Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi

UHBAB
Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar Dönemi Cilt: 4 Sayı: 14 Yıl:2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October / November / December - Fall Semester Volume: 4 Issue: 14 Year: 2015
ISSN Print: 2147-4168 Online 2147-5385
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(MARKA PATENT NO: TRADEMARK)
(2015/03947-2015-GE-17304)
UHBAB DERGİMİZ HAKKINDA GENEL BİLGİLER
1. Dergimiz hakemli ve uluslararası indeksli bir dergidir. Her yayın en az iki alan uzmanı
hakem tarafından değerlendirilmektedir. İki alan hakemi tarafından olumlu “yayınlanabilir”
yönünde rapor almayan yayınlar dergimizde yayınlanmaz. Bu durum karşısında hiçbir
yazar(lar) dergimiz üzerinde bir hak iddiasında bulunamaz.
2. Dergi hakem ve kurullarında yer alan akademisyen ile diğer yetkililer hakkında yazar(lar)
dergi sistem işleyişi sürecine dair bir talepte bulunamaz. Bulunsalar bile herhangi bir bilgi
kendilerine verilmez, sistem süreci değiştirilmez. Dergimiz ile ilgili her türlü bilgi derginin
web sayfasında www.uhbabdergisi.com adresinden edinilebilir.
3. Dergimiz yılda dört sayı şeklinde çıkmakta her yılın “Mart – Haziran – Eylül – Aralık”
aylarının son günü derginin sayısında bulunan tüm makaleler tek cilt halinde dergi web
sistemine yüklenir. Dergi web sisteminden makaleler tüm okuyucular tarafından indirilir
ve ilgili eser “makale” ve dergimize atıf yapılmak koşulu ile kullanılabilir. Dergimizin tüm
sayılarına okuyucular ücretsiz olarak ulaşmaktadır.
4. Dergimizde yayınlanan tüm makaleler (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 140012004 Belge No: 12880) kalite belgeleriyle ve (2015/03947-2015-GE-17304) Marka patent
ile güvence altına alınmıştır. Yayınlanmış olan makaleler kalite, marka patent ve doi bilgileri
ile ilgili çalışmanın yazarlarına eserleri hakkında her türlü hukuki hak ve uluslararası
güvence sağlamaktadır.
5. Dergimiz basılı ve e dergi olarak yayınlanmaktadır. Print ISSN NO: 2147-4168 İnternet
ISSN NO: 2147-5385 numarası ile T.C. Kültür Bakanlığından dergimiz hakkında her türlü
bilgiye ulaşılabilir.
6. Dergimizde apa sistemi uygulanmaktadır. Metin içinde (Yılmaz, 2015: 1) veya (Yılmaz ve
diğ., 2015:1) şeklinde kaynak gösterimi, kaynakçada ise YILMAZ, M., (2015). Çalışanlarda
Ödüllendirmenin İş ve Performans Üzerine Etkisi, UHBAB Uluslararası Hakemli Beşeri
ve Akademik Bilimler Dergisi, Sayı: 1, Cilt: 1, ss.1-2 şeklinde gösterilir. Tüm yazarlar
dergimizin son güncel sayılarını takip ederek ilgili sayılarda yayınlanan makalelerdeki
yazım formatını kendi çalışmalarında uygulayabilir. İnternet kaynaklarında mutlaka erişim
II
tarihi ve son ulaşılabilen internet linkinin tamamının başta kaynakça ve metinin kullanıldığı
sayfa altında numaralandırılarak gösterilmesi bir zorunluluktur.
7. Kaynakça Türkçe alfabe sıralamasına göre düzenlenir. Tüm yazarlar için derginin son
sayısındaki yazım formatı dikkate alınmak zorundadır.
8. Dergimiz uluslararası indeksli bir dergi olup dergimizde yayınlanan tüm çalışma ve
makaleler derginin yayınlandığı tarih itibariyle ilgili indekslere mail yolu ile ulaştırılır.
9. Dergimizde özgün araştırma, inceleme, derleme, olgu sunumu, proje ve kitap tanıtımı
“makale formatında olmak zorundadır” türünde yayınlara yer verilmektedir.
10. Dergimize gönderilen tüm çalışmalar sisteme yüklendiği şekil ve an itibariyle başka bir
dergide yayınlanmamış, değerlendirmeye alınmamış ve red edilmemiş olması gerekir.
Tüm sisteme yüklenen makaleler yazar(lar) tarafından bu kurallara uyulduğunu kabul
etmiş sayılır. Aksi durumda ilgili yazar(lar) hakkında dergimiz hukuki haklarını saklı tutar.
Oluşabilecek olumsuzluk karşısında maddi ve manevi tüm sorumluluk ilgili yazar(lar)’a
aittir. Dergimiz T.C. Kanunlarına göre hareket eder.
III
GENERAL INFORMATION ABOUT UHBAB JOURNAL
1. Our journal is a refereed and internationally indexed journal. Each paper is evaluated by
two referees who are field experts. The articles not reported as “issuable” positively by two
field referees aren’t published in our journal. None of the author(s) can lay a claim on our
journal in this case.
2. Author(s) cannot make a demand for the journal’s procedure concerning the academicians
in journal’s referee board and other boards and other authorities. Even if so, they aren’t
given any information, system process cannot be changed. All kinds of information about
our journal can be obtained from the website of the journal www.uhbabdergisi.com.
3. Our journal publishes four times a year, all articles in the relevant volume of journal are
uploaded to the web system of the journal in one volume on the last day of the months
“March – June – September - December”. All readers can download the articles from the
journal’s web system and the relevant paper “article” can be used on condition that our
journal is given reference. Readers can reach to all volumes of our journal for free.
4. All articles published in our journal are assured with certificate of quality (ISO 9001-2008
Doc. No: 12879 & ISO 14001-2004 Doc. No: 12880) and trademark patent (2015/043142015-GE-18970). Articles published provide their authors with all kinds of legal rights
and international assurance regarding their articles with quality, trademark, patent and doi
information.
5. Our journal has both printed and online version. All kinds of information about our journal
can be obtained from the T.R. Ministry of Culture with the number Print ISSN NO: 21474168 and Online ISSN NO: 2147-5385.
6. APA system is applied in our journal. Reference within the text should be (Yılmaz, 2015:
1) or (Yılmaz et all, 2015:1), in the reference part “YILMAZ, M., (2015)”. It is indicated
as Effect of Rewarding in Employees on Job and Performance, UHBAB International
Refereed Journal of Humanities and Academic Sciences, Issue:13, Volume:4, pp.1-2. All
IV
authors must follow the latest volumes of our journal and apply the print format of the
published articles in their own papers. It is an obligation for internet sources to indicate
access date and the entire last accessed internet link in the references and below the page
by giving numbers.
7. References are arranged by the Turkish alphabet. The printing format in the last volume of
the journal is required to be taken into account for all authors.
8. Our journal is internationally indexed journal, and all articles and papers published in our
journal are sent to relevant indices via e-mail by the publication date of the journal.
9. Original research, analysis, compilation, case study, project and book introduction “have to
be in an article format” and these publications are also included.
10. All papers sent to the journal shouldn’t be previously published, not evaluated and not
rejected by the format and date uploaded to the system. All articles uploaded to the system
are acknowledged that author(s) conform to these rules. Otherwise, our journal keeps its
legal rights reserved. All material and moral responsibility regarding a negative situation
belong to author(s). Our journal acts in line with the T.R. Law.
V
İÇİNDEKİLER
ARAŞTIRMA VE UYGULAMA
STATE PRIMARY SCHOOL ADMINISTRATORS
PERCEPTIONS AS TO THE CONCEPT OF TIME
MANAGEMENT THE EXAMINATION OF THE SECONDARY SCHOOL
STUDENTS’ PERCEPTION LEVELS OF THEIR BODY
IMAGES IN TERMS OF SOME VARIABLES 132-150
Murat KORKMAZ, Nurhayat ÇELEBİ, Gökşen ARAS,
1-11
Ünal TÜRKÇAPAR
Ayça GÜRKAN, Ali Serdar YÜCEL
DERLEME VE LİTERATÜR
AİLE İÇİ YAKIN İLİŞKİLERDE DENEYİMLER
ÖLÇEĞİNİN KISA FORMU: GEÇERLİK VE
GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI 12-21
GELİR DAĞILIMI VE EĞİTİM HARCAMALARI 151-181
Nurhayat ÇELEBİ, Berrak GÖKMEN
Ahmet AKIN, Okan BİLGİN, Ümran AKIN
16TH CENTURY STATUS OF POPULATION AND
SPOR FEDERASYONLARI ÇALIŞANLARININ
ECONOMIC LIFE IN ISKENDERIYE SINIRSIZ KARİYER TUTUMLARI İLE KİŞİLİK
182-192
Nurullah KARTA
ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ 22-42
Mustafa TÜRKMEN
AHMET MİTHAT EFENDİ’ YE GÖRE ÇOCUK
AŞK YAŞAM DOYUMU ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE
Mehmet ÖZDEMİR, Hatice EMİROĞLU
EĞİTİMİNDE ANNE - BABANIN ROLÜ 193-215
UYARLANMASI, GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK
ÇALIŞMASI 43-53
Ahmet AKIN, Banu YILDIZ, Ümran AKIN
TURİZM ve BÖLGESEL KALKINMA İLİŞKİSİ:
TRC1 BÖLGESİ ÜZERİNE BİR İNCELEME 216-237
İbrahim GİRİTLİOĞLU, Mehmet Sedat İPAR, Bünyamin ÖZLÜ
THE EVALUATION OF THE TEACHERS’ VIEWS
ABOUT ENVIRONMENTAL EDUCATION AND
ISSUES 54-76
DÜNYADA ve TÜRKİYE’DE TELEVİZYON
YAYINCILIĞININ GELİŞİMİ Okan SARIGÖZ, Ahmet DÖNGER, Mehmet Şirin CENGİZ
Merve SÖNMEZ SÜVEYDAN, Erdem ÜNVER
OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİ ALAN 60 AY VE ÜZERİ
“FELÂTUN BEY İLE RAKIM EFENDİ”
ÇOCUKLARIN ANNELERİNİN ÇOCUK YETİŞTİRME
TUTUMLARININ BAZI DEĞİŞKENLERE GÖRE
İNCELENMESİ (KIRIKKALE İLİ ÖRNEĞİ) 273-312
Oğuz Kamil ERCANTÜRK
77-101
Pınar YENER, Gülümser GÜLTEKİN AKDUMAN
KORUMA ALTINDAKİ BİNALARDA SAĞLIKGÜVENLİK PARAMETRELERİ AÇISINDAN
TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİNDE BİLGİ
TEKNOLOJİLERİ, ÇEVİKLİK VE ENTEGRASYONUN
OPERASYONEL VE FİNANSAL PERFORMANSA
ETKİSİ ROMANINA GÖSTERGEBİLİMSEL BİR BAKIŞ 238-272
TEHLİKE ETMENLERİ Alpaslan Hamdi KUZUCUOĞLU, Yılmaz KARATEPE,
Esin TÜMER
102-131
Murat SAĞBAŞ, Hüseyin İNCE
VI
313-332
BAŞ EDİTÖR
Gülten HERGÜNER
BAŞ EDİTÖR YARDIMCILARI
Ali Serdar YÜCEL
Fatma TEZEL ŞAHİN
Adalet KANDIR
Yasemin KESKİN BENLİ
Nejla GÜNAY
GENEL YAYIN YÖNETMENİ
Ali Serdar YÜCEL
İNGİLİZCE DİL EDİTÖRÜ
Gökşen ARAS
Feryal ÇUBUKÇU
EDİTÖRLER
Nezahat GÜÇLÜ
Ümran SEVİL
Nurhayat ÇELEBİ
Çetin YAMAN
Erdal ZORBA
Ayhan AYTAÇ
Hülya Gülay OGELMAN
Eva ŞARLAK
Emine DEMİRAY
ALAN EDİTÖRLERİ
Fatma Nalan TÜRKMEN (Sanat Tarihi)
Fatih ÇATIKKAŞ (Spor Bilimleri)
Ayhan HELVACI (Müzik Eğitim)
Kemal GÖRAL (Spor Sağlık)
Yavuz TAŞKIRAN (Spor Yönetimi)
Ayla TAŞKIRAN (Spor Yönetimi)
Arzu ÖZYÜREK (Okul Öncesi)
Şükran Güzin ILICAK AYDINALP (İletişim)
Serdar TOK (Ölçme Değerlendirme)
Birsen KOLDEMİR (İşletme)
Gülden ERTUĞRUL (Yabancı Diler)
Ramazan ERDEM (Sağlık Yönetimi)
Serdar ERDURMAZ (Siyaset Bilimleri)
Salih ÖZTÜRK (İktisat)
Neylan ZİYALAR (Psikoloji)
Havva YAMAN (Eğitim)
Şakir BATMAZ (Edebiyat)
Nuray EKŞİ (Hukuk)
Besim AKIN (İşletme)
Murat DELİCE (Siyaset ve Politika)
Murat ERCAN (Uluslararası İlişkiler)
Kürşad GÜLBEYAZ (Sahne Sanatları)
Sefer GÜMÜŞ (Pazarlama)
Taner AKÇACI (Ekonometri)
Fikriye TOKER (Sağlık İşletmeciliği)
TEKNİK EDİTÖR
Burhan MADEN
Mümin ŞAHİN
Hakan AÇIKGÖZ
DİL EDİTÖRÜ
Gülsemin HAZER
SİSTEM EDİTÖRLERİ
Ali Murat KIRIK
ÖLÇME DEĞERLENDİRME
Gökhan DELİCEOĞLU
Emre DÜNDER
ULUSLARARASI DANIŞMA KURULU
Johann KIRSTEN
Sennye MASIKE
Alvaro ANGUIX
Gautam SENGUPTA
Stephen L.VARGO
Hing KAI CHAN
Aniruddha BAGCHI
Hope BAKER
Tridib BANDYOPADHYAY
Janice BARROW
Timothy BLUMENTRITT
Aberdeen Leila BORDERS
Elizabeth BOYD
David BRAY
Billie Ann BROTMAN
Lance BROUTHERS
Jane CAMPBELL
Stacy M. CAMPBELL
Susan CARLEY
Traci CARTE
Marcus L. CAYLOR
Satya CHAKRAVORTY
Dennis J. CAHAMBERS
Catherine CLEVELAND
Robin CHERAMIE
A. Bruce CLEMENTS
Richard CLUNE
Justin COCHRAN
Thomas W. DELBROOK
Pamila S. DEMBLA
Min-Sun WUANG
Shih-Hung TAI
Bin-Tsann YANG
İLETİŞİM EDİTÖRÜ
Michael KUYUCU
DERGİ YÖNETİM KURULU
Nezahat GÜÇLÜ
Gülten HERGÜNER
Çetin YAMAN
Fatma TEZEL ŞAHİN
Fatih ÇATIKKAŞ
Ali Serdar YÜCEL
Gökşen ARAS
Emre YANIKKEREM
Sefer GÜMÜŞ
Av. Onur BAYKAN
Av. Bülent YILMAZ
YAYIN KURULU
Nalan AKDOĞAN
Gökşen ARAS
Gülten HERGÜNER
Fatma TEZEL ŞAHİN
Eva ŞARLAK
Nezahat GÜÇLÜ
Hülya Gülay OGELMAN
Ali Serdar YÜCEL
Çetin YAMAN
Murat DELİCE
Sefer GÜMÜŞ
Ayhan AYTAÇ
Ali Murat KIRIK
Nurhayat ÇELEBİ
Arzu ÖZYÜREK
Adalet KANDIR
Yasemin KESKİN BENLİ
Emine DEMİRAY
Bülent KILIÇ
Yavuz TAŞKIRAN
Ümran SEVİL
VII
YAYIN KABUL ETTİĞİMİZ BİLİM DALLARI
³³ Adli Bilimler
³³ Finans Yönetimi
³³ Adli Tıp Bilimleri
³³ Finansal Yönetim
³³ Almanca Mütercim Tercümanlık
³³ Fransızca Mütercim Tercümanlık
³³ Amerikan Dili ve Edebiyatı
³³ Gazetecilik
³³ Arap Dili ve Edebiyatı
³³ Girişimcilik ve Kobi Uygulamaları
³³ Araştırma Teknikleri
³³ Grafik Tasarım
³³ Arkeoloji
³³ Güvenlik Bilimleri
³³ Banka Yönetimi ve Performans
³³ Güzel Sanatlar
³³ Bankacılık
³³ Görsel ve İletişim Sanatları
³³ Bankacılık ve Risk Yönetimi
³³ Halkla İlişkiler
³³ Bilgisayar Teknolojileri
³³ Hastane Yönetimi
³³ Bilişim Sistemleri
³³ Hayvan Hakları
³³ Çağdaş Dans ve Performans Sanatları
³³ Hemşirelik ve Sağlık Yöneticiliği
³³ Çağdaş Türk Sanatları
³³ Hukuk
³³ Çalışma Ekonomisi ve Endüstriyel
İlişkiler
³³ Japon Dili ve Edebiyatı
³³ Çevre Bilimleri
³³ Kamu Yönetimi
³³ Coğrafya
³³ Deniz Ulaştırma İşletmeciliği
³³ Diğer Sosyal Bilimler
³³ Edebiyat
³³ Eğitim
³³ Eğitim Psikolojisi
³³ Ekonometri
³³ Ekonomi
³³ Felsefe
³³ Kamu Maliyesi
³³ Lojistik
³³ Maliye
³³ Matematik
³³ Matematik Öğretmenliği
³³ Mimarlık
³³ Moda Tasarımı
³³ Muhasebe ve Finansman
³³ Müzik
³³ Okul Öncesi Eğitim Bilimleri
VIII
³³ Oyunculuk ve Sahne Sanatları
³³ Tiyatro
³³ Para ve Politika
³³ Toplum ve İnsan
³³ Pazarlama
³³ Turizm
³³ Pazarlama Araştırmaları ve Uluslararası
Pazarlama
³³ Turizm İşletmeciliği ve Yönetimi
³³ Pazarlama ve İletişim Yönetimi
³³ Türkçe Öğretmenliği
³³ Proje Yönetimi
³³ Türk Dili ve Edebiyatı
³³ Psikoloji
³³ Türkiye Ekonomisi ve Ekonomi
Politikaları
³³ Radyo Televizyon
³³ Türkiye ve Dünyada Basel Uygulamaları
³³ Reklamcılık
³³ Türkiyede Tarım Uygulamaları
³³ Resim
³³ Uluslararası Siyaset ve Politika
³³ Risk Yönetimi
³³ Uluslararası İktisat
³³ Sağlık Hizmetleri
³³ Uluslararası İlişkiler
³³ Sağlık İdaresi ve Yönetimi
³³ Uluslararası İlişkiler ve Siyaset Bilimi
³³ Sağlık İşletmeciliği
³³ Yabancı Diller
³³ Sahne Sanatları
³³ İktisat
³³ Sanat Tarihi
³³ İlahiyat
³³ Sayısal Yöntemler
³³ İletişim
³³ Sigortacılık ve Risk Yönetimi
³³ İngiliz Dili Mütercim Tercümanlık
³³ Siyaset Bilimi
³³ İngiliz Dili ve Edebiyatı
³³ Sosyal Hizmet
³³ İnsan Kaynakları Yönetimi
³³ Sosyal Psikoloji
³³ İnsan ve Toplum Bilimleri
³³ Sosyoloji
³³ Üretim İşlemler Yönetim ve
Uygulamaları
³³ Spor Bilimleri
³³ Sınıf Öğretmenliği
³³ Tarih
³³ Tarım Ekonomisi
³³ Tedarik Zinciri ve Yönetimi
³³ Tekstil
³³ Temel İnşaat Uygulamaları ve Proje
Yönetimi
³³ İslam Tarihi
³³ İstatistik
³³ Yönetim Organizasyon
³³ Yönetim ve Bilişim Sistemleri
³³ Zaman Yönetim Kavramları ve Psikoloji
³³ Öğretim Teknolojileri
IX
DISCIPLINES
³³ Forensic Sciences
³³ Financial Management
³³ Forensic Medicine Sciences
³³ Financial Management
³³ German Translation and Interpretation
³³ French Translation and Interpretation
³³ American Language and Literature
³³ Journalism
³³ Arabic Language and Literature
³³ Entrepreneurship and Sme Activities
³³ Research Techniques
³³ Graphic Design
³³ Archeology
³³ Security Sciences
³³ Bank Management and Performance
³³ Fine Arts
³³ Banking
³³ Visual and Communication Arts
³³ Banking and Risk Management
³³ Public Relations
³³ Computer Technology
³³ Hospital Administration
³³ Instructional Technology
³³ Animal Rights
³³ Contemporary Dance and Performing
Arts
³³ Nursing and Health Administration
³³ Contemporary Turkish Arts
³³ Japanese Language and Literature
³³ Law
³³ Labour Economics and Industrial
Relations
³³ Public Finance
³³ Public Administration
³³ Environmental Sciences
³³ Logistics
³³ Geography
³³ Finance
³³ Maritime Transportation Management
³³ Mathematics
³³ Other Social Sciences
³³ Mathematics Teaching
³³ Literature
³³ Architecture
³³ Education
³³ Fashion Design
³³ Educational Psychology
³³ Accounting and Finance
³³ Econometrics
³³ Music
³³ Economics
³³ Pre-school Education
³³ Philosophy
X
³³ Acting and Performing Arts
³³ Theatre
³³ Monetary Policy
³³ Society and Human
³³ Marketing
³³ Tourism
³³ Marketing Research and International
Marketing
³³ Tourism Administration and Management
³³ Marketing and Communication
Management
³³ Turkish Language Teaching
³³ Project Management
³³ Psychology
³³ Turkish Language and Literature
³³ Turkish Economics and Economy
Policies
³³ Radio and Television
³³ Basel Applications in Turkey and the
World
³³ Advertising
³³ Agricultural Practices in Turkey
³³ Painting
³³ International Politics and Policy
³³ Risk Management
³³ International Economics
³³ Health Services
³³ International Relations
³³ Health Administration and Management
³³ International Relations and Political
Science
³³ Health Administration
³³ Performing Arts
³³ Art History
³³ Numerical Methods
³³ Insurance and Risk Management
³³ Political Sciences
³³ Social Work
³³ Social Psychology
³³ Sociology
³³ Sports Science
³³ Classroom Teacher
³³ History
³³ Agricultural Economics
³³ Supply Chain and Management
³³ Textile
³³ Basic Construction Practices and Project
Management
³³ Foreign Languages
³³ Economics
³³ Theology
³³ Communication
³³ English Translation and Interpretation
³³ English Language and Literature
³³ Human Resource Management
³³ Human and Social Sciences
³³ Production Management and Practices
³³ History of Islam
³³ Statistics
³³ Management Organization
³³ Management and Instructional
Technology
³³ Time Management and Psychology
³³ Teaching Technologies
XI
DERGİNİN TARANDIĞI İNDEKSLER
XII
DİĞER DERGİLERİMİZ
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
BESLENME ARAŞTIRMALARI
KADIN HASTALIKLARI VE JİNEKOLOJİ
ORTOPEDİ TRAVMATOLOJİ
PAZARLAMA VE PAZAR ARAŞTIRMALARI
MÜHENDİSLİK VE FEN BİLİMLERİ
İKTİSAT VE EKONOMİ YÖNETİMİ
ULUSLARARASI AİLE VE ÇOCUK VE EĞİTİM DERGİSİ
SPOR SAĞLIK TIP BİLİMLERİ
EDEBİYAT VE İLETİŞİM ARAŞTIRMALARI
HEMŞİRELİK
MİMARLIK VE TASARIM
PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI
MÜZİK VE SAHNE SANATLARI
EKONOMİ YÖNETİMİ VE ARAŞTIRMALARI
XIII
http://www.dbhadergisi.com
http://www.jacsdergisi.com
http://www.otshdergisi.com
http://www.uhpadergisi.com
http://www.hmfdergisi.com
http://www.iibdergisi.com
http://www.aceddergisi.com
http://www.sstbdergisi.com
http://www.uhedergisi.com
http://www.khsdergisi.com
http://www.mtddergisi.com
http://www.uhpdergisi.com
http://www.uhmadergisi.com
http://www.uheyadergisi.com
Dr. Gülten HERGÜNER
Baş Editör
Değerli Okurlar.,
Dergimizin bu sayısında toplam 15 çalışmaya yer vermiş bulunmaktayız. Bu çalışmaların 8 araştırma
ve 7 derleme şeklinde hazırlanmıştır. Yine bu sayıda birbirinden değerli araştırma ve derleme çalışmaların
sayıya kazandırılmasında aktif görev alan sayı hakemlerimize ve emeği geçen tüm dergi çalışanlarına teşekkür
ederim. Her geçen sayıda farklı yazarlara ve araştırmacılara ait çalışmalara yer vermekten ayrıca mutluluk
duyduğumuzu iletmek isterim. Dergimiz bu sayı ile birlikte yine iki uluslararası farklı indeks tarafından taranmaya başlamıştır. Uluslararası farklı indeks başvurularımız da hızla devam etmektedir. Umut ediyoruz en
kısa sürede dergimiz hak ettiği yere gelecektir. Siz değerli okur ve yazarlarımızın desteği ve katkılarıyla bu
inancımızın çok ivedi bir şekilde hayata geçeceğine olan inancımız tamdır. Dergimizin 2015 yılı son sayısı
olan bu sayıdan sonra 2016 yılı içindeki sayılar için çalışmalara yer vermeye başlayacağız. 2015 yılı içinde
yer alan tüm sayılarımıza yoğun bir talep oluşmuş ve hızla yılı tamamlamış bulunmaktayız. Bu durum bizleri
onurlandırmakta ve mutlu etmektedir. Bir sonraki sayımız 2016 yılı ocak, şubat ve mart aylarını içine alacak
şekilde sistemdeki yerini alacaktır. Şimdiden tüm okur ve yazarlarımıza sevgi, saygı ve esenlikler dilerim.
(Dergimizde etik kurul raporu gerektiren her türlü çalışmada yazar(lar) editörlüğe ve derginin sistemine yayın yüklerken gerekli etik kurul rapor bilgilerini girmekle yükümlüdür. Hiçbir koşul ve şartlarda
oluşan ya da oluşacak bir sorunda – problemde dergimiz, yayın kurulu, imtiyaz sahibi, yazı işleri, hakem
ve bilim kurulları sorumluluk kabul etmez. Yazar(lar) bu bilgiyi dergiye yazılı olarak vermekle yükümlüdür.
Bu konuda tüm sorumluluk yazar(lar) a aittir).
Basın Yayın Kanunun “5187” gereğince basılı eserler yoluyla işlenen fiillerden doğan maddi ve manevi
zarar m-13-14 kapsamında dergimizde yayınlanan yayınların içeriği ve hukuki sorumluluğu tek taraflı olarak
yazar(lar) a aittir. Dergimiz, yönetim, hakem, editör, bilim ve imtiyaz sahibi bu yü¬kümlülükleri kabul etmez.
Dergimizde bilimsel içerikli, literatüre katkı yapan, bilimsel anlamda değer ifade eden çalışmalar kabul edilir
ve yayınlanır. Bunun dışında siyasi, politik, hukuki ve ticari içerikli fikri sınai haklar kanununa aykırılık içeren
yayınlara yer verilmez. Olası bir olumsuzluk durumunda yazar(lar) doğabilecek her türlü maddi ve manevi
zararı peşinen kabul etmiş ve yüklenmiştir. Bu nedenle ikinci üçüncü ve diğer şahıs ile kurumlar konusunda
dergimiz yönetimi ve kurulları hiçbir sorumluluğu kabul etmez. Bu yönde dergimiz ve kurulları üzerinde bir
hukuki yaptırım uygulanması söz konusu olamaz. Eserlerin içeriği ve mevcut durumu yazar(lar) ait olup
dergimiz bu yayınların sadece yayınlanması ve literatüre kazandırılması aşamasında görev üstlenmiştir. Tüm
okuyucu, kamuoyu ve takipçilerine ilanen duyurulur.
XIV
Dear Readers.,
There are a total of 15 articles in this volume of the journal. 8 of them are research articles and 7 of them
are compilation works. I thank our referees an all staff of this volume taking an active part in preparation
of valuable researches and compilation studies for this volume. We feel the pleasure of giving place to the
studies of different authors and researchers each day. Our journal has been indexed by two more international
indices as of this volume. Our applications for other international indexes are going on. We hope that our
journal will reach to the place it deserves. We believe that this will realize so fast thanks to your support and
contributions. After this last volume of the year 2015, we will start to include the papers for the volumes of
the year 2016. There has been a high demand for all the volumes in 2015 and we have already completed the
year. We share this honor and happiness. Our next volume will be in the system in a way to include January,
February and March of the year 2016. I wish all the readers and authors welfare and joy.
(In any kind of study requiring ethical board report in our journal, author(s) is/are obliged to enter the
data of necessary ethical board report while uploading their publication in editorship and journal system.
Our journal, publication board, grant holder, editorial office, referee and science boards do not undertake
any responsibility for a problem to occur under any circumstances and conditions. Author(s) is/are obliged
to give this information to journal in written. All liability in this issue belongs to author(s)).
As per the “5187” of Press Law, material and emotional damage arising from the actions via published
works, the content and legal responsibility of the publications published in our journal within the scope of
m-13-14 unilaterally belong to author(s). Our journal, executive board, referees, editor, science board and
publisher don’t accept these obligations. The scientifically valuable papers with scientific content which
contribute to literature are accepted and published in our journal. Apart from this, the papers with political,
legal and commercial content which are against the intellectual property rights are not accepted. in case of
a possible negative situation, author(s) is/are regarded as accepting and undertaking all kinds of possible
material and emotional damage beforehand. Therefore, our journal’s management and other boards don’t
accept any responsibility regarding the second, third and other persons and institutions under any condition.
in this sense, a legal sanction on our journal and its boards is out of question. The content and the current
status of the papers belong to author(s) and our journal only takes part in the publication of these papers
and contribution to literature. Respectfully announced to all readers, public and followers by publication..
XV
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
THE EXAMINATION OF THE SECONDARY SCHOOL STUDENTS’
PERCEPTION LEVELS OF THEIR BODY IMAGES IN TERMS OF SOME
VARIABLES1
ORTA ÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN BEDEN ALGISI DÜZEYLERİNİN
FARKLI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ
Ünal TÜRKÇAPAR
Kahramanmaraş Sütçü Imam Unıversıty Physical Education and Sports High
School Kahramanmaraş / Turkey
Abstract: The purpose of this study is to investigate
the secondary school students’ perception levels of
their body images in terms of some variables. The
quantitative survey method was used in this study.
Study group in this research consists of 237 students
who are studying at Sport High School and Anatolian
High School during the 2014-2015 academic year. The
data was collected by using “Personal Information
Forms”, developed by the researcher and to determine
the paticipants’ perception levels of their bodies, the
“Body Image Inventory”, which was developed by
Secard and Jourard (1953), and adapted into Turkish
by Hovardaoğlu (1993), was used. To analyze the data
obtained from this study, various inferential analyses
tests such as T test, Kruskal Wallis and Mann Whitney
U test were used (p<0.05). In the light of the data
obtained, it was determined that the variables like
gender, age, school, fathers’ education status and the
socioeconomic level of the family made a meaningful
difference in the students’ perception levels of their
bodies. It was also determined that the number of the
brothers or sisters in the family, mothers’ education
and class level do not make a meaningful difference.
Öz: Bu araştırmanın amacı, orta öğretimde öğrenim
gören bireylerin farklı değişkenlere göre beden algısı düzeylerini araştırmaktır. Araştırmada, betimsel
nitelikli tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın
çalışma grubunu, 2014-2015 eğitim öğretim yılında
Kahramanmaraş ilinde milli eğitim müdürlüğüne bağlı
Spor lisesi ve Anadolu lisesinde öğrenim gören 237
öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgiler Formu”
ile katılımcıların beden algısı düzeylerini belirlemek
için Secard ve Jourard (1953) tarafından geliştirilen
ve Hovardaoğlu (1993) tarafından Türkçeye uyarlanan
beden algısı ölçeği kullanılmıştır. Toplanan veriler
üzerinde tanımlayıcı bilgiler sağlamak amacıyla
testlere ilişkin tablolarda t-testi, Kruskal Wallis ve
Mann Whitney U testi yapılmıştır (p<0.05). Öğrencilerin beden algısı düzeylerinin cinsiyet, yaş, okul
değişkeni, baba eğitim düzeyleri ve aile gelir düzeyi
değişkenlerine göre faklılaşma olduğu, kardeş sayısı,
anne eğitim, sınıf düzeyi değişkenlerine farklılaşmadığı görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Spor, Eğitim, Beden Algısı
Key Words: Sport, Education, Body Image
Doi: 10.17368/UHBAB.20151410937
(1) Sorumlu Yazar: Ünal TÜRKÇAPAR, Kahramanmaraş Sütçü Imam Unıversıty Physical Education and Sports
High School Kahramanmaraş / Turkey turkcaparunal@hotmail.com Geliş Tarihi / Received: 01.04.2015 Kabul
Tarihi/ Accepted: 06.05.2015 Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application)
Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee”
1
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I0-I10-I19 ID:293 K:640
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
Introduction
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ed with
individuals
personality, values and re1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
lationship with others (Velioğlu et al., 1992).
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES OVER
As a concept, the “body”
comprises the
inSchilder, who is interested in the flexibility
dividuals’ whole perception and knowledge
CUSTOM DUTIES
of body image, describe body perception as
about their physical appearance and
inter- 2, Hatice YURTSEVER3
Selin KILINÇ
“ it is the cognitive image of our own bodies,
nal structure, whereas
“body
image”
is
the
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
that is, it is how we see ourselves” (Schilder,
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
individuals’ concept map which
is related
1950; Grogan, 2008).
with their bodies
thevergisi,
thoughts
feelÖzet: and
Gümrük
gümrüğe and
tabi olan
ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Body
perception is described as an existence
ings about theirmiktarı
bodies
2006;
veya (Ünüvar
değeri üzerinden
alınan,Küçük
ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir constructed
commodities’quantity
It is are a kind of
by and
thevalue.
experience
and a learning
2007). With their
biological,
spiritual
sodış ticaret
ve ekonomi politikası
aracı and
olan bir
vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan progress
instrument induring
addition towhich
its economic,
social and
individuals
experience
cio cultural aspects,
human
arevergisi,
holistic
dolaylı bir
vergi türübeings
olan gümrük
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir their
regularown
basis likebodies
income taxin
and different
corporate tax, assituations and
creatures who vergi
always
have to be in balance
türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus notice
are collected
onlyothers
once whenrespond
commodities subject
how
their own bodies.
with healthiness
and
illness
continuity.
They
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
(VUK)’nun ikinci maddesine göre bu Generally,
the second itemwhen
of tax individuals
procedural law, custom
percept and conare accepted toUsul
beKanunu
healthy
as long as they are
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin
usul ve uygulama
4458 sider
procedures
and their
practisesbodies,
of custom it
duties
are a significant
about
plays
in balance (Kaçmaz
2003; Küçük
2007;esasları
Öyke
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
in determining
their self-esteem
and selfile dış
ticaretean
konu
olan eşyanın
TürkiyeisGümrük
Through
this law, a systematization
has been
2008). Suffering
from
illness,
which
an role
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
(Velioğlu
ve territories
ark., 1992).
sırasınais a
göremultidimenbir
sistematik confidence
international trade
entering customs
of
indispensable işlemlerin
part of life,
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük that
vergisinde
de zorunlu aşamalar
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
sional phenomena
includes
bio physibodyandperception
based on physioltahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret Although
assessment, accrual
collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı psychosexual
ayrı bir kuruluş niteliği
olan
by General Directorate of Customs as a part of
ologic, psychosocial
and
fac1
it Maliye
is formed
by Mali
physiological,
psychoBu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlerogy,
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and
Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
tors. While theKanunu
sickness
phenomena
cause
an
logical
and sociological experiences. For this
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci,
diğer vergilerde oluşan
süreçtenaffect
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
emotional effect
internationally,
it also
reason,
it includes not only individual’s peryapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idaribody
aşamadaimage,
çözümlenmek
zorundadır. sonality
place. However,
in the casebut
of disputes
nothas
beinga sociological
individuals’ functions,
physical
structure
it also
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklardaand
yargı relations
yoluna başvurulabilmektedir.
and spiritual conditions
with the meaning as a social phenomena.
Body perKey words: Custom, Custom Duties, Custom
environment (Öyke
Hallaç
2010).
Anahtar 2008;
Kelimeler:
Gümrük,
Gümrük Vergisi, ception
Disputes is related with individual’s example
Gümrük Uyuşmazlıkları
experiences and organization of those experiences (Velioğlu ve ark., 1992).
Individuals are to be approached as holistic
beings with their body, spiritual and intellectual aspects. The concept of body includes
individuals’ whole attitude and knowledge
related with their physical appearance and internal structure. The concept of body perception is formed with individual thoughts relat-
All the new and old interpretations, perceptions, emotions and attitudes related with body
is crucial for the development of body perception. Sociocultural values and others’ point
of views effect the body perception. Body
2
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I0-I10-I19 ID:293 K:640
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
goingYOLLARI
to make 1contribution to grow healthy
perception is comprised some
components.
ĠDARĠ
AġAMADA ÇÖZÜM
generations (Gültekin 2003; Agear 2010).
Among them, balance lead to healthy body
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
perception, but imbalance cause a change in
body perception (Souto et al., 2002).
The purpose of this study is to investigate the
CUSTOM DUTIES
3
secondary
school
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
students’ perception levels
their
bodies
in terms
of some variables and
Nowadays, sport2 Celal
hasBayar
notÜniversitesi
been perceived
Sosyal Bilimler as
Ens. Maliof
Hukuk
Programı
Yüksek
Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
be able to attempt to eliminate possible adseparated phenomena from our communal
outcomes.
Özet: an
Gümrük
vergisi, gümrüğe
olan ticari verse
Abstract:
Custom duty is a kind of tariff arising
living. Sport plays
important
role intabisocial,
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
miktarı
veyaspiritual
değeri üzerinden
alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
physical, mental
and
development.
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir Method
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ticaret ve ekonomi
politikası aracıon
olanindibir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Sport also has adışsignificant
influence
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Research
dolaylı bir
vergi türü olan gümrük
vergisi, gelir
Since they are not collected on
viduals’ developing
personality,
formation
of ve fiscal functions.Design
vergi türü olmadığından,
dış ticarete being
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
character, developing
self-confidence,
This
research paper is a descriptive study
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak
üzere
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri,
Vergi
to
foreign
trade arrive at the custom. According to
a social being,Usul
developing
practical thinking
which
aims
to investigate the level of the
Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kapsamı dışında
tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
skills and beingkanun
a healthy
person
both physibody
perception of students, who are studygümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı
Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu
kanun
regulated
by customs law
4458. Sport High
cally and spiritually
(Çok, 1990).
ing
at Ministry
of numbered
Education
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak School
created beginning
with commodities
subject
to
and Anatolian
High
School,
in terms
işlemlerin when
sırasınawe göre
bir thesistematik
international trade entering customs territories of
From past to present,
look
at
deoluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi of
Turkey
and continuing
with operation
sequence.
some
variables.
Methodology
of this regümrükwe
vergisinde
de
zorunlu
aşamalar
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
veloped countries,
can
see
that
researchtahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret search
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
is survey research method. Survey reBakanlığı’na
bağlıstudies
ayrı bir kuruluş
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
ers has taken heath
related
to
forefront
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük search
Customs methods,
and Economy
according
which
were
conducted on a
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
and their aim isGümrük
to
grow
healthy
individuals.
türetilmiĢtir.
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm sample
customs duties
has chosen
a different from
form from
the
group
a cross
section of
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
It has been thought
that
children
and
adolesyapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları the
have population,
to be resolved administratively
in the first approaches
are the research
idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
cents are goingöncelikle
to
produce
more
for
social
deAncak
idari
aşamada
çözümlenemeyen aiming
solved administratively,
legal actionacan
be taken.
at describing
situation,
which for1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
velopment in the event of their being healthy
Key words:
Custom,orCustom
Custom
merly
existed,
still Duties,
exists,
in the way it is.
Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
both physicallyAnahtar
and
mentally.
Individuals
with
Gümrük Uyuşmazlıkları
The individual or object mentioned in the rehypospadias who are at risks group in mental
search is tried to describe as in its own condihealth, may be affected adversely from this
tions (Karasar, 1994).
situation in their whole life. The researches
Participants
done in the last three decades has provided
data for increasing hypospadias incidence.
The population of the research comprised
237 students who are studying at Ministry of
Education Sport High School and Anatolian
For this reason, the investments for mental
health of childhood and adolescent period is
3
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I0-I10-I19 ID:293 K:640
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
High School during the 2014-2015
academic ÇÖZÜM
factionYOLLARI
from one’s
body is related with self1
ĠDARĠ AġAMADA
year in Kahramanmaraş province.
conception. The form which is used in our
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
country contains a total of 40 items which are
Instrument
CUSTOM DUTIES
measured on 5-point Likert-type scale, from
2
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER3
The data was collected by using the “Person1 (strongly
like) to 5 (strongly dislike). The
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
al Information Forms”,
developed
by the rescale includes 40 items, with the minimum
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
searcher to determine students’ demographic
score being 40 and the maximum score beÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
features. This form
constructed
to gather
An overall
score
was obtained by
eşyanın was
yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın ing
from 200.
the movement
of commercial
commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
information about
gender, the
school,
the ratings
mean
score was
sosyal veage,
mali fonksiyonlarının
yanında
önemli bir summing
commodities’quantity
and value. Itand
is are aakind
of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
grade, mother’stürüdür.
education
level, father’s edwith
Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan calculated,
instrument in addition
to itshigher
economic, scores
social and representing
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
ucation level, kurumlar
socio-economic
level and the
higher
body dissatisfaction. This scale were
vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
number of the siblings.
Also to determine the
translated
into Turkish by Hovardaoglu in
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak
üzere
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri,
Vergi
to
foreign
trade
arrive
at the custom. According
to
participants’ perception
levels of their bodies,
1986,
and the split-half
reliability
was found
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanunInventory”,
kapsamı dışında which
tutulmuştur.was
Bu nedenle,
are excluded
fromtest
this correlations
law. Therefore, were found
the “Body Image
detoduties
be 0.75,
items
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük
kanun toregulated
by customs
law numbered
4458. Cronbach’s
veloped by Secard
andKanunu’nda
Jourarddüzenlenmiştir.
(1953), Bu
and
be between
r=0.45
and r=0.89,
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine by
girişinden
başlayıp, eşyaya(1993),
uygulanacak alpha
created beginning
with commodities
subject toto be r=0.91
adapted into Turkish
Hovardaoğlu
coefficient
was found
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi (Hovardaoğlu,
Turkey and continuing1993).
with operation sequence.
was used.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı which
ayrı bir kuruluş
niteliği olan Data
by General
Directorate of Customs as a part of
The Body Cathexis
Scale,
was
develAnalysis
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
oped by Secord
andhükümlerine
Jourard
(1953),
has 40
Kanunu
uygun
olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
analyze
thea data
obtained
this study,
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm To
customs
duties has
different
form from from
the
questions designed
to measure
how
content
süreci, diğer
vergilerde oluşan
süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
analyses
tests such as T
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları various
have to be inferential
resolved administratively
in the first
people are withöncelikle
various
their bodies
idari parts
aşamada of
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Wallis
andcan
Mann
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen test,
solvedKruskal
administratively,
legal action
be taken.Whitney U test
and with various
bodily features.
Secard and
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
were
used.Custom, Custom Duties, Custom
Key words:
Jourard constructed
scale
in two
chapAnahtar their
Kelimeler:
Gümrük,
Gümrük
Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Results
ters with the thought that the level of satis-
Table 1. Results of Gender Variable (T test)
Gender
Body Perception
N
Mean
Ss
Male
133
164,98
23,40
Female
104
150,45
27,17
*p<0.05
4
T
p
4,419
,000*
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I0-I10-I19 ID:293 K:640
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
According to table 1, it was
observed
that ÇÖZÜM
scoresYOLLARI
of the participiants
in favor of males
1
ĠDARĠ
AġAMADA
there is a statistically significant gender dif(t=4,419; p<0.05).
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
ference in body perception on the average
CUSTOM DUTIES
Table 2. ResultsSelin
of the
age Variable (Kruskal Wallis)
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Age
N
Mean
Ss
X
2
P
Difference U
test
Özet:a)13-14
Gümrük vergisi, gümrüğe
tabi147,80
olan ticari
Abstract:
5
35,94 Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya değeri üzerinden
ekonomik,
subject
b)15-16
117 alınan,156,10
25,84to customs which is based on those
b<d
commodities’quantity8,002
and value. It is are
a kind of
Body Perceptionsosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
,046*
c<d
dış ticaret
ve ekonomi politikası
bir vergi
tariff
that is a foreign trade and economic policy
c)17-18
90 aracı olan
158,71
26,23
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı
bir vergi türü olan25
gümrük vergisi,
gelir ve
fiscal
functions. Since they are not collected on
d)18+
172,12
21,30
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
*p<0.05
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
nedenle, p<0.05).
duties are excluded
from this law. Therefore,
According to kanun
tablekapsamı
2, it dışında
was tutulmuştur.
observedBu that
This difference
in body perception
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrüksignificant
Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Bu kanun on
regulated
by customs
law numbered
4458.
there is a statistically
age differthe average
scores
of the participiants
is in
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyayaparticiuygulanacak favor
created of
beginning
with commodities
subject
ence in between
average
scores
of the
the eighteen
years
andtoolders.
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
pants in the level
body perception
(X2=8,002;
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Table
3. kuruluş
Results
ofolan
School
Variable
(t-test)
Bakanlığı’na
bağlı
ayrı bir
niteliği
by General
Directorate
of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution process
disputes over
School
N
Mean
T the
p
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
duties has a Ss
different form from
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Anatolian
120
153,02
Body
yapıya
sahiptir. High
GümrükSchool
vergisi uyuşmazlıkları
have
to be resolved 24,98
administratively in the first
,001*
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes-3,410
not being
Perception
Sportidari
High School
117
164,33
26,06
Ancak
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
*p<0.05
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
According to table 3, it was observed that
there is a statistically significant difference in
the level of body perception on the average
scores of the participants in favor of Sport
High School (t=-3,410; p<0.05).
5
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I0-I10-I19 ID:293 K:640
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Table 4. Results
of the Grade Variable (Kruskal Wallis)
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Grade
N
Mean
Ss OVER X2
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES
9.grade
Body Perception
2
10.grade
54
162,79
CUSTOM
DUTIES
26,02
3
73 2, Hatice
157,69
Selin KILINÇ
YURTSEVER25,13
7,125
65 Ens. Mali Hukuk
153,44
25,05Lisans Öğrencisi
Celal Bayar11.grade
Üniversitesi Sosyal Bilimler
Programı Yüksek
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
12.grade
45
162,51
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
p
,068
28,48
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
nedeniyle, bu that
eşyanın perception
from the movement
commercial commodities
According to eşyanın
table yer
4, değiştirmesi
it was observed
p>0.05), and in be(Xof2=7,125;
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
ve mali fonksiyonlarının
yanındadifferönemli bir tween
commodities’quantity
and value.
It is are
there is not a sosyal
statistically
significant
grades the
level
ofa kind
theof body percepdış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Aynı zamanda
harcamalar üzerinden
alınan tions
instrument
in addition
to its characteristics
economic, social and in common.
ence on gradetürüdür.
variable
in between
average
have
similar
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
scores of the participants
in belirli
the aralıklarla
level body
kurumlar vergisi gibi
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Table
5. üzere
Results
of the
Mothers’
Education
(Kruskal
Wallis)
olmak
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri, Vergi
to foreign Variable
trade arrive at the
custom. According
to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Mothers’
N
Meanand practisesSsof custom duties
X2 are
p
gümrük vergilerinin
usul Education
ve uygulama esasları 4458
procedures
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
İlliterate
21 Through
165,57
ile dış ticarete
konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
this law, a 25,27
systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
97 international
161,54trade entering
24,50
işlemlerin Primary
sırasına School
göre
bir
sistematik
customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Secondary
School
51 Like156,09
29,40 levels such as
gümrük vergisinde
de zorunlu
aşamalar olan tarh,
all other taxes, compalsive
Body Perception
5,291
,259
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
High
School
42
154,30
27,05
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Bachelor’s
or
153,88
23,22
Kanunu hükümlerine
uygundegree
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
disputes over
26 customs duties has a different form from the
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
higher doğan uyuşmazlıkların çözüm
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle
idari
aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place. However,
in the case
disputes not being
According to table
5,
it
was
observed
that
there
p>0.05), and the
body
perception
(Xof2=7,125;
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
uyuşmazlıklarda
yargı
yoluna
başvurulabilmektedir.
is not a statistically significant difference on
mothers’ education level has1no effect on the
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtarvariable
Kelimeler: in
Gümrük,
Gümrük
Vergisi, level
Disputes
mothers’ education
between
averof body perception (X2=5,291; p>0.05).
Gümrük Uyuşmazlıkları
age scores of the participants in the level of
6
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I0-I10-I19 ID:293 K:640
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Table 6. Results of
the Mothers’ Education Variable (Kruskal Wallis)
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Fathers’ADMINISTRATIVE
Education
NSOLUTIONS
Mean TO DISPUTES
Ss
X2
OVER
İlliterate
Primary School
2
Body
Perception
CUSTOM DUTIES
7
175,00
18,66
64
163,35
23,87
p
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi
Salihli
MYO, DıĢ Ticaret
Secondary School
40
154,55
32,20Bölümü
High School
Difference
U test
55
162,29
23,27
c) 1001-1500 TL
72
161,77
27,36
d) 1501+ TL
109
154,56
24,44
10,179
,038*
1>5
2>5
4>5
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi
from the movement
25,43 of commercial commodities
Bachelor’s
degree or nedeniyle, bu eşyanın152,14
miktarı veya değeri üzerinden alınan,
subject to customs which is based on those
71ekonomik,
higher
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
*p<0.05
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
According to eşyanın
table gümrüğe
6, it was
statistically
difference
in favor
geldiği observed
anda bir defayathat
mahsus a are
collected only oncesignificant
when commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
there is a statistically
significant difference
ofthethose
whose fathers’ has Bachelor’s degree
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı
dışında in
tutulmuştur.
Bu nedenle,
are excluded
from this law.
Therefore,
on fathers’ education
variable
between
avorduties
higher.
According
to this,
there is an ingümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Gümrük
Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Bu kanun verse
regulatedcorrelation
by customs law
numberedthe
4458.
erage scores ofsayılı
the
participants
in the level
between
higher level of
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
2
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with
commodities
subject
of body perception (X =10,179; p<0.05).
fathers’ education and the lowerto level of body
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer tüm
olduğu
Turkey and continuing with operation sequence.
The U test, which
was done
to vergilerde
identify
thegibi perception.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil
aşamalarıthat
Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
source of the difference,
showed
there
is
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Table
7. Results
the
Socioeconomic
Level
Variable
(Kruskal
Wallis)
Kanunu
hükümlerine of
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs
duty disputes
Socioeconomic
Level
N
Mean
X2
Difference
yapıya
sahiptir. Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have to be Ss
resolved administratively
in thep first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
U test
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
a) 0-500 TLyargı yoluna başvurulabilmektedir.
10
180,90
22,42
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar
Kelimeler:
Disputes 26,24
b) 501-1000
TL Gümrük, Gümrük
46 Vergisi,158,36
Body
a>b,c,d
Gümrük Uyuşmazlıkları
13,495
,004*
Perception
c>d
*p<0.05
According to table 7, it was observed that
there is a statistically significant difference
on socioeconomic level variable in between
average scores of the participants in the level
of body perception (X2=13,495; p<0.05). The
U test, which was done to identify the source
7
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I0-I10-I19 ID:293 K:640
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
of the difference, showed thatĠDARĠ
this significant
whichYOLLARI
has the highest
level of body percep1
AġAMADA ÇÖZÜM
difference results from those who has low
tion is the group with the lowest socioecoADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
socioeconomic level (0-500 TL). The group
nomic level.
CUSTOM DUTIES
Table 8. Results of the Selin
Number
of Sibling Variable (Kruskal Wallis)
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar
Sosyal
theÜniversitesi
number
of BilimlerNEns. Mali Hukuk
MeanProgramı Yüksek
Ss Lisans Öğrencisi
X2
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
sibling
p
Özet: Gümrük1 vergisi, gümrüğe tabi olan21ticari
Abstract: Custom
duty is a kind of tariff arising
155,09
28,35
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya 2
değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs
which is based on those
41
154,43
27,19
commodities’quantity and value. It is2,618
are a kind of
Body Perceptionsosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
,454
dış ticaret ve ekonomi
politikası aracı olan bir
tariff that is a foreign
3
79vergi 157,54
25,50trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi
gelir ve
fiscal functions. 25,57
Since they are not collected on
4+türü olan gümrük vergisi, 96
162,03
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
gümrüğe
geldiği observed
anda bir defayathat
mahsus effect
are collected
when commodities
subject
According to eşyanın
table
8,
it
was
on only
theoncelevel
of body
perception and
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul
Kanunu
(VUK)’nun
ikinci
maddesine
göre
bu
the
second
item
of
tax
procedural
law,
custom
there is not a statistically significant differwomen’s
body satisfaction is higher. It is also
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin
usul ve uygulama
esaslarıin
4458 found
procedures
andthere
practisesisofa custom
duties areage difference
ence on the number
of sibling
variable
that
significant
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dışscores
ticarete konu
Türkiye Gümrük inThrough
law, a systematization
been
between average
ofolan
theeşyanın
participants
bodythisperception
on thehasaverage
scores of
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
2
sırasına
göre (Xbir=2,618;
sistematik the
international
trade entering
in the level ofişlemlerin
body perception
participants
in customs
favor territories
of the ofeighteen years
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
p>0.05) and itgümrük
has no
effect
on the
level
vergisinde
de zorunlu
aşamalar
olanof
tarh, and
Like elders.
all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
body perception.
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
BilimlerIn
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk to that there is
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and Economy
according
thishazırlanan
research,
itMinistry
was
observed
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
Conclusion and
Discussion
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm a customs
duties has significant
a different formdifference
from the
statistically
in the levsüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Gümrük vergisi uyuşmazlıkları elhave
be resolved
administratively
the first
oftobody
perception
onin the
average scores
In this study, ityapıya
wassahiptir.
observed
that therezorundadır.
is a
öncelikle
idari
aşamada çözümlenmek
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen of
solved
legal action
be taken.of Sport High
theadministratively,
participants
in can
favor
statistically significant
gender
difference
in
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Schoolers.
In
their
meta-analysis,
Hausenblas
Key
words:
Custom,
Custom
Duties,
Custom
body perception
on the average scores of the
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
et al. (2001,2006) found that athletic people’s
participants in Gümrük
favorUyuşmazlıkları
of males. In his study,
body perception is more positive than others and he explained that this is because of
women’s wishing to be thinner and fitter and
men’s willing to be well-built or because of
the positive psychological effect of physical
activities. There are a lot of researches showing that physical activities has a positive cor-
Öksüz (2008) found that the body perception
is worse for women and showed this relationship with regression analysis. In his study,
Şanlıer et al. (2008) found that the level of
women’s body perception is significantly
higher than men’s level. Özmen et al. (2007)
found that only the gender variable has an
8
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I0-I10-I19 ID:293 K:640
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
relation with psychological well-being
(1986, ÇÖZÜM
underYOLLARI
difficult conditions
and this cause them
1
ĠDARĠ AġAMADA
2000). In their studies on pregnant women
to give importance to physical power.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
who do more or less physical exercises,
In this research, it was also concluded that
CUSTOM DUTIES
Boscaglıa et al. (2003) found that pregnant
2
3
there is a statistically
significant difference
Selin KILINÇ
women who do more physical exercises
has , Hatice YURTSEVER
2
socioeconomic
level
variable in between
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malion
Hukuk
Programı Yüksek Lisans
Öğrencisi
better body perception
than 3 before
their own
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
average scores of the participants in the levpre-pregnancy period and others. Vocks et al.
of body
Theof tariff
group
vergisi, gümrüğe tabi olan ticari elAbstract:
Customimage.
duty is a kind
arisingwhich has the
(2009) showedÖzet:
thatGümrük
even
one single
exercise
eşyanın
yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
body
perception
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, highest
subject to level
customsof
which
is based
on those is the group
season effect body
image positively. By exsosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
theis lowest
socioeconomic
dış ticaret
ve ekonomi we
politikası
olan that
bir vergi with
tariff that
a foreign trade
and economic policy level. The inamining the data
gathered,
canaracısay
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
who
high
level on
of body image
bir vergi
olan gümrük
vergisi,
gelir ve dividuals
fiscal functions.
Since has
they are
not collected
doing exercisedolaylı
affects
thetürübody
image
posikurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
trusttariffthemselves.
For this
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan also
an indirect
on expenditures, custom
duties reason those
tively.
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
to beAccording
more determined
and
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi people
to foreign are
trade thought
arrive at the custom.
to
Usul
Kanunu
(VUK)’nun
ikinci
maddesine
göre
bu
the
second
item
of
tax
procedural
law,
custom
In this research, it was was concluded that
aspirational
to be successful and challenge to
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
vergilerinin usul
ve uygulama esasları
procedures and practises of custom duties are
there is not a gümrük
statistically
significant
differ-4458 the
difficulties. In this research it was also
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ence on gradeilevariable
in between
average
dış ticarete konu
olan eşyanın Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
concluded
that there is not a statistically sigBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
scores of the participants
in
the
level
body
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik nificant
internationaldifference
trade entering customs
territories
of
on the
number
of sibling
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
image. This conclusion
disagree
gümrük vergisinde
de zorunlu with
aşamalarsome
olan tarh, variable
Like all other
taxes,
compalsive
levels
such
as
in between average scores of the partahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
studies (Kaya,2001;
Uğur,1996).
It
was
conBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan ticipants
by General Directorate
of Customs
as a partimage.
of
1
in the
level
body
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Anabilim
Dalıof
Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
cluded that there
is
not
a
statistically
signifiProgramı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution process of disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm KAYNAKÇA
customs duties has a different form from the
cant difference süreci,
on mothers’
education
variable
diğer vergilerde
oluşan süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
in between average
scores
of
the
participants
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. AGEAR,
place. However,
the case of disputes
not being
E.,in (2010).
The diagnosis
of Demoidari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
in the level of Ancak
body
image.
It
was
also
con1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
graphic and Clinical Characteristics
of
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
cluded that there
is
a
statistically
significant
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
suspicious genital structures and InvestiGümrük Uyuşmazlıkları
difference on fathers’
education variable in
gation of the active factor in determining
between average scores of the participants in
the sexual identity, Unpublished Disserthe level of body perception. It was observed
tation. İstanbul Medical Faculty Departthat there is an inverse correlation between
ment of Pediatry, Growth-Development
the higher level of fathers’ education and the
and Pediatric Endocrinology, İstanbul
lower level of body perception. The reason of
BOSCAGLIA, N., SKOUTERIS, H., WERTthis correlation is because fathers who has a
low education level has had to earn their lives
HEIM, E.H., (2003). Changes In Body
9
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I0-I10-I19 ID:293 K:640
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
cancer1of the genital organs. UnpubImage Satisfaction During
ĠDARĠPregnancy:
AġAMADA ÇÖZÜMwith
YOLLARI
lished Doctorate Dissertation, Hacettepe
A Comparison Of High Exercising And
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
University Institute of Medical Sciences,
Low Exercising Women. Australian And
CUSTOM DUTIES
Ankara, 11-90
New Zealand Journal Of Obstetrics And
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
Gynaecology.43: 41–45
HAUSENBLAS, H., FALLON, E., (2006).
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Bayar Üniversitesi
DıĢ Ticaret Bölümü
and body image: A meta-analyÇOK, F., (1990).Body ImageCelal
Satisfaction
InSalihli MYO, Exercise
sis. Custom
Psychology
and
Health.
Turkish Adolescents.
Adolescence.
25:
Özet: Gümrük vergisi,
gümrüğe tabi olan
ticari
Abstract:
duty is a kind
of tariff
arising 21(1): 33–47
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
409-414 miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those
HAUSENBLAS,
H., SYMONS, DOWNS,
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret
ve ekonomi politikası
aracı olan bir vergi
tariffD.,
that is (2001).Comparison
a foreign trade and economic policy
Of Body ImGOODWIN, A.,
ASTBURY,
J., MCMEEKtürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı
bir
vergi
türü
olan
gümrük
vergisi,
gelir
ve
fiscal
functions.
Since
they
are
not
collected
on Nonathletes:
age Between Athletes And
EN, J., (2000). Body Image And Psykurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
türü olmadığından,
ticarete konu olan
an indirect
tariff on expenditures, custom
duties Journal Of
A Meta-Analytic
Review.
chological vergi
Well-Being
In dış
Pregnancy;A
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmakOf
üzereExercisers
alınmaktadır. Gümrük
Vergi
to foreign
trade arrive
at the custom.
According to
Applıed
Sport
Psychology.13:
323-339
Comparison
Andvergileri,
NonUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kapsamı dışında
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Exercisers kanun
Australian
And tutulmuştur.
New Zealand
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 HAYES,
procedures and D.,
practises
of custom C.,
duties are
ROSS,
(1986). Body
Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Journal Ofsayılı
Obstetrics
And Gynaecology.
andthis Mind:
The Effect
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through
law, a systematization
has beenOf Exercise,
40(4): 442-447
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Overweight,and
Physical
on Psyişlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade entering customs
territories Health
of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Well-Being.
Journal
of Health
GROGAN, S.,gümrük
(2008).
Body
Image:
Undervergisinde
de zorunlu
aşamalar
olan tarh,
Like chological
all other taxes, compalsive
levels such
as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
and Social
standing Body
Dissatisfaction
In niteliği
Men,olan by General
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş
Directorate Behavior.
of Customs as aVol27(December):
part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
387-400
Women, And
Children.
Routledge:
PsyProgramı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution process of disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
chology Press.
pp:1-2
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
HOVARDOĞLU,
S., (1993). Body Percepyapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
tion Scale. Psychiatry, Psychology, JourGÜLTEKİN, G.,
(2003).
Examination
of the
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargı
yoluna
başvurulabilmektedir.
nal of Psychopharmacology
(3P). Cilt 1
9-14 years old children’s level of Body
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Kelimeler:
Vergisi,
Disputes
Ek sayı: 2: 26
image and Anahtar
locus of
controlGümrük,
who Gümrük
has acute
Gümrük Uyuşmazlıkları
or chronic illnesses. Unpublished Master
KAÇMAZ, N., (2003). The developmental
Dissertation, Ankara University Institute
study of Consultation-Liaison Psychiatry
of Science, Ankara, 10-103
Nursing Model for Patients experiencing physical illness Compliance. UnpubHALLAÇ, S., (2010). Evaluation of the level
lished Doctorate Dissertation, İstanbul
of the Reaction to Cancer, body image
University Institute of Medical Sciences,
and group interventions for Psychosoİstanbul, 6-55
cial Adaptation of Individuals diagnosed
10
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I0-I10-I19 ID:293 K:640
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
SCHILDER,
(1950). The Image And
KARASAR, N., (1994). “Research
: ÇÖZÜM
1
ĠDARĠ Methods
AġAMADA
YOLLARIP.,
Appearance Of The Human Body. New
Concepts , Principles, Techniques”. AnADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
York: International Universities Pres
kara: 3A Research Training and Consultancy Ltd
CUSTOM DUTIES
SOUTO, CMRM, GARCIA, TR., (2002).
Construction And Validation of a Body
KAYA, Z., (2001).2 Celal
A Comparison
Bayar Üniversitesi Research
Sosyal Bilimleron
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, Image
DıĢ Ticaret Bölümü
Rating Scale: A Preliminary
the level of Assertiveness and Permenant
Study. Int J Nurs Terminol Classif;13(4):
vergisi, gümrüğe
olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Anxiety ofÖzet:
theGümrük
Vocational
HightabiSchool
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from117-126
the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri Master
üzerinden alınan,
ekonomik,
subject to customs which is based on those
Students, Unpublished
Dissertasosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
tariff that is a foreign
and economic policy
tion, İzmirdış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi ŞANLIER,
N.,trade
YABANCI,
N., ALYAKUT,
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
(2008).
evaluation
of eating disordolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscalÖ.,
functions.
Since An
they are
not collected on
KÜÇÜK, N., (2007).
The gibi
Effect
Bodyalınan
Im- bir regular basis like income tax and corporate tax, as
kurumlar vergisi
belirliof
aralıklarla
ders tariff
among
a groupcustom
of Turkish
university
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect
on expenditures,
duties
age on Self-Esteem
with
adolescents
with
eşyanın gümrüğe
geldiği
anda bir defaya
mahsus
are collected only once when commodities subject
students.
Appetite.
641–645
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign
trade arrive
at the custom.51:
According
to
Thalassemia
Unpublished
Master
Usulmajor.
Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
(1996).
Assertiveness
And Body
Dissertation,
Marmara
University
Insti-4458 UĞUR,
gümrük
vergilerinin usul
ve uygulama esasları
procedures G.,
and practises
of custom
duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Image Relations in University Students,
tute of Medical
Sciences,
9-28
ile dış ticarete
konu olanİstanbul,
eşyanın Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
beginning with commodities
subject to
Unpublished
Master Dissertation,
İzmir
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
ÖKSÜZ, E., (2008).
Unhealthy
Percepoluşturulmuştur.
Diğer tümBody
vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, ÜNİVAR,
Like all other taxes,
compalsive levels
suchImage
as
U., (2006).
Body
and Selftion among
Turkish
Socioecotahakkuk
ve tahsilYouths:
aşamaları Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General
Directorate
of Customs as a part and
of
Esteem
in Circumcised
uncircum1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
BayarComparisons.
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
nomic Status
andGenel
Social
Gümrükler
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
cised
Master DisserKanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. adults.
Resolution Unpublished
process of disputes over
türetilmiĢtir.
Coll. Antropol.32(1):
5–13
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
tation,
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process
of otherMarmara
taxes. CustomsUniversity
duty disputes Institute of
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
İstanbul,
ÖYKE, N., (2008).
Adaptation
öncelikle Psychosocial
idari aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place.Medical
However, in Sciences,
the case of disputes
not being 20-38
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
of Behcet’s
DiseaseyargıPatients.
Unpub1
uyuşmazlıklarda
yoluna başvurulabilmektedir.
VELİOĞLU,
P., ve diğ., (1992).
InterperKey words: Custom, Custom Duties, Custom
lished Master
Dissertation,
Düzce
Anahtar
Kelimeler: Gümrük,
GümrükUniVergisi,
Disputes
sonal Relations in Nursing. AÖF PubliGümrük Uyuşmazlıkları
versity Institute of Medical Sciences,
cation,: ss: 61-66.
Düzce, 4-5
VOKS, S., et al., (2009). Effects of a physiÖZMEN, D., ve diğ., (2007). The associacal exercise session on state body imtion of self-esteem , depression and body
age: The influence of pre-experimental
satisfaction with obesity among Turkish
body dissatisfaction and concerns about
weight and shape. S. Psychology and
adolescents. BMC Public Health.7: 80.
doi:10.1186/1471-2458-7-80
Health. July; 24(6): 713–728
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
11
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
AİLE İÇİ YAKIN İLİŞKİLERDE DENEYİMLER ÖLÇEĞİNİN KISA
FORMU: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI1
THE VALIDITY AND RELIABILITY OF THE TURKISH VERSION OF
THE EXPERIENCES IN CLOSE RELATIONSHIP SCALE – SHORT
VERSION
Ahmet AKIN1, Okan BİLGİN2, ÜMRAN AKIN3
1-2-3-
Sakarya Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Rehberlik ve Psikolojik Danışma A.D. Sakarya / Türkiye
Abstract: The aim of this research is to adapt the short
version of the Experiences in Close Relationship Scale
(Brenning, Petegem, Vanhalst ve Soenes, 2014) to
Turkish and to examine its psychometric properties.
The research was conducted on 286 secondary school
students. Confirmatory factor analyses demonstrated
that 12 items yielded two factors (attachment anxiety
and attachment avoidance) as original form and that
the two-dimensional model was well fit (x²= 110.25,
df= 44, RMSEA= .073, CFI=.97, GFI=.94, AGFI=.89,
SRMR=.058) Factor loadings ranged from .05 to .86.
Cronbach alpha coefficient was found .91 for attachment anxiety subscale, .69 for attachment avoidance
subscale. Corrected item-total correlations ranged
from .25 to .83. Overall results demonstrated that
Experiences in Close Relationship Scale could be
named as a valid and reliable instrument.
Öz: Bu araştırmanın amacı Brenning, Petegem, Vanhalst ve Soenes (2014) tarafından geliştirilen Aile İçi
Yakın İlişkilerde Deneyimler Ölçeğinin kısa formunu
Türkçeye uyarlamak ve psikometrik özelliklerini incelemektir. Araştırma 286 ortaokul öğrencisi üzerinde
yürütülmüştür. Doğrulayıcı faktör analizinde ölçeğin
orijinal formla tutarlı olarak 12 maddeden oluştuğu ve
maddelerin 2 boyutta ( bağlanma kaygısı, bağlanma
kaçınması) toplandığı görülmüştür (x²= 110.25, sd=
44, RMSEA= .073, CFI=.97, GFI=.94, AGFI=.89,
SRMR=.058). Ölçeğin faktör yükleri .05 ile .86
arasında sıralanmaktadır. Ölçeğin Cronbach Alfa iç
tutarlılık güvenirlik katsayısı bağlanma kaygısı alt
boyutu için .91, bağlanma kaçınması alt boyutu için
.69 olarak bulunmuştur. Ölçeğin düzeltilmiş madde
toplam korelasyon katsayılarının .25 ile .83 arasında
sıralandığı görülmüştür . Bu sonuçlara dayanarak Aile
İçi Yakın İlişkilerde Deneyimler Ölçeğinin geçerli ve
güvenilir bir ölçme aracı olduğu söylenebilir.
Key Words: Family, Close Relationship, Confirmatory
Factor Analysis, Validity, Reliability
Anahtar Kelimeler: Aile, Yakın İlişki, Doğrulayıcı
Faktör Analizi, Geçerlik, Güvenirlik
Doi: 10.17368/UHBAB.20151410928
(1) Sorumlu Yazar: Ahmet AKIN, Sakarya Üniversitesi, Eğitimi Fakültesi, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık A.D.,
Sakarya / Türkiye aakin@sakarya.edu.tr Geliş Tarihi / Received: 12.12.2014 Kabul Tarihi/ Accepted: 16.04.2015
Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of
Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee”
12
1. GİRİŞ
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I10 ID:270 K:576
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
karşın,YOLLARI
insanlarda1 bunun ötesinde bir işleve saĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
hip olduğunu vurgular. Buna göre; insan hayatı
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES OVER
Topluluk halinde yaşayan
ve başka insanlarla
bir
için bağlanmanın üç temel işlevi vardır: dünyayı
arada bulunma isteği içerisinde olan insanın
bu DUTIES
CUSTOM
keşfederken geri dönülebilecek güvenli bir liman
3
ilişki arayışı, duygusal bir boyutta iseSelin
bu durum
KILINÇ2, Hatice
olma,YURTSEVER
fiziksel gereksinimleri karşılama, hayata dair
bağlanma olgusu2 Celal
olarak
adlandırılır
Bayar Üniversitesi
Sosyal (Bilgin,
Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
bir güvenlik duygusu geliştirebilme şansı. Bowlby
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
2001). Bağlanma, bebekle annesi arasında kurubu gereksinimler karşılanmadığı takdirde, çocukta
lan, temel güvenÖzet:
duygusunu
geliştiren
Gümrük vergisi,
gümrüğe ilk
tabibağdır.
olan ticari
duty is a kind of tariff arising
özAbstract:
benlikCustom
algısıyla
bağlantılı olarak psikopatoloji
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Bu nedenle, bağlanma
anne
anahtar
miktarı veyailişkisinde
değeri üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject to customs which is based on those
gelişebileceğini
ileri sürer (Akdağ, 2011).
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
rol oynamaktadır.
İnsan
yavrusu
biyolojik
özel
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan Bağlanma
instrument in addition
to its economic,
social androl oynayan bir
kuramının
gelişiminde
durumu nedeniyle,
hayatta
kalabilmek
için
diğer
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir başka
regular önemli
basis like income
and corporate
tax, as
isimtaxMary
Ainsworth’a
göre, bağtürlerin yavrularına
oranla daha uzun süre annevergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus lanma
are collected
only once
when commodities
subjectsağlayıcı yönü
sistemi,
yaşamda
kalmayı
babasının doğrudan
yardımına muhtaçtır. Bebeğin
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu nedeniyle,
the second item
of tax procedural
law, olarak
custom doğuştan var
bireylerde
genetik
bu biyolojik yetersizliği
göz önüne alındığında
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
bir sistemdir.
kuramının
işlemsel
gümrük vergilerinin
usul ve uygulama
esasları 4458 olan
procedures
and practises Bağlanma
of custom duties
are
bakım verene bağlanmanın
oluşması
kaçınılmazsayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
yapan
olanhasAinsworth,
yaptığı
ile dış ticareteilk
konu
olan eşyanın Türkiye
Gümrük tanımını
Through this
law, akuramcı
systematization
been
dır. Bağlanma, yaşamın
günlerinde
başlayan,
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
ve çalışmalar
sonucunda
işlemlerin
bir
sistematik gözlemler
international trade
entering customs
territories of anneyle çocuk
çevreyle etkileşim
sonucusırasına
gelişen,göre
duygusal
yönü
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
modellerini
kaçınan
gümrükvevergisinde
zorunlu bir
aşamalar
olan tarh, arasındaki
Like all otherbağlanma
taxes, compalsive
levels such güvenli,
as
ağır basan, olumlu
yardımde edici
ilişkinin
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
vebykaygılı/kararsız
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir
kuruluş niteliği
General Directorate ofbağlanma
Customs as aolarak
part of üç kategoride
varlığını ifade eder.
Anne-bebek
arasında
gebe-olan
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Güvenli
bağlanan
bebekler, ayrılık
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes over
likle birlikte başlayan
bağlanma,
doğum
sonrası sınıflamıştır.
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
sonrası
annelerini sıcak karşılar veya yakınlık
süreci,
diğer içeren
vergilerde bir
oluşan
süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
ilk ayları hatta ilk
yılları
süreci
kapsar
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları gösterildiği
have to be resolved
administratively
the first
takdirde
kolaycainsakinleşirken,
kaygılı/
aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
(Soysal, Bodur öncelikle
& İşeri,idari2005).
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen kararsız
solved administratively,
legal
action
can
be
taken.
bağlanan bebekler rahatlamakta
zorlanır
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Bağlanma kuramının kurucusu olan John Bowlby’nin veKey
words: Custom,
CustomKaçınan
Duties, Custom
kararsızlık
yaşarlar.
bağlanan bebekler
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
kuramı oluşturmasında
bebeklik dönemlerinden ise fiziksel ve psikolojik yakınlıktan kaçınırlar.
Gümrük Uyuşmazlıkları
itibaren hastane veya bakımevlerinde yaşamış Yapılan analizler sonucunda, güvenli bağlanan
olan çocukların sosyal, psikolojik ve gelişimsel bebeklerin kaçınma ve kaygı davranışlarını en az
sorunlarını araştırmasının önemli katkısı olmuştur düzeyde gösterdikleri; kaygılı-kararsız bebeklerin
(Holmes, 1993). Bowlby’e göre bağlanmanın kaygı boyutunda yüksek, kaçınma boyutunda
çocuk açısından hayati bir önemi vardır. Bowlby, düşük puan aldıkları; kaçınan bebeklerin ise her
hayvanlarla yaptığı gözlemlerde bağlanmanın iki boyutta düşük puanlar aldıkları belirlenmiştir
bebeğin hayatta kalma olasılığını arttırmasına (Güngör, 2000).
13
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I10 ID:270 K:576
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Yapılan araştırmalar, temel bağlanma
boyutla- ÇÖZÜM
İlişkilerde
Yaşantılar
Ölçeği- Orta Çocukluk
1
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
rının bağlanma kaygısı ve bağlanma kaçınması
Dönemi ismiyle Türkçeye uyarlanmıştır (Kırımer
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
olarak iki temel alt boyutu temsil ettiğini gösterve ark., 2014). Bu araştırmanın amacı Brenning,
CUSTOM DUTIES
mektedir. Bağlanma kaygısı, reddedilmekten ve
Petegem, Vanhalst ve Soenes (2014) tarafından
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
terk edilmekten korkma ve bu tehditlere karşı
geliştirilen
Aile İçi Yakın İlişkilerde Deneyimler
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
sürekli tetikte olma,
aşırı yakınlık
isteği, sürekli
Ölçeğinin kısa formunu Türkçeye uyarlamak ve
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
bir sosyal destek arayışı gibi durumları içerirken;
psikometrik özelliklerini incelemektir.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
bağlanma kaçınması
olmaktan
ve samimieşyanın yakın
yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
2.
Yöntem
veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
yetten kaçınma,miktarı
yakınlıktan
rahatsızlık
hissetme
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ticaret ve destek
ekonomi politikası
aracı olan için
bir vergi Çalışma
tariff that is Grubu
a foreign trade and economic policy
ve başkasındandış
sosyal
istememek
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı ile
bir vergi
türüedilir.
olan gümrük
vergisi, gelir
functions. Since they are not collected on
kendine aşırı güven
ifade
(Brennan
ve ve fiscal
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir Bu
regular
basis like income
and corporateöğrencisi
tax, as
araştırma,
286taxortaokul
üzerinde
vergi türü ve
olmadığından,
ticareteSümer,
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
ark., 1998; Mikulincer
Shaver, dış
2007;
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus yürütülmüştür.
are collected only once10
whenile
commodities
14 yaşsubject
arasında bulunan
olmak
üzere alınmaktadır.
Gümrükkaçınmavergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
2006). Bağlanma
kaygısı
ve bağlanma
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu ve
theyaş
second
item of tax procedural
law, custom
ortalaması
12,48 olan
öğrencilerin 147’si
kapsamı
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
sının beraberindekanun
önemli
psikososyal
sonuçları
da
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 (%51.3)
procedures erkek
and practises
of custom
duties arekız öğrenciden
ve 139’u
(%48.7)
sayılı Gümrük
Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
getirmesi beklenebilir.
Öncelikle,
aile ile çocuk
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük oluşmaktadır.
Through this law, a systematization has been
arasında ki güvensiz
bağlanma
ile depresif
Bölgesine
girişindenboyutları
başlayıp, eşyaya
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Deneyimler Ölçeği
belirtiler arasında
bir ilişkiDiğer
olacağı
söylenebilir.
oluşturulmuştur.
tüm vergilerde
olduğu gibi Aile
Turkeyİçi
andYakın
continuingİlişkilerde
with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Form)
Çocuklar ile yapılan
araştırmalar
bu ilişkiyi
tahakkukbazı
ve tahsil
aşamaları Gümrük
ve Ticaret (Orijinal
assessment, accrual
and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
desteklemektedir.Gümrükler
Ayrıca,
aile
ileBayar
kurulan
güvensiz
Bu
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Ölçeğin
formu
önceki
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisansoluşturulmadan
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.kısa
Resolution
process
of
disputes over
bağlanmanın çocukların
duygularını
da etkilediği
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
orijinal
formu, 36 maddeden oluşan çocuğun
diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapılan araştırmasüreci,
sonuçları
ile desteklenmektedir
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
annesiHowever,
ve babasına
bağlanma boyutlarını ölçen
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
in the case of disputes not being
(Shaver ve Mikulincer,
2002).aşamada çözümlenemeyen place.
Ancak
idari
solved
administratively,
legal
can be taken.7’li Likert tipte
bir öz değerlendirmeaction
ölçeğidir.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Keyölçektir.
words: Custom,
Custom bağlanma
Duties, Customkaygısı (örnek;
bir
18 madde
Aile İçi İlişkilerdeAnahtar
Deneyimler
Ölçeğinin,
çocukluk
Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
anne-babamın beni gerçekten sevmediğinden
ve ergenlik döneminde
aile ile kurulan bağlanma
endişe ederim) ile ilgiliyken, 18 madde bağlanma
kaygısı ve bağlanma kaçınması durumlarını ölçmek
kaçınması ile ilgilidir (örnek; anne-babama duygu
için çok değerli bir araç olduğu söylenebilir (Brenderinliklerimi anlatmayı tercih etmem). Ölçeğin
ning ve diğerleri, 2014). Brenning ve arkadaşları
kısa formu oluşturulurken bağlanma kaygısı ve
tarafından 2011 yılında geliştirilen, orta çocukluk
bağlanma kaçınması maddeleri arasından faktör
döneminde anneye kaygılı ve kaçınan bağlanma
yükleri en yüksek olan 6’şar madde seçilmiştir.
boyutlarını ölçen envanterin 36 maddelik orijinal
Açımlayıcı faktör analizinde toplam varyansın
formu Kırımer ve arkadaşları tarafından Yakın
14
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I10 ID:270 K:576
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
%46’sını açıklayan ve faktör yükleri
.53 ile .90 ÇÖZÜM
üzerinde
tartışarak
anlam ve gramer açısından
1
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
gerekli düzeltmeleri yapmış ve denemelik Türkarasında sıralanan iki boyutlu bir yapı elde edilADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
çe form elde edilmiştir. Son aşamada bu form,
miştir. Doğrulayıcı faktör analizinde iki boyutlu
CUSTOM
DUTIES
psikolojik danışma ve rehberlik ve ölçme ve
modelin uyum indeksi değerlerinin farklı örnek2
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER3alanındaki 4 öğretim elemanına
değerlendirme
lemlerde CFI= 93–.96; NFI= .91–.94; RMSEA=
2
Celal.06–.09
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler Ens. Maliinceletilerek
Hukuk Programı görüşleri
Yüksek Lisansdoğrultusunda
Öğrencisi
.06–.08 ve SRMR=
bazı deği3arasında değiştiği
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
görülmüştür. Ölçeğin Cronbach alfa iç tutarlılık
şiklikler yapılmıştır. Bu araştırmada AİYİD’nin
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
güvenirlik katsayıları
farklı örneklemlerde .81
yapı
geçerliği için elde edilen verilere doğrulayıcı
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to customs(DFA)
which is uygulanmıştır.
based on those
ile .93 arasında sıralanmaktadır.
Ölçek bu haliyle
faktör
analizi
Güvenirlik
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ticaret
ve ekonomi
aracı olanoluşbir vergi için
tariffCronbach
that is a foreign
trade
economic güvenirlik
policy
2 alt boyutludurdışve
toplam
12politikası
maddeden
alfa
içand
tutarlılık
katsayısı
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı
vergi türü olan
gümrük formu
vergisi, gelir
functions.
Since they
not collected onmadde toplam
maktadır. Ölçeğin
36birmaddelik
orijinal
ile ve vefiscal
madde
analizi
içinaredüzeltilmiş
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergiformu
türü olmadığından,
dış korelasyon
ticarete konu olan korelasyon
an indirect tariff katsayıları
on expenditures, incelenmiştir.
custom duties
Ölçeğin
12 maddelik kısa
arasındaki
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi geçerlik
to foreign trade
arrive at the custom.
According için
to
.90 olarak bulunmuştur
ve yüksektir.
Yapılan
ve güvenirlik
analizleri
SPSS 17 ve
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
analizler, 12 maddelik
kısa dışında
formun
sonuçlarının,
8.54 programları
kanun kapsamı
tutulmuştur.
Bu nedenle, LISREL
duties are excluded
from this law. kullanılmıştır.
Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
36 maddelik orijinal
formKanunu’nda
ile çok yakın
sonuçlar
sayılı Gümrük
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
BULGULAR
VE YORUM
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük 3.Through
this law, a systematization
has been
verdiğini göstermektedir.
Ölçeğin
bu haliyle
Bölgesine girişinden
başlayıp,
eşyaya geçerli
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
ve güvenilir bir işlemlerin
ölçme aracı
olduğu
söylenebilir.
oluşturulmuştur.
Diğer
tüm vergilerde
olduğu gibi Yapı
TurkeyGeçerliği
and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Aile
İçi Yakın İlişkilerde Deneyimler ölçeğinin yapı
İşlem
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and
Economy
according
geçerliği
için
uygulanan
doğrulayıcı
faktör analizi
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
Aile İçi Yakın İlişkilerde
Deneyimler (AİYİD)
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm (DFA)
customs sonucunda
duties has a different
form
from
the
iki boyutlu model için uyum
süreci, çalışması
diğer vergilerdeiçin
oluşan
süreçtengelişfarklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
ölçeğinin uyarlama
ölçeği
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları indeksi
have to bedeğerleri
resolved administratively
in thesd=
first 44, RMSEA=
x²= 110.25,
öncelikle
idari aşamada
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
tirenlerden Katrijn
Brenning
ile çözümlenmek
e-mail yoluyla
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen .073,
solvedCFI=.97,
administratively,
legal actionAGFI=.89,
can be taken. SRMR=.058
GFI=.94,
1
uyuşmazlıklarda
yargıuyarlanabileceğine
yoluna başvurulabilmektedir.
iletişim kurulmuş
ve ölçeğin
Key words:
Custom, Custom
Duties, Custom
olarak
bulunmuştur.
Ölçeğin
faktör yükleri .05
Anahtar
Kelimeler: Gümrük,
Gümrük
Vergisi,
Disputes
ilişkin gerekli izin
alınmıştır.
Ardından
ölçek
ile .86 arasında sıralanmaktadır. Modele ilişkin
Gümrük Uyuşmazlıkları
Türkçe ve İngilizceyi iyi düzeyde bilen 5 öğretim
elemanı tarafından Türkçeye çevrilmiş ve yine
aynı öğretim üyeleri elde ettikleri Türkçe formlar
faktör yükleri Şekil 1’de gösterilmiştir.
15
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I10 ID:270 K:576
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Şekil 1. Aile İçi YakınĠDARĠ
İlişkilerde
Deneyimler Ölçeği’ne İlişkin Path Diagramı ve
AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Faktör Yükleri
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
yoluna başvurulabilmektedir.
Maddeuyuşmazlıklarda
Analizi veyargı
Güvenirlik
Ölçeğin
maddelerinin ayırt etme gücünü
belirlemek
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, amacıyla
Disputes madde analizi yapılmıştır. Yapılan analiz
Gümrük Uyuşmazlıkları
Yakın İlişkilerde
Deneyimler Ölçeğinin
Aile İçi
Cronbach Alfa iç tutarlılık güvenirlik katsayıları,
bağlanma kaygısı alt boyutu için .91, bağlanma
kaçınması alt boyutu için .69 olarak bulunmuştur.
sonucunda, ölçeğin düzeltilmiş madde toplam
korelasyon katsayılarının .25 ile .83 arasında
sıralandığı görülmüştür. Madde analizine ilişkin
bulgular Tablo 1’de yer almaktadır.
16
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I10 ID:270 K:576
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 1. Aile İçi Yakın
İlişkilerde Deneyimler Ölçeği Düzeltilmiş Madde
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Toplam Korelasyon Katsayıları
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Madde no
2
Bağlanma kaygısı
1
Faktör
rjx
CUSTOM
DUTIES
Madde no
.671 2, Hatice YURTSEVER3 7
Selin KILINÇ
Bağlanma kaçınması
Faktör
rjx
.478
2 Sosyal Bilimler
.788Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek
8 Lisans Öğrencisi
.459
Celal Bayar Üniversitesi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
3
.835
9
.253
Özet: Gümrük vergisi, 4gümrüğe tabi .792
olan ticari
Abstract: Custom duty
10is a kind of tariff
.386arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden
alınan, .660
ekonomik,
subject to customs 11
which is based.476
on those
5
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası
aracı olan
bir vergi
tariff that is a foreign12
trade and economic
6
.719
.440policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
regular basis likedüzeyinin
income tax and .70
corporate
tax, as (Tezbaşaran,
4. TARTIŞMAkurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir güvenirlik
olduğu
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus 1996)
are collected
only once
when commodities
subject
dikkate
alınırsa,
Aile İçi
Yakın İlişkilerde
olmak üzere alınmaktadır.
Gümrük
vergileri,ve
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Bu çalışmada Brenning,
Petegem,
Vanhalst
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu Deneyimler
the second item Ölçeği’nin
of tax proceduralTürkçe
law, custom
formundan elde
kapsamı dışında
tutulmuştur.Aile
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Soenes (2014) kanun
tarafından
geliştirilen
İçi
ölçümlerin
olduğu
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 edilen
procedures
and practises güvenilir
of custom duties
are söylenebilir.
Yakın İlişkilerdesayılı
Deneyimler
Ölçeğinin
Türkçe’ye
Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
uyarlanması ve Bölgesine
Türkçegirişinden
formun
geçerlik
gü5.created
SONUÇ
VE
başlayıp,
eşyaya ve
uygulanacak
beginning
withÖNERİLER
commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
venirliğinin incelenmesi
amaçlanmıştır.
Geçerlik
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Türkçe
formunun
geçerlik
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Ölçeğin
Like all other
taxes, compalsive
levels
such as ve güvenirlik
ve güvenirlik çalışmalarının
gruplar
tahakkuk ve tahsilyürütüldüğü
aşamaları Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
edilen
göre kulbağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan çalışmalarından
by General Directorate elde
of Customs
as a bulgulara
part of
1 istatistiksel analizlerin gerektirsayı bakımındanBakanlığı’na
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
lanıma
hazır olduğu
söylenebilir.
Ancak geçerlik
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes over
diği yeterliliktedir
(Tabachnick
veolarak
Fidell,
2007).
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm ve
customs
duties
has
a
different
form
from
the
güvenirlik çalışmalarının ortaokul öğrencileri
süreci, diğer
vergilerde
oluşan süreçten DFA
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Ölçeğin yapı geçerliği
DFA
ile
incelenmiştir.
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları üzerinde
have to be yürütülmüş
resolved administratively
in the
first
olması,
ölçeğin
geçerlik ve
öncelikle
aşamada olarak
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
sonucunda, ölçeğin
ikiidari
boyutlu
iyi uyum
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen güvenirliği
solved administratively,
legal action
can be taken.
için farklı
gruplar
üzerinde yapılacak
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
verdiği görülmüştür
çünkü uyum
indeksi
değerlerinin
Key words: gerekli
Custom, Custom
Duties, Custom
çalışmaları
kılmaktadır.
Ayrıca ölçeğin test
Vergisi,
Disputes
GFI, CFI, NFI, Anahtar
RFI veKelimeler:
IFI içinGümrük,
> .90,Gümrük
RMSEA
Gümrük Uyuşmazlıkları
tekrar-test güvenirliğinin incelenmesi oldukça
ve RMR için < .05 ölçütünü karşıladığından 2
alt boyutlu modelin iyi uyum verdiği söylenebilir
(Gorsuch, 1990; Hu ve Bentler, 1999; Tinsley
ve Tinsley, 1987). Türkçe formunun güvenirlik
katsayısının yüksek bulunması güvenirliğin yeterli
düzeyde olduğunu göstermektedir. Araştırmalarda
kullanılabilecek ölçme araçları için öngörülen
önemlidir. Son olarak ölçeğin uyum geçerliğini
belirlemek amacıyla, bağlılık ve yakın ilişkiler
ile ilişkili olabilecek çeşitli psikolojik ve bilişsel
yapıları değerlendiren, geçerlik ve güvenirliği
kanıtlanmış ölçeklerle Aile İçi Yakın İlişkilerde
Deneyimler Ölçeği arasındaki ilişkiler incelenebilir.
17
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I10 ID:270 K:576
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
KAYNAKLAR
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
GÜNGÖR,
D., (2000).
Bağlanma stillerinin ve
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
zihinsel modellerin kuşaklararası aktarımında
AKDAĞ, S. T., (2011).
Ergenlerin Bağlanma
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
anababalık stillerinin rolü. Yayımlanmamış
Stilleri ile Ebeveynlerinin BağlanmaCUSTOM
Stilleri DUTIES
yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal
Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış
Yüksek
3
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER
Bilimler Enstitüsü, Ankara
Lisans Tezi 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret J.,
Bölümü
HOLMES,
(1993). Attachment Theory: A
AKMAN, E., (2011). Effects of attachment sebiological basis for psychotherapy. Br J
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
curity, threat,
and attachment figure primes
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Psychiatry,163: 430-8
miktarı
veya değeri task
üzerinden
alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
on cognitive
attentional
performance.
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve to
ekonomi
aracı olan
bir vergi HU,
tariff that
is a foreign
trade and economic
policy(1999). Cutoff
A thesis submitted
the politikası
graduate
school
L. T.,
& BENTLER,
P. M.,
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi
türü olan gümrük
vergisi, gelir ve
fiscalcriteria
functions.for
Since
are not in
collected
on
of social sciences
of middle
east technical
fitthey
indexes
covariance
structural
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
tariff onConventional
expenditures, customcriteria
duties
university vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect
analysis:
versus new
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign
trade arrive at Structural
the custom. According
to
alternatives.
Equation
Modeling,
BİLGİN, N., (2001)
İnsan(VUK)’nun
İlişkileri
vemaddesine
Kimlik.göre
2. bu the second item of tax procedural law, custom
Usul Kanunu
ikinci
1-55
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties6,are
excluded from this law. Therefore,
Baskı. İstanbul:
gümrük Sistem
vergilerininYayıncılık;
usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
F., AKÇA
E., & has
SÜMER,
N., (2014).
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük KIRIMER,
Through this law,
a systematization
been
BRENNAN, K.Bölgesine
A., CLARK,
L., &eşyaya
SHAVER,
girişindenC.
başlayıp,
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Orta Çocuklukta
Anneye
ve Kaçıişlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade entering customs
territoriesKaygılı
of
P. R., (1998).
Self-report
oluşturulmuştur.
Diğer measurement
tüm vergilerde olduğuofgibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Bağlanma:
Yakın
Yaşantılar
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like nan
all other
taxes, compalsive
levelsİlişkilerde
such as
adult romantic
attachment: An integrative
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Envanteri-II Orta Çocukluk Dönemi Ölçebağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1 A. Simpson ve W. S. Rholes,
overview. J.Bakanlığı’na
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
ğinin
Türkçeye
Uyarlanması.
Türk Psikoloji
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
of
disputes
over
(Ed.), (46-76).
New
York: The Guilford Press
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
duties
has
a
different
form
from
the
Yazıları, Haziran 2014, 17 (33), 45-57
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
sahiptir. Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
BRENNİNG, K.,yapıya
SOENENS,
B., PETEGEM,
S.,
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. MİKULİNCER,
place. However, in the case
disputes
not being P. R., (2007).
M.,of &
SHAVER,
Ancak J., (2014).
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
& VANHALST
The psychometric
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Attachment in adulthood: Structure,
dynamics,
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
qualities of a short version of the ExperienAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
and change. New York: The Guilford Press
ces in CloseGümrük
Relationships
Uyuşmazlıkları Scale – Revised
Child version. Personality and Individual
SHAVER, P. R., & MİKULİNCER, M., (2002).
Differences 68 (2014) 118–123
Attachment-related psychodynamics. Attachment and Human Development, 4, 133-161
GORSUCH, R. L., (1990). Common factor analysis versus component analysis: Some well
SOYSAL A. Ş., BODUR Ş., & İŞERİ S., (2005).
known and little known facts. Multivariate
Bebeklik dönemindeki bağlanma sürecine
Behavioral Research, 25, 33-39
genel bir bakış. Klinik Psikiyatri 2005; 8: 88-9
18
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I10 ID:270 K:576
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
SÜMER, N., (2006). YetişkinĠDARĠ
bağlanma
ölçek- ÇÖZÜM
TEZBAŞARAN,
AġAMADA
YOLLARI1 A. A., (1996). Likert tipi ölçek
lerinin kategoriler ve boyutlar düzeyinde
geliştirme kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
karşılaştırılması. Türk Psikoloji Dergisi,
Derneği Yayınları
CUSTOM
DUTIES
21, 1-22
TİNSLEY, H. A., & TİNSLEY, D. J., (1987). Uses
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
TABACHNİCK, B.
of factor analysis in counselling psychology
2 G., & FİDELL, L. S., (2007).
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
DıĢ Ticaret Bölümü
Using multivariate statisticsCelal
(5thBayar
ed.).Üniversitesi
Boston,Salihli MYO, research.
Journal of Counselling Psychology,
MA: Pearson
34(4), 414-424
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
19
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I10 ID:270 K:576
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM ABSTRACT
DUTIES
EXTENDED
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Bayar Üniversitesi
Salihli MYO,
DıĢ Ticaret Bölümü
The aim of this research is to Celal
examine
the validity
and reliability
of the Turkish version of the Experiences in Close
Relationship Scale (Brenning, Petegem,
Vanhalst ve Soenes, 2014). Participants
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın
yer
değiştirmesi
nedeniyle,
bu
eşyanın
from
the
movement
of commercial
commodities
were 286 secondary
school students (139 were girls and
147 were boys).
Primarily
the Experiences
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve Scale
mali fonksiyonlarının
yanında into
önemliTurkish
bir
commodities’quantity
and value. It isfrom
are a kind
of
in Close Relationship
was translated
by five academicians
English
Language
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda
instrument in additioninto
to its English
economic, social
and Literature department.
Theharcamalar
Turkishüzerinden
form alınan
was back-translated
andandthe consistency
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar and
vergisiEnglish
gibi belirliforms
aralıklarlawas
alınan
bir
regularThan
basis like
income taxform
and corporate
as reviewed by
between the Turkish
examined.
Turkish
has tax,
been
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın
gümrüğe
geldiği anda bir
defaya mahsus
are collected
only once
when discussed
commodities subject
four academicians
from
educational
sciences
department.
Finally
they
the Turkish form
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
and along with Usul
some
corrections
themaddesine
scale was
foritem
validity
and reliability
Kanunu
(VUK)’nun ikinci
göre buprepared
the second
of tax procedural
law, custom analyses. The
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Experiences in Close
Relationship
used
collecting
method
in the
research.
The scale
gümrük vergilerinin
usul ve Scale
uygulamawas
esasları
4458as data
procedures
and practises
of custom
duties
are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
contains 12 items
“I’m
that
myGümrük
father/mother
to leave me.”)
ile (e.g.,
dış ticarete
konuworried
olan eşyanın
Türkiye
Through might
this law,want
a systematization
has beenwith each item
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
rated on a seven-point
1 (nottrade
at all)
to customs
7 (very
much).
Participants
işlemlerin Likert-type
sırasına
görescale,
bir ranging
sistematik from
international
entering
territories
of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
voluntarily participated
in research.
of theLikescales
was a guagümrük vergisinde
de zorunlu Completion
aşamalar olan tarh,
all otherwas
taxes,anonymous
compalsive levelsand
suchthere
as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
rantee of confidentiality.
The scales were administered
to the students in groups in the classrooms.
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler Genel
Müdürlüğü tarafından,
Gümrük
Customs told
and Economy
according
Prior to administration
of measures,
all Selin
participants
were
about
of the study. In this
Programı
Yüksek
Lisans
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekpurposes
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs
duties
has
a
different
form
from
the
study, confirmatory factor analysis (CFA) was executed to confirm the original scale’s
structure in
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
sahiptir. Gümrük
vergisiCronbach
uyuşmazlıkları
to be resolved
administratively
in the first and the itemTurkish culture.yapıya
As reliability
analysis
alphahave
internal
consistency
coefficients
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
idari
aşamadaDataçözümlenemeyen
administratively,
actionand
can beSPSS
taken. 17.0 package
total correlationsAncak
were calculated.
were analyzedsolved
using
LISRELlegal8.54
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
words: Custom,that
Custom
Customloaded on two
programs. The results of confirmatory factor analysisKey
demonstrated
theDuties,
12 items
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
factors and thatGümrük
the factor
structure was harmonized with the factor structure of the original scale.
Uyuşmazlıkları
The results of confirmatory factor analysis indicated that the model was well fit. The goodness of fit
index values of the model were x²= 110.25, df= 44, RMSEA= .073, CFI=.97, GFI=.94, AGFI=.89,
SRMR=.058. Factor loadings ranged from .05 to .86. Internal consistency reliability coefficients
were .91 for attachment anxiety subscale, .69 for attachment avoidance subscale. Corrected itemtotal correlations ranged from .25 to .83. According to these values it can be said that the structural
model of the Experiences in Close Relationship Scale which consists of two factors was well fit to
the Turkish culture. Overall findings demonstrated that this scale had high validity and reliability
3
20
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I10 ID:270 K:576
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
scores and that it may be usedĠDARĠ
as a valid
and reliable
instrument.
Nevertheless,
further studies that
1
AġAMADA
ÇÖZÜM
YOLLARI
will use the version of the Experiences in Close Relationship Scale are important for its measurement
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
force. As a result, it can be said that Experiences in Close Relationship Scale is a valid and reliable
DUTIES of Turkish individuals.
instrument to measure the experiences inCUSTOM
close relationship
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
21
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
SPOR FEDERASYONLARI ÇALIŞANLARININ SINIRSIZ KARİYER
TUTUMLARI İLE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ1
A STUDY ON THE RELATIONSHIP BETWEEN THE BOUNDARYLESS
CAREER ATTITUDE AND PERSONALITY CHARACTERISTICS OF
SPORTS FEDERATION EMPLOYEES
Mustafa TÜRKMEN
Celal Bayar Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Manisan / Türkiye
Abstract: This study aimed to analyze the boundaryless career attitudes of employees working in
administrative units of sports federations, and exhibit
the differences and relations among boundaryless
career attitudes with respect to the personality traits
and demographic variables. The sample of the study
consisted of 345 employees working in administrative
units of sports federations. Personality Traits Scale
and Boundaryless and Protean Career Attitudes Scale
developed by Briscoe at al.,(2006) and adapted to
Turkish by Onay and Ataseven (2007) were used
in the research. Statistical package program (SPSS
version 15.0) was used for data analysis. According
to the results, it was seen that boundaryless career
attitude is an approach preferred by employees of
federation. A powerful positive relationship was found
between ‘Goal-oriented personality’ and ‘proactive
personelity’ of personality traits and boundaryless career attitudes. When examining the sociodemographic
variables, some differences were detected among the
boundaryless career attitudes of employees in terms
of the age, marital status, having a child, working
time in federation, the time lasted at work and the
position within the federation. No differences were
found in terms of gender, the number of workpiece
and the salary.
Öz: Bu çalışma, spor federasyonlarının idari birimlerinde
görev yapan personelin sınırsız kariyer tutumlarını
incelemek, personelin kişilik özellikleri ve demografik
değişkenlere göre sınırsız kariyer tutumları arasındaki
ilişki ve farklılıkları ortaya koymayı amaçlamaktadır.
Araştırmanın örneklem grubunu spor federasyonlarının
idari birimlerinde çalışan 345 personel oluşturmaktadır.
Araştırmada Briscoe at al.,(2006) tarafından geliştirilen, Onay ve Ataseven (2007) tarafından Türkçe ’ye
uyarlanan Sınırsız ve Çok Yönlü Kariyer Tutumları
Ölçeği ve Kişilik Özellikleri Ölçeği kullanılmıştır.
Verilerin analizinde SPSS 15.0 istatistik programı
kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, sınırsız kariyer tutumu federasyon personeli tarafından tercih
edilen bir kariyer yaklaşımı olduğu görülmektedir.
Kişilik özellikleri açısından, hedef yönelimli kişilik ve
proaktif kişilik özellikleri ile sınırsız kariyer tutumu
arasında pozitif yönlü güçlü bir ilişki vardır. Sosyodemografik değişkenlere bakıldığında; yaş, medeni
durum, çocuk sahibi olma, kurumda çalışma süresi,
iş hayatında bulunma süresi ve kurumdaki pozisyona
göre federasyon çalışanlarının sınırsız kariyer tutumları
arasında farklılıklar tespit edilmiştir. Cinsiyet, çalışılan iş sayısı ve kurumdan alınan maaş değişkenleri
açısından bir farklılık bulunamamıştır.
Anahtar Kelimeler: Sınırsız Kariyer, Spor Federasyonu,
Kariyer Gerçekliği, Proaktif Kişilik, Hedef Yönelimli
Kişilik, Deneyime Açıklık
Key Words: Boundaryless Career, Sports Federation,
Career Reality, Proactive Personality, Goal-oriented
Personality, Openness to Experience
Doi: 10.17368/UHBAB.20151410933
(1) Sorumlu Yazar: Mustafa TÜRKMEN, Celal Bayar Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Manisa
/ Türkiye mustafa.turkmen@cbu.edu.tr Geliş Tarihi / Received: 22.12.2014 Kabul Tarihi/ Accepted: 01.05.2015
Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of
Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee”
22
GİRİŞ
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
kurulanYOLLARI
profesyonel
iş ilişkileri almaya başlamıştır
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
(Lichtenstein at al.,1998:733).
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
1990’ların ikinci yarısında,
küresel ekonomiye
Bu nedenle sınırları kalkmış ve sürekli değişen
paralel hızlı teknolojik gelişmelere ve çalışma
CUSTOM DUTIES
dünyada, gerek örgütlerin ve gerekse bireylerin
yaşamını etkileyen çok yönlü sosyo-ekonomik
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
kariyer beklentilerinde sürekli değişmelerin olduğu
değişmelere bağlı2 olarak,
yazınında
yeni
Celal Bayarkariyer
Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
modeller tartışılmaya başlanmıştır. Bu modelle- önemli bir gerçektir. Örgüt yöneticileri ve çalışanlar
karşılıklı
dikkate alındığı
Gümrük
vergisi,
tabiönemli
olan ticari arasında
Abstract: Custom
duty is beklentilerin
a kind of tariff arising
rinde işaret ettiğiÖzet:
gibi,
kariyer
ilegümrüğe
ilgili en
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
vesubject
yenitokariyer
anlaşması olarak adlandırılan bu
veya değerikalıplarının
üzerinden alınan,
ekonomik,
customs which is based on those
değişiklik, onunmiktarı
geleneksel
dışında
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir gelişmeler
commodities’quantity
and value. It“sınırsız
is are a kind ofkariyer” gibi
sonucunda
dış ticaret ve ekonomi
politikası
aracı olan bir
vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
bir nitelik kazanmasıdır.
Kariyer
modelleri
her
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan yeni
instrument
in addition
to its economic, social
and çıkmaktadır
kariyer
yaklaşımlarını
ortaya
bir vergi değişken
türü olan gümrük
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
geçen gün dahadolaylı
hareketli,
ve vergisi,
özellikle
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir (Çelik
regular basis
like income tax
and corporateSınırsız
tax, as
ve Soysal,
2004:27).
kariyer, getürü bir
olmadığından,
dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
de sınırsız ve çokvergi
yönlü
nitelik kazanmaktadır.
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus leneksel
are collectedkariyer
only once düzenlemelerine
when commodities subjectbağımlı olmak
olmak
üzere alınmaktadır.
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Buna bağlı olarak,
sıklıkla
iş ya daGümrük
örgütvergileri,
değiştirUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu yerine,
the second
item of tax
procedural kariyer
law, customçeşidi anlamına
onlardan
bağımsız
kanun kapsamı dışında
tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
me, hiyerarşik kademelerin
geleneksel
anlamını
(Arthur
ve Rousseau,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 gelmektedir.
procedures and practises
of custom
duties are 1996:6). Bu
sayılı Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
kaybetmesi, örgütsel
kariyer
ve örgütsel
bağlılık
amacı,
Ankara’da
özerk spor
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük araştırmanın
Through this law,
a systematization
has bulunan
been
Bölgesine
girişinden
başlayıp, ve
eşyaya
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
gibi kavramların
bireysel
kariyer
örgütsel
idari
birimlerinde
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik federasyonlarının
international trade entering
customs
territories of görev yapan
oluşturulmuştur.
Diğer
tüm
vergilerde
olduğu
gibi
Turkey
and
continuing
with
operation
sequence.
hareketlilik kavramlarıyla
yer değiştirmesi vb.
kariyerlevels
tutumlarını
incelemek,
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, personelin
Like all othersınırsız
taxes, compalsive
such as
tahakkuk ve tahsil (Seymen,
aşamaları Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
gelişmelerle karşılaşılmaktadır
2004:79).
kişilik özellikleri
demografik
değişBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan personelin
by General Directorate
of Customs as ve
a part
of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
kenlere
göreResolution
sınırsız
kariyer
tutumları
arasındaki
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
of
disputes
over
Kariyer yolundaki
engellerin
ortadan
kalkmatüretilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
ilişki
ve farklılıkları ortaya çıkarmaktır.
diğer
vergilerde
oluşan süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
sıyla, iş ve özelsüreci,
hayat
ayrımı
ortadan
kalkmaya
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle
idari mesleğe
aşamada çözümlenmek
zorundadır. Sınırsız
place. However,
in the case
of disputes not being
Kariyer
Kavramı
başlamıştır. Birçok
insan
sahip
olmada,
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
ekonomik nedenlerin
yanında,
kendini
gerçekleşKelimeler: Gümrük,
Vergisi,
tirme isteğini önAnahtar
plana çıkarmıştır.
AynıGümrük
kurumda
Gümrük Uyuşmazlıkları
ömür boyu çalışmak, kişisel tatmin sağlamamakta
ve aynı zamanda performansı da düşürmektedir.
İş görenler, şirket sınırlarında öğrenme yerine,
birçok iş kolunda ve örgütte geçerli olacak bilgi,
beceri ve yetenekleri elde etmeyi amaçlamaktadırlar. Bundan sonra örgüte duyulan bağlılığın
yerini, paylaşım ve bilgi alışverişi sınırları içinde
23
1
Key words:
Custom, Custom
Duties,kariyerler
Custom
1980’li
yıllardan
itibaren
örgütlerin
Disputes
yönlendirmesinden çıkarak, kişisel kontrol altında
gelişmeye başlamış ve geleneksel örgüt sınırlarını
aşarak sınırsız bir nitelik kazanmaya başlamıştır
(Inkson ve Arthur, 2002:197). Böylece, yakın
tarihte yetenek yönünden değerli ve başarılı bireylerin, coğrafi ve uluslar arası sınırsız kariyer
hareketliliğinde hızlı bir artış olmuştur (Suutari
ve Brewster, 2000:421). Sınırsız kariyer kavramı,
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
yüzlerce
kişilik 1 testleri vardır. Briscoe at al.,
Arthur (1994) ortaya atılmış veĠDARĠ
ArthurAġAMADA
ve Rous- ÇÖZÜM
YOLLARI
(2006:38) sınırsız ve çok yönlü kariyer tutumlaseau (1996)’nun derleme çalışması ile son derece
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
rını araştırırken, kariyer planlamasında bireylerin
popüler bir kavram haline gelmiştir.
CUSTOM DUTIES
kişilik yapısının önemli bir faktör olduğunu
Sınırsız kariyer kavramına yönelik
yapılan
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER3Bu nedenle kariyer ölçümlerinde
belirtmişlerdir.
tanımlara bakıldığında;
“Tek bir örgüte bağlı
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
kişilik özelliklerinde; kariyer gerçekliği, proak3
Celal Bayar
ÜniversitesiatSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
olmayan sınırlandırılmamış kariyer
(Carson
tif kişilik, hedef yönelimli kişilik ve deneyime
al.,1995:301; Seymen,
2004:87),
projetabiodaklı
Özet: Gümrük
vergisi, gümrüğe
olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
kullanmışlardır.
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın açıklığı
from the movement
of commercial commodities
örgütler arasında,
sürekli
hareketli
olmak
(Jones
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Kariyer
Gerçekliği: Kariyer gerçekliği, sınırsız
ve DeFillippi, 1996:89),
tek bir örgütsel sınırlarını
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
zamanda harcamalar
üzerinden
alınan kariyerin
instrument inanlaşılmasında
addition to its economic,
social rol
and oynamaktadır.
önemli
aşan iş olanaklarıtürüdür.
dizisiAynı
(Sullivan,
1999:458),
belirli
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi örgütler
belirli aralıklarla
alınan bir Gerçeklik
regular basis like
income tax
and corporate
tax, as
üzerine
yapılmış
bazı
araştırmalar bir
örgütlerle sınırlandırılmamış,
arasında
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe
geldiği anda
bir defaya
mahsus yada
are collected
oncesayıda
when commodities
subject
dahaonly
fazla
özelliği
vurgulamaktadır.
proje odaklı beceriler
geliştirmeye
yönelik
kariolmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu at
(VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu Bunlar;
the second kişinin
item of taxkendi
procedural
law, custom
yetkisi
dahilinde hareket
yer modeli (Lichtenstein
al., 1998:732),
belirli
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük
vergilerinin
usul ve ve
uygulama
esasları 4458 etmesi,
procedures kendine
and practisesdürüst
of customolması,
duties are duyguları ve
örgütsel sınırların
ilerisine
giden
işverenleri
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
arasındaki
uyumu has
başarması
gibi özelaşan iş deneyimleri
birden
ile dış(Eby,
ticarete2001:344),
konu olan eşyanın
Türkiyefazla
Gümrük iletişimi
Through this
law, a systematization
been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
ve Aldrich,
1996:134).
faaliyet alanını işlemlerin
ve örgütüsırasına
içeren göre
kariyer
bir yolları
sistematik liklerdir
international(Baker
trade entering
customs territories
of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
ile ilgili deneyimler
(Seymen,
2004:87),
gümrük vergisinde
de zorunlu
aşamalar iş
olanile
tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
sıklıkla üzerinde
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret Proaktif
assessment, Kişilik:
accrual and Psikologların
collecting are regulated
ilgili faaliyetlerinBakanlığı’na
açık sınırla
bağlı tanımlanamadığı
ayrı bir kuruluş niteliğibir
olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
kişilik
profillerinden
biritode, iş yaşamını
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlerçalıştığı
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and
Economy
Ministry
according
durum, işverenden
bağımsız,
çalışma
süresinin
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
kişiliktir.
türetilmiĢtir.
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm direkt
customsetkileyen
duties has aproaktif
different form
from theProaktif kişilik
esnek ve teknikGümrük
bilgi
ile
birleştiği,
işletmeden
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
özelliğindeki
kişiler, kendi dışındaki faktörleri ve
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
bağımsız bağlantıların
geliştirildiği,
hiyerarşik
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
süreci
yönetebileceğine inançları vardır ve özAncak kimliği
idari
aşamada ve
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
olmayan bir kariyer
(Banai
Arthur,
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
güvenleri
yüksektir. Yeri geldiğinde
risk alabilirler,
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
2004:123; Seymen,
2004:87)
ve
şu
anki
işveAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, kendileriyle
Disputes
barışıktırlar, problemle ve gerçeklikle
Gümrük Uyuşmazlıkları
renin dışındaki işverenden,
dış kaynaklardan ve
yüzleşirler (Mount ve Barrick, 1998:850).
bilgiden oluşan kariyerdir ve örgütsel sınırların
Hedef Yönelimi Kişilik: Genel olarak hedefe
ortadan kalktığı kariyer yaklaşımıdır (Arthur ve
yönelimin, performans üzerinde faydalı etkileri
Rousseau, 1996:28).
olduğu bilinmektedir ve bu konu hem kuramsal
Sınırsız Kariyer ve Kişilik Türleri
hem de deneysel kanıtlarla desteklenmiştir. Teorik
olarak, hedef yönelimli olan insanlar, yetkinliklerini
Kişiliğin kabul edilen birçok tanımı olmasının
yanında, kişilik özelliklerini ölçmek için de
geliştirmeye odaklanmıştır ve ortaya koydukları
24
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
işlerde istekli olarak görev almaktadırlar
(Barron ÇÖZÜM
YÖNTEM
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI1
ve Harackiwicz, 2001:711). Bu yüzden hedef
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER
Araştırmanın
Önemi
ve Amacı
yönelimi olan kişiler, hedef yönelimi olmayanCUSTOM DUTIES
lara göre işlerine daha sıkı bağlıdırlar. Ayrıca,
Sınırsız kariyer kavramı, kısa geçmişine rağmen
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
hedeflerine yönelen ve yetkinliğini geliştirmeye
dünyada
ilgiyle incelenen ve üzerine kavramsal
2
Celal Bayar
Sosyal Bilimler
Ens. Maliolarak
Hukuk Programı
Lisans Öğrencisi
eğilimli olan kişilerin,
dahaÜniversitesi
fazla
kaynak
(Örn:
birçokYüksek
çalışmanın
yapıldığı kariyer yak3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
dikkat, çaba, kalıcılık) ayırmaları ve becerisini
laşımıdır. Türk spor literatüründe ise, sınırsız
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
göstermekte meyilli
olmayanlara karşı daha etkili
kariyer
yeni bir kavramdır. Bu nedenle çalışmada,
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to
customs which is based
those
ve süslü stratejiler
kullanmaları beklenir. Zor bir
spor
federasyonlarının
idarionbirimlerinde
çalışan
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret vehedef
ekonomi yönelimli
politikası aracı olan
bir vergi personelin
tariff that is a sınırsız
foreign tradekariyer
and economic
policy
işle karşılaştıklarında,
kişiler
tutumları,
kişilik özeltürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
bir vergi karşılık
türü olan gümrük
vergisi, gelir ve likleri
fiscal functions.
Since they areözellikleri
not collected on
daha fazla çabadolaylı
ve ısrarla
vermektedirve demografik
arasındaki ilişki
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
ticarete konu
indirect tariff onaraştırılmaktadır.
expenditures, custom duties
ler. Çünkü böylevergi
birtürü
işi olmadığından,
gelişme vedışilerleme
içinolan vean farklılıklar
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere
alınmaktadır. Gümrük
vergileri,ve
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
zorlu bir görev olarak
görmektedirler
(Sanusi
hipotezler:
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu Araştırmaya
the second item ofilişkin
tax procedural
law, custom
Iskandar, 2007:127).
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Kişilik
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun Hipotez
regulated by1. customs
law özelliklerinin
numbered 4458. federasyon
Deneyime Açıklık:
açık
kişilik
özelile dış Deneyime
ticarete konu olan
eşyanın
Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
kariyer
tutumları
üzerinde
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak çalışanlarının
created beginning sınırsız
with commodities
subject
to
liğine sahip insanlar
işlemlerinkurallar
sırasınakonusunda
göre
bir esneksistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi etkisi
Turkey vardır.
and continuing with operation sequence.
tirler, geleneksel
cinsiyet
rollerini
gümrük
vergisinde
de zorunlureddederler,
aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
sınanmaya ya da
sınavlara
mizahi bir anlayışla
Hipotez
2. Yaşa göre çalışanların sınırsız kariyer
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs
and
Economy
according
yaklaşırlar ve yeni
deneyimlere
karşı
içsel
bir tarafından
tutumları
arasında
farklılık
vardır.
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs
duties
has
a
different
form
from
the
ilgi gösterirler. süreci,
Kuralların
mutlak ve koşulsuz
diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir Hipotez
process of other
taxes. Customs
duty disputes
3. Medeni
duruma
göre çalışanların
yapıyagetirilmesi
sahiptir. Gümrük
vergisi inancını
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
bir biçimde yerine
gerektiği
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. sınırsız
place. However,
in the
case of disputes
not beingfarklılık vardır.
kariyer
tutumları
arasında
aşamada tanımlarken
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
paylaşmamaklaAncak
birlikte,idari
kendilerini
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words:4. Custom,
Duties,
Custom
de bağımsız ve özgün olmayla ilgili kavramlar
Hipotez
ÇocukCustom
sahibi
olma
durumuna göre
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
kullanırlar. Deneyime
açık bireyler, ön görüsü
çalışanların sınırsız kariyer tutumları arasında
Gümrük Uyuşmazlıkları
kuvvetli, yaratıcı, yaşama dair geniş ilgi alanları
farklılık vardır.
olan, cesaretli, çeşitliliği seven ve liberaldirler
Hipotez 5. Kurumda çalışma süresine göre
(McElroy ve Dowd, 2007).
çalışanların sınırsız kariyer tutumları arasında
farklılık vardır.
25
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Hipotez 6. İş hayatında bulunma
süresine
göre ÇÖZÜM
Güvenilirlik
ve Geçerlik
Analizleri
1
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI
çalışanların sınırsız kariyer tutumları arasında
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER
Türkmen
(2012) sınırsız
kariyer tutumu ölçeği spor
farklılık vardır.
alanında ilk kez uygulanacağı için beden eğitimi
CUSTOM DUTIES
Hipotez 7. İş hayatında çalıştığı iş sayısına
göre
öğretmenleri üzerinde pilot bir çalışma yaparak,
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
çalışanların sınırsız
kariyer tutumları arasında
ölçeğin geçerlilik ve güvenilirliğini tekrar analiz
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümügüvenilirlik katsayısı 0.78 dir.
farklılık vardır.
etmiştir.
Ölçeğin
Ölçeğe
ait faktör analizi sonucunda: soruların
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Hipotez 8. Kurumdaki
pozisyonlarına göre
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
faktör
yükleri 0.784 ile 0.902 arasında değişme,
miktarı kariyer
veya değeritutumları
üzerinden alınan,
ekonomik,
subject to customs which is based on those
çalışanların sınırsız
arasında
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir toplam
commodities’quantity
value. It is areörneklem
a kind of
varyansand%76.66,
yeterlilik
farklılık vardır. dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan testi
instrument
in addition
to its 0.856
economic,ve
social
and
(KMO)
değeri
Ki-kare(χ2)
değeri:
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar
vergisi
gibi
belirli
aralıklarla
alınan
bir
regular
basis
like
income
tax
and
corporate
tax,
as
Hipotez 9. Kurumdan aldığı maaş değişkenine
1247.51’dir.
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
gümrüğe
geldiği
anda bir arasında
defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
göre çalışanlarıneşyanın
sınırsız
kariyer
tutumları
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi Kişilik
to foreignözelliklerinin
trade arrive at the custom.
According
to %79.30’dur.
toplam
varyansı
farklılık vardır. Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, Kariyer
duties are gerçekliği’nin
excluded from this güvenilirlik
law. Therefore, katsayısı 0.84
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Evren ve Örneklem
faktörbyyükleri
değişmeksayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun ve
regulated
customs0.840-0.907
law numbered arasında
4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
güvenilirlik
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak tedir.
createdProaktif
beginning kişiliğin
with commodities
subject to katsayısı 0.82
Araştırmanın evrenini,
yıllarında
işlemlerin 2010
sırasınave 2011
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
faktör
yükleriwith0.709-0.910
arasında değişoluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi ve
Turkey
and continuing
operation sequence.
spor federasyonlarının
idari de
birimlerinde
gümrük vergisinde
zorunlu aşamalargörev
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
mektedir.
Hedef yönelimli kişiliğin güvenilirlik
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
yapan 367 personel,
örneklem
grubunu
ise
“53
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
0.84
veMinistry
faktör
yükleri
0.690-0.917
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlerkatsayısı
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
to
genel sekreter,Gümrükler
30
şef,
61
Spor
uzmanı,
112
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
arasında
değişmektedir. Deneyime açıklık kişilik
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
memur, 25 antrenör
ve
64
sözleşmeli
personel
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir özelliğinin
process of other
taxes. Customs katsayısı
duty disputes0.81 ve faktör
güvenilirlik
yapıya345
sahiptir.
Gümrükoluşturmaktadır.
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
olmak üzere toplam
personel
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. yükleri
place. However,
in the case of disputes
not being
0.817-0.921
arasında
değişmektedir.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Örneklem Yeterlilik Testi (KMO)
değeri 0.891
Veri Toplama Aracı
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, ve
Disputes
ki-kare(χ2) değeri 1001.69’ dur.
Araştırmada Briscoe
at al.,(2006) tarafından
Gümrük Uyuşmazlıkları
Veri Toplama Yöntemi
geliştirilen, Onay ve Ataseven (2007) tarafından
Türkçe’ye uyarlanarak geçerlilik ve güvenilirlik
Spor Genel Müdürlüğü ve federasyonların yetkili
çalışmaları yapılan Sınırsız ve Çok Yönlü Kariyer
birimlerinden yazılı izinler alınarak, anket formları
Tutumları Ölçeği ve Kişilik Özellikleri Ölçeği
yüz yüze görüşülerek personellere uygulanmıştır.
kullanılmıştır.
Uygulama öncesinde araştırmaya katılan perso-
26
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
BULGULAR
nellere, bilgilendirilmiş gönüllü
katılım
formu ÇÖZÜM
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI1
imzalatılmıştır.
Kişilik
ile Sınırsız Kariyer Tutumu
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO Özellikleri
DISPUTES OVER
Analiz Sonuçları
Veri Analiz Yöntemi
CUSTOM DUTIES
2
3
Selin
KILINÇ
YURTSEVER
Araştırma
bulgularına göre federasyon çalışanlaAraştırmanın veri analizlerinde; SPSS
15.0
is- , Hatice
2
Celal Bayar Üniversitesi
Bilimlerve
Ens. Malirının
Hukuksınırsız
Programı kariyer
Yüksek Lisans
Öğrencisi
tutumu
ve kişilik özellikleri
tatistik programı içerisinde
yer
alan,Sosyal
frekans
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
arasındaki korelasyon analizi Tablo 1’de gösteyüzdelik dağılımlar, korelasyon analizi, t-testi ve
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
rilmektedir.
ANOVA analiz eşyanın
yöntemleri
kullanılmıştır.
yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
ve mali fonksiyonlarının
önemliile
bir Kişilik
commodities’quantity
value. It is are a kind
of
Tablososyal
1. Sınırsız
Kariyer yanında
Tutumu
ÖzellikleriandKorelasyon
Analizi
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since
they are not Matrix
collected on
Correlation
Standard
kurumlar vergisi gibi belirliMean
aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Variable
Deviation
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu
olan
an indirect1tariff on expenditures,
custom
2
3 duties 4
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
1
Sınırsız Kariyer
Tutumu
3.89
0.50
1.00
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
.235*
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures
and practises of custom duties are
2
Kariyer Gerçekliği
3.61
0.51
1.00
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated.000
by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created .821*
beginning with.475*
commodities subject to
3
Proaktif Kişilik
0.47
işlemlerin
sırasına
göre3.77bir
sistematik
international trade entering customs 1.00
territories of
.000continuing with
.000operation sequence.
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
.331*
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment,
accrual and.356*
collecting .783*
are regulated
4
Hedef Yönelimli
Kişilik
3.94
0.50
1.00
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General
Directorate .000
of Customs .000
as a part of
.000
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs and Economy Ministry according to
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over.268*
.869*
.859*
.762*
türetilmiĢtir.
5
DeneyimeGümrük
Açık vergisinden
Kişilik doğan uyuşmazlıkların
3.86
0.49
çözüm
customs duties has a different form from the
.000disputes.000
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process .000
of other taxes. .000
Customs duty
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
* p<.01
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Tablo 1’de, sınırsız
kişilik
ile sınırsız kariyer tutumu
Anahtarkariyer
Kelimeler:tutumu
Gümrük, ile
Gümrük
Vergisi, özellikleri
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
5
1.00
arasında
%1 anlamlılık seviyesinde pozitif yönlü bir ilişki
olduğu görülmektedir.
özellikleri arasındaki korelasyon matrisi incelendiğinde; kariyer gerçekliği, proaktif kişilik,
hedef yönelimli kişilik ve deneyime açıklık kişilik
27
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 2. Kişilik Özelliklerinin
Sınırsız Kariyer Tutumu Üzerindeki Etkisi
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
OVER
β TO DISPUTES
t
p
(Constant)a
2
13.846
.000*
Kariyer Gerçekliği
.391YURTSEVER
6.0693
Selin KILINÇ2, Hatice
.000*
CUSTOM DUTIES
KişilikSosyal Bilimler Ens. Mali .694
13.541
.000*
CelalProaktif
Bayar Üniversitesi
Hukuk Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Hedef Yönelimli Kişilik
.214
5.979
.000*
Özet: Gümrük
vergisi,Açıklık
gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom
duty is a kind
of tariff arising
Deneyime
.776
14.509
.000*
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden
subject to customs
F alınan, ekonomik,
21.810 which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası
tariff that is a.760
foreign trade and economic policy
R aracı olan bir vergi
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan R
gümrük
vergisi, gelir ve
fiscal functions.
Since they are not collected on
2
.579
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
p
< 0.01
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
a.Dependent Variable. Sınırsız Kariyer
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin
ve uygulamaatesasları
4458levelprocedures
and practises of custom duties are
*Value isusul
significant
the 0.01
.
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişindenkariyer
başlayıp, tutumu
eşyaya uygulanacak
created beginning
with incelendiğinde
commodities subject bu
to açıklayıcılığa
Kişilik özelliklerinin
sınırsız
üzeKatsayılar
tablosu
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. için
Diğeryapılan
tüm vergilerde
olduğu gibi en
Turkey
and continuing
operation sequence.
önemli
katkıyıwithDeneyime
açıklık (β= .776;
rindeki etkisini belirlemek
regresyon
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkukproaktif
ve tahsil kişilik
aşamalarıve
Gümrük
ve Ticaret p<0,01)
assessment, değişkeninin
accrual and collecting
are regulatedgörülmektedir.
sağladığı
analizi sonuçlarında;
deneyime
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
BilimlerArkasından,
Enstitüsü
Anabilim
Dalıkişilik
Mali
Hukuk
proaktif
(β=to.694; p<0,01),
açıklığın sınırsızGümrükler
kariyer
tutumu
üzerinde
güçlü
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
pozitif yönlü bir
etkiye
sahipdoğan
olduğu;
kariyer
gerçekliği
(β= form
.391;
ve hedef
Gümrük
vergisinden
uyuşmazlıkların
çözüm kariyer
customs duties
has a different
fromp<0,01)
the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
gerçekliği ve hedef
yönelimli
kişilikvergisi
özelliklerinin
kişilik
(β= .214;
p<0,01)
özellikleri
yapıya
sahiptir. Gümrük
uyuşmazlıkları yönelimli
have to be resolved
administratively
in the
first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
gelmektedir.
ise sınırsız kariyer
derece
Ancaktutumu
idari üzerinde
aşamada orta
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
pozitif yönlü bir etkiye sahip olduğu görülmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Demografik
Özelliklere göre Sınırsız Kariyer
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Tutumu Analiz Sonuçları
Regresyon analizi sonucunda, federasyon çalışanlarının kişilik özelliklerinin sınırsız kariyer tutumunu açıklama oranı % 57,9 olarak bulunmuştur.
Federasyon çalışanlarının sosyo-demografik değişkenlerine ilişkin bulgular aşağıda gösterilmektedir.
28
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 3. Yaş Gruplarına
Göre Sınırsız Kariyer Tutumu Analiz Sonuçları
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES
Yaş
N
Ort.
s.s. OVER
F
30 Yaş ve altı
69 DUTIES
4.16
CUSTOM
P
0.49
3
31-40 Yaş
0.52
Selin KILINÇ128
, Hatice3.83
YURTSEVER
Sınırsız
8.35
0.00*
2
Kariyer
Celal Bayar Üniversitesi
Mali Hukuk
Programı 0.46
Yüksek Lisans Öğrencisi
41-50 Sosyal
Yaş Bilimler Ens.
119
4.00
2
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
51 Yaş ve üstü
29
3.72
0.59
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Federasyon çalışanlarının
yaş gruplarına göre
çalışanlarının
sınırsız kariyer tutumları, 41-50
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli bir yaş
commodities’quantity
a kind of
sınırsız kariyersosyal
tutumları
arasında istatistiksel
arasında ve and
51value.
yaş Itveis are
üzerindeki
federasyon
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Aynı bulunmuştur
zamanda harcamalar (p<0.05).
üzerinden alınan çalışanlarından
instrument in addition yüksek
to its economic,
social and
olarak anlamlı türüdür.
farklılık
bulunmuştur.
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi
gibi ve
belirli
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Tukey testi sonucunda;
30 yaş
altıaralıklarla
federasyon
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
üzere alınmaktadır.
Gümrükgöre
vergileri,
Vergi
to foreign trade
arrive at theAnaliz
custom. According
to
Tabloolmak
4. Medeni
Duruma
Sınırsız
Kariyer
Tutumu
Sonuçları
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Medeni
gümrük vergilerinin usul
ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
N
Ort.
P 4458.
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulateds.s.
by customst law numbered
Durum
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
beginning with commodities subject to
280
3.67 created
0.50
Sınırsız sırasına Evli
işlemlerin
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
3.98
0.01*
oluşturulmuştur.
tüm vergilerde olduğu gibi
and continuing with operation sequence.
Kariyer Diğer Bekar
65
3.95 Turkey
0.44
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Yapılan analizler
sonucunda,
bekar
federasyon
Bu
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
çalışanlarının sınırsız
kariyer
tutumları,
evli
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
federasyon çalışanlarından
yüksek bulunmuştur.
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari Duruma
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
legal
action canSonuçları
be taken.
Tablo
5.
Çocuk
Göre
Sınırsız
Kariyer
Tutumu
Analiz
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Çocuk
Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
N
Ort.
s.s.
t
P
Gümrük Uyuşmazlıkları
Durumu
Sınırsız
Kariyer
Evet
259
3.74
0.50
Hayır
86
3.95
0.48
3.24
0.00*
tutumları, evli federasyon çalışanlarından yüksek
bulunmuştur (p<0.05).
Yapılan analizler sonucunda, çocuk sahibi olmayan federasyon çalışanlarının sınırsız kariyer
29
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 6. Kurumda Çalışma
Süresine Göre Sınırsız Kariyer Tutumu Analiz Sonuçları
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Kurumda
Çalışma Süresi
5 Yıl ve altı
N
Ort.
s.s.
80
3.66
0.50
CUSTOM DUTIES
F
P
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
6-10 Yıl
93
4.12
0.47
Sınırsız
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans
13.16Öğrencisi0.00*
3
Celal
MYO, DıĢ Ticaret
Kariyer
11-15
YılBayar Üniversitesi
84Salihli 3.84
0.45Bölümü
Yıl gümrüğe
ve üstü tabi olan88ticari 3.61
0.49 duty is a kind of tariff arising
Özet: Gümrük 16
vergisi,
Abstract: Custom
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
Kurumda çalışma
göre federasyon
arası çalışanların
kariyer
tutumları,
sosyal sürelerine
ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli bir yıl
commodities’quantity
and value.sınırsız
It is are a kind
of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
çalışanlarının sınırsız
kariyer
tutumları
arasında
yıl ve
altı
ile 10social
yıland
ve üzeri süredir
türüdür. Aynı
zamanda
harcamalar üzerinden
alınan kurumda
instrument in5addition
to its
economic,
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
istatistiksel olarak
anlamlı
yüksek
bulunmuştur.
kurumlar
vergisifarklılık
gibi belirli bulunmuştur
aralıklarla alınan bir çalışanlarından
regular basis like income
tax and corporate
tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
(p<0.05). Tukeyeşyanın
testi gümrüğe
sonucunda;
kurumda 6-10
geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul KanunuGeçirilen
(VUK)’nun ikinci
maddesine
göre buSınırsız
the second
item of Tutumu
tax proceduralAnaliz
law, custom
Tablo 7. İş Hayatında
Süreye
Göre
Kariyer
Sonuçları
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
İş Hayatında
N
Ort.
F
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this s.s.
law, a systematization
has P
been
Süreuygulanacak
Bölgesine girişindenGeçirilen
başlayıp, eşyaya
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
5 Yıl
altı olduğu36gibi 4.08
0.37 with operation sequence.
oluşturulmuştur. Diğer
tümve
vergilerde
Turkey and continuing
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Yıl Gümrük ve Ticaret
74
3.88
0.48 and collecting are regulated
tahakkuk ve tahsil 6-10
aşamaları
assessment, accrual
Sınırsız
7.64 as a 0.00*
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs
part of
1
Kariyer
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Yıl
Üniversitesi
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
11-15
101Bilimler3.74
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and0.48
Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution process of disputes over
türetilmiĢtir.
Yıl uyuşmazlıkların
ve üstü
134
3.75
0.47
Gümrük
vergisinden16
doğan
çözüm
customs duties
has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari
aşamadagöre
çözümlenmek
zorundadır. yıl
place.
in the casebulunanların
of disputes not being
İş hayatında geçirilen
süreye
federasyon
veHowever,
altı süredir
sınırsız kariyer
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1 arası ve 16 yıl
çalışanlarının sınırsız
kariyer
arasında
tutumları, iş hayatında 6-10 yıl
uyuşmazlıklarda
yargıtutumları
yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
istatistiksel olarak
anlamlı
farklılık
bulunmuştur
üzeri süredir bulunan çalışanlarından yüksek
Anahtar
Kelimeler:
Gümrük,
Gümrük Vergisi, ve
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
(p<0.05). Tukey testi sonucunda; iş hayatında 5
bulunmuştur.
30
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 8. KurumdakiĠDARĠ
Statüye
Göre Sınırsız Kariyer Tutumu Analiz Sonuçları
AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE
TO DISPUTES
OVER
Kurumdaki StatüSOLUTIONS
N
Ort.
s.s.
F
Genel Sekreter CUSTOM
53 DUTIES
4.12
Şef
2
0.48
30, Hatice4.03
0.433
Selin KILINÇ
YURTSEVER
2
Celal Bayar
Üniversitesi
Sosyal Bilimler Ens.
Yüksek Lisans Öğrencisi
Spor
Uzmanı
61Mali Hukuk
3.80Programı0.48
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Sınırsız
Kariyer
Memur
P
112
3.87
0.49
3.58
0.04*
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Antrenör
25
3.86
0.45
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
Sözleşmeli
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli64
bir
commodities’quantity
3.79
0.47and value. It is are a kind of
Personel
dış ticaret ve ekonomi
politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar
gibi belirli çalışanlarının
aralıklarla alınan bir zorluklarla
regular basis like
income
tax andkonusunda,
corporate tax, as sınırsız kariyer
Kurumdaki statüye
görevergisi
federasyon
başa
çıkma
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
sınırsız kariyereşyanın
tutumları
önemli
bir
yere sahiptir
(Becker ve
gümrüğearasında
geldiği anda istatistiksel
bir defaya mahsus yaklaşımı
are collected only
once when
commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
olarak anlamlı Usul
farklılık
(p<0.05).
2003:724).
sınırsız kariyer,
Kanunu bulunmuştur
(VUK)’nun ikinci maddesine
göre bu Haunschild,
the second item of
tax procedural Çünkü
law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Tukey testi sonucunda;
federasyonlarda
genel4458 kariyere
vermede
kişiye
gümrük vergilerinin
usul ve uygulama esasları
procedures yön
and practises
of custom
dutiesve
areörgütlere daha
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
sekreter pozisyonunda
çalışanların
sınırsız
kariyer
özgürlük
sağlamaktadır
ile dış ticarete
konu olan eşyanın
Türkiye
Gümrük fazla
Through
this law, imkânı
a systematization
has been (Sommerlund
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
tutumları, federasyonlarda
spor uzmanı,
ve
veinternational
Boutaiba,
işlemlerin
sırasına
göre memur
bir
sistematik
trade 2007:525).
entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
sözleşmeli personel
pozisyonunda
çalışanlardan
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Başarılı
bir sınırsız kariyerde, bilgi birikimi ve bu
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
yüksek bulunmuştur.
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan bilgi
by General
Directoratetransfer
of Customsedilebilir
as a part ofolması oldukça
1
birikiminin
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
process
of
disputes
over2005:361). Bu
TARTIŞMA türetilmiĢtir.
önemlidir (Lazarova ve Tarique,
Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir nedenle
process of sınırsız
other taxes.kariyeri
Customs duty
disputes
tercih
eden bireylerin,
yapıya
sahiptir. Gümrük
vergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Spor federasyonu
çalışanları
üzerine
yapılan
bu
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. örgüt
place. However,
the case
of disputes
not being
içinde inyada
örgütler
arasındaki
hareketlilik
Ancak sınırsız
idari kariyer
aşamada tutumlarının
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
çalışmada, personelin
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
sırasında beyin göçünün yanında
yeteneklerini,
yüksek olduğu ve kişilik özelliklerinin sınırsız
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
ve portföylerini yanlarında götürdükAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, becerilerini
Disputes
kariyer tutumunu
tercih
etmede önemli bir etken
Gümrük
Uyuşmazlıkları
leri belirtilmektedir (Carr at al., 2005:386). Van
Buren III(2003) ise, sınırsız kariyer yönetiminde
çalışanların iş pazarında aktif kalabilmeleri için,
işverenlerin çalışanlarına yardım etmelerinin ahlaki zorunluluk olduğu ve işverenlerin bu duruma
sağduyu ile yaklaşması gerektiğini belirtmektedir.
Farklı sektörlerde çalışan iş görenlerin sınırsız
olduğu görülmektedir. Sınırsız kariyer yaklaşımı
son yıllarda, kariyer ve yönetim literatüründe
baskın bir hale geldiği ve sınırsız kariyerin,
hem araştırmacılara hem de tek bir örgüt dışında
kariyer arayışında olan bireylere önemli katkılar
sağlamaktadır (Zeitz vd., 2009:372). Bireylerin
ve örgütlerin kariyer yollarında karşılaştıkları
31
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
kariyer tutumlarına yönelik bazı
çalışmalar
bu- ÇÖZÜM
ManisaYOLLARI
Gençlik Hizmetleri
ve Spor İl Müdürlüğü
1
ĠDARĠ
AġAMADA
lunmaktadır. Bankacılık sektörü çalışanlarının çalışanları üzerinde yapılan çalışmada, çalışanların
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
sınırsız kariyer tutumu üzerine yapılan çalışmada, kariyerlerine yön verirken kişilik özellikleri araCUSTOM DUTIES
işkolikliğin çalışanların sınırsız kariyer tutumları
sından deneyime açık kişilik özelliklerine daha
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
üzerinde etkisi olduğu belirtilmektedir (Kanbur yakınYURTSEVER
oldukları görülmektedir (Türkmen 2010:42).
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
ve Salihoğlu, 2014:27).
Akademisyenlerin
sınırsız
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Proaktif kişiliğe sahip federasyon çalışanları ise;
ve çok yönlü kariyer tutumları üzerine yapılan
geldiğinde
risk
alabilen,
örgüt içinde yada
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari yeri
Abstract:
Custom duty
is a kind
of tariff arising
çalışmada, sınırsız
ve çok yönlü kariyer tutumları
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
değiştirmekten
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, örgüt
subjectdışında
to customsyer
which
is based on those çekinmeyen,
arasında bir farklılık
bulunamamıştır (Onay ve
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
başka örgütlerde
ticaret ve ekonomi
politikası
olan bir vergi girişimci,
tariff that is bilgi
a foreignve
tradebecerilerini
and economic policy
Vezneli, 2012). dış
Türkmen
(2012)
ise aracı
çalışmasıntürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
inanan,
dolaylı bir vergi türü
olan gümrük
vergisi,
gelir ve kullanabileceğine
fiscal functions. Since theyve
areaktarabileceğine
not collected on
da, Manisa ili merkezinde
çalışan
beden
eğitimi
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
gerçeklerle
yüzleşebilen,
liderlik
türü olmadığından,
dış ticarete konu
olan problemlerle
an indirect tariff ve
on expenditures,
custom
duties
öğretmenlerininvergi
sınırsız
kariyer tutumunu
tercih
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
sahip,According
strese todayanıklı, inisiolmak
üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi yapabilecek
to foreign trade özelliğe
arrive at the custom.
ettikleri sonucuna
ulaşılmıştır.
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
yatif
alabilen, değişime ayak uydurabilen, fırsatları
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin
usul ve uygulama
4458
procedures and practises of custom duties are
Kişilik özelliklerine
göre deneyime
açıkesasları
kişilik
değerlendiren,
pasif olmak yerine sürekli aktif
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
özelliği ve proaktif
özelliğine
ile dış kişilik
ticarete konu
olan eşyanın sahip
Türkiye olan
Gümrük
Through this law, a systematization has been
olmayı
seçen kişiler olarak değerlendirilebilirler.
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
federasyon çalışanlarının
sınırsız
kariyer
tutumuna
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik Onay
international
trade entering customs
territories of
ve Ataseven
(2010:447)’nin
özel sektör
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
daha yatkın oldukları
Deneyime
açık
gümrükgörülmektedir.
vergisinde de zorunlu
aşamalar olan
tarh, çalışanları
Like all other
taxes,
compalsive
levels
such
as
üzerine yaptıkları çalışmanın sonucuntahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
kişiliğe sahip federasyon
çalışanlarının,
sınırsız
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan da,
bybütün
General Directorate
of Customs as a part
of
kişilik
özelliklerinin
derecelerde
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukukfarklı
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
to
kariyer tutumu ile
arasında
güçlü
bir
ilişki
olduğu
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customskariyer
Law. Resolution
process ofetkilediği
disputes over görülmektedir.
sınırsız
tutumlarını
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
söylenebilir. Busüreci,
nedenle,
deneyime açık kişiliğe
diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir Onay
processve
of Vezneli
other taxes.(2012)
Customs çalışmalarında,
duty disputes
proaktif
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
sahip federasyonöncelikle
çalışanları;
kişilerle
iletişimi
çok
idari aşamada çözümlenmek zorundadır. kişilik
place. özelliğine
However, in thesahip
case ofprofesörlerin
disputes not being sınırsız kariyer
Ancak işidari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
iyi, meraklı, estetik,
yaşamı
ve
hayatlarında
1 belirtmektedir.
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
tutumuna daha yatkın olduklarını
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
yaratıcı, mizahiAnahtar
yönü kuvvetli,
yeni
deneyimlere
Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük
Uyuşmazlıkları
açık, bağımsız ve
özgün
olmayı seçen, yaşamayı Yaş değişkeni incelendiğinde, 30 yaş ve altındaki
seven, cesaretli, çeşitlilikten yana olan, yenilikçi federasyon çalışanlarının sınırsız kariyeri tutumlafikirlerle dolu ve hayal güçleri canlı kişiler olarak rının yüksek olduğu görülmektedir. Kariyerlerinin
yorumlanabilirler. Genellikle bu kişiler, mesleki başlarında olmaları, yaşlarının genç olması, yüksek
kariyerlerini yönetmede, rahat hareket eden, iş çalışma hırsı ve arzularının olması, başarıya aç
değiştirmekten korkmayan, kendine güvenen, olmaları, öğrenme istekleri ve kendilerini ispatlaörgütler arası ya da örgüt içinde hareket etmekten mak gibi özellikler bu yaş grubundaki çalışanlarda
rahatsız olmayan kişiler olarak da tanımlanabilir. karşımıza çıkan özellikler olarak gözlenmektedir.
32
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Bu sebeple 30 yaş ve altı federasyon
çalışanları, ÇÖZÜM
faktörler
göz önüne
1 alındığında, federasyonlarda
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
kurum içindeki birimler arasında hareket et- çalışan bekar personelin, kariyerlerinde fiziksel
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
mekten, başka federasyonlarda görev almaktan, yada psikolojik hareketlilikle karşı karşıya kaldıkCUSTOM DUTIES
görevlendirme ile şehir dışına ya da ülke
dışına larında daha serbest hareket ettikleri, dolayısıyla
2
3
Selin
KILINÇ
YURTSEVER
da sınırsız
kariyer tutumlarının yüksek olduğu
çıkmaktan ve imkanlar iyi olduğu taktirde işlerini , Hatice
2
Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
bile değiştirmektenCelal
çekinmeyecekleri
söylenebilir. söylenebilir. Kariyere yön verirken, evliliğin et3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Bulgular, Levinson’un kariyer aşamalarından kilerine odaklanan bazı çalışmalar bulunmaktadır.
Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
olan ve öğrenimÖzet:
hayatından
sonra ilk iş dönemi Han
ve Moen (1999:101), evli çiftler üzerinde
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
kapsayan Aşama
2’nin (22-29 Yaş: Yetişkinler yaptığı
araştırmada, kadın çalışanların kariyerlerini
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret
ve ekonomi
politikasıile
aracı
olan bir vergi belirlemede,
tariff that is a foreign
trade and kariyer
economic policy
Dünyasına Geçici
Kabul)
özellikleri
paralellik
eşlerinin
tercihlerine göre
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı
bir
vergi
türü
olan
gümrük
vergisi,
gelir
ve
fiscal
functions.
Since
they
are
not
collected
on
etmek zorunda kaldıklarını
belirtmiştir.
göstermektedir. kurumlar
Levinson’a
göre bu dönem, bire- hareket
vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından,
dış arayışı
ticarete konu
olan Bielby
an indirect
on expenditures,
custom duties
ve tariff
Bielby
(1992:1244),
kadın çalışanların,
yin öğrenimini tamamlayıp
gelecek
içine
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak
alınmaktadır.
Gümrük biçimi
vergileri, Vergi
to foreign tradeiyi
arrive
at the custom.
According
to
kazançlı
işlerini
tehlikeye
atmaktan
girdiği dönemdir.
Buüzere
dönemde
yaşam
ve kocalarının
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kapsamıkararlar
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle, kaçınmak
duties are excluded
from işlerinde
this law. Therefore,
kariyer seçimi kanun
ile ilgili
verilmektedir.
için kendi
ilerleme imkânlarını
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
kanun geri
regulated
by customs aynı
law numbered
4458.bazı erkeklerin
Bireyin düşünceleri
dağınıktır,
yaşamda
ve Bu
kariçevirdiklerini,
zamanda,
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
yerde doyum arayışları
içindedir.
Bueşyaya
nedenle
de, kendi
engel olan
eşlerinin
çalışmaBölgesine girişinden
başlayıp,
uygulanacak
createdilerlemelerine
beginning with commodities
subject
to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
bu yaş grubundaki
federasyon
farklı
vermediklerini
belirtmektedirler.
oluşturulmuştur.
Diğer çalışanların,
tüm vergilerde olduğu
gibi larına
Turkeyizin
and continuing
with operation
sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
örgütlerde iş vetahakkuk
doyum
doğal
ve arayışında
tahsil aşamaları olması
Gümrük ve
Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
ve Ataseven
(2010:455)
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan Onay
by General
Directorate of
Customs as a özel
part ofsektörde bekar
1
karşılanmaktadırGümrükler
(Budak
ve
Budak,
2004:612).
Bu
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
çalışanların
genel
olarak
sınırsız
kariyer tutumları
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
çalışanlara göre daha yüksek bulunmuştur.
Araştırma sonucunda
federasyonlarda çalışan bekar evli
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
personelin, sınırsız
kariyer tutumlarının yüksek Türkmen
(2010:36)’de benzer şekilde, Manisa
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
taken.
olduğu görülmektedir.
Bekar çalışanların, eşi ve Gençlik Hizmetlerilegal
veaction
SporcanİlbeMüdürlüğü
personeli
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words:
Custom,
Custom Duties,
çocuklarının olmaması
ve bunun sonucunda da, üzerine
yaptığı
çalışmada,
bekarCustom
personellerin sınırsız
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük
sorumlu oldukları
birUyuşmazlıkları
aileleri olmadığı için kari- kariyer tutumunu tercih ettiklerini belirtmektedir.
yerlerinde daha serbest ve özgür hareket ettikleri Eby (2001:343) ise, çalışan eşlerin sınırsız kariyer
düşünülmektedir. Bekar çalışanlar, örgüt içinde deneyimleri üzerine yaptığı araştırmasında, çalışan
ve örgüt dışında rahat hareket etme, iş değişikliği, çiftlerin %53’ünün, eşinin işinden dolayı, kariyerdepartman değişikliği, tayin olma, şehir ve ülke lerinde psikolojik ve fiziksel hareketlilik yaşadığı
değişiklikleri ve çeşitli görevlendirmeler karşı belirtilmektedir. Özellikle eşleri yüzünden örgütler
karşıya kaldıklarında, kariyerlerini yönlendirmede arası fiziksel hareketlilik yaşamak zorunda kalan
daha rahat kararlar alabildikleri söylenebilir. Bu kişilerin, gidilen yerde; işe uyum, çevreye uyum,
33
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
yöneticiye uyum, iş doyumu, iş
kalitesi
ve özel- ÇÖZÜM
Çocuk YOLLARI
sahibi olmanın
getirdiği maddi külfetten
1
ĠDARĠ
AġAMADA
liklede işlerinden ayrıldılarsa yeniden istihdam dolayı, erkeklerin işverene bağlanması artmakta
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
konularında sıkıntıların yaşandığı belirtilmektedir. ve iş değiştirme eğilimleri giderek azalmaktadır.
CUSTOM DUTIES
Tharenou at al., (1994:907) araştırmaları sonucunda
Araştırmada çocuk sahibi olmayan çalışanların
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
sınırsız kariyer tutumları,
çocuk sahibi olan ça- ise, çocuk sahibi olmanın kadınların iş yaşamını
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi
Salihligenellikle
MYO, DıĢ Ticaret
Bölümüetkilediğini ve özellikle çalışma
olumsuz
lışanlara göre daha yüksek bulunmuştur.
Çocuk
süresini
önemli ölçüde düşürdüğünü belirtmişlerdir.
sahibi olmanın,Özet:
isterGümrük
istemez
vergisi,kariyer
gümrüğe planlarını
tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
etkilediği söylenmektedir.
Özellikle anne babalar
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
Kurumda
6-10 yıl arası süredir çalışanların sınırsız
ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
için, çocuklarınınsosyal
sağlık
durumları,
küçük
olmaları,
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
kariyer
tutumları yüksektir. Federasyonlarda 6-10
türüdür.
Aynı zamanda
harcamalar
üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
eğitim durumları,
bakıcı
sorunu
ve
akrabaların
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
arasında
içi fiziksel
kurumlar
belirli aralıklarlakariyer
alınan bir yılregular
basis likeçalışan
income taxpersonelin,
and corporate tax,örgüt
as
yakınında olmak
gibivergisi
bazıgibi
durumların,
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
veonce
örgütler
arası fiziksel
gümrüğeyönlendirmede
geldiği anda bir defayaetkili
mahsus hareketlilik
are collected only
when commodities
subject hareketlilikte
planlamada veeşyanın
kariyeri
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
başarılı
vecustom
düşünce olarak ta
Kanunu (VUK)’nun
maddesine göre bu daha
the second
item olabilecekleri
of tax procedural law,
faktörler olarakUsul
karşımıza
çıktığıikinci
bilinmektedir.
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
kariyere
daha
oldukları
söylenebigümrükfederasyon
vergilerinin usul ve
uygulama esasları ile
4458 sınırsız
procedures
and practises
of yatkın
custom duties
are
Çalışmaya katılan
personelleri
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
İş hayatında
yıl ve altında
süredir bulunan
yapılan görüşmeler
sırasında
da,
çocuğu
ile dış ticarete
konu olan
eşyanın
Türkiye olan
Gümrük lir.Through
this law, a 5systematization
has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
personellerin, kariyerlerini
eş- federasyon
çalışanlarının
tutumları
işlemlerin
sırasınayönlendirmede
göre
bir
sistematik
international trade
entering customssınırsız
territorieskariyer
of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
lerinin ve çocuklarının
önemli
faktörler
bulunmuştur.
İş levels
hayatında
gümrük vergisinde
de zorunlu
aşamalarolduğu
olan tarh, yüksek
Like all other
taxes, compalsive
such as 5 yıl ve altı
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
dile getirmişlerdir.
Onay ve
(2010:456)
Bakanlığı’na
bağlıAtaseven.
ayrı bir kuruluş
niteliği olan bulanan
by General
Directorate of çalışanlarının;
Customs as a part ofiş hayatına yeni
federasyon
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
çocuk sahibi olmayan
özel
sektör
çalışanlarının,
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customshenüz
Law. Resolution
process of
disputes
over
girmiş,
kariyerlerinin
başlarında,
iş tecrübetüretilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
sınırsız kariyer süreci,
tutumunu
tercih ettiklerini belirtdiğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir lerinin
process eksik,
of other kendilerini
taxes. Customs yeni
duty disputes
yeni geliştirmekte,
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
mişlerdir. Evli olsalar
bile
çalışanların
çocuklarının
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. heyecan
place. However,
case of disputes not
being
dolu,in the
yeteneklerini
keşfetmeye
çalışan,
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
olmaması, kariyerlerine
yön
vermede
büyük
bir
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
potansiyellerine görmeye çalışan,
maaşlarını az
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
rahatlık sağladığı
belirtilmektedir.
Bu
çalışanlar,
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, buldukları
Disputes
için daha çok kazanma isteğinde olan,
Gümrük
Uyuşmazlıkları
şehir dışına çıkma,
ülke
dışına çıkma, tayin isteme
terfi ve statü peşinde koşan ve bazı çalışanların
veya şirket değiştirme gibi konularda daha özgür
henüz iş garantisinin olmadığı için farklı iş arahareket edebilmektedir. Sınırsız kariyer tutumuna
ilişkin bu bulgular, bizim kariyer tutumuna yönelik yışlarına yönelebileceklerini belirten kişilerden
bulgularımızı destekler niteliktedir. Valcour ve oluştukları için, örgüt içi ve örgütler arası fiziksel
Tolbert (2003:770) araştırmalarında, çocuk sahibi ve psikolojik hareketliliğe daha hazır oldukları ve
olmanın erkeklerin değil, kadınların işlerini ve bununla birlikte, sınırız kariyer tutumuna daha
kazançlarını tehlikeye attıklarını belirtmektedir. yatkın oldukları söylenebilir.
34
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Federasyonlarda genel sekreter
pozisyonunda
kademelerinde
görev
alma ve siyasete atılma gibi
1
ĠDARĠ
AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
çalışanların sınırsız kariyer tutumları yüksek bu- hedefleri ve bu hedefe yönelik beklentileri olduğu
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
lunmuştur. Genel sekreterlerin hedef yönelimli söylenebilir. Bunun için kendilerinin, gerekli bilgi,
beceri, yetenek ve tecrübeye sahip olduklarını
olmalarıyla paralel olarak, örgüt içinde dahaCUSTOM
önemli DUTIES
2
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER3 Bu nedenlerle, federasyonlarda
pozisyonlara gelmek istedikleri söylenebilir. Bu düşünmektedirler.
2
Celal Bayar bulunduğu
Üniversitesi Sosyal
Bilimler Ens. Mali
Hukuk Programı
Yüksek Lisans Öğrencisi
çalışan
genel sekreterlerin,
bulunduğu örgüt içinde
sebeple genel sekreterlerin,
federasyon
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
içindeki psikolojik tatminlerinin yüksek olduğu ve ve örgütün bağlı olduğu üst birimlerde daha başarılı
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
ve kariyer ortalamalarına bakıldıkariyer tercihlerini
örgüt içi fiziksel hareketlilikten olabilecekleri
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to
customs
which is sınırsız
based on those
düşünce olarak
kariyer tutumuna
yana kullandıkları
söylenebilir. Genel sekreterlerin ğında,
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret
ve ekonomi
politikası
aracı olan bir vergi daha
tariff yatkın
that is a foreign
trade and
economic policy
oldukları
söylenebilir.
gelecekte, federasyon
başkanı
olma,
federasyonlarda
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
vergi türüSpor
olan gümrük
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
yönetim kuruludolaylı
üyesibirolma,
Genelvergisi,
Müdürkurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir Araştırmadaki
regular basis like income
tax andışığında,
corporate tax,
as
bulgular
hipotezlerin
kabuvergi türü olmadığından,
dış ticarete önemli
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
lüğü ya da uluslararası
spor örgütlerinin
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus lüne
are collected
once whenTablo
commodities
subject
yönelikonlysonuçlar
10’da
gösterilmektedir.
H1
H2
H3
H4
H5
H6
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Araştırma
Hipotezlerinin
Sonuçları
kanun kapsamıTablo
dışında 10.
tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded
from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Kişilik özelliklerinin
federasyon
kariyer
tutumları
üzerinde
ile dış ticarete konu
olan eşyanınçalışanlarının
Türkiye Gümrük sınırsız
Through
this law,
a systematization
has etkisi
been
created beginning with commodities subject to
vardır. Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
tüm kariyer
vergilerde tutumları
olduğu gibi arasında
Turkeyfarklılık
and continuing
with operation sequence.
Yaşa göreoluşturulmuştur.
çalışanlarınDiğer
sınırsız
vardır.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk göre
ve tahsil
aşamaları Gümrük
Ticaret tutumları
assessment,
accrual and
collecting
are regulated
Medeni duruma
çalışanların
sınırsızve kariyer
arasında
farklılık
vardır.
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs
and tutumları
Economy
according
Çocuk sahibi
olmaYüksek
durumuna
göre
çalışanların
kariyer
arasında
farklılık
Programı
Selin KILINÇsınırsız
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerineLisans
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes over
türetilmiĢtir.
vardır. Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Kurumdayapıya
çalışma
süresine
çalışanların
sınırsız
kariyer
tutumları
arasındainfarklılık
sahiptir.
Gümrükgöre
vergisi
uyuşmazlıkları
have
to be resolved
administratively
the first
place. However, in the case of disputes not being
vardır. öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yoluna göre
başvurulabilmektedir.
İş hayatında
bulunmayargı
süresine
çalışanların sınırsız kariyer tutumları arasında farklılık
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
vardır. Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
H7
İş hayatında çalıştığı iş sayısına göre çalışanların sınırsız kariyer tutumları arasında
farklılık vardır.
Red
H8
Kurumdaki pozisyonlarına göre çalışanların sınırsız kariyer tutumları arasında farklılık
vardır.
Kabul
H9
Kurumdan aldığı maaş değişkenine göre çalışanların sınırsız kariyer tutumları arasında
farklılık vardır.
Red
35
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
SONUÇ ve ÖNERİLER
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
benimsenmesi,
maddi
sorunların çözülmesi için
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
farklı kaynakların bulunması, bilgi paylaşımının
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Araştırmanın sonucunda,
sınırsız kariyer tutumu
daha yaygın hale gelmesi ve sosyal yardımlaşma
federasyon personeli tarafından tercih edilen
bir DUTIES
CUSTOM
ve dayanışma için somut adımların atılması gibi
kariyer yaklaşımı olduğu görülmektedir.
Selin Kişilik
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
değerlerin var olan kurum kültürüne yansıtılması,
özellikleri açısından,
yönelimli
ve Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
2
Celalhedef
Bayar Üniversitesi
Sosyalkişilik
Bilimler Ens.
3
kurum içindeki kariyer tutumlarına
Celal Bayar Üniversitesi Salihliçalışanların
proaktif kişilik özellikleri ile sınırsız
kariyer tutumu MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
olumlu yönde etkisi olacağı düşünülebilir.
arasında pozitifÖzet:
yönlü
güçlü
bir gümrüğe
ilişkinin
Gümrük
vergisi,
tabi olduğu
olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
sonucuna ulaşılmıştır.
değişkenmiktarı Sosyo-demografik
veya değeri üzerinden alınan,
ekonomik, KAYNAKLAR
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
lere bakıldığında;dışyaş,
durum,
ticaretmedeni
ve ekonomi
politikasıçocuk
aracı olansahibi
bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
M.B.,to (1994).
The
Catürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan ARTHUR,
instrument in addition
its economic,
socialBoundaryless
and
olma, kurumda çalışma
süresi,
iş
hayatında
bulunma
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
reer:
New
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular
basisAlike
incomePerspective
tax and corporateFor
tax, asOrganizational
süresi ve kurumdaki
pozisyona
federasyon
vergi türü
olmadığından,göre
dış ticarete
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Organizational
Behavior,
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are Inquiry,
collected onlyJournal
once when of
commodities
subject
çalışanlarının sınırsız
kariyer tutumları arasında
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
pp.295-296
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the 15(4),
second item
of tax procedural law, custom
farklılıklar tespit
edilmiştir. Cinsiyet, çalışılan
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
iş sayısı ve kurumdan
alınan maaş değişkenleri
ROUSSEAU,
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun ARTHUR,
regulated by M.B.,
customs&law
numbered 4458.D.M., (1996). A
ile dış ticarete
konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
açısından bir farklılık
bulunamamıştır.
Career
Lexicon
for the 21st
Century,
Academy
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
beginning
with commodities
subject
to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
of Management
10 (4), pp.28-39.
Diğer tüm vergilerde
olduğubir
gibi
Turkey
and continuing with Executive,
operation sequence.
Kariyer, çalışmaoluşturulmuştur.
hayatında bireyler
için büyük
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
“The Boundaryless
A New Employtahakkuk
ve tahsil
aşamaları Gümrük
ve Ticaret
assessment,
accrual and collectingCareer:
are regulated
öneme sahiptir. Bu
nedenle
işverenler,
örgütler
ve
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
DalıaMali
Hukuk
mentMaliye
Principle
for
New
Organizational
Era,
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs
and
Economy
according
to
yöneticiler, sınırsız
kariyer
veBayar
başka
yeniSelin
kariyer
Programı
Yüksek Lisans
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Newduties
York:
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs
has Oxford
a different University
form from the Press.”
modellerine önem
vererek,
bunları
takip etmeleri
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
sahiptir.
Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
ve çalışanlarını yapıya
bu yeni
kariyer
modellerine
yönT., &in ALDRICH,
H.not(1996),
Prometheus
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. BAKER,
place. However,
the case of disputes
being
Ancak
idari Araştırma
aşamada bulgularında
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
lendirmeleri gerekmektedir.
Stretches: Building Identity1 and Cumulative
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
federasyon çalışanlarının, kurumda çalışmaktan
Knowledge in Multiemployer Careers, in The
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrükgörülmektedir.
Uyuşmazlıkları
memnun oldukları
Bu nedenle
Boundaryless Career, eds. J.A. Arthur and
federasyonlarda var olan kurum kültüründeki
D. Rousseau, New York: Oxford University
eksikliklerin giderilmesi ve daha güçlü bir kurum
Press, pp.132–149
kültürünün oluşturulması, çalışanların kurumda
kalarak kariyerlerine yön vermelerine daha da BANAI, M., & HARRY, W., (2004). Boundaryless
Global Careers- The International Itinerants,
yardımcı olacağı düşünülebilir. Örneğin, kuruma
International Studies of Management & Orözgü performans yönetim ve değerlendirme kriterganization, 34(3), pp.96-120
lerinin getirilmesi, “biz” kavramının tam anlamıyla
36
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
BARRON, K. E., & HARACKIEWICZ,
J. M.,
CARSON, K. D., CARSON, P.P., & BEDEIAN,
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
A.G., (1995). Development and Construct
(2001). Achievement Goals and Optimal
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Validation of a Career Entrenchment Measure,
Motivation: Testing Multiple Goal Models.
CUSTOM DUTIES
Journal of Occupational and Organizational
Journal of Personality and Social Psychology, 2
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
Psychology 68, pp.301-320
80, pp.706-722
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
BECKER, K. H., & HAUNSCHILD, A., (2003).
Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
The ImpactÖzet:
of Boundaryless
Careers on Oreşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
ganizationalmiktarı
Decision
Making: An Analysis
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
from the Perspective
Luhmann’s
türüdür. Aynıof
zamanda
harcamalarTheory
üzerinden of
alınan
ÇELİK, A., & SOYSAL, A., (2004), “Değişen
Abstract:
Custom duty is aKariyer
kind of tariffPlatosu:
arising
İş Hayatında
Çalışanlar
from the movement of commercial commodities
subject
to customs which
is based
those Fırsat Mı?”,
Açısından
Kader
mi, on
Yoksa
commodities’quantity and value. It is are a kind of
tariffKSÜ
that is aSosyal
foreign trade
and economic
policy 1(1), ss.25-27
Bilimler
Dergisi,
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Social Systems,
Journal
of Human
Resource
L.T.,
The
Boundaryless
Career
kurumlar
vergisi gibi
belirli aralıklarla
alınan bir EBY,
regular basis
like (2001).
income tax and
corporate
tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Management
14(5),
pp.713-727
Experiences
of commodities
Mobile subject
Spouses in Dualeşyanın
gümrüğe
geldiği anda bir defaya mahsus
are collected
only once when
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Earner
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second
item Marriages,
of tax procedural Group&Organization
law, custom
BIELBY, W.T., kanun
& BIELBY,
D.D.,tutulmuştur.
(1999).BuOrgakapsamı dışında
nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Management,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures
and practises 26(3),
of custompp.343-368
duties are
nizational Mediation
Project-Based
Labor
sayılı Gümrük of
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
HAN,
S. K., &
(1999).
Work and
Markets: Talent
Agencies
theeşyaya
Careers
of
Bölgesine
girişinden and
başlayıp,
uygulanacak
created beginning
withMOEN,
commodities P.,
subject
to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
family
over with
time:
A life
course approach,
Screenwriters,
AmericanDiğer
Sociological
oluşturulmuştur.
tüm vergilerdeReview,
olduğu gibi
Turkey
and continuing
operation
sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Annuals
of and
thecollecting
American
Academy of Political
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment,
accrual
are regulated
64(1), pp.64–85
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk
andMaliye
Social
Science,
562,
pp.98-110
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and
Economy
Ministry
according
to
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
BRISCOE, J. P.,
HALL,
D.
T.,
&
DeMUTH,
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
K., taxes.
& ARTHUR,
B., (2002). Career
süreci, diğer
vergilerde
oluşan
süreçten farklı bir INKSON,
process of other
Customs dutyM.
disputes
R. L. F., (2006).
Protean
and
boundaryless
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Extending
‘‘organizational
idari aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place.development:
However, in the case
of disputes notthe
being
careers: Anöncelikle
empirical
exploration.
Journal
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
careers’’ framework. In S. G.1 Niles (Ed.),Adult
uyuşmazlıklarda
yargı69(1),
yoluna başvurulabilmektedir.
of Vocational
Behavior,
pp.30–47
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
career development: Concepts, issues, and
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük
Uyuşmazlıkları
BUDAK, G., & BUDAK, G., (2004). İşletme
practices (3rd ed.). Columbus, OH: National
Career Development Association. pp.191-201
Yönetimi, Barış Yayınları Fakülteler Kitabevi,
İzmir, ss.610-620
KALE, E., & ÖZER, S., (2012). İş görenlerin
Çok Yönlü ve Sınırsız Kariyer Tutumları:
Hizmet Sektöründe Bir Araştırma, Eskişehir
Osmangazi Universitesi İİBF Dergisi, 7(2),
ss.173-196
CARR, S.C., INKSON, K., & THORN, K.,
(2005). From Global Careers To Talent
Flow: Reinterpreting ‘Brain Drain’, Journal
of World Business, 40(4), pp.386–398
37
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
KANBUR, A., & SALİHOĞLU,
G.H.,
(2014). ÇÖZÜM
NAY, YOLLARI
M., & VEZNELİ,
Z., (2012). Sınırsız
1
ĠDARĠ
AġAMADA
ve Çok Yönlü Kariyer: Akademisyenlerin
Çalışanların Sınırsız Ve Değişken Kariyer
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Kariyer Yaşamı. Sosyal ve Beşeri Bilimler
Yolculuğunda İşkolikliğin Rolü Üzerine
CUSTOM DUTIES
Dergisi (Online) 4(1), ss.193-202
Bir Araştırma, Manas Sosyal Araştırmalar
Dergisi, 3(2),2 ss.27-58
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
(2010). New
Directions for Boundaryless and Protean
Abstract:
CustomWhat
duty is aDo
kindHuman
of tariff arising
Careers:
Resources Manafrom the movement of commercial commodities
subject
to Make
customs Differently?,
which is based onSelçuk
those Üniversitesi
gers
commodities’quantity and value. It is are a kind of
tariffİ.İ.B.F.
that is a foreign
trade and
policy Araştırmalar
Sosyal
ve economic
Ekonomik
instrument in addition to its economic, social and
fiscalDergisi,
functions. Since
they aress.435-465
not collected on
14 (20),
M., &
ATASEVEN,
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. MaliONAY,
Hukuk Programı
Yüksek
Lisans Öğrencisi B.,
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
LAZAROVA, M., & TARIQUE, I., (2005).
Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
KnowledgeÖzet:
transfer
upon repatriation, Joeşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
urnal of World
Business 40(4), pp.361–373
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
LICHTENSTEIN,
& OLdolaylıB.,
bir HARTWELL,
vergi türü olan gümrükJ.,
vergisi,
gelir ve
regular basis like income tax and corporate tax, as
an indirect tariff on expenditures, custom duties
M.Z.,
ISKANDAR,
T.M., & POON,
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus SANUSI,
are collected only
once when
commodities subject
A New Employment
Principle
for
a
New
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
J.M.L.,
Effects
Goal Orientation
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second
item (2007).
of tax procedural
law,Of
custom
Organizational
Administrative
kanun Era,
kapsamı
dışında tutulmuştur.Science
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
And and
Task
Complexity
On Audit
Judgment
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures
practises
of custom duties
are
Quarterly, 43(3),
pp.732-736
sayılı Gümrük
Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Performance,
MalaysianhasAccountıng
Review,
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through
this law, a systematization
been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
MOUNT, M., &
BARRICK,
Five
Volume
işlemlerin
sırasına M.,
göre(1998).
bir
sistematik
international
trade6(2),
enteringpp.123-139
customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
reasons why
the vergisinde
“big five”
article
has been
gümrük
de zorunlu
aşamalar
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
O.A.,
Kariyerden,
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret SEYMEN,
assessment, accrual
and (2004).
collecting Geleneksel
are regulated
bağlı ayrı bir Psychology,
kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
frequently Bakanlığı’na
cited. Personnel
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk
Sınırsız
Ve Dinamik
/ Değişken
Kariyere
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and Economy
Ministry
according
to
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
51(2), pp.849–857
türetilmiĢtir.
Geçiş:
Nedenleri
Ve from
Sonuçları
Üzerine
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
duties has
a different form
the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
biradministratively
inceleme,inUludağ
sahiptir. K.,
Gümrük
vergisiSusceptiuyuşmazlıkları
have Yazınsal
to be resolved
the first Üniversitesi
McELROY, T., yapıya
& DOWD,
(2007).
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
İktisadi
ve İdari
Bilimler
Fakültesi Dergisi,
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal action
can be taken.
bility to anchoring
effects:
How openness-to1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key 23(1),
words: ss.79-114
Custom, Custom Duties, Custom
experience influences responses to anchoring
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrükand
Uyuşmazlıkları
cues, Judgment
Decision Making, 2(1),
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
SON, N., (1998).
Boundaryless
Career:
vergi türüThe
olmadığından,
dış ticarete
konu olan
SOMMERLUND, J., & BOUTAIBA, S., (2007).
Borders of “the boundaryless career, Journal
Of Organızatıonal Change Management,
20(4), pp.525-538
pp. 48–53
JONES, C., & DeFILLIPPI, R.J., (1996). Back
to the Future in Film. Combining Industry
and Self-Knowledge to Meet the Career
SULLIVAN, S.E., (1999). The Changing Nature
of Careers: A Review and Research Agenda”,
Journal of Management, 25(3), pp.457-484
Challanges of the 21st Century, The Academy
of Management Executive, 10(4), pp.89-103
38
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
SUUTARI, V., & BREWSTER,ĠDARĠ
C., (2000).
Making ÇÖZÜM
VALCOUR,
P. M.,
1 & TOLBERT, P. S., (2003).
AġAMADA
YOLLARI
Their Own Way: International Experience
Gender, family and career in the era of boADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Through Self-İnitiated Foreign Assignments.
undarylessness: Determinants and effects of
CUSTOM
DUTIES
Journal of World Business, 35(4), pp.417–436
intra- and inter-organizational mobility. Human
3
Selin KILINÇ2, HaticeResource
YURTSEVER
Management, 14(4), pp.768-787
THARENOU, P., LATIMER,
S., & CONROY, D.,
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Bayar
SalihliVAN
MYO, DıĢ
Ticaret Bölümü
(1994). How do you makeCelal
it to
theÜniversitesi
top? An
BUREN
III, H. J., (2003). Boundaryless
ExaminationÖzet:
Of Gümrük
Influences
On Women’s And
Careers and Employability Obligations, Buvergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Men’s Managerial
Advancement. Academy
siness Ethics Quarterly, 13(2), pp.131-149
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal veJournal,
mali fonksiyonlarının
yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
of Management
37(4), pp.899-931
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi ZEITZ,G.,
tariff that is a foreign
trade G.,
and economic
policy
BLAU,
& FERTIG,
J., (2009).
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı
bir vergi türü olanA.,
gümrük
gelir ve
fiscal
functions. Since they
are not collected
on
TÜRKMEN, M.,
ZEKİOĞLU,
& vergisi,
YILDIZ,
Boundaryless
Careers
And İnstitutional
Rekurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü
olmadığından, dış
ticarete konu olan
an indirect
tariffThe
on expenditures,
custom duties
K. (2012). Spor
Federasyonu
Çalışanlarının
sources,
International
Journal of Human
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi
to foreign
trade arrive
at the custom. According
to pp.372–398
Kişilik Özelliklerinin
İncelenmesi,
UHBAB
Resource
Management,
20(2),
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Uluslararasıkanun
Hakemli
Sosyal Bilimler
kapsamıBeşeri
dışında ve
tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
çalışma
doktora
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 YAZAR
procedures NOTU:
and practisesBu
of custom
duties yazarın
are
Dergisi, 1(2),
sayılıss.1-8
Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
tezinden
türetilerek
hazırlanmıştır.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through
this law,
a systematization
has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
TÜRKMEN, M.,
(2012).sırasına
Özel vegöre
Devlet
işlemlerin
bir Okullasistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
rında Çalışan
Beden
Eğitimi
Öğretmenlerinin
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Sınırsız Kariyer
Tutumlarının
İncelenmesi,
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Türkiye Klinikleri
J
Sports
Sci,
4(2),ss.71-80
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Gümrük Uyuşmazlıkları
39
customs duties has a different form from the
process of other taxes. Customs duty disputes
have to be resolved administratively in the first
place. However, in the case of disputes not being
solved administratively, legal action can be taken.
Key words:
Disputes
1
Custom, Custom Duties, Custom
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM ABSTRACT
DUTIES
EXTENDED
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Celal
Bayar Üniversitesi career
Salihli MYO,
DıĢ Ticaret Bölümü
The importance of Research:
Boundaryless
is defined
as “Do not depend on a single organization unbounded
career”
et olan
al., ticari
1995: 301;
Seymen,
Boundaryless
career
Özet: Gümrük
vergisi,(Carson
gümrüğe tabi
Abstract:
Custom duty2004:
is a kind87).
of tariff
arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
concept, although
its short history, is a career approach
that examined with interest in the world and
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal
ve mali on
fonksiyonlarının
yanında önemli
bir
commodities’quantity
andcareer,
value. It is while
are a kindthe
of concept of a
is made of many
studies
the conceptual.
In Turkey,
boundaryless
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür.as
Aynı
zamanda
harcamalartopic
üzerinden
instrument inTherefore,
addition to its economic,
social and
new career emerges
a new
research
inalınan
sports science.
the concept
of boundaryless
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar
vergisi
gibi
belirli
aralıklarla
alınan
bir
regular
basis
like
income
tax
and
corporate
tax,
career with the work, considered to be an important operation that human resources asmanagement in
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe to
geldiği
mahsus
are collected
only once when commodities
subject
Turkey, in the introduction
theanda
fieldbir ofdefaya
individual
career
management
and sports
science. Briscoe
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Kanunu
(VUK)’nun ikinci
göre bu andthepretean
second item
of tax procedural
law, custom
at al., (2006:38)Usul
while
explaining
themaddesine
bondaryless
attitudes
it is stated
that an important
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin
ve uygulama esasları
4458 planning.
procedures Therefore,
and practises ofmeasurement
custom duties are of personality
factor in the personality
of theusulindividuals
in career
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
traits in their careers;
career
proactive
personality,
personality
and openness to
ile dış ticarete
konureality,
olan eşyanın
Türkiye Gümrük
Throughgoal-oriented
this law, a systematization
has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
experience wereişlemlerin
used. Aim:
The göre
purpose
the study is
investigating
boundaryless
career
attitudes of
sırasına
bir ofsistematik
international
trade entering
customs territories
of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
employees in the
administrative
unitsaşamalar
of theolansports
the relationship
personality
gümrük
vergisinde de zorunlu
tarh, federations,
Like all other taxes,
compalsive levels between
such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
traits and demographic
characteristics
andniteliği
differences.
The oflevel
of the
research,
comprise
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş
olan
byMethod:
General Directorate
Customs
as a part
of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
a total of 345 staff
including;
working
in
administrative
of process
the
sports
federation
in 2010
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selinthe
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.units
Resolution
of
disputes
over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
and 2011, 367 staff
and the sample group “53 general
secretaries, 30 chefs, 61 Fitness expert, 112
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
officers, 25 coaches
and 64 contract staff. In the studyplace.
Bondaryless
and Protean Attitudes and Persoöncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal action
be taken.
nality Traits Scale
which developed by Briscoe at al.,(2006) and Validity
andcanreliability
study of the
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Keyused.
words:The
Custom,
Custom Duties,
Custom is 0.78. Scale
Turkish versionAnahtar
made by
Onay and Ataseven (2007), is
reliability
coefficient
Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük
Uyuşmazlıkları
as a result of factor
analysis:
question of the changes between 0.902 and 0.784 factor loadings, total
variance 76.66%, Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) value 0.856 and Chi-square (χ2) value: is 1247.51.
The total variance of personality traits is 79.30%. The reliability coefficient of career reality is 0.84
and factor loadings ranged from 0840-0907. The reliability coefficient of proactive personality is
0.82 and factor loadings ranged from 0.709-0.910. The reliability coefficient of target goal-oriented personality is 0.84 and factor loadings ranged from 0.690-0.917. The reliability coefficient of
personality trait openness to experience is 0.81 and factor loadings ranged from 0.817-0.921. KMO
value of 0.891 and Chi-square (χ2) value is 1001.69. Taking written permission from Sports General
3
40
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Directorate and the competentĠDARĠ
authority
of the federation,
the survey1 forms was applied to the staff
AġAMADA
ÇÖZÜM YOLLARI
face to face. Before application to the staff who participated in the research, participation of informed
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
consent form was signed. The data analysis in the research; Located in SPSS 15.0 statistical software,
CUSTOM DUTIES
frequency and percentage distributions, correlation analysis, t-test and ANOVA analysis methods
2
, Hatice YURTSEVER3
was used. Findings: When the matrixSelin
of KILINÇ
correlation
between the boundaryless career attitudes and
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
personality characteristics analyzed;
is seen Salihli
that MYO,
thereDıĢisTicaret
a positive
Celal BayaritÜniversitesi
Bölümü correlation 1% significance
level among career reality, proactive personality, goal-oriented personality and openness to experiÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
ence with boundaryless
openings
Inmovement
the results
of personality
eşyanın yer career
değiştirmesi
nedeniyle,personality
bu eşyanın traits.
from the
of commercial
commodities characteristics
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
of boundarylesssosyal
career
attitude
madeyanında
to determine
effect on theandregression
shows that
ve mali
fonksiyonlarının
önemli bir the
commodities’quantity
value. It is are aanalysis
kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
proactive personality
andzamanda
openness
to experience
a strong
effect
türüdür. Aynı
harcamalar
üzerinden alınan to have
instrument
in additionpositive
to its economic,
socialon
andexperience the
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
boundaryless career;
reality
and thealınan
goal-oriented
personality
a tax,
moderate
positive
kurumlar career
vergisi gibi
belirli aralıklarla
bir
regular basis
like income taxtoandhave
corporate
as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
impact on the way
boundaryless
career
-oriented
Theonly
result
of regression
analysis, the rate
eşyanın
gümrüğe geldiği anda
bir defaya
mahsus attitude.
are collected
once when
commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
of boundarylessUsul
career
attitudes to explain the characteristics
of the federation employee was found
Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
as 57.9%. Whenkanun
thekapsamı
coefficient
table is examined it is
seen that the most important contribution to
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
this explanatoryileisdışvariable
of openness to experienceThrough
(β= .776;
p<0,01). Thereafter, proactive perticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with
commodities subject
to
sonality (β = .694,
p <0.01),
career
reality
(βsistematik
= .391, pinternational
<0.01),trade
andentering
goal-oriented
people
(β = .214, p
işlemlerin
sırasına
göre
bir
customs territories of
Diğer tüm
vergilerdethe
olduğu
gibi
Turkey
continuing with operation sequence.
<0.01) features oluşturulmuştur.
follows. When
analyzed
findings
of theandsocio-demographic
variables relating to
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
the Federation employees; it was found that boundaryless career attitudes of federations employees
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs
and federation
Economy
according
who 30 years old
and Yüksek
younger
higher
than
employees
ofhazırlanan
the
who
between 41-50 years
Programı
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
vergisinden
customs duties
has attitudes
a different form
from theworkers of the
old and 51 yearsGümrük
old and
over.doğan
It isuyuşmazlıkların
found thatçözüm
boundaryless
career
of single
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
sahiptir.
vergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved
the first
federation wereyapıya
higher
thanGümrük
married
workers
of the federation.
It isadministratively
found thatin boundaryless
career
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak who
idarido not
aşamada
çözümlenemeyen
administratively,
legalhigher
action canthan
be taken.
attitudes of workers,
have Children,
of thesolved
federation
were
married workers
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words:
Custom,
Custom Duties,
Custom 6-10 years in
of the federation. It is found that the boundaryless career
attitudes
of workers
between
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük
Uyuşmazlıkları
the federation were
higher
than workers of the 5 years and under and the period is 10 years and over.
It is found that the boundaryless career attitudes of workers who is in business for 5 years and under
were higher than 16 years and over. It is found that the boundaryless career attitudes of employees in
the position of secretary general of the Federation higher than specialize in sports federations, officer
and employees who works as contracted staff positions. Results: As a result of the research, it is
seen that boundaryless career attitude is a career approach which is preferred by the federation staff.
In terms of personality traits, results have been reached that there is a strong positive relationship
between goal-oriented personality and attitude proactive personality with boundaryless career. When
41
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12 ID:285 K:620
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
we look at socio-demographicĠDARĠ
variables;
it has identified
differences
among the attitudes of the
1
AġAMADA
ÇÖZÜMthat
YOLLARI
federation workers boundaryless career by age, marital status, having children, working time in the
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
organization, duration and position in the organization does business life. There were no differences
CUSTOM
DUTIES
in the variables of gender, number of jobs
and salaries
received from institutions.
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
42
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
AŞK YAŞAM DOYUMU ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI,
GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI1
THE VALIDITY AND RELIABILITY STUDY OF THE SATİSFACTİON
WİTH LOVE LİFE SCALE
Ahmet AKIN1, Banu YILDIZ2, ÜMRAN AKIN3
1-2-3-
Sakarya Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Rehberlik ve Psikolojik Danışma A.D. Sakarya / Türkiye
Abstract: The aim of this study is to examine validity
and reliability of the Turkish version of the Satisfaction
with Love Life Scale (Neto,2005). Participants were
228 individuals who have an intimate relationship. The
results of confirmatory factor analysis indicated that
the 5 items and one dimensional model (satisfaction
with love) was well fit (x²= 2.60, df= 4, RMSEA=
.000, CFI= 1.00, IFI= 1.00, GFI= 1.00, AGFI= .98,
SRMR= .005). Corrected item-total correlations ranged
from .79 to .86. Cronbach alfa internal consistency
reliability coefficient was .83 for overall scale. These
results demonstrated that this scale is a valid and
reliable instrument.
Öz: Bu çalışmanın amacı, Aşk Yaşam Doyumu Ölçeğini (Neto, 2005) Türkçeye uyarlamak ve geçerlik ve
güvenirliğini incelemektir. Çalışma 228 yakın ilişkisi
olan kişi üzerinde yürütülmüştür. Doğrulayıcı faktör
analizi sonuçları, 5 madde ve tek alt boyuttan oluşan
modelin (aşk doyumu) iyi uyum verdiğini göstermiştir
(x²= 2.60, sd= 4, RMSEA= .000, CFI= 1.00, IFI=
1.00, GFI= 1.00, AGFI= .98, SRMR= .005). Ölçeğin
düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayıları ise
.79 ile .86 arasında değişmektedir. Ölçeğin Cronbach
alfa iç tutarlılık güvenirlik katsayısı, ölçeğin tüm
maddeleri için .83 olarak bulunmuştur. Bu veriler,
ölçeğin Türk-çe formunun geçerli ve güvenilir bir
ölçme aracı olduğunu göstermektedir.
Key Words: Satisfaction With Love Life, Validity,
Reliability, Confirmatory Factor Analysis
Anahtar Kelimeler: Aşk Yaşam Doyumu, Geçerlik,
Güvenirlik, Doğrulayıcı Faktör Analizi
Doi: 10.17368/UHBAB.20151410929
(1) Sorumlu Yazar: Ahmet AKIN, Sakarya Üniversitesi, Eğitimi Fakültesi, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık A.D.,
Sakarya / Türkiye aakin@sakarya.edu.tr Geliş Tarihi / Received: 17.12.2014 Kabul Tarihi/ Accepted: 29.04.2015
Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of
Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee”
43
1. GİRİŞ
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I10 ID:261 K:562
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
yer almaya
başlamıştır
(örn; Dolon, Peasgood &
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
White, 2008). Psikoloji ve diğer bilim dallarındaki
ADMINISTRATIVE
TO DISPUTES OVER
Sosyal ilişkiler ve özellikle
aşk ilişkileri SOLUTIONS
insan
çalışmalar yaşam doyumunun fiziksel sağlık,
yaşamının temelidir ve aşkın nasıl meydana
CUSTOM DUTIES
umut, öz yeterlik, daha fazla sosyal destek, daha
3
geldiği şairler, yazarlar, filozoflar, ilahiyatçılar
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVERproblemler
az davranışsal
ve yüksek kişilerarası
ve profesyonel danışmanların
uğraş
konusu
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malive
Hukuk
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi olduğunu ortaya
bilişsel
aktivite
ile ilişkili
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
olmuştur (Myers & Shurts,2002).
Dünyanın her
koymaktadır (Dolan ve diğerleri, 2008).
yerinde aşkın, insanoğlunun deneyimle-diği
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ve
ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Proctor
ve diğerleri (2009), kişisel ve davranışsal
sosyal ve psikolojik
bırakan
en
miktarıyaşamında
veya değeri kalıcı
üzerindenizalınan,
ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir değişkenlerin
commodities’quantity
and value. Itiyi
is are
a kind ofile büyük oranbireylerin
oluşları
önemli duygulardan
birive olduğu
düşünülmektedir
dış ticaret
ekonomi politikası
aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan da
instrument
addition to its economic,
social and
ilişkiliin olduğunu
savunmaktadır.
Çok sayıda
(Neto, 2005). Salvatore
& Munoz
Sastre
(2001)
dolaylı bir vergi
türü olan gümrük
vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir genç
regularkatılımcıdan
basis like income oluşan
tax and corporate
tax,
as
çalışmalar bu düşünceyi
aşk yaşamını iyivergioluşun
ana belirleyicisi olarak
türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus desteklemektedir
are collected only once when
subject
(örn;commodities
Emmons
ve Diener, 1985).
görmektedir. eşyanın
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu DeNevre
the second item
tax procedural
law, custom
veofCooper
(1998),
yetişkinlerin iyi
kanun yaşamlarını
kapsamı dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
İyi oluş, insanların
nasıl
değerlenyönelik
analizlerinde
dürüstlük,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 oluşlarına
procedures and
practises meta
of custom
duties are
sayılı Gümrük Kanunu’ndaalanında
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
dirdiğine dayalı olarak psikolo-ji
ilginin
olumlu
ve öz
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük duygusal
Through thisdayanıklılık,
law, a systematization
has duygulanım
been
Bölgesine
başlayıp,(Neto,
eşyaya 2005).
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
giderek arttığı bir
konugirişinden
olmaktadır
ile iyi
oluş
arasında
ilişki olduğunu
ortaya
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik saygı
international
trade
entering
customs territories
of
oluşturulmuştur.
Diğer duygusal
tüm vergilerdealan
olduğuve
gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Çoğu araştırmacı,
iyi oluşun
Mikulincer
& such
Shaver
(2007), iyi
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, koymaktadır.
Like all other taxes,
compalsive levels
as
ve tahsil aşamaları
Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
bilişsel alan gibitahakkuk
kısımlardan
meydana
geldiğini
ile duygusal
ve yüksek
düzeyde
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan oluş
by General
Directorate dayanıklılık
of Customs as a part
of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
savunmaktadır Gümrükler
(Andrews
&
Robinson,
1991;
bağlanma
arasında
ilişki bulunduğu
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. eğilimleri
Resolution
of
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs
duties
has
a
different
form
from
the
Diener, 2000; Pavot & Diener, 1993). Duygusal savunmaktadır. Lavy ve Littman-Ovadra
(2011)
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Gümrük vergisi
have to be resolved administratively
first
alan, mutluluk yapıya
ya dasahiptir.
iyi hissetme
gibi uyuşmazlıkları
olumlu çalışmalarında,
kaygılı vein the
kaçınan
bağlanma
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak ve
idari
çözümlenemeyen
solved administratively,
legal
action
can
be
taken.
duyguların varlığını
öfkeaşamada
ya da kaygı
gibi stiline
sahip kişilerin yaşam doyumlarının
düşük
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
olumsuz duyguların yokluğunu içermektedir olduğunu
Key words: ayrıca
Custom, kaygılı
Custom Duties,
Custom stiline sahip
bağlanma
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
(Argyle, 2001).Gümrük
Bilişsel
alan, kişilerin genel ya kişilerin aşk yaşam doyumlarının düşük olduğunu
Uyuşmazlıkları
da belirli yaşam alanlarındaki memnuniyetine ortaya koymaktadır. Rubin (1970) de aşkı, kişinin
ilişkin düşünsel değerlendirmelerinden meyda-na partnerine kendini yakın hissetme isteği olarak
gelmektedir. Diener, Emmons, Larsen, & Griffin bağlanma ile ilişkilendirmektedir. Rubin (1970)
(1985), yaşam doyumunun bireylerin yaşamsal ayrıca şefkat (yani kişinin partnerine yardım etme
süreçlerine ilişkin bu düşünsel değerlendirmele- isteği) ve yakınlık (yani kişinin kendini partnerine
rinden kaynaklandığını savunmaktadır. Yaşam ait hissetmesi) olarak da aşk tanımlaması yapmakdoyumu, son yıllarda araştırmaların odağında tadır. Hattfield ve Walster (1978), aşk için başka
44
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I10 ID:261 K:562
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
konusu,
insanların1 yaşamında çok önemli bir yere
bir sınıflandırma ile cinsellik dışı
(arkadaşça
aşk) ÇÖZÜM
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI
sahip bulunmaktadır. Örneğin; 1986 yılı İngiliz
ve cinsellikle bağlantılı (tutkulu aşk) aşk ayrımı
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Sosyal Tutum Aile Araştırmasında, katılımcıların
yapmaktadır. Tutkulu aşk, yoğun duygular ve
CUSTOM DUTIES
%75’inin karşılıklı olarak partnerler arasında
cinsel çekicilikten oluşurken arkadaşça aşk,
3
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
aşkın
bitmesinin boşanma için yeterli bir sebep
arkadaşça bir aşk ve derin bağlılık içermektedir.
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
olduğunu düşündükleri ortaya konmaktadır
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Duygusal aşka karşın Lee’nin
(1973) Aşkın
(Ashford, 1987).
Renkleri Teorisi,Özet:
aşkıGümrük
partnere
yönelik
vergisi,
gümrüğe düşünsel,
tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Diener
ve diğerleri (1985) tarafından genel yaşam
duygusal ve davranışsal
bir tutum
miktarı veyaanlamda
değeri üzerinden
alınan,olarak
ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
alanlarına
ve yaşam doyumunun bilişsel süreçletanımlamaktadır.
Bu teoriye
dış ticaret
ve ekonomi göre
politikasıüçü
aracı birincil
olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan rine
instrument
addition to its economic,
and
göreingeliştirilen
yaşamsocial
doyumu
ölçeğinden
ve yunanca isimleri
(tutkulu,
dolaylı birEros
vergi türü
olan gümrükromantik
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir yararlanılarak
regular basis like income
tax
and
corporate
tax,
as
Neto (2005) tarafından Aşk Yaşam
aşk), Ludus (aşk
Storge
vergi oyunu),
türü olmadığından,
dış (arkadaşça
ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus Doyumu
are collectedÖlçeği
only once when
commodities subject
geliştirilmiştir.
Neto (2005), aşk
aşk) ve üçü ikincil
Mania
(Eros Gümrük
ve Ludus’tan
olmak üzere
alınmaktadır.
vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
(VUK)’nun ikinci maddesine göre bu doyumu
the second item
of taxgeliştirme
procedural law,
custom
ölçeği
çalışmaları
sırasında
oluşan; sahiplikUsul
aşkKanunu
bağlılığı),
Pragma (Storge
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 cinsiyet,
procedures bağlı
and practises
of custom
dutiesşuareanda âşık olup
olunan
din ve
ve Ludus’tan oluşan;
deneyimsel aşk) ve Agape
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
gibi
değişkenlere
göre farklılaşma
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük olmama
Through this
law,belirli
a systematization
has been
(Eros ve Storge’dan
oluşan; altruistik aşk) olmak
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
olup
olmadığını
da ortaya
koymuştur.
Aşk doyuişlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade entering
customs territories
of
üzere altı aşk stili tanımlanmaktadır. Beach
&
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
cinsiyet
açısından
farklılaşmadığı
ancak
gümrük
vergisinde
de zorunlu
aşamalar olanve
tarh, munun
Like all other
taxes, compalsive
levels
such as
Tesser (1988) de
aşkın,
bilişsel,
duygusal
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
bir Directorate
dine bağlı
olmanın
arttıBakanlığı’na
bağlı ayrı bir
kuruluş niteliği olan belirli
by General
of Customs
as aaşk
part doyumunu
of
davranışsal bileşenlerden
oluştuğu
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayarsavunmaktadır.
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
racağı
varsayımını
savunmuş
ancak
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes
over çalışmasında
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs
duties
has
a
different
form
from
Aşk hayatı doyumunun, genel yaşam doyumunda
yordayıcı
birtheetkisinin olmasüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir bağlı
processolunan
of other dinin
taxes. Customs
duty disputes
yapıya sahiptir.
Gümrük vergisi şahsi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
olduğu gibi bireylerin
aşk yaşamlarının
ve
dığını
görmüştür. Şu anda aşk yaşıyor olmanın
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
idari
aşamada
çözümlenemeyen aşk
solved
administratively,
legal action
can be taken. etkisi olduğu
temel özelliktekiAncak
kriterlere dayalı bilişsel değerdoyumu üzerinde
belirleyici
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: ulaşmıştır.
Custom, Custom Aşk
Duties, hayatı
Custom doyumunun
lendirme-lerinden kaynaklandığı düşünülmektedir
sonucuna
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük
Uyuşmazlıkları
(Shin & Johnson,
1978).
Aşk hayatı doyumu,
kişilerin sosyal ve psikolojik yaşamında kritik
yakın ilişkilere yönelik araştırmalarda özellikle
öneme sahip olması, ruh sağlığı ve iyi oluşun
iki nedenden dolayı önem taşımaktadır (Hendbelirleyicisi olması ve aşk hayatı doyumunu tam
rick ve diğerleri, 1998). İlk olarak aşk doyumu,
olarak ölçen ilk ölçme aracı olması nedeniyle bu
partnerler arasındaki ilişkiye yönelik bir fikir
ölçek önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı,
sağlamaktadır. İkinci olarak diğer çeşitli ilişki
Neto (2005) tarafından geliştirilen Aşk Hayatı
fenomenlerinin (örn; evlilik kalitesi ve sürekliliği)
Doyumu Ölçeğini Türkçeye uyarlamak ve ölçeğin
yordanmasına katkıda bulunmaktadır. Ayrıca aşk
geçerlik ve güvenirliğini incelemektir.
45
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I10 ID:261 K:562
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
2. Yöntem
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ölçeğinYOLLARI
İngilizce formu
iyi düzeyde İngilizce bilen
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
3 öğretim üyesinden oluşan bir komisyon tarafından
Türkçeye çevrilmiş ve daha sonra bu Türkçe formlar
CUSTOM
DUTIES
Ölçeğin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik
geri tercüme edilerek Türkçe ve İngilizce formlar
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
analizleri, 115’i kız, 113’ü erkek toplam 228 kişi
arasındaki
tutarlılık incelenmiştir. Daha sonra Türkçe
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliform
Hukuk anlam
Programı ve
Yüksek
Öğrencisi
üzerinde yürütülmüştür.
dilLisans
bilgisi
açısından incelenerek
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
gerekli düzeltmeler yapılmış ve denemelik Türkçe
Aşk Yaşam Doyumu
Ölçeği (Orijinal Form)
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
form
elde edilmiştir. Ardından denemelik Türkçe
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to customs which
is basedveonrehberlik
those
Öğrencilerin aşk yaşam
doyumlarını değerlendirmek
form,
psikolojik
danışma
ve ölçme
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ticaret ve
ekonomi politikası
aracı olan Aşk
bir vergi ve
tariff
that is a foreign trade
and economic
policy olan 2 öğretim
amacıyla (Neto,dış2005)
tarafından
geliştirilen
değerlendirme
alanında
uzman
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
bir vergi5 türü
olan gümrükve
vergisi,
fiscal functions.
Since they are
not collected
on
Yaşamı Doyumudolaylı
Ölçeği,
maddeden
tekgelir
alt ve üyesine
inceletilerek
görüşleri
doğrultusunda
bazı
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü oluşan
olmadığından,
dış ticarete
an indirect tariffyapılmıştır.
on expenditures,Ölçeğin
custom duties
boyuttan (aşk doyumu)
7’li Likert
tipikonu
(“1”olan değişiklikler
yapı geçerliği için
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır.
Gümrük katılıyovergileri, Vergi doğrulayıcı
to foreign trade arrive
at the
custom. According
to
Kesinlikle katılmıyorum
“7” Kesinlikle
faktör
analizi
uygulanmıştır.
Ölçeğin
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
rum) bir derecelendirme
içermektedir.
Ölçekte
iç tutarlık
kanun kapsamı
dışında tutulmuştur.
Bu ters
nedenle, güvenirliği
duties are excluded
from thisyöntemiyle,
law. Therefore, madde analizi
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
madde bulunmamaktadır.
Ölçektendüzenlenmiştir.
alınan yüksek
düzeltilmiş
korelâsyonuyla
sayılı Gümrük Kanunu’nda
Bu kanun ise
regulated
by customsmadde-toplam
law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
puanlar, aşk yaşam
doyumunun
yüksek
düzeyde
Geçerlik
ve subject
güvenirlik
analizleri
Bölgesine
girişinden başlayıp,
eşyaya
uygulanacak incelenmiştir.
created beginning with
commodities
to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
olduğunu göstermektedir.
geçerliği
LISREL
8.54with
veoperation
SPSS 15
paket programları
oluşturulmuştur.Ölçeğin
Diğer tüm yapı
vergilerde
olduğu gibi için
Turkey
and continuing
sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
için uygulanan açımlayıcı
faktör analizinde faktör
kullanılmıştır.
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
yükleri .78 ile .92
arasında
sıralanan
toplam
varBu
çalıĢma,
Celal
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and Economy
according
3.
BULGULAR
YORUM
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
YüksekVE
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
process
of
disputes
over
yansın %73,7’sini
açıklayan
tek faktörlü bir yapı
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer
vergilerde
oluşan süreçten
farklı bir Yapı
processGeçerliği
of other taxes. Customs duty disputes
elde edilmiştir. Yapılan
analiz
sonucunda
ölçeğin
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle
idari aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
düzeltilmiş madde
toplam
korelasyon
katsayılaAncak
idari
aşamada
çözümlenemeyen Aşk
solvedYaşam
administratively,
legal action
can be taken. yapı geçerliği
Doyumu
Ölçeğinin
1
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
rının .65 ile .86 uyuşmazlıklarda
arasında sıralandığı
görülmüştür.
Key ölçeğin
words: Custom,
Custom
Duties, Custom
için
orijinal
formunda
bulunan faktörÖlçeğin iç tutarlık
güvenirlik
ölçeğin
Anahtar
Kelimeler: katsayısı,
Gümrük, Gümrük
Vergisi,
Disputes
lerin doğrulanması amacıyla doğrulayıcı faktör
Gümrük Uyuşmazlıkları
tüm maddeleri için .91 olarak bulunmuştur.
analizi uygulanmıştır. Elde edilen uyum indeksi
İşlem
değerleri (x²= 2.60, sd= 4, RMSEA= .000,
CFI= 1.00, IFI= 1.00, GFI= 1.00, AGFI= .98,
Ölçeğin Türkçeye uyarlanması sürecinde, öncelikle
SRMR= .005) tek alt boyutlu aşk yaşam doyumu
ölçeği geliştiren Felix Neto ile elektronik posta
modelinin iyi uyum verdiğini göstermiştir (Hu &
yoluyla iletişim kurulmuş ve ölçeğin uyarlanabiBentler, 1999). Doğrulayıcı faktör analizine ait
leceğine ilişkin gerekli izin alınmıştır. İlk aşamada,
faktör yükleri Şekil 1’de gösterilmiştir.
Çalışma Grubu
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
46
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I10 ID:261 K:562
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Şekil 1. Aşk Yaşam Doyumu
Ölçeğine İlişkin Path Diagramı ve Faktör Yükleri
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Aşk Doyumu
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun .86
regulated
by customs
law numbered
4458.
Madde Analizisayılı
ve Gümrük
Güvenirlik
arasında
sıralandığı
görülmüştür.
Ölçeğin
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak Türkçe
created beginning
with
commodities
subject
to
formunun iç tutarlık güvenirlik katsayısı,
işlemlerin ayırt
sırasınaetme
göre gücünü
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Ölçeğin maddelerinin
beoluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi ölçeğin
Turkey and
continuing
with operation
sequence.
tüm
maddeleri
için .83
olarak bulunmuşgümrükmadde
vergisinde analizi
de zorunlu yapılmıştır.
aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
lirlemek amacıyla,
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret tur.
assessment,
accrual
and collecting
are regulated
Madde
analizine
ilişkin
bulgular Tablo 1’de
Yapılan analiz Bakanlığı’na
sonucunda,
düzeltilmiş
bağlı ölçeğin
ayrı bir kuruluş
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimleryer
Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
almaktadır.
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Selin
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
madde toplam korelasyon
katsayılarının
.79KILINÇ
ile tarafından
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Tablo 1. Aşkyapıya
Yaşam
Doyumu
Ölçeği
Düzeltmişhave
Madde
Toplam
Korelasyon
sahiptir.
Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları
to be resolved
administratively
in the first Katsayıları
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Faktöruyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Madde No
rjx
1
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
1 Vergisi,
,863
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
2
,836
3
,833
4
,794
5
,000
47
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I10 ID:261 K:562
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
4. TARTIŞMA
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
2005)YOLLARI
son yıllarda
ağırlık kazanmaktadır. Aşk
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
doyumunun yalnızlık, utangaçlık ve hayal kırıkBu çalışmada, (Neto,ADMINISTRATIVE
2005) tarafından geliştiSOLUTIONS TO DISPUTES OVER
lığı ile negatif ve öz saygı, fiziksel çekicilik ve
rilen Aşk Yaşamı Doyumu Ölçeğinin Türkçeye
CUSTOM DUTIES
mutlulukla pozitif yönde ilişkili olduğu tahmin
uyarlanması ve Türkçe formunun geçerlik
ve
3
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
edilmektedir
(Neto, 2005). Aşk duygusunun bütün
güvenirliğinin incelenmesi
amaçlanmış-tır. Ölçeğin
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliinsanlarda
Hukuk Programı
Yüksek
Lisans Öğrencisi
ortak
olması,aşk
hayatı doyumunun
3
Celal Bayar
Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
yapı geçerliğinin incelenmesinde,
doğrulayıcı
kişilerin sosyal ve psikolojik yaşamında büyük
faktör analizi kullanılmıştır.
Yapılan doğrulayıcı
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
öneme
sahip olması, ruh sağlığı ve iyi oluşun
eşyanın yer elde
değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
faktör analizi sonucunda
edilen
uyum
indeksmiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, belirleyicisi
subject to customs
which is basedbilim
on those
olması,birçok
dalının odağında
sosyal ve
mali
fonksiyonlarının
yanında önemli
bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
leri incelendiğinde,
tek
alt
boyutlu
modelin
iyi
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi yer
tariff
that is a(Myers
foreign trade
economic policy
alması
& and
Shurts, 2002), evlilik
doyumu
Aynıorijinal
zamanda harcamalar
üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
uyum verdiği vetürüdür.
ölçeğin
faktör yapısının,
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve ve
fiscal
functions. Since they are not collected on
evliliklerin boşanmayla sonuçlanmasın-da
kritik
gibi belirli
aralıklarla
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Türkçe formun kurumlar
faktör vergisi
yapısıyla
uyumlu
olduğu
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan öneme
an indirect
tariff on
expenditures, custom
duties
sahip
olmasından
dolayı
(Ashford, 1987),
gümrüğe geldiği anda
bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
görülmüştür (Hueşyanın
& Bentler,1999).
Araştırmalarda
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi uygulamalı
to foreign trade psikoloji
arrive at the custom.
Accordingaile
to danışmanlığı
ve özellikle
kullanılabilecekUsul
ölçme
öngörülen
Kanunuaraçları
(VUK)’nun için
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
eğitsel
programlar
aşk yaşam doyumu
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, ve
duties
are excluded
from this için
law. Therefore,
güvenirlik düzeyinin
olduğu
Yurtkoru
gümrük.70
vergilerinin
usul(Sipahi,
ve uygulama
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun önemli
regulated sonuçlar
by customs doğurmaktadır
law numbered 4458. (Neto, 2005).
& Çinko, 2008)iledikkate
Türkçe
dış ticaretealınırsa,
konu olan ölçeğin
eşyanın Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
aşktoölçeklerinin ne
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak Yakın zamanda geliştiril-miş
created beginning with commodities subject
formunun güvenirliğinin
görülmektedir.
işlemlerin sağlandığı
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
(evlilikte
nasıl mutlu olunur?)
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi yazık
Turkey ki
andçoğunun
continuing with
operation sequence.
Öte yandan yapılan
analizi
gümrük madde
vergisinde de
zorunlu sonucunda,
aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tek
bir maddeden oluşmasının yol açtığı birkaç
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
ölçeğin madde-toplam
korelasyon
katsayılarının
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
bulunmaktadır.
Ana
problem,
bir kişiBu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlerproblem
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
to
.30 ölçütünü deGümrükler
karşıladığı
görülmüştür.
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
nin
ölçek maddesi konusunda o anki görüşünü
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
diğer
vergilerde
oluşan süreçten
farklı bir tahmin
process ofetmenin
other taxes.güvenirliği
Customs duty disputes
Yaşam doyumu,süreci,
mutlu
yakın
ilişkilerle
ilişi içinde
ve ayrıca var olan
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle
idari aşamada
zorundadır. bu
place.
However, inçoğunun
the case of disputes
not evlilik
being
bulunmaktadır (örn;
Arrindell,
van çözümlenmek
Nievwenhuizen
ölçeklerin
sadece
ilişkilerinin
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
yoluna
başvurulabilmektedir.
& Luteijin, 2001)uyuşmazlıklarda
ve başarılıyargı
yakın
ilişkiler
yüksek
niteliğini değerlendirmeye yönelik
geliştirilmiş
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
düzeyde yakınlık,
tutku
ve bağlılıkla
tanımlanAnahtar
Kelimeler:
Gümrük, Gümrük
Vergisi, olması
Disputes (örn; Locke & Wallace, 1959; Spanier,
Gümrük Uyuşmazlıkları
maktadır (Sternberg, 1998). Aşkı tanımlamaya
1976) ve aşk hayatı doyumunun düşünsel deyönelik araştırmacılar arasında farklılıklar bulunsa
ğerlendirme niteliklerini yeterince barındırmıyor
da (örn; Rubin, 1970; Hattfield & Walster, 1978;
olmasıdır. Bu yüzden bu ölçeklerin kesin olarak
Lee, 1973) aşkın iyi oluş ve yaşam doyumunun
aşk hayatı doyumunu ölçtüğü söylenememektedir
belirleyicisi olduğu konusundaki çalışmalar (örn;
(Neto, 1998). Dolayısıyla Neto’nun (2005) çok
Salvatore & Munoz Sastre, 2001; Mikulincer &
maddeli, var olan aşk yaşam doyumu ölçeklerine
Shaver, 2007; DeNevre ve Cooper, 1998; Neto,
göre daha güvenilir ve aşk yaşam doyumunun
48
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I10 ID:261 K:562
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
bilişsel değerlendirmelerini deĠDARĠ
içerenAġAMADA
kapsamlı ÇÖZÜM
ASHFORD,
S.,1 (1987). Family matters. In R.
YOLLARI
bir ölçme aracı geliştirdiği söylenebilmektedir.
Jowell, S. Witherspoon, & L. Brook (Eds.),
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
British social attitudes: The 1987 report,
5. SONUÇ VE ÖNERİLER
CUSTOM DUTIES
121-152. Aldershot, United Kingdom: Gower
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
Aşk Yaşamı Doyumu Ölçeğinin, geçerlik ve
BEACH, S. R. H., & TESSER, A., (1988).
2
Celal Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
güvenirlik çalışmalarından
elde
edilen
bulgulara
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, Love
DıĢ Ticaret
in Bölümü
marriage: A cognitive account. In
göre ölçeğin kullanıma hazır olduğu söylenebilir.
R. J. Sternberg & M. L.Barnes (Eds.), The
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Ancak geçerlik ve
güvenirlik çalışmalarının daha
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
psychology of love, 330-355. New Haven,
miktarı veya
değeri üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject to customs which is based on those
geniş bir örnekleme
yönelik
ve
farklı
gruplar
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
and value. It is Press
are a kind of
CT: Yale University
dış ticaret
ve ekonomi
politikası aracı olan
bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
üzerinde yapılması
önem
taşımaktadır
Ayrıca
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir güvenirliğinin
vergi türü olan gümrük
gelir ve DENEVE,
fiscal functions. Since
they are not
collected on H., (1998).
ölçeğin test tekrar-test
vevergisi,
ölçeğin
K. M., &
COOPER,
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından,
dış ticarete
konu olan
an indirect
on expenditures,
customaduties
aşk yaşam doyumunun
yordayıcısı
olan diğer
The tariff
happy
personality:
meta-analysis of
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere
alınmaktadır. Gümrük
vergileri, Vergi
to foreign
arrive at the custom.
to
ölçeklerle arasındaki
korelasyonun
incelenmesi
137trade
personality
traitsAccording
and subjective
wellUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
ve sosyo-demografik
değişkenlere
ilişkin Bu
farklıkanun kapsamı
dışında tutulmuştur.
nedenle,
dutiesbeing. Psychological Bulletin, are excluded from this law. Therefore, 124(2), 197
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
laşmayı ortaya koymaya
yönelik daha
kapsamlı
sayılı Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
E.,a (2000).
Subjective
well-being:
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük DİENER,
Through this law,
systematization
has been
çalışmaların yapılması
faydalıbaşlayıp,
olacaktır.
Bölgesine girişinden
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
The science
ofcustoms
happiness
and a proposal
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade entering
territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
a national
index. American Psychologist, KAYNAKLARgümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like for
all other
taxes, compalsive
levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
55(1), 34
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
ANDREWS, R., &
ROBİNSON,
J.tarafından,
P., (1991).
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
Measures of
subjective
well-being. InJ. P.
DİENER,
E. D., EMMONS, over
R. A., LARSEN,
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
diğer vergilerde
süreçten farklı bir
process
taxes. Customs S.,
duty (1985).
disputes The satisfacRobinson, P.süreci,
R. Shaver,
& L. oluşan
W. Wrightsman
R. ofJ.,other
& GRİFFİN,
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari
aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place.tion
However,
in the
of disputes not beingof Personality
(Eds.), Measures
of personality
and social
with
lifecasescale. Journal
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
uyuşmazlıklarda
yargı
yoluna başvurulabilmektedir.
psychological
altitudes,
61-114.
New York:
Assessment, 49(1), 71-75 1
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Academic Press
DOLAN, P., PEASGOOD, T., & WHİTE, M.,
Gümrük Uyuşmazlıkları
ARGYLE, M., (2001). The psychology of hap(2008). Do we really know what makes us
piness. Hove, United Kingdom: Routledge
happy? A review of the economic literature
on the factors associated with subjective
ARRİNDELL, W. A., VAN NİEUWENHUİZEN,
well-being. Journal of Economic PsychoC., & LUTEİJN, F., (2001). Chronic psychiatric
logy, 29(1), 94-122
status and satisfaction with life. Personality
and Individual Differences, 31(2), 145-155
49
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I10 ID:261 K:562
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
EMMONS, R. A., & DİENER,
(1985). ÇÖZÜM
MİKULİNCER,
ĠDARĠE.,
AġAMADA
YOLLARI1 M., & SHAVER, P. R., (2007).
Personality correlates of subjective wellAttachment in adulthood: Structure, dynamics,
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
being. Personality and Social Psychology
and change. New York: Guilford Press
CUSTOM
DUTIES
Bulletin, 11(1), 89-97
MYERS, J., & SHURTS, M., (2002). Measuring
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
HATFİELD, E., &
positive emotionality: A review of instruments
2 WALSTER, G. W., (1978). A
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Bayar
Üniversitesi Salihli MYO, assessing
DıĢ Ticaret Bölümü
new look at love. Lanham,Celal
MD:
University
love. Measurement and Evaluation
Press of America
in Counseling and Development, 34, 238-254
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya değeri üzerinden
ekonomik, NETO,
subject to F.,
customs
which The
is based
on those
HENDRİCK, C.,
HENDRİCK,
S. S.,alınan,
& DİC(2005).
Satisfaction
With Love
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaretThe
ve ekonomi
aracı olan
bir vergi
tariffLife
that is Scale. Measurement
a foreign trade and economic policy
KE, A., (1998).
lovepolitikası
attitudes
scale:
and Evaluation in
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi
olan gümrük
vergisi, gelir ve
fiscalCounseling
functions. Since and
they are
not collected on 38
Short form. Journal
of türü
Social
and Personal
Development,
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından,
Relationships, 15(2),
147-159dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus NETO,
are collectedF.,
only(1998).
once when commodities
subject
Psicologia
social. Lisboa,
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Portugal:
HU, L.T., & BENTLER,
P. M., ikinci
(1999).
Cutoff
Usul Kanunu (VUK)’nun
maddesine
göre bu
the second
item ofUniversidade
tax procedural law, Aberta
custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
criteria for fit
indexes
in covariance
structural
gümrük
vergilerinin
usul ve uygulama
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
W., &
DİENER,
E., (1993).
Review of
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun PAVOT,
regulated by
customs
law numbered
4458.
analysis: Conventional
versus
ile dış ticarete konucriteria
olan eşyanın
Türkiyenew
Gümrük
Through this law, a systematization has been
thebeginning
satisfaction
with lifesubject
scale.to Psychological
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
with commodities
alternatives.işlemlerin
Structural
Equation
sırasına
göre Modeling,
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Assessment,
5, 164-172
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey
and continuing with
operation sequence.
6, 1-55
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
PROCTOR,
C. L., LİNLEY, P. A., & MALTBY,
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
LAVY, S., & LİTTMAN-OVADİA,
H., (2011).
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and
Economy
according
J.,hazırlanan
(2009).
Youth
lifeofTezinden
satisfaction:
A review of
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
Yüksek
Lisans
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
process
disputes
over
All you need
is love?
Strengths mediate the
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
duties
has
a
different
form
from
the
the literature. Journal of Happiness Studies,
süreci, diğer between
vergilerde oluşan
süreçten farklı
negative associations
attachment
ori- bir process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have 10,
to be583–630
resolved administratively in the first
öncelikle
idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
entations and
life satisfaction. Personality and
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna 1050-1055
başvurulabilmektedir.
Individual Differences, 50(7),
RUBİN, Z., (1970). Measurement
of romantic
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
love. Journal of Personality and Social
LEE, J. A., (1973).
colors of love: An expGümrükThe
Uyuşmazlıkları
Psychology, 16, 265-273
loration of the ways of loving. Don Mills,
SALVATORE, N., & MUNOZ SAST-RE, T.,
Ontario, Canada: New Press.
(2001). Appraisal of life: Area versus dimenLOCKE, H. J., & WALLACE, K., (1959). Short
sion conceptualizations. Social Indi-cators
marital-adjustment and prediction tests: Their
Research, 53,229-255
reliability andvalidity. Marriage and Family
Living, 21, 251-255
50
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I10 ID:261 K:562
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
SPANİER,
G. B.,
SHİN, D. C., & JOHNSON,ĠDARĠ
D. M.,
(1978). ÇÖZÜM
1 (1976). Measuring dyadic adAġAMADA
YOLLARI
Avowed happiness as an overall assessment
justment: New scales for assessing the quality
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
of marriage and similar dyads. Journal of
of the quality of life. Social Indicators ResearCUSTOM
DUTIES
Marriage and the Family, 38, 15-28
ch, 5, 475-492
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
SİPAHİ, B., YURTKORU,
E. S., & ÇİNKO,
STERNBERG, R. J., (1998). Love is a story:
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar
Üniversitesi
Ticaret
Bölümü of relationships. Oxford UniM., (2008). Sosyal bilimlerde
SPSS’le
veriSalihli MYO, ADıĢnew
theory
analizi. İstanbul:
Beta Basım Yayım Dağıtım
versity Press
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
51
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I10 ID:261 K:562
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM ABSTRACT
DUTIES
EXTENDED
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Celal
Bayar
Üniversitesi
Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü
Love relationships are located in
the
center
of human
life and
writers,
poets, priests, philosophers, and
of course counselors
are interested in this field (MyersAbstract:
& Shurts,
2002). Love relationship is seen as
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
one of the most important
feeling in the whole world and
leave a lasting mark on the psychological and
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
mali fonksiyonlarının
yanında önemliof
birwell-being
commodities’quantity
and value.
It is are(Salvatore
a kind of
social domains.sosyal
Alsovelove
life is a determinant
and mental
health
& Munoz
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. are
Aynı many
zamanda harcamalar
alınan
instrument
in addition to
its economic,
social and
Sastre, 2001). There
studies üzerinden
trying to
explain
well-being.
Despite
researchers’
definitions
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar
vergisi
gibi
belirli
aralıklarla
alınan
bir
regular
basis
like
income
tax
and
corporate
tax,
as
differ subjective well-being, most researchers agree that subjective well-being consist of emotional
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe
geldiği2000).
anda bir Emotional
defaya mahsus domain
are collected
only oncethe
whenpresence
commodities subject
and cognitive domain
(Diener,
includes
of positive effects,
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
such as happiness
the(VUK)’nun
absence
ofmaddesine
unpleasant
suchitemasofanxiety
andlaw,
anger
(Argyle, 2001).
Usuland
Kanunu
ikinci
göre bufeelings
the second
tax procedural
custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Cognitive domain
involves
the
of the
lifeand
satisfaction
(Diener,
Larsen,
gümrük
vergilerinin
usulassessment
ve uygulama esasları
4458person’s
procedures
practises of custom
dutiesEmmons,
are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
& Griffin, 1985).
Love
conceptualized
emotion
asa well
as an attitude.
ile dış
ticaretehas
konubeen
olan eşyanın
Türkiye Gümrük as an
Through
this law,
systematization
has been Firstly, love
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
described as anişlemlerin
emotion sırasına
relationship
oftrade
attachment
(i.e.,
desire
göre with
bir being
sistematikcomposed
international
entering customs
territories
of to be close to
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
one’s partner), caring
(i.e., predisposition
help
partner),
and compalsive
intimacylevels
(i.e.,
of union
gümrük vergisinde
de zorunlu aşamalartoolan
tarh,one’s
Like
all other taxes,
suchfeelings
as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
with one’s partner).
Another
classification of love, which
separate the love with sexuality (passionate
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
love) from the love
without
(companionate
love).
Passionate
love
strong emotion,
Programı
Yükseksexuality
Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisansinvolves
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs
duties
has
a
different
form
from
the
sexual attraction,
and tenderness, while companionateprocess
love ofcontains
devotion and friendly affection.
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir.
vergisi uyuşmazlıkları
resolved administratively
first
Despite classification
of as Gümrük
an emotion,
love defineshave
as toanbeattitude,
meaning ininthetendency
to think,
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak a partner.
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
legalclassified
action can be taken.
feel, and act toward
The various
attitudes toward
love can be
into six main love
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words:
Custom,
CustomGreek
Duties, Custom
styles. There are three primary and three secondary styles
of loving.
Using
names, the primary
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
styles are Eros, Gümrük
Ludus,
and Storge, which could be combined to create three secondary styles: Mania
Uyuşmazlıkları
(combination of Eros and Ludus), Pragma (Storge and Ludus), and Agape (Eros and Storge) (Neto,
2005).Such as life satisfaction, love life satisfaction also depend on person’s cognitive assessment for
life satisfaction. Love life satisfaction, providing an understanding of the relationship between the
partners is also an important role herein predicting the quality and continuity of marriage (Hendrick
ve diğerleri, 1998).Thus the study obtained about love life satisfaction are important for marriage
counseling and training programs. Although there are scales that measure love life satisfaction most of
them consist of a single item. But these scales are not exactly measures only of love life satisfaction.
3
52
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I10 ID:261 K:562
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Thus, there exists a need for a multi-item
scale to measure
life satisfaction
as a cognitive process
1
ĠDARĠ AġAMADA
ÇÖZÜM love
YOLLARI
(Neto, 1998). The aim of the study is to examine validity and reliability of the Turkish version of
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
the Satisfaction With Love Life Scale (Neto, 2005). The sample of the study consisted of 228 indiCUSTOM
DUTIES
viduals who have an intimate relationship.
The persons’
115 were females and 113 were males. The
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
Satisfaction with Love Life Scale has five-items and is consisted one subscale namely, satisfaction
2
Celal Bayarmeasured
Üniversitesi Sosyal
Ens. Mali Hukuk
Programı
Yüksek Lisans
with love. The subscales
withBilimler
a Likert-type
scale
anchored
by 1Öğrencisi
(strongly disagree) to 7
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
(strongly agree).The results of confirmatory factor analysis demonstrated that the five items loaded
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
on one factor (saticfaction
with love) and that the factor
structure was harmonized with the factor
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to.000,
customs
which 1.00,
is based
on those
structure of thesosyal
original
scale (x²= 2.60, df= 4, RMSEA=
CFI=
IFI=
1.00, GFI= 1.00,
ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret .005).
ve ekonomi
politikası aracıitem
olan bir
vergi correlations
tariff that is a ranged
foreign trade
and economic
AGFI= .98, SRMR=
Corrected
total
from
.79 topolicy
.86. The internal
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir coefficients
vergi türü olan gümrük
gelir ve
fiscal functions.
Since they
not Satisfaction
collected on
consistency reliability
was vergisi,
.83. Overall
findings
proved
thatarethe
with Love
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından,
konu olan
an and
indirect
tariffiton
expenditures,
custom
Life Scale had convenient
validitydış
andticarete
reliability
scores
that
may
be used
as aduties
valid and reliable
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak to
üzere
alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
to foreign trade
arrive atstudies
the custom.
According
to
instrument in order
identify
satisfaction
withVergi
love. Finally,
further
that
will use
Satisfaction
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
with Love Life Scale
are important
for its Bu
psychometric
validity
and from
reliability
The power
kanun kapsamı
dışında tutulmuştur.
nedenle,
duties
are excluded
this law. properties.
Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
of measurementsayılı
of the
Satisfaction
with LoveBuLife Scale
will beby improved
using in4458.
different studies.
Gümrük
Kanunu’nda düzenlenmiştir.
kanun
regulated
customs lawbynumbered
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
53
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
THE EVALUATION OF THE TEACHERS’ VIEWS ABOUT
ENVIRONMENTAL EDUCATION AND ISSUES1
ÖĞRETMENLERİN ÇEVRE EĞİTİMİ VE ÇEVRE SORUNLARI
HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Okan SARIGÖZ1, Ahmet DÖNGER2, Mehmet Şirin CENGİZ2
1
Near East University Faculty of Education Hakkari/Turkey
2
Hakkari University Faculty of Education/South Cyprus
Abstract: Events related to the environment affect all living
creatures in nature. All events disrupting the ecology and
damaging the nature constitute environmental pollution.
The purpose of this study is to reveal the views of teachers’
working in public schools about environmental education
and issues considering some demographic variables (gender,
professional seniority, school type, level of education, age
and field of study). The population of the study constitutes
the teachers working in public schools under Hakkari Provincial Directorate of National Education in the academic
year 2014-2015, and the sample of the study constitutes
Primary Education Pre-School Teaching, Primary School
Teaching, Science and Technology, Mathematics, Social
Studies, Turkish and English teachers and the Secondary
Education Physics, Chemistry, Biology, Mathematics,
Turkish Language and Literature, History, Philosophy
and English teachers. 24-item questionnaire used in the
study is about environmental education and issues. The
validity and reliability of the questionnaire used in the
research were conducted and Cronbach’s alpha internal
reliability coefficient was calculated as 0.84. According to
the results obtained from the research, it was concluded
that environmental education should be provided to all
individuals, environmental awareness should be instilled,
and should be raised among individuals and the damage of
environmental pollution to the economy should be explained
to all individuals by various mass media.
Öz: Çevre ile ilgili olaylar tabiatta yaşayan tüm canlıları
etkilemektedir. Ekolojiyi bozan ve doğaya zarar veren tüm
olaylar çevre kirliliğini oluşturmaktadır. Bu araştırmanın
amacı; devlet okullarında görev yapan öğretmenlerin,
çevre eğitimi ve çevre sorunları hakkındaki görüşlerini bazı
demografik değişkenler (cinsiyet, mesleki kıdem, okul türü,
öğrenim durumu, yaş ve branş) göz önünde bulundurarak
belirlemeye çalışmaktır. Araştırmanın evrenini, 2014-2015
öğretim yılında Hakkari İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı
devlet okullarında görev yapan öğretmenler örneklemini
ise ilköğretim; Okul Öncesi, Sınıf, Fen ve Teknoloji, Matematik, Sosyal Bilgiler, Türkçe ve İngilizce öğretmenleri
ile ortaöğretim; Fizik, Kimya, Biyoloji, Matematik, Türk
Dili ve Edebiyatı, Tarih, Felsefe ve İngilizce öğretmenleri
oluşturmaktadır. Araştırmada kullanılan 24 maddelik anket
çevre eğitimi ve çevre sorunları hakkındadır. Araştırmada
kullanılan anketin geçerlilik ve güvenirlilik çalışması yapılmış ve Cronbach Alpha iç güvenirlik katsayısı 0,84 olarak
hesaplanmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre tüm
bireylere çevre eğitimi ve çevre sorunları ile ilgili eğitim
verilmeli, çevre bilinci aşılanmalı, bireylerde çevre bilinci
oluşturulmalı ve çeşitli kitle iletişim araçları vasıtasıyla çevre
kirliliğinin ekonomiye zararları tüm bireylere anlatılmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Çevre Eğitimi, Çevre Sorunu, Çevre
Kirliliği, Çevre Bilinci, Ekonomi
Key Words: Environmental Education, Environmental
Problem, Environmental Pollution, Environmental Consciousness, Economy
Doi: 10.17368/UHBAB.20151410931
(1) Sorumlu Yazar: Okan SARIGÖZ, Hakkari University Faculty of Education/South Cyprus okansarigoz@hakkari.
edu.tr Geliş Tarihi / Received: 18.01.2015 Kabul Tarihi/ Accepted: 07.05.2015 Makalenin Türü: Type ofarticle
(Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul
Raporu Yok - Noneof Ethics Committee” (Araştırmada Kurum İzni Var / Yok) “YOK” “The Research Council
Permit Yes / No” “NO”
54
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I23 ID:251 K:254
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
INTRODUCTION
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
in theirYOLLARI
physical environment.
The features such
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
as soil, air, water, various wastes, erosion, heat,
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
The creatures, made upADMINISTRATIVE
of organic and inorganic
light, global warming, the greenhouse effect
substances organisms, continue to live in aCUSTOM
certain DUTIES
can significantly affect the lives of the living
environment in mutual interaction. Selin
All KILINÇ
living 2, Hatice YURTSEVER3
creatures. The geographical distribution of living
creatures need a smooth
environment
where
they
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malicreatures
Hukuk Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
in the
world
depending
on the physical
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
can continue their lives in a healthy
way. This
environmental factors may vary according to the
is called “the environment”.
Environment
is the
Özet: Gümrük vergisi,
gümrüğe tabi olan
ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
region.
According to Yüksel and Tokay (2004:
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
whole of natural,
economic,
cultural
miktarı
veya değeri social
üzerindenand
alınan,
ekonomik,
subject to customs which is based on those
10),
all living creatures in nature need proper
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
values consisting
of
physical,
chemical
and
biodış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi physical
tariff that isand
a foreign
trade and environmental
economic policy
chemical
conditions
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
logical factors where
they
can
easily
meet
their
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve tofiscal
functions.
Since
they
are
not
collected
on
be born, grow up and develop. These physical
vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
basic needs suchkurumlar
as
shelter
and
food
(DPÖ,
2006;
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan environmental
an indirect tariff on conditions
expenditures, custom
in theduties
ecological world
gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Sarıgöz, 2013). eşyanın
In
other
words,
the
environment
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi can
to foreign
trade arrive as
at the
custom.
to temperature,
be classified
the
solarAccording
radiation,
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
is the sum of external
factors
where
all
creatures
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, water
duties and
are excluded
from Environment
this law. Therefore,(Biological Ensoil. Live
gümrük
vergilerinin
usul ve uygulama
esasları
4458
procedures and practises of custom duties are
are connected with
the
vital
bond,
continue
their
living creatures
Earth are divided
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun vironment):
regulated by customs
law numberedon4458.
dış ticarete
konu olan
eşyanın
Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
relationship for ile
aBölgesine
long
period,
and
what
is
affecttwobeginning
in terms
their lifestyles:
girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak into
created
withof
commodities
subject to Producers and
işlemlerin
göre affected
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
ing the organisms
in anysırasına
way, and
by consumers.
Producers
are thesequence.
creatures, including
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing
with operation
gümrük
vergisinde
de
zorunlu
aşamalar
olan
tarh,
Like
all
other
taxes,
compalsive
levels
such
as
the organism (Güney, 2003; Tarkan, 2006; Ertürk, all plants and trees that are able to
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated produce their
ayrı bir
kuruluş niteliği
by General Directorate of Customs as a part of
1996; İncekara Bakanlığı’na
and
Tuna,bağlı
2010;
Görmez,
2003;olan
1
food.
toaccording
Özey,
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlerown
Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk toplants produce
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and According
Economy
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine
uygun olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
Sencar and Gökmen,
2004;
Başal,
2005).
the biggest foodstuff and the energy required
türetilmiĢtir.
Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
yapıya sahiptir.
Gümrük
uyuşmazlıkları
Every living creature
on earth
hasvergisi
a vital
area,
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
Ancak
idari
aşamada
namely the environment
where
they areçözümlenemeyen
directly
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
or indirectly affected and can survive. According
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
to Özey (2009: Gümrük
7), theUyuşmazlıkları
environment of the living
creatures essentially consists of two main components. These are inanimate (physical environment)
and live (biological environment) components.
Inanimate Environment (Physical Environment)
is formed from inanimate creatures. The lives of
living beings depend largely on their physical
environment and positive and negative changes
55
customs duties has a different form from the
process of other taxes. Customs duty disputes
for
all the creatures to continue their lives (Özey,
have to be resolved administratively in the first
place. However,
in the case of disputes
not being
2009:
6). Consumers
are composed
of bacteria,
solved administratively, legal action can be taken.
1
flesh-eating creatures (dogs, lions, wolves, tigers,
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Disputes cats, etc.), plant-eating creatures (sheep,
eagles,
goats, cows, horses, donkeys, etc.) and both flesh
and plant-eating creatures (human).
All living creatures on earth need a healthy environment in order to continue their vital cycles.
Yet, the earth is exposed to chemical, physical
and biological pollution for a long period. The
creatures especially the people damage the envi-
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I23 ID:251 K:254
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ronment they live in. AccordingĠDARĠ
to Güney
(2003: ÇÖZÜM
remaining
1% of
1 the gases in the air (Güney,
AġAMADA
YOLLARI
2003: 130). Air having a great importance for
125), harmful consequences of consumption and
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
living organisms is polluted by some natural
natural disasters cause a variety of pollution on
CUSTOM DUTIES
and artificial pollutants and its composure is
the environment. Some of these are the vehicles
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
damaged and destroyed. This case either directly
emitting carbon monoxide to the air, sulfur di2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
or indirectly
affects the vital events of all living
oxide released to the air from 3the
powerSalihli MYO,
Celalthermal
Bayar Üniversitesi
DıĢ Ticaret Bölümü
things. The events affecting the life of living
plants and the volcanoes. These are polluting the
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
calledcommodities
pollution, and if these
environment and
cause
get diseases
eşyanın
yer people
değiştirmesitonedeniyle,
bu eşyanın things
from thenegatively
movement of are
commercial
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
events are
related
to athe
such as bronchitis
typhoid.
Theyanında
effects
of bir adverse
sosyaland
ve mali
fonksiyonlarının
önemli
commodities’quantity
and value.
It is are
kind air,
of this situation
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
calledinair
pollution.
Thesocial
deterioration
of the
environmental pollution
notharcamalar
limitedüzerinden
to these.
türüdür. Aynı are
zamanda
alınan isinstrument
addition
to its economic,
and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
structure
particular
region
by various
The effects suchkurumlar
as thevergisi
wastegibireleased
into rivers
belirli aralıklarla
alınan bir natural
regular basis
like incomeoftaxaand
corporate tax,
as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
is only
called
air pollution
(Güney, 2002: 13).
from factories, chlorofluorocarbon
gases
spreadeşyanın gümrüğe geldiği anda
bir defaya
mahsus sources
are collected
once when
commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Air
pollution can significantly threaten the health
ing to the air from
perfumes
and
Usul Kanunu
(VUK)’nun
ikincideodorants,
maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
are excluded from this law. Therefore,
ofduties
living
things in terms of health. Some of these
waste batteries,kanun
agricultural
pesticides used in
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
diseases
are chronic upper respiratory diseases,
agricultural protection
and the depletion of the
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak heart
created diseases,
beginning withlead
commodities
subject topsychological
poisoning,
ozone layer expose
people
to diseases
such
as
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer
vergilerde
Turkey and continuing
operation sequence.
centralwithnervous
system disorders or
skin cancer. Altınbay
(2007:
1)tüm
argues
thatolduğu
pol-gibi disorders,
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
diseases. When looking at the
other discomfortlution today exposes
people
to environmental
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel Müdürlüğü
Gümrük ing
Customs
and of
Economy
Ministry according
to
causes
air pollution
seriously
threatening
problems such as
air pollution,
watertarafından,
pollution,
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan
uyuşmazlıkların
çözüm people’s
customs duties
has a except
different form
fromdisorders,
the
health
these
various
soil pollution, environmental
noise
and noise
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya of
sahiptir.
Gümrük
uyuşmazlıkları gases
have topolluting
be resolved the
administratively
in the first
air including
the power plants
pollution as a result
factors
suchvergisi
as irregular
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen generating
solved administratively,
legal action can
be taken.
the electricity
from
the coal, thermal
urbanization, industrialization,
rapid population
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words:
Custom,
Custom Duties, Custom
power
plants,
industrialization,
the gases from
growth and luxurious life standards.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
factory chimneys, the gas from the exhaust of the
Air Pollution
cars and etc. threaten people’s health (Bayram,
Air is the mixture in which various gases such
2005: 161). Air pollution began to become a
as oxygen, hydrogen and carbon exist as the life
health problem as a result of adverse effects such
source for the living creatures. Nitrogen constitutes
as rapid population growth, rapid urbanization,
78% of the gases in the air, oxygen constitutes
industrialization, carbon monoxide gases from
21%, and the other gases such as carbon dioxthe exhaust of the cars after the 1950s (Bayram,
ide, hydrogen, carbon and argon constitute the
2005: 160). With the clean air being subject to a
56
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I23 ID:251 K:254
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
variety of pollutants, the changes
occurring
in its ÇÖZÜM
pollution.
According
to Duman (2006: 27), water
1
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI
composition and disrupting its quality give the
is the most important within the life. However,
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
extent of pollution (Kara, Döğeroğlu and et al.,
the mixing of heavy metals into water and then
CUSTOM
DUTIES
2009: 144). Air pollution may vary depending
this heavy metals’ moving into the bodies of the
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
plants
which are producers, and the bodies of
on the intensity and concentration of the pollut2
CelalAlso,
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Malianimals
Hukuk Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
and people
which
are consumers threaten
ants polluting the air.
the3 Celal
interaction
of the
Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
the ecological balance and environmental health.
gases in the air with each other leads to a more
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
effective pollution.
One of the factors of the gases
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Soil
Pollution
veya değeri üzerinden
alınan, is
ekonomik,
subject to customs which is based on those
polluting the airmiktarı
in
influencing
the
nature
the
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaretable
ve ekonomi
politikasıover
aracı olan
bir vergi Soil
tariff pollution
that is a foreign
and economic
is trade
the soil’s
loss policy
of its functionality
harmful gases being
to spread
a very
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı
vergi türü
vergisi, gelir ve or
fiscal
functions. Since
are not collected
on
efficiency
withtheyvarious
chemicals,
household
large region with
thebireffect
of olan
thegümrük
winds.
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan waste,
an indirect
tariff on expenditures,
custom duties
agricultural
pesticides,
waste buried into
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Water Pollution
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi the
to foreign
trade arrive
at the custom.
According to to Güler and
ground
or erosion.
According
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
(1997:
soilTherefore,
pollution is the deWater is an indispensable
resource
for livingBucreakanun kapsamı
dışında tutulmuştur.
nedenle, Çobanoğlu
duties are excluded
from 19),
this law.
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
depletion in the
tures. Water constitutes
a Kanunu’nda
large partdüzenlenmiştir.
of the bodies
sayılı Gümrük
Bu kanun terioration,
regulated by attrition,
customs lawchange
numberedand
4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
physical,
chemical,
biological
and geological
of the living creatures.
Water, başlayıp,
whicheşyaya
consists
of
Bölgesine girişinden
uygulanacak
created beginning
with commodities
subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
of the soil
as a result
of various relathe combinationoluşturulmuştur.
of hydrogen
and
existsgibi structure
Diğer
tümoxygen,
vergilerde olduğu
Turkey and continuing
with operation
sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tionships
sustained by the humans. According
in nature in liquid
and gas. Water is in a constant
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1Water which exists in streams,
Cansaran
and
Yıldırım
(2010:
cycle in nature.Bakanlığı’na
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlerto
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to141), there is a
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
lakes, seas, rivers,
and
brooks, evaporates and
balance
depending on the helicaloverstructures of the
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer
vergilerde
oluşan süreçten
process of other
taxes. Customs
duty disputes
constitutes the clouds
with
the effects
of the farklı
sun, bir physical,
chemical,
physicochemical,
biochemiyapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
idari as
aşamada
place.
However,
in the caseevents
of disputes
beingThis balance is
then returns to öncelikle
the earth
rain,çözümlenmek
snow orzorundadır.
hail
cal
and
biological
innot
soil.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
with the effect of
a cold wind.
During
this cycle
of great importance in terms of1 resources in the
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Kelimeler: Gümrük,
Vergisi, soil.
Disputes
of water, which Anahtar
is a continuous
event, Gümrük
water can
The deterioration of this balance is becoming
Gümrük Uyuşmazlıkları
sometimes be exposed to physical, chemical or
an extremely important environmental problem
biological degradation. The degradation of the
especially for plants which are producers and
water during this cycle is called water pollution.
thus for the animals and humans. According
to Yüksel and Tokay (2004: 57-58), the factors
According to Türküm (1998: 5), the release of
such as wrong or excessive use of chemical
organic, inorganic, biologic and radioactive subfertilizers to improve soil productivity without
stances into the water to an extent that will lead to
doing soil analysis, plant diseases whih may lead
the degradation of water resources causes water
57
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I23 ID:251 K:254
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
to the reduction or degradation
of agricultural
and radioactive
ĠDARĠ
AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI1substances in the structure of
products, random usage of chemicals against
some rocks, and the artificial radiation sources
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
a variety of factors such as pests and weeds,
are nuclear tests made for military purposes, the
CUSTOM
DUTIES
acid rains caused by airborne pollutant gases as
waste from nuclear power plants and radioactive
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
a result of industry, transportation and heating
substances
that may arise as a result of accidents
2
Celal
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler Ens. Malithat
Hukuk
Programı
Yüksek
Lisans Öğrencisi
activities lead to the
pollution
may
occur
in these
nuclear power plants. In
3 of the soil. Soil is
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
addition, the radioactive rays in hospitals and
often polluted by pollutants in the air and water.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
some
health care organizations leave out some
The sulfur fromeşyanın
the factories
may form a layer
yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to customs
is based to
on Özey
those (2009: 221),
of excessive sulfur
dioxide in the atmosphere.
radiation
effect.which
According
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret
ve ekonomi
aracı olan
bir vergi intariff
that isto
a foreign
trade and economic
With the mixing
of the
sulfurpolitikası
dioxide
in this
order
be protected
from policy
the damage by ratürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylıdrops,
bir vergi rain
türü olan
gümrükfalling
vergisi, gelir
fiscal functions.
Since they
are not be
collected
on such as using
layer with the rain
drops’
on ve diation,
measures
should
taken
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
türü rain.
olmadığından,
dış ticarete
konu olan special
an indirectclothing
tariff on expenditures,
duties special masks
(leadedcustom
aprons,
the earth occurs vergi
in acid
The acid
rain falling
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere gives
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri, to
Vergi etc.),
to foreign
trade arriveaway
at the custom.
to
keeping
fromAccording
the radiation
source,
on the soil or vegetation
serious
damage
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
thefrom
radiation
field in the shortest
the vegetation and
on dışında
the soil
both through
kanunfalls
kapsamı
tutulmuştur.
Bu nedenle, and
dutiesleaving
are excluded
this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
the diagnosis and
the vegetation and
as also
directly
in the form
sayılı Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun times,
regulatedand
by frequently
customs law applying
numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
treatment
containing
the radiation.
The cities
of acids. This acidic
water
entering
soil
Bölgesine
girişinden
başlayıp, into
eşyayathe
uygulanacak
created beginning
with commodities
subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
with
a lack
of environmental
damages the roots
of the trees
plants
andgibi being
oluşturulmuştur.
Diğerand
tüm the
vergilerde
olduğu
Turkey established
and continuing with
operation
sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
awareness
and shaped according to the social,
causes mostly the
death of other living things in
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
and
political
needs
of the humans
the soil (Özey, 2009:
183).
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlereconomic
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
have
today become to threaten the ecological
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Radiation Pollution
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir balance
process of of
other
Customs
disputes the center of
thetaxes.
world
by duty
becoming
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle radiation
idari aşamada is
çözümlenmek
zorundadır. overgrowth
place. However, (Capra,
in the case of2009:
disputes472).
not being
According to Özey,
the emission
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yoluna başvurulabilmektedir.
or the transmission
of theyargı
energy
in the form
Key words: Custom,education
Custom Duties,
Custom
Environmental
has
first become the
Anahtar
Kelimeler:
Gümrük
Vergisi,
Disputes
of electromagnetic
waves
and Gümrük,
particles
(Özey,
public limelight in Environmental Conference
Gümrük Uyuşmazlıkları
2009: 221). Radiation pollution is divided into
of UNESCO in Stockholm in1972 (Fegebank,
two as natural radiation pollution and artificial
1990). The objectives, purposes and principles
radiation pollution. If a radiation pollution is
of environmental education have been identicaused by the nature, it is called natural radiation
fied in the Intergovernmental Conference on
pollution, and if a radiation pollution is caused by
Environmental Education held in Tbilisi with the
humans, it is called artificial radiation pollution.
collaboration of UNESCO and UNEP in 1977
According to Yüksel and Tokay (2004: 62-63),
(Aksoy and Karatekin, 2011: 24). According to
natural radiation sources are natural cosmic rays
58
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I23 ID:251 K:254
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
the Tbilisi Declaration, the purpose
expected
from ÇÖZÜM
to understand
the1 ecological environment strings
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI
an environmental educational is to gain individuand the place of humanity in this strings; and at
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
als’ awareness, knowledge, attitudes and skills
the same time, to develop views on how the huCUSTOM
DUTIES
towards the environmental issues and encourage
man societies can live in harmony with the planet;
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
their participation for the solution of the problems
and YURTSEVER
to gain the necessary skills for an active and
2
Bayar143).
Üniversitesi
Sosyal Nations
Bilimler Ens. Maliresponsible
Hukuk Programıparticipation
Yüksek Lisans Öğrencisi
(Ünal and Dımışkı,Celal
1999:
United
(Geray, 2002: 292).
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Commission on Environment and Development
ItAbstract:
is stated
in the article 56 of the Constitution
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Custom duty is a kind of tariff arising
announced the “Tokyo
Declaration” to the public
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
ofsubject
1982:
“Everyone has the right to live in a
miktarıinveya
değeri Japan
üzerindenonalınan,
ekonomik,
to customs which is based on those
in the meeting held
Tokyo,
February
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir healthy
commodities’quantity
and value.environment.
It is are a kind of It is the duty
and balanced
ticaret ve ekonomi
politikası
aracı olantobirbe
vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
27, 1987. In thedışDeclaration,
the
principles
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan of
instrument
in addition
its economic,
and
the State
andtocitizens
tosocial
improve
the natural
bir vergi have
türü olanbeen
gümrükexplained
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
followed in all dolaylı
countries
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir environment,
regular basis like income
tax
and
corporate
tax,
as
to protect the environmental health
vergi türü development
olmadığından, dış ticarete
as follows: economic
mustkonu
takeolan an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus and
are collected
only onceenvironmental
when commodities subject
to prevent
pollution.”. Both
olmak manner
üzere alınmaktadır.
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
place in a balanced
takingGümrük
into vergileri,
account
the Turkish
Repoblic and in
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu the
the Constitution
second item of taxof
procedural
law, custom
the conservationkanun
andkapsamı
increase
the resources;
dışındaintutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
the Environmental
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 parallel
proceduresto
andit,practises
of custom duties areLaw No. 2872
equality, socialsayılı
justice
security
shouldBube
Gümrükand
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
kanun
regulated by customs law numbered 4458.
a duty
both to the State
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük issued
Through in
this1983
law, a assign
systematization
has been
considered as social
in the
developBölgesineobjectives
girişinden başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
the individuals
that territories
they must
participate
işlemlerin
sırasına
göre
sistematik and
international
trade entering customs
of
ment; natural resources
constitute
thebirprimary
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
fortaxes,
the compalsive
protection
of
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, actively
Like all other
levelsand
such development
as
basis of the development
and necessary technoltahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
the
environment. The purpose of the EnvironBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
ogy for the protection
and
less
consumption
ofBilimler Enstitüsü
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and Economy
according
mental
Law
isYüksek
to provide
“the over
protection of the
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
process
disputes
these resources Gümrük
must
be
improved, each country
türetilmiĢtir.
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm environment,
customs duties haswhich
a different
form
from
the existence of
is the common
vergilerde oluşan
süreçten polifarklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
must develop itssüreci,
owndiğer
population
planning
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları all
have
to be resolved
administratively
in the first with the prinliving
creatures,
in accordance
idari aşamadaand
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
cies in parallel toöncelikle
the economic
social policy,
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen ciples
solved administratively,
legal environment
action can be taken. and sustainable
of sustainable
1
yoluna
başvurulabilmektedir.
environmental uyuşmazlıklarda
protection yargı
goals
and
economic
Key words: Custom,
Custom Duties,
Custom
development”
(Görmez,
2007:
158; Erkal, Şafak
Anahtar
Kelimeler: Gümrük,
Gümrükother
Vergisi,
Disputes
objectives should
be consistent
with each
and Yertutan, 2011). Environmental awareness
Gümrük Uyuşmazlıkları
(Budak, 2008: 11-12).
is one person’s realizing the importance of his
Environment is the sum of concrete creatures,
relationship with the environment in terms of his
events and energies (Tont, 2001). Environmental
presence (Vaizoğlu and Altıntaş, 2005).
education has a very important place in raising
Social life causes the individuals who are gradupeople’s environmental consciousness. According
ally increasing in number and require diversified
to Geray, education for the environment has three
needs accordingly, to produce more advanced
main objectives. These objectives help individuals
59
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I23 ID:251 K:254
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
METHOD
technologies, to use the previously
ĠDARĠagricultural
AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
production areas as settlements areas, to consume
Significance
of theOVER
Research
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
limited resources, to irremediably pollute the
The research is considered as significant in terms
environment they live in and to destroy CUSTOM
natural DUTIES
2
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER3behaviors, attitudes and thoughts
of determining
resources (Türküm, 2006: 165). Our environment
2
Celal Bayar
Üniversitesi
Sosyal Bilimler Ens. Maliof
Hukuk
Programı
Yüksek
Lisans Öğrencisi
primary
and
secondary
school teachers about
has gone under a great
threat
as
3 a result of differCelal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
environmental education and issues, identifying
ent types of pollution emerged after the industrial
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
the
teachers’ negative thoughts about environrevolution, and eşyanın
increased
world population and
yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
toeducation
customs whichand
is based
on and
those their reasons
mental
issues
excessive use of
natural resources after World
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ticaret
ve ekonomi politikası
olanPosbir vergi iftariff
thathave
is a foreign
andproposing
economic policysolutions to be
they
any,trade
and
War II (Aksoy dış
and
Karatekin,
2011:aracı
24).
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
bir vergi türü
olan gümrük
vergisi, and
gelir ve able
fiscal to
functions.
they reasons.
are not collected on
fulfillSince
these
sible changes indolaylı
individuals’
values,
attitudes
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü
dış ticarete
behaviors will result
in aolmadığından,
better quality
of lifekonu
andolan an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus The
are collected
only onceof
when
commodities
subject
Objective
the
Research
olmak üzere
alınmaktadır. (Joseph,
Gümrük vergileri,
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
create a more livable
environment
2009:
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
of from
this this
study
to reveal the attitudes
3). According tokanun
Postel
(1994),
thetutulmuştur.
first condition
kapsamı
dışında
Bu nedenle, The
dutiesobjective
are excluded
law.isTherefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
thoughts
of thelawteachers
at primary
of having a habitable
world
is thedüzenlenmiştir.
protection
sayılı Gümrük
Kanunu’nda
Bu of
kanun and
regulated
by customs
numbered working
4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
and
secondary
schools
under Hakkari
natural assets. Environmental
education
has auygulanacak
great
Bölgesine girişinden
başlayıp, eşyaya
created
beginning withpublic
commodities
subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Directorate
of sequence.
National Education
importance on realizing
theDiğer
living
environment
oluşturulmuştur.
tüm vergilerde
olduğu gibi Provincial
Turkey and continuing
with operation
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
atassessment,
the cityaccrual
center
about environmental educain every aspect,tahakkuk
gaining
consciousness of living
ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
and collecting are regulated
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1 the environment and learning
andandissues.
InMinistry
this
regard,
study aimed
without harmingBakanlığı’na
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlertion
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk the
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
Economy
according
to
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
atcustoms
describing
teachers’ thoughts and behaviors
the necessary things
to
solve the problems that
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
duties has a different form from the
süreci, diğer
vergilerde oluşan süreçten
farklı bir towards
process of environmental
other taxes. Customseducation
duty disputes and issues and
led to the emergence
of environmental
problems
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle
idari aşamada
zorundadır. studying
place. However,
in thethoughts
case of disputes
being
these
andnotbehaviors
in terms
(İncekara and Tuna
2010:
171). çözümlenmek
Environmental
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
of some demographic variables1 (gender, profeseducation beginsuyuşmazlıklarda
in the family
environment
and
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar
Kelimeler:
Gümrük,
Gümrüktools
Vergisi, sional
Disputesseniority, school type, level of education,
continues lifelong
through
various
media
Gümrük Uyuşmazlıkları
age and field of study).
(brochures, magazines, newspapers, books, radio,
TV, etc.), information through internet, panels,
Population and Sample
conferences and sympoziums, and monitoring
The population of the study constitutes the teachand evaluations in the events such as zoo and
ers working in public schools under Hakkari
and museum trips and nature walks as well as
Provincial Directorate of National Education in
the formal education (Gezer, Çokadar, Köse and
the academic year 2014-2015, and the sample
Bilen, 2006).
60
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I23 ID:251 K:254
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
of the study constitutes Primary
Education
Pre- ÇÖZÜM
used inYOLLARI
the study 1were conducted and Cronbach’s
ĠDARĠ
AġAMADA
School Teaching, Primary School Teaching,
alpha internal reliability coefficient of 24-item
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Science and Technology, Mathematics, Social
scale was calculated as 0.84. The responses
CUSTOM
DUTIES
Studies, Turkish and English teachers and the
of the teachers participated in the study to the
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
Secondary Education Physics, Chemistry, Biology,
survey
depending on the demographic variables
2
Celal Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Ens. Maliwere
Hukuk calculated
Programı Yüksek
Öğrencisi
Mathematics, Turkish
Language
and
Literature,
byLisans
using
Anova test which is an
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
History, Philosophy and English teachers.
F test, t-test and one-way variance analysis with
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
the
help of SPSS 20 statistical software package.
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Research Model
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, The
subjectsurvey
to customs
which
based
on those
used
in isthe
study
consists of five
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi
politikasıof
aracıteachers
olan bir vergi point
tariff that
is a foreign
and economic
policy (1) Strongly
likert
type trade
19 items
including
In this study, knowledge,
thoughts
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı
bir vergi about
türü olan environmental
gümrük vergisi, gelir ve Disagree
fiscal functions.
they are (3)
not collected
on
(2) Since
Disagree,
Undecided,
(4) Agree,
working at public
schools
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü
olmadığından,
dış determined
ticarete konu olan and
an indirect
tariff on expenditures,
dutiesof options and
(5) Strongly
Agree. custom
Ranges
education and issues
were
tried to be
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi overall
to foreignassessment
trade arrive at theof
custom.
Accordingitems
to
the survey
used in the
considering alsoolmak
the üzere
variables
of gender,
school
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
calculated
as below:
type, professionalkanun
seniority,
education,
kapsamı level
dışındaof
tutulmuştur.
Bu age
nedenle, study
duties were
are excluded
from this and
law. determined
Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
and field of study.
For
thisKanunu’nda
purpose,düzenlenmiştir.
the questionsayılı
Gümrük
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
HV
5 − 1has been
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this
law,- a LV
systematization
naires and scalesBölgesine
used ingirişinden
the researches
related
to
RO
=
= 0to,8
başlayıp, eşyaya
uygulanacak
created=beginning with commodities
subject
NO
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade
entering customs 5
territories of
the subject haveoluşturulmuştur.
been scanned
researcher
Diğer by
tüm the
vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
and a new scaletahakkuk
has been
developed
and
used
ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Range
of
Options
in the research. Gümrükler
For
the Genel
survey
to be
used in Gümrük
theBilimlerRO:
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to
tarafından,Sosyal
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
research, first a field
survey
was conducted, then
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm HV:
customs
duties
has a different
form from the
The
Highest
Value
süreci, diğer
vergilerdetooluşan
süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
open-ended questions
related
environmental
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
önceliklewere
idari aşamada
place.The
However,
in the case
of disputes not being
LV:
Lowest
Value
education and issues
asked çözümlenmek
to primaryzorundadır.
and
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargıWith
yoluna başvurulabilmektedir.
secondary school
teachers.
reference to
Key words:
Custom,
Custom Duties, Custom
NO:
Number
of Options
Kelimeler: Gümrük,
Gümrükdraft
Vergisi,
Disputes
the responses toAnahtar
the questions,
a 31-item
Gümrük Uyuşmazlıkları
questionnaire was prepared. After the necessary
1.00 - 1.80: Strongly Disagree
analytical study, 7 items were subtracted and
1.81 - 2.60: Disagree
after the revision of the survey by four faculty
members, who were experts in the field, necessary
2.61 - 3.40: Undecided
corrections were made and the 24-item survey
3.41 - 4.20: Agree
was finalized. Validity and reliability studies of
4.21 - 5.00: Strongly Agree
the “Environmental Education and Issues Scale”
61
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I23 ID:251 K:254
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
The survey prepared to be used in
the research
was ÇÖZÜM
the descriptive
methods
was used. General screen1
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI
conducted on the Primary Education Pre-School
ing model is the screening arrangements carried
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Teaching, Primary School Teaching, Science and
out on a group, sample group or a paradigm or
CUSTOM
DUTIES
Technology, Mathematics, Social Studies, Turkish
the entire universe in order to draw conclusion
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
and English teachers, and secondary/high school
about
the universe composed of numerous ele2
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Maliments
Hukuk Programı
Yüksek
Lisans79).
Öğrencisi
Physics, Chemistry,Celal
Biology,
Mathematics,
Turk(Karasar,
2006:
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
ish Language and Literature, History, Philosophy
FINDINGS
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
and English teachers
working in public schools
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya Directorate
değeri üzerinden of
alınan,
ekonomik, In
subject
to customs
which
is based
on those
this part
of the
study,
demographic
data about
under Hakkari Provincial
National
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ticaret ve ekonomi
aracı olan bir
vergi teachers
tariff that iswho
a foreign
trade and economic
policy
participated
in the
survey, the data
Education in thedışacademic
yearpolitikası
2014-2015
and
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
vergi türü olan gümrük
vergisi, gelir ve obtained
fiscal functions.
Sincethe
theysurvey
are not collected
on the study and
depending on dolaylı
somebir demographic
variables,
about
used in
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından,
dış ticarete konu olan the
an indirect
tariff on
expenditures,
custom duties
thoughts of the students
related to environmental
statistical
findings,
interpretations
and obsereşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere
Gümrük
vergileri, Vergi vations
to foreign about
trade arrive
at the
custom.
to
education and issues
werealınmaktadır.
tried to be
determined.
the
data
areAccording
presented.
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
In the study, “General
Screening
Model”, Bu
onenedenle,
of
kanun kapsamı
dışında tutulmuştur.
duties are excluded from this law. Therefore,
Table
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
1. Demographic
of the
Teachers
the Research
Depending
ile dış ticarete konu Data
olan eşyanın
Türkiye
Gümrük Participated
Through this law, in
a systematization
has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
the Gender
the Typeinternational
of School
işlemlerin on
sırasına
göre
bir and
sistematik
trade Variables
entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
all other taxes, compalsive levels such as
Type of School Like
Number
of
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Teachers
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General
Directorate of Customs asGender
a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Field
of
Study
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
ResolutionNprocess of disputes over
N
%
N Law.%
%
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Pre-School
Female=23
42,59
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Primary
Education
54 However,
31,21
öncelikle
idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place.
in the case of disputes not being
Male=31
57,41
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Primary Education
62,29
108
62,43 Key words: Custom, Female=18
Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Science-Maths
28
16,18
Male=10
37,71
Gümrük Uyuşmazlıkları
Primary Education
Social Sc.-Hist.-Turkish
Secondary Ed./High Sch.
Phys.-Chem.-Bio.-Maths
65
38,57
Secondary Ed./High Sch. Lit.Hist.-Phil.-Eng.
62
26
15,04
31
17,92
34
19,65
Female=12
46,15
Male=14
53,85
Female=14
45,16
Male=17
54,84
Female=15
44,18
Male=19
55,82
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I23 ID:251 K:254
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
From the data in Table 1, it wasĠDARĠ
determined
that ÇÖZÜM
teachers
who participated
in the research were
1
AġAMADA
YOLLARI
108 (62,43%) of 173 teachers who participated
Social Science, History and Turkish teachers at
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
in the research were working at primary schools
primary schools, 12 (46,15%) were female and
CUSTOM
DUTIES
and 65 (% 38,57) of them were working at sec17 (54,84%) were male. It was determined that 31
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
ondary schools. From the data in Table 1, it was
(17,92%)
of the teachers who participated in the
2
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler Ens. Maliresearch
Hukuk Programı
Lisans Öğrencisi
determined that 54 Celal
(31,21%)
of
wereYüksek
Physics,
Chemistry, Biology and
3 the teachers who
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
participated in the research were Pre-school and
Mathematics teachers at secondary/high schools,
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Custom duty is a kind of tariff arising
Primary Education
teachers at primary schools, 23
14Abstract:
(45,16%)
were female and 17 (54,84%) were
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to
customs
which
is based on those
(42,59%) of these
teachers were female and 31
male.
It was also
determined
that 34 (19,65%)
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ticaret ve ekonomi
politikası
vergi of
tariff
is a foreignwho
trade and
economic policyin the research
of these teachersdış(57,41%)
were
male,aracı
28olan
ofbirthe
thethatteachers
participated
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi
türü olan
gümrük (16,18%)
vergisi, gelir ve were
fiscal functions.
they are notand
collected
on
teachers who participated
in the
research
TurkishSince
Language
Literature,
History,
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergiTechnology
türü olmadığından,
ticarete konu olan Philosophy
an indirect tariffand
on expenditures,
duties at secondary/
were Science and
anddışMathematics
Englishcustom
teachers
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmakschools,
üzere alınmaktadır.
Vergi high
to foreign
trade arrive
custom. According
teachers at primary
18 of Gümrük
these vergileri,
teachers
schools,
15at the
(44,18%)
weretofemale and 19
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
(62,29%) were female,
10 ofdışında
themtutulmuştur.
(37,71%)Buwere
were from
male.
kanun kapsamı
nedenle, (45,82%)
duties are excluded
this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
male. It was determined
26 (15,04%)
ofButhe
sayılı Gümrükthat
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
63
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I23 ID:251 K:254
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Table 1. Demographic DataĠDARĠ
of theAġAMADA
Teachers Participated
in the Research Depending on the
ÇÖZÜM YOLLARI1
Professional Seniority and Age Variables
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Field of Study
2
Number of
Teachers
CUSTOM DUTIES
Professional Seniority
Age
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
%Sosyal Bilimler Ens.
N Mali Hukuk Programı
% Yüksek Lisans Öğrencisi
N
Celal BayarN
Üniversitesi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
1-5 years=37
68,52
aged 21-24=35
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi
olanyears=14
ticari
Abstract:25,93
Custom dutyaged
is a kind
of tariff arising
6-10
25-28=11
yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
veya 54
değeri üzerinden
ekonomik,
customs which
based on those
11-15
years=3 subject to5,55
aged is29-32=8
31,21 alınan,
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı16-üz.
olan bir years=0
vergi
tariff that0,0
is a foreign aged
trade and
economic policy
33-over=0
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi,
gelir ve
fiscal functions.
they are
not collected on
1-5 years=20
71,42 Since aged
21-24=20
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete
konu
olan
an indirect
tariff on expenditures,
custom duties
6-10
years=4
14,29
aged 25-28=5
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Primary Education
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri,
Vergi
to foreign14,29
trade arrive ataged
the custom.
According to
11-15 years=4
29-32=1
Science-Maths Usul Kanunu (VUK)’nun
28
16,18
ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur.16-üz.
Bu nedenle,
law. Therefore,
Teaching
years=0 duties are0,0excluded from
agedthis
33-over=2
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir.
kanun
regulated73,07
by customsaged
law 21-24=19
numbered 4458.
1-5 Bu
years=19
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
beginning with commodities subject to
6-10sistematik
years=1 created
3,85
aged 25-28=0
işlemlerin
sırasına
göre
bir
international trade entering customs territories of
Primary Education
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
11-15
years=1 Like all 3,85
aged 29-32=1
Social Sc.-Hist.-Turkish
26 de zorunlu
15,04 aşamalar
gümrük vergisinde
olan tarh,
other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting are regulated
Teaching
years=5by General
19,23
33-over=6
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş16-over
niteliği olan
Directorateaged
of Customs
as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
1-5
yıl=22
70,97
aged
21-24=21
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution process of disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
6-10farklı
years=6
19,35
aged
25-28=6
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten
bir
process of
other taxes.
Customs
duty disputes
Secondary Ed./High
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
11-15
years=2
6,45
aged
29-32=3
öncelikle idari31
aşamada17,92
çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Sch.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Phys.-Chem.-Bio.16-üz. years=1
3,23
aged 33-over=1 1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Maths Teaching
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
1-5 years=24
70,59
aged 21-24=21
Gümrük Uyuşmazlıkları
Pre-School
eşyanın
miktarı
Primary Education
Secondary Ed./High
Sch. Lit.-Hist.-Phil.Eng.
34
19,65
%
54,81
20,37
14,82
0,0
71,43
17,86
3,57
7,14
73,08
0,0
3,85
23,07
67,74
19,35
9,68
3,23
61,76
6-10 years=5
14,71
aged 25-28=6
17,65
11-15years=1
2,94
aged 29-32=3
8,83
16-ov. years=4
11,76
aged 33-over=4
11,76
rom the data in Table 2, it was determined that
the research had professional seniority of 1-5
37 (68,52%) of 54 (31,21%) Pre-School and
years, 14 (25,93%) of them had 6-10 years, and
Primary Education teachers who participated in
3 (5,55%) of them had 11-15 years; 35 (54,81%)
64
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I23 ID:251 K:254
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
of these teachers were at the ĠDARĠ
age range
of 21- ÇÖZÜM
was determined
22 (70,97%) of 31 (17,92%)
1
AġAMADA
YOLLARIthat
24, 11 (20,37%) of them were at the age range
Secondary Education Physics, Chemistry, Biology
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
of 25-28 and 8 (24,82%) of them were at the
and Mathematics teachers who participated in the
CUSTOM
DUTIES
age range of 29-32. It was determined that 20
research had professional seniority of 1-5 years,
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
(71,42%) of 28 (16,18%) Primary Education Sci6 (19,5%)
of them had 6-10 years, 2 (6,45%) of
2
Celaland
BayarMathematics
Üniversitesi Sosyalteachers
Bilimler Ens. Malithem
Hukuk had
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
ence and Technology
11-15
years
and
1 (3,23%) of them had
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
who participated in the research had professional
16 years and over; 21 (67,74%) of these teachers
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
seniority of 1-5eşyanın
years,yer4 değiştirmesi
(14,29%)nedeniyle,
of them
had
were
at the age range of 21-24, 6 (19,35%) of
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to customs
based on
6-10 years, andsosyal
4 (14,29%)
of them had 11-15
them
were
at thewhich
ageisrange
of those
25-28, 3 (9,68%)
ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret
ve ekonomi
politikası were
aracı olan
vergi of
tariff
that iswere
a foreignattrade
economic
policy
years; 20 (71,43%)
of these
teachers
atbirthe
them
theandage
range
of 29-32 and 1
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı 5bir(17,86%)
vergi türü olan
fiscal functions.
Since they
collected
age range of 21-24,
ofgümrük
themvergisi,
weregelir
at ve (3,23%)
of them
wasareatnotthe
age on
range of 33 and
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
türü olmadığından,
dış ticarete
an indirect
tariff determined
on expenditures, custom
duties
the age range ofvergi25-28
and 1 (3,85%)
of konu
themolan over.
It was
that 24
(70,59%) of 34
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere
alınmaktadır.
vergileri, of
Vergi (19,65%)
to foreign trade
arrive at the custom.
According
to
was at the age range
of 29-32
andGümrük
2 (7,14%)
Secondary
Education
Turkish
Language
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
them were at the
age
range
of 33
and over.
It
and
Philosophy
kanun
kapsamı
dışında
tutulmuştur.
Bu nedenle,
dutiesLiterature,
are excluded History,
from this law.
Therefore, and English
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
was determined sayılı
thatGümrük
19 (73,07%)
26 (15,04%)
who
participated
the research had
Kanunu’ndaof
düzenlenmiştir.
Bu kanun teachers
regulated by
customs
law numberedin 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
professional
of 1-5
years,
5 (14,71%)
Primary Education
Social
Sciences,
and
Bölgesine
girişinden
başlayıp, History
eşyaya uygulanacak
created beginningseniority
with commodities
subject
to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
them
6-10with
years,
1 (2,94%)
Turkish teachersoluşturulmuştur.
who participated
the research
Diğer tümin
vergilerde
olduğu gibi of
Turkey
andhad
continuing
operation
sequence. of them had
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
11-15
years and 4 (11,76%) of them had 16 years
had professionaltahakkuk
seniority
of 1-5 years, 1 (3,85%)
ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1 years, and 1 (3,85%) of them
over;
21 Anabilim
(61,76%)
ofaccording
these
were at
of them had 6-10
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlerand
Enstitüsü
Dalı Mali
Hukuk teachers
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
to
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
the
age range of 21-24, 6 (17,65%) of them were
had 11-15 yearsGümrük
and 5vergisinden
(19,23%)
of them had 16
türetilmiĢtir.
doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
diğer vergilerdeofoluşan
süreçten
farklı bir atprocess
of other
taxes. of
Customs
duty disputes
years and over;süreci,
19 (73,08%)
these
teachers
the age
range
25-28,
3 (8,83%) of them
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikleofidari
aşamada
çözümlenmek
place. However,
in the range
case of disputes
not being
were at the age range
21-24,
1 (3,85%)
ofzorundadır.
them
were
at the age
of 29-32
and 4 (11,76%)
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1 33 and over.
yargı yoluna
was at the age uyuşmazlıklarda
range of 29-32
andbaşvurulabilmektedir.
6 (23,07%)
of them was at the age range of
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Gümrük,
Gümrük
Disputes
of them were atAnahtar
the ageKelimeler:
range of
33 and
over.Vergisi,
It
Gümrük Uyuşmazlıkları
Table 3. t-test Analysis Results of the Teachers’ Responses to the Environmental Education
Scale According to Gender Variable
Gender
N
x
Ss
Sd
t
p
Female
Male
82
91
96,46
95,99
3,49
3,52
171
,889
,375
p>0.05
65
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I23 ID:251 K:254
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
From the data in Table 3, in respect
to the
teachers’ ÇÖZÜM
ers about
environmental
education and issues did
1
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI
responses who participated in the research to the
not differ according to the gender by looking at
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Environmental Education and Issues Survey, it
the (p> ,05) t-test results.
CUSTOM
DUTIES
can be mentioned that the opinions of the teachSelin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Table 4. t-test Analysis
Results of the Teachers’ Responses to the Environmental Education
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal
Bayar Üniversitesi
SalihliSchool
MYO, DıĢType
Ticaret Variable
Bölümü
Scale
According
to the
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
yer değiştirmesiNnedeniyle, bu eşyanın
from the
commodities
Ssmovement of commercial
Sd
t
p
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Primary Education
108 aracı olan95,42
171and economic
4,025policy ,00
dış ticaret ve ekonomi politikası
bir vergi
tariff 3,46
that is a foreign trade
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Secondary/High
dolaylı S.
bir vergi türü olan65
gümrük vergisi,97,54
gelir ve
fiscal 3,17
functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
p<0.05
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
education/high
From the data inkanun
Table
4, indışında
respect
to the Bu
teachkapsamı
tutulmuştur.
nedenle, ary
duties
are excluded from school
this law. teachers
Therefore, and primary
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
education
about
environmental
educaers’ responses who
in düzenlenmiştir.
the research
to
sayılıparticipated
Gümrük Kanunu’nda
Bu kanun
regulated by teachers
customs law
numbered
4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
tion
and issues in favor of secondary education/
the Environmental
Education and Issues Survey,
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına was
görea significant
bir
sistematik high
international
tradeteachers
entering customs
territories of at (p< ,05) –t
it was determined
that there
school
by looking
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrükthe
vergisinde
de zorunlu
aşamalar
olan tarh, test
Likeresults.
all other taxes, compalsive levels such as
difference between
thoughts
of the
secondtahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,
Gümrük
CustomsResponses
and Economy
according
Table 5. AnovaGümrükler
Test Analysis
Results
ofSosyal
the
Teachers’
toLisans
theTezinden
Environmental
EduProgramı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
uyuşmazlıkların
çözümProfessional
customs dutiesSeniority
has a different
form from the
cation
Scaledoğan
According
to the
Variable
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Significant
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Proff.
Var.
Sum
of administratively,
Mean
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
legal action can be taken.
Difference
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Seniority
Source
Squares
Sqr.
N
Ss
Sd
F
p
(Turkey)
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
1) 1-5
122 Uyuşmazlıkları
96,34 3,42
Btw.Gr.
9,17
3
3,06
,246 ,864
Gümrük
x
eşyanın
Type of School
x
2) 6-10
30
95,97
3,51
Wit Gr.
2101,92
169
3) 11-15
11
95,50
4,59
Total
2111,09
172
4) 16-over
10
96,21
4,50
p>0.05
66
12,44
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I23 ID:251 K:254
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
From the data in Table 5, in respect
toAġAMADA
the teach- ÇÖZÜM
difference
between
1 them according to the profesĠDARĠ
YOLLARI
ers’ responses who participated in the research to
sional seniority variable by looking at Anova test
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
the Environmental Education and Issues Survey,
results [F(,246), p(,864); p>,05].
CUSTOM
DUTIES
it can be mentioned that there was no significant
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Table 6. Anova Test
Analysis Results of the Teachers’ Responses to the Environmental Edu2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal
Bayar Üniversitesi
SalihliLevel
MYO, DıĢ
Bölümü Variable
cation Scale
According
to the
ofTicaret
Education
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Significant
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Difference
Level of
Var.
Sum
Mean
miktarı veya değeri üzerinden alınan,
ekonomik,
subjectofto customs which
is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında
önemli bir Squares
commodities’quantity and value.
It is are a kind of
(Turkey)
Education
Source
Sqr.
Ss
Sd trade and economic
F policy p
dış N
ticaret ve ekonomi politikası
aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
1) Education
118 vergisi
96,31gibi 3,39
Btw.Gr.
3,25 basis like income
2
1,63
,131tax, as,877
kurumlar
belirli aralıklarla
alınan bir
regular
tax
and corporate
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
2) Science&Lit.
28 gümrüğe
96,07geldiği
3,62
170
12,40
eşyanın
anda birWith.
defayaGr.
mahsus 2107,84
are collected only
once when
commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul
(VUK)’nun
ikinci maddesine
the second item172
of tax procedural law, custom
3) Ma/Doct.
27Kanunu
95,96
3,99
Totalgöre bu 2111,09
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
p>0.05
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
göreto the
bir teachsistematik the
international
customs territories
From the data inişlemlerin
Table 6,sırasına
in respect
Facultytrade
ofentering
Education,
Facultyofof Science and
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
ers’ responses who
participated
the aşamalar
research
Master’s/Doctorate
gümrük
vergisinde de in
zorunlu
olanto
tarh, Literature
Like all otherand
taxes,
compalsive levels such asaccording to the
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
the Environmental
Education
andbirIssues
of education
looking
at Anova
Bakanlığı’na
bağlı ayrı
kuruluşSurvey,
niteliği olan level
by General
Directorate of variable
Customs as by
a part
of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
pLisans
; Tezinden
p>,05].
it can be mentioned
that
thereLisans
wasÖğrencisi
no significant
test
results
[FYüksek
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
(,131), process
(,877) of disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
difference between
graduated
süreci,the
diğerteachers
vergilerde oluşan
süreçten from
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
x
67
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I23 ID:251 K:254
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Table 7. Anova Test AnalysisĠDARĠ
Results
of the Teachers’ Responses to the Environmental EduAġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
cation Scale According to the Age Variable
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Age
1) 21-24
2) 25-28
N
2
116
x
Ss
Var.
Sum of
Mean
2
3
Selin KILINÇ
, Hatice YURTSEVER
Source
Squares
Sqr.
Sd
F
p
,666
,574
Significant
Difference
(Turkey)
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
96,37
3,37
Btw.Gr.
24,68
Özet: Gümrük
28
95,39
3
3,06
vergisi,
Custom12,44
duty is a kind of tariff arising
3,50gümrüğe
Wit tabi
Gr. olan ticari
2086,41Abstract:169
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı 96,63
veya değeri3,56
üzerinden Total
alınan, ekonomik,
to customs which is based on those
3) 29-32
16
2111,09subject 172
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
4) 33-ov.
13
4,65
türüdür.96,08
Aynı zamanda
harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
p>0.05
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kapsamı
tutulmuştur.
nedenle, difference
duties are excluded
from the
this teachers
law. Therefore,
From the data inkanun
Table
7, indışında
respect
to theButeachbetween
aged 21-24, 25gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı participated
Gümrük Kanunu’nda
Bu kanun
customs
law over
numbered
4458.
ers’ responses who
indüzenlenmiştir.
the research
to 28,regulated
29-32byand
33 and
according
to the age
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
the Environmental
Education
and Issues
by looking
at Anova
test
Bölgesine
girişinden başlayıp,
eşyaya Survey,
uygulanacak variable
created beginning
with commodities
subject
to results [F
(,666),
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
; p>,05].
it can be mentioned
that there
no significant
oluşturulmuştur.
Diğerwas
tüm vergilerde
olduğu gibi p(,574)
Turkey
and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
68
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I23 ID:251 K:254
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Table 8. Anova Test Analysis
Results of the Teachers’ Responses to the Environmental
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Education Scale According to the Field of Study Variable
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Field of Study
1) Pre-Sch.Prim. Ed.
N
2
x
Ss
CUSTOM
DUTIES
Var.
Sum
of
Mean
2
3
Source
Sqr.
Selin KILINÇSquares
, Hatice YURTSEVER
Sd
F
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
95,04 3 3,50
Btw.Gr.
235,485
4
58,871 5,273
Celal Bayar
Üniversitesi Salihli
MYO, DıĢ Ticaret
Bölümü
28
p
,001
Significant
Difference
(Turkey)
5-1
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
54 yer
95,41
3,37nedeniyle,
Within
1875,601
eşyanın
değiştirmesi
bu eşyanın
from the 168
movement11,164
of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan,
subject to customs which is based on those
Gr. ekonomik,
5-2
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
3) Prim. Ed.
26
95,85
3,71
Total
2111,087
172 Since they are not collected on
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions.
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Soc. Sc.
5-3
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Trk.Eng.
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
31
96,68
3,31
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
4) Hg.Sch.
vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Sc.Ch.Bio- gümrük
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Maths.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
34 98,32
işlemlerin
sırasına2,87göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
5) High Sch.,
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Lit-Histtahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Phil-Eng
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
p<0.05
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
aşamada
çözümlenmek
place. However,
in the case of disputes
being
From the data inöncelikle
Tableidari
8, in
respect
to the zorundadır.
teach- Education
Pre-School
and not
Primary
Education,
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargı
yoluna
başvurulabilmektedir.
ers’ responses who participated in the research to Science and Technology teachers and Mathematics,
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar
Kelimeler: and
Gümrük,
Gümrük
Vergisi, Social
DisputesSciences, Turkish and English teachers in
the Environmental
Education
Issues
Survey,
Gümrük Uyuşmazlıkları
2) Prim. Ed.
ScienceMaths.
it was determined that there was a significant
difference between Secondary Education/High
School Turkish Language and Literature, History,
Philosophy and English teachers and Primary
favor of Secondary Education/High School Turkish
Language and Literature, Philosophy and English
teachers according to the field of study variable by
looking at Anova test results [F(5,273), p(,001); p<,05].
69
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I23 ID:251 K:254
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Table 9. Arithmetic Averages
of the Teachers’ Responses Who Participated in the
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Environmental SOLUTIONS
Education and
Survey
ADMINISTRATIVE
TO Issues
DISPUTES
OVER
CUSTOM DUTIES
3
ENVIRONMENTAL EDUCATION
AND YURTSEVER
ISSUES
Selin KILINÇ2, Hatice
SURVEY ITEMS
2
x
Skill
Level
4.37
Strongly
Agree
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
17. I definitely do not throw litter and spit on the ground.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarıeffective
veya değeri
üzerinden awareness
alınan, ekonomik,
subject to customs
which is based on 4.34
those
13. Schools are very
in gaining
of environmental
protection.
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
8. Because of unconsciousness,
4.27
dolaylı bir vergi türüthe
olanworld
gümrükfaces
vergisi,serious
gelir ve environmental
fiscal functions.pollution.
Since they are not collected
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
gümrüğe
geldiği be
anda
bir defaya
are collected only education.
once when commodities subject
10. Everyone in eşyanın
the society
should
made
awaremahsus
of the environmental
4.24
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
3. Environmentalgümrük
pollution
negatively
affectsesasları
the country’s
economy.and practises of custom duties4.21
vergilerinin
usul ve uygulama
4458
procedures
are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
6. I feel conscious
of environmental
education.
4.11
Bölgesine
girişinden başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject
to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
9. Environmentaloluşturulmuştur.
education lessons
be olduğu
compulsory
in
all schools.
4.08
Diğer tümshould
vergilerde
gibi
Turkey
and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
11. Family is very
effective
in bringing
4.06
tahakkuk
ve tahsil
aşamaları environmental
Gümrük ve Ticaretawareness.
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
to
18. I definitely notice
when
I saw
someone
polluting
the environment.
4.04
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
customs duties
different form from4.03
the
15. Environment-related
issues should
be added toçözüm
the curriculum
of allhas
thea courses.
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya
sahiptir.in Gümrük
vergisi
uyuşmazlıklarıawareness.
have to be resolved administratively in the4.00
first
14. Family is very
effective
bringing
environmental
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
aşamada I find
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
20. I necessarilyAncak
read all idari
the resources
on environment.
3.99
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
16. Award-winning
activities related to the environment should
be organized at schools. 3.98
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Strongly
Agree
Strongly
Agree
Strongly
Agree
Strongly
Agree
Agree
Agree
Agree
Agree
Agree
Agree
Agree
Agree
23. I can give lessons to students regarding environmental education.
3.98
Agree
7. The most important environmental problem is air and water pollution.
3.97
Agree
12. Trainings about environment should be given to families.
3.96
Agree
24. I tell everyone around me about the environmental events I was influenced by.
3.95
Agree
19. I always attend the trainings on the environment.
3.92
Agree
6. The most important environmental problem is soil erosion and pollution.
3.87
Agree
1. The increasing number of motor vehicles has affected the air, water and soil pollution.
3.86
Agree
70
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I23 ID:251 K:254
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
5. The most important environmental
problem is the
rapid urbanization
ĠDARĠ AġAMADA
ÇÖZÜM
YOLLARI1 and noise
pollution.
3.83
Agree
22. I show my reactions when confronted with an event that damages the environment.
3.80
Agree
2. The depletion of the ozone layer has led to an increase in cancer.
3.71
Agree
4. Global warming is the most important environmental event to take measures.
3.69
Agree
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
it was determined that article 4 stating “Global
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari warming
Abstract: is
Custom
duty is important
a kind of tariff environmental
arising
the most
event
eşyanınaverage
yer değiştirmesi
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
rom the arithmetic
of thenedeniyle,
teachers’
rex
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, to subject
to
customs
which
is
based
on
those
take measures.” ( =3.69), article 2 stating
sosyal veinmali
fonksiyonlarının
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
sponses to the survey
Table
9, it wasyanında
determined
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi “The
tariff that
is a foreignof
trade
economiclayer
policy has led to an
depletion
theandozone
türüdür. Aynı
harcamalar
üzerinden
alınan
instrument in addition to its economic, social and
that article 17 stating
“I zamanda
definitely
do not
throw
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve increase
fiscal functions.
Since they (arex not
collected article
on
in cancer.”
=3.71),
22 stating
x =4.37),
vergisi gibi (
belirli
aralıklarla article
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
litter and spit onkurumlar
the ground.”
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan “Ianshow
indirect my
tariffreactions
on expenditures,
customconfronted
duties
when
with an
13 stating “Schools
verygeldiği
effective
gaining
eşyanınare
gümrüğe
anda birindefaya
mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi event
to foreign
arrive at the the
custom.
According to
thattrade
damages
environment.”
( x =3.0),
awareness of environmental
protection.”
( x =4.34),
Usul Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, article
duties 5
arestating
excluded“The
from this
law.important
Therefore, environmenmost
article 8 statinggümrük
“Because
vergilerininof
usulunconsciousness,
ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun talregulated
by customs
law numbered
4458.
problem
is the rapid
urbanization
and noise
the world is faced
environmental
ile dış with
ticarete serious
konu olan eşyanın
Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak pollution.”
created beginning
commodities
subject to1 stating “The
( x with
=3.83)
and article
pollution.” ( x =4.27),
stating
işlemlerin article
sırasına 10 göre
bir “Everysistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi increasing
Turkey and continuing
numberwith
of operation
motor sequence.
vehicles has affected
one in the society
should
bedemade
gümrük
vergisinde
zorunluaware
aşamalar of
olanthe
tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil x
ve Ticaret the
assessment,
accrual
andsoil
collecting
are regulated
air, water
and
pollution.”
( x =3.86) were
=4.24)Gümrük
and article
environmental education.”
( aşamaları
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and
Economy
Ministry
according
theEnstitüsü
itemsMaliye
with
the lowest
arithmetic
averages in
3 stating “Environmental
negatively
Programı
Yüksekpollution
Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
survey.
thefrom
teachers’
responses
Gümrük
vergisinden doğan
çözüm the
customs
dutiesIn
hasrespect
a differenttoform
the
affects the country’s
economy.”
( xuyuşmazlıkların
=4.21) were
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
tobethe
survey
items, itincan
be stated that the
yapıya
sahiptir. arithmetic
Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları
have to
resolved
administratively
the first
the items with the
highest
averages
in given
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
the lowest
averages were the
Ancak
idarithe teachers’
aşamada
çözümlenemeyen
solvedwith
administratively,
legal arithmetic
action can be taken.
the survey. In respect
to
responses items
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
relatedCustom,
to global
depletion of the
Key words:
Customwarming,
Duties, Custom
given to the survey items, it can be stated that the items
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
items with the highest
arithmetic averages were ozone layer, sensitivity to environmental issues,
the items related to environmental pollution, the and air, soil, water and noise pollution. Also, in
effect of the educational institutions in gaining respect to the responses to the survey items and
environmental awareness, the significance of general arithmetic average of the survey ( x =4.01;
environmental education and economic losses Agree), it is concluded that the teachers have sufof environmental pollution. From the arithmetic ficient knowledge about the environmental events,
average of the teachers’ responses to the Environ- environmental education and environmental polmental Education and Issues Survey in Table 9, lution. In addition, in respect to the responses to
General arithmetic average: 4.01
71
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I23 ID:251 K:254
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
the survey and the general arithmetic
average of ÇÖZÜM
the secondary
education/high
school teachers and
1
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
the survey, it can be said that the teachers express primary education teachers about environmental
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
their ideas and make various estimations with the education and issues in favor of secondary educaCUSTOM DUTIES
influence of their preliminary information related tion/high school teachers. Thus, teachers working
3
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
in secondary
education can be said to exhibit more
to some environmental events and disasters.
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
precise thoughts on environmental education and
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
RESULTS AND DISCUSSION
issues compared to primary school teachers.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
In
respect to the result of the –t test analysis of
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
and value. It is are a kind of
teachers’ responses
who participated in the
This research has
been
carried
out aracı
in order
to thecommodities’quantity
dış ticaret
ve ekonomi
politikası
olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan research
instrument to
in addition
to its economic, socialEducation
and
the Environmental
and Isdetermine the thoughts
of the
dolaylı bir vergi
türü Primary
olan gümrükEducation
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir sues
regular
basis
like
income
tax
and
corporate
tax,
as
Survey depending on the level of education
Pre-School Teaching,
School
Teaching,
vergi türüPrimary
olmadığından,
dış ticarete
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus variable,
are collecteditonly
once determined
when commodities subject
was
that there was no
Science and Technology,
Mathematics, Social
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu significant
the second item
of tax procedural
law, custom
difference
between
male and female
Studies, Turkish
and English teachers and the
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 teachers.
procedures Thus,
and practises
of custom
female
and duties
maleareteachers can be
Secondary Education
Physics, Chemistry, Biology,
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
to have
similar
thoughts has
about
ile dış ticarete
konu olan eşyanın
Türkiye Gümrük said
Through
this law,
a systematization
been environmental
Mathematics, Turkish
Language
and Literature,
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
issues.customs territories of
işlemlerin
sırasına teachers
göre
bir working
sistematik education
international and
trade entering
History, Philosophy
and English
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
vergisinde
de zorunlu
aşamalarDirecolan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
in public schoolsgümrük
under
Hakkari
Provincial
respect accrual
to theandresult
ofarethe
–t test analysis of
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret Inassessment,
collecting
regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
torate of National
1 Education about environmental
the
teachers’
responses
who
participated
in the
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and Economy
Ministry
according
to
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
education and issues.
In the research, whether
to the
and IstüretilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm research
customs duties
has Environmental
a different form fromEducation
the
süreci,teachers
diğer vergilerde
oluşan
süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
the thoughts of the
about
environmental
sues
Survey depending on the level of education
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle differed
idari aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
education and issues
was
also analysed
variable,
it was determined that there was no sigAncak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargı
yoluna
başvurulabilmektedir.
depending on the variables of gender, professional nificant difference between the teachers
graduated
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Kelimeler:
Gümrük, Gümrük
Disputes
seniority, schoolAnahtar
type, level
of education,
age Vergisi,
and from
the Faculty of Education, Faculty of Science
Gümrük Uyuşmazlıkları
Results
field of study.
and Literature and Master’s/Doctorate. Thus, the
teachers graduated from the Faculty of Education,
In respect to the variable of the school level the
Faculty of Science and Literature and Master’s/
teachers who participated in the research and as
Doctorate can be said to have similar thoughts
a result of the –t test analysis of the teachers’
about environmental education and issues.
responses to the Environmental Education and
Issues Survey, it was determined that there was In respect to the result of the Anova test analysis
a significant difference between the thoughts of of the teachers’ responses who participated in the
72
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I23 ID:251 K:254
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
teachers
in favor1 of Secondary Education/High
research to the Environmental
Education
and ÇÖZÜM
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI
Issues Survey depending on the professional
School (Turkish Language and Literature, HisADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
seniority variable, it was determined that there
tory, Philosophy, English Teaching) teachers by
CUSTOM DUTIES
was no significant difference between the teachlooking at Anova test results.
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
ers with the professional seniority of 1-5 years,
2
respect
to the
teachers’
responses given to the
Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. MaliIn
Hukuk
Programı
Yüksek
Lisans Öğrencisi
3
6-10 years, 11-15 Celal
years
and 16
and
over
years.Salihli MYO,
Celal
Bayar
Üniversitesi
DıĢ Ticaret Bölümü
Environmental Education and Issues Survey items,
Thus, the teachers can be said to have similar
itemsCustom
withdutythe
averages
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari the
Abstract:
is a highest
kind of tariffarithmetic
arising
thoughts about environmental
education
and bu
issues
eşyanın yer değiştirmesi
nedeniyle,
eşyanın
from the movement of commercial commodities
said
be related
issues
such as personal
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, can
subject
to to
customs
which is to
based
on those
depending on the
professional
seniority
variable.
sosyal
ve mali fonksiyonlarının
yanında
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
environmental
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi sensitivity,
tariff that is a awareness,
foreign trade and
economic policy pollution and
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
In respect to thedolaylı
resultbirof
thetürüAnova
testvergisi,
analysis
education
vergi
olan gümrük
gelir ve environmental
fiscal functions. Since
they are not towards
collected onenvironmental
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
of the teachers’ responses
who participated
theolan issues,
and
items with
theduties
lowest arithmetic
vergi türü olmadığından,
dış ticarete in
konu
an indirect
tariffthe
on expenditures,
custom
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
research to theolmak
Environmental
and
can
said
be related
to issues about
üzere alınmaktadır.Education
Gümrük vergileri,
Vergi averages
to foreign trade
arrive
at theto
custom.
According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Issues Survey depending
on the age variable,
toduties
pollutions
such as air, soil, water pollution,
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
it was determined
that there was no significant
global
warming and depletion of the ozone layer.
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
difference between
the teachers aged 21-24,
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak With
createdreference
beginning with
subject responses
to
tocommodities
the
teachers’
to the
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade
entering
customs
territories
of
25-28, 29-32 and
33
and
over.
Thus,
the
teacholuşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi survey
Turkey and
continuing
operationarithmetic
sequence.
items,
thewith
general
average of
vergisinde
de zorunlu
aşamalarabout
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
ers can be saidgümrük
to
have
similar
thoughts
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret the
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
survey was determined to be equivalent to
Bakanlığı’na
bağlı
bir kuruluş
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
environmental education
andayrı
issues
depending
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük “Agree”
Customs Maliye
and
according
as aEconomy
general
value.
This state reveals that
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
on the age variable.
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm the
customs
duties has
different
form
from thelevel (Strongly
teachers
areanot
at the
desired
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
uyuşmazlıkları Agree)
have to be
resolved
administratively ineducation
the first
In respect to theyapıya
resultsahiptir.
of theGümrük
Anovavergisi
test analysis
about
environmental
and issues.
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idariwhoaşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
of the teachers’ responses
participated
in the
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Recommendations
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
research to the Environmental Education and
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Pre-service teachers studying at the science faculIssues Survey depending
on the field of study
ties have more courses related to environmental
variable, it was determined that there was a sigeducation. Thus, teachers who graduated from
nificant difference between Secondary Education/
the science departments have more information,
High School (Turkish Language and Literature,
History, Philosophy, English Teaching) teachers
awareness, sensitivity, behaviors and perceptions
and Primary Education (Pre-School, Primary
towards the environment. Thus, all pre-service
teachers studying at the universities should be
Education, Science and Technology, Mathematics,
Social Sciences, Turkish and English Teaching)
informed and conscious regarding the environ73
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I23 ID:251 K:254
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ment and environmental issues
through
giving ÇÖZÜM
Education
starts 1in the family and the first basic
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI
education is given to the child in the family.
environmental education courses both theoretiADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Therefore, the parents should be educated recally and practically.
CUSTOM DUTIES
garding the environment and the parents should
The majority of graduate teachers graduated
from 2, Hatice YURTSEVER3
Selin KILINÇ
be more sensitive towards environment as well
2
Celal
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
non-thesis master’s
programs.
The
teachers
with
3
as more
aware
and sensitive to their children’s
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü
non-thesis master’s degree do not receive education
behaviours towards the environment.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
related to environmental
education as they often
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
both
public
education centers
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, Basic
subject training
to customs by
which
is based
on those
receive courses of
educational
sciences
during
the
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
institutions
and organizations
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi and
tariff the
that isrelevant
a foreign trade
and economic policy
master’s education.
Thus,
all pre-service
teachers
türüdür.
Aynı zamanda
harcamalar üzerinden
alınan
instrument in addition to its economic, social and
be provided
individuals
having
bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve should
fiscal functions.
Since they aretonotthe
collected
on
studying master’sdolaylı
degree
should
made
conscious
kurumlar
vergisi
gibi be
belirli
aralıklarla
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
jobsonwhich
maycustom
leadduties
to environmental
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan different
an indirect tariff
expenditures,
regarding the environment
and environmental
eşyanın gümrüğe geldiği
anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
(the
etc.)
andtoindividuals reolmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi pollution
to foreign trade
arriveheating,
at the custom.
According
issues through giving
environmental
education
Usul Kanunu
(VUK)’nun ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
ceiving
certificates at the end of these trainings
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
courses both theoretically
andusulpractically.
gümrük vergilerinin
ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
must
be employed in such jobs.
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
While preparing Bölgesine
curriculum
of the
courses,
girişinden
başlayıp,
eşyayacourses
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
REFERENCES
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
related to environmental
should
begibi Turkey and continuing with operation sequence.
oluşturulmuştur. education
Diğer tüm vergilerde
olduğu
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, AKSOY,
Like all other
compalsive levels suchK.,
as (2011). Farklı
B.,taxes,
ve KARATEKİN,
added especially
to allve the
different
tahakkuk
tahsil classes
aşamaları at
Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General
Directorate of Customs
asöğrencilerinin
a part of
programlardaki
lisans
çevreye
1
Bu related
çalıĢma,
Celal
Bayar
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı
Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
levels or subjects
toMüdürlüğü
the Üniversitesi
environment
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
of disputes over
yönelik
duyuşsal
eğilimleri,
Türkiye Sosyal
türetilmiĢtir.
uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
should be addedGümrük
to thevergisinden
contentdoğan
of some
courses.
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process
of other taxes. Dergisi,
Customs duty
disputes23-36
Araştırmalar
15(3),
yapıya related
sahiptir. to
Gümrük
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
In addition, issues
the vergisi
environment
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
idari
aşamada
çözümlenemeyen ALTINBAY,
solved administratively,
action canÇevresel
be taken.
A., legal
(2007).
faaliyetlerin
should be givenAncak
to students
both theoretically
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key raporlanması,
words: Custom, Custom
Duties, Custom
Akademik
Bakış Uluslararası
and practically.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 11, 1-11
All individuals in society should be educated
BAŞAL, H. A., (2005). Çocuklarda çevre bilinci
through education programs, seminars, symve duyarlılığının geliştirilmesi, I. Ulusal
posiums, discourses and discussion programs
Erciyes Sempozyumu, 23-25 Ekim, Kayseri
about the environment, and the societies should
be made more conscious about the subjects such
BAYRAM, H., (2005). Türkiye’deki hava kirliliği
sorunu, nedenleri, alınan önlemler ve mevcut
durum, Toraks Dergisi, 6(2), 159-165
as environmental issues and environmental pollution by means of media.
74
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I23 ID:251 K:254
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
And Home Economics,
BUDAK, B., (2008). İlköğretim
kurumlarında
1
ĠDARĠ
AġAMADA ÇÖZÜMConsumer
YOLLARIStudies
çevre eğitiminin yeri ve uygulama çalışmaları,
p. 185-191
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege
GERAY, C., (2002). Çevre bilinci ve duyarlığı
CUSTOM DUTIES
Üniversitesi, İzmir.
için halkın3 eğitimi, İmaj Yayınları, Ankara
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER
CANSARAN, A., YILDIRIM,
C., ve diğ., (2010).
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
GEZER,
K.,Bölümü
ÇOKADAR, H., KÖSE, S., ve
Bayar Üniversitesi
DıĢ Ticaret
Çevre eğitimi. (Ed. OrçunCelal
Bozkurt),
PegemSalihli MYO,
BİLEN, K., (2006). Lise öğrencilerinin çevreye
Akademi, Ankara
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
fromyönelik
the movement
of commercialkarşılaştırılması:
commodities
tutumlarının
Buldan
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
CAPRA, F., (2009).
Batı
düşüncesinde
dönüm
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
and value.
It is are a kind of
örneği, Buldan
Sempozyumu,
Pamukkale
dış ticaret
ve ekonomiArmağan),
politikası aracı olan
bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
noktası. (Çev.
Mustafa
İnsan
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument
in addition to Cilt,
its economic,
social and
Üniversitesi,
1, 71–78
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Yayınları, İstanbul
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Çevre
ve Türkiye.
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan GÖRMEZ,
an indirect tariffK.,
on (2003).
expenditures,
customsorunları
duties
eşyanın gümrüğe
geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
DPÖ, (2006). Çevre.
http://www.devplan.org/
GazitradeKitabevi,
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign
arrive at the Ankara
custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun
ikinci Tarihi:
maddesine göre
Macro-eco/2–13.pdf
Erişim
25 bu the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
(2007).
Çevre
Nobel
procedures and K.,
practises
of custom
duties sorunları.
are
Eylül 2014gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 GÖRMEZ,
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Yayınları,
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through
this law, Ankara
a systematization has been
DUMAN, H., (2006).
Hatay bölgesindeki
filtre
Bölgesine girişinden
başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
fabrikalarının
çevre kirliliğine
etkisinin
Ç., ve ÇOBANOĞLU,
oluşturulmuştur.
Diğer tüm olan
vergilerde
olduğu gibi GÜLER,
Turkey and continuing
with operation sequence.Z., (1997). Togümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
araştırılması.
Mustafa
Kemal
prak accrual
kirliliği.
Barok are
Ofset
Ltd. Şti., Ankara
tahakkuk
ve tahsil
aşamalarıÜniversitesi,
Gümrük ve Ticaret
assessment,
and collecting
regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Fen Bilimleri
Enstitüsü,
Yayımlanmamış
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
LisansGenel
Tezinden
GÜNEY,
E.,Yüksek
(2002).
kirlenmesi.
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
of
disputesçevre
over
Yüksek Lisans
Tezi,
Mustafa
Kemal ÜnitüretilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
Çantay
Ankara
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process
of otherKitabevi,
taxes. Customs
duty disputes
versitesi, Antakya
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
GÜNEY,
E., (2003).
Çevre
ve insan. Çantay
Ancak
idari ve aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
legal action
can be taken.
ERKAL, S., ŞAFAK,
Ş.,
YERTUTAN,
C.,
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
İstanbul
Key Kitabevi,
words: Custom,
Custom Duties, Custom
(2011). Sürdürülebilir
kalkınma
ve
çevre
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
bilincinin oluşturulmasında
ailenin rolü,
İNCEKARA, S., ve TUNA, F., (2010). Ortaöğretim
Sosyoekonomi, 1, 146-157
öğrencilerinin çevresel konularla ilgili bilgi
düzeylerinin ölçülmesi: Çankırı ili örneği,
ERTÜRK, H., (1996). Çevre bilimlerine giriş.
Marmara Coğrafya Dergisi, 22, 168-182
Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı
Yayınları, No. 10, Bursa
JOSEPH, B., (2009). Environmental studies
(second edition). Tata Mc Graw-Hill, New
Delhi
FEGEBANK, B., (1990). Environmental education, a task for home economists, Journal Of
75
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I23 ID:251 K:254
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
KARA, S., DÖĞEROĞLU, T., veĠDARĠ
diğ., (2009).
Çevre ÇÖZÜManayasa.uc?p1=56
Adresinden 25 Kasım
AġAMADA
YOLLARI1
2014 Tarihinde Alınmıştır
sağlığı. Anadolu Üniversitesi, Açıköğretim
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Fakültesi Yayınları, Eskişehir
TÜRKÜM, S. A., (1998). Çağdaş toplumda çevre
CUSTOM DUTIES
sorunları ve çevre bilinci. Anadolu Üniversitesi,
KARASAR, N., (2006). Bilimsel araştırma
yönSelin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Açıköğretim Fakültesi Yayınları, Eskişehir
temi. Nobel Yayınevi,
Ankara
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
TÜRKÜM, A. S., (2006). Çağdaş toplumda çevre
ÖZEY, R., (2009). Çevre sorunları. Aktif Yayınevi,
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Custom duty is a kind of tariff arising
sorunları
ve çevre bilinci, http://www.aof.edu.
İstanbul eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın Abstract:
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject
to
customs
which is based on those
tr/kitap/IOLTP/1268/unite10.pdf
Adresinden
ve maliKaldırma
fonksiyonlarınınkapasitesi:
yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
POSTEL, S., sosyal
(1994).
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff26
that Ekim
is a foreign
trade Tarihinde
and economic policy
2014
Alınmıştır
Aynı zamandayük.
harcamalar
üzerinden
alınan
instrument in addition to its economic, social and
dünya’nın türüdür.
taşıyabileceği
Tema
Vakfı
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir UNESCO,
regular basis like income
tax and6a
corporate
tax, as
Yayınları, İstanbul
(1997).
Adult
environmentel
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected
only once awarenessand
when commodities subject
education,
envivonmental
olmak üzere
alınmaktadır. Gümrük
vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
SARIGÖZ, O., (2013).
Ortaöğretim
öğrencilerinin
action,
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second
itemhttp://www.unesco.org/education/uie/
of tax procedural law, custom
çevre ile ilgili
ve tutulmuştur.
düşüncelerinin
kanun davranış
kapsamı dışında
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
confintea/pdf/6a.pdf
11 Kasım
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures
and practises of customAdresinden
duties are
değerlendirilmesi,
Yüzüncü
Üniversitesi
sayılı Gümrük
Kanunu’ndaYıl
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
2014
Alınmıştır
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through
this Tarihinde
law, a systematization
has been
Eğitim Fakültesi
10(1), eşyaya
87-105
BölgesineDergisi,
girişinden başlayıp,
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
ve DIMIŞKI,
E.,sequence.
(1999). UNESCODiğer tüm vergilerde olduğu gibi ÜNAL,
Turkey andS.,
continuing
with operation
SENCAR, Ö., veoluşturulmuştur.
GÖKMEN,
S.,
(2004).
Tarımsal
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
UNEP himayesinde çevre eğitiminin gelişimi
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
ekoloji. Gaziosmanpaşa
Üniversitesi
Ziraat
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
ve Türkiye’de
ortaöğretim
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı
Mali
Hukuk toçevre eğitimi,
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Fakültesi Yayınları,
Tokat
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
Hacettepe Üniversitesi Eğitim
Fakültesi
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci,
diğer vergilerde
oluşan süreçten
farklı bir
process
of other 16,
taxes.142-154
Customs duty disputes
Dergisi,
TARKAN, A. S.,
(2006).
Reproductive
ecology
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
önceliklefish
idariinaşamada
çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
of two cyprinid
an oligotrophic
lake
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen VAİZOĞLU,
solved administratively,
action can be taken. H., (2005). Bir
S., legal
ve ALTINTAŞ,
1
uyuşmazlıklarda
yargı
near the southern
limits
ofyoluna
theirbaşvurulabilmektedir.
distribution
Key tıp
words:
Custom, Custom
Duties,öğrencilerinin
Custom
fakültesi
son sınıf
çevre
Anahtar
Kelimeler: Gümrük,
Gümrük
Vergisi,
Disputes
range. Ecology
of Freshwater
Fish 15,
131-138
bilincinin değerlendirilmesi, TSK Koruyucu
Gümrük Uyuşmazlıkları
Hekimlik Bülteni, 4(4), 151-171
TONT, S. A., (2001). Sulak bir gezegenden öyküler.
TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları, Ankara
YÜKSEL, Ş., ve TOKAY, S., (2004). Çevre ve
insan. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları,
TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASI, (1982).
İstanbul
Sağlık hizmetleri ve çevrenin korunması, 56.
Madde, http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/
76
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİ ALAN 60 AY VE ÜZERİ ÇOCUKLARIN
ANNELERİNİN ÇOCUK YETİŞTİRME TUTUMLARININ BAZI
DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ (KIRIKKALE İLİ ÖRNEĞİ)1
EVALUATION OF MOTHERS’ CHILD REARING ATTITUDES OF 60
MONTH-CHILDREN AND OVER IN PRESCHOOL EDUCATION WITH
REGARD TO SOME VARIABLES (KIRIKKALE SAMPLE)
Pınar YENER1, Gülümser GÜLTEKİN AKDUMAN2
Bilim Uzmanı, Okul Öncesi Öğretmeni, Ankara / Türkiye
Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Okul Öncesi Öğretmenliği A.D. Ankara / Türkiye
1
2
Öz: Bu araştırma, okul öncesi eğitimi alan 60 ay ve üzeri
çocukların annelerinin çocuk yetiştirme tutumlarının bazı
değişkenlere göre incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2011-2012 eğitim öğretim yılı içerisinde
Kırıkkale’nin merkez ilçesinde bulunan resmi ilköğretim
okullarının anasınıfları ile resmi bağımsız anaokullarına
devam eden 60 ay ve üzeri çocuklar ile anneleri oluşturmuştur. Evrenden basit tesadüfi örnekleme metodu ile en
az 780 denek sayısı belirlenmiş olup, ulaşılan 800 anne
araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Araştırmada veri
toplamak amacıyla Genel Bilgi Formu ve Aile Hayatı ve
Çocuk Yetiştirme Tutumu Ölçeği (PARİ) kullanılmıştır.
Elde edilen veriler SPSS 20 paket programında, bağımsız
değişkenlerin kategori sayısına göre, bağımsız örneklemler
için T testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ile analiz
edilmiş olup; anlamlı çıkan farklılıklarda, grup farklılıklarını
inceleyebilmek amacıyla Bonferroni testi kullanılmıştır.
Araştırma sonucunda; annelerin çocuk yetiştirme tutumları
alt boyutlarından aşırı kontrolcü annelik, demokratik tutum
ve eşitlik koruma, ev kadınlığı rolünü reddetme, karı koca
geçimsizliği ve sıkı disiplinin; ailenin aylık geliri, ailenin
tipi, annenin yaşı, medeni hali, öğrenim durumu ve mesleği
değişkenlerine göre istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık
gösterdiği (p<0,05) belirlenmiştir.
Abstract: The purpose of this study was to evaluate of
mothers’ child rearing attitudes of 60 month-children and
over in preschool education with regard to some variables.
The population of the research was comprised of 60 monthchildren and over studying at nursery schools in central
districts of Kırıkkale and official independent preschools
during 2011-2012 school year, and their mothers. By using
the random sampling method, it is found that the number of
subjects should be at least 780. Thus, 800 mothers formed
the sample of the research. General Information Questionnaire and Parent Attitude Research Instrument - PARI Scala
was used in the study. The data collected in the research
are analysed with SPSS 20.0 by using T test and one-way
analysis of variance (ANOVA) for independent samples according to the number of category of independent variables.
When a significant difference is found, Bonferroni test is
used to examine the group differences. The results of the
study show that; from the sub-dimensions of mothers’ child
rearing attitudes overprotective maternity, democratic attitude
and protecting the sense of equity, denying the housewife
role, being over disciplined or disagreement between parents
dimensions show significant difference (p<0,05).
Key Words: Parental Attitudes, Preschool Education., Child
Development, Child Education
Anahtar Kelimeler: Anne Baba Tutumu, Okul Öncesi
Eğitim, Çocuk Gelişimi, Çocuk Eğitimi
Doi: 10.17368/UHBAB.20151410932
(1) Sorumlu Yazar: Gülümser GÜLTEKİN AKDUMAN, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi Okul Öncesi
Öğretmenliği A.D. Ankara / Türkiye gulumsergultekin@yahoo.com Geliş Tarihi / Received: 19.012.2014 Kabul
Tarihi/ Accepted: 03.04.2015 Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application)
Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee” (Araştırmada
Kurum İzni Var / Yok) “YOK” “The Research Council Permit Yes / No” “NO”
77
1. GİRİŞ
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
2011; YOLLARI
Yıldız, 2011;
Özyürek ve Tezel Şahin,
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
2012). Anne babalar çocuklarına model olarak,
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Çocuğun anne, baba ve
kardeşler ile olan ilişkiçocukta olumlu ya da saldırgan davranışlar gibi
leri, onun tüm yaşamını ve tüm gelişim alanlarını
CUSTOM DUTIES
olumsuz davranışların yerleşmesine katkı sağla3
etkileyen önemli bir etkendir. Çocuğun
ailedeki
Selin
KILINÇ2, Hatice
yan YURTSEVER
en önemli kişilerdir (Özyürek, 2004; Yıldız,
bireyler ile olan iletişimi,
onun
tüm
2
Celal Bayar etkileşimi;
Üniversitesi Sosyal
Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
2004; Hilooğlu, 2009; Attili, Vermigli & Roazzi,
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
yaşamı boyunca kullanacağı ve benimseyeceği
2011; Durualp ve Aral, 2011). Her anne bilerek
tutum ve davranışların
temelini
oluşturur.
Aile,
Özet: Gümrük
vergisi, gümrüğe
tabi olan
ticari
Custom duty is a kind of tariff arising
yaAbstract:
da bilmeyerek
çocuğuna karşı farklı tutumlar
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
toplumun en küçük
içinde
yaşadığı
miktarı birimidir
veya değeri ve
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject to customs which is based on those
sergileyebilmektedir.
Bazı çocuklar daha çok sevgi
ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
toplumun tüm sosyal
özelliklerini
üzerinde
barındırır.
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi görmekte,
tariff that is abazıları
foreign trade
anddisiplin
economic policy
sıkı
altında tutulmakta,
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Aile çocuğun tüm
gelişim
alanlarını
etkilediği
gibi,
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve bazıları
fiscal functions.
Since
they
are
not
collected
on
ailede istenmeyen çocuk olarak
görünmekte,
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
onun sağlıklı birvergikişilik
gelişiminde
de
oldukça
türü olmadığından, dış ticarete konu olan bazılarına
an indirect tariff
expenditures,
custom duties
ise ondaha
çok hoşgörü
gösterilmektedir.
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
önemlidir. Bununla
birlikte
ailede;
çocuğun
hem
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi Bütün
to foreign
arrivetutumlar,
at the custom.çocuğun
According tohem kişiliğinin,
butrade
farklı
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
toplumun bir ferdi
olduğu
benimsetilir,
hem
de
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, hem
dutiesde
aregelişimin
excluded from
this law. biçimler
Therefore, kazanmasına
değişik
gümrük içselleştirmesi
vergilerinin usul ve uygulama
esasları
4458
procedures and practises of custom duties are
toplumun kurallarını
sağlanır
(PeArias
ve Brody, 1998;
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun neden
regulatedolmaktadır
by customs (Beach,
law numbered
4458.
ile dış
ticareteAlisinanoğlu
konu olan eşyanın ve
Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
terson ve Hawley,
1998;
Özbey,
1998;withÖzyürek
Tezel
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak Yavuzer,
created beginning
commoditiesve
subject
to Şahin, 2005;
işlemlerin
sırasına
göre
bir 2011).
sistematik
international trade entering customs territories of
2011; Deveci, 2011;
Erdoğan
ve Uçukoğlu,
Poyraz ve Özyürek, 2005; Lopez Turley, 2003).
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk yetiştirme
ve tahsil aşamaları
Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Anne - babanın çocuk
tutumu,
çocuğun
aile
ile ilişkilerin
baba tutumlarıBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan Ailede
by General
Directorate
of Customsve
as anne
a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
gelişimini etkileyen
en
önemli
etkendir.
Annenın
çocuğun
tüm
etkileyen
önemli bir
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekyaşamını
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
disputes
over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs
duties
has
a
different
form
from
the
babanın çocuk yetiştirme yaklaşımı, kendi kişilik unsur olduğunu vurgulayan, çocuğun gelişim
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya
sahiptir.
Gümrük vergisiöğrenmiş
uyuşmazlıkları alanlarına
have to be resolved
administratively
in the
firstsayıda çalışma
özellikleri, kendi
anne
- babalarından
etkisini
vurgulayan
çok
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari veaşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
legal action
can be vd.,
taken. 2000; Yılmaz,
oldukları davranış
kalıpları
yaşadıkları
çevre, vardır
(Akyıl, 2000;
Dagget
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
eğitim durumları vb. etmenlerden etkilenir (Be- 2000;
Key words:
Custom,
Custom
Duties, Custom2001; Kehale,
Çakır,
2001;
Gökçedağ,
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
ach, Arias ve Brody,
Güngör, 2002; Sigel, 2002; Rodriguez, 2003; Özyürek, 2004; WhiteGümrük 1998;
Uyuşmazlıkları
McGillicuddy-DeLisi ve Goodnow, 2014). Anne
babaların çocuklarına karşı tutumları literatürde
genel olarak demokratik, aşırı koruyucu, baskıcı
ve otoriter, ilgisiz, aşırı hoşgörülü ve tutarsız
tutumlar olarak sınıflandırılmaktadır (Yavuzer,
2001; Nelsen, Lott ve Glenn., 2002; Yıldızbaş,
2009; Sezer ve Oğuz, 2010; Çağdaş ve Seçer,
side-Mansel ve diğ.2009; Erdoğan ve Uçukoğlu,
2011; Samancı ve Diş, 2014). Ancak Kırıkkale
il merkezinde böyle bir çalışmanın yapılmasının,
burada yapılacak aile eğitim çalışmalarına ışık
tutacağı düşünülmektedir. Araştırmadan elde edilen
sonuçların, ebeveynlerin eğitim gereksinimlerinin
karşılanmasında rehber olacağı düşünülmektedir.
78
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ölçek çocuğun
annesi
tarafından doldurulmuştur.
Bu nedenle bu çalışmada Kırıkkale
merkezin- ÇÖZÜM
1
ĠDARĠil AġAMADA
YOLLARI
Anketlerin dağıtılmasının ardından geriye dönen
de okul öncesi eğitim kurumuna devam eden
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
ve uygunluğu tespit edilen 800 anket formu isçocukların annelerinin çocuk yetiştirme tutumlaCUSTOM DUTIES
tatistiksel analiz için değerlendirmeye alınmıştır.
rının incelenmesi ve etkili olabilecek etmenlerin
2
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER3
belirlenmesi amaçlanmıştır.
2.3. Verilerin Toplanması
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
2. YÖNTEM
Araştırmada veri toplamak için; çocukların anneÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
lerinin
demografik bilgilerini elde etmek amacıyla
2.1. Araştırmanın
Modeli
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
hazırlanan
“Genel Bilgi Formu” ve annelerin
sosyalalan
ve mali
fonksiyonlarının
yanında
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Okul öncesi eğitimi
60
ay
ve
üzeri
çocukların
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi çocuk
tariff that
is a foreign trade
and economic
policy
yetiştirme
tutumlarını
ölçebilmek
amacıyla
türüdür.
Aynı zamandatutumlarının
harcamalar üzerinden
alınan
instrument in addition to its economic, social and
annelerinin çocuk
yetiştirme
bazı
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve “Aile
fiscal functions.
Since
they
are
not
collected
on
Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutum Ölçeği
kurumlar inceleneceği
vergisi gibi belirlibu
aralıklarla
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
değişkenler açısından
araştırmavergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan (PARİ)”
an indirect kullanılmıştır.
tariff on expenditures,Çalışmanın
custom duties yürütüleceği
eşyanın gümrüğe
geldiğiVeriler
anda bir önceden
defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
nın modeli betimsel
modeldir.
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi okulların
to foreign trade
arrive at the custom. According
to
belirlenmesinin
ardından,
Kırıkkale İl
Kanunu (VUK)’nun
maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
belirlenmiş olanUsulkitleden
seçilenikinci
örneklemden,
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, Milli
duties Eğitim
are excluded
from this law. Therefore,
Müdürlüğü’nden
belirtilen okullarda
gümrük vergilerinin usul
ve uygulamakesitsel
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
aynı zamanda toplandığından;
araştırma
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun araştırmanın
regulated by customs
law numbered hususunda
4458.
yürütülebilmesi
gerekli
bir betimlemedir.
verilerin
analizi
ile dışAraştırma,
ticarete konu olan
eşyanın Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
Milli Eğitim
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak izinler
created alınmıştır.
beginning withİlcommodities
subjectMüdürlüğü’nden
to
dikkate alındığında,
yanı
işlemlerinbetimsel
sırasına tekniklerin
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
yazısıyla
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi alınmış
Turkey and onay
continuing
with operationbirlikte
sequence. Kırıkkale ili
sıra karşılaştırmaları
da gerektirdiği
için genel
gümrük vergisinde
de zorunlu aşamalar
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
bulunan
ilköğretim
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret merkezinde
assessment, accrual
and collecting
are regulated okullarına ve
tarama modellerinden,
ilişkisel
tarama
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir
kuruluş modeli
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
gidilerek
verilerin
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimleranaokullarına
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to toplanmasına
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
özelliğine sahiptir
(Karasar,
Programı
Yüksek 2012).
Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm başlanmıştır.
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
2.2. Evren ve Örneklem
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
2.4.
Veri Toplama Araçları
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively, legal action can be taken.
Bu çalışma Kırıkkale
il merkezinde Milli Eğitim
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Anneler
için genel bilgi formunda
araştırmanın
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Bakanlığı’na bağlı okullarda okul öncesi eğitime
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, örneklemini
Disputes
oluşturan annelerin yaşı, öğrenim
Gümrük
devam eden 60 ay
ve Uyuşmazlıkları
üzeri 800 çocuğun anneleri
durumu, mesleği, ailenin aylık geliri, aile tipi,
ile görüşülerek gerçekleştirilmiştir. Öncelikle
medeni hali bilgileri bulunmaktadır.
Kırıkkale il merkezinin anasınıflarına ve anaokullarına devam eden 60 ay ve üzeri çocukların
Aile hayatı ve çocuk yetiştirme tutum ölçeği
toplam sayısı belirlenmiş (N:2762), bu liste
(PARI), anne-babaların çocuklarıyla olan ilişkilerini ve onlara karşı tutumlarını değerlendirmek
kullanılarak evrenden (N: 2762) basit rastgele
örnekleme formülü kullanılarak; en az 780 çoamacıyla Schaefer ve Bell tarafından 1958 yıcuk sayısı belirlenmiştir (Çıngı, 1990). Her bir
lında geliştirilmiştir. Güney Le Compte, Ayhan
79
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Le Compte ve Serap Özer (1978)
Demokratik
Tutum
ve Eşitlik Tanıma (DT-ET);
1
ĠDARĠ tarafından
AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
Türkçe’ye uyarlanmış, geçerlik ve güvenilirliği
boyutunda 9 madde yer almaktadır. (2, 13, 18,
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
yapılmıştır. Test tekrar test güvenilirliğinde Sper22, 29, 37, 44, 45, 59) Çocuğa eşit haklar tanıma,
CUSTOM
DUTIES
man korelasyon katsayısı 0.58-0.88 bulunmuştur.
fikirlerini açıkça belirtmesini destekleme, onunla
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
Ölçeğin aslında bulunan 115 maddeden, geçerlik
arkadaşlık
etme ve birçok şeyi paylaşma konuları
2
Celal60
Bayar
Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Malibulunmaktadır.
Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
ve anlaşılırlığı yüksek
madde
seçilmiş
ve 5 alt
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
boyuttan meydana gelen ölçek oluşturulmuştur.
Ev
Kadınlığı Rolünü Reddetme (EKRR); boyuÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Ölçeğin Cronbach’s
alfa katsayısı 0.89 olarak
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
tunda
13 madde (6, 9, 16, 17, 21, 23, 31, 38, 41,
miktarı
veya değeri üzerinden
alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
bulunmuştur. Alt
boyutların
Cronbach’s
alfa
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir 42,
commodities’quantity
value. It is are
a kind of
49, 52, 55)andbulunur.
Çocuklarla
uzun süre
ticaret ve ekonomi 0.83,
politikasıdemokratik
aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
katsayıları; aşırıdışkoruyuculuk
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan kalmaktan
instrument in addition
to its economic, sinirlilik,
social and
hoşlanmamak,
yeni doğan
dolaylı
bir vergi
türü olan gümrük
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
0.40, ev kadınlığı
rolünü
reddetme
0.77,vergisi,
geçimkurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir bebeğin
regular basisbakımından
like income tax and
corporate
tax,
as
korkmak gibi konular yer
vergi türü 0.77
olmadığından,
ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
sizlik 0.65, sıkı disiplin
olarakdışbulunmuştur.
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus almaktadır.
are collected only once when commodities subject
üzere alınmaktadır.
Gümrük
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Puanlamasında;olmak
maddelere
verilen
‘hiçvergileri,
uygun
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
bulmuyorum’ yanıtına
‘1’ dışında
puan,tutulmuştur.
diğerlerine
sıKarı-Koca
Geçimsizliği
kanun kapsamı
Bu nedenle,
duties are excluded
from this law.(KKG);
Therefore, boyutunda 6
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
rasıyla ‘2’, ‘3’ ve
‘4’
puan
verilir.düzenlenmiştir.
Ancak 22.Buve
33, law
40, numbered
48, 54) 4458.
den oluşmaktadır.
sayılı
Gümrük
Kanunu’nda
kanun madde
regulated (8,
by 19,
customs
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
44. maddelere verilen
tersineeşyaya
puanlanır,
bölüm
karı
arasındaki
Bölgesine yanıtlar
girişinden başlayıp,
uygulanacak Bu
created
beginning
withkoca
commodities
subject to anlaşmazlığın
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
yani 1 puanlık yanıta
‘4’ puan,
2 puanlık
yetiştirmedeki
rolü,sequence.
kocanın düşünceoluşturulmuştur.
Diğer tüm
vergilerde yanıta
olduğu gibi çocuk
Turkey and
continuing with operation
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
‘3’ puan, 3 puanlık
yanıta ‘2’ puan, 4 puanlık
sizliği,
anneye yardımcı olmayışı gibi konuları
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1verilir. Her bir boyut için ayrı
yanıta ‘1’ puanBakanlığı’na
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimleriçermektedir.
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
puan elde edilir.
Puanların
yorumlanmasında;
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm Sıkı
customs
duties has
a different
form from 16
the madde (5, 10,
Disiplin
(SD);
boyutunda
süreci,toplam
diğer vergilerde
oluşan
süreçten farklıo bir
process of other taxes. Customs duty disputes
her bir boyut için
puanın
yüksekliği,
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları 15,
have20,
to be
resolved
administratively
in the47,
first 50, 53, 56, 58,
24,
25, 30,
35, 39, 43,
öncelikle
idari aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
boyutta yansıtılan
tutumun
onaylandığını
gösterir
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen 60)
solved
legal
actiondisipline
can be taken.inanma, çocuğu
yeradministratively,
almaktadır.
Sıkı
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
(Öner,1996). Ölçek
60 madde
ve 5başvurulabilmektedir.
alt boyuttan
Key words:
Custom,
Custom kesin
Duties, hakimiyetine
Custom
zorlama,
anne
babasının
inanma
Anahtar
Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
oluşmaktadır. Bu
alt boyutlar;
gibi konuları içermektedir (Dinçer, 1993: 30-31).
Gümrük Uyuşmazlıkları
Aşırı Kontrolcü Annelik (AKA); boyutunda 16
2.5. Verilerin Analizi
madde (1, 3, 4, 7, 11, 12, 14, 26, 27, 28, 32, 34,
36, 46, 51, 57) vardır. Aşırı kontrol, müdahaleciAraştırmada verilerin analizine başlamadan önce
lik, çocuktan çalışkan, bağımlı olmasını isteme,
veri setinde kayıp değer ve uç değer incelemesi
annenin fedakârlığı, çocuğun bunu anlaması
yapılmıştır. Herhangi bir kayıp değere ve uç
gerekliliğine inanma yer almaktadır.
değere rastlanmamıştır. Normalliği test etmek
amacıyla örneklem büyüklüğünün 50’den fazla
80
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
olması sebebiyle Kolmogorov-Smirnov
testi ÇÖZÜM
sıkı disiplin)
çeşitli
demografik özelliklere göre
1
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
kullanılmıştır. Bununla birlikte, dağılıma ait
farklılaşıp farklılaşmadığı, bağımsız değişkenlerin
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
çarpıklık ve basıklık değerleri de incelenmiş ve
kategori sayısına göre, bağımsız örneklemler için
CUSTOM
DUTIES
değişkenlerin normal dağıldığı ve parametrik
t testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi ile SPSS 20
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
testlerin uygulanabileceği belirlenmiştir (Gepaket
programında incelenmiştir.
2
Celal Bayar
Üniversitesi Sosyal
Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
orge ve Mallery, 2003).
Ardından
araştırmaya
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret BölümüVE TARTIŞMA
3. BULGULAR
katılan çocukların annelerinin çocuk yetiştirme
vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
tutumlarına ait Özet:
5 altGümrük
boyutun
(aşırı kontrolcü
Araştırmanın
örneklemini oluşturan 800 çocuğun
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to
customs
which
is demografik
based on those bilgiler Tablo
annelik, demokratik
tutum ve eşitlik tanıma, ev
annelerine
ilişkin
bazı
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ticaret ve ekonomi
politikası
aracı olan bir vergi 1.’de
tariff that
is a foreign trade and economic policy
kadınlığı rolünü dış
reddetme,
karı-koca
geçimsizliği,
sunulmuştur.
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi
gibi belirli
aralıklarla alınan
bir Demografik
regular basis like income
tax and corporate tax, as
Tablo
1. Annelere
İlişkin
Özellikler
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
to foreign trade arrive atf the custom. According to %
Değişkenler olmak üzere alınmaktadır. Gümrük
Grup vergileri, Vergi
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from
Anne Yaş
21-25 Yaş
105 this law. Therefore, 13,0
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir.
regulated by customs294
law numbered 4458. 36,8
26-30 Yaş Bu kanun
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp,
eşyaya
created beginning with230
commodities subject to 28,8
31-35
Yaşuygulanacak
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm 36-40
vergilerde
Turkey and continuing 112
with operation sequence. 14,0
Yaşolduğu gibi
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları
Ticaret
assessment, accrual and59collecting are regulated 7,4
40 Gümrük
Yaş ve ve
üstü
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Toplam
800Lisans Tezinden
100,0
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process of disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs
duties
has
a
different
form
from
the
Anne Öğrenim Durumu
Okur Yazar-İlk Okul Mezunu
299
37,4
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Ortaokul Mezunu
öncelikle idari aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the 179
case of disputes not being 22,4
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Mezunu
224
1 28,0
uyuşmazlıklarda yargı yolunaLise
başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Üniversite
98
12,2
Anahtar Kelimeler: Gümrük,
Gümrük Mezunu
Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Anne Çalışma Durumu
Toplam
800
100,0
Ev Hanımı
698
87,2
Öğretmen
37
4,2
Ebe-Hemşire
18
2,2
Diğer
47
6,4
Toplam
800
100,0
81
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
1
1-500
TL
ĠDARĠ
AġAMADA
ÇÖZÜM YOLLARI151
Aylık Toplam Gelir
501-1000 SOLUTIONS
TL
248OVER
ADMINISTRATIVE
TO DISPUTES
1001-1500
TL
CUSTOM
DUTIES
130
1501-2000
TL 2, Hatice YURTSEVER3 142
Selin KILINÇ
2
2001
ve üstü
129
Celal Bayar Üniversitesi
SosyalTL
Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek
Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Toplam
800
18,9
31,0
16,2
17,8
16,1
100,0
Medeni Hali
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe
Abstract: Custom duty40
is a kind of tariff arising 5,0
Bekartabi olan ticari
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden
subject to customs which
Evlialınan, ekonomik,
760 is based on those 95,0
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası
aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade
Toplam
800 and economic policy 100,0
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since 620
they are not collected on 77,0
Aile Tipi
Çekirdek
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Geniş
140
18,0
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Parçalanmış
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci
maddesine göre bu
the second item of tax40procedural law, custom 5,0
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
800of custom duties are 100,0
gümrük vergilerinin usul ve Toplam
uygulama esasları 4458
procedures and practises
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden
eşyaya uygulanacak
created beginning
with commodities subject
to
Tablo 1.’de; araştırmaya
katılanbaşlayıp,
çocukların
anneçalıştıkları
belirlenmiştir.
Araştırmaya
katılan
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
% 5,0’ıwith(N:
40) bekar
lerinin % 13’ü (N:
105) 25 Diğer
yaş altında;
% 36,8’i
oluşturulmuştur.
tüm vergilerde
olduğu gibi annelerin
Turkey and continuing
operation
sequence. iken % 95,0’i
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
760) evlidir.
katılan çocukların
(N: 294) 26-30 tahakkuk
yaş arasında;
% 28,8’i
(N: ve230)
ve tahsil aşamaları
Gümrük
Ticaret (N:
assessment,
accrual andAraştırmaya
collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Enstitüsü
Anabilim
Dalı
Hukuk
77,0’si
(N:Mali
620)
çekirdek
aile iken;
31-35 yaş arasında;
% 14’ü
(N:
112)
36-40Sosyal
yaşBilimlerailelerinin
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and %
Economy
Ministry
according
to
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
18,0’iduties
(N:has
140)
geniş form
aile;from
% 5,0’i
(N: 40) pararasında ve % 7,4’ü
(N:
59) 41
yaşuyuşmazlıkların
ve üzerinde
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan
çözüm %
customs
a different
the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
çalanmış
ailedir. Ailelerin % 18,9’unun (N: 151)
olduğu belirlenmiştir.
Annelerin % 37,4’ü (N: 299)
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
aylık
toplam geliri 1-500tl iken; % 31’ini (N: 248)
okuryazar-ilkokul;
% 22,4’ü
(N: 179)çözümlenemeyen
ortaokul
Ancak
idari
aşamada
solved administratively, legal action can be taken.
1 1001-1500; %
uyuşmazlıklarda
yargı
yoluna
başvurulabilmektedir.
501-1000;
% 16,2 sinin (N: 130)
mezunu; % 28’i (N: 224) lise; % 12,2’si (N: 98)
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Annelerin
Kelimeler: Gümrük,
Gümrük (N:
Vergisi, 17,8’inin
Disputes
(N: 142) 1501-2000; % 16,1’inin (N:
üniversite mezunudur.
% 87,2’sinin
Gümrük Uyuşmazlıkları
129) 2001tl ve üstüdür.
698) ev hanımı; % 4,2’sinin (N: 37) öğretmen,
% 2,2’sinin (N: 18) ebe-hemşire ve % 6,4’ü
ise emekli, esnaf, muhasebeci, optisyen, çocuk
gelişimci, mühendis, güvenlik memuru, terzi,
işçi, serbest meslek, mimar, psikolog, güzellik
uzmanı, memur, sekreter, mali müşavir, acil tıp
teknisyeni, tekniker, sosyolog, satış danışmanı,
avukat, eczacı, veznedar gibi diğer mesleklerde
Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutumları ölçeğinden elde edilen 5 alt boyut ve toplam puanın
annelerin çalışma durumlarına ve medeni hali
değişkenlerine göre göre farklılaşıp farklılaşmadığı
bağımsız örneklemler için t testi ile incelenmiştir.
Bulgular Tablo 2. ve Tablo 3.’de yer almaktadır.
82
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 2. Annenin Çalışma Durumuna
Göre; Çocuk Yetiştirme Tutumlarına İlişkin Puan OrĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
talamaları, Standart Sapmalar ve Bağımsız t Testi Sonuçları
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Annelerin Çocuk Yetiştirme
Tutumlarına
İlişkin Puanlar
CUSTOM
DUTIES
Çalışma
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
AKA
Durumu
2
N
X̅
DT-ET
EKRR
KKG
SD
Toplam puan
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
SS
X̅
SS
X̅
SS
X̅
SS
X̅
SS
X̅
SS
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Çalışmıyor 698 miktarı
49,42veya 8,44
28,20 alınan,
3,37ekonomik,
30,71 subject
8,10 to14,89
4,36 is 41,31
8,55 164,37 24,77
değeri üzerinden
customs which
based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
türü olan
gümrük vergisi,
ve
fiscal
they are 32,60
not collected
on
Çalışıyor
102 dolaylı
42,25bir vergi
8,65
29,47
3,43 gelir
28,34
7,04functions.
13,18Since3,94
7,75
146,05 21,56
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
t Testi
Sd eşyanın
t
p
t
p
t
p
t
p
t
p
t
p
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Sonuçları
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Gümrük ,000
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
by customs
law numbered
7,98*
3,55*
2,81* regulated
9,73* 4458.
798 sayılı
,000 Bu kanun
,004 3,75*
,000
,000 7,09*
,000
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
* p<0,05
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Tablo 2.’de, annenin
çalışma
durumunun;
Aile
karı-koca
geçimsizliği
(KKG
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Bilimler30,71)
Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs tutumunda,
and Economy
according
to
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
Hayatı ve ÇocukGümrük
Yetiştirme
Tutumları
Ölçeği ve
türetilmiĢtir.
̅ customs
=14,89)
tutumunda,
̅ =41,31)
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm X
duties
has a differentsıkı
formdisiplin
from the (SD X
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
alt boyutlarından
aşırısahiptir.
kontrolcü
(AKA
yapıya
Gümrük annelik
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved
in the first
tutumunda
ve administratively
toplam puanda
(X̅=164,37) en
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
t= 7,98, p<0,05),
demokratik
tutum
ve
eşitlik
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen yüksek
solved administratively,
action candikkati
be taken. çekmektedir.
puanları legal
aldıkları
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
tanıma (DT-ET t= 3,55, p<0,05), ev kadınlığı
Key
words:
Custom,
Custom
Duties,
Custom
Demokratik
tutum ve eşitlik tanıma (DT-ET X̅=
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
rolünü reddetme
(EKRR
t= 2,81, p<0,05) ,
Gümrük
Uyuşmazlıkları
29,47) tutumunda çalışan annelerin çalışmayan
karı-koca geçimsizliği (KKG t= 3,75, p<0,05),
sıkı disiplin (SD t=9,73, p<0,05) boyutlarında
ve toplam puanda (t= 7,09, p<0,05) anlamlı bir
farklılık yarattığı görülmektedir (p<0,05). Puan
ortalamaları incelendiğinde; çalışmayan annelerin
aşırı kontrolcü annelik (AKA X̅= 49,42) tutumunda, ev kadınlığı rolünü reddetme (EKRR X̅=
annelere göre daha yüksek puan aldığı görülmektedir. Araştırmada çalışan annelerin sahip
oldukları meslekler; öğretmen, emekli, esnaf,
muhasebeci, optisyen, çocuk gelişimci, ebe –
hemşire, mühendis, güvenlik memuru, terzi, işçi,
mimar, psikolog, kuaför, sekreter, mali müşavir,
83
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
acil tıp teknisyeni, tekniker, hizmetli,
sosyolog, ÇÖZÜM
Annelerin
çalışmasının;
çocuklarıyla daha uyumlu
1
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
ve pozitif ilişkiler kurmasını sağladığını, daha
satış danışmanı, avukat ve eczacılık meslekleridir.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
olumlu tutumlar sergilemelerine neden olduğunu
Araştırmada, annelerin demokratik tutum CUSTOM
ve eşit- DUTIES
gösteren çalışmalar bulunmaktadır. Özeri (1994)
lik tanıma alt boyutundan yüksek puan
almaları
3
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVERçalışmayan
araştırmasında
annelerin çocuklarına
olumlu ve istendik2 Celal
tutum
olarak
açıklanabilirken,
Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliçalışan
Hukuk Programı
Yüksek
Lisans Öğrencisi
annelere
oranla
daha fazla koruyucu tu3
Celal Bayar
Üniversitesi
aşırı koruyucu annelik, ev kadınlığı
rolünü
red-Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
tum uyguladıklarını belirtmiştir. Bunun yanında
detme, karı-kocaÖzet:
geçimsizliği
ve sıkı disiplin alt
Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
çalışan
annelerin çocuklarına çalışmayanlara göre
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
boyutlarından yüksek
puan
almaları
olumsuz
ve
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, daha
subjectdemokratik
to customs which
is based
on those
tutum
sergiledikleri
sonucuna
sosyalolarak
ve mali açıklanabilmektedir.
fonksiyonlarının yanında önemli
bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
istenmeyen tutumlar
Bu
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi ulaşmıştır.
tariff that is a foreign
trade and
Özyürek
veeconomic
Tezelpolicy
Şahin (2005) de
türüdür. Aynı zamanda
üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
durum annenin çalışmasının
veyaharcamalar
çalışmamasının
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve araştırmalarında
fiscal functions. Since ev
theyhanımlarının
are not collected on
çalışan annelere
gibi belirli
aralıklarla
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
çocuk yetiştirme kurumlar
tutumuvergisi
üzerinde
belirleyici
önemli
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan göre
an indirect
on expenditures,
dutiessahip oldukları
dahatariffkoruyucu
bir custom
tutuma
eşyanın gümrüğe
geldiğigöstermektedir.
anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
bir değişken olduğu
sonucunu
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi sonucuna
to foreign trade
arrive at the custom.
According
to
ulaşmışlardır.
Dursun
(2010)
ise çalışması
Bir meslek sahibi
aile ilişkilerini
direkt
Usul olmak;
Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
koruyucu–kontrol
edici, sıkı disiplin
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, sonucunda
duties are excluded
from this law. Therefore,
veya dolaylı olarak
etkileyebilir.
annelerin
gümrük
vergilerinin usulÇalışan
ve uygulama
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
ev kadınlığını
annelerin
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun kullanan
regulated byvecustoms
law numberedreddeden
4458.
aynı zamanda öğrenim
düzeylerinin
yüksek
ile dış ticarete
konu olan eşyanınde
Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
anneler
olduğunu
vurgulamıştır.
Bu
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak çalışmayan
created beginning
with commodities
subject
to
olması, iş hayatında
çeşitli
nitelikteki
insanlarla
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
benzer
nitelikte;
bu çalışmayı da
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi araştırmalara
Turkey and continuing
with operation
sequence.
etkileşim kurmaları,
ilişkilerine
gümrük çocukları
vergisinde de ile
zorunlu
aşamalar olande
tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
destekleyen,
annenin mesleği ile çocuk yetiştirme
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
yansıyabilmektedir.
Bununla
birlikte
çalışan
anBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
arasındaki
ilişkinin
önemli
olduğunu,
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlertutumları
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
to
neler; ailenin sosyoekonomik
düzeyine
de
katkı
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
özellikle
ev hanımı olan annelerin, diğer meslek
türetilmiĢtir.
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
sağlamaktadır. Gümrük
Ekonomik
parametredeki
artış
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir sahibi
process olan
of other
taxes. Customs
duty disputes
annelere
göre daha
koruyucu ve baskıcı
yapıya sahiptir.
Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
karı–koca ilişkilerine
ve anne–çocuk
ilişkilerine
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. bir
place.
However,sahip
in the case
of disputes not
being
tutuma
olduklarını
gösteren
çalışmalar
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
olumlu olarak yansıyabilmektedir.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
da vardır (Ömeroğlu, 1996; Şendoğdu,
2000).
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Gümrük Uyuşmazlıkları
84
Key words:
Disputes
Custom, Custom Duties, Custom
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 3. Annenin Medeni Haline
Göre; Çocuk Yetiştirme Tutumlarına İlişkin Puan OrtalaĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
maları, Standart Sapmalar ve Bağımsız t Testi Sonuçları
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Annelerin Çocuk Yetiştirme Tutumlarına İlişkin Puanlar
CUSTOM DUTIES
Medeni Hal
AKA
2
N
2
Selin KILINÇ
, Hatice YURTSEVER
DT-ET
EKRR
KKG
3
SD
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
X̅
SS
X̅
SS
X̅
SS
X̅
SS
X̅
SS
Toplam puan
X̅
SS
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
40
9,22
28,45
33,48
8,30 the 16,94
41,94 commodities
9,83
170,29
24,89
eşyanın 49,48
yer değiştirmesi
nedeniyle,2,68
bu eşyanın
from
movement 3,37
of commercial
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret48,47
ve ekonomi
olan bir 30,29
vergi
tariff
is a foreign
trade and
economic
Evli
769
8,78politikası
28,36aracı 3,43
7,97 that14,58
4,36
40,13
8,89policy161,70
25,10
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlart vergisi gibi
regular
basis
t Testi
Sd
p belirli
t aralıklarla
p alınant bir
p
t like income
p tax and
t corporate
p tax, ast
p
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Sonuçları
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu
bu
the
item of ,003
tax procedural
custom1,87
2,18*
2,97*
798
0,63 (VUK)’nun
,528 ikinci
0,15 maddesine
,880 göre
,029second
1,10 law,,271
,062
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük pek
Through
law, a mücadele
systematizationetmek
has been
*p<0,05
çokthis
sorunla
zorunda kalabilBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik mektedir.
international Bekar
trade entering
customs territories
of
annelerin
daha fazla
sorumluluk
oluşturulmuştur.
tüm vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Tablo 3.’de, annenin
medeniDiğer
halinin;
Aile Hayatı
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, almak
Like allzorunda
other taxes,
compalsive kendilerine
levels such as ayıracak zaman
kalmaları,
tahakkukTutumları
ve tahsil aşamaları
Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
ve Çocuk Yetiştirme
Ölçeği
alt boyutBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan bulamamaları,
by General Directorate
of Customs
as a part ofkatılamamaları
sosyal
etkinliklere
1
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar Üniversitesi
Sosyal
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
larından, ev kadınlığı
rolünü
reddetme
(EKRR
t=Bilimler Enstitüsü
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
gibi
sorunları
olabilmektedir.
Bununla birlikte
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process of disputes over
türetilmiĢtir.
2,18, p<0,05) ve
karı-koca
(KKG
Gümrük
vergisindengeçimsizliği
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
ile yaşadıkları
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir ayrıldıkları
process of othereşleri
taxes. Customs
duty disputesproblemler de
t= 2,97, p<0,05)yapıya
boyutlarında
anlamlı
farksahiptir. Gümrük
vergisi bir
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
olabilmekte;
bu durum
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. stres
place. yaşamalarına
However, in the caseneden
of disputes
not being
lılık yarattığı görülmektedir.
Puan ortalamaları
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
da annelerin çocuklarını yetiştirme
tutumlarına
1
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
incelendiğinde; uyuşmazlıklarda
bekar annelerin
tüm boyutlarda
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, olumsuz
Disputes yansıyabilmektedir.
ve toplam puanda
enUyuşmazlıkları
yüksek puanları aldıkları
Gümrük
Bekar
Literatürde; çalışılan örneklem grubunun özelliklerine göre farklı sonuçlar dikkati çekmektedir.
Annenin medeni halinin; çocuk yetiştirme tutumuna etkisi olmadığını savunan çalışmalar olduğu
gibi (Durmuş, 2006); etkisi olduğunu vurgulayan
çalışmalar da bulunmaktadır (Ömeroğlu, 1996).
dikkati çekmektedir. (AKA X̅= 49,48; DT-ET X̅=
28,45; EKRR X̅=33,48; KKG X̅= 16,94; SD X̅=
41,94; Toplam X̅= 170,29).
Tek ebeveyn olmak; çocuk yetiştirme tutumlarına
yansıyabilmektedir. Her hangi bir nedenle (ölüm,
boşanma gibi) bekar kalan anneler; tek başlarına
85
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme
Tutumları
ölçeğinden
edilen1 5 alt boyut ve toplam puanın
ĠDARĠ
AġAMADA
ÇÖZÜMelde
YOLLARI
yaş, öğrenim durumu, aylık toplam gelir ve aile tipi değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
ise Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ile incelenmiştir. Bulgular Tablo 4., Tablo 5., Tablo 6. ve
CUSTOM DUTIES
Tablo 7.’da yer almaktadır.
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Tablo 4. Annenin
Yaşına Göre; Çocuk Yetiştirme Tutumlarına İlişkin Puan Ortalamaları,
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi
Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü Sonuçları
Standart Sapmalar
ve Varyans
Analizi
(ANOVA)
Yaş
21-25
26-30
31-35
36 ve üstü
Varyans Analizi
Sonuçları
Gruplararası
Gruplariçi
Toplam
Özet: Gümrük
vergisi,
gümrüğe
tabi Tutumlarına
olan ticari
Abstract:
Custom duty is a kind of tariff arising
Annelerin
Çocuk
Yetiştirme
İlişkin
Puanlar
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
DT-ET
KKG
SD
sosyal veAKA
mali fonksiyonlarının
yanında önemliEKRR
bir
commodities’quantity
and value.
It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür.
Aynı
zamanda
üzerinden
instrument
to its economic,
social
N
X
̅
SS harcamalar
X̅
SS alınan
X̅
SS
Xin
̅ additionSS
X̅
SS and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
105 türü
49,47
9,93 dış
27,97
31,30 an7,81
4,42
42,32custom9,64
vergi
olmadığından,
ticarete3,69
konu olan
indirect14,55
tariff on expenditures,
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
294 Kanunu
48,32(VUK)’nun
8,89 ikinci
28,33
3,27 göre29,96
8,46
4,35procedural
40,76 law, 8,26
Usul
maddesine
bu
the
second14,56
item of tax
custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
342 47,92
8,50
28,37
3,44
30,13
7,75
14,62
4,31
38,84
9,20
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden7,40
başlayıp,
eşyaya 3,28
uygulanacak
59
51,12
29,15
32,76 created
7,10 beginning
15,71 with
4,39commodities
41,54 subject
8,20 to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük
Like
such as
Sd
Fvergisinde pde zorunlu
F aşamalar
p olan tarh,
F
p all other
F taxes, pcompalsive
F levels p
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
Gümrük
vergisinden,044
doğan 1,53
uyuşmazlıkların
customs
different
form from
2,72*
5,53*
3türetilmiĢtir.
,205 çözüm
2,60
,051 duties
1,23 has a,297
,001 the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
796
öncelikle
idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
799
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
*p<0,05
Toplam puan
X̅
SS
165,55
28,09
161,86
24,26
159,68
24,88
170,24
23,38
F
p
3,83*
,010
bir farklılık yarattığı görülmektedir. Puan ortalamaları incelendiğinde; 36 yaş ve üstü annelerin
sıkı disiplin boyutu dışındaki tüm boyutlarda ve
toplam puanda en yüksek puanları aldıkları görülmektedir. (AKA X̅= 51,12; DT-ET X̅= 29,15;
EKRR X̅=32,76; KKG X̅= 15,71; Toplam X̅=
170,24). Sıkı disiplin boyutunda ise; 21 – 25 yaş
Tablo 4.’de, annenin yaşının; Aile Hayatı ve Çocuk
Yetiştirme Tutumları Ölçeği alt boyutlarından, aşırı
koruyucu annelik (AKA F(3-799) = 2,72, p<0,05),
sıkı disiplin (SD F(3-799) = 5,53, p<0,05)boyutu ile
toplam puanda (F(3-799) = 3,83, p<0,05) anlamlı
86
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
(SD X̅= 42,32) grubunun puanlarının
diğerlerinden
eden bu
yaş grubu
1 anneler çocuklarını her türlü
ĠDARĠ
AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
kötülükten sakındıklarını savunarak, olumsuz
yüksek düzeyde olduğu görülmektedir. Yapılan
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
tutumlar sergileyebilmektedirler.
Bonferroni testi sonucunda; aşırı kontrolcü anCUSTOM
DUTIES
nelik boyutunda gruplar arası farklılığın 36 yaş
Ocakçı, Ayyıldız ve Kulakçı (2006) annelerin
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
ve üstü grubu annelerden, sıkı disiplinSelin
ve toplam
yaşı küçüldükçe baskıcı ve sıkı disiplin tutum
2
Celalfarklılığın
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
puan boyutlarında ise
31-35
yaş
grubu
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
Ticaret Bölümü artmakta oldukları sonucuna
puanDıĢ
ortalamalarının
annelerden kaynaklandığı belirlenmiştir.
ulaşmışlardır.
Araştırmaya paralellik gösteren bu
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Genç anneler, miktarı
ileri yaşlardaki
annelere göre,
sonuca
göre bayanların genç yaşta anne olmaveya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal
mali fonksiyonlarının
commodities’quantity
and value.
It is are ilişkilerini
a kind of
çocuklarına daha
sıkıvedisiplin
tutumu yanında
içindeönemli
ola-bir larının,
çocukları
ile olan
olumsuz
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür.
Aynıyaştaki
zamanda harcamalar
üzerinden
alınan yönde
instrument
in addition to its Literatürde,
economic, social and
etkileyebilir.
genç yaşta anne
bilirler. Bu durum
genç
annelerin
yeterli
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar
vergisi
gibi
belirli
aralıklarla
alınan
bir
regular
basis
like
income
tax
and
corporate
tax,
as
olanların diğer yaşlardaki annelere
göre daha
deneyimlerinin bulunmamalarından kaynaklanavergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın
gümrüğe
geldiği anda bir
defaya mahsus disiplin
are collected
only once when commodities
subjectayrıca annenin
uyguladıklarını
gösteren,
bilir. Genç anneler;
çocuk
yetiştirmede
kendilerini
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
aşırılaw,
koruyucu
tutumunun
yetersiz hissedebilirler
ve bunun
neticesinde
ortaya
Usul Kanunu
(VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu yaşının
the secondyükseldikçe
item of tax procedural
custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
olmakla birlikte
çıkabilecek korku
ve endişelerini
çocuklarına
sıkı
gümrük
vergilerinin usul ve
uygulama esasları
4458 artığını
proceduresvurgulayan
and practises ofaraştırmalar
custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Hawley,
1998; has
Dursun,
disiplin uygulayarak
dışa vurabilirler.
Aşırı
kontile dış ticarete
konu olan eşyanın
Türkiye
Gümrük (Peterson
Through thisve
law,
a systematization
been 2010; Kaya,
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
annelerin
yaşı
değişkeninin
çocuklarını
rolcü annelerin en
fazla 36
ve üstügöreyaş grubunda
işlemlerin
sırasına
bir
sistematik 2010);
international
trade entering
customs
territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
üzerinde
etkisinin
olmadığı
saptanması; ilerleyen
birlikte
annelerin
gümrük yaşla
vergisinde
de zorunlu
aşamalar daha
olan tarh, yetiştirme
Like all othertutumları
taxes, compalsive
levels such
as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
denetimci, koruyucu
ve bağlı
kontrol
edici tavırları
sonucuna
ulaşan çalışmalar da vardır (Dindar,
Bakanlığı’na
ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs
and
Economy
according
sergileyebileceklerini
düşündürmektedir.
1995;
Keskin
ve ark.,
Özyürek, 2004).
Programı
Yüksek Lisans
SelinAynı
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans2010;
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
of
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs
duties
has
a
different
form
from
the
zamanda geç kalınmışlık
duygusuyla hareket
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Gümrük Uyuşmazlıkları
87
have to be resolved administratively in the first
place. However, in the case of disputes not being
solved administratively, legal action can be taken.
Key words:
Disputes
1
Custom, Custom Duties, Custom
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 5. Annenin ÖğrenimĠDARĠ
Durumuna
Göre; Çocuk Yetiştirme Tutumlarına İlişkin Puan
AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Ortalamaları, Standart Sapmalar ve Varyans Analizi (ANOVA) Sonuçları
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Annelerin Çocuk Yetiştirme Tutumlarına İlişkin Puanlar
AKA
Öğrenim Durumu
2
CUSTOM DUTIES
DT-ET
EKRR
KKG
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
SD
Celal Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Yüksek
N
X̅
SS
X̅
SS Ens.X̅Mali Hukuk
SS Programı
X̅
SS Lisans
X̅ Öğrencisi SS
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Toplam puan
X̅
SS
Okuryazar-ilkokul
299 51,51
7,36 27,91
3,31 32,02
8,09 15,63
4,09 43,49
8,27 170,35
24,04
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
Ortaokul
179 50,19
8,72 28,22
3,63 30,79 commodities’quantity
7,46 15,09
5,07 41,72
8,62 165,88
25,39
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Lise
224bir vergi
46,18türü olan
8,39 gümrük
28,50vergisi,
3,15
29,00 fiscal
8,15functions.
13,82Since 3,90
7,96
22,05
dolaylı
gelir ve
they are38,17
not collected
on 155,68
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Üniversite
98 gümrüğe
41,57 geldiği
8,66anda29,69
3,48
28,02 are7,30
32,05
7,12 144,16
21,66
eşyanın
bir defaya
mahsus
collected12,92
only once 3,76
when commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun
Bup nedenle,
duties
Varyans Analizi
Sd kapsamı
F dışında
p tutulmuştur.
F
F
p are Fexcluded from
p thisF law. Therefore,
p
F
p
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Sonuçları
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına ,000göre 7,18*
bir ,000
sistematik
trade entering
territories
of 38,32*
46,01*
9,71* international
55,91*
Gruplararası
3
,000 14,27*
,000 customs
,000
,000
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
assessment, accrual and collecting are regulated
Gruplariçi
796 ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
Customs
Law. Resolution
disputes over
Toplam
799hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
*p<0,05
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Tablo 5.’da, annenin öğrenim durumunun, Aile
p<0,05)
anlamlı
farklılık
görülmekKey words:
Custom, bir
Custom
Duties, yarattığı
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Hayatı ve ÇocukGümrük
Yetiştirme
Tutumları Ölçeği’nden
tedir (p<0,05). Puan ortalamaları incelendiğinde;
Uyuşmazlıkları
elde edilen puanlardan; aşırı kontrolcü annelik
(AKA F(3-799) = 46,01, p<0,05), demokratik tutum
ve eşitlik tanıma (DT-ET F(3-799) = 7,18, p<0,05),
ev kadınlığı rolünü reddetme (EKRR F(3-799) =
9,71, p<0,05) , karı-koca geçimsizliği (KKG
F(3-799) = 14,27, p<0,05), sıkı disiplin (SD F(3-799) =
55,91, p<0,05) ve toplam puanda (F(3-799) = 38,32,
okuryazar – ilkokul mezunu annelerin demokratik
tutum ve eşitlik tanıma boyutu dışındaki tüm
boyutlarda ve toplam puanda en yüksek puanları
aldıkları görülmektedir. (AKA X̅= 51,51; EKRR
X̅=32,02; KKG X̅= 15,63; SD X̅= 43,49; Toplam
X̅= 170,35). Demokratik tutum ve eşitlik tanıma
boyutunda (DT-ET X̅= 29,69) ise; üniversite me-
88
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
zunu grubunun puanlarının diğerlerinden
yüksek ÇÖZÜM
tutumları
ile ilgili1 değişkenleri inceledikleri araşĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
düzeyde olduğu görülmektedir. Yapılan Bonferroni
tırmalarında, genel olarak anne-babaların öğrenim
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
testi sonucunda; aşırı kontrolcü annelik, demokdüzeyi yükseldikçe, çocuklarına karşı daha deCUSTOM
DUTIES
ratik tutum ve eşitlik tanıma, ev kadınlığı rolünü
mokratik, eşitlikçi ve paylaşımcı davrandıklarını
2
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER3Çocuğa karşı sevgi gösterme ve
reddetme, karı koca geçimsizliği, sıkı disiplin ve
belirtmişlerdir.
2
Celal Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Ens. Malicezalandırma
Hukuk Programı Yüksek
Lisans Öğrencisi
toplam puan alt boyutlarında
farklılığın
üniversite
davranışının,
anne-babanın eğitim
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
mezunu annelerden kaynaklandığı belirlenmiştir.
düzeyiyle ilişkili olduğu varsayılmaktadır. Ergün
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
(2003)
araştırmasında; annelerin öğrenim durumu
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Eğitim, bireylerde
olumlu
davranış
değişikliklerine
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, ile
subject
to
customs which
is basedalt
onboyutu,
those
aşırı kontrolcü
annelik
arkadaşlık,
sosyal
ve malidüzeyi
fonksiyonlarının
yanında
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
neden olmaktadır.
Eğitim
arttıkça
annelerin
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi eşitlik,
tariff thatpaylaşma
is a foreign trade
economicve
policy
altand
boyutu
baskı-disiplin alt
Aynı zamanda
harcamalaryönde
üzerindendealınan
instrument in addition to its economic, social and
çocuk yetiştirmetürüdür.
tutumlarının
istendik
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve boyutunda
fiscal functions. öğrenim
Since they aredurumlarına
not collected on göre anlamlı
vergisi gibi tutumlardan
belirli aralıklarla alınan
ğişikliğe uğradığıkurumlar
ve geleneksel
daha bir regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan bir
an indirect
on expenditures, custom
duties
ilişkitariff
bulunduğunu
belirtmiştir.
Öğrenim
eşyanın gümrüğe geldiğiAnnenin
anda bir defaya
mahsus
are collected only once when commodities subject
az etkilendiği düşünülmektedir.
eğitim
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi düzeyi
to foreign düşük
trade arriveannelerin
at the custom. daha
According
to
kontrolcü
ve sıkı
seviyesi düştükçe
aşırı koruyucu
anneliği,
ev bu the second item of tax procedural law, custom
Usul Kanunu
(VUK)’nun ikinci
maddesine göre
olduğu;from
öğrenim
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, disiplinli
duties are excluded
this law. düzeyi
Therefore, arttıkça bunun
kadınlığı rolünügümrük
reddetme,
karı-koca
geçimsizliği
vergilerinin
usul ve uygulama
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun azaldığı,
regulated byannelerin
customs lawçocuklarına
numbered 4458.daha az baskı
ve baskı ve disiplin
tutumlarının
arttığıTürkiye
çalışma
ile dış ticarete
konu olan eşyanın
Gümrük
Through this law, a systematization has been
görülmektedir.
şekilde
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak uyguladıkları
created beginning with
commodities subject Benzer
to
sonuçlarımızda işlemlerin
görülmektedir.
sırasına Eğitim
göre
birseviyesi
sistematik
international trade entering customs territories of
(2011)
gerçekleştirdiği
araştırmaya göre;
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Can’ın
Turkey and
continuing
with operation sequence.
düştükçe, annenin
yetiştirme
gümrük sağlıklı
vergisinde deçocuk
zorunlu aşamalar
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
çocukların
annelerinin eğitim düzeyi ile onların
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
tutumları konusundaki
bilinçlenme
seviyesi
de
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
tutumları
üzerinde
anlamlı bir
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlerkoruyucu-kontrolcü
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
to
düşebilmektedir.Gümrükler
Anneler;
eğitim
seviyesi
yükProgramı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
farklılığın
olduğu ortaya çıkmıştır. Anne eğitim
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
seldikçe çocuklarına
karşı
davranışlarının
ne
gibi
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir düzeyinin
process of other
taxes. olmasının
Customs duty disputes
düşük
çocukları üzerinde
yapıya sahiptir.
Gümrük
vergisi ve
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
sonuçlar doğuracağını
tahmin
edebilirler
daha
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. daha
place. kontrolcü
However, in thebir
casetutum
of disputes
not being
geliştirilmesinde
etkin
Ancak sergileyebilirler.
idari
aşamada Böylelikle
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
demokratik tutumlar
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
rol oynadığı düşünülmektedir.1 Durmuş (2006)
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
çocuklarını hem açık fikirli, paylaşımcı ve işbirAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, araştırmasında;
Disputes
çalışma bulgularına paralel
likli bireyler olmak
konusunda
Gümrük
Uyuşmazlıklarıdestekleyebilirler,
olarak, ilköğretim mezunu ebeveynlerin daha
hem de çocuklarının kendilerine ilişkin algılarını
koruyucu ve baskı–disiplin içeren anne baba
yükseltmelerine yardımcı olabilirler.
tutumu sergilediklerini ifade etmiştir. Anne ve
babaların eğitim düzeyleri arttıkça tutumlarında
Özben ve Argun’un (2002) okul öncesi dönemdeki
pozitif bir değişme oluştuğu vurgulanmaktadır.
çocukların anne-babalarının çocuk yetiştirme
89
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 6. Ailenin Aylık Gelirine
Göre; Annelerin Çocuk Yetiştirme Tutumlarına İlişkin Puan
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Ortalamaları, Standart Sapmalar ve Varyans Analizi (ANOVA) Sonuçları
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Annelerin Çocuk Yetiştirme Tutumlarına İlişkin Puanlar
CUSTOM DUTIES
Ailenin Aylık
AKA
Geliri
N
2
2
Selin KILINÇEKRR
, Hatice YURTSEVER
DT-ET
KKG
3
SD
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
X̅
SS
X̅
SS
X̅
SS
X̅
SS
X̅
SS
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Toplam puan
X̅
SS
1-500
151
51,64
7,78
28,31
3,27
32,91
8,19
16,62
4,04
44,38
9,39
173,75
25,27
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın 50,17
yer değiştirmesi
bu
the movement
commodities
501-1000
248
8,45 nedeniyle,
28,06
3,35eşyanın
31,53 from8,47
15,19 of commercial
4,75
42,03
8,20
166,71
24,19
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve
mali fonksiyonlarının
yanında 3,25
önemli bir
value. It is40,58
are a kind8,05
of
1001-1500
130
49,25
8,81
28,68
29,41 commodities’quantity
7,93
13,86 and 3,69
161,59
24,82
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür.47,06
Aynı zamanda
economic,
social and
1501-2000
142
7,46harcamalar
28,21üzerinden
3,46 alınan
29,37 instrument
6,93 in addition
13,94 to its
3,96
37,96
7,54
156,61
20,21
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar
vergisi gibi
aralıklarla 3,72
alınan bir
basis like
income tax
and corporate
as
2001 ve üstü
129
42,48
8,85belirli 28,84
27,50 regular
6,81
13,03
3,92
33,88 tax,7,98
145,74
22,09
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Varyans
Sd
F
p
F
p
F
p
p custom.FAccordingpto
F
p
olmak üzere
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri,
Vergi
to foreign
tradeFarrive at the
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Analizi
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Sonuçları
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
26,26*
10,76*
16,32*
34,22* ,000
29,18*
Gruplararası
4
,000
1,50
,201
,000
,000
,000
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Gruplariçi
795
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Toplam
799
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
*p<0,05
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, aylık
diğer vergilerde
oluşanAile
süreçten
farklı bir rin
process
of other taxes.
Customsveduty
disputestanıma boyutu
Tablo 6.’de, ailenin
gelirinin;
Hayatı
demokratik
tutum
eşitlik
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikleTutumları
idari aşamadaÖlçeği
çözümlenmek
zorundadır.
place. However,
in the
case of disputesve
not toplam
being
ve Çocuk Yetiştirme
ve alt
bodışındaki
tüm
boyutlarda
puanda en
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
yutlarından aşırıuyuşmazlıklarda
kontrolcüyargı
annelik
(AKA F(4-799)
yüksek puanları aldıkları görünmektedir
(AKA
1
yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
= 26,26, p<0,05),
ev kadınlığı
rolünü Gümrük
reddetme
̅ Disputes
= 51,64; EKRR X̅=32,91; KKG X̅= 16,62;
Anahtar
Kelimeler: Gümrük,
Vergisi, X
Gümrük Uyuşmazlıkları
(EKRR F(4-799) = 10,76, p<0,05), karı – koca
geçimsizliği (KKG F(4-799) = 16,32, p<0,05), sıkı
disiplin (SD F(4-799) = 34,22, p<0,05) boyutlarında
ve toplam puanda (F(4-799) = 29,18, p<0,05) anlamlı
bir farklılık yarattığı görülmektedir (p<0,05).
Puan ortalamaları incelendiğinde; gelir düzeyi
1 – 500 TL arasında olan ailelere sahip annele-
SD X̅= 44,38; Toplam X̅= 173,75). Demokratik
tutum ve eşitlik tanıma boyutunda (DT-ET X̅=
28,84) ise; 2001 TL ve üstü gelire sahip ailelerin
puanlarının diğerlerinden yüksek düzeyde olduğu
görülmektedir. Yapılan Bonferroni testi sonucunda; aşırı kontrolcü annelik, ev kadınlığı rolünü
reddetme, karı koca geçimsizliği, sıkı disiplin
90
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Alan yazında;
çalışılan
örneklem grubunun özelve toplam puan alt boyutlarında
farklılığın
2001 ÇÖZÜM
1
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI
TL ve üstü gelire sahip annelerden kaynaklandığı liklerine göre farklı sonuçlar dikkati çekmekteADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
dir. Demiriz ve Öğretir’in (2007) araştırmaları
belirlenmiştir.
CUSTOM DUTIES
alt ve üst sosyoekonomik düzeyde bulunan 10
Sosyoekonomik seviyeleri düşük ailelere
ait anneSelin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER3anne tutumlarının incelenmesi
yaş çocukların
lerin, içinde bulundukları
zor koşullar nedeniyle
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali
Hukuk Programı
Yüksek Lisans
amacıyla
yapılmıştır
veÖğrencisi
araştırma sonucunda
3
Celal Bayar Üniversitesi
Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
çocuk yetiştirmede daha fazla olumsuz
tutumlara
alt sosyoekonomik düzeydeki annelerin daha
başvurabilirler ve
daha kontrolcü, annelik rolünü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
koruyucu,
annelik rolünü daha fazla reddeden,
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
daha fazla reddeden,
aile
ilişkilerinde
daha
geçimmiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, aile
subject
to
customs
is based ve
on daha
those sıkı disiplin
içinde dahawhich
geçimsiz
sosyal ve
mali fonksiyonlarının
yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
siz ve daha baskıcı
davranışlar
sergileyebilirler.
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi uyguladıkları
tariff that is a foreign
trade and economicAynı
policy şekilde Balat
görülmektedir.
türüdür. Aynı
zamanda
harcamalaryaşadıkları
üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Maddi olanaklardan
yoksun
anneler
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve (2007),
fiscal functions.
they are
not collectedve
on Baran (1998)
Can Since
(2011),
Haktanır
kurumlar
vergisi gibi
belirli aralıklarla
bunalım, stres ve
endişeler
neticesinde
çokalınan
dahabir regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan yaptıkları
an indirect tariff
on expenditures,sosyoekonomik
custom duties
çalışmalarda
durumu
eşyanın gümrüğekoruyucu
geldiği anda bir
mahsus
are collected only once when commodities subject
sıkı disiplinli, geçimsiz,
vedefaya
mutsuz
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi düşük
to foreign
tradeanne
arrive atbabaların
the custom. According
to
olan
çocuklarına
karşı serolabilirler ve buUsuldurum,
çocuk eğitimiyle
Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesineilgili
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
koruyucu
ve law.
kontrolcü
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, giledikleri
duties are excluded
from this
Therefore, tutumun daha
gerekli kaynaklara
davergilerinin
ulaşamayan
annelerin
gümrük
usul ve uygulama
esaslarıço4458
procedures and practises of custom duties are
olduğunu
belirtmişlerdir.
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun fazla
regulated
by customs
law numbered 4458.
cuk yetiştirme ile
tutumlarında
yapının
dış ticarete konu geleneksel
olan eşyanın Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
geçerliliğini koruyor
sağlayabilir.
işlemlerinolasını
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
91
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 7. Ailenin Tipine Göre;
Annelerin Çocuk Yetiştirme Tutumlarına İlişkin Puan OrtalaĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
maları, Standart Sapmalar ve Varyans Analizi (ANOVA) Sonuçları
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Annelerin Çocuk Yetiştirme Tutumlarına İlişkin Puanlar
CUSTOM DUTIES
Aile tipi
2
Çekirdek aile
3
Selin
KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
DT-ET
EKRR
KKG
AKA
SD
Toplam puan
Celal
Ens. MaliXHukuk
Programı
Yüksek
Lisans
N Bayar
X̅ Üniversitesi
SS SosyalX̅Bilimler SS
̅
SS
X̅
SS Öğrencisi
X̅
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
SS
X̅
SS
620
8,90
160,27
24,96
48,05
8,89
28,42
3,44
29,90
7,94
14,45
4,44
39,58
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın
değiştirmesi
from the 7,91
movement
of commercial
Geniş aile
140 yer 50,28
8,39nedeniyle,
28,04bu eşyanın
3,27
31,99
15,05
3,95 commodities
42,53
8,56
167,77
25,01
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Parçalanmış aile
40 ve ekonomi
49,47 politikası
7,92 aracı
28,61
33,14
17,00
3,40economic
41,89policy9,38
170,11
24,18
dış ticaret
olan bir3,25
vergi
tariff that8,38
is a foreign
trade and
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Varyans Analizi kurumlar
Sd vergisi
F gibi belirli
p
F
p bir
Fregular basis
p like income
F
p corporate
F tax, asp
F
p
aralıklarla
alınan
tax and
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Sonuçları
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
3,95*
6,21*
6,59*
7,07*
7,18*
Gruplararası
2
,020
0,80
,448
,002
,001
,001
,001
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Gruplariçi
797
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Toplam
799
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
*p<0,05
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisansailelere
Tezinden
hükümlerine
uygun
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
of
disputes ait
over puandan daha
Tablo 7.’de, aileKanunu
tipinin;
Aile
Hayatı
ve
Çocuk
kirdek
ve
parçalanmış
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Yetiştirme Tutumları
Ölçeği
veoluşan
alt boyutlarınkadınlığı
rolünü
reddetme (EKRR
süreci, diğer
vergilerde
süreçten farklı bir yüksek;
process ofev
other
taxes. Customs
duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
dan aşırı kontrolcü
annelik
(AKA
F(2-799) =zorundadır.
3,95, X̅=33,14),
karı
– koca
̅ = 17)
öncelikle
idari aşamada
çözümlenmek
place. However,
in the
case of geçimsizliği
disputes not being (KKG X
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
p<0,05), ev kadınlığı
rolünü
reddetme
(EKRR alt boyutlarında ve toplam puanda
(X̅= 170,11)
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
F(2-799) = 6,21, p<0,05),
karı – koca
ailelere ait puanın, çekirdek ve geniş
Anahtar Kelimeler:
Gümrük,geçimsizliği
Gümrük Vergisi, parçalanmış
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
(KKG F(2-799) = 6,59, p<0,05), sıkı disiplin (SD
F(2-799) = 7,07, p<0,05) boyutlarında ve toplam
puanda (F(2-799) = 7,18, p<0,05) anlamlı bir farklılık yarattığı görülmektedir (p<0,05). Puan ortalamaları incelendiğinde; aşırı kontrolcü annelik
(AKA X̅= 50,28) ve sıkı disiplin (SD X̅= 42,53)
alt boyutlarında ise geniş ailelere ait puanın, çe-
ailelere ait puandan daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Yapılan Bonferroni testi sonucunda; aşırı
kontrolcü annelik, ev kadınlığı rolünü reddetme,
karı koca geçimsizliği, sıkı disiplin ve toplam puan
alt boyutlarında farklılığın çekirdek aileye sahip
annelerden kaynaklandığı belirlenmiştir.
92
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Sağlıksız bir evlilik yaşamış annelerin;
aile iliş- ÇÖZÜM
tutumunu
benimsemiş
olduğu öngörülmektedir.
1
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
kilerinde geçimsiz ve kendisinden beklenen ev
Ayrıca annelerin, çocuklarına koyması gereken
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
kadınlığı rolünü reddedici tutumlar sergileyerek
kuralları aile büyüklerinin kabul etmemesinden
CUSTOM DUTIES
evlilik hayatlarında doyuma ulaşamadıkları, dolakaynaklı annelerde oluşabilecek üzüntü ve kaygı
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
yısıyla evliliklerini sonlandırdıkları düşünülebilir.
neticesinde,
sıkı disiplinli ve aşırı kontrolcü bir
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Ailelerinin parçalanması
çocuklar
için de en
çocuk yetiştirme tutumuna başvurabilecekleri
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
önemli stres faktörlerinden biridir. Parçalanmış
düşünülmektedir.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
aile deneyimi, çocukların
toplumsallaşma sürecini
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Özyürek
ve Tezel Şahin (2005) araştırmalarında,
veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
kesintiye uğratır.miktarı
Bu
da
hatalı
ve
eksik
sosyalleşsosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ailede
başka bireylerin varlığı durumunda anne ve
dış ticaret
ve ekonomi çevrelerine
politikası aracı olan
bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
meye yol açabilir.
Bu
çocuklar
uyum
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan babaların
instrument in aşırı
additionkoruyuculuk
to its economic, social
ve and
katı/sert disiplin
dolaylı bir iletişim
vergi türü olan
gümrük vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
sağlamada ve insanlarla
kurmada
zorluklar
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir tutumlarının
regular basis like income
tax
and
corporate
tax,
as
arttığını savunmaktadırlar.
Ayrıca
vergi türü olmadığından,
dış ticarete
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
yaşayabilirler. Parçalanmış
ailelerdeki
annelerin,
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus Özyürek
are collected only
once when
commodities subjectbüyükanne ve
(2004)
çalışmasında,
olmak üzere alınmaktadır.
vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
bitmiş olan evliliklerinin
ardından,Gümrük
çocuklarının
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu büyükbabayla
the second item of birlikte
tax procedural
law, custom
yaşayan
ailelerde anne ve
kapsamıetkilenmelerini
dışında tutulmuştur. en
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
parçalanmadan kanun
olumsuz
aza
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 babaların
procedures and
practises
of custom
are
aşırı
kontrolcü
veduties
sıkı disiplin
tutumlasayılı Gümrük Kanunu’nda
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
indirmek için, çocuklarıyla
birliktedüzenlenmiştir.
daha nitelikli
artış
demokratik
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük rında
Through
this görüldüğü,
law, a systematization
has beentutumlarının ise
zaman geçirdikleri
ve onların
karşıBölgesine
girişinden ihtiyaçlarını
başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
durumdan
etkilenmediği
sonucuna
ulaşmıştır.
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik bu
international
trade entering
customs territories
of
lamaya çalıştıkları
düşünülebilir.
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
ailenin
tipine
demokratik
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Araştırma
Like all otherannelerin
taxes, compalsive
levels
such göre
as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Ebeveynlerin ekonomik
durum
ve kuruluş
geleneklere
alt boyut
puan
ortalamalarında
anlamlı fark
Bakanlığı’na
bağlı
ayrı bir
niteliği olan tutum
by General
Directorate
of Customs
as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
bağlılık gibi nedenlerle
aile
büyükleri
ileyürütülmektedir.
oturmayı
olmadığı
belirlenmiştir.
Bu
bulguyu
destekleyen
Programı
Yüksek
Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
tercih etmiş olabilecekleri
geniş ailelerde ise,
vardır
(Evans,
1997; Tezel Şahin
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir araştırmalar
process of otherda
taxes.
Customs
duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
birlikte yaşanılan
diğer aile üyelerinin çocuğun
veplace.
Özyürek,
2008; Şanlı ve Öztürk; 2012).
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal action can be taken.
bakımında rol almaları
ve çocuğun bakımı ve
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
4.Key
SONUÇ
VE
ÖNERİLER
words: Custom, Custom Duties, Custom
eğitimi konularında
anne
tutumlarını
etkiledikAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük
Uyuşmazlıklarıve büyükanneyle
Bu çalışmada demokratik tutum ve eşitlik tanıma
leri varsayılabilir.
Büyükbaba
faktöründe ev hanımı olan annelerin puanlarının,
yaşayan annelerin, evdeki bireylere kendini ispat
diğer bir mesleğe sahip annelerden istatistiksel
etmek için, çekirdek ailede yaşayan annelerin
olarak anlamlı bir şekilde daha düşük olduğu
aksine daha kuralcı, baskıcı ve kontrolcü olduğu
saptanmıştır. Annelerin çocuk yetiştirme tutumdüşünülmektedir. Geniş ailelerde, büyükbaba ve
larından ev kadınlığı rolünü reddetme ve karıbüyükannenin çocuklara aşırı hoşgörülü davrankoca geçimsizliği puanlarında, bekar annelerin,
maları sonucu oluşan, çocuktaki olumsuz davranışevli annelerden istatistiksel olarak anlamlı bir
ların önlenmesinde annenin kontrolcü ve baskıcı
93
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
şekilde daha yüksek olduğu belirlenmiştir.
Anne- ÇÖZÜM
rolünü YOLLARI
reddetme,1 sıkı disiplin alt boyutlarında
ĠDARĠ AġAMADA
lerin çocuk yetiştirme tutumlarının yaşlarına göre ve toplam puanda çekirdek ailelere ait puanın,
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık gösterdiği geniş ailelere ait puandan daha düşük; karı-koca
CUSTOM DUTIES
belirlenmiştir. Sıkı disiplin boyutunda 31-35 yaş geçimsizliği alt boyutunda ise parçalanmış ailelere
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
aralığındaki annelerin puanının, 21-25
yaş ve ait puanın, çekirdek ve geniş ailelere ait puandan
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
26-30 yaş aralığındaki annelerden
daha
düşük
Celal Bayar
Üniversitesi
Salihlidaha
MYO, yüksek
DıĢ Ticaret olduğu
Bölümü belirlenmiştir.
olduğu; toplam puanda ise 31-35 yaş aralığındaki
bulguları
alan
ışığında aşağıdaki
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Araştırma
Abstract: Custom
duty isve
a kind
of yazın
tariff arising
annelerin puanının
36 ve
yaşındaki
annelerden
eşyanın
yer üstü
değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, öneriler
subject togeliştirilmiştir;
customs which is based on those
daha düşük olduğu
Annelerin
sosyalbelirlenmiştir.
ve mali fonksiyonlarının
yanında çocuk
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
ve inbabaların
aşırı
yetiştirme tutumlarının
tüm
alt boyutlarının
(aşırı
türüdür. Aynı
zamanda
harcamalar üzerinden
alınan Anne
instrument
addition to itsözellikle
economic, social
and kontrolcülük,
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
disiplin,
ilgisizlik
kontrolcü annelik,
demokratik
tutum
ve eşitlik
kurumlar
vergisi gibi belirli
aralıklarla
alınan bir sıkı
regular
basis like geçimsizlik,
income tax and corporate
tax, as gibi olumsuz
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
nasıl
ettikleri subject
çocukların model
tanıma, ev kadınlığı
karı
– koca
eşyanınrolünü
gümrüğe reddetme,
geldiği anda bir
defaya
mahsus tutumlarla
are collected only
once baş
when commodities
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
davranışlardandır. Bu nedenle anne bageçimsizliği, sıkıUsuldisiplin)
annenin öğrenim duru- aldıkları
Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
olumsuz tutumlarını kontrol etme becerileri
muna göre istatistiksel
açıdan anlamlı bir farklılık balar
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
konusunda desteklenmelidir. Bunun için
gösterdikleri belirlenmiştir.
Demokratik tutumu kazanma
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with commodities
subject
to
benimseyen annelerin
öğrenim
düzeyinin
üniversite
gerek
kişisel gelişim
kitap ve
dergileri
edinerek,
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Diğer tüm vergilerde
olduğu gibi gerekse
Turkey and
operation sequence.
mezunu anneleroluşturulmuştur.
olduğu saptanmıştır.
Annelerin
bucontinuing
alanda with
düzenlenen
okul seminerlerine,
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
çocuk yetiştirme tutumlarından demokratik tutum etkinliklere, toplantılara katılarak bilinçlenebilirler.
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
andanne
Economy
according
ve eşitlik tanımaGümrükler
hariç Yüksek
tüm
alt
boyutların
ailenin
Okullarda
baba
eğitim
etkinliklerinde anne
Programı
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan
uyuşmazlıkların
customs
duties has ve
a different
form from
the
aylık gelirine göre
istatistiksel
açıdan
anlamlı çözüm
bir baba
tutumları
çocukların
gelişimleri
üzerine
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıyabelirlenmiştir.
sahiptir. Gümrük Aşırı
vergisi kontrolcü
uyuşmazlıkları etkileri
have to ele
be resolved
administratively in the first
farklılık gösterdiği
alınabilir.
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak rolünü
idari reddetme,
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
annelik, ev kadınlığı
karı-koca
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Bu çalışma Kırıkkale ili ile sınırlandırılmıştır.
Buna
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
geçimsizliği, sıkı disiplin alt boyutlarında ve toplam
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, benzer
Disputesçalışmalarda Türkiye’nin diğer illerindeki
Gümrük
puanda 2001 tl ve
üstüUyuşmazlıkları
gelire sahip ailelere ait puçocukların annelerinin çocuk yetiştirme tutumları
anın, 1-500, 501-1000, 1001-1500 ve 1501-2000
incelenebilir ve elde edilen sonuçlar, ebeveynlerin
tl gelire sahip ailelere ait puanlardan daha düşük,
eğitim gereksinimlerinin karşılanmasında rehber
olduğu belirlenmiştir. Annelerin çocuk yetiştirme
olarak kullanılabilir.
tutumlarından demokratik tutum ve eşitlik tanıma hariç tüm alt boyutların ailenin tipine göre Sadece anneler değil, babaların da tutumlarını
istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık gösterdiği inceleyen çalışmalar planlanarak, aile eğitim
belirlenmiştir. Aşırı kontrolcü annelik, ev kadınlığı programlarında bu sonuçlardan yararlanılabilir.
94
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
KAYNAKLAR
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ÇAĞDAŞ,
A., ve1 ŞAHİN SEÇER, Z., (2011).
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
Anne baba eğitimi. Ankara: Eğiten Kitap
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
AKYIL, Y., (2000). Perceived
parental child-rearing
practices and social anxiety in Turkish
ado- DUTIES
ÇAKIR, S. G., (2001). The relationships of idenCUSTOM
3
lescents. Yayınlanmamış yüksekSelin
lisans
tezi.2, Haticetity
status with
parental attitudes, family type
KILINÇ
YURTSEVER
2
Boğaziçi Üniversitesi,
İstanbulSosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk
and
parental
education
level in adolescents.
Celal Bayar Üniversitesi
Programı
Yüksek
Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. ODTÜ,
ALİSİNANOĞLU, F., ve ÖZBEY, S., (2011).
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract:
Custom duty is a kind of tariff arising
Ankara
Okul öncesieşyanın
dönemde
sosyal beceri
ve problem
yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
davranış eğitimi
program
örnekleri.
İstanbul:
sosyal ve
mali fonksiyonlarının
yanında
önemli bir ÇINGI,
commodities’quantity
and value.
It is are a kindKuramı.
of
H., (1990).
Örnekleme
Ankara:
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Morpa Kültür
Yayınları
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument
in addition
to its economic,Fen
socialFakültesi
and
Hacettepe
Üniversitesi
Yayınları
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular
basisKitapları
like income tax
and corporate tax, as
Ders
Dizisi
ATTILI, G., VERMIGLI,
P., &dışROAZZI,
vergi türü olmadığından,
ticarete konuA.,
olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
(2011). Rearing
styles, parents’attachment
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi DEMİRİZ,
to foreign trade arrive
at the custom.
According toA. D., (2007).
S., VE
ÖĞRETİR,
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
mental state,
and
children’s
social
abilities:
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties
from this law. Therefore,
Altareveexcluded
üst sosyoekonomik
düzeydeki 10 yaş
vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
The link to gümrük
peer
acceptance.
Child
Developsayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated
by customsanne
law numbered
4458. incelenmesi.
çocuklarının
tutumlarının
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
ment Research
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
beginning with
commodities
subject 15
to (1): 105-122
Kastamonu
Eğitim
Dergisi,
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Diğer tüm vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
BALAT, G. U.,oluşturulmuştur.
(2007). İlköğretime
Başlayan
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, DEVECİ,
Like all other
compalsive
levels suchkarar
as
F.,taxes,
(2011).
Ergenlerde
verme stilli
tahsil aşamalarıÇocuk
Gümrük ve
Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Çocuklarıntahakkuk
Anne veBabalarının
YetişBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by ile
General
Directorate sosyal
of Customs
as a part
of
1
algılanan
destek
arasındaki
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukukdüzeyi
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
to
tirme Tutumlarının
Okul
Öncesi
Eğitimden
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution process of disputes over
ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek
türetilmiĢtir.
vergisinden doğan
çözüm
customs duties has a different form from the
YararlanmaGümrük
Düzeylerine
Göreuyuşmazlıkların
İncelenmesi.
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
lisans tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana
yapıya Dergisi,
sahiptir. Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Eğitim ve Bilim
32 (143):89-99
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1 devam eden 5
uyuşmazlıklarda
yargı
BEACH, S.R.H.,
ARIAS,
I.,yoluna
ve başvurulabilmektedir.
BRODY, G., DİNÇER, D., (1993). Anaokuluna
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
yaş grubu çocukların anne- baba tutumları
Anahtar Kelimeler:
Gümrük,
Gümrük
Vergisi,
Disputes
(1998). Children’s
attributions
in the
family:
Gümrük Uyuşmazlıkları
the children’s relationship attribution measure.
Journal of Family Psychology, 12 (4): 481-493
ile yaratıcı düşünmeleri arasındaki ilişkinin
incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans
tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul
CAN, S., (2011). İlköğretim birinci sınıf öğrencilerinin okulöncesi eğitimden yararlanma DİNDAR, N., (1995). Çocuk doktorları ile zihinsel yetersizliği olan çocuğa sahip anne
düzeyleri ile anne-babalarının koruyucu tubabaların, zihinsel yetersizlikten etkilenmiş
tumları arasındaki ilişki. Muğla Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26: 115-130
bireylere yönelik tutumlarının karşılaştırılması.
95
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
. Yayınlanmamış yüksek lisans
tezi.
Ankara ÇÖZÜMincelenmesi.
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI1Yayınlanmamış Yüksek Lisans
Üniversitesi, Ankara
Tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
DURMUŞ, R., (2006). 3-6 yaş arası çocuğu
EVANS, C., (1997). Turkish fathers’ attitudes to
CUSTOM DUTIES
olan ebeveynlerin kişilik özellikleriSelin
ile KILINÇ
anne- 2, Hatice YURTSEVER
3
and ınvolvement
in their fathering role: a low
baba tutumlarının
bazı
değişkenlere
göre
2
socio-economic
sample.Yayınlanmamış
yüksek
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk
Programı Yüksek Lisans
Öğrencisi
3
Celal
Bayar
Üniversitesi
Salihli
MYO,
DıĢ
Ticaret
Bölümü
incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans
lisans tezi. Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul
tezi. Marmara
Üniversitesi,
İstanbul
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın GEORGE,
from the movement
commodities
D.,of&commercial
MALLERY,
P., (2003). SPSS
veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
DURSUN, A., miktarı
(2010).
Okul
öncesi
dönemdeki
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
and value.
is arestep:
a kind of
for Windows
stepItby
A simple guide
dış ticaret veproblemleriyle
ekonomi politikası aracı
olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
çocukların davranış
anne-baba
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument
in addition to its11.0
economic,
social (4th
and ed.). Boston:
and reference.
update
dolaylı bir vergiilişkinin
türü olan gümrük
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
tutumları arasındaki
incelenmesi.
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular
basis like
tax and corporate tax, as
Allyn
&income
Bacon
vergi türü
olmadığından,
ticareteDokuz
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Yayınlanmamış
yüksek
lisansdış tezi.
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere İzmir
alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi GÖKÇEDAĞ,
to foreign trade arrive atS.,
the (2001).
custom. According
Eylül Üniversitesi,
Lisetoöğrencilerinin
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
dutiesokul
are excluded
fromve
thiskaygı
law. Therefore,
başarısı
düzeyi üzerinde anvergilerinin N.,
usul ve
uygulama Anasıesasları 4458
procedures and practises of custom duties are
DURUALP, E.,gümrük
ve ARAL,
(2009).
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated
by customs
law numbered
4458.
ne-baba
tutumlarının
etkilerinin
belirlenip
nıfına Devam
Yaşındaki
Çocukile dışEden
ticarete Altı
konu olan
eşyanın Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
beginning
with
commodities
subject
to
karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek
ların Sosyalişlemlerin
Uyum ve
Beceri
sırasına
göreDüzeylerinin
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir
Bazı Değişkenler
Açısından
İncelenmesi.
gümrük vergisinde
de zorunlu
aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
UluslararasıBakanlığı’na
Katılımlı
Gelişimi
bağlıII.
ayrıÇocuk
bir kuruluş
niteliği olan GÜNGÖR,
by General Directorate
of Customs
as a partve
of
1
A.,
(2002).
Gelişim
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to öğrenme içinGümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
ve EğitimiKanunu
Kongresi
(Sağlık,
Gelişim
ve
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution process of disputes over
de: Toplumsal ve duygusal gelişim. Ankara:
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Eğitimde Çocuk)
Bildiri
Kitabı
(7-9
Ekim
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Anı Yayıncılık
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
2009): 186-192,
Ankara
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
HAKTANIR,
G., ve BARAN, G.,
1 (1998). Gençyargı yoluna başvurulabilmektedir.
ERDOĞAN, Ö.,uyuşmazlıklarda
VE UÇUKOĞLU,
H., (2011).
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
lerin benlik saygısı düzeyleri ile anne baba
Kelimeler: Gümrük, anne
Gümrükbaba
Vergisi,
Disputes
İlköğretim Anahtar
okulu öğrencilerinin
Gümrük Uyuşmazlıkları
tutumları algılamalarının incelenmesi. Çocuk
tutumu algıları ile atılganlık ve olumsuz
değerlendirilmekten korkma düzeyleri arasındaki ilişkiler. Kastamonu Eğitim Dergisi,
19 (1): 51-72
ve Ergen Ruh Sağlığı Dergisi, 3: 134-141
HİLOOĞLU, S., (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin zorbaca davranışlarını
yordamada sosyal beceri ve yaşam doyumu-
ERGÜN, S., (2003). Okul öncesi eğitimi alan
ve almayan ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin matematik yetenek ve başarılarının
nun rolü. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi.
Çukurova Üniversitesi, Adana
96
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
NELSEN,
J., LOTT,
L., & GLENN S., (2002).
KARASAR, N., (2012). Bilimsel
araştırma
yön- ÇÖZÜM
1
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI
Çocuk eğitiminde a’dan z’ye pozitif disiplin
temi. (24. Baskı). Ankara: Nobel Yayınevi
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
(Çev.:M.Ersin). İstanbul: Hayat Yayıncılık
KAYA, A., (2010). İlköğretim öğrencilerinin
anne DUTIES
CUSTOM
OCAKÇI, A., AYYILDIZ, T., VE KULAKÇI,
- babalarının çocuk yetiştirme tutumlarının
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
H., (2006). Zonguldak il merkezinde 0-6
2
Celal Bayargöre
Üniversitesi
Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
kişilik özelliklerine
değişkenliğinin
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, yaş
DıĢ Ticaret
Bölümü
çocuğu
olan annelerin sosyoekonomik
incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans
düzeylerinin
yetiştirme
tutumları
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract:
Custom duty is açocuk
kind of tariff
arising
tezi. Maltepe
Üniversitesi, İstanbul
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
üzerine etkisi. (Erişim Tarihi: 07.02.2014)
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
KEHALE, D., (2002).
Okulöncesi öğretmenliği
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi ÖMEROĞLU,
tariff that is a foreign F.,
trade (1996).
and economic
policyöncesi dönemOkul
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
programı öğrencilerinin
algıladıkları
anne
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscalde
functions.
Since they
are not collectedannenin
on
çocuğun
terbiyesinde
rolü ve
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
baba davranışları,
kendilik
algısı
ve
empatik
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect
tariff on çocuk
expenditures,
custom duties
annelerin
yetiştirme
tutumları (anne
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
beceri düzeyleri
ve
bunlar
arasındaki
ilişki.
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign
trade arrive at demografik
the custom. According
to
tutumlarının
bilgilere
göre farklıUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Yayınlanmamış
Lisanstutulmuştur.
Tezi. Marmara
kanunYüksek
kapsamı dışında
Bu nedenle,
dutieslaşıp
are excluded
from this law. Therefore,
farklılaşmadığına
ilişkin bir araştırma.
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Üniversitesi,
İstanbul
sayılı
Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated
by customs law Doktora
numbered 4458.
Yayınlanmamış
Tezi. Marmara
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Üniversitesi,
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
beginning with İstanbul
commodities subject to
KESKİN, G., işlemlerin
BİLGE, sırasına
A., ENGİN,
VE
göre
birE., sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
N., (1996).
Türkiye’de
kullanılan
psikolojik
DÜLGERLER
(2010).
Zihinsel
engelli
gümrük Ş.,
vergisinde
de zorunlu
aşamalar
olan tarh, ÖNER,
Like all other
taxes, compalsive
levels such
as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
testler,
bir başvuru
kaynağı.
İstanbul: Boğabağlı ayrıkaygı,
bir kuruluş
niteliği olan
by General
Directorate
of Customs
as a part of
çocuğu olanBakanlığı’na
anne-babaların
anne-baba
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
ziçi
Üniversitesi
Eğitim
Fakültesi
Yayınları
Programı
Yüksek stratejileri
Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
of
disputes
over
tutumları veKanunu
başahükümlerine
çıkma
açısından
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer
vergilerdePsikiyatri
oluşan süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
değerlendirilmesi.
Anadolu
Dergisi,
ÖZERİ,
Z. N., (1994). Okul öncesi dönemde
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
However, in the case of disputes not being
11:30-37 öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place.ahlak
gelişimi ve eğitimi (annenin çocuk
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1 yaş çocuğunun
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
yetiştirme tutumlarının beş
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
LE COMPTE, G., LE COMPTE, A., VE ÖZER,
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
adalet gelişimine etkisinin araştırılması). YaGümrük
Uyuşmazlıkları
S., (1978). Üç
sosyoeko­
nomik düzeyde ankayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara
ralı annelerin çocuk yetiştirme tutumları: bir
Üniversitesi, İstanbul
ölçek uyarlaması. Psikoloji Dergisi, 1: 5-8
ÖZBEN, S., VE ARGUN, Y., (2002). Okul
LOPEZ TURLEY, N.R., (2003). Are children
öncesi çocukların anne-babalarının çocuk
of young mothers disadvantaged because
yetiştirme tutumları ile ilgili değişkenlerin
of their mother’s age or family background.
incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca
Eğitim Fakültesi Dergisi, 14: 18-28
Child Development, 74 (2): 465-474
97
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ÖZYÜREK, A., (2004). KırsalĠDARĠ
BölgeAġAMADA
ve Şehir ÇÖZÜMtutum
ve davranışlarının
öğretmen görüşlerine
1
YOLLARI
Merkezinde Yaşayan 5-6 Yaş Grubu Çocugöre değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
ğa Sahip Anne-Babaların Çocuk Yetiştirme
Dergisi, 22(2): 573-590
CUSTOM DUTIES
Tutumlarının İncelenmesi. Yayınlanmamış
3
SEZER,
Ö., VE
OĞUZ, V., (2010). Üniversite
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi,
Ankara
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk
Programı Yüksekkendilerini
Lisans Öğrencisi
öğrencilerinin
değerlendirmelerinin
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
ÖZYÜREK, A., VE TEZEL ŞAHİN
F., (2005).
ana baba tutumları ve sosyo demografik de5-6 yaş grubunda
çocuğu
olan
ebeveynlerin
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
ğişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
tutumlarınınmiktarı
incelenmesi.
Gazi Eğitim
Faveya değeri üzerinden
alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
Eğitim Dergisi, 18(3): 743-758
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
kültesi Dergisi,
25ve(2):
19-34
dış ticaret
ekonomi
politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
I. E.,
A.
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve SİGEL,
fiscal functions.
SinceMCGİLLİCUDDY-DELİSİ,
they are not collected on
ÖZYÜREK, A.,kurumlar
VE TEZEL
ŞAHİN,
F., (2012).
vergisi gibi
belirli aralıklarla
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
V., &tariff
GOODNOW,
J. J.,duties
(EDS.). (2014).
türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect
on expenditures, custom
Anne-babavergi
olmak
ve anne-babaların
çocuk
eşyanın
gümrüğe
geldiği anda bir defaya
mahsus
are collected only once when commodities subject
Parental
belief
systems:
Theto psychological
üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign
trade arrive
at the custom.
According
yetiştirme olmak
tutumları,
anne baba eğitimi
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Psychology Press
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
dutiesconsequences
are excluded fromfor
thischildren.
law. Therefore,
(Ed.:Tülin Güler),
2.baskı, Ankara: Pegem
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Akademi sayılı
ŞAHİN,
F., VE ÖZYÜREK,
A., (2008).
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük TEZEL
Through this
law, a systematization
has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
5-6 yaş
çocuğa
sahip
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade grubu
entering customs
territories
of ebeveynlerin
PETERSON, J.,oluşturulmuştur.
AND HAWLEY,
D. R., (1998).
Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
özelliklerinin
yetiştirme
gümrük vergisinde
de zorunlu aşamalar
olan tarh,
Like demografik
all other taxes, compalsive
levels suchçocuk
as
Effects of stressors
on parenting
and family
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General
Directorateetkisinin
of Customsincelenmesi.
as a part of
tutumlarına
Türk Eğitim
functioning Bakanlığı’na
in
1 a primary prevention program.
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process6of(3):
disputes
over
Bilimleri
Dergisi,
395-414
Family Relations,
47 (3):uygun
221227
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya
sahiptir. Gümrük
uyuşmazlıkları
have to be resolved
the (2012).
first
ŞANLI,
D., ve administratively
ÖZTÜRK,inC.,
Annelerin
POYRAZ, H., ve
ÖZYÜREK,
A., vergisi
(2005).
Okul
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari problem
aşamada davranışları
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal action
can be taken. etkileyen etöncesi 5-6 yaş
çocukların
çocuk
yetiştirme
tutumlarını
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key menlerin
words: Custom,
Custom Duties,
Custom
ve ebeveynlerin disiplin yöntemlerinin inceincelenmesi.
Buca
Eğitim Fakültesi
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük
Uyuşmazlıkları
lenmesi. Milli
Eğitim
Dergisi, (166): 83-97
Dergisi, 32: 31-48
RODRİGUEZ, M. C., (2003). Parental discipline
and abuse potential affects on child depression, anxiety and attiributions. Journal of
Mariage and Family, 65: 809-817
ŞENDOĞDU, M. C., (2000). Anaokuluna devam
SAMANCI, O., VE DİŞ, O., (2014). Sosyal
becerileri zayıf olan ilkokul öğrencilerinin
incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans
eden 5-6 yaş gru­bu çocukların anne babalarını algılamaları ile anne babaların kendi
tutumlarını algılamaları arasındaki ilişkinin
Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara
98
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
WHİTESİDE-MANSELL, L., ĠDARĠ
BRADLEY,
R. H., YILDIZBAŞ,
F.,1 (2009). Okul öncesi dönemde
AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
MCKELVEY, L., & FUSSEL, J. J., (2009).
prososyal davranışların gelişiminin bebeklik
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
“Parenting: Linking Impackt of Interpartner
yaşantısındaki bazı değişkenler açısından
CUSTOM
DUTIES
Conflict to Preschool Children’s Social Beincelenmesi. Uluslararası Katılımlı II. Çocuk
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
havior”, Journal of Pediatric Nursing, 24(5):
Gelişimi
ve Eğitimi Kongresi (Sağlık, Gelişim
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk
Yüksek
Lisans Öğrencisi
389-400
veProgramı
Eğitimde
Çocuk)
Bildiri Kitabı ( 7-9 Ekim
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
2009): 463-468, Ankara
YAVUZER, H., Özet:
(1998).
Ana baba okulu. İstanbul:
Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Remzi Kitapevi
YILMAZ,
A., (2000). Eşler arasındaki uyum ve
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
and value. It isanne-baba
are a kind of
çocuğun algıladığı
tutumu ile
dış ticaret ve
ekonomiana
politikası
aracı
olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
YAVUZER, H., (2001).
Yaygın
baba
tutumları.
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument
in additionergenlerin
to its economic,ve
social
and
çocukların,
gençlerin
akademik
dolaylı bir(9.basım).
vergi türü olanAnkara:
gümrük vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Ana baba okulu
Remzi
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular
basis
like
income
tax
and
corporate
tax,
as
başarıları ve benlik algıları arasındaki ilişkiKitabevi. vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are ler.
collected
only once when commodities
subject
Yayınlanmamış
Doktora
Tezi, Hacettepe
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
YILDIZ, A., (2004).
Ebeveyn
tutumları
ve saldırUsul Kanunu
(VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the Üniversitesi,
second item of taxAnkara
procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
ganlık. Polisgümrük
Bilimleri
Dergisi,
vergilerinin
usul ve6(3-4):
uygulama 131-150
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Bu law
çalışma,
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun Yazar
regulatedNotu:
by customs
numberedGazi
4458. Üniversitesi,
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Eğitim
Bilimler
Enstitüsü’nde
hazırlanan
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
beginning
with commodities
subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
yüksek
lisanswith
tez operation
çalışmasından
üretilmiştir.
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey
and continuing
sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
99
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
EXTENDED
ABSTRACT
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Celal Bayar
Salihli MYO, DıĢ
Ticaretthat
Bölümü
Child rearing attitude of parents
is theÜniversitesi
most important
factor
supports social and emotional
development ofÖzet:
children.
rearingtabiperspective
of
parents
isduty
affected
many
Gümrük Child
vergisi, gümrüğe
olan ticari
Abstract:
Custom
is a kind by
of tariff
arisingvariables such
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
as their own personality,
behavioral patterns they learned
from their own parents, the environment
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
mali fonksiyonlarının
yanında
bir
commodities’quantity
is arechild
a kind ofrearing attitude
they live in andsosyal
theirvelevel
of education
etc.önemli
Therefore
it is possible and
to value.
say Itthat
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı
zamanda harcamalar
üzerinden alınan
instrument
in addition
to its
economic,attitude
social and of parents can
of parents is reflected
in children’s
personality
and social
skills.
Child
rearing
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
vergisi gibi
belirli on
aralıklarla
alınan birpersonality
regular basis
like income
and corporate
as that mothers
have a positive kurumlar
or negative
impact
children’s
and
socialtaxskills.
It istax,
seen
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe
geldiği andasocial
bir defaya
mahsus
are collected
only once
have a direct impact
on children’s
development.
Mothers
arewhen
thecommodities
biggest subject
source of stimulus
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usulmodels
Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu Children
the second item
of tax
procedural
law, with
customlife from their
and the first role
that children
may accept.
learn
how
to deal
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
vergilerinin
usul veisuygulama
esasları 4458 in children’s
procedures andmental
practises health
of customand
dutiessocial
are
parents. Attitudegümrük
of their
mother
very effective
skill develsayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
opment. Methods
used
bykonu
mothers
for Türkiye
making
their children
socialize,
carrot orhasstick
ile dış
ticarete
olan eşyanın
Gümrük
Through this
law, a systematization
been approach they
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
choose, the wayişlemlerin
they teach,
valuesbirthey
transfer international
make children
develop
different
sırasınathe göre
sistematik
trade entering
customs territories
of relationships
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
between their interests
and social
can
have
attitudes
gümrük vergisinde
de zorunluskills.
aşamalarEvery
olan tarh,mother
Like all
other
taxes, different
compalsive levels
such as towards their
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
children, whether
knowingly
or unknowingly.
Some by
children
are brought
up aswith
love, some
Bakanlığı’na
bağlı ayrı
bir kuruluş niteliği olan
General Directorate
of Customs
a partmore
of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
with more discipline,
some
are
unwanted
child
of
theResolution
family,
some
are treated
with more
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunseen
olarak as
yürütülmektedir.
Customs
Law.
of
disputes
over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
tolerance. All ofsüreci,
thesediğer
various
attitudes lead to different
personalities and social skill development in
vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
children. Child-rearing
attitudes are cognitions that predispose
an individual to act either positively
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
action can be taken.
or negatively toward
a child. They have been considered to be goodlegal
predictors
of1 parenting behauyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
words: inCustom,
Custom
Duties, and
Custom
viour because they are an indication of the emotionalKey
climate
which
children
parents operate
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
and therefore ofGümrük
how Uyuşmazlıkları
good their relationship is. The attitudes most frequently considered have to do
with the degree of warmth and acceptance or coldness and rejection that exists in the parent-child
relationship, as well as the extent to which parents are permissive or restrictive in the limits they set
for their offspring. In addition to attitudes, researchers have lately begun to pay attention to more
situation specific thoughts or schemas – filters through which events, particularly ambiguous ones,
are interpreted and reacted to. These include cognitions such as beliefs about parenting abilities, expectations about what children are capable of or should be expected to do, and reasons why children
have behaved in a particular way. Purpose: The purpose of this study was to evaluate of mothers’
3
100
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21 ID:257 K:555
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
child rearing attitudes of 60 month-children
andÇÖZÜM
over in preschool
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI1education with regard to some
variables. The variables are mother’s age, mother’s education status, morher’s job, family income,
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
family type and marital status. Method: In this study, descriptive model was used. As data was colDUTIES
lected among pre-determined samples atCUSTOM
the same time,
this study was a cross-sectional description.
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
Besides descriptive methods, the study necessitated comparisons between groups and correlational
2
Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
analysis when dataCelal
analysis
is3 Celal
considered.
Therefore, both general screening models and relational
Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
screening model were utilized. The population of the research was comprised of 60 month-children
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
and over studying
at yer
nursery
schools
in central
districts
of movement
Kırıkkale
and official
independent preeşyanın
değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın
from the
of commercial
commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
schools during 2011-2012
school year, and their mothers.
By using the random sampling method, it
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ticaret ve ekonomi
politikası aracı
olan bir
tariff780.
that isThus,
a foreign800
trade and
economicformed
policy
is found that thedış
number
of subjects
should
bevergi
at least
mothers
the sample
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı
bir
vergi
türü
olan
gümrük
vergisi,
gelir
ve
fiscal
functions.
Since
they
are
not
collected
on
of the research. kurumlar
General
Information Questionnaire and
Parent Attitude Research Instrument - PARI
vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
türüstudy.
olmadığından,
dış ticarete
konu olan
an indirect tariff
expenditures,with
custom
duties 20.0 by using
Scala was used vergi
in the
The data
collected
in the research
areonanalysed
SPSS
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmakanalysis
üzere alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi fortoindependent
foreign trade arrivesamples
at the custom.
According to to the number
T test and one-way
of variance
(ANOVA)
according
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında
tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties difference
are excluded from
this law.Bonferroni
Therefore,
of category of independent
variables.
When
a significant
is found,
test is used
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Gümrük
Kanunu’nda düzenlenmiştir.
kanun Comments:
regulated by customs
law numbered
to examine the sayılı
group
differences.
FindingsBu and
The results
of the4458.
study show that;
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
from the sub-dimensions
of mothers’
child
rearing attitudes
overprotective
democratic
Bölgesine girişinden
başlayıp, eşyaya
uygulanacak
created beginning
with commoditiesmaternity,
subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
attitude and protecting
theDiğer
sense
equity,
denying
the housewife
beingsequence.
over disciplined or
oluşturulmuştur.
tüm of
vergilerde
olduğu
gibi
Turkey
and continuing role,
with operation
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
disagreement between
dimensions
(p<0,05).
Conclusions and
tahakkuk veparents
tahsil aşamaları
Gümrük veshow
Ticaret significant
assessment, difference
accrual and collecting
are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Recommendations
: Parents
observe
theirSosyal
children
through
filter
ofMinistry
conscious
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukukand
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs
anda Economy
according
to unconscious
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
thoughts and attitudes,
and these
direct çözüm
the waycustoms
they perceive
children’s
actions and how
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğanfilters
uyuşmazlıkların
duties has atheir
different
form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
they behave toward
them. When the thoughts are accurate
and benign, they direct positive actions.
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
When they are distorted
and distressing,
however, they
distract parents from the task at hand as well
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargı
yoluna
başvurulabilmektedir.
as leading to distressing emotions and attributions thatKey
impair
effective parenting. Most
intervention
words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar involve
Kelimeler:teaching
Gümrük, Gümrük
programs for parents
them Vergisi,
effectiveDisputes
strategies for managing the behaviour of their
Gümrük Uyuşmazlıkları
children. For some parents, however, problem parenting is linked not to lack of knowledge of how
to control their children’s behaviour, but to maladaptive ways of thinking. In these cases, researchers
need to think of other interventions that will alter their schemas and ways of viewing relationships
with others so that they are able to parent effectively. The basic restriction of this study was the fact
that it was limited to Kırıkkale province. Mother’s child rearing attitudes of children living in other
provinces of Turkey may be compared in similar studies.
101
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİNDE BİLGİ TEKNOLOJİLERİ,
ÇEVİKLİK VE ENTEGRASYONUN OPERASYONEL VE FİNANSAL
PERFORMANSA ETKİSİ1
THE IMPACT OF INFORMATION TECHNOLOGIES, AGILITY AND
INTEGRATION ON OPERATIONAL AND FINANCIAL PERFORMANCE
IN SUPPLY CHAIN MANAGEMENT
Murat SAĞBAŞ1, Hüseyin İNCE2
1
2
Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İstanbul / Türkiye
Gebze Teknik Üniversitesi İktisat İktisat Bölümü Gebze / Türkiye
Öz: Bu çalışmada, tedarik zinciri yönetiminde; bilgi teknolojileri, entegrasyon ve çevikliğin operasyonel ve finansal
performansa etkileri analiz edilmiştir. Ayrıca çevresel belirsizliğin, entegrasyon ve operasyonel performans arasındaki,
çeviklik ve operasyonel performans arasındaki ılımlaştırıcı
etkisi incelenmiştir. Araştırmanın amacı 21. yüzyılda hızlı
bir şekilde gelişen ve değişen bilgi teknolojilerinin tedarik
zinciri yönetimine entegre edilmesi konusuna dikkat çekmek,
entegrasyonun ve çevikliğin hangi boyutlarda uygulandığı,
bu süreçlerin işletmelerin performansına etkilerinin neler
olduğunu test ederek, çıkan sonuçlara göre somut önerilerde
bulunmaktır. Literatür taraması, yüz yüze görüşme, iki aşamalı anket uygulanarak yapılan araştırmanın ana kütlesini
İstanbul’da faaliyet gösteren orta ve büyük ölçekli işletmeler
oluşturmuştur. Araştırma değişkenlerinin güvenilirlik ve
geçerlilik analizleri, açıklayıcı faktör analizi, doğrulayıcı
faktör analizi kullanılarak incelenmiştir. Araştırma hipotezleri
ise korelasyon analizi ve yapısal eşitlik modeli (yol analizi)
kullanılarak test edilmiştir. Çalışmada, İstanbul’da faaliyet
gösteren işletmelerin, Türkiye ve dünyada olmak üzere
yaşanan değişim ve gelişimleri yeterince yakından takip
etmediği, rekabet koşulları ve rakipleri dikkate almadığı
ayrıca bilgi teknolojilerine yeterince entegre olmadıkları
sonucuna ulaşılmıştır.
Abstract: The effects of information technologies, integration and agility on operational and financial performance
in supply chain management have been analyzed in this
study.In addition,the moderating affects of enviromental
uncertainty and the correlations between integration and
operational performance are examined. The purpose of
the research is to pay attention to the subject about the
integration of supply chain management and rapidly developing and changing information technologies the level of
application and agility,to put forward concrete suggestions
according to the results testing the effects of whatever
these processes on performance of the medium and large
scale corporations constitute the mainstream of the research
which is proposed by applications. Literature review,face
to face interviews two step surveys in the analysis of the
acquired data, explanatory factor analysis, confirmatory
factor analysis,correlation analysis and path analysis are
used to analyze the relation between the parameters.In the
study,it is concluded that the corporations in İstanbul do
not keep abreast of the developments And changes and
ignore the conditions of competition and rivals and do not
integrate information technologies adequately .
Key Words: Information Technology, Supply Chain Management, Integration, Agilty, Performance
Anahtar Kelimeler: Bilgi Teknolojileri, Tedarik Zinciri
Yönetimi, Entegrasyon, Çeviklik, Performans
Doi: 10.17368/UHBAB.20151410938
(1) Sorumlu Yazar: Murat SAĞBAŞ, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Bölümü Yönetim ve Or-
ganizasyon A.D. Doktora Programı İstanbul / Türkiye samuel56@gmail.com Geliş Tarihi / Received: 18.03.2015
Kabul Tarihi/ Accepted: 04.05.2015 Makalenin Türü: Type of article (Araştırması – Uygulama / Research Applications) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None “Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee”
102
GİRİŞ
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
olan teknolojiyi
uygunsa üstün teknoloji
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARIalmaya
kesinlikle seçilmelidir. Aksi takdirde pazardaki
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Sanayi toplumundanADMINISTRATIVE
bilgi toplumuna geçişle
rekabet ortamında geri planda kalınmakta ve pazar
birlikte, bilgi teknolojilerindeki hızlı CUSTOM
ve akıl DUTIES
payı kaybedilmektedir. Araştırmamızdaki diğer
almaz gelişmeler, küreselleşen dünyada
Selinsınırları
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
iki kavramımız ise entegrasyon ve çevikliktir.
ortadan kaldırmış2 Celal
ve dünyayı
birbiriyle
sürekli
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
zinciri
yönetiminde en iyi performans
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü
iletişim ve rekabet içerisinde olan
bilgi toplumları Tedarik
elde edilmek isteniyorsa bilgi teknolojileri, ençatısı altında tekrar
etmiştir.
Bilgi teknolojiÖzet: inşa
Gümrük
vergisi, gümrüğe
tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın tegrasyon
from the movement
of commercial
commodities
ve çevikliğin
zincire
olan etkisi iyi bir
lerinin hızlı bir miktarı
şekilde
ve ucuzlaması
veyayayılması
değeri üzerinden
alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir şekilde
commodities’quantity
and value. It is are a kind
of
değerlendirilmelidir.
Tedarik
zincirinde
ile birlikte, 1980’li
yılların
başlarında
dış ticaret
ve ekonomi
politikası aracıinsanlar
olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan entegrasyon
instrument in addition
to its economic,
social
and
zincirdeki
tüm
halkaların
sadece
evlerinde ve iş türüdür.
yerlerinde
bilgisayarlarla
dolaylı
bir vergi kişisel
türü olan gümrük
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir kendisinden
regular basis like income
tax
and
corporate
tax,
as
öncesi ve sonrası ile değil, tüm
bilgiye ulaşabilme
olanağına sahip olmuşlardır.
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus sistem
are collected
once when commodities
subject olması ve işile only
eş zamanda
bilgi sahibi
Dünyanın herhangi
bir yerinden istenildiği zaman
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu lemesi
the second
item of taxgelmektedir.
procedural law, custom
anlamına
Aksi takdirde açığa
internet vasıtasıyla
başka bir bilgisayara ve veri
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük
usulşekilde
ve uygulama
esasları
4458 çıkacak
proceduresbir
andaksaklığın
practises of custom
duties areetkileyeceği ve
tüm sistemi
bankasına erişerek
çokvergilerinin
ucuz bir
bilgi
paysayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete 2000’li
konu olan eşyanın
Türkiye
Gümrük performansı
Through this law,
a systematization
has been
düşüreceği
unutulmamalıdır.
Tedarik
laşımı yapılabilmektedir.
yıllardan
sonra
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemleriniçin sırasına
bir
sistematik zinciri
international
trade entering customs
of
ise bu bilgi paylaşımı
ev ya dagöre
iş yerlerimizde
yönetiminde
kısmiterritories
başarılar
sistem için
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde
zorunlu aşamalar
olan tarh, yeterli
Like alldeğildir.
other taxes,Performans
compalsive levels
as
masaüstü bilgisayarlara
olandeihtiyaç
da ortadan
içinsuchbütüncül
bir başarı
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir
kuruluş niteliği
by General Directorate
of Customstedarik
as a part zinciri
of
kalkmaktadır. Dizüstü
bilgisayar
teknolojisi
bileolan
1
Çevikliği,
yönetimiBu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlergerekmektedir.
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine
uygun olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.altında
Resolutiontanımlayacak
process of disputes over
akıllı telefon ve tablet
bilgisayarların
hızlı
gelişimi nin
çatısı
olursak istenilen
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer
vergilerde oluşan süreçten farklı bir yer
process
of other taxes. piyasa
Customs ve
duty pazar
disputes koşullarındaki
nedeniyle geri planda
kalmıştır.
ve zamanda,
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. değişimlere
place. However, rağmen
in the case ofisteklere
disputes not cevap
being
verebilmek
Ancakteknolojilerini
idari
aşamadakendi
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
İşletmelerin, bilgi
bünye1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Çeviklik tedarik zincirinde, rekabetçi
lerine entegre ederken üzerinde durdukları ve diyebiliriz.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
piyasa
koşulları altında işletmelerin sahip olması
seçim için kriter
belirledikleri
Gümrük
Uyuşmazlıkları faktörleri değerlendirecek olursak, değerlendirmenin en başında ve geliştirmesi gereken faktörlerden biridir. Çevik
maliyet gelmektedir. Bu faktörü değerlendirmek olmayan organizasyonlar hızlı değişen koşullara
hiç de kolay olmamaktadır. Yüzeysel bir analiz adapte olmadıkları gibi yok olmaya da mahkum
işletme için büyük kayıplara neden olmaktadır. olmaktadırlar. Bu çalışmanın amacı, hızlı değişen,
Söz gelimi iki teknoloji arasında fiyat olarak üçte gelişen piyasa ve pazar koşullarında firmaların
bir oran bulunabilir. Fakat değer yaratma konu- tedarik zinciri yönetimi performansını incelesunda on katı gibi bir oran varsa ve bütçe pahalı mektir. Çalışma esnasında bilgi teknolojilerinin
103
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
zamanını
azaltmak,
entegrasyon ve çeviklik ile aralarındaki
ilişki ÇÖZÜM
1 stok ve stokla ilgili maliyetlerin
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
azaltılmasını sağlamak, ürün hatalarını azaltmak,
incelenmektedir.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
faaliyet maliyetini düşürmek ilk baştaki faaliyetler
KURAMSAL ÇERÇEVE
CUSTOM DUTIES
arasında gelmekte olup bu faaliyetleri başarıyla
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Tedarik zinciri, hammaddelerin yarı-üretilen
gerçekleştirilebilmeleri için, işletmelerin kurması
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
ürünlerin dağıtımından oluşan3 tesis
ve olasılıklar
gereken
mekanizmalar
ve seviyeleri Global Tedarik
Celal Bayar
Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü
ağıdır (Rajaguru and Matanda, 2013:623). Her
Zinciri Forumu tarafından tespit edilmiştir. Bunlar;
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
mal ya da hizmet
üreten
mutlaka
en buaz eşyanın
bir
müşteri
ilişkileriofyönetimi
(Kırım, 2001), müşteri
eşyanın
yer firma,
değiştirmesi
nedeniyle,
from the movement
commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
tedarik zincirine sosyal
bağlıvebulunmaktadır
al., bir hizmetleri
yönetimi
(Keely
al.,of2001; Çancı ve
mali fonksiyonlarının(Autry
yanında et
önemli
commodities’quantity
and value.
It is areet
a kind
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
2010: 3). Tedarik
zincirinin
ne kadar
geniş
ya da
2003),
talep
yönetimi
(Kobu,
türüdür.
Aynı zamanda
harcamalar
üzerinden
alınan Erdal,
instrument
in addition
to its
economic, social
and 1999), sipariş
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
dar yönetildiği, hangi
zinciri
yönetiminin
(Kotler
et al.,
1999;
Croxton
kurumlar tedarik
vergisi gibi
belirli aralıklarla
alınan bir işleme
regular basis
like income
tax and
corporate
tax, as et al., 2001),
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
uygulandığı ileeşyanın
doğrudan
ilintilidir (Ganeshan
akışonlyyönetimi
(Doğruer,
2005), tedarikçi
gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus imalat
are collected
once when commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
et al., 2000: 4).Usul
Lambert
ve ark.’a göre (1998:
ilişkileri
yönetimi (Sanders, 2005), satın alma,
Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
506) “Tedarik zinciri;
pazara mamul ve servis
ürün
geliştirme ve ticarileştirme ve iadelerdir
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı
Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu
kanun
regulated
by customs law numbered 4458.
sunan kurumlar ilearasında
gözlemlenen uyumdur”
(Çancı
ve
Erdal, 2005). Global Tedarik Zinciri
dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with commodities
subject to
demektedir. Ganeshan
ve
Harrison
(2000)
ise
Forumu
üyelerinin
tanımlamış
oldukları sekiz
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Diğer
tüm vergilerde
olduğu gibi süreç
Turkeygenel
and continuing
operation
sequence.
tedarik zincirini;oluşturulmuştur.
ürün tedarik
işlevleriyle
alıcılara
olarakwithkabul
görmektedir
(Özdemir,
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
tamamlanmış mamul arzının gerçekleşmiş olduğu
2004). Her ne kadar tedarik zinciri yönetimi tanım
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel Müdürlüğü
tarafından,
Gümrük
Customsakademisyenler
and Economy
according
bir ağ şeklindeGümrükler
tanımlamakta
iken
Chopra
ve tarafından
olarak
arasında
farklılık arz etse
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
doğan uyuşmazlıkların
çözüm de
customs
duties has adeğişken
different form
from koşullarına
the
Meindl (2003: 2)
ise vergisinden
tedarik zincirini
direkt ve
işletmelerin
Pazar
yanıt
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir.
Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolvedmüşterilerin
administratively in
the first
dolaylı alıcı taleplerini
karşılayabilmek
adına,
yalverebilmeleri,
talep
ve beklentilerini
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari oluşmakla
aşamada
çözümlenemeyen karşılayabilmeleri
solved administratively, için
legal action
can be taken.bir sistem olarak
nızca üreten ve tedarikçiden
kalmayan,
vazgeçilmez
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom
Duties, Custom
taşımacılar, depolama servisi vermekte olanlar,
tanımlanabilmektedir.
Tedarik
zinciri yönetiminde
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Uyuşmazlıkları
perakendeciler, Gümrük
alıcılar
ve diğer bütün aktörleri
ise üç çeşit yaklaşım bulunmaktadır (Jonesand
içeren bir zincir olarak tanımlamaktadırlar. Houand Riley, 1985; La Londe, 1997; Mentzer et al.,
lihan tedarik zincirindeki tüm etkinlikleri tek bir
2001); “bir yönetim felsefesi olarak tedarik zinciri
süreç olarak ele almakta ve tedariğin zincirdeki
yönetimi”, “işletme faaliyetleri olarak tedarik
birimler tarafından paylaşılmakta olan ortak bir
zinciri yönetimi”, “yönetim süreçleri seti olarak
hedef olduğunu belirtmektedir (Houlihan, 1988).
tedarik zinciri yönetimi”. Firmalar ihtiyaçları
Tedarik zinciri yönetiminin temel amaçları ifade
karşılayabilmek için, genellikle tedarik zinciri
edildiğinde; müşteri tatminini arttırmak, çevrim
faaliyetlerini tekrar gözden geçirirler. Firmayı
104
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
tedarikçilerine, distribütörlere ĠDARĠ
veya müşterilere
teknolojileri
kapasitelerinin
ve bilgi paylaşımının
1
AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
bağlayan sisteme bilgi sistemi denilmektedir.
lojistik entegrasyon ile önemli ilişkisi ortaya
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Firmaların, tedarik zinciri yönetiminin sağlanmakonmuştur. Dahası, uzun dönemli tedarikçi ilişCUSTOM
DUTIES
kileri direk ve dolaylı bir şekilde performansa
sına olanak tanıyan bilgi teknolojileri altyapısı,
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
muğlak kaynak tiplerinden bir tanesidir. Bilgi
etkileri
ifade edilmiştir. Tedarik zincirinde reka2
Celalgenel
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Ens. Malibetçi
Hukuk piyasa
Programı koşulları
Yüksek Lisansaltında
Öğrencisi işletmelerin sahip
teknolojileri altyapısı
olarak
iki
ana
gruba
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
ayrılmaktadır: Bunlar bilgi teknolojilerinin teknik
olması ve geliştirilmesi gereken bir diğer faktör
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Custom duty is a kind of tariff arising
deAbstract:
çevikliktir.
Çeviklik özellikle esnek üretim
ve insan altyapısıdır.
Yönetimsel bilgi teknolojileri
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to
customs
is based
on those
sistemiyle
ilgili which
olmakla
beraber,
üretim alanında
yetenekleri genellikle
yıllar boyunca geliştirilen
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret
ve ekonomi
politikası aracı
olan bir vergi kavramlaşmıştır
tariff that is a foreign (Nagel
trade and economic
policy 1999). Tedarik
insanlar arasındaki
ilişkiye
bağlıdır
(Patterson
and Dove,
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir
vergi türü olan gümrük
vergisi, gelir
fiscal functions.
Since they
are not
collected on yarışmacı bir
et al., 2004:12-13).
Entegrasyon
verimlilik
ve ve zinciri
çevikliği,
piyasa
çevresinde
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
türü olmadığından,
dış ticarete konu
an indirect yaratmakla
tariff on expenditures,
custom duties
üretim ile doğruvergi
orantılı
olarak artmaktadır.
Te-olan farklılık
beraber
organizasyon için
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmakzincirine
üzere alınmaktadır.
vergileri, Vergi uzun
to foreign
tradesürdürülebilir
arrive at the custom.bir
According
to üstünlüğü de
süre
durum
darikçilerin tedarik
etkili Gümrük
entegrasyonu,
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
2004).
Anahtar tedarikçiler
rekabetçi avantajı
elekapsamı
geçirebilmek
için oldukça
kanun
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle, sağlamaktadır
duties are excluded(Lee,
from this
law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
müşterilerin
hızı ve etkinliği
önemli bir faktördür.
Tedarikçiler
ve müşteriler
sayılı Gümrük
Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Bu kanun ve
regulated
by customsçevikliğindeki
law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
arasındaki entegrasyon
ne kadar
seviyede
bir yetenek
Bölgesine girişinden
başlayıp,üst
eşyaya
uygulanacak organizasyonlar
created beginning with için
commodities
subject to olarak tanımişlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
olursa, olası kârlılık
da o kadar
olacaktır.
(Wanger
and sequence.
Silveira-Camargos,
oluşturulmuştur.
Diğer tümfazla
vergilerde
olduğu gibi lanmaktadır
Turkey and continuing
with operation
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Tedarik zinciri tahakkuk
entegrasyonu
verimsizlikleri ve
2012).
Çeviklik, tedarik zinciri yönetimi literatüve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
kararsızlıkları ortadan
kaldırarak,
doğru
oldukça
önemli
yere
Çeviklik,
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayarsüreçleri
Üniversitesi
Bilimlerründe
Enstitüsü
Anabilim
Dalıbir
Mali
Hukuksahiptir.
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
to
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
biçimde yönlendirerek,
müşterilere istediklerini
tedarik
zincirinde ölçeklerin geliştirilmesi süreci
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde
oluşan
farklı bir ile
process
of other taxes. (Braunscheidel,
Customs duty disputes 2005; Başkol,
vererek, aşırı envanterden
kaçınarak
ve süreçten
talebi aktif
başlamaktadır
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idariperformansını
aşamada çözümlenmek
zorundadır. 2011).
place. However,
the case of disputes
being
bir şekilde düzenleyerek
artırabilir
Piyasain hassasiyeti,
ağnotentegrasyonu,
sanal
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
başvurulabilmektedir.
(Agan, 2011: 34).
Müşteriyargı
ileyoluna
bağlantısı
güçlü
entegrasyon ve süreç entegrasyonu
tedarik çerKey words: Custom, Custom Duties, Custom
Gümrük, daha
Gümrükfazla
Vergisi, çevesinde
Disputes
olan firmaların Anahtar
entegreKelimeler:
stratejilerinin
bulunan öğelerdir (Van Hoek, et al.,
Gümrük Uyuşmazlıkları
olduğu söylenmektedir. Piyasa odaklı tedarik
2001: 126-147). Çeviklik, hız, esneklik, proaktif
zincirleri, basit bir ürünün tedarik edilmesi ve
yenilik, kalite ve kârlılık gibi öğelerin entegrasyon
gönderilmesinin yerine, tedarik zinciri görevleri
süresince yeniden düzenlenebilir kaynakların hızla
ve aktiviteleri olan koordinasyon ve entegrasyon
değişen piyasa çevresindeki başarılı bir keşfi olarak
gibi konulara vurgu yapmaktadır (Faisal et al.,
karşımıza çıkmaktadır. Bu piyasa çevresine göre
2008: 70-71). Prajogo (2011)’nun, uzun dönemli
tedarik zinciri çevikliği; tedarik zinciri planlaması,
tedarikçilere firmalar ile yaptığı çalışmada, bilgi
tedarik zincirinde alım ve temin, tedarik zinciri
105
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
üretimi, tedarik zinciri lojistik ĠDARĠ
ve ürünAġAMADA
teslimatı ÇÖZÜM
yer veYOLLARI
koşullarda1 tüketiciye sunulmasında bilgi
teknolojilerinin önemi ve rekabet koşullarında
gibi konuları kapsamaktadır (Yao and Cartson,
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
büyük yeri olduğu incelenecektir. Bilgi teknoloji2003:95-102).
CUSTOM DUTIES
lerini, tedarik zinciri ağına iyi bir şekilde entegre
ARAŞTIRMANIN AMACI VE ÖNEMİ
3
Selin KILINÇ2, Hatice
edenYURTSEVER
ve sürekli güncelleyen işletmelerin diğer
2
Celal
Bayar
Sosyal Bilimler
Ens. Maliişletmelere
Hukuk Programı
Yüksek Lisans Öğrencisi
üstünlükleri
ve belirsizlik koşullarınAraştırmanın amacı
orta
veÜniversitesi
büyük
çaptaki
işlet3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
daki optimum karar verme başarıları ölçülmeye
melerde tedarik zinciri yönetimin önemine dikkat
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
çalışılmıştır.
Başarı işin çevik bir karar verme
çekmek, tedarik eşyanın
zinciriyer
yönetim
ile ilgili planlama,
değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to
customs
which
is based ve
on bu
those
mekanizmasının
gerekliliği
mekanizma için
uygulama ve kontrol
aşamalarında mevcut uygusosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve eksiklikleri
ekonomi politikası
aracı olan
bir vergi bilgi
tariff that
is a foreign trade yaygın
and economic
teknolojilerini
vepolicy
güncel bir şekilde
lamalardan kaynaklanan
tespit
ederek
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
bir vergi türüortaya
olan gümrük
vergisi, gelir ve kullanan
fiscal functions.
Since they ağının
are not collected
neler yapılmasıdolaylı
gerektiğini
koymaktır.
bir tedarik
varlığıonsöz konusudur.
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından,
dış ticarete
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Ayrıca, üniversitelerde
tedarik zinciri
yönetim
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus ARAŞTIRMANIN
are collected only once when commodities
subject
VARSAYIMLARI
VE
üzere alınmaktadır.
Gümrük
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
uygulamalarınınolmak
başarıya
ulaşması
için;vergileri,
tedarik
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu KISITLARI
the second item of tax procedural law, custom
zinciri yönetim kanun
süreçlerinin
bir bütün
olarak
ele
kapsamı dışında
tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
katılanların
bilgi4458.
teknolojileri ve
alınması gerektiğini
vurgulamak,
tedarik zinciri
sayılı Gümrük
Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Bu kanun Araştırmaya
regulated by customs
law numbered
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
zinciri with
yönetimi
hakkında
yönetim sürecinin,
işletmelerinin
performansını
Bölgesine
girişinden başlayıp,
eşyaya uygulanacak tedarik
created beginning
commodities
subject toanketi dolduraişlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
düzeyde
sahip
olduğu ve objektif
hangi oranda etkilendiğinin
tespittümetmek
ve olduğu
karşı-gibi bilecek
oluşturulmuştur. Diğer
vergilerde
Turkey and
continuing bilgiye
with operation
sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
bilgiler
verdikleri kabul edilmiştir. Araştırmada
laştırarak somut tahakkuk
önerilerde
bulunmaktır. Ülkemiz,
ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1uluslararası boyutlarda rekabete
ilinde
gıda,
giyim,
dokuma,
elektronik,
1980 sonrasındaBakanlığı’na
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlerİstanbul
Enstitüsü
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
to
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
beyaz
eşya, mobilya alanında faaliyet gösteren
açılmış ve Dünya
Ticaret
Örgütü’nün bir üyesi
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde
oluşankabul
süreçtenetmiş
farklı bir işletmeler
process of other
taxes. Customs
duty disputes
olarak küresel rekabetin
şartlarını
dikkate
alınmıştır.
Anketi dolduran
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
aşamada çözümlenmek
zorundadır. işletme
place. However,
in the case of disputes
not being mezunu oldurumdadır. Bu öncelikle
rekabetidari
koşulları
altında şirketler
yöneticilerinin
üniversite
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yoluna başvurulabilmektedir.
masına, ayrıca orta ve üst kademelerde
görev
en iyi olma yolunda
büyük yargı
bir yarışa
girmişlerdir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar tarihe
Kelimeler:
Gümrük, ve
Gümrük
Vergisi, yapıyor
Disputes olmasına önem verilmiştir. İşletmenin
Yığın üretim metotları
karışmış
müşteri
Gümrük Uyuşmazlıkları
performansı ile ilgili sorularda objektif bir şememnuniyeti ön plana çıkmıştır. Müşterilerin bikilde seçeneklerin işaretlenmesi katılımcılardan
linçlenmesi ile işletmelerin sorumlukları artmıştır.
rica edilmiştir.
Bundan dolayıdır ki, işletmelerin performansına
etki eden hususlar değişmiş ve çoğalmıştır. Bu
YÖNTEM
çalışmada işletmelerin performansında çok büyük
Çalışmanın bu bölümünde, araştırmanın amacına
bir etkiye sahip olan tedarik zinciri yönetimi ele
alınacaktır. Bir mal ve hizmetin doğru zaman,
ve önemine, araştırmada kullanılan ana kütle ve
106
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
örnekleme sürecine, araştırma
modeline,
veri ÇÖZÜM
integration”
makalesindeki
çalışmadan alınmıştır.
1
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI
toplama yöntemine, araştırma değişkenlerinin tesTedarik zinciri yönetiminde, entegrasyon ile ilgili
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
pitine, araştırma hipotezlerine, verilerin analizine,
5 soru katılımcılara yöneltilmiştir. Bu sorularda
CUSTOM
DUTIES
anket sorularının geliştirilmesine değinilmektedir.
genel olarak tedarikçiler ve müşteriler arasındaki
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
Belirtilen amaçlar doğrultusunda yapılacak olan
bilgiYURTSEVER
paylaşımı ve bu bilgi paylaşımının boyutları
2
Celal ilinde
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Ens. Malisorulmuştur.
Hukuk Programı Hassas
Yüksek Lisans
Öğrencisi
bu çalışmada, İstanbul
faaliyet
göstermekte
bilgi
paylaşımı ve gizli bilgi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
olan orta ve büyük çapta olan gıda, mobilya, bepaylaşımı ile ilgili sorularla da bilgi paylaşımının
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
düzeyi
ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Sorular
yaz eşya, elektronik,
giyim, dokuma sektöründe
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to
which (2008)’un
is based on “Achieving
those
Patricia
M.customs
Swafford
supply
faaliyet gösterensosyal
1500
işletme ile e-mail, telefon
ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret veyöntemlerini
ekonomi politikası kullanarak
aracı olan bir vergi chain
tariff that
is a foreign
trade and
policy and flexibility”
ve yüz yüze görüşme
agility
through
IT economic
integration
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı
bir vergi türü olan
vergisi, gelir ve makalesindeki
fiscal functions. Since çalışmadan
they are not collected
on
irtibata geçilmeye
çalışılmıştır.
Bugümrük
işletmelerden
alınmıştır.
Tedarik
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
türü olmadığından,
dış ticarete
konu olan zincirinde
an indirect tariff
on expenditures,
custom7 duties
yaklaşık 300’üvergi
ankete
geri dönüş
yapmıştır.
çeviklik
ile ilgili
soru katılımcılara
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
üzeretarafından
alınmaktadır. Gümrük
Vergi yöneltilmiştir.
to foreign trade arriveBu
at the
custom. According
to olarak üretim
Fakat anket 200olmak
firma
uygunvergileri,
şekilde
sorularda
genel
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
cevaplandırılmıştır.
ürün
geliştirme
döngüsü,
dağıtım kapasitesi,
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, süresi,
duties are
excluded
from this
law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
geliştirme,
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun teslimat
regulated güvenilirliğini
by customs law numbered
4458.değişen piyasa
Ölçekler
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
verebilme
ölçülmek
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak ihtiyaçlarına
created beginning cevap
with commodities
subjecthızları
to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
İlgili sorular
Sharon
E. DeGroote’un
Bu çalışma İstanbul
ili sınırlarında
bulunan
200gibi istenmiştir.
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde
olduğu
Turkey and continuing
with operation
sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
(2013)
“The impact of IT on supply chain agility
işletmenin orta vetahakkuk
üst düzey
yöneticilerine tarafımve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1 “Tedarik zinciri yönetiminde
firmand
performance:
dan uygulanmış,Bakanlığı’na
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlerand
Enstitüsü
AnabilimMinistry
DalıAnempirical
Mali
Hukuk to investigation”
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
makalesindeki
çalışmadan alınmıştır.
Performans
bilgi teknolojileri,
entegrasyon
ve çevikliğinin,
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
diğer vergilerde
oluşan süreçten
farklı bir ile
process
othersoru
taxes.katılımcılara
Customs duty disputes
ilgiliof 16
yöneltilmiştir. Bu
operasyonel vesüreci,
finansal
performansa
etkisi”
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada
çözümlenmek zorundadır.
place. However,
in the olarak
case of disputes
not being getirisinin rakonulu anket neticesinde
şekillenmiştir.
Bilgi
sorularda
genel
yatırımları
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargıyönetimine
yoluna başvurulabilmektedir.
teknolojilerinin tedarik
zinciri
etkisini
kiplerle kıyaslanması, ürün ve hizmetin
piyasaya
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar
Kelimeler:
Gümrük, Gümrük
Vergisi, rakiplerden
Disputes
ölçmek maksadıyla
5 adet
soru katılımcılara
yönelönce sunulması, müşteri şikayetlerine
Gümrük Uyuşmazlıkları
tilmiştir. Bu sorularda genel olarak tedarikçilerin
rakiplerden önce cevap verilmesi, piyasa payının
birbiri ile olan irtibatlarında, ürün siparişleri, faturakiplerden yüksek olması, karlılık düzeyi, büyüralandırma, ürün yükleme ve izleme aşamalarında
me oranı ve şirketin piyasa değerinin rakiplerle
bilgi teknolojilerini hangi ölçeklerde kullandıkları
kıyaslanması ölçecek sorular kullanılmıştır. İlgili
tespit edilmeye çalışılmıştır. Sorular Daniel Prajogo
sorular Daniel Prajogo (2012)’nun “Supply chain
(2012)’nun “Supply chain integration and perintegration and performance: The effects of longformance: The effects of long-term relationships,
term relationships, information technology and
information technology and sharing, and logistics
107
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
sharing, and logistics integration”
makalesindeki
yetersiz,2-Yetersiz,3-Kararsızım,4-Yeterli,
5-KeĠDARĠ
AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI1
çalışmadan alınmıştır.
sinlikle Yeterli) farklı seçeneklerle kullanılmıştır.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Ölçeklerin hazırlanmasında kaynakların güncel
Örneklem ve Veri Toplama
CUSTOM DUTIES
(son 5 yıl içinde yapılan çalışmalar) ve uluslararası
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Bu araştırmanın evrenini Türkiye’de İstanbul ilinde
alanda genel kabul görmüş olmasına önem veril2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
faaliyet gösteren orta ve büyük3 Celal
çaplıBayar
işletmelerin,
miştir.
sorularının hazırlanmasında Prajogo
Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢAnket
Ticaret Bölümü
orta ve üst düzey yöneticileri oluşturmaktadır.
(2012)’nun, Patricia M. Swafford (2008)’un ve
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Anket kapsamında
çalışmada,
1500
E. DeGroote
(2013)’un
çalışmalarından
eşyanın yapılan
yer değiştirmesi
nedeniyle, bu
eşyanın Sharon
from the movement
of commercial
commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
işletmeye mail yolu
vemali
yüz
yüze olacak
şekilde
Araştırma
değişkenlerinin
güvesosyal ve
fonksiyonlarının
yanında
önemli bir yararlanılmıştır.
commodities’quantity and
value. It is are
a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
anket uygulanmaya
çalışılmıştır.
200üzerinden
İşletme
geçerlilik
analizleri,
açıklayıcı faktör
türüdür. Aynı
zamanda harcamalar
alınan nilirlik
instrumentve
in addition
to its economic,
social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
tarafından anketkurumlar
uygunvergisi
bir şekilde
doğrulayıcı
faktör
analizi
gibi belirlicevaplanmışaralıklarla alınan bir analizi,
regular basis
like income tax and
corporate
tax, as kullanılarak
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
tır. İşletmelerineşyanın
bazıları
anketle ilgili verilerde
Araştırma
hipotezleri
ise korelasgümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus incelenmiştir.
are collected only once
when commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
işletmenin adının,
çalışan kişi sayısının ve yıllık
analizi
eşitlik
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu yon
the second
itemve
of yapısal
tax procedural
law, modeli
custom (yol analizi)
kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
kar rakamlarınınkanun
açıklanmasını
istememişlerdir.
kullanılarak
test edilmiştir.
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı
Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu
kanun
regulated
by
customs
law numbered 4458.
Bu istek de dikkate
alınmıştır. Elde edilen veriler
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
VERİ
ANALİZİ
VE BULGULAR
Bölgesine
girişinden ve
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
SPSS programına
aktarılmış
veri
analizi
için
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer
tüm
vergilerdemetodu
olduğu gibi İlk
Turkey
and continuing
with operation
sequence.
hazırlanmıştır. Araştırmada
veri
toplama
olarak,
araştırmaya
katılanların
demografik
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
olarak anket yöntemi kullanılmıştır. Anket, bilgi
özellikleri incelenmiş, araştırma hipotezlerini test
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genelcevaplayabilecekleri
Müdürlüğü tarafından, Gümrük etmeden
Customs Maliye
and
Economy
according
önce,
kullanılan
ölçeklerin
güvenilirlik
alınacak kişilerin
okuyup
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
uyuşmazlıkların
çözüm ve
customs
duties hasanalizleri
a different form
from the Güvenilirlik
geçerlilik
yapılmıştır.
sorular grubundan
oluşan
birdoğan
gözlem
aracıdır.
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya
sahiptir.
Gümrük
vergisi
to be resolved
administrativelyyapmak
in the first için, öncelikle
vehavegeçerlilik
analizlerini
Anketlerimizin bir
bölümü
mail
yoluyla
bir uyuşmazlıkları
bölümü
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen açıklayıcı
solved administratively,
legal action
can be taken.Factor Analysisfaktör analizi
(Explatory
de yüz yüze yapılmıştır.
Araştırma
için hazırlanan
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words:
Custom,
Custom
Duties,
Custom faktör analizi
EFA)
yapılmış,
daha
sonra
doğrulayıcı
anketlerde birinci bölümde demografik bilgilere
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
(Confirmatory Factor Analysis-CFA) yapılarak,
ilişkin sorular sorulmuştur.
Anketin ikinci bölümde
ölçeklerin ayrışma ve uyuşma geçerliliğine sahip
ise bilgi teknolojileri, çeviklik, performans ve
belirsizlik değişkenleri için “Beşli Likert Ölçeği”
olup olmadığı araştırılmıştır. Açıklayıcı faktör
(1-Kesinlikle katılmıyorum, 2- Katılmıyorum,
analizi SPSS yardımı ile yapılmıştır. Doğrulayıcı
faktör analizi yapmak için yapısal eşitlik modeli
3-Kararsızım, 4-Katılıyorum, 5-Kesinlikle Katılıoluşturulmuş ve bunun için AMOS 4.0 yapısal
yorum; 1= Çok az; 2= Az; 3= Orta; 4= Fazla; 5=
eşitlik yazılımından faydalanılmıştır. Araştırma
Çok fazla) kullanılmıştır. Entegrasyon değişkeni
modelini oluşturan değişkenler arasındaki ilişkiyi
içinse yine “Beşli Likert Ölçeği”(1-Kesinlikle
108
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
incelemek amacıyla korelasyon
analizi
ve yol ÇÖZÜM
daha fazlası
aralığında
olduğunu görülmektedir.
1
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI
analizi (pathanalysis) ile hipotezlerin destekleBu verilere göre araştırmaya katılan firmaların
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
nip desteklenmediği, yapısal eşitlik modeli ile
faaliyet sürelerine göre dağılımları incelendiğinde
CUSTOM
DUTIES
incelenmiştir.
15 yıl ve üzerinde faaliyet gösteren firmaların
3
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
sayısını
(%18.5) düşük olduğu görülmektedir.
Demografik Özellikler
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. MaliAnkete
Hukuk Programı
Yüksek
Lisans Öğrencisi
katılan
kişilerin
%12’sinin sanayi sek3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
töründe yer alması da büyük sermaye ve arge
Bu çalışmada anketi cevaplayan katılımcıların
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
isteyen
sektörlerde az sayıda işletmecinin var
firmalarındaki çalışan
sayıları, firmalarının faaliyet
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to
customs
which is based on
those
olduğunu
göstermektedir.
Sanayi
sektörünün
süresi ve firmalarının
faaliyet alanları incelenmiş
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ticaret ve ekonomi
politikası aracı olan
bir vergi büyük
tariff thatve
is a güçlü
foreign trade
and economic
olması,
diğerpolicy
sektörler için de
ve özetlenmiştir.dışTablo’1
de araştırmaya
katılan
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir çalışan
vergi türü olan
gümrük vergisi,
fiscal functions.
Since they are
not collected on
oluşturacağı
unutulmamalıdır.
firmaların %56’sının
sayısının
250 gelir
ve ve kaynak
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
109
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo
1. Demografik Özellikler Tablosu
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Frekans SOLUTIONS
Oran TO
(%) DISPUTESKümülatif
ADMINISTRATIVE
OVER Yüzde (%)
Çalışan Sayısı
55 DUTIES
CUSTOM
0-50
50-100
100-250
250 ve daha fazla
2
27,5
27,5
2
3
Selin KILINÇ
42 , Hatice YURTSEVER
21
48,5
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler 47
Ens. Mali Hukuk Programı23,5
Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
56
28
72
100
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
TOPLAM
100of commercial commodities
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu 200
eşyanın
from the movement
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
Faaliyet Gösterilen
Frekans
(%)
sosyal Süre
ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli bir Oran
commodities’quantity
and Kümülatif
value. It is are aYüzde(%)
kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition
1-5 yıl
62
31 to its economic, social and
31
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan
regular basis like income
6-10 yıl
78bir
39 tax and corporate tax, as
80
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only
once when commodities subject
11-15 yıl
23
11,5
81,5
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
16-20 yıl
17
8,5 from this law. Therefore,
90
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs
21 yıl ve daha fazla
20
10 law numbered 4458.
100
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
TOPLAM
200
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade100
entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Firmanın Bulunduğu
Sektör de zorunlu
Frekans
Kümülatif
gümrük vergisinde
aşamalar olan tarh, Oran
Like(%)
all other taxes, compalsive
levels Yüzde(%)
such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği 12
olan
by General Directorate
Sanayi
6 of Customs as a part of
6
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution
Hizmet
37
18,5 process of disputes over
24,5
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı
process of other 6,5
taxes. Customs duty disputes
Tarım
13bir
31
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Diğer
138
69 legal action can be taken.
100
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom,
TOPLAM
200
100 Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Güvenilirlik ve Geçerlilik Analizi
Geçerlilik analizi için açıklayıcı ve doğrulayıcı
faktör analizi yapılmıştır. İlk olarak açıklayıcı
faktör analizi yapılmış, veri setinin ölçülmek
istenen kavramları oluşturup oluşturmadığı incelenmiştir. Açıklayıcı faktör analizi araştırmacıların
veri setindeki değişkenler ile olası en az sayıda
faktör elde etmelerine olanak tanır. Böylelikle,
elde edilen faktörlerin açık ve belirgin bir anlamı
vardır. Bu yöntemin amacı bir grup değişken
(gösterge) için faklı bileşenler elde etmektir.
Faktör analizine başlamadan önce veri setinin
uygunluğu incelendi. Bunun için Kaiser-Meyer-
110
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Olkin (KMO) örneklem yeterlilik
istatistiği
ve ÇÖZÜM
12 adet
gösterge,
1 bir faktöre yüklenmediği ve
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI
Bartlet küresellik testi uygulandı. KMO örneklem
faktör yükünün 0.50’ye eşit veya büyük olma
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
kriterini sağlamadığı, birden fazla faktöre yükyeterlilik değeri 2 gruplama yapılarak incelendi ve
CUSTOM
DUTIES
lendiği (diğer faktörlerdeki faktör yükü-çapraz
0,748 ve 0.798 olarak bulundu ve bunun önerilen
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
yük-YURTSEVER
cross-loading) 0.40 veya yukarı olduğu için
0,50’den çok yüksek olduğu görülmektedir (Hair
2
Celal BayarKüresellik
Üniversitesi Sosyal
Bilimler
Ens. Malielenmiştir.
Hukuk Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi süreç sonucunda
Yukarıda
anlatılan
vd., 1998). Ayrıca Bartlet
testinin
(χ2
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
kalan 31 gösterge ile temel-bileşenler faktör ana(55) = 1941,45 ve χ2 (190) = 4066; p < 0,01) %
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
lizi
(varimax dönüştürme ile) uygulandı. Bütün
1 önem seviyesinde
istatistiksel olarak anlamlıdır
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to customs faktör
which isyükleri
based on 0.50
those üzerinde ve
göstergelerin
(Hansen ve Bush,
1999). Bu sonuçlar örneklemin
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret
ve ekonomi
politikası
aracı olan Hebir vergi çapraz
tariff thatyükleri
is a foreign
trade and economic policy
(cross-loading)
0.30’un altındadır.
faktör analizi için
uygun
olduğunu
gösterir.
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi entegrasyon,
türü olan gümrük vergisi,
gelir ve Faktör
fiscal functions.
they are not
collectedyükleri
on
analiziSince
sonuçları
(faktör
ve toplam
defimiz; bilgi teknolojileri,
çeviklik,
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
türü olmadığından,
dış faktörlerini
ticarete konu olan açıklanan
an indirect tariff
on expenditures,
dutiesgörülmektedir.
varyans)
Tablocustom
2-3’de
operasyonel ve vergi
finansal
performans
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır.
Gümrük(soruları)
vergileri, Vergi Tablo
to foreign
trade arrive
at the custom.gibi,
According
to
(kavramlarını) oluşturan
göstergeleri
2-3’de
görüldüğü
göstergeler
uygun
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
belirlemek ve komposit
hesaplamak
kanun kapsamıdeğerleri
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle, olan
duties ölçekleri
are excluded oluşturmaktadır.
from this law. Therefore, Ayrıca bütün
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
olduğu için “Açıklayıcı
Faktör
Analizi”
yöntemi
0.50’den
büyük4458.
olduğu için yapı
sayılı Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun faktör
regulatedyükleri
by customs
law numbered
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
ile birlikte “Temel
Bileşenler
kullanıldı.
mevcuttur.
Bölgesine
girişindenAnalizi”
başlayıp, eşyaya
uygulanacak geçerliliği
created beginning
with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
111
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo
2. Açıklayıcı Faktör Analizi Sonuçları
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
112
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo
3: Açıklayıcı Faktör Analizi Sonuçları
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
113
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Ayrıca ölçeklerin geçerliliğiniĠDARĠ
ayrıntılı
olarak ÇÖZÜM
1998).YOLLARI
Ölçüm modelinin
değeri χ2(219) 821,51
1
AġAMADA
araştırmak için, veri seti doğrulayıcı faktör anaolarak elde edilmiştir. Ayrıca χ2/sd(serbestlik
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
derecesi) 3,751’e eşittir. Bu değerin eşik değerli
lizine tabi tutuldu.Doğrulayıcı faktör analizi yapı
CUSTOM
DUTIES
olan 3’e yakın bir değer olduğu için ölçüm modeli
geçerliliği (ayrışma geçerliliği ve uyuşma geçer2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
uygundur.
Ki-kare istatistiği örneklem hacmine
liliği) incelemek için kullanılmıştır. Doğrulayıcı
2
Celal için
BayarAMOS
Üniversitesiyapısal
Sosyal Bilimler
Ens. Malikarşı
Hukukduyarlı
Programı Yüksek
Lisans
Öğrencisi
olduğu
için,
modelin uygunluğunu
faktör analizi yapmak
eşitlik
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
test etmek için ikincil uyum indeksleri de incemodeli yazılımı kullanıldı. Ölçüm modeli 7 fakÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
lenmiştir.
Sonuçta, ölçüm modeli ile verilerin
törden (gizil değişken)
oluşmakta ve göstergelerin
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to
customs
whichuyumlu
is based olduğu
on those görülmüştür.
birbiriyle
oldukça
sadece tek bir gizil
değişkeni oluşturmamaktadır.
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret Yönetimi
ve ekonomi politikası
aracı olan elde
bir vergi Uyum
tariff thatindeksleri
is a foreign trade
and economic policy uyum indeksi
– karşılaştırmalı
Maksimum Olabilirlik
kullanılarak
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı birilgili
vergi faktörlere
türü olan gümrük
vergisi, gelir ve (Comperative
fiscal functions. Since
are not CFI)
collected=on0,883, artımsal
FittheyIndex,
edilen 12 göstergenin
yüklendiği
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi da,
türü kavramların
olmadığından, dıştek
ticarete
konu olan uyum
an indirect
tariff on (Incrimental
expenditures, custom
indeksi
Fitduties
IFI )= 0,884 ve
görülmektedir. Bu
boyutlueşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzereve
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri, Vergi yaklaşık
to foreign trade
arrive at the
custom. According
to
luğunu doğrulamakta
ölçeklerin
geçerliliği
hataların
ortalama
karekökü
(Root Mean
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
hakkında güçlükanun
ampirik
sunmaktadır
of Approximation,
RMSEA) = 0,098
kapsamı kanıtlar
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle, Square
duties areError
excluded
from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
(Anderson ve Gerbing,
geçerliliği
edilmiştir.
Bu da 4458.
ölçüm modelinin
sayılı Gümrük1988).
Kanunu’ndaYapı
düzenlenmiştir.
Bu kanun olarak
regulated elde
by customs
law numbered
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
uyuşma ve ayrışma
geçerliliği
olmak
üzere
iki
genel
iyi olduğunu
göstermekBölgesine
girişinden başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created uygunluğunun
beginning with commodities
subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
bu bilgiler
ışığı
altında, ölçeklerin
kısımdan meydana
gelir. Uyuşma
ya-gibi tedir.
oluşturulmuştur.
Diğer tümgeçerliliği,
vergilerde olduğu
Turkey Bütün
and continuing
with operation
sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
(kavramların)
uyuşma geçerliliğine sahip olduğu
pısal eşitlik modeli
yardımı ile yapılan doğrulayıcı
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
varılmıştır.
Örneğin
faktör analizi sonucu
elde
edilen
yükleriBu çalıĢma,
Celal
Bayarfaktör
Üniversitesi
Bilimlersonucuna
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to“entegrasyon”
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
kavramının
uyuşma geçerliliğiniover
ele alalım. Tablo
nin t değerlerinin
yüksek
olması (2 den büyük)
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer
vergilerde oluşan
süreçten farklı bir 4’de
processgörüldüğü
of other taxes.gibi,
Customs
duty disputes
“entegrasyon”
kavramını
uyuşma geçerliliğinin
olduğunu
göstermektedir
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikleEğer
idari aşamada
zorundadır. oluşturan
place. However,
in the case of disputes
not being t test değerleri
(Akgün vd., 2007).
bütünçözümlenmek
faktör yükleri
4 göstergenin
(soruların)
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
uyuşmazlıklarda
kendi standart hatasının
enyargı
az yoluna
2 katıbaşvurulabilmektedir.
ise, ölçeğin
13,774 ve 44,449 aralığındadır.1 Bu değerler çok
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar
Kelimeler:kabul
Gümrük,
Gümrük
Vergisi, yüksek
Disputes olduğu için bu kavramın uyuşma geçerliuyuşma geçerliliği
gösterdiği
edilir.
Tablo
Gümrük Uyuşmazlıkları
6’da görüldüğü gibi, en küçük t test değeri (kritik
liği yüksektir. Diğer kavramların t-test değerleri
oran) 6.917’dir ve bu değerde 2’den çok yüksektir.
Tablo 4’de verilmiştir. Bu sonuçlara gore bütün
Elde edilen bu bilgi göstergelerin kavramı etkin bir
kavramların uyuşma geçerliliğine sahip olduğu
şekilde ölçtüğünü gösterir (Anderson ve Gerbing,
Tablo 4’de görülebilir.
114
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
TabloĠDARĠ
4. Doğrulayıcı
Faktör Analizleri Tablosu
AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
115
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Ayrışma geçerliliği, bir kavramın
öğelerinin ÇÖZÜM
yüksektir.
Kavramların
güvenilirliği ve geçerliliği
1
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
kavramsal olarak diğer kavramların öğeleri ile sağlandıktan sonra kavramları ölçmek için her
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
örtüşmemesini sağlar.Bir ölçeğin (kavramının) bir kavram için o kavramı oluşturan göstergeler
CUSTOM DUTIES
ayrışma geçerliliğini incelemek için ortalama
(items) kullanılarak bütünleşik değerler (composite
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
çıkarılan varyans (Averege Variance Extracted, scores)
oluşturuldu.Yani her bir kavramı oluşturan
2
Celal Bayar (kavramlar)
Üniversitesi Sosyal Bilimler
Ens. Mali
Hukuk Programıortalamaları
Yüksek Lisans Öğrencisi
AVE) ile diğer ölçekler
ile olan
göstergelerin
alınarak yeni bir değişken
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
korelasyon katsayılarının kareleri karşılaştırılır. oluşturulup etiketlendi.Örneğin, “Çeviklik” kavraÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Eğer ölçeğin AVE
değerli, diğer ölçekler ile olan mını
oluşturan 4 göstergenin ortalaması alınarak
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to customs
which oluşturulmuştur.
is based on those
korelasyon katsayılarının
karesinden büyük ise, “Çeviklik”
kavramı
Ölçeklerin
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret
ve ekonomi politikası
aracı olansonubir vergi güvenilirliği
tariff that is a foreign
trade andAlfa
economic
policy
o ölçeğin ayrışma
geçerliliğini
sağladığı
Cronbach
güvenilirlik
katsayısı
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir ve
vergiLarcker,
türü olan gümrük
vergisi,
gelir ve vefiscal
functions. Since
they are not katsayıları
collected on kullanılarak
cuna ulaşılır (Fornell
1981).
Tablo
Composite
Reliability
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
olmadığından,
dış AVE
ticarete değeri
konu olan incelendi.
an indirect tariff
on expenditures,
custom duties
5’da görüldüğüvergi
gibi,türüHer
kavramın
Tablo
5’de görüldüğü
gibi, ölçeklerin
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır.
Gümrükbüyüktür.
vergileri, Vergi tamamının
to foreign trade
arrive at the custom.
According to
korelasyon katsayılarının
karesinden
Cronbach
Alfa güvenilirlik
katsayısı ve
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Bundan dolayı kanun
ölçeklerin
ayrışma
geçerliliğine
Reliability
kapsamı dışında
tutulmuştur.
Bu nedenle, Composite
duties are excluded
from thiskatsayıları
law. Therefore,belirlenen eşik
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sahip olduğu sonucuna
olan
yüksek
sayılı Gümrükulaşılır.
Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun değer
regulated
by 0,70’den
customs law çok
numbered
4458. olduğu görülile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
(Akgünwith
vd.,commodities
2007). subject
Bu durum
ölçeklerin
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak müştür
created beginning
to
Tablo 4’de verilen
Doğrulayıcı
Faktör
işlemlerin
sırasına
göre
bir Analizi
sistematik
international trade entering customs territories of
yüksek
olduğunu
göstermektedir.
Diğer tüm vergilerde olduğu gibi güvenirliliğinin
Turkey and continuing
with operation
sequence.
sonuçları bütün oluşturulmuştur.
kavramların
gümrük
vergisinde teoriye
de zorunlu uygun
aşamalar şekilolan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Hipotezlerinin Testi
de ölçüldüğünütahakkuk
göstermektedir.Bütün
ölçeklerin Araştırma
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs
and
Economy
according
(kavramların) kompozit
güvenirlilik
(Composite
Programı
Yüksek
Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
Hipotezleri
test etmek için korelasyon
ve yapısal
türetilmiĢtir.
vergisindenönerilen
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
Reliability- CR)Gümrük
katsayıları
eşik
değeri
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir eşitlik
process modeli
of other taxes.
Customs duty disputes
kullanılmıştır.Korelasyon
iki desahiptir.
Gümrük vergisi Ortalama
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
0,70 den büyükyapıya
olduğu
görülmüştür.
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. ğişken
place. However,
in the case
of disputesilişkinin
not being gücünü gösarasındaki
doğrusal
Ancak
idari Variance
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
çıkarılan varyans
(Average
Extracted1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
teren katsayıdır. Korelasyon katsayısı
istatistiksel
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
AVE) katsayıları operasyonel performans değişAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, olarak
Disputesanlamlı ise iki değişken arasında bir ilişki
keni haricinde, önerilen
eşik değeri olan 0,50’den
Gümrük Uyuşmazlıkları
olduğu söylenir. Korelasyon katsayısı -1 ile +1
oldukça üstünde olduğu görülmüştür(Fornel ve
arasında değer alır; korelasyonun mutlak değeri
Larcker, 1981). Bu katsayılar Tablo 5’da verilmişne kadar büyükse, değişkenler arasındaki ilişki de
tir. Ölçüm modelinin (Doğrulayıcı Faktör Analizi
o kadar güçlüdür (Newbold, 2009). Değişkenler
yapmak için oluşturulan Yapısal Eşitlik Modeli)
arası doğrusal ilişkileri gösteren korelasyon katuygun olup olmadığı sonucuna birincil ve ikincil
sayılarına bakıldığına, değişkenler arasında 0,01
uyum indeksleri kullanılarak ulaşılır.Önceden bahanlamlılık düzeyinde bir ilişkinin olduğu (p<0,01)
sedildiği üzere bu indeksler istenilen değerlerden
görülmektedir (Bakınız Tablo 5).
116
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 5: Korelasyon Katsayıları
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Araştırma modelinde
yer alan
testniteliği
etmek
6; IT,
Entegrasyon,
ve perforBakanlığı’na
bağlı hipotezleri
ayrı bir kuruluş
olan Tablo
by General
Directorate
of Customs as Çeviklik,
a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
için yapısal eşitlik
modeli
mans
arasındaki
ilişkileri
göstermektedir.
Bilgi
Programı
Yüksekkullanılmıştır.Yapısal
Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
disputes
over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
eşitlik modelleri (YEM)
gözlenen ve gözlenemeyen teknolojileri
ile entegrasyon arasında (β=0,05,
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
bir ilişki olmadığı görülmektedir.Bundan
(gizil) değişkenler
arasındaki nedensel ilişkilerin p>0,05)
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legaldesteklenmemiştir.Bilgi
action can be taken.
teksınanmasında kullanılan
bir istatistiksel tekniktir. dolayı, H1 hipotezi
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words:ileCustom,
Custom
Duties, Custom
çeviklik
arasında
ise H2 hipotezini
Özellikle sosyal bilimlerde (psikoloji, sosyoloji, nolojileri
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
işletme gibi) değişkenler
arasındaki ilişkilerin destekleyecek şekilde pozitif yönde bir ilişki vardır
değerlendirilmesinde ve kuramsal modellerin
sınanmasında kullanılan sistemli bir araçtır.YEM
gizil değişkenler seti arasında bir nedensellik yapısının var olduğunu ve gizil değişkenlerin gözlenen
değişkenler aracılığıyla ölçülebildiği varsayımını
kullanır (Joreskog ve Sörbom, 2001).
(β=0,12, p<0,05). H3 hipotezi ise entegrasyon ve
çeviklik bağımısız değişkenleri arasında pozitif
ilişki olduğunu göstermektedir (β=0,52, p<0,01).
Çeviklik ile operasyonel performans arasındaki
ilişkiyi inceleyen H5 hipotezi (β=0,17, p<0,01)
desteklenmektedir.Son hipotezimiz olan H6 de ise
operasyonel performans ile finansal performans
117
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ölçülmektedir.
Ancak
bazı durumlarda korelasyon
arasındaki güçlü bir pozitif ilişkiĠDARĠ
(β=0,79,
p<0,01) ÇÖZÜM
1
AġAMADA
YOLLARI
katsayısı başka bir değişken ya da değişkenler
olduğu ifade edilebilmektedir.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
tarafından da etkileniyorsa bu ilişkiyi açıklamada
Kurulan yapısal eşitlik modelinin uygunluğu
CUSTOM DUTIES
yeterli değildir. Bununla beraber , modelde bunlar
test etmek için uyum indeksleri kullanılmıştır.
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
ile ilişkili olduğu düşünülen başka değişkenlerinde
Celal Bayar
Üniversitesi
Sosyal =
Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Uyum indeksleri 2χ2(7)
= 4,736;
χ2/df
1,184
3
etkisiDıĢolabilir.
Değişkenler arasında hesaplanan
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
Ticaret Bölümü
; karşılaştırmalı uyum indeksi (CFI) = 0,998,
korelasyon katsayısında diğer değişkenlerle ilgili
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
artımsal uyum indeksi
(IFI)
=
0,998
ve
yaklaşık
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın olan
from ilişkiden
the movementkaynaklanan
of commercial commodities
kısımların bulunması
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
hataların ortalama
karekökü
(Root Mean
Square
sosyal
ve mali fonksiyonlarının
yanında
önemli bir istenildiğinde,
commodities’quantitySewal
and value.Wright
It is are a tarafından
kind of
geliştiridış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Error of Approximation,
RMSEA)
=
0,137
olarak
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan len
instrument
addition to kullanılmıştır
its economic, social and
“Yol inAnalizi”
(Orhan ve Okut,
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
elde edilmişlerdir.
Bu sonuçlar,
kurulan
modelin
kurumlar
vergisi gibi belirli
aralıklarla
alınan bir 1993).Tablo
regular basis like income
and corporate
as
6’detaxYol
(path)tax,analizi
sonuçları
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
uygun olduğunueşyanın
göstermektirdir.
gümrüğe geldiğiDeğişkenler
anda bir defayaaramahsus görülmektedir.
are collected only once
when
commodities
subject
H1
hipotezi
haricinde
diğer hipoolmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Kanunu (VUK)’nun
ikincikatsayısı
maddesine göre
the second item
of tax procedural
law, custom
sındaki doğrusalUsul
ilişkiler,
korelasyon
ile bu tezlerimiz
analizimiz
sonucunda
desteklenmiştir.
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated Sonuçları
by customs law numbered 4458.
Tablo
6. Hipotez
Testlerinin
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Hipotez No Link
Yol(Path)
Değeri
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade
enteringSonuç
customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
H1
Bilgi Teknolojileri
→
0,05 are regulated
Desteklenmedi
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük
veEntegrasyon
Ticaret
assessment, accrual and collecting
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
HukukDesteklendi
H2
Bilgi Teknolojileri
→
Çeviklik
0,12*
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
to
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
H3
Entegrasyon
→
Çeviklik
0,52**form fromDesteklendi
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different
the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi
havePerformans
to be resolved administratively
first
H4
Entegrasyon
→ uyuşmazlıkları
Operasyonel
0,56** in the Desteklendi
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada →çözümlenemeyen
solved
administratively, legal
action can be taken.
H5
Çeviklik
Operasyonel
Performans
0,17**
Desteklendi
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom
Duties, Custom
H6
Operasyonel Performans
→
Finansal Performans
0,79**
Desteklendi
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Path katsayıları standardize
edilmiştir. *p< 0, 05; **p < 0,01
χ2 (7)= 4,736
CFI = 0,998
IFI =0,998
χ2/df = 3,006
RMSEA = 0,137
R2(entegrasyon)= 0,002
R2(çeviklik)= 0,285
R2(operasyonel performans)= 0,441
R2(finansal performans)= 0,623
118
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
H7 ve H8 hipotezleri için entegrasyon
ve çevik- ÇÖZÜM
ştırılmaktadır(etkileşime
göre artımsal R2 önemli
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI1
liğin operasyonel performans üzerindeki talep ve olduğu durumda). Sonuçlar etkileşim koşullarının
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
teknolojik belirsizlik ılımlaştırıcı etkisini incelemek hiyerarşik regresyona dahil edilmesiyle Tablo
CUSTOM DUTIES
üzere çoklu hiyerarşik regresyon analizi kullanıl-2 7’deki operasyonel
performans modeline kayda
3
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
mıştır. Çoklu doğrusallık
problemi nedeniyle talep değer bir varyans açıklaması(p≤0,05) eklendi2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar
Salihliğini
MYO,göstermektedir.
DıĢ Ticaret Bölümü Bununla birlikte etkileşime
ve teknoloji belirsizliği, entegrasyon
veÜniversitesi
çeviklik
ortalama etrafında
dönüştürülmüştür. VIF değer- bağlı
artırımsal R2 model 2’de istatistiksel olarak
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Tablo 7’de gösterildiği gibi
lerine bakıldığında
çoklu değişken problemine önemsizdir(p>0,10).
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
katsayıları
yüksek seviyede
rastlanmamıştır sosyal
(VIF<10).
Anderson’un
dış
ticaret ve ekonomi
politikası aracıönerisine
olan bir vergi etkileşim
tariff that is şartlarının
a foreign trade and
economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
2’
belirsizliğinin
göre; R2 regresyon
denklemin
Rgelir
sizve teknoloji
dolaylıdenklemine
bir vergi türü olan
gümrük vergisi,
fiscal functions.
Since they areılımlaştırıcı
not collected onetkisi ile sadece
2
pozitif
çapraz çarpımı ve
’li çapraz
çarpımı
ile karşıla
vergiRtürü
olmadığından,
dış ticarete
konu olan entegrasyon
an indirect tariffarasında
on expenditures,
customilişki
duties vardır.
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Tablo 7. Hiyerarşik
Analizi
Belirsizliğin
Moderatör
Usul KanunuRegresyon
(VUK)’nun ikinci
maddesineSonuçları
göre bu
the(Çevresel
second item of
tax procedural law,
custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Değişken
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by Bağımlı
customs law
numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Operasyonel
Performans
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning
with commodities
subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Model
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu
gibi 1 Turkey and continuing withModel
operation2 sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Entegrasyon tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
0,511**
assessment, accrual
and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Çeviklik
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and0,281**
Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Talep BelirsizliğiGümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties -0,002
has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved
administratively in the first
Teknolojik Belirsizlik
0,065
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak Belirsizliği
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Entegrasyon * Talep
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Entegrasyon * Teknoloji Belirsizliği
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Uyuşmazlıkları
Çeviklik * TalepGümrük
Belirsizliği
Çeviklik * Teknoloji Belirsizliği
Etkisi)
0,587**
0,217**
0,009
0,090
-0,053
0,207**
-0,060
-0,109
R2
0,494
0,527
R2 adj
0,485
0,511
∆R2
0,494
0,033
56,602
4,009
F
Not: Regresyon katsayıları standartlaştırılmıştır.*p<0.05, **p<0.01
119
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Hipotezler ve hipotezlerin destekleme
durumları ÇÖZÜM YOLLARI1
ĠDARĠ AġAMADA
şu şekildedir.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Table 8. Bütün
HipotezDUTIES
Testlerinin Sonuçları
CUSTOM
Hipotez No
2
2
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
Link
Yöntem Sonuç
3
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
H1
Bilgi Teknolojileri
H2
Bilgi Teknolojileri
Özet: Gümrük vergisi,
→
Entegrasyon
YEM
Desteklenmedi
→ olan Çeviklik
YEM
Desteklendi
gümrüğe tabi
ticari
Abstract: Custom duty is
a kind of tariff
arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
H3
Entegrasyon
→ ekonomik,
Çevikliksubject to customs which
YEM
miktarı veya değeri üzerinden alınan,
is basedDesteklendi
on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
H4
Entegrasyon
→olan bir Operasyonel
YEM
Desteklendi
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı
vergi
tariff that is a foreign trade
and economic
policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Performans
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
H5
Çeviklik
→
Operasyonel
YEM
Desteklendi
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Performans
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
H6
Operasyonel
Performans
→ göre
Finansal
Performans
Desteklendi
Usul Kanunu
(VUK)’nun ikinci maddesine
bu
the
second item of tax YEM
procedural law,
custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
H7a
Talep Belirsizliği
Etkisinde
→esasları Operasyonel
gümrük vergilerinin
usul ve uygulama
4458
procedures and practisesHRA
of custom Desteklenmedi
duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Entegrasyon
Performans
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
H7b
Teknolojik
Belirsizlik
→ sistematik
Operasyonel
HRA
Desteklendi
işlemlerin
sırasına
göre
bir
international trade entering customs territories of
Etkisinde
Entegrasyon
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde olduğuPerformans
gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil
aşamaları Gümrük
accrual and HRA
collecting areDesteklenmedi
regulated
H8a
Talep Belirsizliği
Etkisinde
→ ve Ticaret
Finansalassessment,
Performans
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Çeviklik
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
H8b
Teknolojik
Belirsizlik
→
Finansalcustoms
Performans
HRA
Desteklenmedi
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
duties has a different form from the
Etkisinde
Çeviklik
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari Değerlendirilmesi
aşamada
çözümlenemeyen birsolved
administratively,
legal action
can be taken.
etkisinin
olduğunu
göstermemektedir
(Bakınız
Araştırma Hipotezlerinin
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words:
Duties, Custom
Tablo
6). YolCustom,
(Path)Custom
Analizinde
elde edilen sonuçlar
Anahtar
Kelimeler:
Gümrük
Vergisi,
Disputes
Bu araştırmanın
temel
amacıGümrük,
tedarik
zinciri
Gümrük Uyuşmazlıkları
anlamlı bulunmadığıdan desteklenmemiştir. Bush
yönetiminde; bilgi teknolojileri, entegrasyon ve
(2001)’un çalışmalarında ise bilgi teknolojilerinin
çevikliğin operasyonel ve finansal performansa tedarik zinciri entegrasyonunu etkilediğini desteketkilerini analiz etmektir. Ayrıca çevresel belir- leyen bulgular mevcuttur. Ayrıca Daniel Prajogo
sizliğin, entegrasyon ve operasyonel performans (2011)’nun yaptığı çalışmada bilgi teknolojileri
arasındaki ve çeviklik ve operasyonel performans kapasitelerinin ve bilgi paylaşımının entegrasyon ile
arasındaki ılımlaştırıcı etkisi incelemektir. Sonuçlar, önemli ilişkisi ortaya konulmuştur.Çalışmamızda
bilgi teknolojilerinin entegrasyon üzerinde pozitif ise bu ilişkiye rastlanılmamıştır.Farklı sonucun
120
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
bir ilişki
olduğu düşünülmektedir.Çalışmamızda
çıkmasının en önemli nedeni bilgi
teknolojilerini
1
ĠDARĠ
AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
ve entegrasyonu çok boyutlu olarak ele almak
da bu ilişkiye rastlanılmıştır. Yapılan analizler,
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
olabilir.Eğer bu bileşenler ayrı ayrı ele alınırsa
entegrasyonun operasyonel performans üzerinde
CUSTOM DUTIES
farklı sonuçlar elde edilebilir. Ayrıca ülkeler arası
pozitif bir etkisinin olduğunu göstermektedir (BaSelin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
farklılıklarda bu sonuca neden olabilir. Sonuçlar,
kınız Tablo 6). Yol (Path) Analizinde elde edilen
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
bilgi teknolojilerinin çeviklik3 Celal
üzerinde
pozitifSalihli MYO,
sonuçlar
anlamlı
Bayar Üniversitesi
DıĢ Ticaret
Bölümübulunmuş ve desteklenmiştir.
bir etkisinin olduğunu göstermektedir (BakıDaniel Prajogo (2011)’nun çalışmasında bilgi
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
nız Tablo 6).Yoleşyanın
(Path)
elde edilen
akışı ile tedarik zinciri
yer Analizinde
değiştirmesi nedeniyle,
bu eşyanın entegrasyonu
from the movementve
of materyal
commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sonuçlar anlamlı
bulunmuş
ve desteklenmiştir.
etkisi
sosyal
ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli bir partnerlerinin
commodities’quantityoperasyonel
and value. It is are aperformansa
kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Literatür çalışmaları
dazamanda
bilgi harcamalar
teknolojileri
Verilere
ve yapılan
türüdür. Aynı
üzerinden ve
alınan araştırılmıştır.
instrument in addition
to its economic,
social and araştırmalara
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
çeviklik arasında
pozitif
olduğunu
kurumlar
vergisibir
gibietkinin
belirli aralıklarla
alınan bir göre
regularentegrasyon
basis like income taxile
and operasyonel
corporate tax, as performans
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
bize göstermektedir
(Bottani,
vardır.
Wong (2011)’un
eşyanın gümrüğe
geldiği 2010;
anda bir Overby
defaya mahsus arasında
are collectedönemli
only once bir
whenilişki
commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
çalışmasında
tedarik zinciri entegrasyonunun 3
vd., 2006; Poweret
vd., 2001; Swafford vd.,
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
ana
alt başlıkta incelenmiş olduğunu görmekteyiz.
2008; Tallon vekanun
Pinsonneault,
2011;Yusuf vd.,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Bunlar
iç entegrasyon, tedarikçi entegrasyonu, ve
2004; Zain, Kassim,
ve Mokhtar, 2003). Bilgi
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with commodities Firmanın
subject to
müşteri
entegrasyonudur.
performans
teknolojileri firmaların
bilgiyi
elde
etme,
işleme
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde
olduğu gibi ölçütleri
Turkey and ise
continuing
with operation
ve paylaşmasındaki
hızı arttırmaktadır
(Vickery
dağıtım,
ürün sequence.
fiyatlandırma, ürün
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
vd., 2010). Bu araştırmalar doğrultusunda bilgi
kalitesi ve ürün esnekliğidir. Bu 3 ana entegrasyon
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
Müdürlüğü
tarafından,bahGümrük faktörleriyle
Customs Maliye
and Economy
according
teknolojileri ile Gümrükler
çeviklik
arasında
ilişkiden
operasyonel
performans arasında
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan da
uyuşmazlıkların
çözüm Wong
customs (2011)
duties hastarafından
a different form
from the
sedilebilmektedir.
Çalışmamızda
bu ilişkiye
pozitif
bir ilişki olduğu
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük
vergisi üzerinde
uyuşmazlıkları tanımlanmaktadır.
have to be resolved administratively
in the first
rastlanılmıştır. Entegrasyonun
çeviklik
Önceki yapılan
araştırmalardaki
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari göstermektedir
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
legal action can be
pozitif bir etkisinin
olduğunu
(Bapozitif
ilişki çalışmamızda
dataken.
gözlenmiştir. Çe1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words:
Custom, Custom
Duties, Custom
kınız Tablo 6). Yol (Path) Analizinde elde edilen
vikliğin
operasyonel
performans
üzerinde pozitif
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük
Uyuşmazlıkları
bir etkisinin olduğu yapılan çalışma sonucunda
sonuçlar anlamlı
bulunmuş
ve desteklenmiştir.
espit edilmiştir. Yol (Path) Analizinde elde edilen
Entegrasyon ve çeviklik kavramları tedarik zinciri
performansını arttırmada ayrı ayrı ele alındıklarında
sonuçlar anlamlı bulunmuş ve desteklenmiştir.
pozitif katkılar yaptıkları literatür çalışmalarında
Birçok çalışma operasyonel performans ve çeviklik
arasında direk bir ilişki olduğunu göstermektedir
gözlemlenmiştir. Entegrasyon ve çeviklik de(Swafford vd., 2008; Yusuf ve Adeleye, 2002).
ğişkenlerinin performans kriterine bağlı olarak
Özellikle firmaların tedarik zinciri çeviklik hızı
birbirlerini etkiledikleri görülmektedir. Literatür
çalışmalarında entegrasyon ve çevikliğin arasında
ölçüldüğünde ve tedarik zinciri fonksiyonları
121
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
formans
arasındaki
ilişkiye etkisini araştırmıştır.
pazarın değişkenlerine adapte ĠDARĠ
edildiğinde
firma ÇÖZÜM
1
AġAMADA
YOLLARI
performansına katkı yaptığı gözlenmiştir (SwafAraştırmasında Wong vd. (2011) teorik model
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
ford, 2008). Çeviklikle performans arasında bir
kurarken entegrasyonun alt boyutları olarak iç
CUSTOM DUTIES
ilişki olduğu literatür çalışmaları incelenerek
entegrasyon, tedarikçi entegrasyonu ve müşteri
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
entegrasyonu; performansın alt boyutları olarak
söylenebilmektedir. Çalışmamızda da bu ilişkiye
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
rastlanılmıştır. Sonuçlar, operasyonel
performansın
da dağıtım,
ürün maliyeti, ürün kalitesi, ürün
Celal Bayar
Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret Bölümü
finansal performans üzerinde pozitif bir etkisinin
esnekliği kullanmıştır. Belirsizlik, entegrasyon
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
olduğunu göstermektedir
(Bakınıznedeniyle,
Tablo 6).
operasyonel
performans
için yüksek ve düşük
eşyanın yer değiştirmesi
bu Yol
eşyanın ile
from
the movement of
commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
düzenleyici
(Path) Analizinde
edilen
sonuçlar
anlamlı
sosyalelde
ve mali
fonksiyonlarının
yanında
önemli bir seviyelerde
commodities’quantity
and value. It isdeğişken
are a kind of etkisine sahip
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
vd. (2011)’nin
çalışmasın
bulunmuş ve desteklenmiştir.
Parahinski
türüdür. Aynı zamanda harcamalar
üzerindenve
alınan olduğu
instrumentyapılan
in addition Wong
to its economic,
social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Benton (2004)kurumlar
tedarikçi
tespit
edilmiştir.
Yaptığımız
vergisiperformansını
gibi belirli aralıklarlakritik
alınan bir da
regular
basis like
income tax and
corporate tax, as çalışmada ise
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
başarı faktörlerieşyanın
açısından
almış
talep belirsizliği
gümrüğeele
geldiği
andave
bir kriterleri
defaya mahsus belirsizliğin
are collected only alt
once boyurlarından
when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
ürün kalitesi, teslimat
performansı, fiyat, değişen
ile
ilgili hipotezimiz desteklenmiş, teknoloji
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
isteklere cevap kanun
verme,
servis desteği ve genel
belirsizliği
ile ilgili hipotezimiz desteklenmegümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
performans olarak
belirlemişlerdir. Fawcet vd.
miştir.
Farklı sonucun çıkmasının en önemli
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with commodities
subject to
(1997) ise tedarikçi
performansı
ile ilgili
temel
nedeni
entegrasyon
ve operasyonel
performans
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğerteslimat,
tüm vergilerde
olduğu gibi çok
Turkey
and continuing
with ele
operation
sequence.
faktörler olarak maliyet,
kaliteli
esnaeklik
boyutlu
olarak
almak
olabilir. Eğer engümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
ve yenilik faktörlerini kullanımıştır. Operasyonel
tegrasyon değişkeni ve operasyonel performans
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler Genel
Müdürlüğü değerlenditarafından, Gümrük değişkeninin
Customs Maliye
and Economy
according
ve finansal performans
kavramları
alt boyutları
ayrı ayrı ele alınırsa
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
doğan uyuşmazlıkların
çözüm farklı
customssonuçlar
duties has elde
a different
form from
the ülkeler arası
rildiğinde ise her
ikivergisinden
kavramında
performans
edilebilir.
Ayrıca
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
sahiptir. alt
Gümrük
vergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved
in the olabilir.
first
farklılıklarda
buadministratively
sonuca neden
Sonuçlar,
değişkeninin ikiyapıya
ayrı temel
boyutu
olduğu
ve
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak olduğu
idari daha
aşamada
solved administratively,
action can be taken.
aralarında bir ilişki
öncekiçözümlenemeyen
yapılan
talep
ve teknolojilegalbelirsizliklerinin
çeviklik ve
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom,
Custom Duties,
Custom düzenleyici
literatür çalışmalarında tanımlanmaktadır. Çalışoperasyonel
performans
arasında
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Uyuşmazlıkları
mamızda da buGümrük
ilişkiye
rastlanılmıştır. Yapılan
değişken etkisinin olduğunu göstermemektedir.
Literatür çalışmaları incelendiğinde ise, bu ilişanalizler sonucu, talep ve teknoloji belirsizlikkinin var olduğu söylenmektedir. Wong (2009)
lerinin entegrasyon ve operasyonel performans
ve Germain (1994) çalışmalarında müşterilerin
arasında düzenleyici değişken etkisi; teknolojik
sıklıkla her ay siparişlerini değiştirdikleri, kendi
belirsizlik düzenleyici değişkeni için tespit edilmiş, talep belirsizliği için tespit edilememiştir.
tedarikçilerinin operasyonel performanslarının
Wong vd. (2011) çevresel belirsizlik olasılığının,
tahmin edilemediği, fabrikaların çekirdek ürün
tedarik zinciri entegrasyonu ve operasyonel perteknolojilerini sıklıkla değiştirdikleri ve pazar
122
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
promosyonları ile ilgili yarışmacı
İkinciYOLLARI
olarak, çeviklik
ve entegrasyonun ara1
ĠDARĠhamlelerin
AġAMADA ÇÖZÜM
sındaki güçlü ilişki firmalar tarafından ortaya
tahmin edilemediği test edilmiştir. Belirsizliğin,
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
konulmaktadır. Değişen piyasa koşullarında
çeviklik ve operasyonel performansını arasındaki
CUSTOM DUTIES
nitel ve nicel değişimlere
ilişkiyi etkilediği mevcut literatür çalışmalarında 2 müşteri taleplerindeki
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
ayak uydurulabilmesinin tek yolu çevik ve birgörülmektedir. Çalışmamızda
ise bu ilişkiye rastla2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
birine entegre olmuş bir tedarik ağı ve yönetimi
3
Celal Bayaren
Üniversitesi
nılmamıştır. Farklı sonucun çıkmasının
önemliSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
ile sağlanabilmektedir.
nedeni, çeviklikÖzet:
ve operasyonel
performans çok
Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Son
olarak, olarak bu araştırma ile firmaların;
boyutlu olarak ele
almak
olabilir.Ayrıca
ülkeler
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
bilgi
teknolojilerine gerekli önemi vermediği,
arası farklılıklarda
bu sonuca
dış ticaret
ve ekonomineden
politikası olabilir.
aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan bilgi
instrument
in addition to için
its economic,
and
teknolojileri
yeterlisocial
kaynak
ayırmadığı,
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
SONUÇ
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir bilgi
regularteknolojilerini,
basis like income tax and
corporate
tax,
as
tederik zinciri yönetiminin
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus bir
are parçası
collected only
once when
commoditiesilave
subject maliyet olarak
olarak
görmeyip,
Bu bölümde, analizler
sonucu
elde edilen
bulgular
olmak üzere
alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu değerlendirdiği,
the second item of tax
procedural
law, custom entegrasyonla
bilgi
teknolojilerinin,
ışığı altında, aşağıdaki
sonuçlara
ve
kanun kapsamı
dışındaulaşılmış,
tutulmuştur. orta
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 bütünleştirilmesinin
procedures and practises of sadece
custom duties
are
planlama
safhasında
üst düzey yöneticilere
ve ileriye
dönük
araştırma
sayılı Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
çekildiği,
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük gerçekleştiği
Through this law,ve
a uygulamada
systematization hassıkıntılar
been
yapacak olan araştırmacılara
çeşitlieşyaya
önerilerde
Bölgesine girişinden başlayıp,
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
zinciri
yönetiminde
entegrasyon
kavramıişlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik tedarik
international
trade entering
customs territories
of
bulunulmuştur.oluşturulmuştur.
Bu çalışma
iletümİstanbul
ilindegibi Turkey and continuing with operation sequence.
Diğer
vergilerde olduğu
bir compalsive
bakış ilelevels
değil
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, nın
Likebütünsel
all other taxes,
suchde
as sadece önceki
faaliyet gösteren
orta vevetahsil
büyük
çaplı
firmalar
tahakkuk
aşamaları
Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
tedarik
ağı öğeleri
iletişim
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan ve
by sonraki
General Directorate
of Customs
as a partarasında
of
1
Buzinciri
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
incelenmiş, tedarik
yönetiminde;
bilgiSosyal
tekolarak
değerlendirildiği
tespit
edilmiştir. Çevik
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs
duties
has
a
different
form
from
nolojileri, entegrasyon ve çevikliğin, operasyonel
entegrasyonu
sağlanmış
birthetedarik zinciri
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir ve
process
of other taxes. Customs
duty disputes
yapıya sahiptir.
Gümrükaraştırılmıştır.
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
ve finansal performansa
etkileri
yönetimi
ile operasyonel performansın artacağı
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen ortaya
solved administratively,
legal action can beperformansla
taken.
çıkmıştır. Operasyonel
ayrıca
1
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
İlk olarak bilgiuyuşmazlıklarda
teknolojileri
uygulamaları
ile
Key words:
Custom, Custom
Duties, Custom
finansal
performans
arasındaki
güçlü ilişki ortaya
Anahtar Kelimeler:
Gümrük, ilişki
Gümrük
Vergisi,
Disputes
tedarik zinciri entegrasyonu
arasında
tespit
Gümrük Uyuşmazlıkları
konulmuştur. Çevresel belirsizliğinde tedarik
edilememiştir. Ayrıca bilgi teknolojilerindeki
zinciri entegrasyonu ile operasyonel performans
yenilikler ve gelişmelerin firmalarca yakından
arasında düzenleyici değişken etkisi görülmektedir.
takip edilmediği ve işletmelerde doğru maliyet
ÖNERİLER
analizlerinin yapılmadığı da görülmektedir. Bilgi
teknolojilerine ayrılacak bütçenin ileriki safhalarda
diğer maliyetleri azaltacağı yönündeki bakış açısı
henüz yöneticelerde oluşmamıştır.
Araştırma kapsamında yapılan literatür çalışması
ve analizlerin sonuçlarına göre firma yöneticilerinin
daha başarılı olması ve piyasa rekabet koşulla-
123
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
rını yakalayabilmeleri için; bilgi
teknolojilerinin
teknolojileri
ile yenilik
kavramı arasındaki ilişki
1
ĠDARĠ
AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
firmanın tedarik zinciri yönetim süreçlerinin tü- de ileriki çalışmalarda incelenebilir.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
münde yer alması, bilgi teknolojilerine gereken
KAYNAKÇA
CUSTOM
önemin verilmesi, bilgi teknolojilerinin takibi
ve DUTIES
3
KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
entegrasyonu için gereken bütçeninSelin
ayrılması,
AGAN,
Y., (2011). Impact of Operations, Marketing,
2
Celal Bayar
Üniversitesiöneminin
Sosyal Bilimlertüm
Ens. Mali Hukuk
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
çevikliğin tedarik zinciri
akışındaki
and
Information
Technology
Capabilities on
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
faaliyetlerde ortaya konması, entegrasyonun sistemin
Supply Chain Integration, Journal of Economic
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
birbirine bağlı iki
öğesi için değil de, tüm sistem
and Social Research, Vol 13(1) pp. 30-32
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to customs which is based on those
için eş zamanlı olarak
sağlanması, entegrasyonun
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir AUTRY,
commodities’quantity
is are a kind The
of
C.W., and
etvalue.
al.,It(2010).
Effects of
dış ticaret vetakip
ekonomi
politikası aracı
bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
merkezi bir sistemden
edilmesi
veolan
gerekli
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument
in addition to itsTurbulence
economic, social and
Technological
and Breadth on
bir vergi türü olanyapılması,
gümrük vergisi,belirgelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kontrollerin tekdolaylı
bir merkezden
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular
basis
like
income
tax
and
corporate
tax,
as
Supply Chain Technology Acceptance
and
türü olmadığından,
ticarete konu
olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
sizliğin olumsuzvergi
etkilerinin
en azadışindirmek
için
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are Adoption,
collected only once
when commodities
subject of Information
International
Journal
olmak üzere alınmaktadır.
Gümrük faktörleri
vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
performans ile entegrasyon
ve çeviklik
Elsevier,
3
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the Management,
second item of tax procedural
law,p.custom
arasındaki ilişkilerin
teknolojik
kanun doğru
kapsamı algılanması,
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
(2011).
Bir Rekabet
ve talep belirsizliğinin
firmalar
tarafından
sayılı Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.doğru
Bu kanun BAŞKOL,
regulated by M.,
customs
law numbered
4458. Aracı Olarak
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Tedarik
Zinciri
Yönetimi:subject
Strateji
tanımlanması gerektiği
önerilmektedir.
Bölgesine girişinden
başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
beginning
with commodities
to ve Yaklaşımişlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
lar,and
Süleyman
Demirel
Vizyoner
Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey
continuing with
operationÜniversitesi
sequence.
İleri araştırmalaroluşturulmuştur.
için vergisinde
öneriler
çalışma
gümrük
deise,
zorunlu
aşamalarmodeolan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Dergisi, C.3, S. 5, ss. 13-27
ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
linde kullanılan tahakkuk
bilgi
teknolojileri,
entegrasyon
ve
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
BRAUNSCHEIDEL,
M.J.,
(2005). Antecedents
çeviklik değişkenlerinin
alt
boyutları
ele
alınarak
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs
duties
has
a
different
form
from
the
farklı bir çalışma
yapılabileceği söylenebilir.
of Supply Chain Agility: An Empirical
Invessüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir.
Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları
havetigation,
to be resolved
administratively
in the first
Belirsizlik ılımlaştırıcı
değişkenini
alt boyutları
School
of Management
University
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada kavramı
çözümlenemeyen
solved
actionUniversity
can be taken. of New York
olan talep ve teknolojik
belirsizlik
hali
of administratively,
Buffalo thelegal
State
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
hazırda çalışmamızda kullanılmıştır. Buna pazar
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, CHOPRA,
Disputes
S., et al (2003). Prentice-Hall Press,
belirsizliği kavramı
eklenebilir. Bilgi teknoloGümrükda
Uyuşmazlıkları
New Jersey, 2. Baskı
jilerinin operasyonel performans üzerindeki etkisi
araştırılabilir. Bilgi teknolojileri değişkeniyle bilgi COOPER, C., et al., (1997). The International
paylaşımı değişkeni arasındaki ilişki incelenebilir.
Journal of Logistics Management, Volume
8, No. 1, p.5
Esneklik ve risk bağımsız değişken olarak modele
eklenebilir. Ayrıca bu kavramların model ve diğer
CROXTON, K., et al., (2001). The Supply Chain
değişkenler üzerindeki etkileri araştırılabilir. Bilgi
Management Processes, The International
124
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
KIRIM,
A., (2001).
Journal of Logistics Management,
V: 12, ÇÖZÜM
1 Strateji ve Bire-Bir Pazarlama,
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
No: 2, p. 20
Sistem Yayıncılık, İstanbul
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
ÇANCI, M., ve diğ., (2003). Lojistik Yönetimi
KOBU, B., (1999). Üretim Yönetimi (10. Baskı),
CUSTOM DUTIES
3
(1. Baskı), Erler Matbaacılık San.
Tic. 2, Hatice YURTSEVER
Avcıol Basım-Yayın,
İstanbul
Selinve
KILINÇ
A.ş., İstanbul2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
KOTLER,
et al., (1999). Armstrong, G.,
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ TicaretP.,
Bölümü
DOĞRUER, İ. M., (2005). Üretim Organizasyonu
Saunders, J. ve Wong, V., Principles of MarÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın
değiştirmesi İstanbul
nedeniyle, bu eşyanın
fromketing,
the movement
of commercial Europe,
commodities 2nd European
ve Yönetimi,
AlfayerYayınları,
PrenticeHall
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
Edition, p. and
595value. It is are a kind of
FAISAL, M.N.,dış(2008).
Virtualpolitikası
Integration
and
ticaret ve ekonomi
aracı olan bir
vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Informationdolaylı
Risks:
A türü
Supply
Chain
Persbir vergi
olan gümrük
vergisi,
gelir ve LA
fiscalLONDE,
functions. Since
they et
areal.,
not collected
on Supply Chain
B.J.,
(1997).
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
pective, IIMB
vergi Management
türü olmadığından, Review,
dış ticarete 2008,
konu olan
an indirect
tariff on expenditures,
custom
duties
Management:
My thor
Reality?,Supply
Chain
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
pp. 70-72 olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign
trade arrive at the
custom. According
to p.6-7
Management
Review,
Vol. 1,
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
GANESHAN, R.,
et al.,
(2000).
gümrük
vergilerinin
usulTaxonomicRevive uygulama esasları 4458 LAMBERT,
procedures and practises
of custom
are
D. M.,
et al.,duties
(1998).
Fundamensayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ew of SupplyChain
ile dış ticareteManagement
konu olan eşyanınResearch,
Türkiye Gümrük
Through
this
law,
a
systematization
has
been
tals of Logistics Management, MA: Irwin/
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
QAOM Department
The
University
of
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade entering Boston
customs territories of
McGraw-Hill,
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Cincinnati, gümrük
p. 4 vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret LEE,
assessment,
and The
collecting
are regulated
H., accrual
(2004).
triple-A
supply chain. HarBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
HOULIHAN, J.B.,
(1988).
International
Supply
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs and Economy Ministry according to
vard
Business
Review,
82 (10), s. 102–112
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes over
türetilmiĢtir.
Chains: A Gümrük
New
Approach,
vergisinden
doğan Management
uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
J.T., et al., (2001). Defining Supply
Decision, Vol.26,
No.3 Gümrük vergisi uyuşmazlıkları MENTZER,
yapıya sahiptir.
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Chain Management, Journal of Business
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
JONESAND, T.,
et al., (1985).
Using
Inventory
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
Logistics, Vol: 22, No. 2, 1p. 23
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
for Competitive
Advantage
Through
Supply
Anahtar
Kelimeler: Gümrük,
Gümrük
Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Chain Management, International Journal of
Physical Distribution and Materials Management, Vol. 15, No. 5, pp. 16-26
NAGEL, R., et al., (1991). 21st Century Manu-
KEELY, C., et al., (2001). The Supply Chain
Management Processes, The International
Journal of Logistics Management, V: 12,
No: 2, p. 17
netiminin Gelişimi, Süreçleri ve Yararları,
facturing Enterprise
ÖZDEMİR, A.İ., (2004). Tedarik Zinciri Yö-
125
Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler
Fakültesi Dergisi, Sayı: 23, Temmuz-Aralık
ss.91-93
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
PRAJOGO, D., et al., (2012).
Supply
chain ÇÖZÜM
WAGNER,
S.M.,1 et al., (2012). 2012. Managing
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI
integration and performance: The effects of
risks in just-insequence supply networks:
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
exploratory evidence from automakers. IEEE
long-term relationships, information technoCUSTOM
DUTIES
Transactions on Engineering Management,
logy and sharing, and logistics integration,
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
59 (2), pp. 52–64
Int. J. Production Economic (135) pp.514-522
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Celal Bayar
Üniversitesi
Ticaret Bölümü
VANDıĢ
HOEK,
R.I., et al., (2001). Measuring Agile
PATTERSON, K. A., et al., (2004).
Diffusion
ofSalihli MYO,
SupplyChain
Technologies, Transportation
Capabilities in the Supply Chain, InternatiÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Journal, pp.miktarı
12-13
onal Journal of Operations and Production
veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
and value.
It is are app.126-147
kind of
Management;
21 (1/2),
dış ticaret
ekonomi politikası
aracıof
olan
bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
RAJAGURU, R.,
et al.,ve (2013).
Effects
intertürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı
bir vergi türü olanon
gümrük
vergisi,
gelir ve YAO,
fiscal functions.
they are not
collectedand
on Mixed-model
organizational
compatibility
supply
chain
A.C., etSince
al., (2003).
Agility
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
türü olmadığından,
dış ticarete konu
tariff onProduction,
expenditures, custom
duties
capabilities:vergiExploring
the mediating
roleolan an indirect
Furniture
International
Journal
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi
to foreign
trade arrive at the
custom. According
to
of inter-organizational
information
systems
of Production
Economics;
81/82,
pp. 95-102
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
(IOIS) integration,
Marketing
kanun kapsamıIndustrial
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Notu:
Bu makale
sırada yer alan
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 Yazar
procedures
and practises
of custombirinci
duties are
Management,
p.623düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458.
sayılıElsevier,
Gümrük Kanunu’nda
yazarın
Üniversitesi
Sosyal Biile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through
this law,Beykent
a systematization
has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
SANDERS, N.,işlemlerin
(2005). IT
Allignment
in
limlertrade
Enstitüsü
İşletme
Bölümü
Yönetim
sırasına
göre
bir Supply
sistematik
international
entering customs
territories
of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Chain Relationships:
A deStudy
Supplier
A.D.levels
(2015)
gümrük vergisinde
zorunlu of
aşamalar
olan tarh,
Like Organizasyon
all other taxes, compalsive
such asyılında yaptığı
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Benefits, Journal
ofbağlı
Supply
Chain Manayayınlanmış doktora tezinden türetilerek
Bakanlığı’na
ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs
and Economy
according
gement, V: Kanunu
41,
Iss.
2, p.Lisans
6uygunÖğrencisi
hazırlanmıştır.
Programı
Yüksek
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
hükümlerine
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
3
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Gümrük Uyuşmazlıkları
126
customs duties has a different form from the
process of other taxes. Customs duty disputes
have to be resolved administratively in the first
place. However, in the case of disputes not being
solved administratively, legal action can be taken.
Key words:
Disputes
1
Custom, Custom Duties, Custom
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
EXTENDED
ABSTRACT
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Celal Bayar Üniversitesi
Salihli
MYO, DıĢto
Ticaret
Purpose: The purpose of the research
is to draw
attention
theBölümü
importance of supply chain management in medium
large
sized
enterprises,
to specify
the Custom
deficiencies
caused
current practices
Özet: and
Gümrük
vergisi,
gümrüğe
tabi olan ticari
Abstract:
duty is a kind
of tariffby
arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
in planning, application
and control processes relatedsubject
to supply
chain management and to put forth
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
to customs which is based on those
sosyal
fonksiyonlarının
yanındaanother
önemli bir purpose
commodities’quantity
and value. Itthat
is are asupply
kind of chain manathe things needed
tovebemalidone.
Moreover,
is to emphasize
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür.
Aynı zamanda
harcamalar üzerinden
alınan toinstrument
in addition
to its economic,
and chain management processes
should
be addressed
as a whole,
determine
to what
extentsocial
supply
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
gibi belirli aralıklarla
alınan bir
regular
like income
tax and suggestions
corporate tax, as by making a
gement processkurumlar
affectsvergisi
performances
of enterprises
and
tobasis
make
concrete
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın
gümrüğe
geldiği international
anda bir defaya mahsus
are collected
once when
subject
comparison. Our
country
started
competition
afteronly1980
andcommodities
accepted
the conditions of
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu
(VUK)’nun ikinci
maddesine
göreTrade
bu
the second item of tax
procedural law,started
custom a big compeglobal competition
as a member
of the
World
Organization.
Companies
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrükunder
vergilerinin
usul conditions
ve uygulama esasları
proceduresMass
and practises
of custommethods
duties are vanished and
tition to be the best
these
for 4458
competition.
production
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
customer satisfaction
came
the
forefront.
The responsibilities
companieshasincreased
with the
ile dış ticarete
konuto
olan
eşyanın
Türkiye Gümrük
Through this law, of
a systematization
been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
customer awareness.
the factors
affecting international
the performances
of companies
işlemlerinTherefore,
sırasına
göre
bir
sistematik
trade entering customs
territories of have changed
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
and increased. Supply
chain demanagement
impact
on compalsive
the performances
gümrük vergisinde
zorunlu aşamalar having
olan tarh, a great
Like all
other taxes,
levels such as of companies
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
will be discussed
in this study.
The
of information
technologies
in asoffering
Bakanlığı’na
bağlı ayrı
bir importance
kuruluş niteliği olan
by General Directorate
of Customs
a part of a product and
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
and condition
and
itsYüksek
greatprocess
place
in competition
condiservice to consumer
at Yüksek
the right
place
Programı
Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uyguntime,
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes
over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
tions will be analyzed.
The superiorities of the companies
integrating their information technologies
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
with supply chain
network well and updating continuously
to other companies and their success in
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
can be taken. The necessity
making optimum
decisions under indefinite conditions were tried tolegal
beaction
determined.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Custom, Custom
Customnetwork using
for an agile decision-making mechanism for successKey
andwords:
the existence
of Duties,
a supply
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
information technologies
in a wide and common way for this mechanism are in question. Limitations of the Research: It has been acknowledged that the participants of the research have the sufficient amount of knowledge to fill the questionnaire about supply chain management and information technologies, and they give objective information. Companies being active in the field of food,
clothes, weaving, electronics, white good and furniture in the city of İstanbul have been have been
taken into account in the research. The great attention has been attached to the fact that company
managers filling the questionnaire are university-graduates and work in minor and senior positions.
The participants have kindly been asked to tick objectively for the questions related to the perfor3
127
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
mance of the company. Method:
In this
part, theÇÖZÜM
purpose YOLLARI
and importance
of the research, populati1
ĠDARĠ
AġAMADA
on used in the research, sampling process, research model, data collection method, determination of
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
research variables, research hypotheses, analysis of data and development of questions for questionCUSTOM DUTIES
naire are addressed. In this study that will be conducted in line with these purposes specified, 1500
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
medium and large sized companies being
active in the field of food, clothes, weaving, electronics,
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
white good and furniture in the
city
of Üniversitesi
İstanbulSalihli
wereMYO,
triedDıĢtoTicaret
be contacted
via e-mail, telephone and
Celal
Bayar
Bölümü
face-to-face meeting. Approximately 300 of these companies responded the questionnaire. However,
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
the questionnaire
wasyerproperly
companies.
Scales:of This
study
was applied to the
eşyanın
değiştirmesireplied
nedeniyle,by
bu 200
eşyanın
from the movement
commercial
commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
minor and seniorsosyal
managers
of 200 companies
in bir
the city
of İstanbul by
me, Itand
following
ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli
commodities’quantity
and value.
is aretook
a kind shape
of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
the questionnaire
titled
“The
effects
ofüzerinden
information
technologies,
andandagility on opetürüdür.
Aynı
zamanda
harcamalar
alınan
instrument in additionintegration
to its economic, social
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
rational and financial
performance
in supply chain management”.
the purpose
of measukurumlar vergisi
gibi belirli aralıklarla
alınan bir
regular basis like income taxWith
and corporate
tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
ring the effects of
information
technologies
onmahsus
supply chain
management,
the participants
were asked
eşyanın
gümrüğe geldiği
anda bir defaya
are collected
only once when commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
to reply 5 questions.
To what extent information technologies
have been used in the processes of
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
product orders, billing,
product shipping and monitoring
in the communication of suppliers with each
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
other were triediletodışbeticarete
determined
with these questions.
The questions were taken from the study of
konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
with commodities
to of long-term
Daniel Prajogo işlemlerin
(2012) titled
“Supply
chainsistematik
integration
andbeginning
performance:
Thesubject
effects
sırasına
göre
bir
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. technology
Diğer tüm vergilerde
gibi and
Turkey
and continuing
with operation5sequence.
relationships, information
andolduğu
sharing,
logistics
integration”.
questions related to
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
integration in supply chain management were directed to the participants. Information sharing betBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,
Gümrük
and Economy
according
ween suppliers Gümrükler
and
customers
and
the
dimensions
ofCustoms
thishazırlanan
information
sharing
has been questioned
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
uyuşmazlıkların çözüm
duties tried
has a different
form from the
with these questions.
The
leveldoğan
of information
sharingcustoms
has been
to be revealed
with the questisüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir.
Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları
have toinformation
be resolved administratively
the first
ons related to sensitive
information
sharing
and private
sharing.in The
questions were
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak ofidari
aşamada
çözümlenemeyen
legalsupply
action can chain
be taken. agility through
taken from the study
Patricia
M. Swafford
(2008) solved
titledadministratively,
“Achieving
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
words: in
Custom,
Custom
Duties,were
Customdirected to the
IT integration and flexibility”. 7 questions about theKeyagility
supply
chain
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Uyuşmazlıkları
participants. TheGümrük
purpose
of these questions was to measure production time, production development
cycle, distribution capacity, development of delivery reliability, the speed of answering the changing
market needs. These questions were taken from the study of Sharon E. DeGroote’un (2013) titled
“The impact of IT on supply chain agility and firm performance: An empirical investigation”. 16
questions related to the performance were directed to the participants. The questions measuring the
comparison of the investment incomes with rivals, offering products and services to the market
before rivals, responding to customer complaints before rivals, higher market share than rivals, level
of profitability, growth rate and comparison of market value of the company with rivals were used.
128
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Relevant questions were takenĠDARĠ
from the
study ofÇÖZÜM
Daniel Prajogo
(2012)
titled “Supply chain integ1
AġAMADA
YOLLARI
ration and performance: The effects of long-term relationships, information technology and sharing,
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
and logistics integration”. Sampling and Data Collection: The research population is composed of
CUSTOM DUTIES
minor and senior managers of medium and large sized companies active in the city of İstanbul in
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Turkey. In the study within the questionnaire,
1500 companies were tried to be applied a question2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
naire via e-mail and face-to-face.
was DıĢ
filled
byBölümü
200 companies properly. Some of
CelalThe
Bayarquestionnaire
Üniversitesi Salihli MYO,
Ticaret
the companies didn’t want to declare the company name, the number of employees and the amount
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
of annual income
in data
of the questionnaire.
This demand
was taken
into account.
eşyanın
yer değiştirmesi
nedeniyle, bu eşyanın
from the movement
of commercial
commodities Data obtained
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
were sent to SPSS
and prepared
data
Survey method
sosyalprogram
ve mali fonksiyonlarının
yanındafor
önemli
bir analysis.
commodities’quantity
and value. Itwas
is are aused
kind ofin the research
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
as the data collection
method.
questionnaire
observation
composed
of the questions
türüdür. Aynı
zamanda The
harcamalar
üzerinden alınan is an
instrument
in addition tool
to its economic,
social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
that inquired people
read
One bir
part of
thebasis
questionnaires
conducted
via e-mail
kurumlarcan
vergisi
gibiand
belirlirespond.
aralıklarla alınan
regular
like income tax andwas
corporate
tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
and one part viaeşyanın
face-to-face.
In the
partmahsus
of the questionnaires
for research,
questions
gümrüğe geldiği
anda first
bir defaya
are collected only onceprepared
when commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
related to demographic
information were directed. Inthethe
second part of the questionnaire, “FiveUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
point Likert Scale”
was used for the variables of information
technologies, agility, performance and
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
uncertainty (1-Strongly
disagree, 2-Disagree, 3-Neutral,
4- Agree, 5-Strongly agree). “Five-Point
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with commodities
subject toinsufficient, 2Scale” was alsoişlemlerin
used forsırasına
integration
variable
with different
options
(1-Absolutely
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde
olduğu gibi Sufficient).
Turkey and continuing
operation
sequence.to the fact that
Insufficient, 3-Neutral,
4- Sufficient,
5- Absolutely
It waswithpaid
attention
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
ve tahsil aşamaları
Gümrük (studies
ve Ticaret conducted
assessment, accrual
collecting
regulated are up-to-date
sources used intahakkuk
the preparation
of scales
withinandthe
last 5areyears)
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Patricia
and Economy
according
and internationally
accepted.
The
studies
ofSosyal
Prajogo
(2012),
M.Lisans
Swafford
(2008) and Sharon
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan
çözüm ofcustoms
duties hasquestions.
a different form
from the and validity
E. DeGroote (2013)
were
used
inuyuşmazlıkların
the preparation
the survey
Reliability
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya variables
sahiptir. Gümrük
uyuşmazlıkları
to be resolved factor
administratively
in the and
first confirmatory
analyses of research
werevergisi
analyzed
by usinghaveexploratory
analysis
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idarihypotheses
aşamada were
çözümlenemeyen
solved correlation
administratively, legal
action can
be taken.
factor analysis. Research
tested by using
analysis
and
structural equality
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
words:
Custom, Customcharacteristics
Duties, Custom
model (path analysis). Analysis and Findings: First Key
of all,
demographic
of the parAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Uyuşmazlıkları
ticipants of the Gümrük
research
were analyzed, and the reliability and validity analyses of the scales used
were made before testing research hypotheses. In order to make reliability and validity analyses,
Exploratory Factor Analysis-EFA was performed and then Confirmatory Factor Analysis-CFA was
made regarding whether the scales have discriminant and convergent validity. Exploratory Factor
Analysis was made through SPSS. Structural equality model was created in order to make confirmatory factor analysis and AMOS 4.0 structural equality software was utilized. With the purpose of
analyzing the relation between the variables that constitute research model, whether hypotheses are
supported with correlation analysis and path analysis was analyzed with structural equality model.
129
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Conclusion: In this part, belowĠDARĠ
results
have beenÇÖZÜM
obtainedYOLLARI
in the light
1 of the findings obtained after
AġAMADA
analyses, and senior and minor managers and researchers who will make prospective research were
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
offered various suggestions. Medium and large sized companies being active in the city of İstanbul
CUSTOM DUTIES
have been analyzed with this study; the effects of information technologies, integration and agility
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
on operational and financial performance
in supply chain management have been studied. The rela2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
tion between the practices of3 Celal
information
technologies
and
supply
Bayar Üniversitesi
Salihli MYO, DıĢ
Ticaret
Bölümüchain integration couldn’t be
determined in the first instance. It is also observed that innovations and developments in informatiÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
on technologieseşyanın
are not
closely bubyeşyanın
companies,
and
correct
cost analysis
are not made in
yer followed
değiştirmesi nedeniyle,
from the
movement
of commercial
commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
companies. Thesosyal
perspective
that the yanında
budget
thatbirwillcommodities’quantity
be allocated to
technologies
will
ve mali fonksiyonlarının
önemli
and information
value. It is are a kind
of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
reduce other costs
at later
stagesharcamalar
has notüzerinden
been alınan
formedinstrument
in managers
the
türüdür.
Aynı zamanda
in additionyet.
to itsSecondly,
economic, social
andstrong relation
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
between agility kurumlar
and integration
is put
forthalınan
by companies.
Thelikeonly
keep tax,
upaswith the qualivergisi gibi belirli
aralıklarla
bir
regular basis
incomeway
tax andtocorporate
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
tative and quantitative
changes
customer
under
the
market subject
conditions is agile
eşyanın gümrüğe
geldiğiinanda
bir defaya demands
mahsus
are
collected
onlychanging
once when commodities
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
and integrated supply
network and management. Lastly,
it has been specified with this research that
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
companies don’tkanun
paykapsamı
the required
attention to information
technologies, they don’t allocate sufficient
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
sources for information
technologies, they don’t consider
information Technologies as a part of supply
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning withTechnologies
commodities subject
chain management
but assırasına
additional
cost,
integration
of
information
is toonly performed
işlemlerin
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer
tüm vergilerde
gibi
Turkey
with the
operation
sequence.
at planning stage
and some
problems
areolduğu
experiences
in and
thecontinuing
practice,
notion
of integration in
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
supply chain management is evaluated not with a comprehensive perspective, but as a communicaBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
andItEconomy
according
tion between previous
and
next
elements
of
supply
network.
becomes
clear
that operational perProgramı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties
hasmanagement.
a different form from
formance will increase
with an
agile
and integrated
supply
chain
Thethestrong relation
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir.
Gümrük vergisi
uyuşmazlıklarıperformance
have to be resolved
administratively
in the first
between operational
performance
and financial
has also
been presented.
Regulatory
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
idari between
aşamada the
çözümlenemeyen
administratively,
legal action
can be taken.performance in
variable effect isAncak
observed
integration ofsolved
supply
chain and
operational
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
words: Custom,
Custom
environmental uncertainty. Suggestions: According Key
to literature
study
andDuties,
the Custom
results of analyses
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük
Uyuşmazlıklarıit is suggested for company managers to be more successful and to
within the scope
of research,
catch up with the conditions of market competition that information technologies must exist in the
whole supply chain management process of the company, the required importance should be attached
to information technologies, the necessary budget should be allocated for follow-up and integration
of information technologies, the importance of agility in supply chain flow must be presented in all
activities, integration must be ensured not only for two interconnected elements of the system, but
also for the whole system simultaneously, integration must be monitored from a central system and
the necessary controls must be performed from one center, the relations between the factors of per130
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: M10-M12-M31 ID:294 K:641
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
formance, integration and agility
mustAġAMADA
be perceived
correctly
in order to
1 minimize the negative effects
ĠDARĠ
ÇÖZÜM
YOLLARI
of uncertainty, technological uncertainty and demand uncertainty must be defined correctly by comADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
panies. The suggestions for prospective researches can be conducting a different study by addressing
CUSTOM technologies,
DUTIES
the sub-dimensions of the variables of information
integration and agility. Demand and
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
technological uncertainty being the sub-dimensions of the uncertainty moderator variable have alre2
Celalstudy.
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Maliuncertainty
Hukuk Programıcan
Yüksek
ady been used in our
The
concept
of market
be Lisans
also Öğrencisi
added to this. The effect
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
of information Technologies on operational performance can be studied. The relation between the
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Custom duty is a kind of tariff arising
variable of information
Technologies and the variableAbstract:
of information
sharing can be analyzed. Fleeşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to
customs
which
is based onthe
thoseeffects of these
xibility and risksosyal
can vebemali
added
to the model as independent
variables. Moreover,
fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ticaret ve and
ekonomi
politikası
aracı olan bir
vergialso tariff
that is a foreign
trade
and economic
policy information
concepts on thedışmodel
other
variables
can
be studied.
The
relation
between
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı
vergi türü of
olaninnovation
gümrük vergisi, can
gelir ve
fiscal functions.
Since they are not
collected on
Technologies and
thebirNotion
be analyzed
in prospective
studies.
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
131
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
STATE PRIMARY SCHOOL ADMINISTRATORS PERCEPTIONS AS TO
THE CONCEPT OF TIME MANAGEMENT1
RESMİ İLKÖĞRETİM OKULLARINDA GÖREV YAPAN
YÖNETİCELİRİN ZAMAN YÖNETİMİ İLE İLGİLİ ALGILARININ
İNCELENMESİ
Murat KORKMAZ1, Nurhayat ÇELEBİ2, Gökşen ARAS3, Ayça GÜRKAN4,
Ali Serdar YÜCEL5
Güven Grup A.Ş. Financial Director, İstanbul / Turkey
Karabük University, Faculty of Literature, Karabük / Turkey
Corresponding Author, Atılım University, Faculty of Arts and Sciences, Ankara / Turkey
4
Ege University Faculty of Nursing Psychiatric Nursing A.D. İzmir / Turkey
5
Firat University, Faculty of Sports Sciences, Elaziğ / Turkey
1
1
1
Öz: Bu araştırma, ilköğretim okullarında çalışan yöneticilerin zaman
yönetimine ilişkin algı düzeylerini tespit etmeye yöneliktir. Bu araştırma genel tarama modelinde nicel bir çalışmadır. Bu araştırmanın
çalışma evrenini, İstanbul- Bağcılar, Avcılar, Esenyurt ve Bahçelievler
belediye sınırları içinde bulunan 249 ilköğretim okulunda çalışan
632 müdür ve müdür yardımcısı oluşturmaktadır. Veri toplama
aracı olarak araştırmacılar tarafından “zaman yönetimi” ile ilgili 5’li
Likert tipinde geliştirilmiş olan 24 maddelik bir anket kullanılmıştır.
Anketin Cronbach’s Alpha iç tutarlık katsayısı 0,933’tür. Anketten
elde edilen veriler, SPSS 20 istatistik programı ile analiz edilmiştir.
Zaman yönetimi ile ilgili açımlayıcı faktör analizi sonuçlarına göre
yöneticilerin zaman yönetimi algıları dört alt boyutta toplanmıştır.
Bu alt boyutlar; “zamanı planlama, zamanı değerlendirme, zaman
yetersizliği ve kişisel ilişkiler” olarak isimlendirilmiştir. Faktör alt
boyutları ile bağımsız değişkenler olarak cinsiyet, okulda çalışan
öğretmen sayısı, mesleki deneyim, okulda geçen yöneticilik süresi
ve eğitim düzeyi arasında farklılıklara bakılmıştır. Buna göre iki
gruplu karşılaştırmalarda t testi, ikiden fazla bağımsız grupların
karşılaştırılmasında tek yönlü ANOVA ve anlamlı değişkenler için
LSD testi uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, yöneticilerin
en fazla zamanını alan konular “zamanı planlama”, en az zaman
ayırdıkları konular ise, “ kişisel ilişkiler” ile ilgilidir. Bu bulgular
yapılan diğer araştırma bulguları ile de desteklenmektedir.
Abstract: The objective of this research, a quantitative study
in a general scanning model, is to explore the state primary
school administrators’ perceptions, concerning the concept of
time management. The population of the study is composed of
632 principals and assistant principals at 249 primary schools in
İstanbul-Bağcılar, Avcılar, Esenyurt, and Bahçelievler municipal
boundaries in Turkey. In the study, a survey, including 24 questions
on time management, has been prepared in accordance with a 5
point Likert scale. Cronbach’s Alpha internal consistency value has
been 0,933. Data obtained in the study have been analysed with
SPSS 20 statistical programme. According to the factor analysis
results, the administrators’ perceptions as to time management
have been categorized under four rubrics: planning time, making
use of time, insufficient time, and personal relations. In the study,
the t test has been designed to facilitate a comparative analysis in
the two groups, one way analysis of variance, ANOVA, has been
conducted for a comparative analysis among the independent
groups; LSD test has been used to elicit the significant variables.
According to the results, it has been observed that planning time
has taken too much of the staff’s time whilst personal relations
have taken the least.
Key Words: Educational Administrator, Time Management, Efficiency, Administration, Productivity, Performance
Anahtar Kelimeler: Eğitim Yöneticisi, Zaman Yönetimi, Etkinlik,
Yönetim, Verimlilik, Performans
Doi: 10.17368/UHBAB.20151410940
(1) Sorumlu Yazar: Gökşen ARAS, Corresponding Author, Atılım University, Faculty of Arts and Sciences, Ankara /
Turkey goksenaras@yahoo.com Geliş Tarihi / Received: 27.08.2014 Kabul Tarihi/ Accepted: 09.02.2015 Makalenin
Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok
/ None“Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee” (Araştırmada Kurum İzni Var / Yok) “YOK” “The
Research Council Permit Yes / No” “NO”
132
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
INTRODUCTION
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
the individuals,
different jobs, to achieve
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARIhaving
success. (Terzioğlu 2003). Within this frame,
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
The concept of time is
one of the most crucial
time is different from all such sources as “the
issues, which is deeply embedded in the twentyCUSTOM DUTIES
row material, machine, equipment, energy, and so
first century. Another point which has
in 2, Hatice YURTSEVER3
Selinbeen
KILINÇ
on. Time is unobtainable, it cannot be increased,
evidence is to challenge
this
fast
flow
of
time,
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malisaved,
Hukuk Programı
Yüksek Lisansbut
Öğrencisi
and produced,
it is only a used and
3
Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
and to find out some ways orCelal
rules
to manage
lost value. Due to its above mentioned features,
time effectively,Özet:
thusGümrük
to contribute
to the
vergisi, gümrüğe
tabi deveolan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
time
is a concept that should be used effectively”
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
lopments to be miktarı
able to
only alınan,
individual
veyagain
değerinot
üzerinden
ekonomik,
subject to customs which is based on those
(Akatay
2003: 287; Karagöz, Kıngır, Mesci &
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
but also communal
success.
In
this
respect,
it
is
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi Akbaş
tariff that2010:
is a foreign
99).trade and economic policy
Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
useful to refer totürüdür.
one
of
the
most
famous
sayings,
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir Inregular
basis
income
tax efficiently
and corporate tax,
as productively,
order
tolikeuse
time
and
“the only thing that
is constant is change” which
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus it are
only once whento
commodities
is collected
quite necessary
managesubject
time well. In fact,
belongs to Herakleitos,
one of the pre-Socrates
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu individuals
the second itemare
of tax
notprocedural
awarelaw,
of custom
the significance of
philosophers. Accordingly,
change is inevitable,
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
in daily
life; however,
it isarea pre-condition
gümrükwith
vergilerinin
ve uygulama
esasları 4458
procedures
and practises
of custom duties
therefore, keeping
time,usuland
managing
it time
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
the this
value
time should
be considered so
dış ticarete
konu olan eşyanın
Türkiye
Gümrük that
Through
law, of
a systematization
has been
effectively is ofile
vital
importance
(Fraser
LawBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
to manage
it (Yılmaz
Aslanof 2002: 25-26).
işlemlerinas quoted
sırasına in
göre
bir 2000:
sistematik asinternational
trade entering
customs &
territories
rence & Haber 1986;
Dursun
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
quote
Kennedy,
vergisinde
zorunlu aşamalar olan in
tarh, To
Like
all other
taxes, compalsive levels such as
192-193). Duegümrük
to the
rapidde developments
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
technology, andBakanlığı’na
1 the increase in natural sources,
you doMaliye
notEconomy
have aMinistry
base
income
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
BilimlerIfEnstitüsü
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk totarget, then you
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
hükümlerine
uygunmore
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
the significance Kanunu
of
time
is
noticed
and
more
cannot
calculate what your time must be worth,
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
diğerobjectives
vergilerde oluşan
süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
in the attainmentsüreci,
of the
(Karcı
2005).
which
means you cannot make good decisions
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle
zorundadır.
place. However,
in the case ofof
disputes
being which means
(Özdil et al. 2012)
noteidari
thataşamada
time çözümlenmek
management
is about
the investment
yournottime,
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
uyuşmazlıklarda
yargı
yoluna başvurulabilmektedir.
regarded as a vital
value and
concept.
Because of you are not exercising any real 1control over your
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
the fast technological
increase
Anahtaradvancements,
Kelimeler: Gümrük,and
Gümrük
Vergisi, business
Disputes or life at all. (Kennedy 2004: 6)
Gümrük Uyuşmazlıkları
in human needs, most institutions have carried
On the other hand, organizational time is descout several studies on time management (Özdil,
ribed as the total of employed human beings,
Korkmaz & Baykara 2012: 1-16).
and used machine power for such functions as
It is certain that managing time effectively is planning, organizing, implementing, harmonizing,
one of the most notable signifiers of civilization and training to realize the targets of the organiand productivity. Efficient time management is zation. For this reason, time, the basic source of
also one of the most fundamental elements for management, is more valuable and important
133
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
than money for an administrator.
However,
this ÇÖZÜM
It is argued
by (Tengilimoğlu
et al. 2008) that
1
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI
“If time is used in proper channels, there will
invaluable source is scarce and unobtainable.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
be a complete control over time management,
To do much in less time is an ideal gain for an
CUSTOM DUTIES
vacillate on the solution of
administrator. Thus the necessity of using such 2 even if the persons
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
unexpected events, they can keep their temper at
a valuable source2 in an effective and efficient
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
work”
Atilla & Bektaş 2008: 213).
Celal
Bayar Üniversitesi
DıĢ(Tengilimoğlu
Ticaret Bölümü
manner has created the issue 3of
“time
manage-Salihli MYO,
ment” (Öktem 1993:
217- 220). (Güney 2006)
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari According
Abstract: Custom
is a kind time
of tariffmanagement
arising
to duty
Lakein,
is aseşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
argues that the basic
point
in
time
management
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, sociated
subject to with
customs “specifying
which is based the
on those
needs, preparing
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
is to use that source
in ve
accordance
with
the
reach
these policy
needs; prioritizing
dış ticaret
ekonomi politikası
aracı
olanaims
bir vergi the
tariffobjectives
that is a foreigntotrade
and economic
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
and objectives. In
addition
to
this,
what
requires
necessary
tasks,
programming,
and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve the
fiscal
functions. Since
they planning,
are not collected
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
a special attention
in türü
timeolmadığından,
management
process
thetariff
tasks
to be arranged
according to the
vergi
dış ticarete
konu is
olan listing
an indirect
on expenditures,
custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
the ability to organize
facilities
and
finish
them,
(Lakein,
the words
of Forsyth,
olmak üzere
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri,
Vergi sources
to foreign trade
arrive at 1997).
the custom.In
According
to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
rather than merely
the concept
kanundefining
kapsamı dışında
tutulmuştur.ofButime.
nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
the effect
getting
to grips
with
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 ...procedures
and of
practises
of custom
duties
are time manageHowever, time sayılı
management
doesdüzenlenmiştir.
not mean
Gümrük Kanunu’nda
Bu to
kanun
regulated by customs law numbered 4458.
canthisbelaw,
considerable
and
It can affect
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük ment
Through
a systematization
hasvaried.
been
complete the tasks
arbitrarily,
but toeşyaya
carry
out
Bölgesine
girişinden başlayıp,
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
efficiency,
effectiveness
andofproductivity …
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik your
international
trade entering
customs territories
them in a definite
time correctly
without
oluşturulmuştur.
Diğer tüm
vergilerdefeeling
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
that such
goesas with any job.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Condition
Like all other the
taxes,pressure
compalsive levels
tahakkuk (Güney
ve tahsil aşamaları
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
any stress and anxiety
2006: Gümrük
427). Time
greater
positive
visibility.
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan Create
by General
Directorate
of Customs
as a part ofTime manage1
Bu
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
management, like
other
management
disciplines,
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
ment
isLaw.
something
thatofTezinden
will
influence
how you
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Resolution
disputes
over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
uyuşmazlıkların
customs duties has a different form from the
responds to an analysis
and adoğan
planning
(Roy çözüm
&
perceived
by others
the organization.
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir are
process
of other taxes.
Customs within
duty disputes
have to be resolved administratively in the first
Dobson 2009: yapıya
4). sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları Good
time management
is not
anbeing
overriding factor
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However,
in the case of disputes
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
that can differentiate people of1 otherwise equal
uyuşmazlıklarda
yargıbe
yoluna
başvurulabilmektedir.
Time management
can also
described
as a
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
talent
and ability, making it more likely that some
Anahtar
Kelimeler: and
Gümrük,
Gümrük Vergisi,
Disputes
system to use time
effectively,
to organize
it
Gümrük Uyuşmazlıkları
will succeed beter in career terms than others.
(Maitland 1997: 7). To manage time efficiently
(Forsyth 2010: 3)
and effectively, it is necessary to plan tasks, time,
and use management systems. For this reason, the
productivity and efficiency of time management
depends on good job planning, and the effective
study of management factors (Korkmaz Yahyaoğlu
& Çalışkan 2012: 1-18).
(Başaran 2008) proposes that there are a lot of
factors which affect the staff’s use of time which
might be listed as follows: the quality of the duty,
organizational culture, general traits and seniority
of the staff, expectations, organizational autho-
134
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
rity transfer, and the types of the
organizations’
- To YOLLARI
adopt a management
process fit for the
1
ĠDARĠ
AġAMADA ÇÖZÜM
management (Başaran 2008).
purpose
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
In the light of these discussions, it is ofCUSTOM
prime DUTIES
- Short, medium, and long term planning for
importance for the principals to be endowed
with
the tasks
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
the ability to manage
time which is considered to
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali-Hukuk
Yüksek
Lisans
Öğrencisiof the tasks
ToProgramı
determine
the
priority
3
Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
be a major criterion of successCelal
andBayar
productivity,
and to change Özet:
theirGümrük
attitudes
and behaviours
-Abstract:
Not to
hold unnecessary meetings and convergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
accordingly. miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject
versations
with guests
to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret argues
ve ekonomithat
politikası
aracı olan bir vergi -tariff
is a foreign trade
andtransferring
economic policy to junior
(Güney 2006) further
administrators
Tothatgeneralise
task
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
vergi türü olan
gümrük vergisi,with
gelir ve
fiscal
functions. Since they are not collected on
are supposed todolaylı
be bir
primarily
concerned
staff
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
olmadığından,like
dış ticarete
how to managevergi
timetürüeffectively
other konu
sour-olan an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus -areTo
collected
only once
whencharts
commodities subject
prepare
time
olmakout
üzereorganizational
alınmaktadır. Gümrükactivities.
vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
ces while carrying
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Organizational time
a period
time, spent
to
-duties
To are
determine
thethisbeginning
and due date
kanun is
kapsamı
dışındaof
tutulmuştur.
Bu nedenle,
excluded from
law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
realize the intents
purposes,
mustBube
for theby tasks
sayılıand
Gümrük
Kanunu’ndawhich
düzenlenmiştir.
kanun
regulated
customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
analysed by theBölgesine
administrators
successfully.
For
girişinden başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
To organize
secretary
services
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik -international
trade entering
customs territories
of
this reason, administrators
oluşturulmuştur.must
Diğer act
tüm professionally
vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
other taxes, compalsive levels such as
and be endowed
with sufficient professional
-Like
Toallorganize
job distribution schedules
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
experience. (Güney
2006:
441).
(Drucker
1994)
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
-
Tohazırlanan
benefit
fromprocess
announcements
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
of
disputes
over
concludes that efficient
administrators know how
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, is
diğer
vergilerde oluşan
süreçten
of other taxes.
Customs
duty disputes
to spend time which
a limiting
factor.
Theyfarklı
try bir -process
To organize
filing
system
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari time
aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
to use even the minimum
that
they exercise
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen -solved
legal action cancommunication
be taken.
Toadministratively,
organize effective
web.
1
uyuşmazlıklarda
yoluna başvurulabilmektedir.
control over time
in a veryyargısystematic
manner.
Key(Güney
words: Custom,
Duties, Custom
2006: Custom
441-442)
Gümrük,
Gümrük Vergisi,
Disputes
The limit to anyAnahtar
task’s Kelimeler:
sufficiency
is determined
Gümrük Uyuşmazlıkları
by the scarce source which is time itself (Drucker
Developing a successful time management system
1994: 33-37)
has quite a lot of advantages. Among the most
important ones are more supervision, increase in
Some of the methods to be able to plan the orproductivity, and leisure time. (Maitland 1997,
ganizational time are listed by the administrators
9-10). (Beckerman 2005) notes that after all of
as follows:
the theories, strategies, discussions, and classes
are completed, new principals often still feel iso-
135
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
lated, and think they have to reinvent
the wheel ÇÖZÜM
method
is used so
1 as to reach a great number of
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
too learn the basic lessons of leadership- how to
people at the same time in terms of numerical data.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
improve school climate, how to provide leaders2.1. Population and Sample
CUSTOM DUTIES
hip for change, how to communicate effectively,
3
Selin
KILINÇ2, Hatice
TheYURTSEVER
population of the study includes 249 priand how to manage time … (Haward &
Sheffler
2
Bayar Üniversitesi
Sosyal43)
Bilimler Ens. Malimary
Hukuk schools
Programı Yüksek
Lisans Öğrencisi
in Bağcılar,
Avcılar, Esenyurt, and
1996; as quoted inCelal
Beckerman
2005:
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Bahçelievler municipal boundaries in Turkey by
Effective managers
are the individuals who know
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
2010-2011.
87 schools are located at Bağcılar, 39
yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
how to manage eşyanın
time,
and
eliminate
the
demands
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, atsubject
to
customs
is basedand
on 62
thoseat Bahçelievler
Avcılar, 61 atwhich
Esenyurt
sosyal ve malito
fonksiyonlarının
yanında
önemli
bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
which do not contribute
making
use
of
time
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi provinces.
tariff that is a 632
foreignprincipals
trade and economic
policy
and assistant
principals
türüdür. Aynı
zamanda
harcamalar
üzerinden
alınan
instrument in addition to its economic, social and
well, and who control
their
time.
(Güçlü
2001)
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve have
fiscal functions.
Since they at
are these
not collected
on
been working
primary
schools. In
kurumlar vergisi
gibi belirli there
aralıklarla
Today, in the published
literature,
arealınan
not bir regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan the
an indirect
tariff on
expenditures,
duties
research,
there
is notcustom
a separate
sample, but
eşyanın
anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
many researches
ongümrüğe
“timegeldiği
management”
in
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi the
to foreign
trade arrive
at the custom. According
survey
questionnaires
haveto been sent via
educational administration.
The main
objective
Usul Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
the principals
andTherefore,
assistant principals
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, e-mail
duties aretoexcluded
from this law.
of the study is togümrük
examine
theusul
perceptions
of the4458 procedures and practises of custom duties are
vergilerinin
ve uygulama esasları
these law
schools,
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun working
regulated byat customs
numberedand
4458.the 263 of the
administrators’, ile
working
state
schools,
dış ticareteatkonu
olanprimary
eşyanın Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
questionnaires
have
accepted to
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak received
created beginning
with commodities
subjectbeen
to
as to the conceptişlemlerin
of time management.
end,
sırasına
göre To
birthissistematik
international trade entering customs territories of
evaluated.
Thewithstudy
group’s
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi be
Turkey
and continuing
operation
sequence. representation
following questions
posed
be answered:
gümrük are
vergisinde
de to
zorunlu
aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
rate
of population is %42.
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
1. In which factor
is
time,
spent most
Budimension
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and Analysis
Economy
according
2.2.
Data
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
by the educational
administrators,
categorized?
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir Data
process
of other taxes.
duty disputes
obtained
fromCustoms
the study
have been evaluated
yapıya sahiptir.
Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
2. Do the educational
administrators’
perceptions,
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. with
place.SPSS
However,
the case of disputes
not being To determine
20instatistical
programme.
Ancak
idari of aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
concerning the
concept
time management
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
the structural validity of the measurement
tool,
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
factor sub-dimensions, differ according to; a)
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, exploratory
Disputes
factor analysis has been conducted. It
gender b) theGümrük
number
of the teachers, c) work
Uyuşmazlıkları
has been found out that according to Levene test
seniority, c) administrative experience, and d)
results, variances have been homogenous in group
administrative training?
grades in the comparative analyses, performed
by means of the factor sub dimensions. In the
RESEARCH METHODOLOGY
research, in comparative analyses, concerning
This research is a quantitative study in a general
the two groups, t test in the independent groups,
scanning model. In the study, the quantitative
one way analysis of variance, ANOVA; in the
136
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
independent groups more than
two,AġAMADA
and LSD ÇÖZÜM
items YOLLARI
of the survey
have been reduced to 24
1
ĠDARĠ
test for significant variables have been conducitems, and all the analysis has covered 24 items.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
ted. Further to this, percentages and arithmetical
Internal consistency, (Cronbach’s Alpha: 0,933)
CUSTOM
DUTIES
averages have also been used in the study.
has been measured to test the reliability of the
3
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
survey.
Exploratory factor analysis has been
2.3. Data Collection
Tool
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliconducted
Hukuk Programı
soYüksek
as toLisans
findÖğrencisi
out the factors that the
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
survey has included. Prior to the factor analysis,
As a data collection tool, the survey, developed
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
by the researchers
on “time management” has
Kaiser-Meyer-Olkin
sample qualification scale,
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to
customs
which
is
those
and
Bartlett test have based
beenonapplied
to the data
been used. The questionnaire
is composed of 24
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış 5
ticaret
ve ekonomi
olan bir
vergi set
tariff
is a foreign trade
economic policy
tothat
determine
the and
suitability
of it to the factor
items, prepared in
point
Likertpolitikası
type. aracı
To find
out
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
vergi türü olan gümrük
vergisi, gelir ve analysis.
fiscal functions.
Since
they are not collected
on
Zero
hypothesis,
“correlation
matrix is
the frequency ofdolaylı
the bir
administrators’
behaviours,
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi type
türü olmadığından,
ticarete
konu olan unit
an indirect
tariff on
custom duties
matrix”
hasexpenditures,
been proved
with Bartlett test.
such 5 point likert
scales asdış“(1)
strongly
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere
vergileri,
Vergi The
to foreign
trade arrive
the custom.
to
rejection
ofatthe
aboveAccording
mentioned
hypothesis
disagree, (2) disagree
(3)alınmaktadır.
neutral, Gümrük
(4) agree,
and
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
shows
therefromarethishigh
correlations between
(5) strongly agree”
As for
the
kanun have
kapsamıbeen
dışındaused.
tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties arethat
excluded
law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
arithmetical averages,
it Kanunu’nda
has beendüzenlenmiştir.
evaluatedBu as
variables,
in other
words, data
sayılı Gümrük
kanun the
regulated
by customs
law numbered
4458. set is suitable
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
thebeginning
factorwith
analysis.
(KMO:
follows; 1.00-1.79
“very
low”,başlayıp,
1.80-2.59
Bölgesine
girişinden
eşyaya “low,”
uygulanacak for
created
commodities
subject to0,877, Barlett
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Test=4840.64,
p=000).
2.60-3.39 “mid oluşturulmuştur.
range,” 3.40-4.19
4.20-gibi Sphericity
Diğer tüm “high,”
vergilerde olduğu
Turkey and continuing
with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
5.00 “very high.”
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
According
to the factor analysis results, the factors
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs
and
Economy
according
explain
41,49
% of
theofTezinden
total
variance which is
Demographical Kanunu
questions
areLisans
the
nominal
scaled
Programı
Yüksek
Selin
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs
duties
has
a
different
form
from
regarded
as a sufficient value forthesocial sciences
ones which include
the individuals’ data, consüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Gümrük administrative
vergisi uyuşmazlıkları (Büyüköztürk
have to be resolved2008).
administratively
in the first of the factors
cerning gender,yapıya
worksahiptir.
seniority,
The distribution
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
idari ofaşamada
çözümlenemeyen
administratively,
legal action
be taken.
experience, andAncak
the level
education.
In its
issolved
classified
into four
subcan
dimensions.
Factor sub
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom,
Custom Duties, as
Custom
earliest form, the first survey has included 35
dimensions
are categorized
follows; 1st Sub
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
items, and in theGümrük
validity
research of the survey,
dimension: “Planning time (5 items)”, 2nd Sub
Uyuşmazlıkları
having consulted 3 experts, 6 questions, which
dimension: “making use of time (7 items)”, 3rd
may refer to the same thing, have been excluded
Sub dimension: “insufficient time (6 items) and
out of the survey, thus the questionnaire has
4th Sub dimension: “personal relations (6 items)”.
included 29 items. To test the clarity of the quFactor sub dimensions’ item loads change between
estions, a sample group has been chosen to pilot
the highest .89, and the lowest .40. Factor sub
the scheme, and some items have been changed.
dimensions’ item loads vary according to each
However, at the end of the factor analysis, the
sub dimension’s distribution level. Considering
137
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
the arithmetical averages of factor
subAġAMADA
dimensi- ÇÖZÜM
relatedYOLLARI
to factors,1factor load, arithmetical average
ĠDARĠ
ons, the highest average is related to “planning
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TOsub
DISPUTES
OVER
of the
dimensions,
and standard deviation are
time (X=2,77)”; the lowest average is related to
CUSTOM DUTIES
“personal relations (X=1,69).” Sub dimensions,
shown in Table 1.
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Table 1. Factor
Load,
Average
and Standard
Deviation
Values
According
to The
Celal Bayar
Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk
Programı Yüksek
Lisans
Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Administrator’s Perceptions of Time Management
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın
değiştirmesi
nedeniyle, bu eşyanın
the movement of commercial
commodities
No yerSub
Dimensions
Factor from
Load
X
SS
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
1 ticaret ve
Planning
time aracı olan bir vergi0,819-0,422
2,77
0,52 policy
dış
ekonomi politikası
tariff that is a foreign trade
and economic
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı
bir Making
vergi türü use
olan of
gümrük
fiscal functions. Since they
are not collected
2
timevergisi, gelir ve0,892-0,443
2,02
0,50 on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
3
Insufficient
timebir defaya mahsus0,828-0,470
2,25commodities
0,41subject
eşyanın
gümrüğe
geldiği anda
are collected only once when
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul
(VUK)’nun
ikinci maddesine göre bu0,809-0,395
the second item of tax 1,69
procedural law,
4 Kanunu
Personal
relations
0,39custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Demographicalilecharacteristics
ofeşyanın
principals
to traininghasorbeen
support received
dış ticarete konu olan
Türkiye and
Gümrük more.
ThroughAccording
this law, a systematization
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
administration,
assistant principals
are as sırasına
follows:göre
(N=66)
işlemlerin
bir 25,1%
sistematik on
international
trade entering while
customs (N=164)
territories of 62.4% of the
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
have
statedlevels
that such
theyas have received
of the respondents
arevergisinde
female,de (N=197)
74%olanoftarh, respondents
gümrük
zorunlu aşamalar
Like all other taxes,
compalsive
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
administration,
(N=99)
them are male. Bakanlığı’na
According
to ayrı
thebirnumber
of theolan training
bağlı
kuruluş niteliği
by Generalon
Directorate
of Customs as
a part of 37.6% of them
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
have
not
any ofeducation
Kanunu
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.received
Resolution
disputes over or training on
teachers, 38% of
thehükümlerine
schools
areÖğrencisi
composed
of tarafından
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
diğerteachers,
vergilerde oluşan
süreçten
farklı bir administration.
process of other taxes. Customs duty disputes
(N=100) 20 andsüreci,
fewer
(N=99)
37.6%
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle
idari
aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
of them consist of
21-30
teachers;
(N=64) 24.3%
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen FINDINGS
solved administratively, legal action can be taken.
1
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
of the schools uyuşmazlıklarda
are composed
of 31
and more
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar to
Kelimeler:
Gümrük, Gümrük
Vergisi, Table
Disputes2 shows the item factor load, related to
teachers. According
professional
seniority,
Gümrük Uyuşmazlıkları
(N=231) 87.8% of the respondents have less
than 10 years of seniority, (N =32) 12.2%, more
than 11 years of seniority. According to the principals’ work experience, (N=66) 24.1% of the
respondents have been working for 1-3 years,
(N=65) 24.7% for 3-5 years, and (N=98) 37.3%
the sub dimensions on time management. The
expression, “I spend too much time on a task
that requires less time” has the highest factor load
whereas the expression “I face myself and come
to the conclusion that I do waste time fruitlessly”
has the lowest factor load.
for 6-10 years, (N=34) 12.9% for 10 years and
138
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Table 2. Factor Loads,
Associated with The Time Management Scale,
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Variance, and Eigen Values
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Cronbach’s Alfa: 0,900
Factor 1(Planning2 time)
Planning training
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Factor
Load
Variance
(%)
Eigen
Value
41,490
12,839
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Bayar Üniversitesi
MYO,
DıĢ Ticaret
and educationalCelal
activities
takes tooSalihli
much
of my
time. Bölümü
0,819
It is not always Özet:
possible
for me to arrange my daily tasksAbstract:
according
to 0,706
Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Custom duty is a kind of tariff arising
certain programs.eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
bir
commodities’quantity and
value. It is are a kind of
0,695
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
I generally organize
and
carry
out
my
daily
tasks
in
a
short
period
of time. 0,504
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
I organize and conduct
educational
and bir
training
tasks according
to only
their
0,422
eşyanın gümrüğe
geldiği anda
defaya mahsus
are collected
once when
commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
level of importance.
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun
duties are excluded from this law. Therefore,
Factor2 (Making
usekapsamı
of timedışında
) tutulmuştur. Bu nedenle,
24,030
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Gümrük
Butime.
kanun
regulated by customs0,892
law numbered 4458.
I spend too muchsayılı
time
on aKanunu’nda
task that düzenlenmiştir.
requires less
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created beginning with0,846
commodities subject to
Unforeseeable tasks
or assignments
come
up unexpectedly.
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing 0,794
with operation sequence.
I pay no attention
to my tasksDiğer
and tüm
postpone
them.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to
I do not make a snap
decision
and
manage
timeSosyal
well.
0,702
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Because I put my
tasksvergisinden
aside I doğan
always
feel the stress
to a 0,663
Gümrük
uyuşmazlıkların
çözüm of being
customsunable
duties has
different form from the
process of other taxes. Customs duty disputes
finish my duties.süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle
idari aşamada
zorundadır.
place. However, in the case
of disputes not being
I sometimes do not
understand
howçözümlenmek
time has passed.
0,543
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargı
Since the working
conditions
areyoluna
hardbaşvurulabilmektedir.
I do not think I make the best of 0,443
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
my time.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
sosyal ve mali
önemli
Bureaucratic procedures
takefonksiyonlarının
too much ofyanında
my time.
Factor 3 (Insufficient time)
12,229
Due to time limitation, I am always late for my appointments
0,828
Due to time limitation, I am not able to finish my tasks completely.
0,784
Due to time limitation, I do not spare time for the other staff, and students.
0,738
Due to time limitation, I am nervous, and I experience problems with my
staff.
0,573
139
4,216
2,540
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
I do not have time to be alone ĠDARĠ
that it affects
my jobÇÖZÜM
performance
and 10,535
AġAMADA
YOLLARI
productivity negatively.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Working hours seem to be insufficient for my job.
Factor 4 (Personal relations)
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
0,470
11,168
1,746
I generally do not want to break people’s hearts, and I begin with doing 0,809
2
Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
their assignments. Celal Bayar Üniversitesi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
I do not have time for myself because of doing others’ tasks though it is all 0,767
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
unavailing effort.Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
ekonomik,
subject to customs which
is based on those
0,684
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret
ve ekonomi
olan birrelations.
vergi
tariff that is a foreign trade
and economic policy
I do not spare time
to rest,
enjoy, politikası
and for aracı
personal
0,632
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı
bir vergi türü
olan gümrük
vergisi, gelir tasks
ve
fiscaldue
functions.
Since they
are not collected on
I often experience
problems.
Because
my unplanned
fail
to time
0,663
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
limitation.
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
I face myself andolmak
come
to alınmaktadır.
the conclusion
that
I do waste
fruitlessly.
üzere
Gümrük
vergileri,
Vergi time
to foreign
trade arrive at0,395
the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin
usulFactor
ve uygulama
esasları
procedures and
practises
custom duties
are [t(261)=2,71,
Comparisons Related
to the
Sub
Di-4458 ferences,
related
to of“planning
time
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
insufficient
time [t(261)=7,33,
p<.001]
mensions and Independent
ile dış ticarete konu Variables
olan eşyanın Türkiye Gümrük p<.05],
Through this
law, a systematization
has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
personal
relations
p<.001]”
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik and
international
trade entering
customs[t(261)=6,74,
territories of
As illustrated inoluşturulmuştur.
Table 3, Diğer
while
is olduğu
not agibi Turkey and continuing with operation sequence.
tüm there
vergilerde
Within levels
this frame,
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, sub
Likedimensions.
all other taxes, compalsive
such as gender, as to
significant difference
female
and vemale
tahakkuk between
ve tahsil aşamaları
Gümrük
Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
time, insufficient
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan “planning
by General Directorate
of Customs as a time,
part of and personal
1
staff, related to “making
use
ofMüdürlüğü
timeÜniversitesi
[t(261)=0,22,
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
relations”
aYüksek
moreprocess
effective
variable
for female
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.is
Resolution
of
disputes
over
p>.05],” sub dimension,
thereuygun
are significant
diftüretilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
administrators
as opposed to male administrators.
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
miktarı
alınan,
Visitors and guests
takeveya
toodeğeri
muchüzerinden
of my time.
140
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Table 3. T-Test Results
of the Perceptions of the Administrators’ as to
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Time Management According to Gender
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM
N DUTIES
X
Planning2 time
SS
T
P
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Female
66
2.881
0.449
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans2.71
Öğrencisi
3
Celal Bayar
DıĢ Ticaret Bölümü
MaleÜniversitesi Salihli
197 MYO,2.665
0.595
MakingÖzet:
use Gümrük
of timevergisi,
0.007
Female
66
2.026 Custom 0.490
gümrüğe
tabi olan ticari
Abstract:
duty is a kind of tariff arising
0.22
0.823
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial
commodities
Male
197 subject
2.010
0.498
miktarı veya değeri üzerinden
alınan, ekonomik,
to customs
which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Insufficient
time
Female
66
2.404
0.328
dış ticaret
ve ekonomi politikası
aracı olan bir vergi
tariff
that is a foreign
trade and economic policy
7.33 social and
0.000
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic,
Male vergisi, gelir197
2.016
0.385
dolaylı bir vergi türü olan gümrük
ve
fiscal
functions. Since
they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Personal
Female
66
0.323
vergirelations
türü olmadığından, dış
ticarete konu olan
an 1.868
indirect tariff on
expenditures, custom duties
6.745 subject
0.000
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities
Male vergileri, Vergi
197 to foreign
1.522trade arrive
0.453
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük
at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
As shown in Table
4, vergilerinin
according
number
and
gümrük
usulto
ve the
uygulama
esaslarıof
4458 p<.05],
procedures“insufficient
and practises oftime
custom[F(2,
duties260)=17,787]
are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
the teachers, working
at school,
differelations
[F(2,260)=4,853],”
factor sub
ile dış ticarete
konu olan there
eşyanın are
Türkiye
Gümrük personal
Through this
law, a systematization
has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
rences among “planning
260)=14,394,
thecustoms
administrators’
işlemlerin time
sırasına[F(2,
göre
bir
sistematik dimensions,
international tradeand
entering
territories of perception of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
p<.001], making
usevergisinde
of timede[F(2,
management.
gümrük
zorunlu260)=3,170,
aşamalar olan tarh, time
Like all
other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
141
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Table 4. One Way Analysis ĠDARĠ
of Variance
ANOVA Results of the Administrators’ Perceptions
AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Related to “Time Management” According to the Number of Teachers at School
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM
Average DUTIES
SS
N
2
Planning time
20 and -
F
P
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
100
2.868
Difference
(LSD)
0.364
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
DıĢ Ticaret Bölümü
21-30 Celal Bayar
99 Üniversitesi
2.767Salihli MYO,0.530
14.395
0.000
3>1>2
31 and
+ gümrüğe
64 tabi olan
2.412
0.753Custom duty is a kind of tariff arising
Özet: Gümrük
vergisi,
ticari
Abstract:
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Total
263alınan, 2.719
0.569
miktarı veya
değeri üzerinden
ekonomik,
subject
to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
20ekonomi
and - politikası
100aracı olan1.917
dış ticaret ve
bir vergi
tariff0.486
that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
99 vergisi,
2.064
0.502
dolaylı bir 21-30
vergi türü olan gümrük
gelir ve
fiscal
functions. Since they are not collected on
Making use of kurumlar
time vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
3.178tax and corporate
0.043tax, as 1<2<3
regular basis like income
and +
64 ticarete 2.087
0.482 tariff on expenditures, custom duties
vergi türü 31
olmadığından,
dış
konu olan
an indirect
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Total
263 vergileri,
2.014
0.495trade arrive at the custom. According to
olmak üzere
alınmaktadır. Gümrük
Vergi
to foreign
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
20 and
- tutulmuştur.
100
0.419
kanun kapsamı
dışında
Bu2.283
nedenle,
duties
are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
21-30
99
2.057
0.346by customs law numbered 4458.
sayılı Gümrük
Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated
Insufficient timeile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
0.000
Through this law, 17.787
a systematization
has been 1>2>3
Bölgesine 31
girişinden
created
beginning with commodities subject to
and +başlayıp,
64eşyaya uygulanacak
1.934
0.379
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
and continuing with operation sequence.
TotalDiğer tüm vergilerde
263 olduğu gibi
2.113 Turkey0.407
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve
Gümrük 1.718
ve Ticaret
assessment,
20tahsil
and -aşamaları100
0.415 accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
Gümrük
Customs
and Economy
according
21-30
99tarafından,
1.543
0.429
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes
over 1>2>3
Personal relations
4.853
0.009
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
çözüm
customs
duties has a different form from the
31 and +doğan uyuşmazlıkların
64
1.541
0.502
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir.
vergisi uyuşmazlıkları
have0.449
to be resolved administratively in the first
Total Gümrük 263
1.609
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
uyuşmazlıklarda
yolunaout
başvurulabilmektedir.
LSD test has been
conductedyargı
to find
the groups,
situation
explains that since there1 is not a sufficient
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar
Kelimeler: differences
Gümrük, Gümrük
Vergisi, number
Disputes of staff to manage tasks professionally
in which the above
mentioned
exist.
Gümrük Uyuşmazlıkları
It has been observed that in the institutions where
the number of the teachers is 20 and below, the
administrators’ level of experiencing problems in
relation to time is higher than the administrators,
working at schools, composed of 21 and more
teachers, in “planning time”, insufficient time”,
and “personal relations” sub dimensions. This
in the institutions, such problems as focusing on
job, and finishing the task on time have been
experienced much more.
It has been detected that if the number of the
teachers is few, administrators’ level of experiencing problems decreases in “making use of time”
sub dimension. It is asserted that if the number
142
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
of the staff is very few, the tasks
are carried
out ÇÖZÜM
for thisYOLLARI
difference1 in “planning time, insufficient
ĠDARĠ
AġAMADA
monotonously, and the administrators save time
time, and personal relations” dimensions is among
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
for different activities.
the administrators, having less than 10 years of
CUSTOM DUTIES
experience, and the ones, having more than 10
As shown in Table 5, while there is notSelin
a signifi3
KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
years
of experience. The administrators, having
cant difference among
the staff, having less than,
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliless
Hukuk
Programı Yüksekexperience,
Lisans Öğrencisiare more likely to
professional
3
Celal Bayar
Üniversitesi
and more than 10 years professional
seniority
inSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
encounter problems, in relation to making use of
terms of “insufficient
time [t(261)= 1,64, p>.05],
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
time,
and personal relations while managing time.
yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
some significanteşyanın
differences
have
been
found
in
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, However,
subject to customs
which is based
on thoseof “making use
the difference
in terms
ve mali fonksiyonlarının
yanında
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
“planning time sosyal
[t(261)=5,128,
p<.001],
making
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi of
tariff
that isisa certainly
foreign trade and
policyadministrators.
time”
foreconomic
the senior
türüdür. Aynı zamanda
harcamalar
alınan
instrument in addition to its economic, social and
use of time [t(261)=-2,51,
p<.001]
and üzerinden
personal
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve Since
fiscal functions.
Since they are not collected
on experienced,
these administrators
are more
kurumlar vergisi
gibi belirli
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
relations [t(261)=3,525,
p<.001]”
subaralıklarla
dimensions
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan they
an indirect
tariff ontheir
expenditures,
duties for they are
manage
time custom
effectively
eşyanın gümrüğe
geldiği anda concerning
bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
as to the administrators’
perceptions,
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi planning
to foreign trade
arrivetasks.
at the custom. According to
their
time management.
to LSD,
the source
UsulAccording
Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Table 5. T-Testsayılı
Results
the Administrators’
the Work
Gümrük of
Kanunu’nda
düzenlenmiştir. Bu kanunperceptions
regulated byAccording
customs law to
numbered
4458. Experience
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Management”
Bölgesine girişinden başlayıp, On
eşyaya“Time
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
all other taxes,SS
compalsive Tlevels such as
N Like
Average
P
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
Gümrük
Customs
and Economy
according
Planning time
10 Lisans
years
andtarafından,
below
231
2.813
0.447Lisans
Programı
Yüksek
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes
5.128 over
0 .000
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan +uyuşmazlıkların çözüm
a different form from the
10 years
32 customs
2.037duties has 0.840
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya
vergisi
uyuşmazlıkları231 have
to be resolved 0.499
administratively in the first
Making use of
timesahiptir.10Gümrük
years and
below
1.985
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes
not being
-2.517
0.012
Ancak
idari10 years
aşamada
çözümlenemeyen
administratively,
legal action can be taken.
+
32 solved
2.218
0.420
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
words: Custom, Custom Duties, Custom
Insufficient time
10 years and below
231 Key
2.127
0.413
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
1.647
0.107
Gümrük Uyuşmazlıkları
Personal relations
10 years +
32
2.015
0.350
10 years and below
231
1.653
0.414
10 years +
32
1.291
0.560
As shown in Table 6, according to the administrators’ administrative experience, whilst there is
not a significant difference in “making use of
time” [F(3, 259)=1,975, p>.05] sub dimension,
3.525
0.001
there is a significant difference in “planning
time[F(3, 259)=16,019, p<.001], insufficient
time [F(3, 259)=53,241, p<.001] and personal
relations [F(3,
143
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
259)=18,641, p<.001] sub dimensions.
According ÇÖZÜM
than 3YOLLARI
years of administrative
post. Thus a short
1
ĠDARĠ AġAMADA
to LSD, the source for the significant difference
period of administration has been detected as an
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
is among the administrators who have 1-2 years
element which affects the effective time manaCUSTOM
DUTIES
of administrative post, and the ones, having more
gement negatively.
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Table 6. The Results
of One Way Analysis of Variance, ANOVA, of the Administrators’ Per2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Bayar ÜniversitesiAccording
Salihli MYO, DıĢto
Ticaret
ceptions as to “Time Celal
Management”
the Bölümü
Period of Administration
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle,
bu Average
eşyanın
from the
N
SS movement ofF commercial commodities
P
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve1-2
ekonomi politikası
bir vergi
tariff that
is a foreign trade and economic policy
66aracı olan 2.930
0.353
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi
gelir ve
fiscal 0.545
functions. Since they are not collected on
3-5 türü olan gümrük
65 vergisi,2.581
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
olmadığından, dış98ticarete konu
olan
an indirect
tariff on expenditures,
duties
Planning time vergi türü 6-10
2.528
0.661
16.019 custom
0.000
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere11
alınmaktadır.
Vergi
to foreign
trade arrive at the custom. According to
and + Gümrük
34 vergileri,
3.123
0.246
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı
nedenle,
duties 0.569
are excluded from this law. Therefore,
Totaldışında tutulmuştur.
263 Bu 2.719
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük
Bu
kanun
regulated
by customs law numbered 4458.
1-2Kanunu’nda düzenlenmiştir.
66
1.987
0.461
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden
başlayıp,65
eşyaya uygulanacak
created0.532
beginning with commodities subject to
3-5
1.991
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Making use of time
6-10
98
1.981
0.511
1.975
0.118
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
11bağlı
andayrı
+ bir 34
2.205
0.410
Bakanlığı’na
kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Total Lisans
263yürütülmektedir.
0.495
Programı
Yüksek
Selin 2.014
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
66süreçten farklı
2.525bir
süreci, diğer1-2
vergilerde oluşan
process0.166
of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
3-5
65
2.015
0.374
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Insufficient timeuyuşmazlıklarda
6-10yargı yoluna başvurulabilmektedir.
98
1.892
0.375
53.241
0.000
1
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
11 and + Gümrük,
34 Gümrük 2.137
0.273
Anahtar Kelimeler:
Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Personal relations
Total
263
2.113
0.407
1-2
66
1.914
0.243
3-5
65
1.615
0.386
6-10
98
1.471
0.482
11 and +
34
1.406
0.478
Total
263
1.609
0.449
144
18.625
0.000
Difference
(LSD)
2-3,1-4
No
difference-
1-2, 3-4
1-2, 3-4
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
According to Table 7, through the
analysis
of the ÇÖZÜM
of timeYOLLARI
[t(261)=-3,474,
p<.001] and insufficient
1
ĠDARĠ
AġAMADA
time [t(261)=-3,03, p<.001]” sub dimensions.
administrators’ training services on administration,
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
The administrators who have not received any
it has been observed that there is not a significant
CUSTOM
DUTIES
training courses experience more problems in
difference in “planning time [t(261)=--1,06, p>.05]
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
“insufficient
time, and making use of time” sub
and “personal relations” [t(261)=-0,544, p>.05]”
2
Bayar Üniversitesi
Sosyalwhereas
Bilimler Ens. Malidimensions,
Hukuk Programı Yüksek
Lisans Öğrencisi
compared
to the ones who have
sub dimensions asCelal
to time
perception,
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
received training.
there are significant differences in “making use
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Tableeşyanın
7. The
T-Test Results of the Administrators’
“Time Management”
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali
fonksiyonlarınınAccording
yanında önemli bir
and value. It is are a kind of
Perception
to thecommodities’quantity
Level of Education
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi,
fiscal functions. Since
on
N gelir ve Average
SSthey are not collected
t
P
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
dış ticarete 164
konu olan 2.693
an indirect tariff on0.661
expenditures, custom duties
Planning time vergi türü olmadığından,
Trained staff
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities
subject
-1.064
0.288
olmak üzere alınmaktadır.
to foreign trade arrive
at the custom. According to
Untrained Gümrük
staff vergileri,
99 Vergi 2.761
0.369
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı
dışında staff
tutulmuştur. Bu164
nedenle, 1.880
duties are excluded0.477
from this law. Therefore,
Making use of time
Trained
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties
3.474are
0.001
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Untrained
staff
99
2.094
0.498
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Insufficient timeBölgesine
Trained
staff
164
2.171
0.397
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
3.032
0.003
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Untrained staff
99
2.016
0.407
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Personal relations
Trained
164 olan 1.598
0.487
Bakanlığı’na
bağlı ayrı staff
bir kuruluş niteliği
by General Directorate
of Customs as a part of
1
-0.544to
0.587
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Untrained
staff
99
1.627
0.380
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution process
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
DISCUSSIONyapıya
ANDsahiptir.
RESULT
of the
administrators
on “time manaGümrük vergisi uyuşmazlıkları The
have views
to be resolved
administratively
in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
have been
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen gement”
solved administratively,
legalanalysed
action can beunder
taken. four different
The findings of this
study
indicate
the
princi1
uyuşmazlıklarda
yargı yolunathat
başvurulabilmektedir.
sub
“planning
Keydimensions
words: Custom,asCustom
Duties, time,
Custom making use of
pals and assistant
principals, working at primary
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
time,
insufficient time, and personal relations.”
Gümrük Uyuşmazlıkları
schools, do not encounter major problems, related
to time management, and their time management
perceptions are positive in general in İstanbul
in Turkey. Perceptions of the administrators
differ according to gender, level of education,
the number of the teachers, work seniority, and
professional experience.
According to these sub dimensions, administrators
experience problems in relation to “planning time”
most. The sub dimension which takes the least of
the administrators’ time is related to the “personal
relations.” (Aksoy 1993); (Kaykanacı 2003);
(Açıkalın 1995); (Alkan 1999); and (Arazsu’s
2005) studies on the school administrators’ time
145
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
management perceptions focus on
the elements
that ÇÖZÜM
university
staff lists
some of the elements which
1
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI
take too much of their time; namely, personnel, might lead to ineffective time management as
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
education-training, and student enrollment services, follows; “lack of personal organization, insufficient
CUSTOM
authority transfer, planlessness, and overreaching.”
including diploma, ceremonies, meetings,
office DUTIES
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
there have been differences according
work, maintenance, and repair services. (Akbaba However,
2
Celalpoints
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimlerone
Ens. Mali
Lisans
Altun’s 2011) study
out
that,
nearly
toHukuk
age,Programı
gender,Yüksek
period
ofÖğrencisi
work, and income level
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
half of the administrators experience problems in variables. Nonetheless, Latif, Fidan and Uçkan’s
Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
notes that “doing the remaining work,
relation to time Özet:
management,
and they complain study
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to customs
which computer
is based on those
details,
and communicaabout the shortage
of time, and its pressure, and bureaucratic
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
politikası
olan bir vergi tion
tariffdisorder
that is a foreign
and economic
their obligationdıştoticaret
be veatekonomi
school
out aracı
of working
aretrade
some
of the policy
factors that make
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı
bir vergi research
türü olan gümrük
vergisi, that,
gelir ve the
fiscal
functions. Since they
are not
collected
hours. Çelikten’s
(2004)
asserts
administrators
lose
time.
As onis seen in these
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
türü olmadığından, spend
dış ticarete
konu of
olan studies,
an indirect
tariff
on expenditures,
custom
duties
primary schoolvergi
administrators
most
the
factors
that the
administrators
spend
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere
alınmaktadır. Gümrük
vergileri,and
Vergi time
to foreign
tradecorrelation
arrive at the custom.
to
their time on general
management,
planning,
are in
withAccording
the “insufficient
time
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
touring; and thekanun
activities
they tutulmuştur.
spend the
planning
time”
dimensions
kapsamı dışında
Bu least
nedenle, and
duties
are excluded
from sub
this law.
Therefore, in this study.
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
time on are senior
management,
self-training,
out4458.
similar results in
sayılı
Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir. Buand
kanun (Kergaard
regulated by1991),
customs also
law finds
numbered
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
school environment.
2007)
states
the hiscreated
study
on thewithadministrators.
Bölgesine(Kıral
girişinden
başlayıp,
eşyaya that
uygulanacak
beginning
commodities subjectIttois asserted that
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
administrators
spend
most
time on visitors,
administrators’ time
consuming
in relation
oluşturulmuştur.
Diğer factors,
tüm vergilerde
olduğu gibi the
Turkey
and continuing with
operation
sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
calls, organization, and disciplinary services.
to function, structure,
and process dimensions are phone
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
(Fidan
2011)
expresses
that
thetoadministrative
diploma, certificate,
report,
certificate
of
education,
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar Üniversitesi
Bilimler
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over sectors, have
matriculation, course
programmes, daily tasks, staff,
working at private and public
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci,
diğer vergilerde
oluşan
süreçtensuperfarklı bir weak
processand
of other
taxes. Customstime
duty management
disputes
certificates at the
beginning
of the
terms,
insufficient
skills
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
idari(Özdayı
aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place. However,
of disputes notIf
being
shouldin the
becase
improved.
education level
vision, and turnöncelikle
of duty.
Uzunçarşılı,
& which
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
başvurulabilmektedir.
and seniority are high, the awareness
of time
Uzunçarşılı’s 1999)
studiesyargı
onyoluna
the administrators,
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Kelimeler:
Disputes
increases too. When compared to
and Kocabaş & Anahtar
Erdem’s
2003) Gümrük,
studiesGümrük
on theVergisi,
ad- management
Gümrük Uyuşmazlıkları
ministrator candidates all point out that; administ- this result, the findings of this study present a
rators and candidates assert that they spend most number of significant parallels.
time on “students’ problems, bureaucratic details,
As for the differentiation between the sub dimensions
filing, paper work, plans, and facilities, dealing
of time management, and independent variables,
with the details, phone calls, correspondence, and
there have been differences between female and
meetings.” (Karagöz, Kıngır, Mesci, and Akbaş’s
male groups in terms of gender. This difference
2010) study on the academic and administrative
shows that female administrators experience more
146
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
problems in time management, related
“planning ÇÖZÜM
effectiveness
and1 productivity … Condition the
ĠDARĠto
AġAMADA
YOLLARI
time, insufficient time, and personal relations.” It pressure that goes with any job. Create greater
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
might be described as a disadvantage; for women positive visibility” (Forsyth 2010, p. 3). If the
CUSTOM
administrators’ interrupted time, experienced due to
are generally under stress in business life,
com- DUTIES
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
tasks, is not the longest time span then most
pared to male staff in terms of time management. dailyYURTSEVER
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali
Programı Yüksek
Öğrencisi
ofHukuk
the problems
willLisans
be overcome
(Güçlü 2001).
3
Celal Bayarof
Üniversitesi
Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
In the studies, concerning the number
the staff,
noteworthy
that the concept of time management
it has generally Özet:
beenGümrük
foundvergisi,
out that
if the number It isAbstract:
gümrüğe tabi olan ticari
Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
of the staff is more,
the problems, encountered should
be developed to help the administrators to
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve process,
mali fonksiyonlarının
yanında In
önemli
commodities’quantity
and value. that
It is aremake
a kind of
in time management
are fewer.
thebir minimize
the elements
them lose time.
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür.
Aynı zamanda
üzerinden alınan
in addition to its such
economic,
and
institutions, which
consist
of aharcamalar
great number
of If instrument
some precautions
as social
planning
the tasks in
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar
vergisi
gibi
belirli
aralıklarla
alınan
bir
regular
basis
like
income
tax
and
corporate
tax,
as
the staff, the job distribution is too much, and detail, transferring the authority, and the durability
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
gümrüğe
bir defaya mahsus ofare
collected
onlyare
oncetaken;
when commodities
subject
the work load eşyanın
is very
little,geldiği
as aandaconsequence,
work
pace
and some
training services
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
very few problems,
related
to time
management,
toitem
avoid
time
traps,law,
thecustom
administrators will
Usul Kanunu
(VUK)’nun
ikinci
maddesine göre bu are
theheld
second
of tax
procedural
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
are detected. gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 notprocedures
be slaves
to time.
In thisduties
respect,
organizing
and practises
of custom
are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
forlaw,thea school
staffhasmight
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük seminars
Through this
systematization
been decrease the
Further to this, in Bölgesine
comparison
with
the administrators’
girişinden
başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
of encountering
problems,
and
işlemlerin
sırasına
göre
sistematik level
international
trade entering customs
territories
of improve their
work experience,
and work
seniority,
itbirhas
been
oluşturulmuştur.
Diğer
tüm vergilerde
olduğu
gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
manage
effectively.
In this research,
vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, skills
Like to
all other
taxes, time
compalsive
levels such as
observed that ifgümrük
the level
of seniority increases,
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
it by
hasGeneral
beenDirectorate
observed
that the administrators are
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
of Customs as a part of
1
the number of Bakanlığı’na
the
problems
decreases.
ByGümrük
the
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Customs Maliye
and Economy
according
notCustoms
able
to spare
time
forofTezinden
themselves
and others.
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Law.
Resolution
process
disputes
over
same token, theGümrük
schoolvergisinden
administrators,
who have
türetilmiĢtir.
doğan uyuşmazlıkların çözüm However,
customs duties
has
a
different
form
from
the
if other bureaucratic and detailed tasks
süreci, diğer
vergilerde
oluşan süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
received administrative
training
courses,
experience
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları are
have
to be resolved
in the
carried
out administratively
schemingly,
thefirstadministrators
aşamada
çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
fewer problems öncelikle
than theidari
school
administrators
that
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen will
solved
administratively,
action can be taken.
save
time forlegalthemselves
and others. The
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
have not received
any administrative
training. In
Key words:
Custom,
Duties, Customin the future to
studies,
which
willCustom
be conducted
Anahtar states
Kelimeler:
Gümrük,
Gümrük
Disputes
addition, (Terzi 2007)
in his
research
thatVergisi,
the
investigate the reasons that affect time negatively,
Gümrük Uyuşmazlıkları
administrators that have received administrative
and the suggested solutions will be effectual to
training spend more time on student affairs, school
provide the staff with an ability to manage time
management, and school improvement services
effectively, efficiently, and consciously.
than the administrators who have not received
any administrative training.
It is apparent that “efficient time management
is an element which can affect your efficiency,
147
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
REFERENCES
zamanın1 belirlenmesi.(Unpublished MA
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜMları
YOLLARI
Thesis). Yıldız Teknik Üniversitesi, Istanbul
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
AÇIKALIN, A., (1995).
Toplumsal ve KurumBAŞARAN, İ.E., (2008). Örgütsel Davranış.
sal Yönleri ile Okul Yöneticiliği. (2.Baskı).
CUSTOM DUTIES
3
İnsanın Üretim
Gücü. Ekinoks, Ankara
Pegem A Yayıncılık, Ankara
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
BECKERMAN,
3
AKATAY, A., (2003). Örgütlerde
zaman
yöne-Salihli MYO,
Celal Bayar
Üniversitesi
DıĢ Ticaret BölümüL., (2005). Building blocks for
the new principal. Principal Leadership,
timi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. ss.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
43-46of commercial commodities
eşyanın
yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from5(5),
the movement
281-300From
http://www.sosyalbil.selcuk.
subject to customs which is based on those
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
edu.tr/sos_mak/makaleler/Ayten%20AKAŞ.,economic
(2008).
Veri Analizi El
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi BÜYÜKÖZTÜRK,
tariff that is a foreign trade and
policy
türüdür.
Aynı
zamanda
harcamalar
üzerinden
alınan
instrument
in
addition
to
its
economic,
social
and
TAY/281-300.pdf], Retrieved on October
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscalKitabı.
functions. Pegem
Since theyA
areYayıncılık,
not collected onAnkara
kurumlar
vergisi
gibi
belirli
aralıklarla
alınan
bir
regular
basis
like
income
tax
and
corporate tax, as
25, 2012)
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
M.,when(2004).
Birsubject
okul müdürünün
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus ÇELİKTEN,
are collected only once
commodities
olmak
üzere
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri,
Vergi
to
foreign
trade
arrive
at
the
custom.
According
AKBABA, A.S., (2011). Başarılı ilköğretim okulu
günlüğü. Fırat Üniversitesito Sosyal BilimUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanunzaman
kapsamı yönetimi
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
müdürlerinin
stratejileri.
ler Dergisi.14(1), 123-135
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı
Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu
kanun
regulated
by customs law numbered 4458.
Kuram ve ile
Uygulamada
Eğitim Yönetimi.
dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük DRUCKER,
Through this law,P.F.,
a systematization
has been
(1994). Etkin
Yöneticilik. Çev.
Bölgesine
girişinden başlayıp,Theory
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Educational
Administrationand
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade
entering customs
of Eti Yayınevi,
Ahmet
Özden,
Nurayterritories
Tunalı.
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Practice. (17)
4,
491-507
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like Istanbul
all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı
ayrı
bir
kuruluş
niteliği
olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
ALKIM, A., (1999).
İlköğretim
müdürBu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayarokulu
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
DURSUN,
Ç.,
(2000).
Zaman:
modern ve postProgramı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
lerinin görev
tanımı
kapsamında
yer
alan
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
duties has
different form2000.
from thepp.189-213
modern.
84a BAHAR
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
görevlere ayırdıkları
zamanın belirlenmesi.
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. FİDAN,
place. However,
the case ofÖzel
disputes
not beingve kamu yöneY., in(2011).
sektör
(Unpublished
MA
Thesis).
Ankara:
Ankara
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1 davranışlarının
ticilerinin zaman yönetimi
Üniversitesiuyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
karşılaştırılması. Adıyaman Üniversitesi
Gümrük Uyuşmazlıkları
AKSOY, K.N., (1993). Ankara ili genel lise
müdürlerinin çalışma zamanlarını kullanma
biçimleri. (Unpublished MA Thesis). Hacettepe Üniversitesi, Ankara
ARAZSU, O., (2005). İstanbul kağıthane ilçesinde
çalışan ilköğretim okulu müdürlerinin görev
tanımı kapsamında yer alan görevlere ayırdık-
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 4(6),47-74
FORSYTH, P., (2010). Successful time management, (Revised 2nd ed). India: Replika
Press. From http://books.google.com.tr/boo
ks?id=k38DPjrS8hkC&printsec=frontcove
r&dq=business+and+time+management&
hl=tr#v=onepage&q=business%20and%20
148
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
time%20management&f=false],
(Retrieved ÇÖZÜM
KERGAARD,
D.,
1 (1991). Time management.
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
handling it all. NASSP Bulletin,75(533).30-32
on November 17,2012)
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
KIRAL, E., (2007). İlköğretim yöneticilerinin
GÜÇLÜ, N., (2001). Zaman yönetimi. Kuram
ve DUTIES
CUSTOM
Uygulamada Eğitim Yönetimi. Sayı:Selin
25, KILINÇ
87-1002, Haticetanımlanmış
YURTSEVER3 görevleri için zaman kullanma
biçemleri.(Amasya ili örneği, (Unpublished
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
GÜNEY, S., (2006). DavranışCelal
bilimleri.
Nobel
Bayar Üniversitesi
Salihli MYO,MA
DıĢ Ticaret
BölümüKırıkkale Üniversitesi Sosyal
Thesis).
Yayınevi, Ankara
Bilimler
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract:
CustomEnstitüsü,
duty is a kind Kırıkkale
of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
veya değeri
üzerinden alınan,
subject to customs which is based on those
KARAGÖZ, Y., miktarı
KINGIR,
S., MESCİ,
M., veekonomik,
AK- KOCABAŞ,
İ., ERDEM, R., (2003). Yönetici
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaretZamanın
ve ekonomi politikası
aracı olan bir vergi
tariff
that is aöğretmenlerin
foreign trade and economic
policy
BAŞ, Z., (2010).
etkin kullanımını
adayı
kişisel
zaman yönetimi
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı
bir
vergi
türü
olan
gümrük
vergisi,
gelir
ve
fiscal
functions.
Since
they
are
not
collected
sağlayan faktörlerin belirlenmesine yönelik bir
davranışları. Fırat ÜniversitesionSosyal Bilimler
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü
olmadığından, Sosyal
dış ticarete
konu olan
an indirect
tariff on expenditures, custom duties
Dergisi.13(2).203-210
araştırma. Selçuk
Üniversitesi
Bilimler
are collected only once when commodities subject
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu KORKMAZ,
the second item M.,
of tax YAHYAOĞLU,
procedural law, customG., ve ÇALIŞkanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrükİşgören
vergilerininihtiyacının
usul ve uygulama
esasları 4458
procedures
of custom
are
KAN,and
D.,practises
(2012).
Aileduties
hekimlerinin
zaman
KARCI, N., (2005).
karşılansayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
yönetimi
iş performansının
uygulamalı
dış ticarete
konu olan Afyon
eşyanın Türkiye
Gümrük
Through
this law,ve
a systematization
has been
masında dışile
kaynak
kullanımı.
Kocatepe
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
olarak trade
incelenmesi.
Akademik
sırasına
göre
bir
sistematik
international
entering customs
territories of Bakış Dergisi,
Üniversitesiişlemlerin
Sosyal Bilimler
Enstitüsü
(MA
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
29taxes,
ss.1-18
vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
LikeSayı:
all other
compalsive levels such as
Thesis) gümrük
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
LAKEIN,
(1997).
Zaman
(Çev.
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk Hayattır.
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and A.,
Economy
Ministry
according
to
KAYKANACI, Gümrükler
M.,
(2000).
İlköğretim
okul
müProgramı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
S.Tezcan).
Yayın
Istanbul
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs
duties has Rota
a different
form Dağıtım,
from the
dürlerinin yönetim
işlerine
verdikleri
önem
ve
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
harcadıklarıyapıya
zaman,
(Unpublished
doctoral
LATİF,
H., FİDAN, F., & UÇKAN, G., (2004).
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal action
can be taken.
Örgütlerde zaman
kaybettiren
faktörler. Yönetim
dissertation).
Gazi Üniversitesi, Ankara
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
KeyDergisi.
words: Custom,
Duties, Custom
EkimCustom
2004.(15)49,
41-53
Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
KENNEDY, D.,Anahtar
(2004).
Time
management
for
Gümrük Uyuşmazlıkları
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
olmak üzereSayı:
alınmaktadır.
Gümrük vergileri, Vergi
Enstitüsü Dergisi,
23, 95-107
entrepreneurs, Canada: Eliot House Produc- MAITLAND, I., (1997). Yönetim Dizisi: Zamanınızı Yönetin. (Çev. B. Aksu, O. Cankoçak).
tions. From http://books.google.com.tr/boo
İlkkaynak Kültür ve Sanat Ürünleri, Ankara
ks?id=x8Bs7bkHzY4C&printsec=frontcov
er&dq=business+and+time+management& ÖKTEM, M.K., (1993). Zaman yönetimi: örgüthl=tr#v=onepage&q=business%20and%20
sel etkililiği arttırmada zaman faktöründen
time%20management&f=false], (Retrieved
yararlanılması. Amme İdaresi Dergisi, Cilt
on November 17, 2012)
26, Sayı 1, Mart. pp. 217-237
149
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: I20-I21-I29 ID:237 K:02
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ÖZDAYI, N., ve diğ., (1999).ĠDARĠ
Eğitim
yönetici- ÇÖZÜM
TÜRKMEN,
İ., (1996).
Yönetsel Zaman ve Yetki
1
AġAMADA
YOLLARI
lerinin yönetsel zamanlarını kullanmalarının
Devri Açısından Yönetimde Verimlilik. (2.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
yönetsel açıdan değerlendirilmesi. 4. Ulusal
Baskı). Ankara:Milli Prodüktivite Merkezi
CUSTOM
DUTIES
(MPM) Yayınları.No.519
Eğitim Bilimleri Kongresi Bildirileri 3.Ana2
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER3
dolu Üniversitesi Yayın No.1076.Eskişehir.
TERZİ, A., (2007). İlköğretim okulu müdürlerinin
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
ss. 60-80
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,yöneticilik
DıĢ Ticaret Bölümü
görevlerine ayırdıkları zaman ile
ÖZDİL, K., KORKMAZ,
M., BAYKARA, S., K,
etkili zaman kullanımını engelleyen etkenler
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
(2012). Eğitim
ve araştırma hastanelerinde
arasındaki ilişki. (Unpublished MA Thesis).
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali
fonksiyonlarının
yanında
önemli bir
commodities’quantity
and value.
It is are a kindSosyal
of
uzman doktorların
zaman
yönetimi,
Akademik
Yıldız Teknik
Üniversitesi
Bilimler
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür.
Aynı zamanda
harcamalar üzerinden alınan
instrument
in addition
to its economic, social and
Bakış Dergisi.
Sayı:
28 ss.1-16
Enstitüsü,
Istanbul
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türüM.S.,
olmadığından,
dış ticarete
konu olan TERZİOĞLU,
an indirect tariff on A.,
expenditures,
custom
duties
ROY, A., DOBSON,
(2009).
Real-World
(2003).
Üniversite
öğrencileeşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere2nd
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri,
Vergi
to foreign
at the custom. According
to
time management.
ed. New
York:
AMArinintrade
boşarrive
zamanlarını
değerlendirme
anlayış
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
COM Fromhttp://books.google.com.tr/boo
ve arealışkanlıkları.
Erzincan
Eğitim Fakültesi
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties
excluded from this
law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
ks?id=gE95l3Se8GcC&printsec=frontcove
Dergisi.
Cilt.5 law
Sayı:2
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated
by customs
numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
r&dq=business+and+time+management&
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
S., (2002).
Örgütsel zaman
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik YILMAZ,
international A.,
tradeASLAN,
entering customs
territories of
hl=tr#v=onepage&q=business%20and%20
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Çukurova
Üniversitesi.
İktisadi ve
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Likeyönetimi.
all other taxes,
compalsive levels
such as
time%20management&f=false],
(Retrieved
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
İdari Bilimler Dergisi. Cilt, 3, Sayı, 1. ss. 25-46
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
on November
2012)
Bu17,
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan(2008).
uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
TENGİLİMLİOĞLU,
D., ve diğ.,
İşletme
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir.
Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Yönetimi. Seçkin
Yayınevi,
Ankara
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
150
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
GELİR DAĞILIMI VE EĞİTİM HARCAMALARI1
INCOME DISTRIBUTION AND EDUCATION EXPENDITURES
Nurhayat ÇELEBİ1, Berrak GÖKMEN2
Karabük Üniversitesi. Edebiyat Fakültesi. Eğitim Bilimleri
Marmara Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Yönetimi ve Denetimi
1
2
Öz: Gelir dağılımı ve eğitim harcamaları arasında
çift yönlü bir ilişki bulunmaktadır. Toplumdaki
gelir dağılımı eşitsizliği, eğitime olan talep düzeyini
etkilemekte ve düşük gelir düzeyine sahip ailelerin
çocuklarının eğitim imkânlarından daha az yararlanması söz konusu olmaktadır. Eğitimin maliyetinin
aile için yüksek olması ve gelir eşitsizliği eğitime
katılımı engellemekte ve bu sebeple gelir dağılımı
daha bozuk hale gelmektedir. Daha bozuk bir gelir
dağılımı ise eğitim eşitsizliklerini artırmaktadır. Diğer
yandan eğitime katılımın artması düşük gelir düzeyine
sahip olan kişilerin gelirlerini artırarak kazanç eşitsizliklerini azaltabilir ki, bu da gelir dağılımını düzeltici
bir etki yapabilir. Bu çalışmada birinci yöndeki etki,
diğer bir deyişle gelir dağılımı bozukluğunun eğitime
katılımı ne yönde etkilediği, üzerinde durulacaktır.
Bu sebeple, Türkiye’nin ve diğer OECD ülkelerinin
eğitim harcamaları ve gelir dağılımı karşılaştırmalı
olarak analiz edilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Eğitim harcamaları, Gelir dağılımı, Türkiye, OECD
Abstract: There exists a mutual relationship between
income distribution and education expenditure. The
inequality in income distribution of a society affects the
demand on education and the children of families with
low income levels take less advantage of education.
The cost of education and income inequality hinder
the access to education, so the income inequality
worsens. The worsening in income equality triggers
the worsening in education inequality. On the other
hand, a decrease in education inequality increases the
incomes of people with low income, hence this may
have a positive impact on income distribution. In this
study, the first impact, namely how the income distribution disorder affects the participation in education,
shall be focused on. So education expenditures and
income distributions of Turkey and OECD countries
shall be compared and analyzed.
Key Words: Education expenditure, Income distribution, Turkey, OECD
Doi: 10.17368/UHBAB.20151410936
(1) Sorumlu Yazar: Nurhayat ÇELEBİ, Karabük Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölüm Başkanı
Karabük / Türkiye nurcelebi@karabuk.edu.tr Geliş Tarihi / Received: 16.01.2015 Düzeltme Tarihi / Revised:
14.02.2015 Kabul Tarihi/ Accepted: 26.04.2015 Makalenin Türü: Type of article (Literatür Araştırması – Derleme
/ Literature Review) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None “Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics
Committee”
151
1. GİRİŞ
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
perçinlendiği
ülkemiz
ekonomisi gibi gelişmekte
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
olan ekonomilerde eğitimdeki eşitsizlik önemli
Eğitim, insan üzerine ADMINISTRATIVE
yapılan bir yatırım SOLUTIONS
olduTO DISPUTES OVER
ölçüde sınıfsal bir sorun yaratmaktadır. Diğer bir
ğundan diğer yatırımlardan farklıdır (Bulutoğlu,
CUSTOM DUTIES
deyişle, sınıflar arası geçişlilik engellenmekte,
1998: 304). Eğitim sayesinde insanlarınSelin
üretkenliği
3
KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
örneğin
bir işçi yada asgari ücretli çocuğu maddi
artarken hem bireysel
fayda hem de toplumsal
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliimkansızlıkların
Hukuk Programı Yüksek
Lisans Öğrencisi
elvermemesi
sebebiyle, mezuniyet
3
Celal
Bayar Üniversitesi
fayda sağlanır. Kamu harcamaları
tasnifinde
eğitimSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
sonrası yine asgari ücretle hemen işe başlamayı
ve sağlık harcamaları
cari harcamalar sınıfında
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
öngören,
ara eleman yetiştiren mesleki ve teknik
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
yer almasına rağmen
işgücü
kalitesini
artırarak
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
eğitime
yönelmekte, böylelikle babadan oğula
sosyalolumlu
ve mali fonksiyonlarının
yanındadolayı
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
üretim kapasitesini
etkilemesinden
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi değişmeyen
tariff that is a foreign
trade and economic
bir sınıfsal
döngüpolicy
içine girmektedir.
türüdür.
Aynı zamanda
harcamalar
üzerinden
alınan
instrument in addition to its economic, social and
farklı biçimde ele
alınmalıdır
(Pınar,
2006:
194).
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve Ayrıca
fiscal functions.
Since
they
are
not
collected
on
yarı kamusal mal olan, ancak
neo-liberal
vergisi gibi
belirli aralıklarla
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Eğitim yaydığıkurumlar
dışsallıklar
dolayısıyla
önemli
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan akımlar
an indirect neticesinde
tariff on expenditures,
custom duties
neredeyse
özel mal haline
gümrüğe gerektiren
geldiği anda bir
mahsus
are collected only once when commodities subject
ölçüde kamusal eşyanın
finansmanı
birdefaya
alandır.
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi gelmiş
to foreign olan
trade arrive
at the custom.
Accordingimkanından
to
yüksek
öğretim
ise
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı kamunun
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle, çoğunlukla
duties are excluded
from this
law. Therefore,
Eğitimin finansmanında
gerekliliği,
mahrum
kalmaktadır.
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
eğitimin kamusal
yada
yarı
kamusal
mal olması
sayılı
Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
dağılımından
yüksek has
paybeenalan kesim çoile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Gelir
Through
this law, a systematization
ile de ilişkilidir.Bölgesine
Eğitimgirişinden
tam kamusal
mal uygulanacak
olarak
başlayıp, eşyaya
created beginning with commodities subject to
okullarda
için ve son
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik cuklarını
international özel
trade entering
customs okuttukları
territories of
değerlendirildiği oluşturulmuştur.
durumda finansmanı
sadeceolduğu
devletgibi Turkey and continuing with operation sequence.
Diğer tüm vergilerde
genel
liselerin
tamamen
kaldırılması
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, yıllarda
Like all other
taxes,
compalsivede
levels
such as
tarafından sağlanmakta,
mal olarak
tahakkuk ve yarı
tahsil kamusal
aşamaları Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
çoğunun
imam
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan ve
by bir
General
Directorate of
Customshatip,
as a partbir
of çoğunun da
1
değerlendirildiğiBakanlığı’na
durumda
iseMüdürlüğü
özel
daBilimler Enstitüsü
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar finansmana
Üniversitesi
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
mesleki
ve Resolution
teknik
liselere
dönüştürülmesi
sebeProgramı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
disputes
over
açık hale gelmektedir.
Ancakuygun
özel
finansmana
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
biyle,
gelir dağılımından az pay alanlar önemli
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
açık hale gelmesi
eğitimin
bir
rekabet
piyasası
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları ölçüde
have to be
resolved administratively
in the first
mesleki
eğitime zorlanmaktadır.
Bu da
öncelikle
idari aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
haline dönüşümünü
kolaylaştırmakta,
bu
durumda
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen eğitim
solved administratively,
legal
action
can
be
taken.
eşitsizliğini körüklemektedir.
Bu noktada
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
devletin rolü sadece
piyasanın
dengesinin
korunKey words:tam
Custom,
Custom mal
Duties,olarak
Custom nitelendirilip,
eğitimin
kamusal
Kelimeler:
Gümrük, Gümrük
Vergisi,
Disputes
masını sağlamaAnahtar
şeklinde
destekleyici
nitelikte
Gümrük Uyuşmazlıkları
eğitimin rekabetçi serbest piyasa düzeninin eline
olmaktadır. Oysa ki, önemli ölçüde dışsallıkların
bırakılmaması, eşitliğin önemli ölçüde korunması
söz konusu olduğu bir alanın piyasanın insafına
gerekmektedir.
bırakılmaması gerekir.
2. GELİR DAĞILIMI
Eğitim alınıp satılabilir bir meta haline dönüştüğünde
önemli ölçüde eşitsizliklere sebep olmaktadır. Kaldı Gelirin bireyler ya da fonksiyonlar arasında nasıl
ki, ekonomide gelir dağılımındaki eşitsizlik ve bu dağıldığını incelemekte kullanılan ölçüler içinde
eşitsizliğin vergi adaletsizliğiyle önemli ölçüde en yaygın kullanılanı ve dolayısıyla en çok bili152
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
neni Gini katsayısıdır. Gini katsayısı,
bir ülkede ÇÖZÜM
dağılımı
düzelmektedir.
Örneğin herkesin aynı
1
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
gelire sahip olduğu bir toplumun Gini katsayısı
milli gelirin dağılımının adaletli olup olmadığını
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
0 olurken, tüm gelirin bir kişide toplandığı topölçmeye yaramaktadır. Dolaylı vergilerin ağırlıkta
CUSTOM
DUTIES
lumun Gini katsayısı 1 çıkmaktadır. 2007’de
olduğu bir ekonomide gelir dağılımında eşitlik
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
0.406
olan Gini katsayısı 2012 itibariyle 0.402
sağlamak da zorlaşmaktadır. Gini katsayısı 0 ile
2
Bayar Üniversitesi
Bilimler Ens. Maliolmuştur.
Hukuk Programı
Yüksek Lisans bozuk
Öğrencisi gelir dağılımında
Dolayısıyla,
1 arasında değişen Celal
bir katsayıdır.
1’eSosyal
yaklaştıkça
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
kayda değer bir düzelme sağlanamamıştır.
gelir dağılımı bozulmakta, 0’a yaklaştıkça gelir
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
the movement of commercial commodities
Grafik 1.
Eşdeğer Hanehalkı Kullanılabilirfrom
Gelirlerin
Lorenz Eğrisi, 2011-2012
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Türkiye
İstatistik
Kurumu, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=13594
Gümrük
Uyuşmazlıkları
Kaynak:
net erişim adresinden elde edilmiştir.
UNDP’in İnsani Gelişmişlik Raporu’nda yer alan
gelişmiş ülkeler kategorisinde ortalama Gini katsayısı 0,35’dir. Bu oran eski sosyalist ekonomilerde
inter-
ve kuzey ülkelerinde (İsveç, Norveç, Danimarka,
Finlandiya) 0,30’un altında bulunmaktadır (UNDP,
2012). OECD ortalaması ise 0.31’dir.
153
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 1. Eşdeğer Hane
halkıAġAMADA
Kullanılabilir
Gelire
Göre Sıralı
%20’lik Gruplar
1
ĠDARĠ
ÇÖZÜM
YOLLARI
2007
2008
2009DISPUTES
2010
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO
OVER
Toplam
100,0
İlk %20
5,8
İkinci %20
Üçüncü %20
2
100,0
100,0
CUSTOM
DUTIES
3
5,8 2, Hatice YURTSEVER
5,6
Selin KILINÇ
2011
2012
100,0
100,0
100,0
5,8
5,8
5,9
10,6
10,6
15,2
15,3
10,6 Sosyal Bilimler
10,4
10,3
Celal Bayar Üniversitesi
Ens. Mali Hukuk
Programı Yüksek10,6
Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
15,2
15,2
15,1
15,3
Dördüncü %20
Özet: Gümrük vergisi,
gümrüğe tabi olan
Abstract:
a kind of tariff arising
21,5
21,9ticari
21,5Custom duty is21,9
21,7
21,7
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri 46,9
üzerinden alınan, ekonomik,
subject
to customs which
Son %20
46,7
47,6
46,4is based on those
46,7
46,6
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
politikası aracı olan
bir vergi
tariff
that is a foreign trade
and economic policy
Gini Katsayısı dış ticaret ve ekonomi
0,406
0,405
0,415
0,402
0,404
0,402
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan
gelir ve
fiscal functions.
Since they7,9
are not collected on
Son %20/İlk %20
8,1gümrük vergisi, 8,1
8,5
8,0
8,0
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Kaynak: Türkiye
İstatistik
Kurumu
www.tuik.gov.tr
internet
erişim adresinde bulunan gelir dağılıolmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul
Kanunu
(VUK)’nun
ikinci
maddesine
göre
bu
the
second
item of tax procedural law, custom
mı istatistiklerinden
düzenlenmiştir.
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılıilişkin
Gümrük Kanunu’nda
Bu kanun nüfusla
regulated çarpılınca
by customs 873
law milyar
numbered TL’lik
4458. bir büyüklük
TÜİK, 2012 yılına
Gelir vedüzenlenmiştir.
Yaşam Koşulile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
uygulanacak ortaya
created beginning
with commodities
to bir kısmının
çıkmaktadır.
Milli subject
gelirin
ları Araştırması ile
yüzde
20’likbaşlayıp,
nüfuseşyaya
dilimlerine
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Diğer tüm vergilerde
Turkey and continuinggelir”
with operation
sequence.yani hanelere
olmadığı,
göre zenginlerleoluşturulmuştur.
yoksullar arasındaki
gelir olduğu
farkı-gibi “kullanılabilir
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
içinand
yüzde
85’i
baz alınsa bile 300
nı, 8 kat olaraktahakkuk
açıklamıştır.
Ancak,Gümrük
en varlıklı
ve tahsil aşamaları
ve Ticaret girmediği
assessment, accrual
collecting
are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar Üniversitesi
Bilimlermilyar
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk
üzerinde
bir
gelirinto beyan edilmeve en yoksul yüzde
10’luk
nüfus
dilimleri
esas
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs TL’nin
and Economy
Ministry
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
alındığında buGümrük
farkınvergisinden
14.2 kat
Tablo
ortaya
Beyan
olan bölüm
doğanolduğu
uyuşmazlıkların
çözüm diği
customs
dutiesçıkmaktadır.
has a different form
from usulü
the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
2’de görülmektedir.
TÜİK’in
yaptığı
üst-orta
sınıfa inaittheolduğu
için, gelir
yapıya sahiptir.
Gümrük
vergisi ankette,
uyuşmazlıkları çoğunlukla
have to be resolved
administratively
first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
ücretli, maaşlı çalışanların
yazan
dağılımındaki
uçurumun
Ancak
idari bordrolarında
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
legal action TÜİK’in
can be taken. açıkladığından
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
gelir beyan edilirken, özellikle sermaye sahibi,
çok
daha derin olması muhtemeldir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar
Kelimeler: daha
Gümrük,
Gümrük
Vergisi,
Disputes
varlıklı yurttaşların
gelirlerini
düşük
beyan
Gümrük Uyuşmazlıkları
Türkiye’de en düşük gelire sahip yaklaşık 14,8
etmeleri nedeniyle bölüşülen tam olarak ortaya
çıkmamaktadır. Bu nedenle, gelir dağılımındaki
uçurum, kağıt üzerinde, gerçekte olduğundan
da küçük görünmektedir. Kaldı ki, 2012 yılında
GSYH cari fiyatlarla 1.4 trilyon TL olurken, 11
bin 859 TL olarak baz alınan eşdeğer hane halkı
kullanılabilir geliri 73 milyon 604 bin kişi olan
milyon kişi, toplam gelirin yalnızca %5,9’unu
alırken, en yüksek gelirli 14,8 milyon kişi ise
toplam gelirin %46,6’sını almaktadır. En düşük
gelirli grup ile en yüksek gelirli grup arasında
yaklaşık 8 kat fark bulunmaktadır. En yüksek
gelirli grupla en düşük gelirli grup arasındaki
154
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
fark Danimarka’da 2,8, Çek Cumhuriyeti’nde
2,9, ÇÖZÜM
Cumhuriyeti’nde
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI1 %5,5’i, Almanya’da %8,9’u
yoksulluk sınırının altında kalırken bu rakam
Norveç’te 3, İsveç, Finlandiya ve Avusturya’da
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Türkiye’de %16,1, Şili’de %18,4, İsrail’de %19,9
3,2, Belçika’da 3,3, İsviçre’de 3,7 olarak belirCUSTOM
DUTIES
ve Meksika’da da %21 olarak tespit edilmiştir.
lenmiştir.
3
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
Türkiye,
OECD içinde yoksulluğun en yüksek
Yoksulluk oranları2bakımından
da Türkiye OECD
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliolduğu
Hukuk Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
beşinci
ülke
konumundadır.
Yoksulluk
3
Celal Bayarbirine
Üniversitesi
ülkeleri içinde en yüksek oranlardan
sa-Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
oranının yüksekliği, gelir dağılımındaki adalethiptir. Buna göreÖzet:
Danimarka’da
nüfusun yalnızca
Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
sizlikle
birleştiğinde zengin kesimle yoksul kesim
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
%6,1’i, Norveç’te
%7,8’i,
İsveç’te
%8,4’ü,
Çek
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, arasındaki
subject to customs
which
is based on those
açıklık
büyümektedir.
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
tariff that is a foreign trade and economic policy
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
Aynı zamanda
üzerinden alınan
instrument
additionSıralı
to its economic,
social and
Tablo 2.türüdür.
Eşdeğer
Haneharcamalar
halkı Kullanılabilir
GelireinGöre
%10’lik
Gruplar
1. %10
2. %10
3. %10
4. %10
5. %10
6. %10
7. %10
8. %10
9. %10
10. %10
Toplam
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü2004
olmadığından,
dış ticarete
konu olan2007 an indirect
tariff on 2009
expenditures,2010
custom duties2011
2003
2005
2006
2008
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere 2,3
alınmaktadır.2,2
Gümrük vergileri,
trade arrive at2,1
the custom. According
to 2,2
2,3
1,8 Vergi 2,2to foreign2,2
2,2
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı
Bu
excluded from
Therefore, 3,6
3,7
3,8 dışında tutulmuştur.
3,9
3,2nedenle, 3,6duties are3,6
3,5 this law.3,6
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük
Kanunu’nda5,0
düzenlenmiştir.
by customs4,6law numbered
4,7
4,9
4,4Bu kanun 4,7regulated 4,6
4,7 4458. 4,8
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden
başlayıp,
uygulanacak 5,9 created beginning
with5,7
commodities5,9
subject to 5,8
5,6
5,8
6,1 eşyaya 5,5
5,7
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
olduğu gibi 7,0 Turkey and
with operation
6,6
7,0 Diğer tüm7,3vergilerde 6,7
6,9continuing6,9
7,0sequence. 6,9
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve8,3
tahsil aşamaları
ve Ticaret 8,3 assessment,
collecting are
7,8
8,6 Gümrük8,1
8,3accrual and8,2
8,3regulated 8,2
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
Celal Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
and Economy
according
9,4
9,9 Müdürlüğü
10,2
9,8KILINÇ
9,7Customs
9,9
9,7process
9,8
9,8
Programı
Yüksek
Lisans
Selin
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
11,5
12,0
12,4
12,1
11,8process 12,1
11,8
12,1
11,9
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
to be resolved administratively in the first
15,1
15,3
15,8
16,0
15,2have
15,8
15,4
15,5
15,5
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
33,2
30,9yargı yoluna
28,7başvurulabilmektedir.
32,5
31,6
30,9
32,2
30,9 1 31,3
uyuşmazlıklarda
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
100,0
100,0 Vergisi,
100,0Disputes
100,0
100,0
100,0
100,0
Anahtar 100,0
Kelimeler: 100,0
Gümrük, Gümrük
Gümrük Uyuşmazlıkları
2012
2,2
3,7
4,8
5,8
7,0
8,3
9,8
11,8
15,5
31,1
100,0
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu www.tuik.gov.tr internet erişim adresinde bulunan gelir dağılımı istatistiklerinden düzenlenmiştir.
Üst gelir grubundakilerin gerçek beyanda bulunmaması nedeniyle maaş-ücret gelirleri yüzde
46,5’lik oranla toplam gelir içerisinde en fazla paya
sahip gözükmektedir. Bunu yüzde 20.4’le müte-
şebbis gelirleri ve yüzde 20 ile sosyal transferler
izlemektedir. Sosyal transferlerin yüzde 92’sini
emekli ve dul-yetim aylıkları oluşturmaktadır.
155
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Müteşebbis gelirlerinin ise yüzde
66.7’si
tarım- ÇÖZÜM
35.1’iYOLLARI
kendisine1 yeni giysiler alamamaktadır.
ĠDARĠ
AġAMADA
TÜİK’in Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması
dışı gelir niteliğindedir (TÜİK, 2013).
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
da Türkiye’de nüfusun yüzde 61,8’inin ev borcu
TÜİK araştırmasına göre nüfusun yüzdeCUSTOM
61,8’i DUTIES
dışında başka borçları da bulunduğunu ve bunların
“beklenmedik harcamalarını” ve yüzde
78,8’i
3
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
yüzde
26,2’sinin bu borç taksitlerini ödemede çok
“yıpranmış ve eskimiş
mobilyalarını yenileme”
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malibüyük
Hukuk Programı
Yüksek
Lisans Öğrencisi
sorunlar
yaşadığını,
yüzde 41,6’sının çatısı
3
Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
ihtiyacını ekonomik nedenlerle Celal
karşılayamayacak
akan, su sızdıran ve çerçeveleri çürümüş evlerde
durumdadır. İkiÖzet:
günde
bir et, tavuk ya da balık
Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
oturduğunu,
yüzde 80,3’ünün ise ev eşyası dahi
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
içeren yemek masrafını
karşılayamayanların
oranı
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, alamadığını
subject to customs
which koymaktadır
is based on those(TÜİK, 2013).
ortaya
sosyal ve mali
fonksiyonlarının
yanındayüzde
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
yüzde 43.9’a ulaşmakta
ve
hane
halklarının
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
instrument in addition to its economic, social and
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
bir vergi türü
olan gümrük
vergisi,
gelir ve
fiscal
functions. Since
they are
not collected
on
Tablodolaylı
3. Gelire
Dayalı
Göreli
Yoksulluk
Sınırlarına
Göre
Yoksul
Sayıları,
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından,
dış ticarete Oranı
konu olanve Yoksulluk
an indirect tariffAçığı
on expenditures, custom duties
Yoksulluk
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Yoksulluk
Sayısı
Oranı
Usul Kanunu
(VUK)’nun ikinci maddesine göreYoksul
bu
the
second item Yoksulluk
of tax procedural
law, custom
kanun kapsamı
duties are excluded from(%)
this law. Therefore,
Yoksulluk Riski
Sınırıdışında
(TL) tutulmuştur. Bu nedenle,
(Bin kişi)
Yoksulluk Açığı
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
law numbered 4458.
2011
2012
2011 regulated
2012by customs
2011
2012
2011
2012
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
40%
3.255
3.611olduğu 7.288
7.344
10,0
23,7
oluşturulmuştur. Diğer
tüm vergilerde
gibi
Turkey
and continuing10,1
with operation
sequence. 25,4
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
50%
4.069
4.515 Gümrük
11.670
11.998and Economy
16,1
16,3
26,9
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to 26,3
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,Sosyal
Customs Maliye
Ministry
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
60%
4.883oluşan 5.418
16.569
16.741
22,9
2,7disputes 29,2
29,2
süreci, diğer vergilerde
süreçten farklı
bir
process
of other taxes.
Customs duty
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
70%
5.697
6.320
21.730
22.252
30,0
30,2 1
31,0
31,2
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Kaynak: Türkiye
İstatistik
Kurumu
www.tuik.gov.tr
internet
erişim adresinde bulunan gelir dağılıGümrük Uyuşmazlıkları
mı istatistiklerinden düzenlenmiştir.
TÜİK’in yıllık 9 bin 30 TL olarak esas alınan
eşdeğer hane halkı kullanılabilir medyan gelirin
yüzde 50’si (aylık 376 TL) baz alınarak yapılan
hesaplamaya göre nüfusun yüzde 16.3’ünü oluşturan yaklaşık 12 milyon kişi yoksulluk sınırının
altında bulunmaktadır. Medyan gelirin yüzde
70’i (aylık 527 TL) baz alındığında ise yoksul
sayısı 22 milyonu aşmakta, oranı yüzde 30’a
ulaşmaktadır (TÜİK, 2013).
156
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 4.ĠDARĠ
Gini Katsayısının
Bölgelere Göre Dağılımı
AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
2007
2008
2009DISPUTES
2010
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO
OVER
0,405 DUTIES
0,415
CUSTOM
2011
2012
Türkiye
0,406
0,402
0,404
0,402
TR1 İstanbul
0,346 Selin KILINÇ
0,3622, Hatice 0,363
YURTSEVER3 0,373
0,371
0,384
0,360
0,365
Yüksek
Lisans Öğrencisi
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
0,356
TR2 Batı Marmara2 Celal Bayar Üniversitesi
0,321
0,331
0,361
Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk
Programı
TR3 Ege
3
0,376
0,387
Özet:
TR4 Doğu Marmara
0,381
0,387
0,397
0,382
Gümrük vergisi, 0,393
gümrüğe tabi olan
ticari
Abstract:
is a kind of tariff
arising
0,335
0,368Custom duty0,341
0,326
0,344
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden
subject
to customs which
those
TR5 Batı Anadolu
0,379 alınan, ekonomik,
0,402
0,408
0,367is based on
0,374
0,369
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
vergi
tariff0,403
that is a foreign 0,397
trade and economic
policy
TR6 Akdeniz dış ticaret ve ekonomi politikası
0,418aracı olan bir
0,387
0,404
0,407
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan0,328
gümrük vergisi, 0,399
gelir ve
fiscal0,395
functions. Since0,362
they are not collected
TR7 Orta Anadolu
0,366on
0,360
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından,0,360
dış ticarete konu
olan
an indirect
custom
duties
TR8 Batı Karadeniz
0,366
0,382 tariff on expenditures,
0,348
0,335
0,338
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
TR9 Doğu Karadeniz
0,346
0,365
0,359
0,327
0,327
0,309
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
TRA Kuzeydoğukanun
Anadolu
0,405
0,436
0,407
0,404
0,390
0,393
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
TRB Ortadoğu Anadolu
0,397
0,405
0,415
0,417
0,427
0,386
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
TRC Güneydoğuişlemlerin
Anadolu sırasına 0,366
0,395
0,411 trade entering
0,404
0,396of
0,375
göre
bir
sistematik
international
customs territories
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Kaynak: Türkiye
İstatistik
Kurumu
internet
adresinde
tahakkuk
ve tahsil
aşamaları www.tuik.gov.tr
Gümrük ve Ticaret
assessment, erişim
accrual and
collecting arebulunan
regulated gelir dağılıBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
mı istatistiklerinden
düzenlenmiştir.
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Bölgesel bazdaGümrük
bakıldığında
bu dönemde Gini
karşılık
İstanbul, Ege, Orta Anadolu, Ortadoğu
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya
sahiptir. Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved
administratively
in the first
katsayısının Doğu
Marmara,
Batı Anadolu,
AkdeAnadolu
ve Güneydoğu
Anadolu’da
bu değerin
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal
action
can
be
taken.
niz, Doğu Karadeniz ve Kuzeydoğu Anadolu’da
büyüdüğü, yani gelir dağılımının
daha da bozul1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words:
Custom, Custom Duties, Custom
küçük çapta düşüşler gösterdiği, yani gelir dağıduğu
belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
lımında mikro düzeyde
iyileşmeler olduğu; buna
157
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 5. Anayasalarında Ödeme
Gücü İlkesine Doğrudan Yer Veren Ülkelerin Vergi ve
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Transfer Sistemlerinin Gelir Dağılımına Etkileri
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Kayıt Dışı
Ekonomi Oranı
Macaristan
Danimarka
2
23,1
Vergi ve Transfer Öncesi
Vergi ve Transfer Sonrası
(Piyasa Dağılımı)
(Yeniden Dağılım)
0.466
0.272
0.416
0.248
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
16,2
Fransa
14,6 vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
0.483 Abstract: Custom duty is a kind of tariff0.293
Özet: Gümrük
arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
İtalya
26,7değeri üzerinden alınan, ekonomik,
0.534 subject to customs which is based on
0.337
miktarı veya
those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Polonya
0.470 tariff that is a foreign trade and economic
0.305
dış ticaret23,8
ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Portekiz
0.353on
dolaylı bir22,2
vergi türü olan gümrük vergisi, gelir0.521
ve
fiscal functions. Since they are not collected
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
İspanya
0.317
vergi türü23,5
olmadığından, dış ticarete konu 0.461
olan
an indirect tariff on expenditures, custom
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
Yunanistan olmak üzere
25,1
0.436 to foreign trade arrive at the custom. According
0.307to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı
İsviçre
8,0 dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
0.409 duties are excluded from this law. Therefore,
0.303
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük
4458.
Türkiye
29,0Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
0.470 regulated by customs law numbered0.409
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade entering
customsve
territories
of
Kaynak: http://stats.oecd.org/Index.aspx?QueryId=2606’
dan aktaran
GÖK
diğerleri,
2013: 285.
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahsil dağılımına
aşamaları Gümrük
ve Ticaret tadır.
assessment,
accrual
collecting are regulated
Kayıt
dışıand
ekonominin
yarattığı en olumsuz
Vergi ve transfertahakkuk
öncesivegelir
bakıldıBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
gelirleriMinistry
yoluyla
sağlanması
beklenen
ğında, Türkiye için
0,470
olan
Gini katsayısının
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından, Gümrük sonuç,
Customsvergi
and Economy
according
to
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
azalmasına
yol açmasıvergi ve transfer sonrası
yenidendoğan
dağılım
sonucunda
Gümrük
vergisinden
uyuşmazlıkların
çözüm finansman
customs dutieskaynaklarının
has a different form
from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
durum
açıklarının
artmasına neden
0,409 olarak diğer
ülkeler
karşılaştırıldığında
yapıya
sahiptir.ile
Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları dır.
haveBu
to be
resolvedkamu
administratively
in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
çok da değişmediği
Bu
da ülkemizde
gelir kaybına
bağlı
ortaya çıkan
Ancak açıktır.
idari
aşamada
çözümlenemeyen olurken,
solved administratively,
legal action
can beolarak
taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
uygulanan vergi ve sosyal transferlerin adaleti
dengesiz
yüksek
vergileme vergide
Key words: ve
Custom,
Customoranlı
Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
sağlamaktan uzak
olduğunu net olarak ortaya
adalet ve eşitlik ilkesini, vergisini düzenli ödeyen
Gümrük Uyuşmazlıkları
koymaktadır. Türkiye’de kayıt dışı ekonominin
toplam ekonomi içindeki payı da diğer ülkelere
göre oldukça yüksektir.
Kayıt dışı ekonomi, devletten gizlenen, kayda
geçirilmeyen yada geçirilemeyen ve bu sebeple
denetlenemeyen faaliyetler olarak tanımlanmak-
kayıtlı kesim lehine bozmaktadır (ÖNDER, M.,
2012: 1).
Tablo 4’de kayıt dışı ekonomi oranı diğer ülkelerle
karşılaştırıldığında özellikle, kayıt dışı ekonomi
oranı yüzde 26,7 ile Türkiye’ye en yakın olan İtalya
ile karşılaştırıldığında İtalya’da vergi ve transfer
158
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
öncesi Gini katsayısı 0,534 ikenĠDARĠ
vergi AġAMADA
ve transfer ÇÖZÜM
ebeveynleri
vasıtasıyla
etkilenmektedirler (Fraser,
1
YOLLARI
sonrası bu oranın 0,337 düştüğü gözlenmektedir.
M. ve Jenson, J., 2006).
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Diğer bir deyişle, vergi ve transfer harcamalarınEsasında gelir dağılımı bozukluğu, çocuk yoksulCUSTOM DUTIES
dan sonra gelir dağılımı önemli ölçüde düzelmiş;
luğunun en önemli
nedenidir. Türkiye’de gelirin
2
3
KILINÇ
dolayısıyla Gini katsayısı azalmıştır. Selin
Kayıt
dışı , Hatice YURTSEVER
en eşitsiz dağıtıldığı il, İstanbul’dur. En varlıklı
2
Celalyüksek
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
ekonomi oranı yine
3olan Polonya’nın
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü % 20’lik nüfus, gelirin %
kesimini
oluşturan
vergi ve transfer öncesi Gini katsayısı Türkiye ile
64’ünü,
en fakir % 20’lik kesim ise gelirin %
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşittir. Ancak orada
bile vergi ve transfer sonrası
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
4’ünü
almaktadır. İstanbul, Türkiye’de hanelere
miktarı
veya değeri
üzerindengözlenmekalınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
Gini katsayısının
0,305’e
gerilediği
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir giren
commodities’quantity
value.
It isalmaktadır.
are a kind of Oysa toplam
gelirden %and
27.5
pay
dış ticaret
ve ekonomi politikası
olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
tedir. Sonuç olarak,
Türkiye’de
vergi aracı
ve transfer
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan hanelerin
instrument inyaklaşık
addition to its%economic,
social
and
15’i bu
kenttedir.
En üsteki
bir vergibozukluğunu
türü olan gümrük vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
sisteminin gelirdolaylı
dağılımı
önleme
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir %
regular
basis
like
income
tax
and
corporate
tax,
as
1’lik grup ile en alttaki % 1’lik grup arasında,
vergi türü olmadığından,
ticarete konu
konusunda ve yoksulluğu
ortadandışkaldırma
ko-olan an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus aylık
are collected
once when commodities
gelironly
açısından
322 katsubject
fark mevcut olup
olmak üzere alınmaktadır.
Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
nusunda etkili olamadığı
ortadadır.
fark item
Türkiye
genelinde
kattır (Sönmez,
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu aynı
the second
of tax procedural
law, 232
custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Yoksulluğun toplumların
geleceğiyle
ile ilgili
2001).
gümrük vergilerinin
usul ve uygulama
esaslarıen
4458 M.,
procedures
and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
önemli etkisi, yoksulluğun
çocuklar
ile dış ticarete konu
olan eşyanınüzerindeki
Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
bozulmasubject
ve sonucunda
artan
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak Gelir
created dağılımdaki
beginning with commodities
to
olumsuz etkileridir.
Çocuklar,
işlemlerin
sırasınayoksulluktan
göre
bir direkt
sistematik
international trade entering customs territories of
çocukwithyoksulluğunu
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi yoksulluk,
Turkey and continuing
operation sequence. daha da artan
olarak gıda kalitesinde
düşme,
konut,
sağlık,
gümrük vergisinde
de zorunlu
aşamalar
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
oranlarda
etkilemektedir. Çocuk yoksulluğu orave tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
eğitim ve ulaşımtahakkuk
olanaklarının
eksikliği
şeklinde
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
bir ülkedeki
asgari
geçim
koşullarına
uygun
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlernı,
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
to
ve dolaylı yönden
ise
olumsuz
koşullarla
daha
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
miktarda
harcanabilir gelirin yüzde 50’sinden
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
fazla baş edecek
gücü
kalmayarak
ekonomik
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir azına
processsahip
of otherailelerde
taxes. Customs
duty disputes
yaşayan
çocukların toplam
yapıya sahiptir.
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
durumları bozulan,
düşükGümrük
ve yetersiz
gelirli
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. yüzdesini
place. However,
in the case of disputes not being
anlatmaktadır.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Gümrük Uyuşmazlıkları
159
solved administratively, legal action can be taken.
Key words:
Disputes
1
Custom, Custom Duties, Custom
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Grafik 2. Çocuk Yoksulluğu
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Kaynak: OECDoluşturulmuştur.
Gelir Dağılımı
Veritabanı’nın
Ocak 2014
versiyonundan
derlenmiştir
Diğer tüm
vergilerde olduğu gibi
Turkey and
continuing with operation
sequence. ( Macarisgümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tan, İrlanda, Yeni
Zelanda,
Japonya,
İsviçreve ve
Türkiye
için 2009
Şiliareiçin
2011 verisini
tahakkuk
ve tahsil
aşamaları Gümrük
Ticaret
assessment,
accrualverileri,
and collecting
regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
göstermektedir.)Gümrükler
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Çocuk yoksulluğu
oranı
Avusturya ve Kuzey
1990’lardan
2010 yılına olan artış yüzdelerine
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya
sahiptir. Gümrük
uyuşmazlıkları bakıldığında
have to be resolved
administratively
in the first
ülkelerinde %9’un
altındadır.
OECDvergisi
ortalamasına
Kanada,
Macaristan,
ABD, Meksika,
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal
action
can
be
taken.
İtalya, Birleşik Krallık’ta azalış
söz konusuygöre %13,3 çocuk
yoksuldur. ABD, Şili, Meksi1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words:
Custom,
Customartış
Duties,%7.9
Customile Türkiye’de
ken,
yine en
yüksek
ka ve Türkiye’de bu oran %20’nin üzerindedir.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Özellikle Türkiye’nin
bu tabloda %27,5 ile en
gerçekleşmiştir.
kötü durumda olması dikkat çekicidir. Üstelik
160
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Grafik 3. Çocuk ĠDARĠ
Yoksulluğu
1990’lardan 2010 Yılına Değişim Oranları
AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Kaynak: OECDUsul
Gelir
Dağılımı
2014
versiyonundan
derlenmiştir
Kanunu
(VUK)’nunVeritabanı’nın
ikinci maddesine göreOcak
bu
the second
item of tax procedural
law, custom ( Macaristan,
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
İrlanda, Yeni Zelanda,
Japonya,
İsviçre
Türkiye
2009and
verileri,
için duties
2011areverisini göstergümrük vergilerinin
usul ve
uygulamave
esasları
4458 için
procedures
practises Şili
of custom
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
mektedir.)
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
TÜİK Çocuk İşgücü
Araştırması
sonuçlarına
göregibi nedenlerine
gelince
sıradasequence.
%41,4 ile hane halkı
oluşturulmuştur.
Diğer tüm
vergilerde olduğu
Turkey and continuing
withilk
operation
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
16-17 yaş grubunda
ekonomik faaliyetlerde çalışan
bulunmak,
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret gelirine
assessment,katkıda
accrual and
collecting are %28,7
regulated ile hane halkı
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
çocuklar işteki duruma
göre
incelendiğinde
ücretli
faaliyetine
katkıda
bulunmak
yer alırken,
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar Üniversitesi
Bilimlerekonomik
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
to
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
ve yevmiyeli çalışan
çocukların
oranında azalma,
aile
isteği ile çalışan çocukların oranı %6, kendi
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci,olan
diğer çocukların
vergilerde oluşan
süreçten farklı
process of other karşılamak
taxes. Customs duty
içindisputes
çalışan çocukların
ücretsiz aile işçisi
oranında
ise bir ihtiyaçlarını
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle
idari veya
aşamada
çözümlenmekçalışan
zorundadır. oranı
place. However,
in the case(TÜİK,
of disputes 2012:
not being65-72) .
ise %6,8’dir
artış gözlenmiştir.
Ücretli
yevmiyeli
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
çocukların oranıuyuşmazlıklarda
2006 yılında
%56,7
iken 2012
Key words: Custom,
Custom
Custom
Grafiklerdeki
verilere
ekDuties,
olarak
çocuk yoksulluğu
Anahtar
Kelimeler: ücretsiz
Gümrük, Gümrük
Vergisi,
Disputes
yılında %52,6’ya
düşmüştür;
aile işçisi
ile ilgili en vahim tablo, Tablo 6’da görülmektedir.
Gümrük Uyuşmazlıkları
olarak çalışan çocukların oranı ise 2006 yılında
%40,7 iken 2012 yılında %46,4’e yükselmiştir.
Çalışan çocukların %8,5’i okula devam etmemektedir. 15-17 yaş grubundaki çocukların %25,3’ü
bir okula devam etmemektedir. Çocukların çalışma
Zira, Türkiye 16 yaş altı yoksulluk riski altında
bulunanların, toplam nüfusa oranı üzerinden
incelendiğinde de diğer ülkeler arasında hem
son sıradadır ve hem de diğer ülkelerle arasında
uçurum vardır.
161
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 6. Yoksulluk Riski Altında
Bulunan 16 Yaşından Küçüklerin Toplam Nüfusa Oranı
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
2006
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS2006
TO DISPUTES OVER 2006
İzlanda
12,5
Hollanda
16,0
Fransa
18,8
CUSTOM DUTIES
İtalya
3
Malta
19,5
Slovakya
Selin
KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
25,9
26,7
2
İsveç
16,3 Sosyal Almanya
20,2ProgramıYunanistan
29,3
Celal Bayar Üniversitesi
Bilimler Ens. Mali Hukuk
Yüksek Lisans Öğrencisi
Lüksemburg
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
16,5
Belçika
21,5
Macaristan
31,4
Özet: Gümrük
Danimarka
vergisi,16,7
gümrüğe tabi
olan ticari
Abstract:
duty is a kind of tariff
arising
Estonya
22,0 Custom
Litvanya
35,9
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden
ekonomik,
subject
which is based 39,5
on those
Norveç
16,9 alınan,
İrlanda
23,3 to customs
Polonya
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası
olan bir vergi
tariff
that is a foreign
trade and economic
policy
Slovenya
17,1 aracıBritanya
23,7
Letonya
42,2
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan
gelir ve
fiscal
Since they are not collected
Finlandiya
17,1gümrük vergisi,
İspanya
24,0functions.Bulgaristan
61,3 on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından,
konu olan
an25,0
indirect tariffTürkiye
on expenditures, custom
duties
Avusturya
17,8dış ticarete
Portekiz
72,4
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Çek
Cumh.
18,0
Kıbrıs
25,4
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Kaynak: EUROSTAT,
http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=ilc_peps01&lang=en
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created
beginningHARCAMALARI
with commodities subject to
Türkiye’de göreli
yoksulluk
riski
altındaki
16
3.
EĞİTİM
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
yaş altı nüfus oranı
yüzde 72,4’tür.
Diğer ülkeler
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Eğitim
Like all other
taxes, compalsivegelir
levels dağılımı
such as
harcamalarına
dilimlerine
tahakkuk
ve tahsil aşamaları
Gümrük ve bir
Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
ile aradaki farka
bakıldığında,
kendisinden
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan göre
by General
Directorate of en
Customs
a part grubuyla
of
bakıldığında
üstasHukuk
gelir
en alt
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according to
önceki Bulgaristan
ile aradaki
farkın
bileSelin
on
birBilimler
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
of disputeseğitim
over
gelir
grubu
arasında
özellikle
konusunda
türetilmiĢtir.
Gümrük
doğanÜstelik
uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
puan olması önem
arz vergisinden
etmektedir.
bu veri
uçurum
göze çarpmaktadır.
Üstelik bu
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir belirgin
process ofbir
other
taxes. Customs
duty disputes
sadece 2006 yılı yapıya
için bulunabilmiştir;
dahauyuşmazlıkları
sonraki
sahiptir. Gümrük vergisi
have to be resolved administratively in the first
2006inyılıyla
karşılaştırıldığında
katlanarak
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. uçurum
place. However,
the case of
disputes not being
yılların verileri Ancak
arasındaidari
Türkiye
yoktur.
Veriler
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
artmış görünmektedir. En üst1gelir grubundaki
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
gelir dağılımı konusunda Türkiye’nin son derece
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, yüzde
Disputes 20’lik kesimin, 2012 itibariyle Türkiye
olumsuz durumunu
açık
olarak
ortaya
koymaktadır.
Gümrük Uyuşmazlıkları
Üstelik konumuzla bağlantılı olarak, temel eğitim
alması gereken özellikle 16 yaş altı çocukların
durumu değerlendirildiğinde, bu çocukların eğitim
hak ve imkanından yararlanmalarının mümkün
olmadığı ortadadır. Dolayısıyla devletin eğitim
hizmetlerini her şeyden önce ücretsiz, eşit ve
adil olarak sağlaması gerektiği düşünülmektedir.
genelindeki toplam harcamalardaki payı eğitimde
yüzde 66.8’e ulaşmıştır. En alt gelir grubundaki
yüzde 20’nin ise toplam harcamalardaki payı
eğitimde sadece yüzde 2.3 olarak kalmıştır. Buna
göre toplam eğitim harcamalarının yaklaşık üçte
ikisini en üst gelir grubunun yaptığı söylenebilir.
162
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604
ISSN Print:
Online K34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 7. Toplam Tüketim
Harcamalarında
Gelir Gruplarının
Payı (%)
1
ĠDARĠ AġAMADA
ÇÖZÜM YOLLARI
2006 2012 SOLUTIONS
2006 2012 TO2006
2012 OVER
2006 2012
ADMINISTRATIVE
DISPUTES
TOPLAM
9,2
2012
17,8
23,2
22,2
36,7
37,8
3
12,9KILINÇ
16,82, Hatice
16,9 YURTSEVER
19,3 19,9
Selin
22,9
22,6
27,6
27,7
2
Alkollü içecek ve sigara
12,6 Sosyal
10,3
19,5 Yüksek
21,3 Lisans
23,3
23,3
Celal Bayar Üniversitesi
Bilimler16,1
Ens. Mali16,6
Hukuk Programı
Öğrencisi
28,5
28,5
39
41,3
Gıda ve alkolsüz içecekler
Giyim ve ayakkabı
13,5
3
8,7
13,3 DUTIES
13,5 17,8
CUSTOM
2006
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
8,3
7
11,9
11,1
17,7
17,6
23,1
23,1
Konut ve kira
Özet: Gümrük vergisi, 9,5
gümrüğe11,3
tabi olan14,4
ticari
Abstract:
Custom duty
of tariff21,7
arising 32,9
16 19,2
19,2is a kind
23,9
31,8
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden
subject to
customs17,4
which is25,5
based on22,3
those 34,7
Ev eşyası
8 alınan,
7,5 ekonomik,
12,7 11,7
19,1
41,2
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası
vergi 12,8
tariff that17,4
is a foreign
trade and
economic20,9
policy 38,1
Sağlık
10,2 aracı 9olan bir13,5
16,3
20,8
41
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan
gümrük 4,6
vergisi, gelir
fiscal functions.
they are21,5
not collected
Ulaştırma
3,9
7,1ve 10,1
12,3 Since
15,1
22,3on 55,3
48
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından,7,8
dış ticarete
olan 12,6
an indirect
tariff on expenditures,
duties 38,4
Haberleşme
6,7 konu12,6
18,1
18 23,1custom24,7
38,1
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Kültür, eğlence Usul Kanunu (VUK)’nun6,3
4,2 10,8
8,7
15,7
15 24,2 21,8
43 50,4
ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Eğitim hizmetleri
2,1
2,3
9,5
5,6
12,9
9 21,6 16,3 53,9 66,8
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Otel, lokanta, pastane
5,3 Gümrük
11,1 10,9
23,7 has
22,5
43 45,2
ile dış ticarete konu olan5,8
eşyanın Türkiye
Through 16,4
this law, 16,1
a systematization
been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Çeşitli mal ve hizmetler
6,6 sistematik
10,3 12,5
17,4trade entering
17 customs
22,6 territories
21,9of 43,4 42,1
işlemlerin
sırasına 6,3
göre
bir
international
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Kaynak: Türkiye
İstatistik
Kurumu
internet
adresinde
tahakkuk
ve tahsil
aşamaları www.tuik.gov.tr
Gümrük ve Ticaret
assessment, erişim
accrual and
collecting arebulunan
regulated gelir dağılıBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
mı istatistiklerinden
düzenlenmiştir.
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Tüketim harcamalarının
yüzde 5’lik gelir dilimgöre
iki kesim arasındaki en büyük fark eğitim
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir.
Gümrük vergisi
have to be resolved administratively
the first
lerine göre dağılımına
bakıldığında
iseuyuşmazlıkları
en üst
harcamalarında
gözlenmişinolmaktadır.
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
gelire sahip yüzde
5’likidari
kesimaşamada
en alt yüzde
5’lik
1 gereken eğitim
Kamu finansmanı konusu olması
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
gelir grubunun 8.2 katı harcama yapmıştır. Yüzde
aşağıdaki tabloda büyük ölçüde
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, harcamalarının
Disputes
Uyuşmazlıkları
20’lik dilimlere Gümrük
göre 4.2
kat olarak belirlenen en
zengin ve en yoksul dilimin harcamaları arasındaki fark yüzde 10’luk dilimlerle 5.9 kat, yüzde
5’lik dilimlere göre ise 8.2 kata kadar yükselmiş
bulunmaktadır. En üst gelire sahip yüzde 5’lik
kesim eğitim harcamalarının yüzde 38.1’ini, en
yoksul yüzde 5’lik kesim ise eğitim harcamalarının ancak yüzde 0.1’ini yapabilmiştir. Buna
hane halklarının üzerine yüklenmiş olması oldukça
dikkat çekicidir. Bir önceki tabloda eğitim harcamalarının gelir dağılımının en alt gruplarında
ne kadar az olduğu dikkate alındığında, gelirin
adaletsiz dağıtımından dolayı fırsatlardan yararlanamayan alt gelir grubu, eğitim masraflarının hane
halklarının üzerine yüklenmiş olması nedeniyle
iki kez sıkıntı görmektedir.
163
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Bilimler
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:
4 Sayı:Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
October
/ November
/ December
- Fall Semester
Issue:
14 2015
Year: 2015
April
/ May / June
Spring Summer
Volume:Volume:
4 Issue:4 12
Year:
JEL CODE: A10-A13 ID:282 K:604
ISSN Print:
OnlineK34
2147-5385
ID:2302147-4168
K:509 Jel Kodu:
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
(ISO 9001-2008
Belge No:
12879 &NO:
ISOTRADEMARK)
14001-2004 Belge No: 12880)
(MARKA
PATENT
(2015/03947-2015-GE-17304)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tablo 8. 2002 Mali Yılında Finansman
Kaynaklarına Göre Özel Kaynaklardan, Yerel İdareĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
lerden ve Uluslararası Kaynaklardan Hizmet Sunucuları İçin Kullanılan Miktar
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Hizmet
sunucuları
Belediyeler
Toplam
0,19
Okul Öncesi
2
İl özel DUTIES
Özel kişi
CUSTOM
idareleri
ve kuruluş.
Hane
halkları
Uluslararası
kaynaklar
1,81
4,44
93,29
0,27
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi
Ticaret Bölümü 98,31
Eğitim
0,18
0,07Salihli MYO, DıĢ1,43
0,01
Resmi
Özet: Gümrük
0,02
0,53
0,19
2,71
96,54
vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Özel
0,75
99,25
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
İlköğretim
0,35
4,91
4,21
89,96
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Resmi
4,90 Since they are
88,31
dolaylı bir vergi türü 0,41
olan gümrük vergisi,5,73
gelir ve
fiscal functions.
not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Özeltürü olmadığından,
0,00dış ticarete konu
0,00olan
0,12
99,88custom duties
vergi
an indirect
tariff on expenditures,
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Genel Lise
0,09Gümrük vergileri,
0,10
1,67
98,14According to
olmak üzere alınmaktadır.
Vergi
to foreign
trade arrive at the custom.
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Resmi
0,10
1,49
98,29
kanun kapsamı dışında
tutulmuştur. Bu 0,11
nedenle,
duties are
excluded from this
law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
ÖzelGümrük Kanunu’nda
0,00düzenlenmiştir. Bu kanun
sayılı
regulated3,00
by customs law97,00
numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Mesleki Teknik
Lise girişinden başlayıp,
0,16 eşyaya uygulanacak
0,24
90,59 subject to
Bölgesine
created 8,99
beginning with commodities
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Resmi
0,25gibi
oluşturulmuştur. Diğer0,16
tüm vergilerde olduğu
Turkey 9,11
and continuing with 90,46
operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Özel ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
1,05accrual and collecting
98,95are regulated
tahakkuk
assessment,
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı
Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs0,97
and Economy
according
Önlisans
0,01 Üniversitesi
99,01
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan
customs0,74
duties has a different
form from the
Resmi
0,01 uyuşmazlıkların çözüm
99,25
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya
have to 2,66
be resolved administratively
Özel sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
97,34 in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
legal action
Lisans
0,11
0,04
4,12
95,44can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words:
Duties, Custom
Resmi
0,15
0,05
1,86 Custom, Custom
97,59
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük
Özel Uyuşmazlıkları
13,50
86,48
0,56
0,66
0,00
0,01
0,02
0,00
0,02
0,02
0,29
0,36
0,02
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu www.tuik.gov.tr internet erişim adresinde bulunan eğitim istatistiklerinden düzenlenmiştir.
Eğitim harcamalarının finansman kaynaklarına
kamu ve özel ayrımı olarak baktığımızda ve
OECD ülkeleriyle karşılaştırdığımızda eğitimin
giderek özelleştirildiğine tanık olmaktayız. Aşağıdaki veriler son olarak 2002 yılında yayınlanmış
olup, finansman sorunsalı açısından önemli bir
164
UHBAB
UHBAB
www.uhbabdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
Uluslararası Hakemli
Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası
Hakemli
BeĢeri veDönemi
Akademik
Ekim / Kasım / Aralık – Sonbahar
Cilt:Bilimler
4 Sayı: Dergisi
14 Yıl:2015
Nisan / Mayıs / Haziran Ġlkbahar Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 12 Yıl: 2015
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science International Peer-Reviewed Journal of