ADRENAL KİTLELERİNDE CERRAHİ YAKLAŞIM DR. FATİH TUNCA İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ GENEL CERRAHİ ANABİLİM DALI İnsidans Otopsi serilerinde: asemptomatik selim adrenal neoplazi %2-20 İnsidental adrenal kitle: 30 yaş altı <%1, 70 yaş üstü %7, BT çekilen hastalarda: %5 Conn sendromu: Tüm hipertansif hastalarda %10 Cushing Sendromu: %20 kortizol salgılayan adenom Feokromositoma: 2-8/milyon Radyolojinin Cerrahiye Etkisi İnsidental adrenal kitlelerinde artış (%5) Malignite şüphesi Selim-Malign Büyük tümör İnvazyon LAP Metastaz varlığı İrregüler kontur Heterojenite Hiperdens görünüm Radyolojinin Cerrahiye Etkisi BT: (kontrastsız) HU <18(yağ içeriği↑ ) (HU<10, spesifite %98 ) Selim adenomların %10-40’ı yağdan fakir!!!! BT: (Kontrastlı) 15. dk (geç) görüntüde:≥%40 washout (Selim) <%40 malignite şüpheli Radyolojinin Cerrahiye Etkisi MRG (T1,T2, İnphase, outphase, yağ baskılayıcı) yumuşak dokuyu daha iyi gösterir T2 ağırlıklı incelemede hiperintens (kortikal kanser, feokromositoma) Metastaz ve primer kanserler selim lezyonlara göre daha yüksek intensitede, PET-CT: sensitivite ve spesifite >%95 Kontrastlı BT: feokromositoma Kontrastsız BT: Adenom Adrenokortikal kanser Adrenokortikal Kanser BT anjio MRG MRG MRG yağ baskılayıcı sekans Myelolipom Metastaz Cerrahi Endikasyon Fonksiyonel adrenal kitleler Şüpheli nonfonksiyonel adenomlar Adrenokortikal kanser Metastaz Cerrahi yaklaşım Açık Minimal invaziv Laparotomi Retroperitoneoskopik Lumbotomi Laparoskopik *konvansiyonel *SİLS Posterior yaklaşım TARİHÇE Gagner M, Lacroix A, Bolte E. Laparoscopic adrenalectomy in Cushing's syndrome and pheochromocytoma. N Engl J Med. 1992 Oct 1;327(14):1033. TARİHÇE Endoscopic retroperitoneal adrenalectomy. Mercan S, Seven R, Özarmagan S, Tezelman S Abstract BACKGROUND: The anterior transabdominal approach for adrenalectomy is associated with a longer postoperative recovery period than a posterior extraperitoneal adrenalectomy. The posterior approach is useful for patients requiring bilateral adrenalectomy or in those undergoing unilateral adrenalectomy for benign adenomas smaller than 5 cm. Laparoskopi Öncesi Dönem Rezeksiyon endikasyonu ≥6 Herrera MF et al. Incidentally discovered adrenal tumors: an institutional perspective. Surgery 1991 Prinz RA, et al.: Incidental asymptomatic adrenal masses detected by computed tomographic scanning. Is operation required? J Am Med Assoc 1982 Laparoskopi Sonrası Dönem NIH 1999: nonfonksiyonel adreno-kortikal kitleler Rezeksiyon sınırı ≥5 cm NIH 2002: 4-6 cm arası, radyolojik kriterler selim=takip, malign: cerrahi NIH 2003: Adreno-kortikal kanserleri %95’i >5 cm 2550 laparoskopik adrenalektomi %18.3 Assalia A, Gagner M: Laparoscopic adrenalectomy. Br J Surg 2004;91:1259–1274. Laparoskopi vs açık adrenalektomi Laparoskopik Açık Ort. Tm çapı (cm) 2.8 4.1 Ort. Ameliyat süresi (dk) 184 162 Kanama miktarı(ml) 154 309 Hastanede kalış süresi (gün) 2.9 7.2 Assalia A, Gagner M: Laparoscopic adrenalectomy. Br J Surg 2004;91:1259–1274. Ne zaman açık cerrahi ? Görüntüleme yöntemlerinde lokal-vasküler invazyon, LAP, metastaz Görüntüleme yöntemlerinde lokalize ancak şüpheli (irregüler kontur, heterojenite, hiperdensite) Büyük kortikal tümörler >8-10, >10-12 Hızlı gelişen virilizasyon, feminizasyon ve Cushing sendromu Çoklu hormon salgılayan kitle Ailevi malign feokromasitoma hikayesi Ne Zaman Laparoskopi ? Lokalize primer kitle (invazyon, lenf nodu veya uzak metastaz yok) Görüntüleme de malignite şüphesi düşük veya yok (ör: irregüler kontur, heterojenite, hiperdensite) Küçük kortikal kitleler <6 cm Metakron metastazlar Selim fonksiyonel kitleler Myelolipom Laparoskopi kontrendikasyonları Kesin Rölatif Düzeltilmemiş koagülopati >10-12 cm tümör Sirotik (Child B,C) hasta Daha önce geçirilmiş cerrahi Yüksek kanser şüphesi Ne zaman açığa dönelim? Laparoskopik eksplorasyonda *çevre organ ve dokulara aşırı yapışıklık veya invazyon *LAP *Uzak metastaz SONUÇ Laparoskopik cerrahi adrenokortikal kitlelerde güvenle uygulanabilir. Belirgin kanser şüphesi olan hastalarda açık cerrahi tercih edilmelidir.