Türkiye`deki Eğitimin Tarihsel Gelişimi
advertisement
EĞİTİMİN TARİHİ TEMELLERİ 2. Bölüm Eğitim Bilimine Giriş GÜLENAZ SELÇUKCİHAN ÇAKMAK-GÜRSEL AKYEL EĞİTİMİN TARİHİ TEMELLERİ EĞİTİM TARİHİ SPARTA ŞEHİR DEVLETİ ANTİK ÇAĞDA EĞİTİM ANTİK ÇAĞ SONRASI EĞİTİM SÜMER UYGARLIĞI MISIR UYGARLIĞI PERS-HİTİT- FENİKE UYGARLIKLARI ÇİN UYGARLIĞI HİNT UYGARLIĞI ANTİK AMERİKA UYGARLIĞI ANTİK YUNAN VE ROMA UYGARLIKLARI İSLAM DÜNYASINDA EĞİTİM AVRUPA’DA EĞİTİM AYDINLANMA DÖNEMİNDE EĞİTİM OSMANLI EĞİTİM SİSTEMİ CUMHURİYET DÖNEMİNDE TÜRK EĞİTİMİNDE ÇAĞDAŞLAŞMA EĞİTİM DEVRİMLERİ EĞİTİM TARİHİ • Eğitimin tarih boyunca geçirdiği aşamaları inceleyen bir bilim dalıdır. • Eğitimin tarihi, insanlık tarihiyle eşdeğerdir. • Her eğitimcinin, kendi eğitim bakış açısını oluşturabilmesi için , eğitim sürecinin bugünkü yapısına nasıl kavuştuğunu bilmesi önemlidir. ANTİK ÇAĞDA EĞİTİM Antik çağ, yontma taş çağı döneminden, Roma imparatorluğunun çöküşüne (MS 476)kadarki zamanı kapsar. Uzakdoğu, Hint, Mezopotamya, Antik Amerika, Yunan ve Roma eğitimde bu çağda ön plana çıkan uygarlıklardır. ANTİK ÇAĞDA EĞİTİM Antik çağ uygarlıklarının tümünde eğitim ailede başlardı. Daha sonraki yaşlarda çocukların eğitiminde din adamları söz sahibi olurdu. Çocuklara öncelikle dini metinler ezberletilirdi. Asil ve varlıklı ailelerin çocuklarına ileri yaşlarda tıp, coğrafya matematik ve astronomi konularından oluşan bir eğitim verilirdi. Bu okullara alt sınıfın çocukları gidemezdi. Dönemin eğitim anlayışında ezber, sıkı bir disiplin ve dayak benimsenmiştir. Mısır’da bulunan bir kil tabletteki « beni dövdün, bilgi kafama girdi» ifadesi bu dönemin eğitim anlayışını özetlemektedir. SÜMER UYGARLIĞI(MÖ 3000) Yazıyı ilk bulan ve diğer kuşaklara aktarımını sağlamak üzere sistemli eğitim etkinlikleri düzenleyen toplum olarak kabul edilir. İlk başlarda Sümerler kelimelerin 2500’lü Yazının icadı ile yıllarda çarpım resim veya Ay takvimi, sembollerle tablosuna katip olarak ifadesi benzer bir yetiştirilen geometri, biçiminde olan sistem çocuklara, matematik , yazı, zamanla mabetlerde kullanmışlardır. edebiyat gibi şekil halini Ayrıca alan ve konularda da rahipler almaya hacim tarafından önemli gelişmeler başlamıştır. Bu okuma-yazma hesaplamaları öğretilmeye göstermişlerdir. şekiller çiviyi yapmış, Pi andırdığı için sayısını 3,125 başlanmıştır. de «çivi yazısı» olarak adını almıştır. almışlardır. MISIR UYGARLIĞI(MÖ 3400-525) Nil nehri deltasında kurulmuştur. Antik çağın en gelişmiş uygarlıklarından biridir. Eğitim tarihi açısından önemi « hiyeroglif» ‘i Günümüzde kullanılan miladi takvimin temeli sayılan 365 günlük ilk takvimi ( resim yazısı) geliştirmeleridir. Bu yazıyı daha çok palmiye liflerinden (güneş yılı takvimi) yapılan papirüs ve Mısırlılar geliştirip kullanmışlardır. kil tabletlere yazmışlardır. PERS- HİTİT- FENİKE UYGARLIKLARI PERSLER, HİTİTLER, FENİKELİLER, En eski Hintİlk alfabeyi İran Avrupa dillerinden bulmuşlardır. uygarlığının en birini kullanmış önemli 22 harfli olan bu olmaları eğitim temsilcileridir. alfabe İonlar, tarihi açısından Bilim ve Yunanlılar ve önemli görülebilir. eğitim Romalılara geçerek İlk yazılı açısından ilk günümüzde kullanılan anlaşmayı posta Latin Alfabesinin gerçekleştirerek teşkilatını temellerini tarihe kurmalarıdır. oluşturmuştur. geçmişlerdir. ÇİN UYGARLIĞI( MÖ 2500) Eğitin temel amacı, ahlaki yönden Çin’ de geçerli gelişmiş, toplumsal Pusula, barut, kağıt harflerin büyük kültürü benimsemiş ve matbaanın ilk bölümünün ve devlete karşı örnekleri Çin’de temeli 3000 yıl görevlerini bilen ve bulunmuştur. önceye dayanır. yerine getiren insanlar yetiştirmektir. HİNT UYGARLIĞI(MÖ 7000-1700) Toplumun sınıflar arasındaki kesin çizgilerin biçimlendirdiği «KAST SİSTEMİ» vardır. Hindistan’ da din adamları, asiller ve askerlerin çocuklarının eğitim aldığı «GURUKUL»’ lar bilinen en eski okul sistemlerinden biridir. Bu okullarda edebiyat, tarih , tıp, astronomi, felsefe ve devlet yönetimi alanlarında eğitim veriliyordu. Daha sonra ortaya çıkan Budizm ile birlikte hızla gelişmiş ve bugünkü üniversitelerin antik çağdaki dengi kabul edilen üst düzey eğitim kurumları açılmıştır. ANTİK AMERİKA UYGARLIĞI Amerika kıtasının yerli halkı olan Mayalar ve İnkalar gelişmiş takvimler kullanmış, astronomi ve matematikte ileri düzeye ulaşmışlardır. Mayaların karmaşık yapı sistemi gelişmiş bir eğitim sisteminin bulunduğunun göstergesidir. ANTİK YUNAN VE ROMA UYGARLIKLARI Günümüz felsefe, matematik, tıp, astronomi ve edebiyat alanlarındaki birçok düşünce ve kuramın temeli Antik Yunan ve Roma ya dayanır. Antik Yunanda asillere açık gelişmiş ve kurumsallaşmış bir eğitim sistemi bulunmaktaydı. İnsanın çok yönlü gelişmesi amaç edinilmişti. Jimnastik ile beden; müzik ve felsefeyle, ruh ve zihin geliştirilmeye çalışılmıştır. Eflatun’un kurduğu «Akademia» bugünkü Akademilerin temeli sayılmaktadır. Eflatun’un öğrencisi olan Aristotales ise « Lyceum» u yani bugünkü «Lise» yi kurmuştur. Aristo mantık biliminin kurucusu olarak kabul edilmektedir. Her şeyin neden-sonuç ilişkisi içinde gerçekleştiğini ifade etmiştir. SPARTA ŞEHİR DEVLETİ Aynı dönemde Atina’ nın en önemli rakibi olarak görülen Sparta Şehir Devleti’nde çocuklara bedensel gelişmeyi sağlayacak ve savaş meydanlarında gerekli olan «cesaret, atiklik ve silah kullanma becerileri» kazandırılmaya çalışılmıştır. ANTİK YUNAN VE ROMA UYGARLIKLARI Antik Çağın diğer bir önemli Romalıların uygarlığı olan ideali Roma’da eğitim, dünyayı Antik Yunan’daki anlamak gibi kurumsal değil, olmayıp yaşamın düzenlemek gereklerine yanıt olmuştur. verecek biçimde düzenlenmiştir. Öğrencileri sınıflara ayırma yönetimi ilk kez Roma’da uygulanmıştır. ANTİK ÇAĞ SONRASI EĞİTİM Akılcılığın İnsanlık Antik yerini Bu dönemde Çağ’dan sonra, skolastik insanlar yapıp düşünsel düşünce, ettikleri herşey de anlamda karanlık dogmatizm dini öğretileri bir Ortaçağ ve metafizik referans yaşamıştır. düşünce almışlardır. almıştır. İSLAM DÜNYASINDA EĞİTİM İslam dünyasının en parlak zamanları MS 8. ve 12. yüzyıllar arasındaki dört yüz yıllık dönemdir. Tıp alanında çiçek ve kızamık hastalıklarının tedavisinde önemli gelişmeler sağlanmıştır. Matematik alanında Hintlilerden alınan sayı sistemine «0 –SIFIR» rakamı eklenmiştir. İbni Sinan’nın «KANUN» adlı eseri İslam dünyasında ve Avrupa’da çok etkili olmuştur. Tıp eğitiminde ders kitabı olarak okutulmuştur. Bir diğer İslam bilgini El Biruni de astronom, tarihçi, botanikçi, ilaç bilimci, jeolog, ozan, filozof, matematikçi, coğrafyacı ve hümanist bir bilim insanıdır. İSLAM EĞİTİM KURUMLARI İslamiyet’te sözel eğitim yeterli gelmeyince örgün eğitim kurumları meydana gelmiştir. «Medrese Öncesi» ve «Medrese Sonrası» diye iki bölüme ayrılır. Medrese öncesi kurumlar; Küttap (Kur’an-ı Kerim’in okunması hedefli ilkokullar), camiler, sarayda eğitim, kitapçı dükkanları, bilginlerin evi, edebi salonlar biçimindedir. Medreselerin ilk ortaya çıkış süreçleri bilinmemekle birlikte, toplumun en önemli eğitim kurumlarından oldukları ve pek çok ihtiyaca cevap verdikleri bilinen bir gerçektir. AVRUPA’DA EĞİTİM RÖNESANS VE REFORM(Endüstrileşme Öncesi 16-18.yy) Rönesans, yeniden Aydın düşünce doğuş anlamına bilim alanlarında gelmektedir. Bu önemli Bu dönemde sanatsal ve resim , heykel, gelişmelere ön bilimsel anlamda mimarlık, ayak olmuştur. özgür insan edebiyat ve güzel Veriler toplama, düşüncesinin sanatlarda üstün deneyler yapma üzerine çöken eserler meydana ve değerlendirme Ortaçağ gibi bilimsel gelmiştir. karanlığından yöntemler kurtularak yeniden geliştirmişlerdir. doğmasıdır. AYDINLANMA DÖNEMİNDE EĞİTİM Matbaanın icadının eğitim olanaklarının gelişmesine « düşünüyorum, katkısı olmuştur. öyleyse varım» Aydınlanmacılara Sanayileşme ile göre insan zihni de göçler ve yeni demiştir. Aklı ve bilmi ön kültürler doğuştan boştur Descartes, plana çıkaran oluşmuştur. ( Tabula Rasa) Leibniz, Kant, «AKILCILIK» Toplumsal ve insan aklına Diderot, dönemine geçişi değişimler Montesquieu, eğitimle istenilen ifade eder. temel-okuma biçim Jean-Jacques verilmeliydi. yazma ve hesap Rousseau, bilgisinin tüm Voltaire, John bireylere Locke ve Thomas kazandırılmasını Paine ilk gerekli hale temsicileridir. getirmiştir. Dönemin filozoflarından Descartes, Avrupa’da 18. yüzyılda doğup benimsenmeye başlanan dönem «AYDINLANMA DÖNEMİ» olarak adlandırılmıştır. OSMANLI EĞİTİM SİSTEMİ En güçlü Türk devleti Osmanlı İmparatorluğudur. 16. yüzyıla kadar eğitime verdiği önem, uzun yıllar varlık göstermesinin sebebidir. Daha sonra eğitime verilen önemin azalması, yıkılmasında önemli bir yer tutmuştur. Osmanlı’da eğitim, «Tanzimat Öncesi» «Tanzimat Sonrası» diye ikiye ayrılır. OSMANLI EĞİTİM SİSTEMİ (TANZİMAT ÖNCESİ) 1-Geleneksel Dini – Sivil Öğretim Kurumları • Sıbyan Okulları (ilköğretim) • Medreseler (orta ve yüksek öğretim) 2-Saray ve Ordu Eğitim Kurumları • Saray Okulu (Mekteb-i Enderun) • Acemi Ocakları • Yeniçeri Ocağı 3-Batılı Anlayışa Göre 4-Yabancı Azınlık Okulları • a)Askeri Teknik Okullar • Mühendishane-i Bahrî-i Hümâyûn (1773) • Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn (1793) • Tıbhane-i Amire Cerrahhane-i Mamure (1826) • Mekteb-i Ulum-u Harbiye (1834) • Mızıka-i Hümayun Mektebi (1834) • b)Genel Eğitim Kurumları • Rüştiyeler (1838) • Mekteb-i Ulum-u Edebbiye (1839) • Mekteb-i Maarif-i Adliye (1838) OSMANLI EĞİTİM SİSTEMİ (TANZİMAT ÖNCESİ) SIBYAN OKULLARI ( İLKÖĞRETİM DÜZEYİNDEKİ OKULLAR) MEDRESELER (ORTA VE YÜKSEK ÖĞRETİM DÜZEYİNDEKİ OKULLAR) • Osmanlı İmp.’ da vakıflara bağlı olarak ilköğretim düzeyinde eğitim vermekteydiler. • Sıbyan okulları, genel olarak küçük erkek çocuklara özgü ve çoğunlukla mahalle camii ya da mescitlerinin yanında ve mahalle aralarında bağımsız olarak hayırsever kimselerce yaptırılırdı. • Okul hayırsever kişinin kurduğu özel vakıfça yönetilirdi. • Dersler, sabahtan öğleye, öğleden de ikindiye kadar olmak üzere iki bölümde işlenirdi. • Vakıf yönetimlerine bağlı olarak daha çok da dinsel içerikli bilgilerin verildiği orta ve yükseköğretim kurumlarıydılar. • İlk Türk Medresesi Selçuklu hükümdarı Tuğrul bey tarafından Nişapur’ da 1040 yılında kurulmuştu. • Osmanlı develinte, ilk medreseyi 1331 yılında İznik’te Orhan Gazi kurmuştur. OSMANLI EĞİTİM SİSTEMİ (TANZİMAT ÖNCESİ) SARAY OKULU (MEKTEB-İ ENDERUN) ACEMİ OCAKLARI • Osmanlı devletinde geleneksel ve dini eğitim kurumlarının yanında saray hizmetleri için nitelikli personel yetiştiren kurumlardır. • Bu okulların en eskisi Edirne sarayında, en kısa ömürlüsü İskender çelebi sarayında, en uzun ömürlüsü ise Galatasaray’da kurulmıuştur. • Enderun mektebi, ordu ve devlet örgütüne 1850’lere kadar 79 sadrazam, 3 Şeyhülislam, 36 Kaptan-ı Derya ve sayılamayacak kadar da önemli görevlerde bulunan elemanlar yetiştirmiştir. • Yeniçeri ocağının asker kaynağı ve ilk temel eğitimin verildiği yerdir. • İlki Gelibolu’da kurulmuştur. OSMANLI EĞİTİM SİSTEMİ (TANZİMAT ÖNCESİ) YENİÇERİ OCAKLARI • Osmanlı ordusunun en önemli gücü olan yeniçeri askerlerinin yetiştiği yerdir. • Yeniçeri Ocağı, bir askeri eğitim kurumu olarak Osmanlı devletinin bölgesinde uzun yıllar askeri üstünlük sağlamasında önemli bir rol oynamıştır. • Yalnız devletin çöküş döneminde her ilerlemenin ve yeniliğin karşısına dikilen Yeniçeri ocağı, tarihe «Vaka-i Hayriye» diye geçen II: Mahmut döneminde 1826 yılında gerçekleşen kanlı bir olayın sonunda kapatılmıştır. Osmanlı Eğitiminde Yenileşme Hareketleri Tanzimat Öncesi Eğitim Merkezde dini eğitim vardı. Yaşama Bireyleri dönük öteki olamayan bu dünyaya eğitim hazırlama işlevsel amacındaydı. değildi. Avrupa'da Rönesans ve Reform hareketleri sonucu eğitim ilerlemişti. Osmanlı, Avrupa’daki yeni icatlar karşısında savaşlarda yenilmeye başlamıştı. Osmanlı Eğitiminde Yenileşme Hareketleri Tanzimat Öncesi Eğitim 18.11.1773’de Kasımpaşa’da Osmanlı devleti «Mühendishane-i kötü gidişi Niteliği ve teknik Bahrî-i durdurmaya gücü yüksek Hümâyûn» yönelik olarak subay kadrosunu Eğitim sisteminde oluşturmak üzere (Ruslar, Çeşme’de donanmayı ilk çağdaşlaştırma 27.12.1734’de yakınca daha girişimleri asker-i «Hendesehane güçlü donanma teknik eğitim ( sivil mühendis)» yapacak kurumlarında açıldı mühendis ve başlatıldı. subay yetiştirmek için) açıldı. • «Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn (1793)» • «Tıbhane-i Amire Cerrahhane-i Mamure (1826)» • «Mekteb-i Ulum-u Harbiye (1834)» • «Mızıka-i Hümayun Mektebi (1834)» açıldı. Tanzimat, Mutlakıyet ve Meşrutiyet Döneminde Osmanlı Eğitiminde Çağdaşlaşma Tanzimât, (Osmanlıca: ) )تنظيماتOsmanlı İmparatorluğu'nda 1839 yılında Tanzimât Fermânı olarak bilinen Gülhane Hatt-ı Şerif-î'nin okunmasıyla başlayan modernleşme ve yenileşme döneminin adıdır. Sözcük anlamı "düzenlemeler, reformlar" demektir. Batı dillerinde genellikle Osmanlı Reformu (İng: the Ottoman Reform) deyimi kullanılmaktadır. Tanzimât Dönemi 1876'da II. Abdülhamit'in tahta çıkması ve Meşrutiyet'in ilânıyla sona ermiş kabul edilir. Ancak genel anlamda Osmanlı Reformunun 1922'de Osmanlı Devleti'nin sona ermesine dek sürdüğü de söylenebilir. Tanzimât çağının önde gelen siyasi liderleri 1839-1855 döneminde Mustafa Reşit Paşa, 1850'lerin başından 1871'e kadar da Mehmed Emin Âli Paşa ve Keçecizade Fuat Paşa'dır. Fuat Paşa'nın 1868'de, Âli Paşa'nın 1871'de ölümünden sonra reform süreci krize girmiş ve uzun süren bir siyasi istikrarsızlık dönemi yaşanmıştır. Tanzimat, Mutlakıyet ve Meşrutiyet Döneminde Osmanlı Eğitiminde Çağdaşlaşma Tanzimat döneminde pek çok olumlu gelişme olsa da eğitim sistemini kökten değiştirecek nitelikte değildir. Eski eğitim sistemi korunmuş, batılı anlamda eğitim kurumları açılmaya çalışılmıştır. Böylece toplumda farklı görüşlere sahip topluluklar meydana getirmiştir. 17.03.1857’de Maarif-i Umumiye Nezareti(Milli Eğitim Bakanlığı) kurulmuştur. Maarif Nazırlığına Abdurrahman Sami Paşa (Cumhuriyet Dönemi MEB Bakanlarından ikincisi olan Maarif Vekili olan Hamdullah Suphi Tanrıöver’in dedesi) getirilmiştir. Tanzimat, Mutlakıyet ve Meşrutiyet Döneminde Osmanlı Eğitiminde Çağdaşlaşma 16.03.1848 – Darülmuallimin-i Rüşdi, ilk öğretmen okulunun açılması önemlidir. 01.09.1869’da Saffet Paşa Nazırlığında Maarif-i Umûmiye Nizamnâmesi, eğitimi sistemimizin ilk yazılı belgesidir. 198 maddelik bu belge Fransız eğitim sistemini model almıştır. Yabancı dille eğitim yapan okullar açılmıştır. (1868 – Mekteb-i Sultani (Galatasaray Lisesi), 1863 Robert Koleji) Okullar, nitelik olarak pek değişmese de nicelik olarak değişmiş, sayıları artmıştır. (özellikle 1876 – 1908 İstibdat döneminde) Tanzimat, Mutlakıyet ve Meşrutiyet Döneminde Osmanlı Eğitiminde Çağdaşlaşma İkinci meşrutiyet (1908) özgürlükler getirse de istikrarsızlık da getirmiştir. Bu dönemde ilköğretim ile ilgili 1913 tarihli Tedrisat-ı İptidaiye Kanun-ı Muvakkati (Geçici İlköğretim Yasası) çıkmış ve 05.01.1961 tarihli 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu’na kadar yürürlükte kalmıştır. Cumhuriyet Döneminde Türk Eğitiminde Çağdaşlaşma Sultan II. Abdülhamit’in İstibdat Döneminde uzun bir barış dönemi yaşanmış, ancak 1900’lü yılların başında Balkan savaşları ve I. Dünya savaşı devletin tüm kurumlarının çökmesine sebep olmuştur. 20.10.1918’de Mondros Mütarekesi imzalanmıştır. Ardından ülkenin dört bir yanı işgal edilmiştir. Devletin tüm organları ve halk çok zor durumdaydı. 19 Mayıs 1919’da Mustafa Kemal Atatürk, Samsun’a çıkarak Milli Mücadele’yi başlatmıştır. Kurtuluş Savaşı’nın verilmesinin ardından Türkiye Cumhuriyeti kurulmuştur. Daha önceki savaşlar ve Kurtuluş Savaşı sonunda ülke sahip olduklarının çoğunu kaybetmiştir. Belki de kaybettiklerinin en önemlisi «yetişmiş insan gücü» olmuştur. Nitelikli insan gücü kalmadığından TBMM’de tutanakları bile öğretmenler tutmaktaydı. Öğretmen sayıları yetersizdi. Ankara'da ve diğer şehirlerde birçok resmi kurum, okullara yerleşmişti. 2345 ilkokul (1764’ü açık – 581’i kapalı) ve 28 Sultani (ortaöğretim) vardı.2386 erkek, 647 bayan öğretmen vardı. Tüm olumsuzluklara rağmen 09.05.1920 – TBMM’de Maarif Vekili Dr. Rıza Nur, milli eğitimle ilgili hedefleri açıklamıştı. Ulusal bir eğitim sisteminin vurgusu yapılmıştı. Cumhuriyet Döneminde Türk Eğitiminde Çağdaşlaşma Kurtuluş Savaşı sürerken – 15.07.1921’de Maarif Vekili Hamdullah Suphi Tanrıöver, «Maarif Kongresi» toplamıştır. Mustafa Kemal Paşa, cepheden gelerek kongre çalışmalarını izlemiştir. Atatürk’ün buradaki konuşması yeni kurulacak devletin eğitim ilke ve politikalarını göstermektedir. Eğitim Devrimleri ÖĞRETİMİN BİRLEŞTİRİLMESİ YASASI Tevhid-i Tedrisat Kanunu – 03/03/1924’de TBMM’de benimsenmiş – 29/04/1924’de yürürlüğe girmiştir. Tüm eğitim kurumları Milli Eğitim Bakanlığına bağlanmış ve Osmanlı’nın sonunu getiren çok başlı eğitim sistemi kaldırılmıştır. (Geleneksel dini sivil eğitim / Modern askeri – teknik okullar ve 1838 sonrası modern sivil ilk ve ortaöğretim kurumları / Azınlık ve cemaat okulları) Eğitim Devrimleri YAZI DEVRİMİ 1 Kasım 1928 tarihli ve 1355 sayılı yasa ile Arap harfleri kaldırılmış, Latin harflerinden oluşan yeni alfabe benimsenmiştir. En önemli kültürel devrimlerden birisidir. Bu devrim ile Türk insanının çağdaşlaşmasını engelleyen bilgisizliğe karşı önemli bir darbe indirilmiştir. Eğitim Devrimleri ULUS OKULLARI (Millet Mektepleri) Yeni Türk harfleriyle büyük bir okuma – yazma seferberliği başlatılmıştır. 24.11.1928’de yönetmelik yayınlanmıştır. Atatürk, başöğretmen seçilmiş, irfan ordusunun başına gelmiştir. 12 Eylül 1980 askeri darbesi ile bu tarih «Öğretmenler Günü» olarak kabul edilmiştir. 01.01.1929 tarihinde ulus okulları ülke genelinde faaliyete başlamıştır. Önemli hizmetler veren Maarif Vekili Mustafa Necati, bu tarihte vefat etmiştir. Eğitim Devrimleri ÜNİVERSİTE REFORMU Osmanlı’dan kalan İstanbul Darülfünuna Türkiye Cumhuriyeti hükümetleri uzun süre müdahale etmemiştir. Darülfünun kendinden beklenen performansı sergileyememiştir. Prof. Dr. Albert Malche (İsviçre Gelf Üniversitesi), konu ile ilgili ülkemize çağrıldı. 2252 sayılı yasa ile İstanbul Üniversitesi kuruldu. Mevcut 151 öğretim üyesinden ancak 59’u görevine devam edebildi. Almanya’dan kaçan bilim adamları da burada görev almıştır. Eğitim Devrimleri ÜNİVERSİTE REFORMU Osmanlı’dan kalan İstanbul Darülfünuna Türkiye Cumhuriyeti hükümetleri uzun süre müdahale etmemiştir. Darülfünun kendinden beklenen performansı sergileyememiştir. Prof. Dr. Albert Malche (İsviçre Gelf Üniversitesi), konu ile ilgili ülkemize çağrıldı. 2252 sayılı yasa ile İstanbul Üniversitesi kuruldu. Mevcut 151 öğretim üyesinden ancak 59’u görevine devam edebildi. Almanya’dan kaçan bilim adamları da burada görev almıştır. Eğitim Devrimleri 7 maddelik bir program belirlendi. DİL DEVRİMİ 12 Temmuz 1932’de TDK (Türk Dil Tetkik Cemiyeti), Türk dilinin yabancılaştırılmasını önlemek ve gelişimini sağlamak için Atatürk tarafından kuruldu. 26 Eylül 1932’de Türk Dil Kurultayı toplandı. • Türk dilinin çeşitli dillerle karşılaştırılması • Tarihi gelişiminin taranması • Lehçeler ve Türkçe terimler sözlüğü oluşturulması • Türk dilbilgisinin hazırlanması • Doğu ve Batı ülkelerinde çıkan Türkçe hakkındaki yapıtların toplanması • Türk dili ile ilgili çalışmaların bir dergide yayınlanması • Türkiye gazetelerinde dil işlerine özel bir yer verilmesi Eğitim Devrimleri KÖY ENSTİTÜLERİ Yüzlerce yıl ihmal edilen, kendi yazgısı ile baş başa kalan Türk köylüsü, Atatürk’ün yaklaşımları ile saygın değerinin farkına varmıştır. «Milletin efendisi» olarak nitelemiştir. Türk köyü ancak çağdaş bir eğitimle canlandırılabilirdir. Bu amaçla Mustafa Necati zamanında Kayseri ve Denizli’de 19271928 öğretim yılında iki köy öğretmen okulu kuruldu. Etkili olamayan bu okullar kısa süre sonra kapatıldı. 1933’de Maarif Vekili Dr. Reşat Galip, «Köy işleri komisyonu» oluşturdu. Köy öğretmenlerinde olması gereken nitelikler belirlendi. Çalışmalar kendisinden sonra da devam etti. Ama etkili çözüm bulunamadı. Eğitim Devrimleri Köy Enstitüleri Bir ara çözüm olarak 1936’da askerde çavuş olanlar, Eskişehir Çifteler Harasında 8 aylık «Eğitmenler Kursu»na katıldı. Başarılı sonuç alınması sonucu yaygınlaştırıldı. İsmet İnönü, zamanında Bakan Hasan Ali Yücel ve İlköğretim Genel Müdürü İsmail Hakkı Tonguç’un katkılarıyla «Köy Enstitüleri» kuruldu (17 Nisan 1940 – 3803 sayılı yasa). 1954 yılında kapatıldıklarında 16 bin dolayında öğretmen yetiştirmişlerdi. Cumhuriyet döneminin önemli bir projesi olan «Köy Enstitüleri», günümüzde hala güncel tartışma konusu olmaya devam etmektedir. DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM.
