değildirler. B) I ve III D) II ve IV Telafi edici vergi B) Negatif gelir vergisi C) Artan oranlı vergi D) Mali transfer E) Dolaylı transfer 36. Aşağıdakilerden hangisi çeşitli üretim faktörlerinin milli gelirden aldıkları payları ifade eder? Yukarıdakilerden hangileri hizmetsel kamu kuruluşlarının özellikleri arasında yer alır? A) I ve II A) C) II ve III E) III ve IV 9 A) Kişisel gelir dağılımı B) Sektörel gelir dağılımı C) Toplumsal gelir dağılımı D) Coğrafi gelir dağılımı E) Fonksiyonel gelir dağılımı Maliye Teorisi 40. Dışsallıklar nedeniyle ortaya çıkan marjinal sosyal maliyet aşağıdaki yöntemlerden hangisiyle hesaplanır? 37. Aşağıdakilerden hangisi iktisadi kaynakları israf etmek yerine, eğitim, sağlık, sosyal güvenlik gibi toplumsal hizmetlere dönüştüren devlet anlayışını ifade eder? A) Tüketici devlet B) Süzgeç devlet C) Paternalistik devlet D) Organik devlet E) Mekanik devlet 38. I. Devlet bütçesinin denk olması II. Kamu harcamalarının hacimce küçük olması III. Kamu harcamalarının dolaysız vergilerle karşılanması IV. Bütçe açıklarının kısa vadeli borçlarla kapatılması 41. Yukarıdakilerden hangileri mali gelenekçiliğin benimsendiği ilkeler arasında yer alır? A) I ve II B) I ve III D) II ve IV C) II ve III E) III ve IV 39. Kamu maliyesine ilişkin geleneksel yaklaşımlardan biri olan refah yaklaşımı ile ilgili aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi doğrudur? A) Toplum refahı bireylerin refahının toplamıdır ve devlet toplum refahına müdahale etmemelidir. B) Toplum refahını maksimize edebilmek amaçlanmalı ve kimsenin durumundan fedakârlık yapılmaksızın toplum refahı artırılmalıdır. C) Temel amaç olan toplum refahını maksimize etmek amacıyla bireyin refahı feda edilebilir. D) Toplumda bazı bireylerin refahı azalsa da toplam refah artıyorsa devlet müdahalesi başarılı sonuç vermiştir. E) Önemli olan bireysel refahtır ve devlet tarafından yapılan her müdahale bireysel refaha zarar verir. A) Marjinal özel maliyet + marjinal dışsal maliyet B) Marjinal özel maliyet – marjinal dışsal maliyet C) Girdiler için ödenen maliyet - marjinal dışsal maliyet D) Marjinal özel maliyet + girdiler için ödenen maliyet E) Üçüncü kişilerce katlanılan maliyet + dışsal maliyet Aşağıdakilerden hangisi kendi başına bırakıldığında piyasada bazı nedenlerle tercih çarpıklığına konu olan malları ifade eder? A) Saf kamu malları B) Yarı kamusal mallar C) Erdemli mallar D) Özel mallar E) Ortak mallar 42. Bazı balıkçıların kârlarını azamileştirmek arzusuyla sığ sularda gırgırla balık avlamalarının gelecekte balıkçılık yapacak olanları olumsuz etkilemesi aşağıdakilerden hangisiyle ifade edilir? 10 A) Üreticiden tüketiciye olumsuz dışsallık B) Üreticiden üreticiye olumsuz dışsallık C) Üreticiden üreticiye olumlu dışsallık D) Tüketiciden tüketiciye olumsuz dışsallık E) Tüketiciden tüketiciye olumlu dışsallık Maliye Teorisi 46. Kollektif mal ve hizmetlerden sağlanan marjinal sosyal faydayla ilgili aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi doğrudur? 43. Azalan maliyetli üretim dallarına devlet müdahalesinin zorunlu hâle gelmesinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Üreticilerin fayda maksimizasyonu yaparken yanlış kararlar vermeleri A) Negatiftir. B) Sıfıra eşittir. B) Marjinal faydanın çok düşük olması nedeniyle bir maldan yeterince tüketilmemesi C) Marjinal özel faydadan büyüktür. D) Marjinal özel faydadan küçüktür. C) Marjinal maliyet fiyatlaması sonucu firmaların aşırı kâr elde etmesi E) Marjinal özel faydaya eşittir. D) Marjinal maliyetin fiyata eşit olması hâlinde firmanın zarar etmesi E) Azalan maliyetle üretim yapmanın firmaların lehine sonuç vermesi 44. Evinin alt katında fırın bulunan bir kişinin kış aylarında kalorifer yakma ihtiyacı hissetmemesi aşağıdakilerden hangisiyle ifade edilir? A) Üreticiden tüketiciye olan olumlu dışsallık B) Tüketiciden tüketiciye olan olumsuz dışsallık C) Tüketiciden tüketiciye olan olumlu dışsallık D) Üreticiden üreticiye olan olumsuz dışsallık E) Üreticiden üreticiye olan olumlu dışsallık I. Devlet üretici değil tüketicidir. II. Kamu girişimleri özel girişimlerden daha az verimlidir. III. IV. 47. Bir sitenin yakınında yeni otoyol girişinin açılmasıyla, site sakinlerinin artan trafikten olumsuz biçimde etkilenmeleri ve artan gürültüden rahatsız olmaları aşağıdaki dışsallıklardan hangisine örnektir? A) Teknik dışsallıklar B) Negatif dışsallıklar C) Reel dışsallıklar D) Teknolojik dışsallıklar E) Parasal dışsallıklar İyi bir vergi; adil, verimli ve tarafsız olan vergidir. I. Bürokrasi Kamu harcamaları yoluyla gelir dağılımında adaleti sağlanmalıdır. II. Oylama yöntemleri III. Seçmen davranışları IV. Firma davranışları 45. 48. Yukarıdakilerden hangileri klasik maliyecilerin kamu maliyesine hâkim olmasını istedikleri ilkelerin dayandığı varsayımlardandır? A) I ve II B) I ,II ve III D) II,III ve IV Yukarıdakilerden hangisi kamusal seçim teorisinin doğrudan ilgi alanına girmez? A) I ve II C) II ve III E) III ve IV B) I ve III D) II ve IV 11 C) II ve III E) Yalnız IV Maliye Teorisi 49. Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde dışsallıklarda özel tazmin ile kamusal tazmin arasındaki temel fark doğru ifade edilmiştir? A) B) C) D) E) 51. Aşağıdakilerden hangisi devlet faaliyetlerinin sınırı çizilirken, her bir faaliyetin özel veya kamu kesiminde üretilmesi hâlinde toplum açısından ne kadara mal olacağının karşılaştırılması gerektiğini ileri süren yaklaşımdır? Özel tazmin yaklaşımı özel sektör için kullanılırken, kamusal tazmin yaklaşımı kamu sektöründe yaşanan sorunların çözümünde kullanılır. Özel tazmin ilkesinde etkinlik önemliyken kamusal tazmin çerçevesinde dışsal zarara neden olanlar, ekonomik etkinlik ölçütü ne olursa olsun zarara uğrayanları tazmin etmekle yükümlüdürler. Özel tazminde bireysel refah maksimizasyonu, kamusal tazmin çerçevesinde ise toplumsal refah maksimizasyonu ön plandadır. A) İktisadi rasyonalite yaklaşımı B) Müdahaleci devlet yaklaşımı C) Liberal bireyci yaklaşım D) Musgrave yaklaşımı E) Anayasal iktisat yaklaşımı 52. Aşağıdakilerden hangisi klasik maliyecilerin kamu harcamalarının dolaylı vergilerle finanse edilmesini savunurken dayandıkları varsayımlardan değildir? Özel tazmin ilkesinde etkinlik önemli olmakla birlikte toplumun maksimum refahı göz önüne alınırken kamusal tazmin ilkesinde toplumun maksimum refahı en temel ölçüttür. Özel tazminde toplumsal refah maksimizasyonu, kamusal tazmin çerçevesinde ise bireysel refah maksimizasyonu ön plandadır. A) Dolaylı vergilerin tarafsızlık özelliğine sahip olması B) Kişilerin harcamalarını kısarak bu vergilerden kaçınabilmesi C) Dolaysız vergilerin bütçe denkliğinin sağlanmasında doğrudan etkili olması D) Dolaylı vergilerin tasarrufları arttırması E) Dolaysız vergilerin ekonomik ve sosyal hayatı etkilemeleri 50. A. Downs tarafından geliştirilen "Demokrasinin Ekonomi Teorisi"ne ilişkin aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi yanlıştır? A) Siyasi partiler oyları maksimize etmeyi amaçlarlar. B) Seçmenler kendi faydalarını maksimize etmeyi amaçlarlar. C) Siyasi partiler toplum kaynaklarının etkinliğini hedeflerler. D) E) 53. Aşağıdakilerden hangisi klasik mali yaklaşımın temel görüşleri arasında sayılmaz? A) Devlet nötr olmalı; piyasaya müdahale etmemelidir. B) Bütçe küçük ve denk olmalıdır. Seçmen sayısı ve karar verilecek alternatiflerin sayısının artması hâlinde uygulanan bir modeldir. C) Ekonomi daima tam istihdam denge noktasındadır. D) Borçlanma olağan bir gelirdir. Siyasiler ve seçmenler kendi çıkarları peşinde koşarlarken toplum menfaatini geri planda bırakırlar. E) Ekonomide tam dışlama etkisi vardır. 12 Maliye Teorisi 54. Aşağıdakilerden hangisi mali gelenekçiliğin etkisini yitirmesine yol açan nedenler arasında gösterilemez? A) 56. James Buchanan ve Gordon Tullock tarafından geliştirilen Kamu Tercihi Yaklaşımına ilişkin aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi yanlıştır? Tüketici devlet anlayışından, süzgeç devlet anlayışına geçiş B) Fonksiyonel maliye anlayışından, tarafsız devlet anlayışına geçiş C) Jandarma devlet anlayışından, sosyal devlet anlayışına geçiş D) Kamu girişimlerinin her zaman özel girişimlerden daha az verimli olmadığının anlaşılması E) Devlet müdahalesinin kimi zaman gerekli olacağının anlaşılması 55. Aşağıdakilerden hangisi modern mali yaklaşımın temel görüşleri arasında yer almaz? A) B) C) Kamu harcamaları çarpan etkisiyle toplam talebi genişletir, üretim, istihdam ve gelir düzeyini artırır. Devlet kamusal mal ürettiği gibi, ekonomik ve sosyal amaçlarla gerektiğinde özel mal da üretmelidir. Makroekonomik dengeyi sağlamak için devlet bütçe açığı veya fazlasından kaçınmalıdır. E) Devlet dilediğinde borçlanmaya gidebilir, borçlanmayla cari harcamalar dahil istediği kamu harcamalarını finanse edebilir. Kamu tercihi yaklaşımında seçmenler oy değiş tokuşu yaparak birbirlerinin tercihlerine oy verirler. B) Oy değiş tokuşu sonucunda oy çokluğuna göre kazanamayacak durumdaki projeler de kabul edildiği için kamu harcamalarını artırıcı bir etki yapar. C) Oy değiş tokuşu sonucunda seçmenlerden bazıları refah kaybına uğrasa da toplam refah artar. D) Oy ticaretinde "bir TL = bir oy" kuralı kabul edilmekte ve bugünkü bir oy gelecekte verilecek başka bir oy ile mübadele edilmektedir. E) Oy birliği kuralı zaman kaybını içerir ve azınlıkla çoğunluk arasındaki çekişmeyi çözmek için optimal çoğunluk kuralı getirilmiştir. I. Siyasal karar alma süreçlerinin etkinlikleri, neden oldukları maliyetlere göre açıklanmaktadır. II. Her kamusal faaliyet bireylere, katlanma ve karar alma maliyeti olmak üzere iki tür maliyet yüklemektedir. III. Maliyetlerin büyüklüğü kamusal kararların ilgilendirdiği bireylerin sayısıyla doğru orantılıdır. IV. Amaç, karşılıklı bağımlılık maliyetin maksimize etmektedir. 57. Ekonomide tesadüfen tam istihdam oluşsa bile, tam istihdamın korunması ancak devlet müdahalesiyle mümkün olur. D) A) Buchanan ve Tullock tarafından ortaya atılan maliyetlerin minimizasyonu yaklaşımına ilişkin yukarıdaki değerlendirmelerden hangileri doğrudur? A) I ve II B) I, II ve III D) II, III ve IV 13 C) II ve III E) III ve IV
