DEVLET BORÇLANMASI 6. 1. Devlet borçlanmasının kötü olduğu, zorunlu olmadıkça devletin borçlanmaya başvurmaması gerektiği, zorunluluk duyulması halinde ise asgari boyutta devlet borçlanmasına gidilmesinin uygun olacağı görüşü, aşağıdaki olaylardan hangisinden sonra terk edilmiştir? A) B) C) D) E) 2. 3. 1989'da Berlin Duvarı'nın yıkılması 1929-1930 Dünya Ekonomik Krizi 1973 Petrol Krizi 1978 Petrol Krizi Türkiye'deki Şubat 2001 Bankacılık Krizi 7. 8. 9. Tahvillerin başa başın altında çıkarılması Tahvillerin satıldığı piyasa Tahvillerin primli olması Tahvillerin piyangolu olması Tahvillere tanınan vergi muafiyeti Yüksek faizli devlet borçlarının düşük faizli devlet borç kağıtları ile değiştirilmesine ne denir? A) Konversiyon B) Konsolidasyon C) Başabaşın altında borçlanma D) Moratoryum E) Ariyere borçlar 10. Piyasa faiz oranının düşmesinden yararlanarak, hem tahvillerin faiz oranının düşürüldüğü, hem de borçlanmanın nominal miktarında artış sağlandığı konversiyon türü aşağıdakilerden hangisinde? Zorunlu borçlanma İsteğe bağlı borçlanma İhtiyari borçlanma Uzun vadeli borçlanma Kısa vadeli borçlanma Devlet borçlarının süreleri bakımından ayrımında, aşağıdakilerden hangisi “dalgalı borç” olarak kabul edilmektedir? A) B) C) D) E) A) Akbank tarafından özel bir firmaya verilen 300.000 Euro değerinde 5 ay vadeli borç B) İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin alacağına mahsuben İller Bankası'ndan çekilen 250.000 lira değerindeki 18 ay vadeli kredi C) Halk Bankası tarafından küçük esnafa verilen 250.000 lira değerindeki 18 ay vadeli kredi D) Hazine Müsteşarlığının özel bir kişiden aldığı 800.000 lira değerindeki 9 ay vadeli borç E) Vakıfbank’tan özel bir firmaya verilen 750.000 Euro değerinde 13 ay vadeli teminat mektubu 5. Kambiyo garantisi Altın garantisi Fiyat endeksleri garantisi Konversiyona gitmeme garantisi Borçlar ödenmeden yeni borca gitmeme garantisi Aşağıdakilerden hangisi tahvillerin gerçek faiz oranı hesaplanırken göz önünde bulundurul-maz? A) B) C) D) E) Yeni Keynesyen görüş Sürekli gelir hipotezi Klasik yaklaşım Keynesyen görüş Merkantilist görüş Yatırım yapmak Eski borçları ödemek Borç faizlerini ödemek Transfer harcamalarını finanse etmek Cari harcamaları finanse etmek Aşağıdakilerden hangisi devlet borçlarında bir garanti biçimi değildir? A) B) C) D) E) Devlet tarafından belirlenmiş şartlarla ihraç edilen devlet tahvillerinin, belirlenmiş kişi ya da kurumlar tarafından satın alındığı borçlanma türü aşağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) 4. A) B) C) D) E) Devlet borçlanması suretiyle ekonomiden çekilen paranın üretici alanlardan çekilmiş ve üretici olmayan alanlara aktarılmış olacağını ve bu durumda devlet harcamalarının verimli olmayacağını ileri süren görüş aşağıdakilerden hangisidir? A) B) C) D) E) Uzun süreli borçlar prensip olarak hangi amaçla kullanılır? Başabaşın altında konversiyon Başabaştan yapılan konversiyon Kademeli konversiyon Fark ödemeyi gerektiren konversiyon Anapara konversiyonu 11. Aşağıdaki konversiyonların hangisinde piyasa faiz oranının düşmesinden yararlanarak, hem tahvillerin faiz oranları düşürülmekte, hem de borcun nominal miktarında bir artış sağlanmaktadır? A) B) C) D) E) Borcun sağlandığı piyasanın uyruğu kriterine göre, aşağıdakilerden hangisi devletin iç borcu sayılmaktadır? Başa başın altında konversiyon Başa baştan konversiyon Fark ödemeli konversiyon Kademeli konversiyon İtfalı konversiyon 12. Aşağıdakilerden hangisi devlet tahvillerinin başabaşın allında ihraç edilmesine yönelik eleştirilerden biri değildir? A) Dünya Bankası'ndan hibe olarak alınan borç B) İngiltere'de faaliyet gösteren bir Türk bankasından TL cinsinden alınan borç C) Amerika'da faaliyet gösteren bir Türk bankasından TL cinsinden alınan borç D) Türkiye'de fâaliyet gösteren yabancı bir bankadan TL cinsinden alınan borç E) Londra Borsası'nda sunulan tahvillerin satılması yoluyla alınan borç A) Gelecekteki borç yükünü artırması B) Gelir dağılımında adaletsizliği artırması C) Gelecekte konversiyona başvurma olanağını azaltması D) Devlet tahvillerine olan talebi azaltması E) Açıklık ilkesini zedelemesi ve tahvil koşullarının anlaşılabilirliğini kısıtlaması 1 ratmasında en önemli neden aşağıdakilerden hangisidir? 13. Aşağıdakilerden hangisi tahvil alacaklılarına sağlanan ana çıkarlardan biri değildir? A) B) C) D) E) A) B) C) D) E) Başabaşın altında ihraç Primli ihraç Vergi muafiyetleri İkramiyeli ihraç Ödeme garantili ihraç Bankaların menkul kıymet gelirlerinin artması Bankaların kaydi para yaratması Bankacılık sektörünün oligopolist yapısı Sermaye piyasasında bankaların etkin olması Yabancı sermayeli banka sayısında artış olması 22. Devletin konversiyona başvurma amacı aşağıdakilerden hangisidir? 14. Aşağıdakilerden hangisi iç dalgalı borçlar kapsamın da yer almaz? A) B) C) D) E) A) Emanet paralar B) Hazine bonoları C) Finansman fonu D) Hazine kefaletini haiz bonolar E) Hazineye kısa vadeli avanslar 15. Aşağıdakilerden hangisi iç devlet borçlarının karşılandığı kaynaklar arasında yer almaz? A) Bireyler B) Bankalar C) Merkez Bankası D) Bakanlıklar E) Sosyal güvenlik kurumları Borç yükünü hafifletmek Borçların vadesini uzatmak Borç stokunu ortadan kaldırmak Sermaye piyasasında bankaların etkin olması Tahvillerin isme yazılı olması 23. Aşağıdakilerden hangisi, devlet borcunu ortadan kaldıran veya azaltan bir işlem değildir? A) B) C) D) E) 16. Aşağıdakilerden hangisi Hazinenin kısa vadeli kaynaklarından biri değildir? A) Merkez Bankası avansı B) Altın karşılığı avans C) Emanet paralar D) Devlet tahvili E) Hazine bonosu Borcun reddi Borçların tahkimi Borcun itfası Borcun amortismanı Para değerindeki düşme 24. Aşağıdakilerden hangisi borç tahkiminin sonuçlarından biri değildir? A) Ekonomide enflasyonist bir etki yaratması B) Devletin uzun dönem borç yükünün artması C) Kısa dönemde kamu dengelerinde bir rahatlama sağlaması D) Devletin, borçlarını uzun süreli bir ödeme planına bağlama olanağı kazanması E) Alacaklılarda kamu kredisine karşı güvensizlik doğması ve yeni borçlanmaların zorlaşması 17. İç ve dış borç ayırımında temel belirleyici etken aşağıdakilerden hangisidir? A) Borçlanmanın ülkenin ekonomik kaynaklarını değiştirip değiştirmemesi B) Borçlanmada alacaklının uyrukluğu kıstası C) Borçlanmanın süresi D) Borçlanmanın miktarı E) Borçlanmanın faiz oranı 25. Devlet tahvilinin primli ihraç edilmesi ne demektir? A) Başabaşın altında satılan bir tahvile belirli dönemlerde kupon ödemesi yapılması B) Nominal değeri üzerinden ihraç edilen bir tahvilin yabancı para cinsinden itfa edilmesi C) Nominal değerle ihraç edilen bir tahvile itfa tarihinde ek bir ödeme yapılması D) Nominal değeri üzerinden ihraç edilen bir tahvilin enflasyon oranına endekslenmesi E) Başabaşın altında ihraç edilen bir tahvile, itfa tarihinde nominal değer üzerinden ödeme yapılması 18. Aşağıdakilerden hangisi, devletin bir vadeye bağlamadığı ve ödeme taahhüdüne girmediği, alacaklının sadece borcun faizini almakla yetindiği borçlardır? A) Devamlı borçlar B) İtfaya tabi borçlar C) Vadeli borçlar D) Dalgalı borçlar E) Durağan borçlar 26. Zorlayıcı borçlanmalarda devlet zor kullandığı halde, bunların "borç" sayılmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir? 19. Finansmanın, alacaklı ülke içinde kullanılmak koşuluyla sağlandığı kredilere ne ad verilir? A) Orijinde bağlı krediler B) Satıcı kredileri C) Proje kredileri D) Ülkeye ve mala bağlı krediler E) Program kredileri A) Vergiye benzediği halde yasada borçlanma olarak tanımlanması B) Devletin zor kullanarak sözleşmeye vergi değil, borç ibaresi eklemesi C) Siyasal iradenin eğilimine bağlı olarak ödenip ödenmemesinin kesin olmaması D) Zora dayanmasının ötesinde vade ve faiz oranının belirsiz olması E) Zora dayansa da devletin anapara ve faizi ödeme sorumluluğundan vazgeçmemesi 20. Aşağıdakilerden hangisi devlet borçlanmasında faiz oranını etkileyen faktörlerden biri değildir? A) Tahvillerin süresi B) Devlete duyulan güven C) Devletin paraya olan ihtiyacının şiddeti D) Vatandaşların psikolojik durumları E) Tahvillerin isme yazılı olması 27. Aşağıdakilerden hangisi dış borçların olumsuz etkileri arasında yer almaz? A) Dış borçların itfa edilmesinin ödemeler dengesinde fazla yaratarak enflasyona neden olması 21. Ticari bankaların ellerinde atıl tuttukları fonları devlete borç olarak vermelerinin enflasyonist etki ya- 2 B) Dış borçla sağlanan gelirin belirli bir plan çerçevesinde kullanılmaması halinde, uzun dönemde ekonomi üzerinde yük oluşturması C) Dışa bağımlılığın artmasıyla beraber yabancı sermaye egemenliğinin artması D) Ülke içinde israf riski yaratması E) Yeterli ithalat için kullanılmayan dış borçların enflasyonist etki yaratması E) Serbest kredinin kullanım yeri borç alan ülke tarafından belirlenir 35. Borç erteleme-röfinansman kredisi ayrımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur? Borç erteleme kredisi yeni bir borç doğurur Borç erteleme kredisi bir çeşit bağıştır Röfinansman kredisi ile borcun vadesi uzatılır Röfinansman kredisi ile eski borç yeni bir finansman ile ödenmiş olur E) Röfinansman kredisi ile eski borç borçlu ülke tarafından kapatılır. A) B) C) D) 28. Aşağıdakilerden hangisi istisnai borç yönetimi işlemlerinden biri değildir? A) Devlet tahvillerinin ikinci piyasada özel kişilere satılması B) Devletin birincil piyasada tahvil satması C) Devletin borçlarının amortismanı D) Borçların itfa edilmesi E) Devlet borçlarının konsolidasonu 36. Ariyere borç ne demektir? A) Merkez Bankasının transfer edemediği, birikmiş borçlar B) Ülkeye bağlı borç C) Mala bağlı borç D) Sendikasyon kredisi borcu E) Sekuritizasyon kredisi borcu 29. Yıllık enflasyon oranı % 25’ken nominal değeri 100 YTL olan bir tahvilin başabaşın altında bir fiyatla 80 YTL’ye % 4 yıllık faiz ile ihraç edilmesi halinde gerçek faiz oranı yüzde kaçtır? A) 4 B) 5 C) 25 D) 29 37. Aşağıdakilerden hangisi fiyat endeksli istikrazların etkilerinden biri değildir? A) Enflasyonun yoksullar aleyhine yarattığı eşitsizlikleri azaltması B) Gelecekteki fiyat dalgalanmalarının önceden tahmin edilerek doğabilecek risklerin azalmasını sağlayabilmesi C) Borçlanmanın maliyetini düşürebilmesi D) Başka anti enflasyonist tedbirlerin arınmasına karşı ileri sürülebilecek tenkit ve baskıları azaltabilmesi E) Devletin yüksek fiyat artışlarını desteklemesi E) 30 30. Aşağıdakilerden hangisi kamu borçlarının sürdürülebilirliğini olumlu etkileyen bir faktör değildir? A) Borçların vade yapısının uzaması B) Borçların faiz yapısının gerilemesi C) Borç servisinin düzenli yapılması D) Vergi gelirlerinin düzenli artması E) Düzenli konsolidasyon ve konversiyon yapılması 31. Konversiyonla ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) B) C) D) E) 38. Aşağıdakilerden hangisi zorunlu devlet borçlarından biridir? A) Devletin savaş gibi zorunlu hallerde yaptığı borçlanma B) Zor durumda kalan bir bankanın hazine bonosu satın alması C) Sosyal güvenlik kuruluşlarının, fonlarının belirli bir oranı ile borç senedi satın almaları D) Finansal aracılık yapan kurumların birincil piyasadan borç senedi satın alması E) Bankaların ikincil piyasadan borç senedi satın alması Olağanüstü bir borç yönetim yöntemidir Birincil amaç borçların faiz yükünü azaltmaktır Birincil amaç borçların vade yapısını uzatmaktır Başabaştan ve başabaşın altında yapılabilir Kademeli olarak yapılabilir 32. Tahkim (Konsolidasyon) ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) B) C) D) E) Olağan bir borç yönetimi yöntemidir Birincil amaç borcun vade yapısını uzatmaktır Sadece gönüllü olarak yapılabilir Tahkim sonrasında borcun faizi düşer Tahkim yapan devletlerin kredibilitesi artar 39. Maliye politikası aracı olarak borçlanmaya ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Maliye politikası aracı olarak borçlanma sadece gelir sağlama veya borç yükünü düşürme amacıyla yapılmaz. B) Devlet enflasyon dönemlerinde borçlanması, ekonomideki para stoku şişkinliğini gidermeyi amaçlar. C) Devletin depresyon dönemlerinde borçlanması ekonomideki yüksek likidite tercihini düşünerek atıl fonları harekete geçirmeyi amaçlar. D) Devlet istikrar politikalarının uygulandığı dönemlerde merkez bankası ve bankacılık sistemine olan borçlarını itfa ederek para stoku ve enflasyonu kontrol altına almaya çalışır. E) Hepsi 33. Maastricht Kriterlerine göre, AB üyesi ülkelerin kamu borcunun ve bütçe açığının GSYİH'ya oranı için konan maksimum sınır sırasıyla yüzde kaçtır? A) B) C) D) E) Yüzde 40 ve yüzde 5 Yüzde 50 ve yüzde 4 Yüzde 60 ve yüzde 3 Yüzde 70 ve yüzde 2 Yüzde 80 ve yüzde 1 34. Serbest-bağlı kredi ayrımı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Kalkınma kredisi çeşididirler B) Bağlı kredi borç alan ülke malları için kullanıla-bilir C) Bağlı kredi sadece borç veren ülke malları için kullanılabilir D) Serbest kredi hem borç alan hem de borç veren ülke malları için kullanılabilir 3 40. Aşağıdakilerden hangisi devlet borçlanmasının ekonomik denge üzerindeki etkilerinden biri değildir? YANIT ANAHTARI 1-B 2-C 3-A 4-D 5-D 6-A 7-E 8-B 9-A 10-A 11-A 12-D 13-E 14-C 15-D A) Devlet borçlarının, vergiler kadar olmasa da, yapıldıkları anda satın alma Gürcü üzerinde daraltıcı etki yaratması B) Enflasyonist dönemlerde yapılan borçlanmanın, talep artırıcı harcamaların finansmanında kullanıldığı zaman konjonktür üzerinde olumlu etki yaratmaması C) Borç veren kesimlerin gelecekte elde edecekleri faiz getirisini düşünerek harcamalarını artırmaları halinde, borçlanmanın genişletici etki yaratması D) Tam istihdamın altındaki ekonomilerde talep yaratmaya harcamaların finansmanı amacıyla yapılan borçlanmanın ekonomiyi olumlu etkilemesi E) Daralma dönemindeki atıl fonların borçlanma ile harekete geçirilerek talep yaratıcı harcamalara yönlendirildiği zaman konjonktür üzerinde olumlu etki yaratması 41. Devlet borçlarının anaparasını azaltmak amacıyla borçların itfa edilmesine ne ad verilir? A) B) C) D) E) Borç idaresi Borçların tahkimi Borç konsolidasyonu Borçların amortismanı Borçların konversiyonu 42. Aşağıdakilerden hangisi dış borçların ekonomide yarattığı doğrudan etkilerden biri olamaz? A) Yurt içi tasarruflarda artış olması B) Zorunlu yatırımların gerçekleşme şansının artması C) İthal edilen makine ve benzeri üretim malları dolayısıyla üretimin çeşitlenmesi D) Ek yatırımlar sonucu ortaya çıkan hızlandıran etkisiyle ekonomide genişleme meydana gelmesi E) Ödemeler dengesinde rahatlama sağlanması 43. IMF tarafından gelişmekte olan ülkelere yapılan finansal desteğin "koşula bağlı" olması ne demektir? A) Desteği alacak ülkenin uluslararası finansal kuruluşlara üye olması B) Desteği alacak ülkenin kabul edilebilir bir istikrar programı izleme zorunluluğu C) Alınan finansal desteğin üç yıl içerisinde geri ödenme zorunluluğu D) Desteği alacak ülkenin ekonomik durum raporlarının uluslararası kuruluşlar tarafından onaylanması zorunluluğu E) Desteği alacak ülkenin IMF ile anlaşmadan önce uygulayacağı programı Dünya Bankasına onaylatması koşulu 4 16-D 17-A 18-A 19-A 20-E 21-B 22-A 23-B 24-A 25-E 26-E 27-A 28-E 29-B 30-E 31-C 32-B 33-C 34-C 35-D 36-A 37-E 38-C 39-E 40-D 41-D 42-A 43-B