ADIM ADIM YGS LYS 66. ADIM EŞEYLİ ÜREME 2 KONJUGASYON Canlılarda eşeyli üremeyi artıran eşeyli üreme dışında da mekanizmalar vardır. Bunlardan en bilindik mekanizma KONJUGASYON dur. Konjugasyon iki canlı arasındaki gen alışverşidir. Konjugasyon tam anlamı ile eşeyli üreme değildir. Bakteri Paramecium Bazı alglerde görülür. KONJUGASYON PARAMECİUMDA KONJUSGASYON İki paramecium yan yana gelir. Aralarında sitoplazma birleşmesi görülür. Her iki parameciumunda büyük çekirdekleri kaybolur ve küçük çekirdek mayoz (sitokinez yok) bölünme yaparak 4 tane n kromozomlu çekirdek oluşturur. Oluşan 4 çekirdekten 3ü eriyerek kaybolur. Kalan çekirdek ise mitoz bölünme yapar. Böylece her iki paramecium içinde genetik yapısı aynı olan iki tane n kromozomlu çekirdek oluşur. Parameciumlar bir çekirdeklerini yer değiştirirler. Her parameciumda biri diğerinden gelen iki tane n kromozomlu çekirdek vardır. Bu iki çekirdek birleşerek 2n kromozomlu çekirdek oluşturulur. Parameciumlar birbirinden ayrılır. Her paramecium arka arkaya 3 mitoz (sitokinez yok) geçirir. 8 çekirdek oluşur. Oluşan 8 çekirdekten 4ü büyüyerek büyük çekirdek haline gelir. Sitokinez yapılarak çekirdekler büyük ve küçük olacak şekilde paylaştırılır. Her birinden 4 tane olacak şekilde toplam 8 paramecium oluşur. Paramecium konjugasyonunda hem birey sayısı artar hem de genetik çeşitlilik sağlanır. KONJUGASYON BAKTERİLERDE KONJUGASYON İstenilen plazmite sahip olan bakteri ile plazmite sahip olmayan bakteri arasında sitoplazmik köprü oluşur. Verici bakteri kendi plazmitini kopyalar ve kopyalanmış plazmiti köprü aracılığı ile alıcı bakteriye yollar. Böylece her iki bakteri de plazmite sahip olmuş olur. Bakteriler bu yolla genellikle antibiyotiğe direnç plazmitleri yollarlar. Ortama daha fazla uyum sağlarlar. Bakterilerde virüsler aracılığı ile gen aktarımı olabilir. Buna TRANSDÜKSİYON denir. Bakterilerin ortamda serbest olarak bulunan DNA parçalarını vücuduna almalarına TRANSFORMASYON denir. Bakteri konjugasyonunda birey sayısı değişmez sadece genetik çeşitlilik artar. GAMETOGENEZ Üreme ana hücrelerinin mayoz bölünme ile gamet oluşturmasına GAMETOGENEZ denir. Gametogenez dişi ve erkek bireylerde farklı şekilde gerçekleşir. Gametogenez sonucunda oluşan gametler n kromozonludur. Bu gametler birleşerek ZİGOT oluştururlar. Zigot mitoz bölünmelerle gelişerek yavru bireyi oluşturur. 1) SPERMATOGENEZ Erkeklerde testis sperm üretiminden sorumlu olan üreme organıdır. Testis içerisinde bulunan sperm ana hücresinin (spermatogonium) mayoz bölünme ile sperm oluşturmasına SPERMATOGENEZ denir. Spermatogenez ergenlikle beraber başlayan bir süreçtir. Sperm hücrelerinin oluşmasını sağlar. Bir erkek bireyde milyonlarca sperm üretilebilir. Spermatogoniumlar interfaz gerçirerek farklılaşır ve primer spermatosit halini alırlar. Primer spermatositler mayoz 1 geçirerek iki tane seconder spermatosit oluşturur. Seconder spermatositler mayoz 2 geçirerek toplamda 4 tane spermatit halini alırlar. Spermatitler testis içinde oluşmuş işlevsiz sperm hücreleridir. Döllenme ve hareket yetenekleri yoktur. Oluşan spermatitler EPİDİDİMİSE giderek burada farklılaşır ve sperm halini alırlar. Bir spermatogenez sonucunda 1 spermatogoniumdan 4 sperm oluşur.