Kısa Bir Ralf Dahrendorf Resmi

advertisement
On5yirmi5.com
Kısa Bir Ralf Dahrendorf Resmi
Kısa Bir Ralf Dahrendorf Resmi
Yayın Tarihi : 20 Aralık 2011 Salı (oluşturma : 10/8/2017)
1929 yılında Hamburg’da dünyaya geldi. Felsefe ve filoloji okudu Hamburg Üniversitesinde. Karl
Popper’ın fikirlerinden etkilendi. Hamburg’daki Tübingen ve Constance Üniversiteleri’nden
1958'den itibaren profesörlük unvanı sahibidir. 1969-1970 arasında Freie Demokratische
Partei'den parlamentoya girmiştir. Dışişleri Bakanlığı’nda devlet sekreteri görevini yürütmüştür.
1970'te Brüksel’de Avrupa Komisyonu’na üye olmuştur. 1974-1984 arasında London School of
Economics'te başkanlık ve 1987-1997 arasında Oxford Üniversitesi’nde bulunan St.Anthony's
College'de dekanlık görevlerini yürütmüştür. Dahrendorf’un sosyolojik olarak çalışmaları çok
farklıdır. Özellikle sosyal sınıfları ve çatışma teorine yoğunlaşarak çalışmalarını bu yönde
sürdürmüştür.
Dahrendorf ve Toplum
Dahrendorf’un toplum üzerine düşünceleri çatışma kuramı üzerinden hareketle tanımlanabilir. Ona
göre bir toplum tanımı getirilecekse bu tanım çatışma içinde çelişkili bir anlamı barındıran bir
noktadan hareketle yapılabilir. Çatışma ve çelişki toplumun bir niteliği olup her zaman ve her yerde
mevcuttur.
Toplumlar her an değişimlerle karşı karşıyadır. Değişme her zaman toplum için var olagelmiştir. Bu
değişme öncelikle toplumu meydana getiren öğelerin çözülmesine ardından da bütünleşmesine
yardımcı olur. Toplum bir organizma olarak ele alınacak olurda değişme o organizmanın doğması,
büyümesi ve ölmesi olarak çeşitli aşamalardan geçmesi olarak anlamlandırılabilir.
Dahrendorf’a göre toplumun özellikleri şunlardır:
a) Her toplum her noktada ve her an çelişki ve çatışmaya dayanır ve buna açıktır.
b) Çatışma ve çelişki toplumun temel niteliği olup her zaman ve her yerde mevcuttur.
c) Toplumlar her an değişmelerle karşı karşıyadır. Değişme her zaman söz konusudur.
d) Toplumu meydana getiren öğelerin tümü önce toplumun çözülmesine, sonra yeniden
bütünleşmesine hizmet eder, katkı sunar.
e) Bireylerden bazılarının diğerleri üzerine baskıları ve zorlamaları toplumun bütünlüğünün
nedenidir. O nedenle çatışma kaçınılmazdır ve doğaldır
Çatışmacı Kuramcı Dahrendorf
Dahrendorf çatışmacı olarak getirdiği en önemli farklardan biri Marx’ın mülkiyet etrafında çatışan
sınıflarının güç, otorite halinde olduğu tezidir. Üretim araçlarını yöneten ilk üretim araçlarına sahip
olanın aynı kişi olmaktan çıkması, çıktığı durumların görülmesi bu farklılığın ana nedenidir.
Dahrendorf üç grup tipi tasalar
-yarı gruplar
-çıkar grupları
-çatışma grupları
Dahrendorf kendi sınıf kavramını otorite temeline göre analiz etmeye çalışmıştır. Bu da Weber’den
etkilendiğini gösterir. Kendisi toplumsal çatışmaların yapısal kaynağının üretim araçlarının
mülkiyetin eşit olmayan dağılımında değil otoritenin eşit olmayan dağılımında görür.
Dahrendorf otoriteyi Weber’den esinlenerek tanımlar Weber’ e göre özgür bir içeriğe sahip bir
düzenin belirli bir insan gurubunun itaat edilmesini sağlayabilme olasılığıdır. Bu tanımla otorite
iktidardan ayırt edilmektedir.
Dahrendorf otoriteyi Robinson ve Kelly’nin deyimleriyle iki bölümlü bir şekilde incelemekte ve
otoriteye sahip olan yönetici ile otoriteye sahip olmayan arasında bir mücadele olduğunu belirtir.
Dahrendorf sanayi toplumunu en iyi analiz eden kişidir. Sanayi toplumunu analiz ederken bu
toplumu ‘’sınıf çatışmalarını kontrol eden’’ bir düzen halinde düşünmüştür. Sanayi toplumu içinde
yaşadığı insanların bir araya gelerek örgütlendiği toplumdur. Sosyoloji işte bu örgütlü toplumu
inceler ve bu örgütlü toplum üzerinden hareket eder.
Marx’ın düşüncelerini yorumlayarak hatta bazı noktaları eleştirerek analiz etmiştir. Özellikle Marx’ın
sanayi toplumu tezinin eksikliği üzerine dikkat çekmiş ve Marx’ın bu tezinin 19. y.y. için geçerli
olduğu vurgusunu yapmış kendi tezini ise 20. y.y sanayi toplumu üzerine genişletmiştir. Marx’ın
düşüncelerini eleştiriken ondan etkilenmiş ve 20. y.y. sanayi toplumu tezini yazarken Marx’ın eksik
kalan düşüncelerini tamamlamaya çalışarak kendi düşüncesini ortaya koymuştur. Bu yüzden sanayi
toplumunun ancak Marksizm ile anlaşılabileceği vurgusunu yapmıştır.
Dahrendorf Marx’tan farklı olarak, sınıf mevkisinin kişilerin davranışlarını belirlediği görüşünü
reddeder ama sınıf çıkarlarının aynı kültüre mensup kişiler için gerçek olduğunu kabul eder. Bu
çıkarların önemli ve gerçek kabul edilmesi harekete geçebilmek açısından önemli psikolojik
etkenlerdir. Dahrendorf’un burada eleştirildiği nokta baskıya gereken önemi vermemesidir. Ona
göre çatışma toplumdan silinemez ve toplumsal yapının değişimi ve gelişimi için işlevseldir
Dahrendorf teorisinin esas kaynağında yer alan mavi yakalıların azalması beyaz yakalıların
çoğalması vardır.
Kaynakça
GIDDENS, Anthony (2000) Sosyoloji, Çev. H. Özel, C. Güzel, Ayraç Yayınevi, Ankara
PARKIN, Frank (1997) Toplumsal Tabakalaşma, Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi içerisinde,
BOTTOMORE, T. ve NİSBET, R , Çev. M.Tunçay, A.Uğur, Ayraç Yayınevi, Ankara
Marshall, Gordon: Sosyoloji Sözlüğü
Bu dökümanı orjinal adreste göster
Kısa Bir Ralf Dahrendorf Resmi
Download