UHBAB Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi

UHBAB
Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
International Peer-Reviewed Journal of Humanities and Academic Science
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
July / August / September - Summer Volume: 4 Issue: 13 Year: 2015
ISSN: Print 2147-4168 Online 2147-5385
UHBAB DERGİMİZ HAKKINDA GENEL BİLGİLER
1. Dergimiz hakemli ve uluslararası indeksli bir dergidir. Her yayın en az iki alan uzmanı
hakem tarafından değerlendirilmektedir. İki alan hakemi tarafından olumlu “yayınlanabilir”
yönünde rapor almayan yayınlar dergimizde yayınlanmaz. Bu durum karşısında hiçbir
yazar(lar) dergimiz üzerinde bir hak iddiasında bulunamaz.
2. Dergi hakem ve kurullarında yer alan akademisyen ile diğer yetkililer hakkında yazar(lar)
dergi sistem işleyişi sürecine dair bir talepte bulunamaz. Bulunsalar bile herhangi bir bilgi
kendilerine verilmez, sistem süreci değiştirilmez. Dergimiz ile ilgili her türlü bilgi derginin
web sayfasında www.uhbabdergisi.com adresinden edinilebilir.
3. Dergimiz yılda dört sayı şeklinde çıkmakta her yılın “Mart – Haziran – Eylül – Aralık”
aylarının son günü derginin sayısında bulunan tüm makaleler tek cilt halinde dergi web
sistemine yüklenir. Dergi web sisteminden makaleler tüm okuyucular tarafından indirilir
ve ilgili eser “makale” ve dergimize atıf yapılmak koşulu ile kullanılabilir. Dergimizin tüm
sayılarına okuyucular ücretsiz olarak ulaşmaktadır.
4. Dergimizde yayınlanan tüm makaleler (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 140012004 Belge No: 12880) kalite belgeleriyle ve (2015/03947-2015-GE-17304) Marka patent
ile güvence altına alınmıştır. Yayınlanmış olan makaleler kalite, marka patent ve doi bilgileri
ile ilgili çalışmanın yazarlarına eserleri hakkında her türlü hukuki hak ve uluslararası
güvence sağlamaktadır.
5. Dergimiz basılı ve e dergi olarak yayınlanmaktadır. Print ISSN NO: 2147-4168 İnternet
ISSN NO: 2147-5385 numarası ile T.C. Kültür Bakanlığından dergimiz hakkında her türlü
bilgiye ulaşılabilir.
6. Dergimizde apa sistemi uygulanmaktadır. Metin içinde (Yılmaz, 2015: 1) veya (Yılmaz ve
diğ., 2015:1) şeklinde kaynak gösterimi, kaynakçada ise YILMAZ, M., (2015). Çalışanlarda
Ödüllendirmenin İş ve Performans Üzerine Etkisi, UHBAB Uluslararası Hakemli Beşeri
ve Akademik Bilimler Dergisi, Sayı: 1, Cilt: 1, ss.1-2 şeklinde gösterilir. Tüm yazarlar
dergimizin son güncel sayılarını takip ederek ilgili sayılarda yayınlanan makalelerdeki
yazım formatını kendi çalışmalarında uygulayabilir. İnternet kaynaklarında mutlaka erişim
II
tarihi ve son ulaşılabilen internet linkinin tamamının başta kaynakça ve metinin kullanıldığı
sayfa altında numaralandırılarak gösterilmesi bir zorunluluktur.
7. Kaynakça Türkçe alfabe sıralamasına göre düzenlenir. Tüm yazarlar için derginin son
sayısındaki yazım formatı dikkate alınmak zorundadır.
8. Dergimiz uluslararası indeksli bir dergi olup dergimizde yayınlanan tüm çalışma ve
makaleler derginin yayınlandığı tarih itibariyle ilgili indekslere mail yolu ile ulaştırılır.
9. Dergimizde özgün araştırma, inceleme, derleme, olgu sunumu, proje ve kitap tanıtımı
“makale formatında olmak zorundadır” türünde yayınlara yer verilmektedir.
10. Dergimize gönderilen tüm çalışmalar sisteme yüklendiği şekil ve an itibariyle başka bir
dergide yayınlanmamış, değerlendirmeye alınmamış ve red edilmemiş olması gerekir.
Tüm sisteme yüklenen makaleler yazar(lar) tarafından bu kurallara uyulduğunu kabul
etmiş sayılır. Aksi durumda ilgili yazar(lar) hakkında dergimiz hukuki haklarını saklı tutar.
Oluşabilecek olumsuzluk karşısında maddi ve manevi tüm sorumluluk ilgili yazar(lar)’a
aittir. Dergimiz T.C. Kanunlarına göre hareket eder.
III
GENERAL INFORMATION ABOUT UHBAB JOURNAL
1. Our journal is a refereed and internationally indexed journal. Each paper is evaluated by
two referees who are field experts. The articles not reported as “issuable” positively by two
field referees aren’t published in our journal. None of the author(s) can lay a claim on our
journal in this case.
2. Author(s) cannot make a demand for the journal’s procedure concerning the academicians
in journal’s referee board and other boards and other authorities. Even if so, they aren’t
given any information, system process cannot be changed. All kinds of information about
our journal can be obtained from the website of the journal www.uhbabdergisi.com.
3. Our journal publishes four times a year, all articles in the relevant volume of journal are
uploaded to the web system of the journal in one volume on the last day of the months
“March – June – September - December”. All readers can download the articles from the
journal’s web system and the relevant paper “article” can be used on condition that our
journal is given reference. Readers can reach to all volumes of our journal for free.
4. All articles published in our journal are assured with certificate of quality (ISO 9001-2008
Doc. No: 12879 & ISO 14001-2004 Doc. No: 12880) and trademark patent (2015/043142015-GE-18970). Articles published provide their authors with all kinds of legal rights
and international assurance regarding their articles with quality, trademark, patent and doi
information.
5. Our journal has both printed and online version. All kinds of information about our journal
can be obtained from the T.R. Ministry of Culture with the number Print ISSN NO: 21474168 and Online ISSN NO: 2147-5385.
6. APA system is applied in our journal. Reference within the text should be (Yılmaz, 2015:
1) or (Yılmaz et all, 2015:1), in the reference part “YILMAZ, M., (2015)”. It is indicated
as Effect of Rewarding in Employees on Job and Performance, UHBAB International
Refereed Journal of Humanities and Academic Sciences, Issue:13, Volume:4, pp.1-2. All
IV
authors must follow the latest volumes of our journal and apply the print format of the
published articles in their own papers. It is an obligation for internet sources to indicate
access date and the entire last accessed internet link in the references and below the page
by giving numbers.
7. References are arranged by the Turkish alphabet. The printing format in the last volume of
the journal is required to be taken into account for all authors.
8. Our journal is internationally indexed journal, and all articles and papers published in our
journal are sent to relevant indices via e-mail by the publication date of the journal.
9. Original research, analysis, compilation, case study, project and book introduction “have to
be in an article format” and these publications are also included.
10. All papers sent to the journal shouldn’t be previously published, not evaluated and not
rejected by the format and date uploaded to the system. All articles uploaded to the system
are acknowledged that author(s) conform to these rules. Otherwise, our journal keeps its
legal rights reserved. All material and moral responsibility regarding a negative situation
belong to author(s). Our journal acts in line with the T.R. Law.
V
İÇİNDEKİLER
TÜRKİYE ve YENİ ZELANDA ANA DİLİ ÖĞRETİM
SPORUN KADINLARDA YALNIZLIK VE YAŞAM
PROGRAMLARI ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR
ARAŞTIRMA
101-115
DOYUMU ÜZERİNE ETKİLERİ
1-27
Nurgül ÖZDEMİR, Ali GÜREŞ, Nermin GÜRBÜZ
Havva YAMAN, Gökçen GÖÇEN
HAREKET EĞİTİMİ PROGRAMININ 4-6 YAŞ
ÇOCUKTAN ÇOCUĞA YAKLAŞIMI İLE “AĞIZ VE
DİŞ SAĞLIĞI EĞİTİMİ”
GRUBU ÇOCUKLARDA VÜCUT KOMPOZİSYONU
28-42
Nurper ÖZBAR, Sami MENGÜTAY, Ani AGOPYAN
KONAKLAMA İŞLETMELERİ YÖNETİCİLERİNİN
FUTBOLDA PERFORMANSIN TEMEL
MESLEKİ TURİZM EĞİTİMİ ALMIŞ ÇALIŞANLARA
YÖNELİK DEĞERLENDİRMELERİ
116-127
ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN İNCELENMESİ
Arzu ÖZYÜREK, N. Ferah YAVUZ, Meltem ÇINAR
BELİRLEYİCİLERİNDEN BİRİ: TOPA SAHİP OLMA
43-58
Gencay SAATCI, Özge GÜDÜ DEMİRBULAT
(FIFA U-20 DÜNYA KUPASININ ANALİZİ)
128-135
Kemal GÖRAL
HEMŞİRELERİN SOSYAL MEDYA KULLANIMI VE
YAPTIKLARI İŞE KARŞI ALGI DÜZEYİNİN
UYGULAMALI BİR ÖRNEĞİ
59-84
Murat KORKMAZ, Bülent KILIÇ, Emine DEMİRAY,
GENEL SEÇİM SONUÇLARI TEMELİNDE
Şengül HABLEMİTOĞLU, Ayça GÜRKAN,
ÜSKÜDAR’IN SİYASİ YAPISININ SOSYOLOJİK
Ali Serdar YÜCEL, Ali Murat KIRIK
ANALİZİ
Gülten ARSLAN
DÜZENLEME STRATEJİLERİ ÖLÇEĞİ’NİN
Hatice ECİRLİ, Hülya Gülay OGELMAN
136-183
D. Ali ARSLAN, Mustafa ÇAĞLAYANDERELİ,
BEŞ-ALTI YAŞ ÇOCUKLARI İÇİN DUYGU
GEÇERLİK GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI
DERLEME MAKALELER
85-100
NORGARD KOHLHAGEN DÜNYAYI DEĞİŞTİREN
KADINLAR
184-192
Gökşen ARAS
İHTİYAÇLAR SORUNLAR VE SANAT1
Erdem ÜNVER
VI
193-201
BAŞ EDİTÖR
Gülten HERGÜNER
TEKNİK EDİTÖR
Burhan MADEN
BAŞ EDİTÖR YARDIMCILARI
Ali Serdar YÜCEL
Fatma TEZEL ŞAHİN
Adalet KANDIR
Yasemin KESKİN BENLİ
DİL EDİTÖRÜ
Gülsemin HAZER
GENEL YAYIN YÖNETMENİ
Murat KORKMAZ
ÖLÇME DEĞERLENDİRME
Gökhan DELİCEOĞLU
İNGİLİZCE DİL EDİTÖRÜ
Gökşen ARAS
ULUSLARARASI DANIŞMA KURULU
Johann KIRSTEN
Sennye MASIKE
Alvaro ANGUIX
Gautam SENGUPTA
Stephen L.VARGO
Hing KAI CHAN
EDİTÖRLER
Nezahat GÜÇLÜ
Ümran SEVİL
Nurhayat ÇELEBİ
Çetin YAMAN
Erdal ZORBA
Ayhan AYTAÇ
Hülya Gülay OGELMAN
Eva ŞARLAK
Emine DEMİRAY
ALAN EDİTÖRLERİ
Fatma Nalan TÜRKMEN (Sanat Tarihi)
Fatih ÇATIKKAŞ (Spor Bilimleri)
Ayhan HELVACI (Müzik Eğitim)
Aylin ZEKİOĞLU (Spor Sağlık)
Arzu ÖZYÜREK (Okul Öncesi)
Şükran Güzin ILICAK AYDINALP (İletişim)
Serdar TOK (Ölçme Değerlendirme)
Birsen KOLDEMİR (İşletme)
Gülden ERTUĞRUL (Yabancı Diler)
Ramazan ERDEM (Sağlık Yönetimi)
Serdar ERDURMAZ (Siyaset Bilimleri)
Salih ÖZTÜRK (İktisat)
Neylan ZİYALAR (Psikoloji)
Havva YAMAN (Eğitim)
Şakir BATMAZ (Edebiyat)
Nuray EKŞİ (Hukuk)
Besim AKIN (İşletme)
Murat DELİCE (Siyaset ve Politika)
Murat ERCAN (Uluslararası İlişkiler)
Kürşad GÜLBEYAZ (Sahne Sanatları)
Sefer GÜMÜŞ (Pazarlama)
Taner AKÇACI (Ekonometri)
Fikriye TOKER (Sağlık İşletmeciliği)
SİSTEM EDİTÖRLERİ
Ali Murat KIRIK
İLETİŞİM EDİTÖRÜ
Michael KUYUCU
DERGİ YÖNETİM KURULU
Murat KORKMAZ
Nezahat GÜÇLÜ
Gülten HERGÜNER
Çetin YAMAN
Fatma TEZEL ŞAHİN
Fatih ÇATIKKAŞ
Ali Serdar YÜCEL
Gökşen ARAS
Emre YANIKKEREM
Sefer GÜMÜŞ
Av. Onur BAYKAN
Av. Bülent YILMAZ
VII
YAYIN KABUL ETTİĞİMİZ BİLİM DALLARI
³³ Adli Bilimler
³³ Finans Yönetimi
³³ Adli Tıp Bilimleri
³³ Finansal Yönetim
³³ Almanca Mütercim Tercümanlık
³³ Fransızca Mütercim Tercümanlık
³³ Amerikan Dili ve Edebiyatı
³³ Gazetecilik
³³ Arap Dili ve Edebiyatı
³³ Girişimcilik ve Kobi Uygulamaları
³³ Araştırma Teknikleri
³³ Grafik Tasarım
³³ Arkeoloji
³³ Güvenlik Bilimleri
³³ Banka Yönetimi ve Performans
³³ Güzel Sanatlar
³³ Bankacılık
³³ Görsel ve İletişim Sanatları
³³ Bankacılık ve Risk Yönetimi
³³ Halkla İlişkiler
³³ Bilgisayar Teknolojileri
³³ Hastane Yönetimi
³³ Bilişim Sistemleri
³³ Hayvan Hakları
³³ Çağdaş Dans ve Performans Sanatları
³³ Hemşirelik ve Sağlık Yöneticiliği
³³ Çağdaş Türk Sanatları
³³ Hukuk
³³ Çalışma Ekonomisi ve Endüstriyel
İlişkiler
³³ Japon Dili ve Edebiyatı
³³ Çevre Bilimleri
³³ Kamu Yönetimi
³³ Coğrafya
³³ Deniz Ulaştırma İşletmeciliği
³³ Diğer Sosyal Bilimler
³³ Edebiyat
³³ Eğitim
³³ Eğitim Psikolojisi
³³ Ekonometri
³³ Ekonomi
³³ Felsefe
³³ Kamu Maliyesi
³³ Lojistik
³³ Maliye
³³ Matematik
³³ Matematik Öğretmenliği
³³ Mimarlık
³³ Moda Tasarımı
³³ Muhasebe ve Finansman
³³ Müzik
³³ Okul Öncesi Eğitim Bilimleri
VIII
³³ Oyunculuk ve Sahne Sanatları
³³ Tiyatro
³³ Para ve Politika
³³ Toplum ve İnsan
³³ Pazarlama
³³ Turizm
³³ Pazarlama Araştırmaları ve Uluslararası
Pazarlama
³³ Turizm İşletmeciliği ve Yönetimi
³³ Pazarlama ve İletişim Yönetimi
³³ Türkçe Öğretmenliği
³³ Proje Yönetimi
³³ Türk Dili ve Edebiyatı
³³ Psikoloji
³³ Türkiye Ekonomisi ve Ekonomi
Politikaları
³³ Radyo Televizyon
³³ Türkiye ve Dünyada Basel Uygulamaları
³³ Reklamcılık
³³ Türkiyede Tarım Uygulamaları
³³ Resim
³³ Uluslararası Siyaset ve Politika
³³ Risk Yönetimi
³³ Uluslararası İktisat
³³ Sağlık Hizmetleri
³³ Uluslararası İlişkiler
³³ Sağlık İdaresi ve Yönetimi
³³ Uluslararası İlişkiler ve Siyaset Bilimi
³³ Sağlık İşletmeciliği
³³ Yabancı Diller
³³ Sahne Sanatları
³³ İktisat
³³ Sanat Tarihi
³³ İlahiyat
³³ Sayısal Yöntemler
³³ İletişim
³³ Sigortacılık ve Risk Yönetimi
³³ İngiliz Dili Mütercim Tercümanlık
³³ Siyaset Bilimi
³³ İngiliz Dili ve Edebiyatı
³³ Sosyal Hizmet
³³ İnsan Kaynakları Yönetimi
³³ Sosyal Psikoloji
³³ İnsan ve Toplum Bilimleri
³³ Sosyoloji
³³ Üretim İşlemler Yönetim ve
Uygulamaları
³³ Spor Bilimleri
³³ Sınıf Öğretmenliği
³³ Tarih
³³ Tarım Ekonomisi
³³ Tedarik Zinciri ve Yönetimi
³³ Tekstil
³³ Temel İnşaat Uygulamaları ve Proje
Yönetimi
³³ İslam Tarihi
³³ İstatistik
³³ Yönetim Organizasyon
³³ Yönetim ve Bilişim Sistemleri
³³ Zaman Yönetim Kavramları ve Psikoloji
³³ Öğretim Teknolojileri
IX
DISCIPLINES
³³ Forensic Sciences
³³ Financial Management
³³ Forensic Medicine Sciences
³³ Financial Management
³³ German Translation and Interpretation
³³ French Translation and Interpretation
³³ American Language and Literature
³³ Journalism
³³ Arabic Language and Literature
³³ Entrepreneurship and Sme Activities
³³ Research Techniques
³³ Graphic Design
³³ Archeology
³³ Security Sciences
³³ Bank Management and Performance
³³ Fine Arts
³³ Banking
³³ Visual and Communication Arts
³³ Banking and Risk Management
³³ Public Relations
³³ Computer Technology
³³ Hospital Administration
³³ Instructional Technology
³³ Animal Rights
³³ Contemporary Dance and Performing
Arts
³³ Nursing and Health Administration
³³ Contemporary Turkish Arts
³³ Japanese Language and Literature
³³ Law
³³ Labour Economics and Industrial
Relations
³³ Public Finance
³³ Public Administration
³³ Environmental Sciences
³³ Logistics
³³ Geography
³³ Finance
³³ Maritime Transportation Management
³³ Mathematics
³³ Other Social Sciences
³³ Mathematics Teaching
³³ Literature
³³ Architecture
³³ Education
³³ Fashion Design
³³ Educational Psychology
³³ Accounting and Finance
³³ Econometrics
³³ Music
³³ Economics
³³ Pre-school Education
³³ Philosophy
X
³³ Acting and Performing Arts
³³ Theatre
³³ Monetary Policy
³³ Society and Human
³³ Marketing
³³ Tourism
³³ Marketing Research and International
Marketing
³³ Tourism Administration and Management
³³ Marketing and Communication
Management
³³ Turkish Language Teaching
³³ Project Management
³³ Psychology
³³ Turkish Language and Literature
³³ Turkish Economics and Economy
Policies
³³ Radio and Television
³³ Basel Applications in Turkey and the
World
³³ Advertising
³³ Agricultural Practices in Turkey
³³ Painting
³³ International Politics and Policy
³³ Risk Management
³³ International Economics
³³ Health Services
³³ International Relations
³³ Health Administration and Management
³³ International Relations and Political
Science
³³ Health Administration
³³ Performing Arts
³³ Art History
³³ Numerical Methods
³³ Insurance and Risk Management
³³ Political Sciences
³³ Social Work
³³ Social Psychology
³³ Sociology
³³ Sports Science
³³ Classroom Teacher
³³ History
³³ Agricultural Economics
³³ Supply Chain and Management
³³ Textile
³³ Basic Construction Practices and Project
Management
³³ Foreign Languages
³³ Economics
³³ Theology
³³ Communication
³³ English Translation and Interpretation
³³ English Language and Literature
³³ Human Resource Management
³³ Human and Social Sciences
³³ Production Management and Practices
³³ History of Islam
³³ Statistics
³³ Management Organization
³³ Management and Instructional
Technology
³³ Time Management and Psychology
³³ Teaching Technologies
XI
DERGİNİN TARANDIĞI İNDEKSLER
XII
DİĞER DERGİLERİMİZ
1.
2.
3.
4.
5.
66.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
BESLENME ARAŞTIRMALARI
KADIN HASTALIKLARI VE JİNEKOLOJİ
ORTOPEDİ TRAVMATOLOJİ
PAZARLAMA VE PAZAR ARAŞTIRMALARI
MÜHENDİSLİK VE FEN BİLİMLERİ
İKTİSAT VE EKONOMİ YÖNETİMİ
MULTİDİSİPLİNER SOSYAL BİLİMLER
SPOR SAĞLIK TIP BİLİMLERİ
EDEBİYAT VE İLETİŞİM ARAŞTIRMALARI
HEMŞİRELİK
MİMARLIK VE TASARIM
PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI
MÜZİK VE SAHNE SANATLARI
EKONOMİ YÖNETİMİ VE ARAŞTIRMALARI
XIII
http://www.dbhadergisi.com
http://www.jacsdergisi.com
http://www.otshdergisi.com
http://www.uhpadergisi.com
http://www.hmfdergisi.com
http://www.iibdergisi.com
http://www.uhbabdergisi.com
http://www.sstbdergisi.com
http://www.uhedergisi.com
http://www.khsdergisi.com
http://www.mtddergisi.com
http://www.uhpdergisi.com
http://www.uhmadergisi.com
http://www.uheyadergisi.com
Dr. Gülten HERGÜNER
Baş Editör
Değerli Bilim İnsanları.,
Dergimizin bu sayısında toplam 11 çalışmaya yer vermiş bulunmaktayız. Dergimizin bu sayısında yine
birbirinden değerli farklı konularda ve disiplinlerde hazırlanmış çalışmalar bulunmaktadır. 8 araştırma ve
uygulama 3 araştırma ve inceleme şeklinde çalışma bu sayıdaki yerini almıştır. Her sayımızda olduğu gibi
yine bu sayımızda da alanında uzman değerli hakemlerimiz sayının hazırlanmasına katkı sağlamış ve emek
sarf etmiştir. Kendilerine bu katkılarından dolayı teşekkür ederim. Ayrıca dergimizin uluslararası alanda ve
akademik çevrede tanınması konusunda çalışmalar yapan tüm ekip arkadaşlarımıza da ayrıca teşekkür ederim.
Değerli yazar(lar) bu sayımız itibariyle geçmişten gelen tüm sayılardaki makaleler ile bu sayıdan itibaren yayınlanacak tüm makalelere artık DOI vermeye başlamış bulunmaktayız. Tüm yazarlarımızın geçmiş sayılarda
yayınlanmış olan makalelerine yönelik DOI numaralarını derginin web sayfasından ilgili makalenin özetinin
yayınlandığı sayfaya girerek özetlerin altında bulunan DOI numaralarını kullanmaları yeterli olacaktır. Bir
sonraki sayımız Ekim – Kasım ve Aralık aylarını içine alacak şekilde sistemdeki yerini alacaktır. Tüm okurlarımıza yazarlarımıza ve dergi kurullarında bulunan bilim insanlarına hayırlı uğurlu olmasını temenni eder
saygılarımı sunarım.
(Dergimizde etik kurul raporu gerektiren her türlü çalışmada yazar(lar) editörlüğe ve derginin siste¬mine
yayın yüklerken gerekli etik kurul rapor bilgilerini girmekle yükümlüdür. Hiçbir koşul ve şartlarda oluşan
ya da oluşacak bir sorunda – problemde dergimiz, yayın kurulu, imtiyaz sahibi, yazı işleri, hakem ve bilim
kurulları sorumluluk kabul etmez. Yazar(lar) bu bilgiyi dergiye yazılı olarak vermekle yükümlüdür. Bu
konuda tüm sorumluluk yazar(lar) a aittir).
Basın Yayın Kanunun “5187” gereğince basılı eserler yoluyla işlenen fiillerden doğan maddi ve manevi
zarar m-13-14 kapsamında dergimizde yayınlanan yayınların içeriği ve hukuki sorumluluğu tek taraflı olarak
yazar(lar) a aittir. Dergimiz, yönetim, hakem, editör, bilim ve imtiyaz sahibi bu yü¬kümlülükleri kabul etmez.
Dergimizde bilimsel içerikli, literatüre katkı yapan, bilimsel anlamda değer ifade eden çalışmalar kabul edilir
ve yayınlanır. Bunun dışında siyasi, politik, hukuki ve ticari içerikli fikri sınai haklar kanununa aykırılık içeren
yayınlara yer verilmez. Olası bir olumsuzluk durumunda yazar(lar) doğabilecek her türlü maddi ve manevi
zararı peşinen kabul etmiş ve yüklenmiştir. Bu nedenle ikinci üçüncü ve diğer şahıs ile kurumlar konusunda
dergimiz yönetimi ve kurulları hiçbir sorumluluğu kabul etmez. Bu yönde dergimiz ve kurulları üzerinde bir
hukuki yaptırım uygulanması söz konusu olamaz. Eserlerin içeriği ve mevcut durumu yazar(lar) ait olup
dergimiz bu yayınların sadece yayınlanması ve literatüre kazandırılması aşamasında görev üstlenmiştir. Tüm
okuyucu, kamuoyu ve takipçilerine ilanen duyurulur.
XIV
Distinguished Scientists.,
We have published a total of 11 articles in this volume of our journal. There are valuable articles prepared
in different fields and disciplines once again in this volume. 8 of them are research and application articles,
and 3 of them are research and analysis articles. As in every volume, our specialist referees worked hard and
contributed to the preparation of this volume. I extend my thanks to them for their contribution. I also thank
the whole team who conduct studies for international and academic recognition of the journal. Dear author(s),
we have started to give DOI numbers to all articles both the ones previously published and those that will be
published as of this volume. All authors can learn the DOI numbers of their previously published articles from
the web page where the relevant article’s abstract is published, DOI number is just below the abstract. Our
next volume that includes the months of October, November and December will be uploaded to the system.
I hope this new volume will yield fruitful results for all our readers, authors and scientists taking place in the
boards of our journal.
(Inanykind of studyrequiringethical board report in ourjournal, author(s) is/areobligedtoenterthe data
of necessaryethical board reportwhileuploadingtheirpublication in editorshipandjournalsystem. Ourjournal,
publication board, grantholder, editorialoffice, refereeandscienceboards do not undertakeanyresponsibilityfor
a problem tooccurunderanycircumstancesandconditions. Author(s) is/areobligedtogivethisinformationtojournal in written. Allliability in thisissuebelongstoauthor(s)).
As perthe “5187” of PressLaw, materialandemotionaldamagearisingfromtheactionsviapublishedworks,
thecontentand legal responsibility of thepublicationspublished in ourjournalwithinthescope of m-13-14
unilaterallybelongtoauthor(s). Ourjournal, executive board, referees, editor, science board andpublisherdon’taccepttheseobligations. Thescientificallyvaluablepaperswithscientificcontentwhichcontributetoliteratureareacceptedandpublished in ourjournal. Apart fromthis, thepaperswithpolitical, legal andcommercialcontentwhichareagainsttheintellectualpropertyrightsare not accepted. incase of a possiblenegativesituation, author(s) is/
areregarded as acceptingandundertakingallkinds of possiblematerialandemotionaldamagebeforehand. Therefore,
ourjournal’smanagementandotherboardsdon’tacceptanyresponsibilityregardingthesecond, thirdandotherpersonsandinstitutionsunderanycondition. inthis sense, a legal sanction on ourjournalanditsboards is out of question.
Thecontentandthecurrentstatus of thepapersbelongtoauthor(s) andourjournalonlytakespart in thepublication of
thesepapersandcontributiontoliterature. Respectfullyannouncedtoallreaders, publicandfollowersbypublication.
XV
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
TÜRKİYE ve YENİ ZELANDA ANA DİLİ ÖĞRETİM PROGRAMLARI
ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR ARAŞTIRMA1
A COMPARATIVE RESEARCH ON NATIVE LANGUAGE ART
CURRICULA OF TURKEY AND NEW ZEALAND
Havva YAMAN1, Gökçen GÖÇEN2
Sakarya ÜniversitesiEğitimFakültesi / Sakarya
Sakarya ÜniversitesiEğitimFakültesi / Sakarya
1
2
Öz: Eğitim programı günün ihtiyaçlarıyla belirlenen hedeflere göre hazırlanmaktadır. Zamanla değişen ihtiyaçlar,
eğitim alanında yapılan araştırmalar, eğitim programında
karşılaşılan sorunlar, bilim alanındaki yenilikler gibi nedenler
ülkelerin, eğitim programlarını gözden geçirmelerini gerekli
kılmaktadır. Türkiye için de hâlâ bir değişim ve gelişim
sürecinde olan ana dili eğitim programının bu sürecine
katkı sağlayacak karşılaştırmalı çalışmalara ihtiyaç vardır.
Bu amaçla çalışmada Yeni Zelanda’nın resmî ve eğitim
dili olan İngilizce Öğretim Programı (2008) ile Türkçe
Öğretim Programı (2006, 2009) karşılaştırılmıştır. Araştırmada ilişkisel tarama modellerinden karşılaştırmaya dayalı
tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmada evren olan Türkçe
Öğretim Programı (2006, 2009) ve Yeni Zelanda İngilizce
Öğretim Programı’nın (2008) tümü üzerinde çalışılmıştır.
Veriler doküman analizi tekniğine uygun olarak toplanmış
ve elde edilen veriler ilişkisel olarak sunulmuştur. Türkiye
ve Yeni Zelanda dil öğretim programları “genel amaçlar”,
dil öğretim yaklaşımı”, “öğrenme-öğretme süreci”, “öğretimin genel çıktıları”, “beceri alanları”, “beceri amaç/
hedefi” ve “ölçme-değerlendirme” bakımından taşıdıkları
benzerlikler ile farklılıklar açısından değerlendirilmiş ve
bu kapsamda Yeni Zelanda İngilizce öğretimi programının
Türkçe öğretimi programı için örnek olabileceği noktalara
dikkat çekilmeye çalışılmıştır.
Abstract: Curricula are developed in accordance with the
aims that are determined by the current needs. Some reasons
like changing needs, researches on the field of education,
problems in curriculums and innovations in education force
countries to revise their curricula. Comparative researches
that will contribute to Turkey’slanguageartscurriculum,
which is stilldeveloping, arerequired. With this purpose
in mind, Turkish Language ArtsCurriculum (2006, 2009)
and English Language Arts Curriculum (2008) which is
the official and educational language in New Zealand are
compared. Comparative survey method, which is one of
relational survey models, was employed in the research.
Turkish Language Arts Curriculum (2006, 2009), which
is the population of the study, and English Language Arts
Curriculum of New Zealand (2008) have been completely
studied. The data was collected with document analysis
technique and the collected data was presented relationally.
The both was examined in terms of their “overall aims”,
“language teaching approach”, “teaching-learning process”,
“overall outputs of teaching”, “skills”, “aims of skills” and
“assessment and evaluation”. The similarities and differences
between these were also mentioned. Then, some points in
curriculum of New Zealand that could serve as a model
for Turkish Language Arts Curriculum were highlighted.
Key Words: Comparative Education, Curriculum, Native
Language Arts Curriculum, Teaching Turkish
Anahtar Kelimeler: Karşılaştırmalı Eğitim, Eğitim Programı,
Ana Dili Öğretim Programı, Türkçe Eğitimi
Doi: 10.17368/UHBAB.2015139473
(1) Sorumlu Yazar: Havva YAMAN, Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü Sakarya /
Türkiye hyaman@sakarya.edu.tr Geliş Tarihi / Received: 25.11.2014 Kabul Tarihi/ Accepted: 11.01.2015Makalenin
Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok
/ None“Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee”
1
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
1. GİRİŞ
lama, farklı ülkelerin başarı yollarını keşfetme,
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
denenmiş ve sağlaması yapılmış sistemleri örnek
Eğitim, nitelikleri ayırt etmeden insanlarda tutum
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
alma, farklı
ülkelerin
gelişmelerini takip ederek
ve davranış değişikliği sağlamaktır. Kavcar’a (1999:
gelişme
gösterme gibi
olanaklar sağlamaktadır.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER
1) göre çağdaş eğitimin amacı, geçmişteki sosyal
Ülke sistem, program ve başarılarını sorgulama,
CUSTOM DUTIES
ve ulusal değerleri tanıtıp benimsetme, bugünün
anlama ve yorumlama fırsatı veren ve böylece
Selin
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
gerçeklerini gösterme ve geleceğe dönük
değerler,
çözüm ve geliştirme sürecini hızlandıran karşı2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
hünerler kazandırmaktır.
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret Bölümü
laştırmaların
arkasındaki temel neden Sağlam’a
Ülkeler, sosyal, siyasî yapılanmalarına, ekono- (1999) göre bir ülkenin eğitim sistemi ile ilgili
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
yer özelliklerine
değiştirmesi nedeniyle,
eşyanın deneyimlerinin,
from the movement of commercial
commodities
mik, coğrafi ve eşyanın
kültürel
görebukendi
öteki ülkeler
için bir bakıma
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal oluşturmaktadır.
ve mali fonksiyonlarının yanında
önemli bir “örnek
commodities’quantity
and value.
It is are a olmasıdır.
kind of
eğitim sistemlerini
Bir eğitim
olay” niteliği
taşıyor
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür.ihtiyaçlarıyla
Aynı zamanda harcamalar
üzerindenhealınan
instrument in addition to its economic, social and
programı o günün
belirlenen
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve Ülkeler,
fiscal functions.
they are not
collectedsistemlerinin
on
her Since
ne kadar
eğitim
yakurumlar vergisi gibi Zamanla
belirli aralıklarla
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
deflere göre hazırlanmaktadır.
değişen
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan pılandırılmasında,
an indirect tariff on expenditures,
customörgütlenme,
duties
felsefe,
içerik
ihtiyaçlar, eğitim
alanında
eşyanın
gümrüğe yapılan
geldiği andaaraştırmalar,
bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
kendi
ve
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi anlamında
to foreign trade arrive
at thesistemlerini
custom. According geliştirseler
to
eğitim programında
karşılaşılan
sorunlar,
bilim
Usul Kanunu
(VUK)’nun ikinci
maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
sorumluluğunu
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, bunun
duties are
excluded from this üstlenseler
law. Therefore, de diğer ülkealanındaki yenilikler
gibi nedenler
ülkelerin
gümrük vergilerinin
usul ve uygulama
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
eğitim
yaşantılarından
hem
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun lerin
regulated
by customs
law numberedyararlanılması,
4458.
eğitim programlarını
gözden
geçirmelerini
geile dış ticarete
konu olan
eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
detoülkelerin kendi
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak ortak
createdbilginin
beginning güçlenmesi
with commoditieshem
subject
rekli kılmaktadır.
Eğitimsırasına
programını
işlemlerin
göre geliştirme,
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
eksikliklerini fark
Diğer tüm vergilerde olduğu gibi değerlendirmelerini
Turkey and continuing with yaparak,
operation sequence.
sorunlara çözümoluşturulmuştur.
bulma
isteği
gümrük
vergisinde
de eğitimcileri
zorunlu aşamalar farklı
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
edip,
problemlerine alternatif çözümler üretebiltahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
arayışlara yönlendirmektedir.
Bunlardan
biri
de
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
açısından
olumlu
sonuçlar
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlermeleri
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to sağlayan bir
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
farklı ülkelerin Gümrükler
eğitim
programlarını
incelemek,
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
girişimdir.
Eğitimde bu girişimlerin
dayandığı
türetilmiĢtir.
vergisinden doğan
uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
ülkeler arasındaGümrük
karşılaştırma
yapmaktır.
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir gerçek,
process of
other taxes.reform
Customsçalışmalarının
duty disputes
eğitimde
evrensellik
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
aşamada
çözümlenmek
place. However,
in the case ulusların
of disputes not
being sorunlarında
Karşılaştırmalı öncelikle
eğitim,idari
farklı
kültürler
ve zorundadır.
farklı gösterdiği
dünyada
eğitim
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
ülkelerde, iki veya
daha fazla
eğitim
sisteminin da benzerliklerin göze çarpmasıdır.
Her ulus
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Kelimeler: tanımlamaya
Gümrük, Gümrük yarVergisi, sorunlarını
Disputes
benzerlikleri veAnahtar
farklılıklarını
kendine özgü koşullara uygun olarak
Gümrük Uyuşmazlıkları
dım eden, benzer görünen olguları açıklayan ve çözümlese de çözüm yolları üzerinde başka ulusinsanları eğitme yolları hakkında yararlı teklifler ların yaklaşımlarını göz önünde bulundurmalıdır
getiren bir disiplindir (Türkoğlu, 1985).
(Alkın, 2007).
Ülkelerin eğitim sistem ve programları arasında
yapılan karşılaştırmalar, bir ülkenin eğitimde
karşılaştığı soruna benzer sorunlar karşısında
ülkelerin aldığı önlem ve çözüm yollarını an-
Ülkeler arasında eğitim konusunda karşılaştırma
yapılan konulardan biri ana dili eğitim programlarının karşılaştırmasıdır. Bu konuyu ele alan kuruluşlardan biri olan Uluslararası Ana Dili Eğitimi
2
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Örgütü’ne göre ana dili öğretimi çalışmalarının
geleneksel ilkeleri ile yenilik yapma, yaratıcı
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
uluslararası alanlara taşınması gerektiği şöyle
olma ve doğal düşünmeyi birleştirir. Ülkede, 21.
1
ĠDARĠ
AġAMADA
ÇÖZÜM
YOLLARI
açıklanmaktadır (Göğüş, 1988: 16).
yüzyılda
başarılı bir vatandaş olmak için bütün
YeniTO
Zelandalıları
beceri ve değer ile donatan
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
DISPUTESbilgi,
OVER
“Ana dili eğitimi alanında uluslararası düzeyde
dünya lideri bir eğitim sistemi amaçlanmaktadır.
CUSTOM DUTIES
temas ihtiyacı günden güne büyüyerek kendini
Günümüz
bilgi3 çağında, öğrenenlerin problem
KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
göstermektedir çünkü ana dili eğitimiSelin
alanında
2
bilgi Yüksek
sentezleme,
başkalarıyla çalışma,
Celal Bayarsorunlar
Üniversitesi Sosyal
Bilimler
Ens. Maliçözme,
Hukuk Programı
Lisans Öğrencisi
çalışanların karşılaştıkları
az veya
çok
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
yaratıcı ve yenilikçi olmanın yollarını bilmeleri
her ülkede birbirine benzemektedir. Bir ülkedeki
hedefler,
Zelanda
eğitim sisteminin
Özet: Gümrük vergisi,
gümrüğedış
tabiülkeler
olan ticari gerekir.
Abstract:Bu
Custom
duty is aYeni
kind of
tariff arising
gelişmeler ve uygulamalar
hakkında
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Yeni isZelanda’da
miktarı veya değeri üzerinden
alınan,başka
ekonomik, merkezindedir.
subject to customs which
based on thoseeğitim sistemi
pek az bilgi edinebilmektedir.
Bundan
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
geçtiğimiz
yirmi
dış ticaretmemleketi
ve ekonomi politikası
aracı olan ana
bir vergi her
tariffyönüyle,
that is a foreign
trade and economic
policyyılda denetim,
bir kimsenin kendi
dışındaki
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
ölçme,
nitelik,
öğretme
dolaylı bir
vergi sahibi
türü olan olmaması
gümrük vergisi, onu
gelir ve müfredat,
fiscal functions.
Since they
are not collected
on ve öğrenme
dili eğitimi üzerinde
bilgi
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
kapsayan
bir değişime
gitmiştir. Sonuç
vergide
türüzorlaştırmaktadır.”
olmadığından, dış ticarete konu olan alanlarını
an indirect tariff
on expenditures,
custom duties
değerlendirmesini
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
dizi
yöntem
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi olarak
to foreignbir
trade
arriveyeni
at the fikir
custom.ve
According
to araştırma ve
Türkiye’de eğitime
bakıldığında,
örgün
eğitimin
Usul Kanunu
(VUK)’nun ikinci
maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
bağlı olarak
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, kanıtlara
duties are excluded
from thisbenimsenmiştir.
law. Therefore,
ilk basamağı isteğe
okul
eğitimdir.
gümrükbağlı
vergilerinin
usulöncesi
ve uygulama
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Bu eğitimi zorunlu
olankonu
12 olan
yıllık
ilkTürkiye
ve orta
Zelanda’da
eğitim, öğrenenlerin
yaşam
ile dış ticarete
eşyanın
Gümrük Yeni
Through
this law, a systematization
has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
öğretim takip eder.
Türkiye’de
yıllıkbirzorunlu
öğrenme
ihtiyaçlarına
odaklanmıştır.
Her
işlemlerin
sırasına 12
göre
sistematik boyu
international
trade entering
customs territories
of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
eğitim sistemi, 2012-2013
döneminde
akademik
ya meslekî
yollarla
gümrük vergisinde
de zorunlu başlamış
aşamalar olanve
tarh, bir
Likeöğrenci
all other taxes,
compalsiveve/ve
levels such
as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
4+4+4 şeklindeBakanlığı’na
planlanmıştır.
Bubireğitim
geliştirebilir.
bağlı ayrı
kuruluş sistemi
niteliği olan potansiyelini
by General Directorate
of Customs asOkullar
a part of ve öğretmen1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
kendisinden önceki
5+3
eğitim
sisteminden
farklı
Programı
Yüksek
Lisans
Selin
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
ler,
eleştirel
düşünceyi
teşvik
için çeşitli
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes etmek
over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
olarak; 4 sene ilkokul
(1-4.
sınıflar),
4
sene
ortamateryalleri,
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir öğrenme
process of other
taxes. Customsdeneyimleri
duty disputes ve öğrenme
yapıya
sahiptir.
Gümrük
vergisi
uyuşmazlıkları
have
to
be
resolved
administratively
in the first
okul (5-8. sınıflar)
ve 4 sene lise (9-12. sınıflar)
uygulama,
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. ortamlarını
place. However, kullanır.
in the case ofBu
disputes
not being Yeni ZelanAncak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal
action
can
be
taken.
dönemlerini ifade
etmektedir.
da’daki gelişen öğrenci başarısına
1 katkı sağlayan
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
biridir.
Gümrük Vergisi, faktörlerden
Disputes
Yeni Zelanda Anahtar
eğitim Kelimeler:
sistemiGümrük,
incelendiğinde
Gümrük Uyuşmazlıkları
birinci sınıf, modern ve ihtiyaçlara cevap veren
bir nitelikte olduğu ifade edilmektedir. The New
Zealand Education System’de (E.T. 05.10.2014)
Yeni Zelanda eğitim sistemiyle ilgili şu ifadelere
yer verilmektedir.
Yeni Zelanda’nın eğitimdeki başarısı için önemli
oranda uluslararası ilgi vardır. Yeni Zelanda, işinin
ne olduğunu ve nasıl yapacağını iyi bir şekilde
anlamış eğitim kurumlarına, hizmet sağlayıcılarına,
yöneticilere ve öğretmenlere sahiptir. Yeni Zelanda
eğitimcilerinin uzmanlığı ve tecrübesi de gittikçe
artan bir şekilde dünya çapında beğenilmektedir.
Eğitim sistemi, 21. yüzyıla donanımlı liderler ve
vatandaşlar yetiştirmek için eğitimin ispatlanmış,
3
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Uluslararası karşılaştırmalara göre;
nitelendirilmiştir. Okul öncesi eğitime yüksek
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
bir katılım vardır ve bu eğitim öğretmenlerinin
• Aralık 2006’da, yaşları 25 ile 64 arasında
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
kalitesiYOLLARI
gittikçe yükselmektedir. Okul eğitimi erken
değişen Yeni Zelandalıların % 77’si orta ve
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER
dönemde
okuryazarlık
ile matematik becerisinde
yüksek eğitim seviyelerinde yeterlikler almıştır.
güçlü temeller sağlamaktadır ve kapsamlı ve dengeli
CUSTOM DUTIES
Bu oran, OECD ülkeleri için % 67’dir.
3
öğretim
programına
bir giriştir. Ortaöğretim (13Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
• 1991 ve 2005 arasındaki
lisans
derecesine
sahip
2
mükemmel
birLisans
bireyÖğrencisi
temelli öğrenme sağlar
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali17)
Hukuk
Programı Yüksek
3
Celal
Bayar
Üniversitesi
Salihli
MYO,
DıĢ
Ticaret
Bölümü
yetişkinlerin veya daha yüksek yeterliklere
ve profesyonel kariyer danışmanlığı tarafından
sahip olanların
oranı
%
8’den
hemen
hemen
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari desteklenir.
Abstract: Custom
duty is a kind of öğrenmeleri
tariff arising
Öğrencilerin
ve bilgiye
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
% 20’ye yükselmiştir.
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, ulaşmaları
subject to customs
whichZelanda
is based on
those bilgi, iletişim
için Yeni
okulları
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
• PISA sınavlarında
(2000, 2003 ve 2006) okutürüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
ma, matematik,
bilimsel okuryazarlık alanında
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
vergi türü
olmadığından,
dış ticarete
konu olan
(2003’te problem
çözmede)
OECD
ülkelerinin
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
üzere alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi
ortalamasınınolmak
üzerinde
sonuçlar alınmıştır.
PISA
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
kanun kapsamı
dışında ikisi
tutulmuştur.
Bu nedenle,
2006’da, 57 ülkeden
yalnızca
(Finlandiya
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
sayılı Gümrük
düzenlenmiştir.
kanun
ve Hong Kong),
YeniKanunu’nda
Zelanda’dan
dahaBuiyi
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Bölgesine
başlayıp, eşyaya
uygulanacak
sonuç almıştır;
sekizgirişinden
ülke kendisine
benzerdir
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
oluşturulmuştur.
Diğer tümönemli
vergilerdeölçüde
olduğu gibi
ve diğer 46 ülke
kendisinden
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
daha düşüktür.
tariff that is a foreign
trade and
economic
policy
teknolojileri
ve yeni
yollar
önermek
ile destek-
ve orta öğretim ve yükseköğretimi kapsayan üç
temel basamaktan oluşmaktadır ve bu basamaklar
içinde öğrenciler istedikleri okul türünü seçebilmektedir. Eğitim, yaşları 6-16 arasında değişen
herkes için zorunludur. Okul öncesi eğitimi beş
yaşın altındaki çocuklar içindir ve güçlü, kaliteli
bir teminat ile dünya lideri ulusal bir programla
sağlayan önemli araçlardan biridir. Programlar
instrument in addition to its economic, social and
fiscal functions.
Since they are birçok
not collected
on
lenir.
Yükseköğretim
kurum
ve kuruluş
regular basis like income tax and corporate tax, as
an indirect tariff
on expenditures, custom
duties öğrenenlerin
tarafından
sunulmaktadır.
Yetişkin
are collected only once when commodities subject
to foreign trade arrive
at the custom.
According
to farklı seçenek
ihtiyaçlarını
karşılamak
için
birçok
the second item of tax procedural law, custom
duties are
excluded from this nitelik
law. Therefore,
vardır.
Yükseköğretim
ve programlarının
procedures and practises of custom duties are
regulated uluslararası
by customs lawalanda
numbered
4458.
kalitesi
tanınmaktadır.
Through this law, a systematization has been
created beginning with commodities subject to
international
trade entering
customs
territories
of
Yeni
Zelanda
eğitim
sistemi
sağlam
temelleri
Turkey and continuing with operation sequence.
Like
all
other
taxes,
compalsive
levels
such
as
ileassessment,
beceri accrual
ve başarı
odağı ile örnek alınabilecek
and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
sistemdir.
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlerbir
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
• Ortalama başarı
yüksek
olmasına
rağmen,
Yeni
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm 2.customs
duties has
a different form from theVE ANA DİLİ
EĞİTİM
PROGRAMLARI
süreci, diğeraltında
vergilerdekalan
oluşanöğrencilerin
süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Zelanda ortalamanın
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
PROGRAMLARI
öncelikle idari için
aşamada
çözümlenmekdevam
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
başarısını yükseltmek
çalışmaya
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
etmelidir. uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. Eğitim sürecindeki pek çok1 bileşenden biri
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
olan
programlar, belirlenen amaçlara ulaşmayı
Yeni Zelanda’daGümrük
eğitim,
okul öncesi eğitimi, ilk
Uyuşmazlıkları
devletlerin ideolojilerini ve çeşitli hususlardaki
algılarını yansıtan ayna vazifesi görmektedir.
Bu algılar uluslararası ilişkilerde devlet politikalarının geliştirilmesinde son derece faydalı ve
lüzumludur (Pingel 2004’ten akt: Osmanoğlu ve
Yıldırım, 2013: 512).
4
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Türkiye’de eğitim sürecinde kullanılan progokulda ya da okul dışında bireye kazandırılması
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
ramların farklı dönemlerde “müfredat programı,
plânlanan bir dersin öğretimiyle ilgili tüm etkin1
ĠDARĠ
AġAMADA
ÇÖZÜM
eğitim programı, öğretim programı” gibi terimlerle
likleri YOLLARI
kapsayan yaşantılar düzeneğidir (Demirel,
adlandırıldıkları görülmektedir.
Bu durum kavram
2007).
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES OVER
kargaşasını da beraberinde getirmiştir (Özbay,
CUSTOM DUTIES
Programlarda hedef, içerik, öğrenme-öğretme
1997: 34). Bu terimlerle ilgili karşılaşılan
farklı
3
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
süreci
ve değerlendirme ögeleri arasında dinatanımlar vardır. Eğitim
programı literatürde ko2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
mik bir
ilişkiBölümü
bütünü olduğu kabul edilmektedir
3
Celal Bayar
Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
nular listesi, ders içerikleri, öğretim
materyalleri
(Demirel, 2006: 5). Bununla birlikte öğretim
listesi ve derslerin
sıralanması
vb.gümrüğe
olaraktabideğişik
Özet:
Gümrük vergisi,
olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
öğretmen,
konular,
eğitim ortamları,
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın programı
from the movement
of commercial
commodities
bilim insanı ve eğitimci
tarafından
tanımlanmıştır.
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
teknik,andfizikî
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir yöntem,
commodities’quantity
value. It imkânlar,
is are a kind of ders araçları,
Program ve öğretim
programı kavramlarını geneldış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
değerlendirme
unsurları kapsar
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan ölçme
instrumentve
in addition
to its economic,gibi
social and
de “okul programı”
terimi altında değerlendiren
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
15).tax and corporate tax, as
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir (Özbay,
regular basis2006:
like income
Öncül (2000: 814)
ise şu tanımı yapar: “Bir
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
gümrüğe geldiği
bir defayatüm
mahsus
are collected only once when commodities subject
okulun ders dışıeşyanın
çalışmalarını
da anda
kapsayan
dili trade
öğretim
da çağın
gereklerine,
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi Ana
to foreign
arrive atprogramları
the custom. According
to
Usul Kanunu
(VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
programıdır. Bunda
ders
ve
etkinliklerin
türleri
ilgifrom
vethis
ihtiyaçlarına
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, öğrencilerin
duties are excluded
law. Therefore, göre yenilengümrük
vergilerinin
usul
ve
uygulama
esasları
4458
procedures
and
practises
of
custom
duties are
ve sırası belirtilmiştir.
Ara sıra belli bir dersin
gereğiyle;
analawdilinumbered
öğretiminin
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun mesi
regulated
by customs
4458. öğrencilerin
ile dış ticaretekullanılır.”
konu olan eşyanın
Türkiyeyanı
Gümrük
Through this law, a systematization has been
programı ile eşanlamda
Bunun
ve anlatma
becerilerinin
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak anlama
created beginning
with commodities
subject togeliştirilmesini
işlemlerin
göre
bir“öğrensistematik
international trade entering customs territories of
sıra bazı eğitimciler
eğitimsırasına
programlarını
ve aynı
zamanda
eğitim sürecinde
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi hedeflemekte
Turkey and continuing
with operation
sequence.
gümrük
vergisinde
de
zorunlu
aşamalar
olan
tarh,
Like
all
other
taxes,
compalsive
levels
such
as
cilerin okul içindeki tüm yaşantıları” (Erden, 1993:
dersteaccrual
kullanılarak
eğitim
ve öğretimin aracı
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret her
assessment,
and collecting
are regulated
Bakanlığı’na
bağlı
ayrı bir kuruluşeğitimci
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
2) olarak ele almışlardır.
Ülkemizdeki
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlerniteliğini
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk 1968).
(Göğüş,
Bununla
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
andtaşımaktadır
Economy
according
to
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine
uygun olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
bilim adamlarından
Ertürk
(1984:
95),
eğitim
türetilmiĢtir.
(1972)
Türkiye’nin
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm beraber
customs Julia
duties Marshall
has a different
form tarafından
from the
süreci, öğrenme
diğer vergilerde
oluşan süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
programını “geçerli
yaşantıları
düzeni”
içinde
bulunduğu
konseye
üye yirmi farklı
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları de
have
to be resolved
administratively
in the first
öncelikle
idari (1994:
aşamada 18),
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
olarak tanımlarken,
Varış
“bir eğitim
ana dili öğretim
programlarına
yönelik
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen ülkenin
solved administratively,
legal action can
be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
kurumunun, çocuklar,
gençler
ve yetişkinler
için
bir
yapılmıştır.
Çalışmada
dil çeşitliKeyaraştırma
words: Custom,
Custom Duties,
Custom
Gümrük,amaçlarının
Gümrük Vergisi,
Disputes
sağladığı, milli Anahtar
eğitim Kelimeler:
ve kurumun
liğine karşın ana dil öğretiminde öğretmenlerin
Gümrük Uyuşmazlıkları
gerçekleştirilmesine dönük tüm faaliyetler” olarak
karşılaştıkları sorunların temelde birbirinin aynısı
tanımlamaktadır.
olduğu vurgulanmıştır (Yaman ve Demirtaş, 2013:
2). Ayrıca araştırmalara göre kültürleri ve dilleri
Eğitim ve öğretim programı kavramları birbirinin
ne olursa olsun bütün çocukların dil gelişiminde
yerine kullanılsa da eğitim programı; öğrenene
aynı süreçten geçtikleri görülmektedir (Atkinson,
okulda ve okul dışında plânlanmış etkinlikler
Atkinson Smith, Bem ve Nolen, 2002’den akt:
yoluyla sağlanan öğrenme yaşantıları düzeneği
olarak tanımlanırken; öğretim programları ise
Yaman ve Demirtaş, 2013: 11).
5
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Ana dili öğretimi, öğrencilerin günlük yaşamları
Yeni Zelanda İngilizce ve Türkçe dil öğretim
GÜMRÜK VERGĠSĠ
programları “genel amaçlar”, dil öğretim yakile ilişkili olarak; kendi deneyimlerini
merkeze UYUġMAZLIKLARININ
1
ĠDARĠ
AġAMADA
ÇÖZÜM
YOLLARI
laşımı”,
“öğrenme-öğretme süreci”, “öğretimin
alan, anlama ve anlatma becerilerinin geliştiril-
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TOçıktıları”,
DISPUTES
OVERalanları”, beceri amaç/
genel
“beceri
mesini hedeflemektedir.
Ana dili dersleri sadece
hedefi” ve “ölçme-değerlendirme” bakımından
öğretilmesi gereken bir bilgi dersi değil;CUSTOM
yaşam DUTIES
boyu ihtiyaç duyulan dil becerilerinin kazandırılSelin KILINÇ2,
3
taşıdıkları
benzerlikler
ve farklılıklar bakımından
Hatice
YURTSEVER
2
Celal
Bayar edinme
Üniversitesisüreci
Sosyal Bilimler
Ens. Malideğerlendirilmiştir.
Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
masını sağlayan bir
beceri
olarak
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
görülmektedir (Yaman ve Demirtaş, 2013: 11).
3. YÖNTEM
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer alanda
değiştirmesi
nedeniyle,söz
bu ettieşyanın
from the movement of commercial commodities
Türkiye’nin uluslararası
adından
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, 3.1
subject
to customs whichModeli
is based on those
Araştırmanın
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
rebilmesi için gelişmiş
ülkelerdeki örnek eğitim
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan Araştırmada
instrument in addition
to its economic,
and
ilişkisel
taramasocial
modellerinden
karuygulamalarınındolaylı
incelenerek,
bu
uygulamaların
bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir şılaştırmaya
regular basis like dayalı
income taxtarama
and corporate
tax, as kullanılmıştır.
modeli
Türkiye’nin ihtiyaçları
vergi türüdoğrultusunda
olmadığından, dış değerlenditicarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus İlişkisel
are collected
only once
when commodities
tarama
modeli
iki ya dasubject
daha çok değişken
rilmesi gerekmektedir.
Hâlâ
bir değişim
vevergileri,
gelişim
olmak üzere
alınmaktadır.
Gümrük
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu arasında
the second birlikte
item of taxdeğişim
procedural varlığını
law, custom ve/veya deresürecinde olan kanun
ana dili
eğitim
bu
kapsamı
dışında programının
tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 cesini
procedures
and practises amaçlayan
of custom dutiestarama
are
belirlemeyi
modelidir
sürecine katkı sağlayacak
karşılaştırmalı
çalışmasayılı Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük (Karasar,
Through this 2000:
law, a systematization
has been
81). Karşılaştırmalı
taramada
lara da ihtiyaç vardır.
amaçla
çalışmada
Yeni
BölgesineBu
girişinden
başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik ise
international
tradeiki
entering
customs territories
of sistemlerinin)
önce her
durumun
(eğitim
Zelanda’nın resmî
ve eğitim
İngilizce
oluşturulmuştur.
Diğerdili
tüm olan
vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, belli
Like all
other taxes, compalsive
levelsortak
such asölçeklere göre
değişkenler
açısından
Öğretim Programı
(2008)
Türkçe
Öğretim
tahakkuk
ve tahsilile
aşamaları
Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan ayrıntılı
by General betimlemeleri
Directorate of Customsyapılır.
as a part İkinci
of
1
aşamada
Bu
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı (2006,Gümrükler
2009)
karşılaştırılmıştır.
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution process of disputes over
ortak
ölçütlere göre yapılan bu betimlemeler kartüretilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde
süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
İkinci Dünya Savaşı’ndan
sonraoluşan
Maori
halkının
şılaştırılarak
sistemler arası benzerlik ve ayrılıklar
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idarikendi
aşamadadilini
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
okullarda ve işyerlerinde
konuşması
dikkatle
belirlenir. Üçüncü aşamada elde edilen
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargı
yoluna
başvurulabilmektedir.
engellenmiş ve Maori dili sadece uzak bir bölgede
sonucun
yorumlanması ile gerektiğinde
sistemli
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler:
Gümrük,
Vergisi,
Disputes
yaşayan bir topluluğun
dili olarak
var Gümrük
olmuştur.
iyileştirme olasılığı görülen önlemler belirlenir
Gümrük Uyuşmazlıkları
Bu durum 1987’de Maori dilinin ülkenin resmî
(Karasar, 2000: 86). Bu araştırmada Türkiye ve
dillerinden biri olarak kabul edilmesine kadar
Yeni Zelanda, dil öğretim programları karşılaş-
devam etmiştir. Bugün, Yeni Zelanda’da baskın
tırmalı olarak incelenmiştir.
olan dil İngilizcedir ve nüfusun % 98’i tarafından
3.2 Evren ve Örneklem
konuşulmaktadır. Ülkede konuşulan Yeni Zelanda
İngilizcesi, bazı söyleyiş farklılıkları taşıması
Araştırmada örneklem alınmamış, evren olan
nedeniyle İngilizceden ayrılmaktadır.
Türkçe Öğretim Programı (2006, 2009) ve Yeni
6
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
4. BULGULAR
Zelanda İngilizce Öğretim Programı’nın (2008)
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
tümü üzerinde çalışılmıştır.
Bu bölümdeki veriler Türkçe Öğretim Programı
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
1-8 (2006, 2009) ile The English Language Le3.3 İşlem
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
arning Progressions (2008) ve The New Zealand
Veriler doküman analizi tekniğine uygun olarak
CUSTOM DUTIES
Curriculum’dan (E.T. 05.10.2014) elde edilmiş
toplanmıştır. Bu yapılırken ilgili literatürde tav- 2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
ve başlıklar
hâlinde
sunulmuştur.
siye edilen (Yıldırım
ve
Şimşek
2008:
193)
şu
5
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi
DıĢ Ticaret
Bölümü
4.1 Genel
Amaçlar
ile İlgili Bulgular
aşama takip edilmiştir: 1- Dokümanlara
ulaşma,Salihli MYO,
2-Orijinalliğin kontrol edilmesi, 3-Dokümanları
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Bu
Abstract:
CustomTürkiye
duty is a kind
tariff Zelanda
arising
bölümde
ve ofYeni
dil öğretim
değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
anlama, 4-Veriyieşyanın
analizyeretme,
5-Veriyi
kullanma.
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, programlarının
subject to customs genel
which amaçlarına
is based on those
yer verilmektedir.
sosyalilişkisel
ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Elde edilen veriler
olarak sunulmuştur.
Programı’nın
(2006, 2009) genel
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi Türkçe
tariff that Öğretim
is a foreign trade
and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
şöyledir:
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve amaçları
fiscal functions.
Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
7
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 1: Türkçe Öğretim Programı Genel Amaçlar
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
1-5. Sınıf (2009)
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
6-8. Sınıf (2006)
1. Dinleme, konuşma, okuma, yazma, görsel okuma ve 1. Dilimizin, millî birlik ve bütünlüğümüzün temel unsurSOLUTIONS
TO biri
DISPUTES
görsel sunu becerileriniADMINISTRATIVE
geliştirmek,
larından
olduğunuOVER
benimsemeleri,
DUTIES
2. Türkçeyi sevmelerini, doğru, güzel ve etkiliCUSTOM
kullan- 2.
Duygu, düşünce ve hayallerini sözlü ve yazılı olarak
malarını sağlamak,
etkili
ve anlaşılır biçimde ifade etmeleri,
2
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
3. Düşünme, anlama,2 Celal
sıralama,
ilişki
3. Türkçeyi,
konuşma
veLisans
yazma
kurallarına uygun olarak
Bayarsınıflama,
Üniversitesisorgulama,
Sosyal Bilimler
Ens. Mali
Hukuk Programı
Yüksek
Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi
DıĢ doğru
Ticaret ve
Bölümü
kurma, eleştirme, tahmin etme, analiz-sentez
yapma veSalihli MYO,
bilinçli,
özenli kullanmaları,
değerlendirme gibi zihinsel becerilerini geliştirmek,
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution process of disputes over
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
4. Metinler arasıeşyanın
okuma
geliştirerek
söz 4. Anlama,
sıralama,of ilişki
kurma,
sınıflama, sorgulama,
yerbecerilerini
değiştirmesi nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement
commercial
commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to tahmin
customs etme,
which analiz
is based
on those
varlığını zenginleştirmek,
eleştirme,
sentez
yapma, yorumlama
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ve
değerlendirme
becerilerini
geliştirmeleri,
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
5. Bilimsel, yapıcı,
eleştirel
ve yaratıcı
kendini
uygun
bilim,
dolaylı
bir vergi
türü olan düşünme,
gümrük vergisi,
gelir ve 5. Seviyesine
fiscal functions.
Sinceeserleri
they are okuma;
not collected
on kültür ve sanat
kurumlar
vergisiişgibi
belirliyapma,
aralıklarla
alınan bir
regular basis like
incomedinleme,
tax and corporate
as
ifade etme, iletişim
kurma,
birliği
problem
etkinliklerini
seçme,
izlemetax,alışkanlığı
ve zevki
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
çözme ve girişimcilik
gibi
temel
becerilerini
geliştirmek,
kazanmaları,
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
6. Bilgiyi araştırma,
yorumlama
ve zihninde
veprocedural
izlediğinden
söz varlığını
Usul keşfetme,
Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu 6. Okuduğu,
the second dinlediği
item of tax
law, hareketle,
custom
kanun kapsamı
dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded
Therefore,
yapılandırma becerilerini
geliştirmek,
zenginleştirerek
dilfrom
zevkithisvelaw.
bilincine
ulaşmaları; duygu,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
düşünce
dünyalarını
geliştirmeleri,
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated ve
byhayal
customs
law numbered
4458.
7. Bilgiye ulaşma,Bölgesine
bilgiyi kullanma
ve üretme
becerilerini
eleştirel ve subject
doğru düşünme
yollarını
girişinden başlayıp,
eşyaya
uygulanacak 7. Yapıcı,
created yaratıcı,
beginningakılcı,
with commodities
to
international trade
entering
territories
of getirmeleri,
geliştirmek, işlemlerin sırasına göre bir sistematik öğrenmeleri,
bunları
bircustoms
alışkanlık
hâline
gümrükkullanarak
vergisinde deokuma,
zorunlu metinler
aşamalar olan
Like allulaşmada
other taxes,kitle
compalsive
such as yararlanmaları,
8. Bilgi teknolojilerini
arasıtarh, 8. Bilgiye
iletişimlevels
araçlarından
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
anlam kurma ve
öğrenme bağlı
becerilerini
bubyaraçlardan
gelen of
mesajlara
karşı
bakış açısı
Bakanlığı’na
ayrı bir geliştirmek,
kuruluş niteliği olan
General Directorate
Customs as
a parteleştirel
of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and ve
Economy
according
kazanmaları
seçici
olmaları,
Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm 9. Türk
customs
a different
form from
the
9. Kitle iletişim araçlarıyla
aktarılanları
sorgulamalarını
ve duties
dünyahas
kültür
ve sanatına
ait eserler
aracılığıyla
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
sağlamak,
millî
ve
evrensel
değerleri
tanımaları,
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
10. Kişisel, sosyal
ve kültürel
Hoşgörülü,
insanlegal
haklarına
Ancak
idari yönlerden
aşamada gelişmelerini
çözümlenemeyen 10. solved
administratively,
action cansaygılı,
be taken. yurt ve dünya
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
sağlamak,
sorunlarına duyarlı olmaları ve çözümler
üretmeleri,
Key words:
Custom, Custom Duties, Custom
Gümrük,sosyal,
Gümrük
Vergisi, 11. Millî,
Disputesmanevî ve ahlâkî değerlere önem vermeleri ve bu
11. Millî, manevi,Anahtar
ahlaki,Kelimeler:
tarihî, kültürel,
estetik
Gümrük Uyuşmazlıkları
ve sanatsal değerlere önem vermelerini sağlamak; millî
değerlerle ilgili duygu ve düşüncelerini güçlendirmeleri
duygu ve düşüncelerini güçlendirmek,
amaçlanmaktadır.
12. Yazılı ve sözlü ürünlerle Türk ve dünya kültürünü
tanımalarını sağlamak,
13. Okuma ve yazma sevgisi ile alışkanlığını kazanmalarını sağlamaktır.
Yeni Zelanda İngilizce Öğretim Programı’nın
(2008) genel amaçları şöyledir:
8
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 2: Yeni Zelanda İngilizce Öğretim Programı Genel Amaçlar
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Primary-Secondary (2008)
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
İngilizce, bir dizi amaçlar, hedef kitle ve çeşitli metin formları için sözlü, görsel ve yazılı olarak kullanılan
ADMINISTRATIVE
DISPUTES
OVER
İngiliz Dili ve Edebiyatı’nı
inceleme, kullanmaSOLUTIONS
ve bundan tatTO
alma
işidir. İngilizce
öğrenmek, dil öğrenmeyi,
dil aracılığıyla öğrenmeyi ve dil hakkında bilgi
edinmeyi
kapsar.
CUSTOM DUTIES
Anlama, kullanma ve giderek karmaşıklaşan bir şekilde sözlü, görsel ve yazılı metinler yaratmak İngilizce
2
3
Selintemelli
KILINÇ
, Hatice YURTSEVER
öğretme ve öğrenmenin temelindedir. Metin
aktiviteler
kullanarak, öğrenciler giderek daha yetenekli ve
bilgili bir konuşucu2 Celal
ve dinleyici,
yazarSosyal
ve okur,
sunan
olurlar. Yüksek Lisans Öğrencisi
Bayar Üniversitesi
Bilimler
Ens. ve
Maliizleyen
Hukuk Programı
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Türkçe dersinin genel amaçları ile öğrencilerin
yazılı olarak ayrılmışken Yeni Zelanda İngilizce
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın Öğretim
from the movement
of commercial
commodities
dil becerilerini geliştirmenin
yanında
öğrencinin
Programı’nın
(2008)
genel amaçlarında
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyalzihinsel
ve mali fonksiyonlarının
yanında
önemli bir dil
commodities’quantity
and value.
It is arekitle
a kind of
temel becerilerini,
becerilerini,
bilgiye
kullanımı amaç,
hedef
ve çeşitli metin
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
ulaşma, bilgiyi kullanma
ve üretme
becerilerini,
göre toayrılmaktadır.
türüdür. Aynı zamanda
harcamalar
üzerinden alınan formlarına
instrument in addition
its economic, social Dil
and kullanımının
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kişisel gelişimlerini
millî,
manevi,
ahlaki,
İngilizce
Öğretim
kurumlar ve
vergisi
gibi belirli
aralıklarla
alınan bir Yeni
regularZelanda
basis like income
tax and corporate
tax, as Programı’nda
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
tarihî, kültürel, sosyal,
estetik
ve sanatsal
değerdaha
görülmektedir.
eşyanın gümrüğe
geldiği
anda bir defaya
mahsus (2008)
are collected
only çeşitli
once whenolduğu
commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
lerini geliştirmekUsul
hedeflenmektedir.
Yeni
Zelanda
Kanunu (VUK)’nun ikinci
maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
açısından
bakıldığında ise
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, Değerler
are excluded
from programlara
this law. Therefore,
İngilizce Öğretim
Programı’nın
genel4458 duties
gümrük
vergilerinin usul ve (2008)
uygulama esasları
procedures and practises of custom duties are
Türkçe
Öğretimi Programı’nda (2006, 2009) desayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
amaçları İngilizce
becerisini temele almaktadır. Bu
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
ğerler
millî, manevi, ahlaki, tarihî, kültürel, sosyal,
Bölgesine
girişinden başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
programda, İngilizce
öğrenmenin
diğer
becerilere
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik estetik
international
trade entering
customsayrı
territories
ve sanatsal
olarak
ayrıofyer alırken Yeni
oluşturulmuştur.
Diğer öğrenme
tüm vergilerdeve
olduğu
gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
katkısı ve İngilizce
öğrenmenin
bilgi
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Zelanda
Like all other
taxes, compalsive
levelsProgramı’nda
such as
İngilizce
Öğretim
(2008)
ve tahsil
aşamaları Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
edinmedeki rolütahakkuk
üzerinde
durulmuştur.
İngilizce
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan değerlere
by General Directorate
of Customs as a Değerler
part of
yerAnabilim
verilmemiştir.
eğitimine
1
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar Üniversitesi
Enstitüsü
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
öğrenmenin temelinde
ise
anlama,
kullanma
ileBilimler
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law.
Resolution
process of disputes(2006,
over
Türkçe
Öğretim
Programı’nda
2009) daha
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
sözlü, görsel ve
yazılı
metindoğan
üretmek
vardır.
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir belirgin
process of bir
othervurgu
taxes. Customs
duty söylenebilir.
disputes
yapıldığı
Bunun aracı olarak
temelli
yer
yapıyametin
sahiptir.
Gümrüketkinliklere
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
verilmiş ve bunlar
sonucunda
da
öğrenenlerin
dil
4.2
Dil
Öğretimlegal
Yaklaşımı
İlgili Bulgular
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
action can be ile
taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
becerilerinin gelişeceği belirtilmiştir. Türkiye ve
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
bölümde Türkiye ve Yeni Zelanda dil öğretim
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Bu
Disputes
Yeni Zelenda dil
öğretim
programlarının
odak
Gümrük Uyuşmazlıkları
programlarında yer alan dil öğretim yaklaşımlanoktalarının farklı olduğu görülmektedir.
rına yönelik bulgular ve yorum yer almaktadır.
Türkçe Öğretimi Programı’nın (2006, 2009) genel
Türkçe Öğretimi Programı’nın (2006, 2009) dil
amaçlarında dil kullanımı; konuşma/sözlü ve yazma/
öğretim yaklaşımını şu başlıklar oluşturmaktadır:
9
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 3: Türkçe Dil Öğretim Yaklaşımı
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
1-5. Sınıf (2009)
6-8. Sınıf (2006)
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
• Yapılandırıcı yaklaşım
• Öğrenme sürecinde öğrencinin birikim ve deneyimlerinden
• Çoklu zekâ
hareketle
sorunlara çözümler
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER üretmesi
• Beyin temelli öğrenme
• Öğrenme-öğretme etkinliklerinde öğrencinin gelişim
CUSTOM DUTIES
• Öğrenci merkezli eğitim
düzeyinin dikkate alınması
• Bireysel
• Değerlendirmede
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER3 öğretim sürecindeki gelişimin de
• Farklılıklara duyarlı
eğitim
önemli olduğu
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
• Sarmal
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
• Tematik
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
• Beceri yaklaşımı
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal
ve mali fonksiyonlarının
yanında
önemli bir •Bazı
commodities’quantity
andnormal
value. It isokula
are a kind
of
Yeni Zelanda’da
İngilizce
öğrenenler
arasında
öğrenenler
başlama
yaşından
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
birçok farklı türtürüdür.
öğrenen
vardır.harcamalar
Bazı ihtiyaçları
daha sonra
okula
başlar ve
Aynı zamanda
üzerinden alınan
instrument
in addition
to its economic,
socialciddi
and biçimde düdolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
aynı olsa da herkurumlar
grup vergisi
öğrenenin
ihtiyaçzensiz
geçirmiş
gibi belirlifarklı
aralıklarla
alınan bir
regular
basisbir
likeokul
incomehayatı
tax and corporate
tax, asolabilir. Bunlar
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
ları da bulunmaktadır.
Bu geldiği
farklıanda
ihtiyaçlar
da
mülteciler
farklı ülkeler
eşyanın gümrüğe
bir defaya mahsus
are
collected onlyolabilir,
once when commodities
subject arasında ya da
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
öğrenenlerin yaşlarına
İngilizce
Yeni
Zelanda
birden
çok kez taşınmış
Usul Kanunuve
(VUK)’nun
ikinciöğrenmede
maddesine göre bu
the
second
item of taxiçinde
procedural
law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
ki amaçlarına bağlıdır.
Yeni usul
Zelanda
İngilizce
ve ya okula
gitmek
yerine
zorunda
gümrük vergilerinin
ve uygulama
esasları 4458
procedures
and practises
of custom
dutiesçalışmak
are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Öğretim Programı’nın
(2008) temel yaklaşımıkalmış olabilirler.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning with commodities subject to
na bakılmadan işlemlerin
önce Yeni
Zelanda
okullarının
sırasına
göre
bir
sistematik •Bazı
international
trade enteringdeniz
customs aşırı
territories
of
öğrenenler
ülkelerden
gelmiş
oluşturulmuştur.
Diğer tanımladıklarına
tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
İngilizce öğrenenlerini
nasıl
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like
all otherZelanda’daki
taxes, compalsive yaşıtlarıyla
levels such as aynı seviyede
ve Yeni
tahakkuk
tahsil aşamaları
Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
bakılmalıdır. Buna
göreveokullarda
altı tür
İngilizce
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by
General Directorate
ofolabilir
Customs asancak
a part ofbu öğrenenler
eğitim
görmüş
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
öğrenen vardır: Gümrükler
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
processbir
of disputes
İngilizce
haricinde
dildeover
eğitim almıştır.
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
•Bazı öğrenenler
daha
İngilizceye
hiç bir process
Bu öğrenenlerin
bazıları
okuma ve
süreci,
diğerönceden
vergilerde oluşan
süreçten farklı
of other taxes. Customs
duty İngilizce
disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
maruz kalmadan
ya da
miktarda
kalarak
beş
yazma
becerilerinde
dinleme
öncelikle
idariazaşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place.
However,
in the case of disputes
not beingve konuşmaya
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
ya da altı yaşında
okula başlar.
Bunlar
son zagöre daha üst seviyede olabilir.1 Bu öğrenenlerin
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
manlarda gelenAnahtar
göçmenlerden
da İngilizcenin
anadillerindeki başarıları yine o dilin anadil
Kelimeler: ya
Gümrük,
Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
ya hiç kullanılmadığı ya da çok az kullanıldığı
evlerde yetişmiş öğrenenlerden olabilir.
konuşucusu olan yaşıtlarınınkinden daha ileri,
daha geri ya da buna eşit olabilir.
•Bazı öğrenenler daha önceden hiçbir örgün
eğitime katılmadan normal okula başlama yaşından daha sonra okula başlar. Bunlar eğitim
olanağı olmayan yerlerden gelen göçmenler ya
da mülteciler olabilir.
•Bazı öğrenenler eğitim yaşantılarının çoğunu ya
da tamamını Yeni Zelanda’da geçirmiştir ama
hâlâ alan derslerinin gerektirdiği İngilizcede
zorluk çekiyor olabilir. Bu öğrenenler Yeni
Zelanda’da doğmuş olsalar bile İngilizcenin
10
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
çok az konuşulduğu ya da hiç konuşulmadığı
Not: Şüphe duyulan bir öğrenme güçlüğünü doğGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
yerlerde yetişmiş olabilirler. Yaşıtlarıyla berarulamaya çalışmadan önce öğretmenin, öğrencinin
1
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
berken sözlü dil kullanımı konusunda
oldukça ÇÖZÜM
yaşıtlarıyla
kıyasla
anadilindeki başarılarını göz
rahattırlar ve sosyal ADMINISTRATIVE
hayattaki dil ihtiyaçlarını
önünde
bulundurması
gerekir. Öğretmenin böyle
SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER
rahatlıkla karşılayabilirler. Akademik İngilizcebir durumu doğrulaması ancak çift ana dilliler
CUSTOM DUTIES
deki seviyeleri düşük olabilir ve anadillerinde 2 konusunda bir 3uzman, özel eğitim eğitmeni ya
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
de az miktarda okuryazarlık
becerileri
olabilir.
da bu alanda yetişmiş bir kişinin danışmanlığında
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü
mümkün
olabilir.
•Bazı öğrenenlerin dil ve kültürel farklılıklar
Gümrük
vergisi, gümrüğe
tabi olan ticari Bu
Abstract:
Customtürlerinin
duty is a kindgözetildiği
of tariff arising Yeni Zelanda
haricindeki birÖzet:
takım
nedenlerden
kaynaklanan
öğrenen
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı olabilir.
veya değeriBu
üzerinden
alınan,arasınekonomik, İngilizce
subject to Öğretim
customs which
is based on those
öğrenme güçlükleri
nedenler
Programı’nın
(2008) yaklaşımı
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
da psikolojik rahatsızlıklar,
duygusal
sıkıntılar,
şu şekilde
edilmektedir:
dış ticaret ve ekonomi
politikası aracı
olan bir vergi programda
tariff that is a foreign
trade and ifade
economic
policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
bilişsel engeller
ya bir
davergi
teşhis
edilmemiş
görme
dolaylı
türü olan
gümrük vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
ya da duyma vergi
bozuklukları
bulunabilir.
türü olmadığından,
dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Tablo
4: Yeni
İngilizce
Öğretim
Usul Kanunu
(VUK)’nun
ikinciZelanda
maddesine göre
bu
theDil
second
item of taxYaklaşımı
procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Primary-Secondary
(2008)
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bir dilin, sosyal Bölgesine
dil ve akademik
dil olmak
üzere,
iki ana yönü
olduğu
görülür.
girişinden başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göreAnadilinde
bir
sistematik
international
trade ve
entering
customsbir
territories
Ek bir dil öğrenmek
uzun bir
süreçtir.
sağlam bir
temeli olan
ortalama
zekâ of
seviyesine sahip
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
bir öğrenenin kendisiyle
aynı
yaştaki
bir
anadil
konuşucusu
ile
aynı
seviyeye
ulaşması
ve
ilave
bir dilde akadegümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
mik uzmanlık edinmesi
genellikle
beş ileGümrük
yedi yıl
arasında gerçekleşir.
tahakkuk ve
tahsil aşamaları
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bune
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk ya
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and Economy
Ministry
according
to da yazılı dilde
• Öğrendikleri dile
şekilde
maruz
kaldıklarına
bağlı
olarak
bir Maliye
öğrenenin
öncelikle
sözlü
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
daha iyi olmasıGümrük
olağandır.
türetilmiĢtir.
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
• İlave bir dil öğrenirlerken
öğrenenlerin anadillerini kullanmaya
teşvik edilmesi ve bu konuda desteklenmesi
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
oldukça önemlidir.
Anadiliyle
ilgili
bilgilerinizorundadır.
koruyan ve anadilindeki
BADU
ilgili birikimini
öncelikle
idari aşamada
çözümlenmek
place. However, in
the caseile
of disputes
not being geliştirmeye
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
devam eden öğrenenler
genellikle
ek
olarak
öğrenilen
dilde
bunu
yapmayanlara
göre
daha
başarılı olur.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Anadillerinde öğrenmiş ve anlamış oldukları kavramlarla Key
karşılaştıklarında
bu
yeni
kelimeleri
ya
da içerikleri
words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar
Kelimeler:
Gümrük,
Gümrük
Vergisi,
Disputes
öğrenmeleri daha kolay olur. Öğretmenlerin öğrenenleri anadillerinde düşünmeye ve tartışmaya teşvik etmesi
Gümrük Uyuşmazlıkları
gerekir.
• Dil öğrenenler ek bir dili edindikleri süre içerisinde doğal bir gelişim sırasını izlerler. Dilin belli başlı bazı
yönlerini hangi sırayla edindikleri konusunda ise hâlâ süre gelen bir tartışma ve anlaşmazlık söz konusudur.
Ancak, bazı farklılıklarla birlikte, ilave dilin ediniminin kabaca anadildekine paralel olduğu kabul edilir.
• Bir öğrenene, kendisinin gelişim seviyesine uygun dil öğelerinin öğretilmesi gerekir. Gelişimsel olarak öğrenmeye hazır olmadıkları bir şeyi öğretmeye çalışmak çoğunlukla verimsiz olur. Bu yüzden, öğretmenlerin
dil öğrenme süreçlerini bilmesi ve ikinci dil edinimi teorisinde sağlam temelleri bulunan öğretim metodlarını
ve materyallerini kullanması gerekir.
11
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
• Çoğu öğrenen nihayetinde etkili iletişim kurabilir hale gelecektir ama yazılı ve sözlü dilde doğru kullanımı
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
ve kelime bilgilerini ilerletmek
için desteğe
ihtiyaç
duyacaklardır, özellikle İngilizce öğrenmeye ergenlik
dönemi ya da sonrasında başlayanlar.
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
• Öğrencilerin potansiyelini
ya da dil öğreniminde
kat ettikleri
mesafeyi
küçümsemek
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO
DISPUTES
OVER de abartmak da yanlış
olacaktır. Dil öğrenenler ile bu öğrenenlerin yaşıtı olan anadil konuşucularının başarıları arasındaki farklar
CUSTOM Öğretmenler,
DUTIES
başarısızlığı göstergesi olarak yorumlanmamalıdır.
her öğrenenin bu süreçteki başlangıç
noktasını ve diğer bireysel etmenleri deSelin
göz KILINÇ
önünde2bulundurarak
gelişim
sürecini izlemelidir.
, Hatice YURTSEVER3
• Bir öğrenenin ikinci
öğrenirken
dil/yapma
dilMali
(interlanguage)
2
Celaldil
Bayar
Üniversitesiara
Sosyal
Bilimler Ens.
Hukuk Programıkullanması
Yüksek Lisansdoğaldır.
Öğrencisi Bu demek oluyor
3
Celal Bayar
Üniversitesi oldukları
Salihli MYO,dile
DıĢ ait
Ticaret
Bölümüharmanlayacaklardır. (Ayrıca koki anadillerindeki yapı ve kelimelerle
öğrenmekte
olanları
nuşma esnasında bir dilden diğerine geçmeleri de muhtemeldir ve bu durum dil değiştirme [code switching]
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
olarak adlandırılır).
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
işlemlerin
international trade entering customs territories of
miktarı
değeri“aşırı
üzerinden
alınan, ekonomik,
subject
to kuralı
customsuygun
which olmayan
is based onbirthose
• Bu ara dilin diğer
bir veya
yandan
genelleme”
yapmaya ya
da bir
yere uygulamaya
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
çalışmaya neden
olabilir.
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
• Ana dilleriyle dolaylı
öğrendikleri
kurmaları
dil öğrenenler
Çiftondil desteği olan
bir vergi dil
türü arasında
olan gümrükbağlantı
vergisi, gelir
ve
fiscal
functions. Sinceiçin
theyfaydalıdır.
are not collected
kurumlar
vergisi gibi
belirlikonusunda
aralıklarla alınan
bir edilmiş
regularöğrenenlerin
basis like income daha
tax andhızlı
corporate
tax, as kaydetmeleri
ve ana dillerinde
fikirlerini
sunma
teşvik
ilerleme
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
muhtemeldir, özellikle
öğrenme
ilk aşamalarında.
eşyanın gümrüğe
geldiğisürecinin
anda bir defaya
mahsus
are collected only once when commodities subject
• Farklı yaştaki Usul
öğrenenlerin
öğrenmeyle
ilgili değişik
bilgileri,
deneyimleri
ve stratejileri olur.
Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu kavramları,
the second item
of tax procedural
law, custom
kapsamı
dışında
Bu nedenle,
dutiesileare
excluded
from this
law. Therefore,
Öğrenmelerinekanun
yardım
etmek
içintutulmuştur.
farklı bilişsel
ve bilişötesi
ilgili
stratejiler
öğretilmelidir.
Gümrük
Kanunu’nda
kanun
regulated
by customs
4458.
• Her öğreneninsayılı
kendine
has
kültüreldüzenlenmiştir.
ve kişisel Bu
bilgileriyle
deneyimleri
vardır.law
Bu numbered
yüzden, öğretmenlerin,
öğile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
rencilerin dil ve
kültürle
ilgili art
alanlarına
varsayımlarda
bulunmamaları
gerekir.
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya bakım
uygulanacak
created beginning
with commodities
subject to
sırasına
göre
bir
sistematik
• Dil öğretimininoluşturulmuştur.
ağırlıklı olarak
odaklanması
ancak
yapı öğretimi
üzerinde
de durulduğunda
Diğer anlama
tüm vergilerde
olduğu gibigerekir,
Turkey
and continuing
with operation
sequence.
gümrük
vergisinde
de
zorunlu
aşamalar
olan
tarh,
Like
all
other
taxes,
compalsive
levels
such
as
süreç daha verimli olur. Bu da, kelimelerin ve dil bilgisi öğelerinin yapılarıyla beraber anlamına
da bakmak
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
demek olur. Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Yapılandırmacı Gümrük
yaklaşım
ile oluşturulan
Türkçe
merkezde
olduğu,
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm Öğrencinin
customs duties has
a different form
from the farklılıkların
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Öğretim Programı’nda
(2006,
2009)
bu yaklaşıTürkçe Öğretim
yapıya sahiptir.
Gümrük
vergisi
uyuşmazlıkları dikkate
have to bealındığı
resolved administratively
in the first Programı’nda
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
mın gereği ile temele
ilkeler
Yeni
(2006,
2009) çözüm
ve süreç
bir yaklaşım
Ancak alınan
idari
aşamada vardır.
çözümlenemeyen
solved administratively,
legal action
can be odaklı
taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Zelanda İngilizce Öğretim Programı’nda (2008)
söz
konusudur. Yeni Zelanda İngilizce Öğretim
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
ise dilin sosyal Gümrük
ve akademik
yönü olduğu yakProgramı’nda (2008) ise dil öğretiminin uzun
Uyuşmazlıkları
laşımından hareket edilmiştir. Türkçe Öğretimi
Programı’nda (2006, 2009) tematik bir yaklaşım
üzerinde durulmuşken Yeni Zelanda İngilizce
Öğretimi Programı’nda (2008) Yeni Zelanda’da
İngilizcenin edinilen ve öğrenilen bir dil olduğu
gerçeğinden hareketle bir dil öğretim yaklaşımı
belirlenmiştir.
sürecinden söz edilirken bireysel farklılıkların
programın odağında olduğu ve öğretimin bu
farklılıklara göre şekillendiği görülmektedir.
Türkçe Öğretim Programı’nda (2006, 2009)
beceri yaklaşımı söz konusuyken Yeni Zelanda
12
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
İngilizce Öğretimi Programı’nda (2008) anlam
Bu bölümde Türkiye ve Yeni Zelanda dil öğretim
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
ve yapı öğretimi üzerinde durulmuştur.
programlarında yer alan öğrenme-öğretme sürecine
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
yönelikYOLLARI
bulgular ve
yorum yer almaktadır. Türkçe
4.3 Öğrenme-Öğretme Süreciyle ile İlgili
Öğretimi
Programı’nda
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER(2006, 2009) öğrenmeBulgular
öğretme sürecine şu şekilde yer verilmiştir:
CUSTOM DUTIES
2
3
Selin KILINÇ
, Hatice YURTSEVERSüreci
Tablo 5: Türkçe
Öğrenme-Öğretme
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
DıĢ Ticaret Bölümü
6-8. Sınıf (2006)
1-5. Sınıf (2009)3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
• Ön bilgileri harekete geçirme
• Öğrenciler, karşılaştıkları sorunlara bireysel veya grup olarak yaratıcı
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
üretir, from
bu bilgi
ve deneyimlerini
geliştirerek
sosyal çevreleriyle
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle,çözümler
bu eşyanın
the movement
of commercial
commodities
• Yeni bilgileri anlama
miktarı veya değeri üzerinden alınan,
ekonomik,
subject to customs which is based on those
paylaşır.
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı
olan bir vergi bağımsız
tariff that
is a foreign
trade and çeşitli
economic
policy
• Bilgileri yapılandırma
• Öğrenciler,
olarak
öğrenmeyi,
araştırma
teknikleriyle
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
bilgiye
ulaşmayı,
değerlendirmeyi,
ve yorumlamayı
hayatının
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi,
gelir
ve
fiscal
functions. Sincesorgulamayı
they are not collected
on
• Uygulama kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular
like income
tax and
corporate tax, as
bütün safhalarında
birbasis
alışkanlık
hâline
getirir.
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
gümrüğe içeren;
geldiği anda bir•defaya
mahsusöğrenme
are collected
only öğrencilerin
once when commodities
subject
• Değerlendirmeeşyanın
aşamalarını
Öğretmen,
sürecinde
karşılaştığı
zorluklarda onlara
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
yardımcı
olur vetheyapıcı
onları yönlendirir.
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine
göre bu
secondeleştirilerle
item of tax procedural
law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
• Hazırlık
• Öğretmen,
sürecinin
her aşamasında
öğrencilerin
ürünlerini
gümrük vergilerinin usul ve uygulama
esasları 4458 öğrenme
procedures
and practises
of custom duties
are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Bu
kanun
regulated
by
customs
law
numbered
4458.
dikkate alır ve onları destekler.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacaköğrencilerin
created beginning
commodities
subject gelişimlerini
to
• Anlama
• Öğretmen,
öğrenmewith
etkinlikleri
içindeki
izler,
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
değerlendirir,
onları
kendilerini
değerlendirmeye
özendirir.
Turkey and continuing with operation sequence.
• Metin aracılığıoluşturulmuştur.
ile öğrenmeDiğer tüm vergilerde olduğu gibi
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Ticaret
assessment,
accrual
and collecting gösterdiğinden,
are regulated
• Kendini İfade tahakkuk
etme ve tahsil aşamaları Gümrük
• Dilvebecerileri
bir
bütünlük
ve devamlılık
öğretmen
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
öğrencilerin
içinde
olmalı,
okul dışında
da bu beGümrükler Genel Müdürlüğü tarafından,
Gümrük aileleriyle
Customs iş
andbirliği
Economy
Ministry
according
to
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
• Ölçme ve değerlendirme
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
cerilerin
geliştirilmesini
sağlayıcı
etkinlikler
düzenlemelidir.
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Yeni Zelanda İngilizce
Öğretimi
Programı’nda
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idarisüreci
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
(2008) öğrenme-öğretme
şu
şekilde
ifa1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
de edilmektedir:
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
13
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 6: Yeni Zelanda İngilizce Öğrenme-Öğretme Süreci
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Primary-Secondary (2008)
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
• Öğrenme sürecinin dikkatli bir şekilde desteklenmesi gerekir, öğretim ve öğrenme programı etkili bir sıra
ADMINISTRATIVE
TO DISPUTES
OVER
taklip edilerek hazırlanmalıdır.
ÖğretmenlerSOLUTIONS
öğrenciler şu yollarla
destekleyebilirler:
o öğrenenlere verilen görevin amacınıCUSTOM
netleştiripDUTIES
yine bu görevin öğrenme hedeflerini öğrenenlerle
paylaşarak;
2
3
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
o verilen görevi
2 öğrencilerin yapabileceği parçalara ayırarak;
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı
3
Yüksek Lisans Öğrencisi
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
o bir metnin kelime, cümle ve
metin seviyesindeki işleyişini açıklayarak;
o işbirliği yaparak
yeni vergisi,
bir görevi
tamamlamalarına
ya da yeni
birduty
metni
beraber
fırsat
Özet: Gümrük
gümrüğe
tabi olan ticari
Abstract:
Custom
is a kind
of tariff oluşturmalarına
arising
eşyanın
yer
değiştirmesi
nedeniyle,
bu
eşyanın
from
the
movement
of
commercial
commodities
vererek;
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı
harcamalar
üzerinden alınan ya instrument
in addition
its economic, social and
o bağımsız olarak
yenizamanda
bir görevi
tamamlamalarına
da yeni bir
metintooluşturmalarına
izin vererek.
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar
vergisi
gibi
belirli
aralıklarla
alınan
bir
regular
basis
like
income
tax
and
corporate
tax,
as
Aşina olunan bir konu ya da içerikle aşina olunmayan arasında bir bağ oluşturulduğunda öğrenme
genellikle
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
daha verimli eşyanın
olur. gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
ÖğrenenlerinUsul
başlangıç
noktalarının
birgöre
ölçme
aracıyla
edilmesi
gerekir.
Kanunu (VUK)’nun
ikinci doğru
maddesine
bu
the secondtespit
item of
tax procedural
law, Etkili
custom bir öğrenme ve
kanun
dışındabelirli
tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are
excluded
fromya
thisdalaw.
Therefore,
öğretim süreci,
birkapsamı
öğrencinin
bir alandaki
kapasitesini
küçük
gören
abartan
varsayımlara değil;
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
somut verilere
dayanır.
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Öğretim ve öğrenmenin
dilinbaşlayıp,
farklı seviyelerdeki
anlam created
ve kullanımlarına
gerekir.
Öğrenenlerin
Bölgesine girişinden
eşyaya uygulanacak
beginning with odaklanması
commodities subject
to
işlemlerin
sırasına
göre yancümle
bir
sistematik
international
tradeiçeren
enteringcümleler
customs territories
of
dili kelime seviyesinde
(isimler gibi),
seviyesinde
(fiilimsi
gibi), cümle
seviyesinde,
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
paragraf seviyesinde
ve
bütün
metin
ya
da
söylem
seviyesinde
öğrenme
fırsatlarına
sahip
olmaları
gerekir.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Genellikle birBakanlığı’na
etkinliğinbağlı
bir ayrı
beceriye
odaklanır
öğrenmeofetkinliklerinin
konuşma,
bir kuruluş
niteliği olmasına
olan
byrağmen,
General Directorate
Customs as a partdinleme,
of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs
and Economy
according
okuma ve yazma
becerilerini
bir
arada
toplaması
gerekir.
Kullanılan
metinlerin
sözlü,
yazılı
ve
görsel
dili
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
kapsaması gerekir.
Programa
hem
akademik
hem
de
sosyal
İngilizce
dahil
edilmelidir.
Görsel
dil
basılı
ya
da
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğermetinlerin
vergilerde oluşan
süreçten
farklı bir Bu
process
of other
taxes. açık
Customs
duty disputes
elektronik ortamdaki
önemli
bir parçasıdır.
yüzden
bu dilin
bir şekilde
öğretilmesi gerekir.
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle
idari aşamada
çözümlenmek
zorundadır. bağımsız
place. However,
the case of
disputes
notsınıf
being dışı bağlamlarda
Dil öğretimi ve
öğrenimi
hiçbir zaman
için içerikten
değildir.in Bunun
her
zaman
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
öğrenmeyi destekler
şekilde
tasarlanması
gerekir.
Öğretmenlerin,
ilk
seviyelerdeki
öğrenenler
için genel
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words:
Custom,
Custom
Duties,
Custom
kavramları içeren ve müfredattakilerle paralel olan konular
seçmesi
tavsiye
edilir.
Daha
ileri seviyelerdeki
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
öğrenenler için
seçilen
konuların
müfredattakilere
yakın
olması
gerekir.
Konuların
ve
materyallerin
her zaman
Gümrük Uyuşmazlıkları
sosyal ve mali
fonksiyonlarının
o pratik yapmalarına
fırsat
tanıyarak;yanında
•
•
•
•
•
için öğrenenlerin yaşına uygun seçilmesi lazımdır.
• Tecrübe temelli öğrenme anlamayı ve öğrenme sürecine dâhil olmayı destekler. Öğrenilen dilin bağlamını
tecrübe, görsel kullanım ve teşvik edici materyaller vasıtasıyla daha anlaşılır hale getirmek konusunda
yararlıdır.
• Öğrenenlere nasıl öğrenecekleri anlatıldığında, öğrenenler öğrendiklerini farklı müfredat alanlarına transfer
etmeye ve bunları yeni öğrenme etkinliklerinde kullanmaya teşvik edildiklerinde öğrenme daha verimli hale
gelir.
14
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Türkçe Öğretimi Programı’nda (2006, 2009)
doğru bir ölçme gereklidir. Dil öğretim sürecinde
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
Türkçe bir ders olarak ele alındığında öğrenmedilin sözcük, cümle, paragraf ve metin boyutunda
AġAMADA
YOLLARI
öğretme süreci beş aşamadan ĠDARĠ
oluşmaktadır.
Bu ÇÖZÜM
ele alınması
söz 1konusudur. Tüm becerilerin bir
aşamalar, ön bilgileri harekete
geçirmeye yönelik
arada
öğretim
sürecinde sözlü, yazılı ve
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TOolduğu
DISPUTES
OVER
hazırlık, yeni bilgileri anlamaya yönelik anlama,
görsel dilin öğretimi esastır ve buna akademik ve
CUSTOM DUTIES
bilgileri yapılandırmak üzere metin aracılığıyla 2 sosyal dil de dâhil
edilmelidir. Sınıf dışı bağlamda
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
öğrenme, uygulama
ile kendini ifade etme ve
öğrenmek ve öğrencilerin nasıl öğreneceklerini
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar
Üniversitesi
DıĢ Ticaret Bölümü
ölçme-değerlendirme aşamalarıdır.
Türkçe
dersiSalihli MYO,
öğrenmeleri
de öğrenme-öğretme sürecinde yer
beceriler açısından düşünüldüğünde öğrencilerin
almalıdır. Bu sürece öğrencilerin etkin katılımı
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın
yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın tecrübe
from the movement
commercial commodities
yaratıcı çözümler
bulması,
çevresiyle
paylaşım
temelli oföğrenmeyi
destekleyecek ve dilin
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının
önemli bir bağlamını
commodities’quantity
and value.
It is are aolacaktır.
kind of
içinde olması, öğrenmenin
ve zihinselyanında
gelişimin
anlamada
yararlı
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
hayat boyu devam
edebilir
olması,
türüdür. Aynı
zamandanitelikte
harcamalar üzerinden
alınan
instrument in addition to its economic, social and
Öğretiminin
Çıktıları
ile İlgili
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve 4.4
fiscalDil
functions.
Since they areGenel
not collected
on
öğretmenlerin kurumlar
yapıcıvergisi
eleştiri
ve destekler
ile bir regular basis like income tax and corporate tax, as
gibi belirli
aralıklarla alınan
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan Bulgular
an indirect tariff on expenditures, custom duties
öğrencinin yanında
okul-aile
birliği
eşyanınolması
gümrüğe ve
geldiği
anda bir iş
defaya
mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
öğrenme-öğretme
önemlidir.
ve law,
Yeni
Zelanda dil öğUsulsürecinde
Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine göre bu Bu
the bölümde
second item ofTürkiye
tax procedural
custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
retim
programlarında yer alan dil öğretiminin
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Yeni Zelanda İngilizce
Öğretimi Programı’nda (2008)
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
genel
çıktılarına yönelik bulgular ve yorum yer
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
sürecin desteklenmesi
önemlidir ve bunun için bir
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak almaktadır.
created beginning
with commodities
subject
to
Türkçe
öğretim
sürecinin
sonunda
işlemlerinÖğretim
sırasına sürecinin
göre
birbaşında
sistematik
international trade entering customs territories of
sıra takip edilmelidir.
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi öğrencilerden
Turkey and continuing
with operation şunlardır:
sequence.
beklenenler
•
•
•
•
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı
bir kuruluş Öğretim
niteliği olan Programı
by General Directorate
of Customs as a part of
Tablo
7:
Türkçe
Genel
Çıktılar
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution process
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different
from
the
1-5. Sınıfdoğan
(2009)
6-8.form
Sınıf
(2006)
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir.
Gümrük
uyuşmazlıkları
have to
resolved administratively
the etkili
first kullanma
Türkçeyi doğru,
güzel ve
etkili vergisi
kullanma,
•beTürkçeyi
doğru, güzelin ve
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Eleştirel düşünme,
• Eleştirel
düşünme
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Yaratıcı düşünme,
• words:
YaratıcıCustom,
düşünme
Key
Custom Duties, Custom
Disputes
İletişim, Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
• İletişim kurma
Gümrük Uyuşmazlıkları
Problem çözme,
•
Problem çözme
•
Araştırma,
•
Araştırma
•
Bilgi teknolojilerini kullanma,
•
Karar verme
•
Girişimcilik,
•
Bilgi teknolojilerini kullanma
•
Karar verme,
•
Girişimcilik
•
Metinler arası okuma,
•
Kişisel ve sosyal değerlere önem verme
•
15
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Yeni Zelanda İngilizce Öğretimi Programı’nda
Türkçe öğretim sürecinde öğrencilerden bekleGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
(2008) öğrencilerden beklenen şunlardır:
nen Türkçeyi kullanma becerilerinin gelişmiş
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
olmasının
yanında
temel dil becerilerinin de geTablo 8: Yeni Zelanda İngilizce Öğretim
lişmiş
Program
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TOolmasıdır.
DISPUTES
OVER sonunda öğrencilerden
Programı Genel
Çıktılar
beklenenler arasında temel becerilere daha çok
CUSTOM DUTIES
yer verilmiştir. 3
Primary-Secondary (2008)
2
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
İngilizce
okuryazarlığı,
öğrencilere
Yeni
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. MaliYeni
Hukuk Zelanda
Programı Yüksek
Lisans Öğrencisi
İngilizce
Öğretim Programı’nda
Zelanda’nın ve daha geniş bir3 Celal
dünyanın
sosyal,
Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
(2008) da öğrencilerin temel becerilerini gekültürel, siyasi ve ekonomik hayatına tam olarak
katılım için ihtiyaç
duydukları
bilgiolanveticari liştirmeleri
Özet: Gümrük
vergisi,anlayış,
gümrüğe tabi
Abstract: Custom
dutyfırsat
is a kindsunulmaktadır.
of tariff arising
için
Bu temel
eşyanın yer
değiştirmesi
eşyanın
from the movement of commercial commodities
beceriler için ulaşım
imkânı
verir.nedeniyle,
Başarılıbu bir
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, becerilerin
subject to customs
whicheleştirel
is based düşünme
on those gelmektedir.
başında
katılımcı olmaksosyal
için,ve etkili
olarak sözlü,
mali fonksiyonlarının
yanındayazılı
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
sayede
öğrenenler
sosyal, kültürel,
dış ticaret veolmaya
ekonomi politikası
olan bir
tariff
that is a foreign
trade anddünyanın
economic policy
ve görsel bir iletişimci
ihtiyacıaracı
vardır
kivergi Bu
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
iletişimci eleştirel
bunu
ve ekonomik
katılım
dolaylıdüşünebilmeli
bir vergi türü olan ve
gümrük
vergisi,tam
gelir ve siyasi
fiscal functions.
Since theyhayatına
are not collected
on sağlayabilecek
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
olarak yapabilmelidir.
yazılı
ve görsel
bir duties
iletişimci olabilevergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan ve
an sözlü,
indirect tariff
on expenditures,
custom
Dil sisteminin nasıl
çalıştığını
anlamakla
öğrenciler
eşyanın
gümrüğe geldiği
anda bir
defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Bu
esnada
dili According
bağlama
olmak üzere
alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
to foreign trade
arrive
at the custom.
to uygun olarak
uygun dil seçimleri
yapmak
ve bunları
uygunVergi ceklerdir.
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
bağlamlar içindekanun
kullanmak
hazırlanır.
öğrenmeleri
Öğrenciler,
kapsamı için
dışında
tutulmuştur. Bu nedenle, kullanmayı
duties are excluded
from this law.önemlidir.
Therefore,
gümrük vergilerinin
usul ve uygulama
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Öğrenciler, kendilerinin
ve başkalarının
yaşayışlarını
metinleri
çözümleyerek ve sorgulayarak dilin
Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
zenginleştirmek sayılı
ve şekil
vermek için dilin gücünü
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
gücünü
anlayacak, metin biçimlerinden tat alacak
anlasınlar diye Bölgesine
metni çözümlemeyi
öğrenirler
ve
girişinden başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik ve
international
tradeile
entering
customs territories
of
edebiyat
değerlerini
geliştireceklerdir.
Bu
metinleri eleştirel
bir şekilde
sorgularlar.
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Öğrenciler metinlerin
bütün debiçimlerine
gümrük vergisinde
zorunlu aşamalardeğer
olan tarh, beceriler,
Like all otheredinilen
taxes, compalsive
levels such as İngilizce için
ve öğrenilen
tahakkuk
ve tahsil aşamaları
Gümrük Yeni
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
verirler ve bütün
bu biçimlerden
tat alırlar.
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan geçerlidir
by General Directorate
of Customs
as a part of
veAnabilim
İngilizce
başarısı
bütün öğrenme
1
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Dalı Mali
Hukuk to
Zelanda ve dünyaGümrükler
edebiyatını
öğrenmek
öğrencilerin
Genel
Müdürlüğü
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
hükümlerine uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs Law.
process of disputes over
alanları
içinResolution
bir araçtır.
aidiyet duygusu Kanunu
geliştirmelerine,
Yeni
Zelanda’nın
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
iki kültürlü mirası
konusunda
farkındalıklarına
ve bir
süreci,
diğer vergilerde
oluşan süreçten farklı
process of other taxes. Customs duty disputes
Alanları
ile İlgili
yapıya katkıda
sahiptir. Gümrük
haveBeceri
to be resolved
administratively
in theBulgular
first
dünyayı anlamalarına
bulunur.vergisi uyuşmazlıkları 4.5
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
İngilizce başarısı,
öğretim
programının
üstünde
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Bu bölümde Türkiye ve Yeni Zelanda
dil öğretim
1
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
bir başarı için uyuşmazlıklarda
esastır. Bütün
öğrenme
alanları
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
öğrencilerin İngilizceyi
bir araç olarak
yer alan dil beceri alanlarına yöAnahtar Kelimeler:
Gümrük, kullanarak
Gümrük Vergisi, programlarında
Disputes
Gümrük
Uyuşmazlıkları
fikir alışverişinde
bulmalarını
gerektirir. İngilizce
nelik bulgular ve yorum yer almaktadır. Türkçe
hem miras kalan bir dil olarak hem de sonradan
Öğretimi Programı’nda (2006, 2009) yer alan
edinilen bir dil olarak öğrenilir.
öğrenme alanları şu şekildedir:
İngilizce öğrencilere farklı bağlamlarda temel
becerilerini geliştirmeleri için fırsatlar sunar.
16
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 9: Türkçe Öğretim Programı Beceri Alanları
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
1-5. Sınıf (2009)
• Dinleme
• Konuşma
6-8. Sınıf (2006)
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
• Okuma
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
• Dinleme/izleme
CUSTOM DUTIES
• Konuşma
• Okuma
• Yazma
• Yazma
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER3
• Görsel okuma ve2 Celal
görsel
sunu
Dil bilgisi
Bayar
Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali•Hukuk
Programı
3
Yüksek Lisans Öğrencisi
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Yeni Zelanda İngilizce Öğretimi Programı’nda
Türkçe Öğretimi Programı’nda (2006, 2009) ve
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
(2008) dil öğrenme
şu şekildedir:
Zelanda
eşyanınalanları
yer değiştirmesi
nedeniyle, bu eşyanın Yeni
from the
movement İngilizce
of commercialÖğretimi
commodities Programı’nda
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
dinleme,
yazma
ve okuma
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir (2008)
commodities’quantity
and konuşma,
value. It is are a kind
of
Tablo 10: Yeni
İngilizce
dış Zelanda
ticaret ve ekonomi
politikası Öğretim
aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
yer alırken
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan becerileri
instrument in ortak
addition olarak
to its economic,
social and Yeni Zelanda
Programı
Beceri
Alanları
dolaylıDil
bir vergi
türü olan
gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Programı’nda
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir İngilizce
regular basis Öğretim
like income tax
and corporate tax, as(2008) kelime
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
de bir
alanı olarak
Primary-Secondary
(2008)
eşyanın
gümrüğe geldiği anda
bir defaya mahsus bilgisi
are collected
onlyöğrenme
once when commodities
subject görülmektedir.
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
İlköğretim
1 ve 5. sınıflar Türkçe programında bir
• Sözlü Dil – Dinleme
ve Konuşma
Usul Kanunu
(VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, öğrenme
duties are excluded
from this
law. Therefore,
alanı olarak
görsel
okuma ve görsel sunu
• Okuma
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun yer
regulated
by customs
law 8.
numbered
4458.
• Yazma
almaktadır.
6. ve
sınıf seviyesinde
izleme
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
created beginning
with
commodities
subject
to
• Kelime BilgisiBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak becerisi
dinlemeyle birlikte yer alırken sunma
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi becerisi
Turkey andayrı
continuing
with operation
sequence.
bir beceri
olarak
ele alınmamıştır.
vergisinde
zorunlu aşamalar
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
1-5. sınıflar içingümrük
Türkçe
derside öğrenme
alanları
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret Buna
assessment,
accrual Yeni
and collecting
are regulated
karşılık
Zelanda
İngilizce Öğretimi
Bakanlığı’na
bağlı ayrı
bir kuruluş
dinleme, konuşma,
okuma,
yazma
ile niteliği
görselolan by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
BilimlerProgramı’nda
Enstitüsü
Anabilim
Dalıizleme
Mali
Hukuk
(2008)
ve tosunma becerisi
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
okuma ve görsel
sunu
olarak
Kanunu
hükümlerine
uygunbelirlenmiştir.
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
başlık
olarak
sunulmamıştır.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm bir
customs
duties
has a different
form from the
Burada dil bilgisi
ayrı
birvergilerde
öğrenme
olarak
süreci,
diğer
oluşanalanı
süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
4.6
Beceri
belirtilmemiş, dil
bilgisi
alanları zorundadır.
içine
öncelikle
idariöğrenme
aşamada çözümlenmek
place.
However,Amaçları/Hedefleri
in the case of disputes not beingile İlgili BulAncak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
gular
yerleştirilmiştir. 6-8.
sınıf Türkçe
dersinde
okuma,
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
dinleme/izleme,Anahtar
konuşma,
yazma öğrenme alanKelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Bu
bölümde öğrenme alanlarına yönelik amaçların
Gümrük Uyuşmazlıkları
ları olarak belirtilmiş ve dil bilgisi bu öğrenme
Türkçe Öğretimi Program’nda (2006, 2009) ve
alanlarına dâhil edilmiştir.
Yeni Zelanda İngilizce Öğretimi Programı’nda
(2008) nasıl yer aldığına yönelik bulgulara ve
Yeni Zelanda İngilizce Öğretim Programı’nda
yoruma yer verilmiştir.
(2008) yer alan öğrenme alanları sözlü dil (dinleme ve konuşma), okuma, yazma ve kelime
Her iki program için “dinleme-dinleme/izleme”
bilgisidir. Dil bilgisine ayrı bir öğrenme alanı
becerisi için amaçlananlar şunlardır:
olarak yer verilmemiştir.
17
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 11: Dinleme-Dinleme/İzleme Becerisi Amaçları
1-5. Sınıf (2009)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
6-8. Sınıf (2006)
Primary-Secondary (2008)
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
1. Dinleme Kurallarını
1. Dinleme/izleme kurallarını
1. Kişiler arası bağlam
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Uygulama
uygulama
2. İçerik
2. Dinlediğini Anlama
2. Dinleneni/izleneni
anlama
ve
CUSTOM
DUTIES
çözümleme
2
3. İletim (mesaj)
3. Tür, Yöntem ve
3 yapıları
4. Dil
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
Tekniklere Uygun 2
3.Dinlediklerini/izlediklerini
5. Yüksek
AnadilLisans
desteği
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı
Öğrencisi
Dinleme
değerlendirme
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
4. Söz varlığını zenginleştirme
Özet: Gümrük vergisi,
gümrüğe
tabi olan ticarialışkanlığı
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
5. Etkili
dinleme/izleme
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
kazanma
miktarı veya değeri
üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Türkçe Öğretim
Programı’nda
(2006,
2009)
Yeni
İngilizce
türüdür.
Aynı zamanda harcamalar
üzerinden
alınan varlığını
instrument inzenginleştirme,
addition to its economic,
socialZelanda
and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
dinlemeye yönelik
kazanımların,
Zelanda
(2008)tax,ana
kurumlar
vergisi gibi belirliYeni
aralıklarla
alınan bir Öğretim
regular basisProgramı’nda
like income tax and corporate
as dil desteğiyle
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
İngilizce Öğretim
Programı’nda
(2008)
benzer
Burada
ana dil desteğinin
eşyanın
gümrüğe geldiği anda
bir defaya
mahsus sağlanmaya
are collected onlyçalışılmıştır.
once when commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
olduğu ancak farklı
başlıklar
altında
yer aldığı
Yeni
ana dil
Usul Kanunu
(VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu bulunması
the second item
of taxZelanda’da
procedural law, İngilizcenin
custom
kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
are excluded from this law. Therefore,
görülmektedir. kanun
Türkçe
Öğretim Programı’nda
veduties
ikinci
dil olma özelliğinden kaynaklanmakgümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
(2006, 2009) yerile alan
kuralları uygulama ile tür,
tadır.
Türkçe Öğretim Programı’ndaki (2006)
dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with commodities
subject to becerisine ise
yöntem ve tekniklere
uygun
dinleme,
Yenisistematik
Zealışkanlık
kazandırma
ve izleme
işlemlerin
sırasına
göre
bir
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde
olduğu
TurkeyZelanda
and continuing
with operation
sequence. Programı’nda
landa İngilizce Öğretim
Programı’nda
(2008)
dilgibi Yeni
İngilizce
Öğretim
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk işlenmiştir.
ve tahsil aşamaları
Gümrük
ve Ticaret (2008)
assessment,
accrual and collecting are regulated
yapıları başlığı altında
Türkçe
Öğretim
rastlanılmamıştır.
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı’ndaki Gümrükler
(2006,
2009)
anlama,
çözümle
veBilimler Enstitüsü
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
process
disputes over
Türkçe
Öğretim
Programı’nda
(2006, 2009) ve
türetilmiĢtir.
değerlendirme becerileri
Yeni doğan
Zelanda
İngilizce
Gümrük
vergisinden
uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
İngilizce
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir Yeni
processZelanda
of other taxes.
Customs Öğretim
duty disputes Programı’nda
Öğretim Programı’nda
(2008)
kişiler
arası
bağyapıya sahiptir.
Gümrük
vergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
“konuşma”
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. (2008)
place. However,
in the case ofbecerisi
disputes notiçin
being amaçlananlar
lam, içerik ve iletim
sunulmaya
Ancak ileidari
aşamada çalışılmıştır.
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
şunlardır:
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Türkçe Öğretim Programı’ndaki (2006) söz
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
18
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 12: Konuşma Becerisi Amaçları
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
1-5. Sınıf (2009)
6-8. Sınıf (2006)
Primary-Secondary (2008)
1
ĠDARĠ
AġAMADA
ÇÖZÜM
YOLLARI
1. Konuşma Kurallarını
1. Konuşma kurallarını uygulama
1. Kişiler Arası Bağlam
Uygulama
ADMINISTRATIVE
2. Sesini ve bedenSOLUTIONS
dilini etkili TO DISPUTES
2. İçerik OVER
2. Kendini Sözlü Olarak
İfade Etme
Kullanma
CUSTOM DUTIES
3. İletim (Mesaj)
3. Hazırlıklı konuşmalar2yapma
4. Sözlü Olmayan Cevaplar
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
3. Tür, Yöntem ve
4. Kendi konuşmasını değerlendirme 5. Dil Yapıları
2
Tekniklere Uygun
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
5. Kendini
sözlü
olarakSalihli
ifadeMYO,
etmeDıĢ Ticaret Bölümü
Celal Bayar
Üniversitesi
Konuşma
alışkanlığı kazanma
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Türkçe Öğretim
Programı’nda
(2006,
Yeni
İngilizce Öğretim
miktarı
veya değeri üzerinden
alınan,2009)
ekonomik, değerlendirme
subject to customs ise
which
is Zelanda
based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
konuşmaya yönelik
kazanımların,
İngilizce
(2008)
dış ticaret ve
ekonomi politikası aracı
olan bir vergi Programı’nda
tariff that is a foreign
trade andkişiler
economicarası
policy bağlam, içerik
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Öğretim Programı’nda
(2008)
iletim
başlıkları
incelenmiştir.
Türkçe
dolaylı bir vergi
türü olanfarklı
gümrük başlıklar
vergisi, gelir ve ve
fiscal
functions.
Since theyaltında
are not collected
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
altında yer aldığıvergi
görülmektedir.
Öğretim
Programı’ndaki
(2006)
türü olmadığından,Türkçe
dış ticarete
konu olan Öğretim
an indirect tariff
on expenditures, custom
duties kendini sözlü
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Programı’nda (2006,
2009) yer alan kuralları
olarak
ifade etme alışkanlığı kazanmaya ise Yeni
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul
Kanunu
(VUK)’nun
ikinci
maddesine
göre
bu
the
second
item of tax procedural
custom
uygulama ve tür,
yöntem ve tekniklere uygun
Zelanda
İngilizce
Öğretimlaw,Programı’nda
(2008)
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
vergilerinin
usul ve
uygulama
esasları 4458 rastlanılmamıştır.
procedures and practises of custom duties are
konuşma, sesinigümrük
ve beden
dilini
etkili
kullanma
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticareteÖğretim
konu olan eşyanın
Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Yeni Zelanda İngilizce
Programı’nda
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak Türkçe
created beginning
with Programı’nda
commodities subject (2006,
to
Öğretimi
2009) ve
işlemlerin cevaplar
sırasına
göre
sistematik
international trade entering customs territories of
(2008) sözlü olmayan
ve dilbiryapıları
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Yeni
TurkeyZelanda
and continuing
with operation
sequence. Programı’nda
İngilizce
Öğretimi
gümrük vergisinde
de zorunlu
aşamalar
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
başlığı altında işlenmiştir.
Türkçe
Öğretim
Prograbecerisi
için amaçlananlar
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret (2008)
assessment,“okuma”
accrual and collecting
are regulated
mı’ndaki (2006,Bakanlığı’na
2009) kendini
sözlü
olarakniteliği
ifadeolan by General Directorate of Customs as a part of
bağlı ayrı
bir kuruluş
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlerşunlardır:
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
etme, hazırlıklı konuşmalar
yapma
ve konuşmayı
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Tablo
13:uyuşmazlıkları
Okuma Becerisi
Amaçları
yapıya sahiptir. Gümrük
vergisi
have to be
resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1-5. Sınıf (2009)
6-8. Sınıf (2006)
Primary-Secondary
(2008)
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
1. Okuma Kurallarını
Okuma
kurallarını
1.
Konu Geliştirme
Anahtar Kelimeler: 1.
Gümrük,
Gümrük
Vergisi,Uygulama
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları2. Okuduğu metni anlama ve
Uygulama
2.
Dil Yapıları
2. Okuduğunu Anlama
çözümleme
3. Anlam Kurma
3. Okuduğu metni değerlendirme
4. Söz Varlığını Geliştirme
4.Söz varlığını
5. Tür, Yöntem ve Tekniklere
Uygun Okuma
Zenginleştirme
5. Okuma alışkanlığı kazanma
19
3.
Kelime Bilgisi
4.
Düzen/Plan
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Türkçe Öğretim Programı’nda (2006, 2009) yer
ilişkili olduğu düşüncesiyle kelime bilgisi başlığı
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
alan kuralları uygulama ile tür, yöntem ve tekniklere
ile verilmiştir. Türkçe Öğretim Programı’ndaki
1
ĠDARĠ AġAMADA
uygun okuma, Yeni Zelanda İngilizce
Öğretim ÇÖZÜM
(2006)YOLLARI
okuma alışkanlığı
kazanmaya ise Yeni
Programı’nda (2008) konu
geliştirme, dil yapıları
Zelanda
İngilizce Öğretim
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER Programı’nda (2008)
ve düzen/plan başlığı altında işlenmiştir. Türkçe
rastlanılmamıştır.
CUSTOM DUTIES
Öğretim Programı’ndaki (2006, 2009) anlam 2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
Türkçe
Öğretimi
Programı’nda (2006, 2009) ve
kurma, anlama, çözümleme,
değerlendirme
ve
söz
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. MaliYeni
Hukuk Zelanda
Programı Yüksek
Lisans Öğrencisi
İngilizce
Öğretimi Programı’nda
Bayar Üniversitesi
varlığını zenginleştirme ise Yeni3 Celal
Zelanda
İngilizceSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
(2008) “yazma” becerisi için amaçlananlar
Öğretim Programı’nda (2008) kelime bilgisiyle
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari şunlardır:
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının
önemli bir Becerisi
commodities’quantity
Tabloyanında
14: Yazma
Amaçlarıand value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
1-5. Sınıf (2009)
6-8.gümrük
Sınıfvergisi,
(2006)
Primary-Secondary
dolaylı bir vergi türü olan
gelir ve
fiscal functions. Since they
are not collected on (2008)
kurumlar vergisi
belirlikurallarını
aralıklarla alınan
bir
regular basis1.
like Konu
income tax
and corporate tax, as
1. Yazma Kurallarını
1. gibi
Yazma
uygulama
Geliştirme
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Uygulama eşyanın gümrüğe
geldiği anda
bir defaya mahsus
are collected2.
onlyCümle
once when
commodities ve
subject
2. Planlı
yazma
Geliştirme
Dil Yapıları
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
2. Kendini YazılıUsul
Olarak
3. Farklıikinci
türlerde
metinler
3. Kelime
Bilgisilaw,
Geliştirme
Kanunu (VUK)’nun
maddesine
göre buyazma
the second item
of tax procedural
custom
duties are excluded from this law. Therefore,
İfade Etme kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
4. Kendi
değerlendirme
4. Metin
gümrük vergilerinin
usul veyazdıklarını
uygulama esasları
4458
procedures and
practises Kontrolü
of custom duties are
3. Tür, Yöntem ve
Teksayılı
Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
5.
Kendini
yazılı
olarak
ifade
etme
5.
Düzeltme,
Yazım ve İmlâ
dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
niklere UygunileYazma
kazanma
Bölgesine girişindenalışkanlığı
başlayıp, eşyaya
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Yazım
noktalama
oluşturulmuştur.6.Diğer
tüm ve
vergilerde
olduğukurallarını
gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde uygulama(6-7-8)
de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
BilimlerYeni
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to Programı’nda
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs
and Economy
Ministry
according
Türkçe ÖğretimGümrükler
Programı’ndaki
(2006,
2009)
Zelanda
İngilizce
Öğretim
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
doğan uyuşmazlıkların
çözüm (2008)
customs duties
has kontrolü
a different form
from the
kuralları uygulama
ilevergisinden
tür, yöntem
ve tekniklere
metin
olarak
sunulmaktadır.
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
uygun yazma, Yeni
İngilizce
benzerlik
yapıya Zelanda
sahiptir. Gümrük
vergisi Öğretim
uyuşmazlıkları Bu
havekazanımlar
to be resolved açısından
administrativelyprogramların
in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Programı’nda Ancak
(2008) idari
dil yapıları,
söylenebilse
decanTürkçe
aşamada düzeltme,
çözümlenemeyen gösterdiği
solved administratively,
legal action
be taken. Öğretim Prog1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
yazım ve imlâ ile verilmiştir. Türkçe Öğretim
ramı’ndaki
(2006)Custom
yazma
alışkanlığı
kazandırma
Key words: Custom,
Duties,
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Programı’nda (2006,
yer alan kendini yazılı
Yeni Zelanda İngilizce Öğretim Programı’nda
Gümrük2009)
Uyuşmazlıkları
olarak ifade etme, Yeni Zelanda İngilizce Öğretim
Programı’nda (2008) konu, cümle, kelime bilgisi
geliştirme ile ifade edilmiştir. Türkçe Öğretim
Programı’ndaki (2006) değerlendirme becerisi,
(2008) yer almamaktadır.
Türkçe Öğretimi Programı’nda (2006, 2009) yer
alan “görsel okuma ve görsel sunu” becerisi için
amaçlananlar şu şekildedir:
20
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 15: Görsel Okuma ve Görsel Sunu Becerisi Amaçları
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Görsel Okuma Ve Görsel Sunu
1-5. Sınıf (2009)
1. Görsel Okuma
2. Görsel Sunu
Dinleme/İzleme
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
6-8. Sınıf (2006)
Primary-Secondary (2008)
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
İzleme, dinleme
Bu beceriye rastlanılmamıştır.
CUSTOM
DUTIES
becerisinin
içinde
sunulmuştur.
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Görsel okuma ve Celal
görsel
sunu3 Celal
Türkçe
ÖğretimSalihli MYO,
başlıkDıĢolarak
söz edilmemiş ve diğer becerilerin
Bayar Üniversitesi
Ticaret Bölümü
Programı’nda (2009) ayrı bir beceri olarak yer
kazanımlarında da yer almamıştır.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
alırken bu beceriye
6. ve
sınıf düzeyinde
“izleeşyanın
yer 8.
değiştirmesi
nedeniyle, bu
eşyanın
from the movement of commercial commodities
Programı’nda
(2006, 2009) ve
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, Türkçe
subject toÖğretimi
customs which
is based on those
me” becerisi olarak
ile birlikte
kısmen
sosyal“dinleme”
ve mali fonksiyonlarının
yanında
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Zelanda
İngilizce
Öğretimi
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi Yeni
tariff that
is a foreign
trade and economic
policy Programı’nda
yer verilmiştir. Yeni
Zelanda İngilizce Öğretim
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
(2008)
“dil bilgisi” becerisi için amaçlananlar
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Programı’nda (2008)
ise “izleme ve sunma”dan bir
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir şunlardır:
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
7. Sınıf
6. Sınıf
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır.
Gümrük
Vergi Becerisi
to foreign trade
arrive at the custom. According to
Tablo
16:vergileri,
Dil Bilgisi
Amaçları
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
1-5. Sınıf (2009)
6-8. Sınıf
Primary-Secondary
gümrük vergilerinin
usul ve(2006)
uygulama esasları 4458
procedures and practises
of custom duties (2008)
are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
1.
Kelimenin
yapı
özellikleriyle
ilgili
bilgi
ve
kuile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden
başlayıp,
eşyaya uygulanacak
ralları
kavrama
ve uygulama created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
2. Kelime
türleriyle
ve kuralları
kavraoluşturulmuştur. Diğer
tüm vergilerde
olduğuilgili
gibi bilgi
Turkey
and continuing
with operation
sequence.
Diğer
becerilerin içinde
gümrük vergisindema
de ve
zorunlu
aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
uygulama
sunulmuştur.
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
1.
Kelime
türleriyle
ilgili
bilgi
ve kuralları
kavra-Ministry
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,
Gümrük
Customs
and Economy
according
Programı
Yüksekma
Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
ve Öğrencisi
uygulama
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
2. Fiillerin
yapı özellikleriyle
ilgili bilgi
ve taxes.
kural-Customs duty disputes
süreci, diğer vergilerde
oluşan süreçten
farklı bir
process
of other
yapıya sahiptir. Gümrük
vergisi ve
uyuşmazlıkları
ları kavrama
uygulama have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari 3. aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
Fiil kiplerinde
zaman ve anlam
kaymasıyla legal
il- action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
gili bilgi ve kuralları kavramaKey
ve words:
uygulama
Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler:
Gümrük,
Gümrük
Vergisi,
Disputes
4. Ek
fiille ilgili
bilgi
ve kuralları
kavrama ve uyGümrük Uyuşmazlıkları
Ayrı bir hedef yoktur.
8. Sınıf
gulama
5. Zaman ve kip çekimlerindeki birleşik yapıların
özellikleriyle ilgili bilgi ve kuralları kavrama ve
uygulama
1. Fiilimsiler ile ilgili bilgi ve kuralları kavrama
ve uygulama
2. Cümleyle ilgili bilgi ve kuralları kavrama ve
uygulama
3. Anlatım bozukluklarını belirleme ve düzeltme
21
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
İlköğretim 1. ve 5. sınıf Türkçe Dersi Öğretim
yer alan dil bilgisi becerisiyle kazandırılmak
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
Programı’nda (2009) ve Yeni Zelanda İngilizce
istenenler kelime yapısı, kelime türü, fiil kök ve
1
AġAMADA
Öğretim Programı’nda (2008) ĠDARĠ
dil bilgisi
ayrı bir ÇÖZÜM
ekleri,YOLLARI
cümle ve anlatım
bozuklukları şeklindedir.
beceri alanı olarak eleADMINISTRATIVE
almamış, bu beceri SOLUTIONS
diğer
DISPUTES OVER
YeniTO
Zelanda
İngilizce Öğretimi Programı’nda
becerilerinin içinde hissettirilmiştir. İlköğretim 6.
CUSTOM DUTIES
(2008) yer alan “kelime bilgisi” becerisine yönelik
ve 8. sınıf Türkçe Öğretim Programı’nda (2006) 2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
bulgular
şu şekildedir:
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal 17:
BayarKelime
ÜniversitesiBilgisi
Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü
Tablo
Becerisi
Amaçları
1-5. Sınıf (2009)
Sınıftabi(2006)
Özet: Gümrük vergisi, 6-8.
gümrüğe
olan ticari
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
Ayrı bir hedef
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
bulunmamaktadır.
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
(2008)
Abstract: Custom Primary-Secondary
duty is a kind of tariff arising
from the movement of commercial commodities
1.
Kelime
Bilgisi
subject
to customs
which is based on those
commodities’quantity
and value.
It is are a kind of
2.
Kelimelerin Odak
Noktası
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı
bir bir
vergi öğrenme
türü olan gümrük
vergisi,
gelir ve melerin
fiscal functions.
they are
not collected on ise kelimelerin
Kelime bilgisinin
ayrı
alanı
olarak
odakSince
noktası
kazanımında
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi Zelanda
türü olmadığından,
dış ticarete
konu olan hangi
an indirect
tariff alanlarında
on expenditures, custom
duties belirtilmiştir.
ele alındığı Yeni
İngilizce
Öğretim
konu
yer aldığı
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere
alınmaktadır.
vergileri, Vergi Ülkemizde
to foreign trade yapılan
arrive at theakademik
custom. According
to
Programı’nda (2008)
bu beceri
ile Gümrük
kazandırılmak
çalışmalara
rağmen
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
istenenler, Türkçe
Öğretim
Programı’nda
Programları’nda
kanun
kapsamı dışında
tutulmuştur. (2006,
Bu nedenle, Türkçe
duties are Öğretim
excluded from
this law. Therefore, (2006, 2009)
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
2009) diğer becerilerin
içinde
yer düzenlenmiştir.
almaktadırBuanalmayan
bu bilginin
Yeni 4458.
Zelanda İngilizce
sayılı Gümrük
Kanunu’nda
kanun yer
regulated
by customs
law numbered
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
cak bu becerilerin
içeriği
Yeni başlayıp,
Zelanda
İngilizce
Programı’nda
(2008)
yer alışı örnek
Bölgesine
girişinden
eşyaya
uygulanacak Öğretim
created beginning
with commodities
subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Öğretim Programı’nda
(2008)
daha
biroperation
özelliktir.
oluşturulmuştur.
Diğer
tüm ayrıntılı
vergilerde olarak
olduğu gibi alınması
Turkey and gereken
continuing with
sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
ele alınmıştır. Yeni
Zelanda
İngilizce
Öğretim
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
4.7
Ölçme-Değerlendirme İle İlgili Bulgular
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Programı’nda (2008)
kelime
bilgisine
yönelik
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
başlıklardan bir tanesini
kelime bilgisi oluşturmakTürkçe
Öğretim Programı’ndaover
(2006, 2009) ve
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer
vergilerde
oluşanöğrencilerin
süreçten farklı bir Yeni
processZelanda
of other taxes.
Customs Öğretim
duty disputes Programı’nda
tadır. Bu kazanımda
dikkati
çeken
İngilizce
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
idari aşamadaneçözümlenmek
zorundadır. (2008)
place. However,
in the case of disputes not being
var olan kelimeöncelikle
listelerinden
kadar kelime
ölçme-değerlendirmeye
yönelik bulgular
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
bilmesi gerektiğinin
belirtiliyor
olmasıdır.
Kelişu şekildedir:
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
22
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 18: Ölçme ve Değerlendirme Yaklaşımı
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
1-5. Sınıf (2009)
• Ürün odaklı
• Süreç odaklı
6-8. Sınıf (2006)
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
İngilizce (Primary/Secondary)
• Öğrenme için
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
• Öğretim sürecinin başında
Tutum ve durum değerlendirme
• Öğretmen tarafından
• Öğrenciler tarafından
2
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
2
• Öğretim sürecinde
Celaldeğerlendirme
Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı
Süreç odaklı değerlendirme
3
Yüksek Lisans Öğrencisi
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
• Çıktıları (başarıyı)
değerlendirme
Özet: Gümrük
vergisi, gümrüğe
tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
İlköğretim 1-5. dış
sınıf
Türkçe
dersinin
ölçme
ve
öğrenmenin
diğer
becerilere
katkısı
ve İngilizce
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition
to its
economic, social
and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
öğrenme
bilgitax,edinmedeki
rolü
değerlendirmesi
ürünvergisi
ve süreç
odaklı
olarak
kurumlar
gibi belirli
aralıklarla
alınan bir öğrenmenin
regular basis like income
tax and ve
corporate
as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
İngilizce
öğrenmenin tegerçekleştirilmektedir.
Bu yaklaşımlar
eşyanın gümrüğe
geldiği anda bir6-8.
defayasınıf
mahsus üzerinde
are collected durulmuştur.
only once when commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
kullanma
ile sözlü, görsel ve
düzeyinde de devam
ederken
buikinci
seviyede
Usul Kanunu
(VUK)’nun
maddesineölçgöre bu melinde
the second ise
itemanlama,
of tax procedural
law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
metin
üretmek
vardır.duties
Bunun
aracı olarak
me-değerlendirme
aşamalandırılmış
ve öğretim
gümrük
vergilerinin usul ve uygulama
esasları 4458 yazılı
procedures
and practises
of custom
are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ve bunlar
sürecinin başında
tutum
öğrenci
durumlarını
ile dış
ticareteve
konu
olan eşyanın
Türkiye Gümrük metin
Throughtemelli
this law, etkinliklere
a systematizationyer
has verilmiş
been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
daentering
öğrenenlerin
dil becerilerinin
gelideğerlendirme yer
almıştır.sırasına
Yeni Zelanda
İngilizce
işlemlerin
göre
bir
sistematik sonucunda
international trade
customs territories
of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Türkiye
ve Yeni
Zelenda dil
gümrük vergisinde
de zorunlu
aşamalar
olan tarh, şeceği
Like all belirtilmiştir.
other taxes, compalsive
levels such
as
Öğretim Programı’nda
(2008)
da buna
benzer
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
noktalarının
farklı
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan öğretim
by Generalprogramlarının
Directorate of Customsodak
as a part
of
biçimlendirici birBakanlığı’na
1 değerlendirme yaklaşımı vardır.
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
olduğu
ve amaçlar
bakımından
Türkçe Öğretim
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
of
disputes over
türetilmiĢtir.
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
5. TARTIŞMAGümrük
ve SONUÇ
(2006,
2009)
kapsamlı olduğu
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir Programı’nın
process of other taxes.
Customs
dutydaha
disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
görülmektedir.
idari aşamada
çözümlenmek
place. However, in the case of disputes not being
Türkçe Öğretimöncelikle
Programı’nın
(2006,
2009) zorundadır.
genel
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
amaçları ile öğrencilerin
dil becerilerini
geliştirmeTürkçe
Öğretimi
Programı’nın
Key words:
Custom, Custom
Duties, Custom (2006, 2009)
Anahtar temel
Kelimeler:
Gümrük, Gümrük
Vergisi,
Disputes
nin yanında öğrencinin
becerilerini,
zihinsel
genel
amaçlarında dil kullanımı; konuşma/sözlü
Gümrük Uyuşmazlıkları
eşyanın yer değiştirmesi
Ürün odaklı değerlendirme
becerilerini, bilgiye ulaşma, bilgiyi kullanma ve
ve yazma/yazılı olarak ayrılmışken Yeni Zelanda
İngilizce Öğretim Programı’nın (2008) genel
amaçlarında dil kullanımı amaç, hedef kitle ve
çeşitli metin formlarına göre ayrılmaktadır. Dil
kullanımı açısından Yeni Zelanda İngilizce Öğretim Programı’nın (2008) daha çeşitli olduğu
görülmektedir.
üretme becerilerini, kişisel gelişimlerini ve millî,
manevi, ahlaki, tarihî, kültürel, sosyal, estetik ve
sanatsal değerlerini geliştirmek hedeflenmektedir.
Yeni Zelanda İngilizce Öğretim Programı (2008)
genel amaçları ise İngilizce becerisini geliştirmeyi temele almaktadır. Bu programda, İngilizce
23
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Değerler açısından programlara bakıldığında
İngilizce Öğretimi Programı’nda (2008) anlam
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
ve yapı öğretimi üzerinde durulmuştur.
Türkçe Öğretimi Programı’nda (2006, 2009) de1
ĠDARĠ
AġAMADA
ğerler millî, manevi, ahlaki, tarihî,
kültürel,
sosyal, ÇÖZÜM YOLLARI
Türkçe Öğretim Programı’nda (2006, 2009)
estetik ve sanatsal olarak
ayrı ayrı yer alırkenSOLUTIONS
Yeni
ADMINISTRATIVE
TO DISPUTES OVER
Türkçe bir ders olarak ele alındığında öğrenmeZelanda İngilizce Öğretim Programı’ndaCUSTOM
(2008) DUTIES
öğretme süreci beş aşamadan oluşmaktadır. Yeni
değerlere yer verilmemiştir. DeğerlerSelin
eğitimine
2
3
KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
Zelanda
İngilizce
Öğretim Programı’nda (2008)
Türkçe Öğretim 2 Programı’nda
(2006,
2009)
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malisürecin
Hukuk Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi ve bunun için bir
desteklenmesi
önemlidir
3
Celal Bayar
daha belirgin bir vurgu yapılmıştır.
SonÜniversitesi
yıllardaSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
sıra takip edilmelidir. Öğretim sürecinin başında
değerler eğitiminin
önemi
vurgulanırken
Yeni
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari doğru
Abstract:
dutygereklidir.
is a kind of tariff
birCustom
ölçme
Dilarising
öğretim sürecinde
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Zelanda İngilizce
Öğretim
Programı’nda
(2008)
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, dilin
subjectsözcük,
to customs
which
is
based
on
those
cümle, paragraf ve metin boyutunda
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
bu ögelere rastlanmamıştır.
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi ele
tariff
that is a foreign
and economicTüm
policy becerilerin bir
alınması
söztrade
konusudur.
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve arada
fiscal functions.
they are sürecinde
not collected on
olduğuSince
öğretim
sözlü, yazılı ve
Yapılandırmacı dolaylı
yaklaşım
ile oluşturulan Türkçe
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü (2006,
olmadığından,
dış bu
ticarete
konu olan görsel
an indirect
tarifföğretimi
on expenditures,
custom
dilin
esastır
ve duties
buna akademik ve
Öğretim Programı’nda
2009)
yaklaşıeşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
diltrade
dearrive
dâhil
edilmelidir.
Sınıf
olmak üzere
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri,
Vergi sosyal
to foreign
at the
custom. According
to dışı bağlamda
mın gereği ile temele
alınan
ilkeler
vardır.
Yeni
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
ve öğrencilerin
nasıl öğreneceklerini
kanun
kapsamı Programı’nda
dışında tutulmuştur. (2008)
Bu nedenle, öğrenmek
duties are excluded
from this law. Therefore,
Zelanda İngilizce
Öğretim
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
de öğrenme-öğretme
Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun öğrenmeleri
regulated by customs
law numbered 4458. sürecinde yer
ise dilin sosyal sayılı
ve akademik
yönü
olduğu yakile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bu with
sürece
öğrencilerin
Bölgesine
girişinden başlayıp,
eşyaya
uygulanacak almalıdır.
created beginning
commodities
subject to etkin katılımı
laşımından hareket
edilmiştir.
Türkçe
Öğretimi
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
ve dioluşturulmuştur.
tüm vergilerde
olduğu gibi tecrübe
Turkey andtemelli
continuingöğrenmeyi
with operation destekleyecek
sequence.
Programı’nda (2006,
2009)Diğer
tematik
bir yaklaşım
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
bağlamını
olacaktır. Süreç
tahakkuk ve Yeni
tahsil aşamaları
Gümrük
ve Ticaret lin
assessment,
accrual anlamada
and collecting yararlı
are regulated
üzerinde durulmuşken
Zelanda
İngilizce
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
programlar
incelendiğinde,
Yeni
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlerbakımından
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
Öğretimi Programı’nda
(2008)
Yeni Zelanda’da
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
Zelanda
İngilizce Öğretim Programı’nda (2008),
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan bir
uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
İngilizcenin edinilen
ve
öğrenilen
dil olduğu
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir sürece
process of
other fazla
taxes. Customs
duty disputes dâhil edildiği
daha
dil becerisinin
yapıya sahiptir.
vergisiyaklaşımı
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
gerçeğinden hareketle
bir dilGümrük
öğretim
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. görülmektedir
place. However, in the
disputes not
being
vecase
buofaçıdan
program
örnek teşkil
Ancak
idari merkezde
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
belirlenmiştir. Öğrencinin
olduğu,
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
etmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
farklılıkların dikkate alındığı Türkçe Öğretim
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Programı’nda (2006,
çözüm ve süreç odaklı
Gümrük2009)
Uyuşmazlıkları
Dil öğretiminin genel çıktılarına bakıldığında
bir yaklaşım söz konusudur. Yeni Zelanda İngilizce
Türkiye ve Yeni Zelanda programlarında dil beceÖğretim Programı’nda (2008) ise dil öğretiminin
rilerinin yanında temel becerilerin geliştirilmesi de
uzun sürecinden söz edilirken bireysel farklılıkamaçlanmaktadır. Temel becerilere Türkçe Öğretim
ların programın odağında olduğu ve öğretimin
Programı’nda (2006, 2009) ağırlık verilirken Yeni
bu farklılıklara göre şekillendiği görülmektedir.
Zelanda İngilizce Öğretim Programı’nda (2008)
Türkçe Öğretim Programı’nda (2006, 2009)
dil becerileri üzerinde durulmuştur. Burada öğrebeceri yaklaşımı söz konusuyken Yeni Zelanda
nenlerin dili bağlama uygun olarak kullanmayı
24
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
öğrenmeleri önemlidir. Öğrenenler, metinleri
Öğretim Programı’nda (2008) dilin bağlamından
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
çözümleyerek ve sorgulayarak dilin gücünü
hareketle resmî ve resmî olmayan dil üzerinde
1
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
anlayacak, bütün metin biçimlerinden
tat alacak ÇÖZÜM
durulması
Türkçe öğretimi için örnek oluşturabive edebiyat ile değerlerini
geliştireceklerdir.
Bu
lecekken
Türkçe Öğretim
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER Programı’ndaki (2006,
beceriler, edinilen ve öğrenilen İngilizce
için DUTIES
2009) alışkanlık kazandırma, izleme ve sunum
CUSTOM
geçerlidir ve İngilizce başarısı bütün öğrenme 2 yapma becerileri
de Yeni Zelanda’da İngilizce
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
alanları için bir araçtır.
Yeni Zelanda İngilizce
öğretimi için örnek oluşturabilir. Türkiye ve
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Üniversitesi Salihli MYO,
Ticaret Bölümü
Öğretim Programı’nın (2008)Celal
dilBayar
becerilerine
YeniDıĢZelanda
programları arasında okuma ve
yönelik hedefleri
Türkçe
öğretimi
için
örnek
benzerlik
göstermektedir
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari yazma
Abstract: becerileri
Custom duty is de
a kind
of tariff arising
eşyanın
yer
değiştirmesi
nedeniyle,
bu
eşyanın
from
the
movement
of
commercial
commodities
olabilecek düzeydedir.
ancak alışkanlık kazandırmak konusunda Türkçe
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Öğretimi
Programı (2006) örnek oluşturabilir.
ticaret ve ekonomi politikası
olan birve
vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Türkçe ÖğretimidışProgramı’nda
(2006,aracı
2009)
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi
türü olan gümrük
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Yeni Zelanda İngilizce
Öğretimi
Programı’nda
Kelime
bilgisinin hem okuma becerisiyle birlikte
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergikonuşma,
türü olmadığından,
dış ticarete
konu olan hem
an indirect
tariffbir
on expenditures,
(2008) dinleme,
yazma
ve okuma
de ayrı
öğrenme custom
alanıduties
olarak ele alındığı
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
becerileri ortak olmak
olarak
alırkenGümrük
Yeni vergileri,
Zelanda
üzereyer
alınmaktadır.
Vergi Yeni
to foreign
trade
arrive
at
the
custom.
According
to
Zelanda İngilizce Programı’nda
(2008)
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
İngilizce Öğretim
Programı’nda
(2008)
kelime
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, bu
duties
are excluded
from this law. Therefore,
beceri
ile kazandırılmak
istenenler, Türkçe
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
bilgisi ve 6-8. Sınıf
Öğretimdüzenlenmiştir.
Programı’nda
sayılıTürkçe
Gümrük Kanunu’nda
Bu kanun öğretiminde
regulated by customs
numbered 4458.
diğer law
becerilerin
içinde yer almakile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
(2006) dil bilgisi
de bir
öğrenme
Bölgesine
girişinden
başlayıp,alanı
eşyaya olarak
uygulanacak tadır
createdancak
beginning
with
commodities
subject
to
bu beceriye Yeni Zelanda
İngilizce
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
görülmektedir.oluşturulmuştur.
İlköğretimDiğer
1-5.
Sınıf
Türkçe
tüm vergilerde olduğu gibi Programı’nda
Turkey and continuing
with ayrıntılı
operation sequence.
(2008)
olarak yer verilmiştir.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Programı’nda (2009)
öğrenme
tahakkuk bir
ve tahsil
aşamaları alanı
Gümrükolarak
ve Ticaret Bu
assessment,
accrual be
andbeceriye
collecting are
regulatedbaşlıklardan bir
programda
yönelik
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
görsel okuma veGümrükler
görsel
sunu
yer
almaktadır.
6-8.
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and
Economy
according
tanesini
kelime
bilgisi
oluşturmaktadır.
Bu kazaProgramı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
Sınıf Türkçe Öğretim
Programı’nda
(2006)
izleme
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm nımda
customs dikkati
duties hasçeken
a different
form from thevar olan kelime
öğrencilerin
süreci, diğer
vergilerde
oluşan
süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
becerisi dinlemeyle
birlikte
yer
alırken
sunma
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları listelerinden
have to be resolved
in the
first
ne administratively
kadar kelime
bilmesi
gerektiğinin
idari
aşamadaele
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
becerisi ayrı biröncelikle
beceri
olarak
alınmamıştır.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen belirtiliyor
solved administratively,
legal action
can be taken.ilk 3000 kelime
olmasıdır.
Belirlenen
1
uyuşmazlıklarda
yargı yolunaProgramı’nda
başvurulabilmektedir.
Yeni Zelanda İngilizce
Öğretimi
Key words: Custom,
Custom Duties,
Custom
öğrenenlerin
seviyelerine
göre
dağıtılmıştır. KeAnahtar Kelimeler:
Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
(2008) ise bu becerilere
rastlanılmamıştır.
Bu
limelerin odak noktası başlığında ise kelimelerin
Gümrük Uyuşmazlıkları
beceriler açısından Türkçe Öğretim Programı
(2006, 2009) örnek teşkil etmektedir.
hangi konu alanlarında (kişisel detaylar, sağlık,
vücudun bölümleri, aile, zaman, renkler…) yer
aldığı belirtilmiştir. Ülkemizde yapılan akademik
çalışmalara rağmen Türkçe Öğretim Programlarında (2006, 2009) yer almayan bu bilginin Yeni
Zelanda İngilizce Programı’nda (2008) yer alışı
örnek alınması gereken bir özelliktir.
Türkçe Öğretim Programı’nda (2006, 2009) dinleme ve konuşma becerisine yönelik kazanımların,
Yeni Zelanda İngilizce Öğretim Programı’nda
(2008) benzer olduğu ancak farklı başlıklar altında
yer aldığı görülmektedir. Yeni Zelanda İngilizce
25
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
İlköğretim 1-5. sınıf Türkçe dersinin ölçme ve GÖĞÜŞ, B., (1968). Türkçe öğretimi kılavuzu.
VERGĠSĠ
İstanbul: Milli Eğitim Basımevi
değerlendirmesi ürün veGÜMRÜK
süreç odaklı
olarakUYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA
gerçekleştirilmektedir. Bu yaklaşımlar
6-8. sınıf ÇÖZÜM YOLLARI1
GÖĞÜŞ, B., (1988). Uluslararası ana dili eğitimi
düzeyinde de devam ADMINISTRATIVE
ederken bu seviyedeSOLUTIONS
ölçTO DISPUTES OVER
örgütü.
Türk dilinin öğretimi toplantısı. Ankame-değerlendirme aşamalandırılmış ve öğretim
CUSTOM DUTIES
ra: Ankara Ü. Basımevi Ankara Üniversitesi
sürecinin başında tutum ve öğrenci durumlarını2
3
Selin KILINÇ , HaticeEğitim
YURTSEVER
Bilimleri
Fakültesi Yayınları: 160
değerlendirme yer2 almıştır. Yeni Zelanda İngilizce
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar
Üniversitesi SalihliKARASAR,
MYO, DıĢ TicaretN.,
Bölümü
(2000). Bilimsel araştırma yönProgramı’nda (2008) da buna benzer
biçimlendirici
temi. Ankara: Nobel Yayınları
bir değerlendirme yaklaşımı vardır.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
veya değeri
üzerinden
alınan,
subject to customs
which isEdebiyat
based on ve
thoseeğitim. Ankara:
C., (1999).
Türkçe Öğretimmiktarı
Programı
(2006,
2009)
veekonomik,
Yeni KAVCAR,
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Engin
Zelanda İngilizce
Programı
dış Öğretim
ticaret ve ekonomi
politikası(2008)
aracı olan incebir vergi
tariff
that is aYayınları
foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
lendiğinde her iki
programın
daolan
artıgümrük
ve eksi
yönledolaylı
bir vergi türü
vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
(2006).
İlköğretim
Türkçe
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir MEB,
regular basis
like income
tax and corporate
tax, as dersi (6, 7, 8.
rinin olduğu görülmektedir.
Yapılandışbuticarete
çalışmayla
vergi türü olmadığından,
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
programı.
Ankara: Devlet
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are Sınıflar)
collected only öğretim
once when commodities
subject
Türkçe öğretimine
yönelik
hazırlanan
programların
olmak
üzere alınmaktadır.
Gümrük
vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Müdürlüğü
Evi
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the Kitapları
second item of
tax procedural Basım
law, custom
gelişimine ve bundan
sonraki
kanun kapsamı
dışındaçalışmalara
tutulmuştur. Bu katkı
nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
MEB,
(2009). İlköğretim Türkçe dersi öğretim
sağlamak amaçlanmıştır.
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through
this law,ve
a kılavuzu
systematization
has Sınıflar).
been
programı
(1-5.
Ankara:
girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
KAYNAKLARBölgesine
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
entering customs
territories of
Devlettrade
Kitapları
Müdürlüğü
Basım Evi
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrükİngiltere
vergisinde ve
de zorunlu
aşamalar ilköğolan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
ALKIN, S., (2007).
Türkiye’de
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret OSMANOĞLU,
assessment, accrual and
are regulated
A.collecting
E., ve YILDIRIM,
G., (2013).
Bakanlığı’na
bağlıvatandaşlık
ayrı bir kuruluş
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
retim programlarındaki
eğitiminin
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs
and
Ministry
according
Mısır
veEconomy
Türkiye
6. sınıf
sosyaltobilgiler öğretim
Programı
Yüksek Lisans
Selinlisans
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
karşılaştırılması.
Yayınlanmamış
yüksek
türetilmiĢtir.
programları
Studies Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
duties has akarşılaştırması.
different form from Turkish
the
tezi. Ankarasüreci,
Üniversitesi,
Ankara
diğer vergilerde
oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Periodicalin For
The Languages,
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
haveInternational
to be resolved administratively
the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Literature
Andlegal
History
Turkish Or Turkic,
DEMİREL, Ö.,Ancak
(2006).idariKuramdan
aşamada uygulamaya
çözümlenemeyen
solved
administratively,
action canOf
be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
(6): 511-535
eğitimde program geliştirme. Ankara: Pegem
Key8words:
Custom, Custom Duties, Custom
Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
A YayınlarıAnahtar
Gümrük Uyuşmazlıkları
DEMİREL, Ö., (2007). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Pegem A Yayınları
ÖNCÜL, R., (2000). Eğitim ve eğitim bilimleri
sözlüğü. İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı
Yayınları
ERDEN, M., (1993). Eğitimde program değerlendirme. Ankara: Pegem A Yayınları
ÖZBAY, M., (1997). Türkçe öğretiminde programın önemi. Çağdaş Eğitim, 22 (232): 34-35.
ERTÜRK, S., (1984). Eğitimde program geliştirme.
Ankara: Yelkentepe Yayınları
ÖZBAY, M., (2006). Özel öğretim yöntemleri I.
Ankara: Öncü Kitap
26
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:240 K:527
I00-I21and Academic Science
International Peer-Reviewed
JournalJelofKodu:
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
SAĞLAM, M., (1999). Avrupa ülkelerinin eğitim TÜRKOĞLU, A., (1985). Fransa, İsveç ve Romanya
GÜMRÜKÜniversitesi
VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
sistemleri. Eskişehir: Anadolu
eğitim sistemleri. Ankara: Ankara Üniversitesi
1
YOLLARI
Eğitim Fakültesi YayınlarıĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
Eğitim
Bilimleri
Fakültesi Basımevi
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
The English Language
Learning Progressions, VARIŞ, F., (1994). Eğitim bilimine giriş. Ankara:
CUSTOM DUTIES
(2008). http://esolonline.tki.org.nz/ESOL-Online/
A.Ü. Eğitim Bilimleri Yay. 176.
2
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
Student-needs/English-Language-LearningYAMAN, H., ve DEMİRTAŞ, T., (2013). Ana
Celal BayarTarihi:
Üniversitesi
Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Progressions 2(Erişim
05.10.2014)
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,dili
DıĢ Ticaret
Bölümü
öğretim
programlarının temel özellikleri.
The New Zealand Curriculum. http://nzcurricuDünyada ana dili öğretimi –program inceleÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
frommelerithe movement
commercial
commodities
lum.tki.org.nz/The-New-Zealand-Curriculum
(Ed.ofHavva
Yaman).
Ankara: Pegem
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
(Erişim Tarihi:
sosyal 05.10.2014)
ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
and value. It is are a kind of
Akademi Yayınları
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
The New Zealand
Education
Anvergisi,
overview.
H.,on(2008). Sosyal
dolaylı
bir vergi türüSystem
olan gümrük
gelir ve YILDIRIM,
fiscal functions. A.,
Sinceve
theyŞİMŞEK,
are not collected
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
http://www.minedu.govt.nz/~/media/MinEdu/
bilimlerde
araştırma
Ankara:
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect
tariff onnitel
expenditures,
customyöntemleri.
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Files/EducationSectors/InternationalEducation/
Seçkin
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign
tradeYayınları
arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
ForInternationalStudentsAndParents/NZEdSkanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
ysOverview.pdf
(Erişim
Tarihi:
05.10.2014)
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
27
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
ÇOCUKTAN ÇOCUĞA YAKLAŞIMI İLE
“AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI EĞİTİMİ”1
“MOUTH AND DENTAL HEALTH TRAINING” ORIENTED
CHILD-TO-CHILD APPROACH
Arzu ÖZYÜREK1, N. Ferah YAVUZ2, Meltem ÇINAR3
1
Karabük Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu, Çocuk Gelişimi Bölümü/Karabük
2,3
Karabük Üniversitesi Sağlık Meslek Yüksekokulu/Karabük
Öz: Çocukları toplumla ilgili problemlerle ilgilenmeye iten eğitim modelleri, hem çocukların hem de
toplumların gelişimini destekler. Çocuktan çocuğa
(childtochild) yaklaşımı, toplumun sorunlarını belirleyerek sorunların çözümüne çocukları katan bir
yaklaşımdır. Bu çalışmada amaç, çocuktan çocuğa
yaklaşımının uygulama aşamalarını ayrıntılı olarak
tanıtmak, okul çağındaki çocuklarla uygulanabilecek
ağız ve diş sağlığı konusunda etkili bir eğitim modelini
tanıtmaktır. Çalışmada alan yazında konuyla ilgili
kaynaklar taranarak dünyada ve ülkemizde uygulanan
çocuktan çocuğa yaklaşımının kullanıldığı örneklere
yer verilmiştir. Çocuktan çocuğa yaklaşımı uygulama
adımları ele alınmış, ağız ve diş sağlığı konusunda
bu uygulama adımlarına uygun olarak neler yapılabileceği, hangi etkinliklere yer verilebileceği üzerinde
durulmuştur. Çocuk, aile, toplum bazında ulaşılabilecek
kazanımların neler olabileceği ele alınmıştır. Sonuç
olarak çocuktan çocuğa eğitim modelinin ağız ve diş
sağlığı konusunda okul öncesi yıllardan itibaren her
öğrenim düzeyinde öğrencilerin aktif katılımlarının
sağlanabileceği bir yaklaşım olduğu vurgulanmıştır.
Abstract: The training models which urge children to deal
with the problems of society support both development of
children and the societies. Child-to-Child is an approach
which includes children to solve the problem by identifying the problems of society. The aim of this study is to
introduce the implementation phase of the Child-to-Child
approach in detail and introduce an effective training model
for school-age children on mouth and dental health. In this
study, the literature was sourced and given samples that using
child-to-child approach both in Turkey and in the World.
Considering the stage of implementation of Child-to-Child
approach, it has been discussed what can be done in the
matter of mouth and dental health and which activities
can be applied relevantly. Furthermore, which educational
attainments with regards to child, family and society may
be has been discussed. Finally, it has been emphasized that
the Child-to-Child approach training model is an approach
which can be practiced on mouth and dental health with
active participants from every level of education beginning
from preschool time.
Key Words: Child-to-Child Approach, Health Education,
Effective Training Models, Mouth and Dental Health
Anahtar Kelimeler: Çocuktan Çocuğa Yaklaşımı, Sağlık
Eğitimi, Etkili Eğitim Modelleri, Ağız ve Diş Sağlığı
Doi: 10.17368/UHBAB2015118921
(1) Sorumlu Yazar: Arzu ÖZYÜREK, Karabük Üniversitesi Sağlık Meslek Yüksek Okulu Karabük / Türkiye a.ozyurek@
karabuk.edu.tr Geliş Tarihi / Received: 21.10.2014 Kabul Tarihi/ Accepted: 12.01.2015Makalenin Türü: Type
ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik
Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee”
28
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:238 Journal
K:86 JelofKodu:
I10-100and Academic Science
International Peer-Reviewed
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
1.GİRİŞ
bakım ihtiyaçlarının karşılandığı bir sistemdir
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
(Myers, 1996’dan Akt.: Salı, Aksoy, Baran ve
Çocukları toplumla ilgili problemlerle ilgilenmeye
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
KöksalYOLLARI
Akyol, 2012).
Çocuktan çocuğa, çocuklar
iten eğitim modelleri, sadece çocukların gelişitarafından
yönetilenOVER
bir sağlık tanıtım ve toplumu
SOLUTIONS
TO DISPUTES
mini değil, beraberindeADMINISTRATIVE
toplumların gelişimini
de
geliştirme yaklaşımıdır. Çocukların topluluklar
CUSTOM DUTIES
desteklerler. Toplumun sorunlarını belirleyerek,
ve toplum sorunlarının çözümünde aktif olarak
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
çözüm üretimine çocukları da katanSelin
Çocuktan
yer almaları temeline dayanmaktadır. Çocuktan
2
Celal Bayar
Üniversitesi Sosyal
Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Çocuğa Yaklaşımı’nın
(childtochild)
felsefesinin
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü
çocuğa
projeleri
çocukların ilgi, meydan okuma
kaynağı da bu düşünceden doğmaktadır. UlusveAbstract:
onlarıCustom
güçlendirici
aktiviteleri kapsar. Böylece
Özet:Çocuğa
Gümrük vergisi,
gümrüğeDr.
tabi David
olan ticari
duty is a kind of tariff arising
lararası Çocuktan
programı,
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın yaklaşım
from the movement
of commercial
commodities
“çocukları
kendi
kendilerinin, diğer
miktarı
veya değeri üzerinden
alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
Morleytarafından
İngiltere’de
geliştirilmiş
bir
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir çocukların,
commodities’quantity
and value. Itve
is aretoplulukların
a kind of
ailelerinin
sağlığı
dış ticaretve
ve topluluklarda
ekonomi politikası aracı
olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
yaklaşımdır. Aileler
bakıcılar,
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan ve
instrument
in addition to
its economic,
and rol oynamak
gelişiminde
sorumlu
vesocial
aktif
dolaylıçalışanları
bir vergi türü olan
gümrük
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
öğretmenler, sağlık
olarak
gelişmekte
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir için
regular
basis like income
and corporate tax, as Çocuklar bu
etkinleştirir
vetaxcesaretlendirir”.
olan ülkelerde çocuk
hareketi
kavramına
vergi türü
olmadığından,
dış ticaretedayankonu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
toplum sorunlarını
çözmek
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus yaklaşım
are collected sayesinde,
only once when commodities
subject
maktadır. Çocuktan
çocuğa
eğitim
yönteminde
olmak üzere
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
kendilerini
daha
güçlülaw,hissederler.
Kendileri
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu için
the second
item of tax
procedural
custom
temel olan yalnız
öğrenme
değil,tutulmuştur.
bireylerin
öğkanun
kapsamı dışında
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
daha
iyi ofhissederler,
gruplar halinde
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 hakkında
procedures and
practises
custom duties are
rendikleri bilgileri
sayılı başkalarıyla
Gümrük Kanunu’ndapaylaşmalarıdır.
düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
iyithis
çalışırlar,
seçilmiş has
konu
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük daha
Through
law, a systematization
beenhakkında daha
Bu yöntemde çocuğun
öğrenme
sürecine
etkin
Bölgesine girişinden
başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
bilgitrade
edinirler.
Çocuklar
veofyetişkinler birişlemlerin
göre
bir
sistematik fazla
international
entering customs
territories
bir biçimde katılması
içinsırasına
teşvik
edilmesi,
somut
oluşturulmuştur.
Diğer tüm
vergilerde olduğu
gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
iletişim
kurabilirler,
onları
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, birleriyle
Like all otherdaha
taxes, açık
compalsive
levels such
as
bilgiler ve örnekler
verilmesi, öğrendiklerini
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
ilgilendiren
konularda konuşabilirler, topumdaki
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
uygulamasına yardımcı
olunması
vetarafından,
çocukların
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
mevcut
hizmetler
kaynakları
daha iyi bilirler.
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekve
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
process
of
disputes
over
öğrendiklerini hemen
uygulayabilmesi için okul,
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm Toplum
customs duties
has
a
different
form
from
the
çocukları dinlemeye ve çocuklarla ilgili
süreci, diğerbağlantı
vergilerde oluşan
süreçtenesastır
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
ev ve toplum arasında
kurması
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları konulara
have to be daha
resolvedaçık
administratively
the toplum
first
olur, aileinve
çocukların
öncelikle idari Temel,
aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
(Lamarine, 1985-1986;
Kurtulmuş
ve
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen fikirlerine
solved administratively,
legal action can saygı
be taken. duyar (Gibbs,
ve yeteneklerine
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Toran, 2009; Fazlıoğlu,
2012).
Key words:
Custom, Custom
Duties, Custom
Mann
ve Mathers,
2002).
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük
Uyuşmazlıkları
Çocuktan Çocuğa,
kırktan
fazla gelişmekte olan
Nepal, Zambia ve Botswana’da yapılan çalışmaülkede başarılı bir şekilde uygulanmıştır. UNICEF
larda okul sağlığı programlarına çocuk katılımı
ve WHO sağlık kuruluşlarının, bebek ve çocuk
incelendiğinde dört anahtar soru tanımlanmaktadır:
ölümleri ve hastalık nedenlerinin ortadan kaldırılması ve sağlık eğitiminin verilmesine ilişkin 1- Niçin çocuk katılımı teşvik ediliyor?
başlattığı bir yol olan Çocuktan Çocuğa Eğitim 2- Çocuklar ne şekilde katılabilir?
Modeli, büyük çocukların küçük çocukların bakı- 3- Çocukların katılımı nasıl değerlendirilebilir?
mına yardımcı olduğu, böylece küçük çocukların 4- Buradan nereye gidilebilir? (Pridmore, 2000).
29
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:238 Journal
K:86 JelofKodu:
I10-100and Academic Science
International Peer-Reviewed
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Çocuktan Çocuğa yaklaşımı sağlık eğitimi için
2012). Başlangıçta Çocuktan Çocuğa Yaklaşım
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
temel bilgiler sağlayan, hastalıkları önlemek
projeleri, Dünya Sağlık Örgütü tarafından da be1
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI
ve insanların tam ve normal bir
hayat
sürmek ÇÖZÜM
nimsenmiş
ve dünyanın
fakir ülkelerindeki ishal
için etkileşimde bulunmaları
için yararlı bilgiler
ve malarya
gibi sağlık
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVERsorunlarının çözümüne
sağlayan bir sağlık eğitim metodudur. Yaklaşım,
yönelik çalışmalara odaklanmıştır. 1978 yılından
CUSTOM DUTIES
çocukların sağlık davranışı konularında, okullarda 2 günümüze kadar
yetmişin üzerinde ülkede, doğSelin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
öğrendiklerini uygulamaları
için kullanılabilir.
rudan doğruya ya da dolaylı olarak 1,5 milyon
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar
Üniversitesi
Ticaret
Bölümü
Çocuktan Çocuğa yaklaşımı belirli
ilkelere
derinSalihli MYO,
çocukDıĢile
başarı
ile çalışılmıştır. Günümüzde bu
bir bağlılığı temel
almaktadır. Bu, kendi sağlıkçalışmaların
koordinasyonunu Çocuktan Çocuğa
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın
değiştirmesi ve
nedeniyle,
bu eşyanın Örgütü
from the movement
of commercial commodities kullanımı gitlarını geliştirmek
içinyerbireylerin
toplumların
yapmaktadır.Günümüzde
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali güçlerini
fonksiyonlarınıngeliştirmeyi
yanında önemli bir tikçe
commodities’quantity
and value.
It is are a kind ofgereksinimlere
sorumluluğu paylaşarak
yaygınlaşan
uygulamalar,
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı
zamanda harcamalar
üzerinden
alınan göre
instrument
in addition to itsgöstermektedir.
economic, social and Dünya’daki
kapsamaktadır. Küçük
çocuklar,
akranlar,
aileler
değişiklikler
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
gibimesajları
belirli aralıklarla
alınan bir uygulama
regular basis like
income tax and
tax, as
ve toplumlar içinkurumlar
yaygınvergisi
sağlık
ve sağlık
örnekleri
şu corporate
şekildedir:
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe
geldiğiolarak
anda bir
defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
uygulamalarına, toplumun
üyeleri
çocukların
Çin,at the
Demokratik
Cumhuolmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi Bangladeş,
to foreign trade arrive
custom. AccordingKongo
to
gücüne inancı geliştirmeyi
hedeflemektedir.
Aynı
Usul Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Etiyopya,
Tajikistan
ve Yemen’de, okul
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, riyeti,
duties are
excluded from
this law. Therefore,
zamanda okullar
ve vergilerinin
topluluklar
ortak4458 procedures and practises of custom duties are
gümrük
usul vearasında
uygulama esasları
hazırlık
toplumdaki
daha küçük
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun programına
regulated by customs
lawiçin
numbered
4458.
hareket etme ihtiyacının
ile dış ticaretegiderilmesi,
konu olan eşyanınbunu
TürkiyeyapGümrük
Through this law, a systematization has been
erken
destek sağBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak çocukları
created beginning
withçocukluk
commodities eğitimine
subject to
maktan kazanç elde
etmeksırasına
ve zevkgöre
duymaları,
her
işlemlerin
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
okulwith
çocuklarından
yararlanılmıştır.
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi layıcı
Turkey olarak
and continuing
operation sequence.
düzeyde okul vegümrük
sağlıkvergisinde
çalışanları
arasında
de zorunlu
aşamalarsağlık
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
ilkokula
başarılı bir geçiş
tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret Böylece
assessment, çocukların
accrual and collecting
are regulated
eğitimine teşviktahakkuk
etmeyivekapsamaktadır.
Çocuktan
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Programın
hedefleri
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlersağlaması
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and amaçlanmıştır.
Economy
according
to
Çocuğa alternatif
birhükümlerine
program
olmayıp
fikirleri
Programı
Yüksek Lisans
Selin
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
küçük
çocukların öğrenmesi için giderek artan
türetilmiĢtir.
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
ve aktiviteleri ileGümrük
sağlık
eğitimi
için
bir
yaklaşımı
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir aile,
process
of other ve
taxes.öğretmen
Customs dutydesteği
disputes kadar küçük
toplum
yapıya sahiptir.
Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
temsil etmektedir.Daha
doğrusu,
çocuktan
çocuğa
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. çocuklar
place. However,
in the case
of disputes
not being
arasında
kayıt
zamanını
ve okula hazırlığı
idariuygulamalarına
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
aktiviteleri dahaAncak
iyi
sağlık
teşvik
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
geliştirmeyi kapsamıştır. Sonuç olarak çocukların
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
için toplum ve aile içinde çocukların ortak rolünü
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, ilkokula
Disputes başarılı geçişleri artmış ve çocukların
Gümrük Uyuşmazlıklarıve Waudo, 2002).
vurgulamaktadır(KatzoKitsao
eğitiminde aile desteğinin artırılması gibi ikincil
2. DÜNYA’DA VE TÜRKİYE’DE ÇOCUKhedeflere ulaşılmıştır (UNICEF, 2010).
TAN ÇOCUĞA EĞİTİM UYGULAMA
Bostwana’da “Çocuktan Çocuğa Network” projeÖRNEKLERİ
sinde, okul çocuklarının ‘küçük öğretmenler’ olarak
Çocuktan Çocuğa yaklaşımlarının, gelişmekte
küçük çocukları desteklemeleri amaçlanmıştır.
olan ülkelerde çoğunlukla sağlık eğitimiyle ilişÇocukların yürüttüğü etkinliklerin içeriği, temel
kili olarak yürütüldüğü görülmektedir (HDRC,
sağlık bilgilerini ve okula hazırlık becerilerini
30
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:238 Journal
K:86 JelofKodu:
I10-100and Academic Science
International Peer-Reviewed
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
kapsayacak şekilde planlanmıştır. Ayrıca son
çevre, 2. Küçük kardeşim yürümeyi ve oynamayı
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
dönemdeki uygulamalarda bu içeriklere, erken
öğreniyor, 3.Küçük kardeşim konuşmayı öğre1
ĠDARĠ
AġAMADA ÇÖZÜM
matematik bilgisinin verilmesi
de eklenmiştir
niyor, YOLLARI
4. Küçük kardeşim gülmeyi öğreniyor, 5.
(Hawes, 1988).
Küçük
saymayı
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO kardeşim
DISPUTES
OVER ve okumayı öğreniyor,
6. Çocukların nasıl büyüdüklerinin anlaşılması,
CUSTOM DUTIES
Zambia’da uygulanan projede, küçük çocukların
olmak üzere altı tema ele alınmıştır.
Selin KILINÇ
bilişsel becerilerini desteklemek için onlara
yerel 2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal
Bayar Üniversitesi Sosyal
Bilimler Ens. MaliLübnan
Hukuk Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi çocuktan çocuğa
oyunların öğretilmesi
amaçlanmaktadır
(Fazlıoğlu,
ve diğer
Arap
ülkelerinde
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
2012). Şu an toplum hijyeni, güvenlik, özürlüyaklaşımı, anaokullarında ve mülteci kamplarında
Özet:
Gümrük
vergisi,
gümrüğe
tabi
olan
ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
lere yardım ve çocuk
gelişimi temel alanlarında
çalışmalar
Arap toplumunun
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın kullanılmaktadır.
from the movement of Bu
commercial
commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to
customs
which
is
based
on
those
aktiviteler organize edilmektedir (Hawes, 1988).
ihtiyaçları
doğrultusunda düzenlenmiştir. Beyrut’ta
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret
ve ekonomi
politikası aracıkızların
olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Yapılan Çocuktan
Çocuğa
sınıflarında
engelli
olmayan çocukların, engelli çocuklarla
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
vergi türü olan
gümrük eğitimsel
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
okula kabulündedolaylı
artış bir
sağlandığı
şeklinde
birlikte
oyun oynama etkinlikleri yaptıkları bir
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi görülmüştür
türü olmadığından,(HDRC,
dış ticarete2012).
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
sonuçlara ulaşıldığı
proje
yürütülmektedir.
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Nijerya’da “Annelerin
Sağlık
Grubu”
Usul Kanunu
(VUK)’nun
ikinci projesinde,
maddesine göre bu Hindistan’da
the second item of“Diğer
tax procedural
law, custom
kurumlarla
işbirliği” projesi
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
temel okuryazarlık
becerileri,
alanıyla
ilgili4458 büyük
gümrük
vergilerinin sağlık
usul ve uygulama
esasları
proceduresçocukların
and practises of
custom
duties are
son
yıllarda
görülen büyük
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
uygulamaları veileerken
çocukluk
dış ticarete
konu olangelişimiyle
eşyanın Türkiyeilgili
Gümrük felaketler
Through this (depremler
law, a systematization
has
been
gibi) sonrası küçük çoBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
bilgileri, çocukların
katılımıyla
toplumun
diğer
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik cuklara
international
trade entering
customs territories
of
hizmet
sağlamak
için görev
almalarını
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
üyelerine yayılmasını
sağlamak
amaçlanmıştır.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, kapsamaktadır
Like all other taxes, compalsive
levels 2012).
such as Bombay’da
(Fazlıoğlu,
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Proje desağlık bilgilerinin
küçük
öğ-olan Malvani
Bakanlığı’na
bağlı
ayrı birçocuklara
kuruluş niteliği
by General Directorate
ofile
Customs
as a part of
Projesi
çocuklar
gönüllü sağlık
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
retilmesi amaçlanmıştır.
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law.
Resolution
process of disputes over
çalışanı
olarak
eğitilmişlertir.
Sonuçta orta ve
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer İçin
vergilerde
oluşan projesinde,
süreçten farklı bir uzun
processvadede
of other taxes.
Customs
duty disputes Milli Eğitim
etkileri
incelenmiştir.
Ekvator’da “Yaşamak
Oyna”
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle
idari aşamada
çözümlenmek
zorundadır. Politikası
place. However,
in the merkezli
case of disputes
being
çocuk
venotöğrenmek
için aktibüyük çocukların
küçük
çocukları
geleneksel
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
vite temelli yaklaşımın önemini1ve aynı zamanda
oyunlar hakkında
bilgilendirmesi
amaçlanmışKey words: Custom, Custom Duties, Custom
Kelimeler:
Gümrük
Vergisi, sağlığı
Disputes kapsayan günlük yaşam için bilimle ilişkili
tır. Eğitim ve tıpAnahtar
fakülteleri
ile Gümrük,
bağlantılı
olarak
Gümrük Uyuşmazlıkları
ihtiyaçların önemini vurgulamıştır (Hawes, 1988).
yürütülen projede çocukların oluşturduğu bir
grubun evde okulda ve çevrede oyuna karşı
tutumu incelenmiştir.
Kenya ve Uganda’da “HIV/ AIDS İçin Çocuk
Merkezli Yaklaşım” projesinin amacı, çocukların HIV/ AIDS gibi ölümcül hastalıklardan
korunması için okul ve okul dışında yürütülen
çocuktan çocuğa yaklaşımı çalışmaları yapılmasıdır (Mwebi, 2012).
El Salvador’dayürütülen çalışmalar, erken
çocuklukta sağlık ve gelişimle ilgili konuların
okul müfredatı içinde yer alması ile ilgilidir. Bu
projede 1.Büyümek için temiz ve güvenli bir
31
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:238 Journal
K:86 JelofKodu:
I10-100and Academic Science
International Peer-Reviewed
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Pakistan’da AgaKhan Üniversitesi’nde okul
bakım merkezleri gibi farklı organizasyonların
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
sağlık programlarının gereksinimleri ile ilgili
programlarına dahil edilebilir. Programın temel
1
ĠDARĠ pilot
AġAMADA
bir çalışma yapılmıştır. Pakistandaki
okul- ÇÖZÜM
amacı,YOLLARI
ebeveynlik kapasitelerinin geliştirilmesi ile
larda sağlık okulları modelleri
veya prototipleri
aynıTO
zaman
diliminde
küçük çocukların sağlığı ve
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
DISPUTES
OVER
geliştirmek için “Health Action Schools”
adlı
gelişimi ile doğrudan ilgili kardeşler yetiştirmektir.
CUSTOM DUTIES
araştırma projesi başlatılmıştır. Proje sonrasında 2 Çocuktan Çocuğa
yaklaşımı, çocuklar arasında
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
sağlık eğitiminde2 öğretmen eğitiminin etkileri,
ihtiyaç duyulan beslenme ve sağlık bilgisine
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar
Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret Bölümü(Nair veRadhakrishnan, 2004).
okul ve toplumda sağlık tanıtımına
çocukların
odaklanmaktadır
katılımının etkileri
değerlendirilmiştir (Kassamözellikle
ilgiliarising
mesajlarını aileleri
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Çocuklar,
Abstract: Custom
duty issağlıkla
a kind of tariff
eşyanın
yer
değiştirmesi
nedeniyle,
bu
eşyanın
from
the
movement
of
commercial
commodities
Khamis ve Bhutta, 2006).
ve topluma aktarabilirler. Çocuktan çocuğa yak-
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
laşımı
aktiviteleri geleneksel yaklaşımın ötesinde
ticaret ve ekonomiülkemizde
politikası aracıoldukça
olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Çocuktan çocuğadışyaklaşımının,
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
önemli
ve eğlenceli öğrenmeler sağlar. Çocukları
dolaylı bir vergi türü olan gümrük
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kısıtlı sayıda kullanıldığıgörülmektedir.
Türkiye’dekurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
birlikte
çalışmaya cesaretlendirir, okulda sağlık
türü olmadığından,
dış ticarete
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
çocuktan çocuğavergi
yaklaşımı,1991
– 1995
yıllarında
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus eğitimine
are collected only
oncebir
whenbakış
commodities
subject
yeni
kazandırır.
Çocuktan
gezici tarım işçisi
çocukların
eğitimiyle
ilgili bir
olmak
üzere alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu çocuğa
the secondyaklaşımı
item of tax procedural
law,
custom
kültürel ve çevresel çalışmalar
alanda Adana iline
beşdışında
yerleşim
bölgesinde
kanunbağlı
kapsamı
tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 gibi
procedures
and practises
of konularda
custom duties are
alanlarda
başka
da kullanılabilir
bulunan ilköğretim
başlatılmıştır.Diğer
sayılıokullarında
Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük (Bailey,
Through this
law,
a
systematization
has
been
Hawes ve Bonati, 1994).Akranları veya
bir çalışma “Çocuk
İşçiliği
Eğitim
Yolu
İle
Bölgesine
girişindenile
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik kendinden
international trade
entering
customs
daha
bilgili
birterritories
başka ofyetişkin tarafınMücadele: Çocuktan
Çocuğa
Yaklaşımı”
oluşturulmuştur.
Diğer
tüm vergilerdeprojesiolduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, dan
Like model
all other olunduğunda
taxes, compalsive levels
such as
öğrenmenin
daha etkili
dir. Bunun yanında,
akademik
bazı çalışmalarda
tahakkuk
ve tahsil aşamaları
Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan olacağı
by GeneralBandura
Directorate of
as a part
of kuramcıların
veCustoms
Vygotsky
gibi
1 yaklaşımı üzerinde çalışıldığı
çocuktan çocuğa
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution
process of disputes(Senemoğlu,
over
görüşleriyle
desteklenmektedir
1998;
görülmektedir (Fazlıoğlu,
2012). Batak (1997),
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci,çocuğunda
diğer vergilerdeçocuktan-çocuğa
oluşan süreçten farklı bir Erdiller,
process of 2010).
other taxes. Customs duty disputes
okul öncesi dönem
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle
idari aşamada çözümlenmeköncesi
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
eğitimi konu alan
araştırmasında,okul
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen Çocukların
solved administratively,
action can be toplum
taken.
aktif legal
katılımıyla
sorunlarına
1
uyuşmazlıklarda
yoluna başvurulabilmektedir.
çocuklarda çevre
bilincininyargı
geliştirilmesinde
çoKey words:geliştirmesine
Custom, Custom katkı
Duties, Custom
duyarlık
sağlayan “çocuktan
Anahtar Kelimeler:
Gümrük,belirlemeyi
Gümrük Vergisi,
Disputes
cuktan çocuğa yönteminin
etkililiğini
çocuğa eğitim yaklaşımı ile ilgili olarak, ülkeGümrük Uyuşmazlıkları
amaçlamıştır. Ataman (2009), çalışmasında okul
öncesine devam eden altı yaş grubu çocuklara
verilen beslenme eğitiminin, çocuktan çocuğaeğitim ile diğerçocuklara aktarılması ve etkililiğini
saptamayı amaçlamıştır.
mizde eğitim ve akademik çevrede yeterli bilgi
paylaşımının olmayışı nedeniyle çalışmaların
kısıtlı sayıda olduğu düşünülebilir.Bu düşünceden hareketle, bu çalışmada çocuktan çocuğa
eğitim yaklaşımının uygulama basamaklarını
ayrıntılı olarak tanıtmak amaçlanmıştır. Ayrıca,
toplumumuzda çocuklarda sık karşılaşılan sağlık
Çocuktan Çocuğa programı yapılandırılmış bir
program değildir. Fakat ilkokullar, hastaneler, çocuk
32
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:238 Journal
K:86 JelofKodu:
I10-100and Academic Science
International Peer-Reviewed
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
problemlerinden biri ve belki de en önemlilerinduyguların paylaşılması ve birlikte çalışmanın
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
den biri ağız ve diş sağlığı problemleridir. Bu
desteklenmesi amaçlanır.
ĠDARĠ
AġAMADA
nedenle, bu çalışmada eğitimcilere
farklı
ve etkili ÇÖZÜM YOLLARI1
2. Aşama: Fikirlerimiz.Bu adımda çocuklara
bir eğitim modelini tanıtmak
yanında, uygulamaADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
yaşadıkları toplumla ilgili en önemli sorunları
larına rehberlik edebilecek ve sunulan fikirleri
CUSTOM DUTIES
düşünüp dile getirmeleri için fırsat verilir. Bu
doğrudan kullanabilecekleri, örgün ve yaygın 2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
çalışmalar,
küçük
ve büyük grup çalışmaları
eğitim yanında uzaktan
eğitim yöntemlerinin de
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malişeklinde
Hukuk Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
yapılabilir.
Konu
belirlerken çocukların
3
Celal Bayar
Üniversitesi
kullanılabileceği“ağız ve diş sağlığı”
konulu
birSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
fikirlerinin alınması önemlidir. Örneğin; çocuklarla
program önerisiÖzet:
sunmak
amaçlanmıştır.
Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari birlikte
Abstract: hayaller
Custom duty iskurulabilir.
a kind of tariff arising
Çocuklara “hangi
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to
customs
which
is
based
on
3. ÇOCUKTAN ÇOCUĞA EĞİTİM UYGUproblem çözülürse yaşadığınız those
toplum, okulunuz
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi daha
tariff that
a foreign
and economic
policy
LAMA BASAMAKLARI
iyiisbir
yer trade
olur?”
şeklinde
sorular sorulur.
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve Daha
fiscal functions.
Since they are not
on üzerinde teke
sonra çocuklarla
bucollected
konular
kurumlar
vergisi
gibi belirli aralıklarla
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Çocuktan Çocuğa
eğitim
programlarında
resimler
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan tek
an indirect
tariff onpaylaşımlar
expenditures, custom
duties Bu aşamada,
duygusal
yapılır.
gümrüğe gösteriler,
geldiği anda birdeneyler,
defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
ve yazı tahtası,eşyanın
hikayeler,
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi çocuklar
to foreign trade
arriveilgi
at thealanlarını
custom. According
kendi
ifadeto ederler ve tüm
oyun, bilgi yarışmaları,
gözlem,
ziyaUsul Kanunuaraştırma,
(VUK)’nun ikinci
maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
alındıktan
özel bir konu seçilir.
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, fikirler
duties areele
excluded
from thissonra
law. Therefore,
retler, tartışma grupları,
konuk
drama4458 procedures and practises of custom duties are
gümrük vergilerinin
usul çağırma,
ve uygulama esasları
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
gibi öğretin yöntem
ve teknikleri
kullanılabilir.
Aşama:
Konu
Seçimi.Çocuklar
ile dış ticarete
konu olan eşyanın
Türkiye Gümrük 3.Through
this law,
a systematization
has been konu seçimi
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Çocukların aktif
katılımını
fikirterritories
alışverişinde
bulunur
işlemlerin
sırasınadestekleyen,
göre
bir etkin
sistematik yaparken
international birbirleri
trade entering ile
customs
of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
öğrenme yaklaşımını
benimsemiş
eğitimci,
aşamada,
problemli
gümrük vergisinde
de zorunlubir
aşamalar
olan tarh, ve
Likeeğlenirler.Bu
all other taxes, compalsive
levels çocuklar
such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
anahtar rol oynamaktadır.
Eğitim
ortamı
gördükleri
birçok
içinden
en önemli
Bakanlığı’na
bağlı
ayrı bir
kuruluş sınıf
niteliğiiçi
olan olarak
by General
Directorate of
Customskonu
as a part
of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
ve sınıf dışı ortamlar
olabilir.
Aileler
iseSelin
bazen
olanı
hakkında
karar
verirler.
Programı
Yüksek Lisans
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
of
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
rehber, bazen desüreci,
projeden
fayda
gören
durumundiğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir 4.Aşama:
process of other
taxes. Konunun
Customs dutyGeliştirilmesi.Bu
disputes
Seçilen
aşayapıya2012).
sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
dadırlar (Fazlıoğlf,
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. ma,
place.seçilen
However,konuyu
in the case destekleyici
of disputes not being
kaynaklara nasıl
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargı
yoluna
başvurulabilmektedir.
Hiçbir Çocuktan Çocuğa programı bir diğerine
ulaşılacağının planlanması ve ne öğrenildiğinin
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Gümrük,
Gümrük
Vergisi, tartışılmasını
Disputes
benzemez. FarklıAnahtar
kökeni,Kelimeler:
boyutu ve
amaçları
vardır
içerir. Önemli olan nokta,seçilen
Gümrük Uyuşmazlıkları
(Hawes, 1988). Genel olarak Çocuktan Çocuğa
konunun nasıl bir problem içerdiği, problemin
eğitim, altı aşamada gerçekleştirilmektedir. Bu,
çözümlenmesi için ne gibi çalışmaların yapılaaşamalar aşağıda açıklanmıştır (Gibbs, Mann ve
cağının belirlenmesidir.
Mathers, 2002; Ataman, 2009).
5. Aşama: Planlama ve Harekete Geçme.Çocuklar
1. Aşama: Grup çalışması. Bu aşamada, grup
toplumları için hayal ettikleri uygulamaları önce
üyelerinin birileri ile tanışması, projenin ana
planlar, daha sonra uygulayarak gerçekleştirirler.
fikrinin oluşturulması, etkinliklerden zevk alma,
Hareketi Planlama, çocukların topluma verecekleri
33
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:238 Journal
K:86 JelofKodu:
I10-100and Academic Science
International Peer-Reviewed
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
mesajlar üzerine yoğunlaşmalarında faydalı olur.
sonra ne yapılacak? Bu yapılanlar nasıl devam
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
“Topluma hangi mesajları vermek istiyoruz?Kim
ettirilecek?” sorularına cevap aranır. Bu aşamada
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
bize yardım edebilir?Yardıma ihtiyacımız
olduğunu ÇÖZÜM
görev alan
aileler1ve öğretmenler çocuktan çocuğa
nasıl anlatabiliriz?Neye
ihtiyacımız var?”SOLUTIONS
gibi
yaklaşımı
projesiniOVER
değerlendirmek ve katkıda
ADMINISTRATIVE
TO DISPUTES
sorulara cevap aranır. Harekete Geçme,önceki
bulunmak için çalışmaya katılırlar. Bu son adım
CUSTOM DUTIES
çocuktan çocuğa yaklaşımı projelerinde çalışmış 2 çocukların ne yaptıklarını
derinlemesine düşünSelin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
olanların çalışmalarının
incelenmesini kapsar.
meleri ve neyi başardıklarını değerlendirmeleri
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal
Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü
Poster, dans, şiir, gazete, radyo
veBayar
televizyonu
için bir
fırsattır.
kullanarak ya da politikacılara mektup yazılarak
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Çocuktan
Abstract: Custom
duty is ametodolojisi
kind of tariff arising
Çocuğa
okul ve toplum
eşyanın yeranlatılabilir.
değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
projeyle ilgili mesajlar
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, arasında
subject to customs
which kurmayı
is based on gerektirmektedir
those
bağlantı
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
6. Aşama: Değerlendirme.Bu
sonuçaracıaşaması,
veandBhutta,
Bu bağlantı
dış ticaret ve ekonomi politikası
olan bir vergi (Kassam-Khamis
tariff that is a foreign trade
economic 2006).
policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
çocuklara projenin
amaçlarını
fırsat
1’de daha
olarak
görülebilmektedir.
dolaylı
bir vergi türü sunmak
olan gümrükiçin
vergisi,
gelir ve Şekil
fiscal functions.
Sinceayrıntılı
they are not
collected
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
verir. “Ne öğrendik?
Neyi
başardık?
projeden
vergi türü
olmadığından,
dışBu
ticarete
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Şekil 1. Çocuktan Çocuğa Yaklaşımı (Kassam-Khamis ve Bhutta, 2006)
34
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:238 Journal
K:86 JelofKodu:
I10-100and Academic Science
International Peer-Reviewed
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Şekil 1’de görüldüğü gibi, öğrenme alanını okul
araştırma yönteminin kullanıldığı çalışmada yedi
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
ve sağlık merkezi oluştururken köy, kasaba veya
öğrenci ve bu öğrencilerin ailesi, küçük kardeşleri
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI1ile görüşülmüş, gözlemlerden
mahalle yaşam alanını oluşturmaktadır.
Çocuktan ÇÖZÜM
ve öğretmenleri
Çocuğa yaklaşımı sürecinde
öğrenme alanı
ile
yararlanılmıştır.
Sonuçlar,
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER ilkokullarda Çocuktan
yaşam alanı arasında sürekli bir ilişki kurulmaktaÇocuğa yaklaşımının öğrencilerin sınıfta kazanCUSTOM DUTIES
dır. Çocuklarla çalışmak, yetişkinlerin geleneksel 2 dıkları sağlık eğitim
bilgilerini evde ve okulda
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
öğretmenler olarak
değil çocuğun gelişimini
sağlığı teşvik için kullanılabileceğin göstermiştir.
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Bayar Üniversitesi
DıĢ Ticaretbaşkalarının
Bölümü
kolaylaştırıcılar olarak faaliyetCelal
gösteren
ortaklarSalihli MYO,
Öğrenciler,
olduğu kadar kendi sağolmalarını gerektirir. Her ne kadar çocukların
lıkları için sorumluluk duygusu göstermişlerdir.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın Öğretmenler
from the movementde
of commercial
commodities
yaşamının yetişkinlerin
eylemleri
tarafından
öğrenciler
okuldayken sağlık
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali
fonksiyonlarının
önemli bir sorumluluğu
commodities’quantity
and value. It is olduğunu
are a kind of hissettiklerini
değiştirilebilir olduğu
kabul
edilse deyanında
çocukladuygusunun
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
rın yetişkinlerintürüdür.
yaşamını
dönüştürebilecekleri,
büyük
öğrencileri
Aynı zamanda
harcamalar üzerinden alınan belirtmişlerdir.
instrument in addition Öğretmenler,
to its economic, social
and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
bu kadar yaygınkurumlar
şekilde
kabul
görmemektedir.
çocuklara
sağlık
eğitimi
vergisi
gibi belirli
aralıklarla alınan bir küçük
regular basis
like income tax
and corporate
tax, asvermeleri için
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Yetişkinler ve çocuklar
yerelgeldiği
ve küresel
RamahNavajo
Çocuktan
eşyanın gümrüğe
anda bir konulardefaya mahsus cesaretlendirmişlerdir.
are collected only once when commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
dan haberdar olmak
için (VUK)’nun
düşünmeye
ve hareket
Projesi,
Kızılderili AmeriUsul Kanunu
ikinci maddesine
göre bu Çocuğa
the secondSağlık
item of Eğitimi
tax procedural
law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
etmeye ihtiyaç duymaktadırlar
(Pridmore, 2000).
kalı
çocukların sağlık bakım niteliği ve ailelerinin
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
yaşam
kalitesi standartlarını yükseltmek için topile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Freeman ve Bunting
(2003), çalışmalarında ÇoBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak lum
created
beginning
commodities
to müfredatının
temelli birwithokul
sağlıksubject
eğitim
işlemlerin
sırasına
göre ilköğretim
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
cuktan Çocuğa yaklaşımını
kullanarak
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi geliştirilmesini
Turkey and continuing
with operation
sequence.
kapsamıştır
(Lamarine,
1985-1986).
gümrük
vergisinde
de zorunlu
aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
çağındaki çocukların
sağlıklı
kahvaltı
alışkanlıklarını
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret Mahr
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
ve arkadaşları (2005), Güney Madagaskar
Bakanlığı’na
bağlı ayrıÇalışmada
bir kuruluş niteliği
olan
by General Directorate of Customs as a part of
kazanmalarını amaçlamışlardır.
büyük
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalıköyde
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük Bekily
Customs bölgesinde
and Economy
according
to
üç
çocuklarla
yapılan
Programı
Yüksek
Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
çocuklar küçük Kanunu
çocuklara
kahvaltının
önemiyle
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm bir
customs
duties
has a programını
different form from
the
sağlık
eğitim
değerlendirmişlerdir.
ilgili bir eğitim süreci,
vermişlerdir.
Eğitim
diğer vergilerde
oluşan sonrasında
süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Çocuğa
yaklaşımının
öğrenme
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları Çocuktan
have to be resolved
administratively
in the katılımcı
first
çocukların hemöncelikle
kahvaltı
hem
idari alışkanlıklarında
aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
programın
planlanması
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen kavramı,
solved administratively,
legal action
can be taken. ve uygulanmade diş sağlığı ile
ilgili bilgilerinde
önemli de1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
sına
çocukların
Key words:
Custom,dahil
Custom edilmesini
Duties, Custom takip etmiştir.
ğişiklikler olduğu
belirlenmiştir.KadzoKitsao
Anahtar
Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Katılımcı
öğrenme ve odak grup görüşmesi gibi
Gümrük Uyuşmazlıkları
ve Waudo (2002) Kenya’da Masii bölgesindeki
nitel araştırma metodlarının kullanıldığı çalışmaKitooni İlkokulu’nda yürüttükleri çalışmada,
da, 6-14 yaş grubunda 55 çocuk ve farklı etnik
okulda kazanılan sağlık eğitiminin uygulamaya
grup ve eğitimsel geçmişe sahip anne babaları
konup konmadığını incelemişlerdir. Çalışmada,
yer almıştır. Sonuçlar, çocukların sağlık ve besilkokul öğrencileri arasında sağlık eğitimini teşvik
lenmeyle ilişkili bilgi, tutum ve uygulamalarına
etmede Çocuktan Çocuğa yaklaşımının belirli
yetişkinlerin güçlü etkileri olduğunu göstermiştir.
uygulamalarını tanımlanmak amaçlanmıştır. Nitel
Kötü hijyen ve hastalıkların oluşumu arasında bir
35
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:238 Journal
K:86 JelofKodu:
I10-100and Academic Science
International Peer-Reviewed
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
bağlantı olduğunun farkında olmayan çocukların
oynayabilecekleri rolleri tartışmak kadar projede
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
ishal veya malarya gibi hastalıkların bazı gıdaların
birlikte çalışmak, fark oluşturmak ve bir konuda
1
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
çok fazla tüketilmesinden oluştuğunu
sandıkları ÇÖZÜM
daha iyi
hissetmek,
takım ruhu, yetişkinlerin çodikkat çekmiştir. BazıADMINISTRATIVE
temel hijyen davranışcuklardan
dinlemesiOVER
ve öğrenmesi ve eğlenmek
SOLUTIONS
TO DISPUTES
larını bilseler bile, günlük yaşamlarına bunları
gibi diğer şeyleri tartışmaları da çok önemlidir
CUSTOM DUTIES
uygulamadıkları görülmüştür.Katılımcı eğitimci 2 (Gibbs, Mann ve
Mathers, 2002).
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
yaklaşımıyla geliştirilen
Çocuktan Çocuğa sağlık
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. MaliEğitimcinin
Hukuk Programı yapacağı
Yüksek Lisansherhangi
Öğrencisi bir çalışma için
3
Celalve
Bayar
Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
eğitimi programı ile yetişkinler
çocukların
her şeyden önce, çalışma grubunda yer alacak
sağlık davranışlarını etkilemek amaçlanmıştır.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari çocukların
Abstract: Custom
duty is a kind ofözelliklerini
tariff arising
gelişimsel
yakından
eşyanın yer çocukların
değiştirmesi nedeniyle,
eşyanın
from the movement of commercial commodities
Sağlık eğitim programı
okumabuyazmiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, tanıması
subject to oldukça
customs which
is based onÇocukların
those
önemlidir.
bireysel
sosyal ve maliyönelik
fonksiyonlarının
yanında
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
mayı öğrenme arzusuna
okuma
yazma
yapısı,policy
okulun bulunduğu
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi özellikleri
tariff that is ayanında,
foreign tradeaile
and economic
programıyla birlikte
türüdür. ele
Aynıalınmıştır.
zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
ve toplumun
sorunları
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve çevre
fiscal functions.
Since they genel
are not collected
on hakkında ön
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Yapılan çalışmalar
Türkiye’de
kendi
yetenekleri
vergiincelendiğinde,
türü olmadığından, dış
ticarete konude
olan bilgiye
an indirectsahip
tariff onolması,
expenditures,
custom kişisel
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Çocuktan Çocuğa
okul trade
kurumu
neler
olmakyaklaşımının
üzere alınmaktadır.çeşitli
Gümrük öğrenim
vergileri, Vergi ve
to foreign
arrive at olarak
the custom.eldeki
Accordingimkânların
to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
düzeyinde çocuklarla
başarılı
bir tutulmuştur.
şekilde yürütübilmesi
gerekmektedir.
Uygulama
kanun kapsamı
dışında
Bu nedenle, olduğunu
duties are excluded
from this
law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
lebileceği söylenebilir.
Bu nedenle bu çalışmada,
öncesi,
eğitimcinin çocuktan çocuğa yaklaşımı
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
ilkokul düzeyindeBölgesine
çocuklarla
yürütülebilecek örnek
basamaklarını
ve her bir aşamada grup lideri olarak
girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
entering customs
of ele alınması
bir çalışma önerisi
ele alınmıştır.
Okul
sağlığı
ve
rolünün
netrade
olacağına
kararterritories
vermesi,
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
vergisinde
de zorunlu aşamalar
olan tarh, düşünülen
Like all other “ağız
taxes, compalsive
levels suchkonusu
as
özellikle ağız vegümrük
diş sağlığı
konusunun,
toplumun
ve diş sağlığı”
hakkında
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş
niteliği olan yeterli
by General
Directorate
ofolması
Customs as
a part of
önemli bir kesimini
ilgilendirdiği
görüşünden
bilgi
sahibi
gerekmektedir.
Bunun
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
KanunuÇocuğa
hükümlerineeğitim
uygun olarak
yürütülmektedir.
Customs Law.
Resolution
of disputesda
overyapılacağından
hareketle, Çocuktan
yaklaşımı
ile
yanında
sınıf
dışı process
çalışmalar
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
ağız ve diş sağlığı
şekilde
aileler,
diğer
personel ve okul
süreci,konusunun
diğer vergilerdeetkili
oluşan bir
süreçten
farklı bir hareketle;
process of other
taxes.okuldaki
Customs duty
disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
ele alınabileceğiöncelikle
düşünülmüştür.
gerektiğinde
dahanotüst
idari birimlerin
idari aşamada çözümlenmek zorundadır. yönetimi,
place. However,
in the case of disputes
being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
resmi kanallarla bilgilendirilmesi
1 ve gerekiyorsa
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
4.“OKULDA AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI: ÇOKey words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, izinlerin
Disputes alınması sağlanmalıdır. Ancak bu sayede
CUKTAN ÇOCUĞA
YAKLAŞIMI” UYGUGümrük Uyuşmazlıkları
eğitimci, süreç boyunca çocukların çalışmalarıLAMA ÖNERİLERİ
nı yönlendirebilir veya beklenmedik durumlar
karşısında yeni bir strateji oluşturabilir. Gerekli
Her hangi bir Çocuktan Çocuğa projesine başlabireysel ve kurumsal hazırlık tamamlandıktan
madan önce, çocuklara çalışmayla ilgili sürecin
sonra, eğitimci çocuktan çocuğa yaklaşımını kulaçıklanması gerekmektedir. Çocuklar yetişkinler
lanmak üzere her bir aşama için aşağıda önerilen
gibi resmin tümü hakkında bir fikir sahibi oldukları
çalışmaları yapabilir.
zaman, daha iyi çalışırlar. Çocukların toplumda
36
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:238 Journal
K:86 JelofKodu:
I10-100and Academic Science
International Peer-Reviewed
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
dişleriyle ilgili problemleri olan var mı? Bu prob1.Aşama: Hedeflerin Belirlenmesi.Bu aşamada
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
lem, tüm toplumu ne derece ilgilendirir? Ağız ve
grup üyeleri birbirlerini tanımıyorsa veya aynı
1
ĠDARĠ dayalı
AġAMADA
YOLLARI
diş sağlığı
konusunda
toplumun bilgilendirilmeye
sınıfta olup daha önce işbirliğine
bir ÇÖZÜM
ihtiyacı
olduğunu düşünüyor
musunuz, neden?
etkinlikte bulunmamışADMINISTRATIVE
çocuklardan oluşuyorsa,
SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER
Ağız ve diş sağlığı ile ilgili sorunların çözüme
birbirleriyle kaynaşmasını sağlayacak ve grup
CUSTOM DUTIES
üyelerinin farklı yönlerini ortaya çıkarabilecek 2 ihtiyacı var mı,3 neden?” gibi sorular sorulabilir.
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
‘Kim Kimdir?’, ‘Yetenek
Avcısı’,
‘Sıcak
Sandalye’
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali3.
Hukuk
Programı
Yüksek
Lisans Öğrencisi aşamasında, çoAşama:
Konu
Seçimi.Fikirler
3
Celal Bayar
gibi oyunlar oynanabilir. Projenin
anaÜniversitesi
fikrininSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
cuklardan gelen tüm fikirler tahtaya yazılabilir ve
oluşturulmasında çocuklara hangi amaçla bir
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari daha
Abstract:
Custom
duty is a tek
kind tek
of tariff
arising
sonra
üzerinde
konuşularak
görüşleri
yer değiştirmesi
nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
araya gelindiği eşyanın
ve birlikte
neler yapılabileceği
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, alınabilir.
subject to customs
which
is based
on those
Böylece
konu
seçimi
çalışma grubunun
sosyal veve
malidüşünceleri
fonksiyonlarının yanında
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
hakkında ki duygu
sorularak
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi onayıyla
tariff that is yapılmış
a foreign tradeolur.Belirlenen
and economic policy konu ile ilgili
görüşlerini paylaşma
fırsatı
verilebilir.
türüdür. Aynı
zamanda
harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
üyeleriSince
arasında
tartışılabilir.
‘Kodolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve grup
fiscal functions.
they are fikirler
not collected
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
ilgili
araştırılacak
2. Aşama:Fikirler.Bu
oturumda
çocukların
vergi türü
olmadığından,
dış ticarete çevrekonu olan nuyla
an indirect
tariff
on expenditures, ayrıntılar
custom dutiesneler olabilir?’
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
sorulup
çocukların
lerinde gördükleri
problem
durumlar
ve toplumun
olmak
üzere alınmaktadır.
Gümrük
vergileri, Vergi diye
to foreign
trade arrive
at the custom. buldukları
According to fikirler yine
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
vethis
herlaw.
grup
konuyla ilgili hangi
bilinçlenmesinekanun
gereksinim
duyulan
konularla
kapsamı dışında
tutulmuştur.
Bu nedenle, tahtaya
duties areyazılabilir
excluded from
Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
ayrıntıyı
araştıracağına karar verebilir.
ilgili görüşleri alınır.
Çocuklara “hangi problem
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
çözülürse yaşadığınız
toplum/ortam daha iyi bir
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak 4.created
beginning
with commodities
subject
to
Aşama:
Seçilen
Konunun
Geliştirilmesi.
Bu
sırasına
göre
bir düşünsistematik
international trade entering customs territories of
yer olur?” sorusuişlemlerin
yöneltilerek
düşünmeleri,
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi aşamada
Turkey and grupların
continuing with
operation sequence.
seçtikleri
konularla ilgili neler
gümrük
vergisinde
de zorunlu
aşamalar olan
celerini söylemeleri
fırsatı
verilir.
Çocukların
yaşıtarh, Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret bildikleri
assessment, accrual
and
collecting
are
regulated
sorulabilir, internet, yazılı yayınlarvb.
Bakanlığı’na
bağlı daha
ayrı birfazla
kuruluşipucuna
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
küçüldükçe, konularla
ilgili
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük kaynaklardan
Customs and Economy
Ministry
according
to
araştırma
yapıp
edindikleri
bilgileri
Programı
Yüksek
Lisans
Selin
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
gereksinim duyacaklardır.
Bu
nedenle,
genel
olarak
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm tüm
customs
dutiessunarak
has a different
form frombulunabilirler.
the
gruba
paylaşımda
Yaçevrelerinde karşılaşılan
olarak,
süreci, diğerproblemlerle
vergilerde oluşanilgili
süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
öğrenmeyi insağlayacak,
çocukların
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları parak
have toyaşayarak
be resolved administratively
the first
gereksinim duydukları
ölçüde
verilebilir.
öncelikle idari
aşamadaipucu
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
veadministratively,
yeteneklerini
ve eğlenceli
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen ilgi
solved
legal sergileyecekleri
action can be taken.
Gerektiğinde “Sizce
…konusunda
bir problem
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
etkinliklerde
bulunulabilir.
Aşağıda
Key words: Custom,
Custom Duties,
Custom yapılabilecek
yaşanıyor mu? Nasıl?
sorularla
Anahtar Neler?”
Kelimeler: şeklinde
Gümrük, Gümrük
Vergisi,
Disputes
etkinliklerden bir kısmı sıralanmıştır.
Gümrük Uyuşmazlıkları
yönlendirme yapılabilir.
Sağlık veya ağız ve diş

Konuylailgiliedinilenbilgilerinyeraldığıkitapsağlığı ile ilgili bir öneride bulunan olursa, yeni
çıkoluşturma.
sorularla bu konunun geliştirilmesi sağlanabilir.
Çocuklardan ağız ve diş sağlığı konusunda görüş

Ağızvedişsağlığıkonusuylailgiliafişhazırlama,
gelmediği durumda ise “Sağlıkla ilgili problemler

El broşürühazırlama,
var mı? Kendiniz ve aileniz ya da çevrenizdeki

Şiiryazma,
kişilerin ne tür sağlık problemleri var? Ağız ve

Tartışmagrubuoluşturma,
37
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:238 Journal
K:86 JelofKodu:
I10-100and Academic Science
International Peer-Reviewed
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

Bilgiyarışmasıyapma,
ne tür destek alınabileceği kararlaştırılır ve gerekli
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
girişimlerde bulunulur. Buna göre aşağıdaki şu

Tiyatrooyunuyazmaveyamevcutbirhikâyeme
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
çalışmalar
önerilebilir:
tninitiyatrooyununadönüştürme,
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER

Ağızvedişsağlığı, doktorkorkusugibikonula
Mahalle, kıraathane, pastanegibitopluyerleriCUSTOM DUTIES
rıiçeren drama çalışmaları,
ziyaretederekağızdişsağlığınınönemiveproje2
3
Selin KILINÇ , Haticeninanlatılması,
YURTSEVER konuylailgilibroşürvedişfırçası,

Ağızvedişsağlığıkonuluöyküdenemeleri,
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk
Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
okulgenelindeöyküyarışmaları,
dişmacunudağıtımıyapılabilir.
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü

Okulgenelindeağızvedişsağlığıkonuluresim,

Hazırlananbroşürlerokuldakidiğeröğrencilere,
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
afişyarışmalarıveyaetkinliğekatılanlarınresimailelereveçevredekimahalle,
kıraathane, pastane
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from
the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
veafişlerininyeraldığısergiler,
cafe, meydangibiyerlerdehakladağıtılabilir.
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties

Diş, diş fırçası,
dişmacunu
konuyla
ilgili
türüdür.
Aynı zamandagibi
harcamalar
üzerinden
alınan instrument
in addition to its economic,
social and

Hazırlananafişler,
pankartlarlaçevredeyürüdolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kostüm tasarımı
vevergisi
uygulamaları,
kurumlar
gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular
basis like income tax and corporate tax, as
yüşyapılabilir.
gümrüğe
geldiği
anda bir defaya
mahsus are
collected only once when commodities subject

Ağız ve diş eşyanın
yapısıyla
ilgili
maketta
sarımve

Okuldadiğersınıflardakiöğrencilere,
velilereolmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
thevediğerbireyleriçintiyatrogösterisi,
second item of tax procedural law, custom
yapımı,
şiirdinletikanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrükmerkezine
vergilerinin usulgezi
ve uygulama
esasları 4458
procedures
and practises of custom duties are
sidüzenlenebilir.

Ağız diş sağlığı
düzenleme,
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been


İlgilisağlıkkuruluşlarıylaişbirliğiyapılarakhal
Aile bireyleri
ve yakın
çevredeki
bireylerle
Bölgesine
girişinden
başlayıp, eşyaya
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade entering customs territories of
kınağızdişsağlığıkontrolleriyapılabilir.
Etkinkonuyla ilgiliişlemlerin
ropörtajlar,
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like
all
other
taxes,
compalsive
levels
such
as
liğekatılankişilerleröportajlaryapılarakuygula
“AğzımdanHikâyeler”
gibibirkonubaşlığıiletahakkuk ve tahsil
aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by malarhakkındakiduyguvedüşüncelerialınabilir.
General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
çocuklarınveyakınçevresindekibireylerinağızGümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over

ÇeşitlimateryallerkullanılarakçocuklartarafınvedişleriyleilgiliyaşadıklarıolaylarınderlenmetüretilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs
duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
danyapılanürünlersergilenebilir.
sivegrubasunumu,
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being

Yerelveulusal
basın,
kurumsalerişimsiteleri
SokakröportajlarıiletoplumunağızvedişsağlıAncak
idari
aşamada
çözümlenemeyen solved
administratively, legal
action can
be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
ğıkonusundakibilgiveuygulamalarınındeğerKeyyoluylayapılantümetkinliklerdahagenişkitlewords: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
lereulaştırılabilir.
lendirilmesi.Gümrük Uyuşmazlıkları
Bolivya’da gerçekleştirilen Çocuktan Çocuğa
yaklaşımlı bir sağlık eğitimi projesinde, sağlığı
geliştirmek için bir radyo müfredatı oluşturulmuştur. Müfredatta dördüncü ve beşinci sınıf
öğrencilerinin etkileşimli olarak katılabilecekleri
10 radyo dersi yer almıştır. Radyodaki 25 dakikalık yayının ardından, öğretmenler tarafından 20
5. Aşama: Planlama ve Harekete Geçme.Tüm
etkinlikler sonucunda konuyla ilgili hazırlanan
materyallerle hangi hedef kitleye nasıl ulaşılacağına ilişkin ortak bir karar alınır. Gruplar
yapılacak çalışmaları paylaşabilir. Bu çalışmalar
için resim kurum ve kuruluşlar, belediye, sivil
toplum kuruluşları veya gönüllü ebeveynlerden
38
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:238 Journal
K:86 JelofKodu:
I10-100and Academic Science
International Peer-Reviewed
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
dakikalık uygulama ve yeni davranışlar üzerine

Yerelbasınındesteğialınarakgazete, dergi,
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
odaklanılan bir ders yürütülmüştür. Bu modülde
radio vetelevizyonlarda, hem çocuklarınyaptık1
AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARIhem
ishal hastalığına odaklanılmış ĠDARĠ
ve bu doğrultuda
larıetkinliklerin
de ağızvedişsağlığıileilgilikişisel hijyen, su ve oral
rehidratasyon, temizlik
kamuspotlarınınyeralmasısağlanabilir.
Örneğin,
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES OVER
ve beslenme dersleri yer almıştır. Öğrencilerin
uykudanöncedişlerinifırçalamayıhatırlatacakbirCUSTOM DUTIES
heyecanla katıldıkları ve anlamlı düzeyde bil- 2 kamuspotuolabilir.
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
gi kazanımları elde
ettikleri program sonunda
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali
Hukuk
Programı Yüksek
Lisans Öğrencisi

Çocuklar,
ailelerveöğretmenlerinkatılabileceği
3
Celal Bayar Üniversitesi
radyo sağlık programları genişletilmeye
devamSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
internet ortamındaoluşturulanbirsosyalağüzerinetmektedir (Fryer, 1991). Bu çalışmada önerilen
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari denfotoğraflarveeğlencelivideolarınpaylaşımıAbstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın
yer değiştirmesi
nedeniyle, eğitim
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
ağız ve diş sağlığı
ile ilgili
olarak uzaktan
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, sağlanabilir.
subject to customs
which is based on those
Projeninsürdürülebilirliğikonusunda,
sosyal ve
mali fonksiyonlarının
önemli
yoluyla da çocuktan
çocuğa,
çocuktanyanında
aileye
ve bir commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi katılımcılardangelenönerilerdeğerlendirilebilir.
tariff that is a foreign trade and economic policy
çocuktan topluma
etkileşimler
sağlanabilir.
Uzaktürüdür.
Aynı zamanda
harcamalar üzerinden
alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
tan eğitim yöntemi,
projenin
sürdürülebilirliği
ve bir 6.regular
Aşama:
Değerlendirme.Bu
aşamada
Ağız ve
kurumlar
vergisi gibi
belirli aralıklarla alınan
basis like
income tax and corporate tax,
as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
geniş kitlelere ulaşılarak
yaygınlaştırılması
amaçlı
sağlığıonlykonusunda
planlanan
eşyanın gümrüğe
geldiği anda bir defaya
mahsus diş
are collected
once when commodities
subject ve uygulanan
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
kullanılabilir. Aşağıda
yapılabilecek
etkinliklerden
etkinlikler
gözden
geçirilerek
Usul Kanunu
(VUK)’nun ikinci
maddesine göre bu tüm
the second
item of tax
procedural
law, custom çocuklar, ailekanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
bir kısmı sıralanmıştır:
ler,
okul çalışanları ile birlikte, hedeflere ulaşılıp
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ulaşılmadığı
değerlendirilir. Değerlendirmede şu
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been

Konuylailgilibilgiiçeriklimektuplar,çocuklar
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak sorulardan
created beginning
with commodities subject to
yararlanılabilir.
işlemlerin
sırasına Yaşananşehirdegöre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
aracılığıileailelereulaştırılabilir.
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like
all other taxes, compalsive levels such
kiveyaülkeninfarklıbölgelerindekidiğerraslantı
Ağızvedişsağlığıhakkında
neasbiliyorduk? Ne
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan öğrendik?
by General Directorate of Customs as a part of
salolarakseçilenbazıokullarapostaaracılığlabil1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
giiçeriklimektuplargönderilebilir.
Bu
okullarda,
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs
duties has a different form from the

En çokhangietkinliktenhoşlandık?Hangietki
mektuplararacığılıileiletişimegeçilensınıföğretsüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları nlikdahaçokilgiçekti?
have to be resolved administratively in the first
menleriveçocuklarlaortaketkinliklerplanlanabilir.
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Ağızvedişsağlığıileilgilibilgigereksinimlerininne
Hangietkinliktoplumunağızvedişsağlığınıni1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
lerolduğu, yaşadıklarıtecrübelerveilaveyenibilgiAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, yileştirilmesinedikkatçekipdahafazlakatkısağlaDisputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
leripaylaşmalarıistenebilir.
mışolabilir / olamaz, neden?

Video ortamındadişhastalıkları, dişmuayenesi,
ağızdişsağlığıileilgiliyapılankoruyucuvetedaviediciuygulamalarçocuklaragösterilebilir. Bu gösterimler, mektupyoluylailetişimegeçilendiğerokullarla
online olarakerişimesunulabilir.

Sizcegenelolarakağızvedişsağlığıkonusundabireyselvetoplumsalaçıdanneyikazandık?

Başkaneleryapılabilirdi? Bu konuylailgilidahabaşkanetürçalışmalarladevamedebiliriz?
39
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:238 Journal
K:86 JelofKodu:
I10-100and Academic Science
International Peer-Reviewed
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)

Bu çalışmayöntemisana, çevrendekiinsanlaçocukların aktif katılımlı öğrenmeleri ile daha
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
ranelerkazandırdı?
kalıcı öğrenmelerini sağlayarak akademik hedef-
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
lere ulaşır,
aile eğitimi ve katılımı çalışmalarını

Son olarakbuşekildedahabaşkahangikonulaADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVERyeterliklerini geliştirir.
destekler,
kendi bireysel
relealınıpçalışılabilir?
Projedeki etkinliklerde, ailelerin çocuklarının
CUSTOM DUTIES
5. SONUÇ
3
bireysel
yeterliklerini
görmeleri ile çocukların
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
2
Celalçocuğa
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Ens. Maliözgüvenlerinin
Hukuk Programı Yüksek
Lisans Öğrencisi
gelişimine
katkı sağlanır. Çocuktan
Sonuç olarak çocuktan
eğitim
modeli,
okul
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
öncesi yıllardan itibaren her öğrenim düzeyinde
çocuğa yaklaşımı uygulamaları, okulun kendini
Gümrük vergisi,
gümrüğe tabi olanbir
ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
öğrencilerin aktifÖzet:
katılımlarının
sağlanabileceği
geliştirmesine
fırsat verir ve eğitim sistemine de
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to
customs
which is based on those
sağlık eğitimi yaklaşımı olarak kullanılabilir. Bu
yeni
bir bakış açısı
kazandırır. Yaklaşımla ele
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret kendi
ve ekonomi
politikasıöğrenmeleri
aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
sayede hem çocukların
kendine
bilgi
paylaşımı
yanında
öğretmen,
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan alınan
instrument
in addition
to its economic,
socialçocuk,
and
dolaylı
vergi türü olan gümrük
vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
sağlanabilir hem
debiröğrendiklerini
başta
anne
okul
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir aile,
regular
basiskurumundaki
like income tax and bireylerdeki
corporate tax, as bakış açısının
türü olmak
olmadığından,
dış toplumdaki
ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
baba gibi yakın vergi
çevresi
üzere
değişime
yansıyacaktır.
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus değişimi
are collectedtoplumdaki
only once when commodities
subject
diğer bireylerle paylaşması
sağlanabilir.
olmak üzere alınmaktadır.
GümrükÇocuktan
vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
KAYNAKÇA
çocuğa yaklaşımı,
öğretmeni
gibi yetişkin
kanunsınıf
kapsamı
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle, 6.duties
are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
rehberliğinde, sayılı
özellikle
kendi öğrenmelerini
Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Ü.,a (2009).“Okulöncesi̇
Beslenme
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük ATAMAN,
Through this law,
systematization has been
planlama, uygulama,
edindiği
paylaşarak
Bölgesine
girişinden bilgileri
başlayıp, eşyaya
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Eğitiminde
Çocuktan
Çocuğa
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade entering
customs territories
of Eğitim”, Yatoplumsal farkındalık
oluşturmada
ağız ve
dişgibi Turkey and continuing with operation sequence.
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde
olduğu
Yüksek
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like yınlanmamış
all other taxes, compalsive
levelsLisans
such as Tezi, Selçuk
sağlığı gibi toplumu
ilgilendiren
benzerGümrük
konularda
tahakkuk
ve tahsil aşamaları
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General
Directorate Sosyal
of CustomsBilimlerEnstitüsü
as a part of
Üni̇ versitesi
1
etkili olarak kullanılabilir.
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm BAILEY,
customs dutiesD.,
has aHAWES,
different formH.,&
from theBONATI, G.,
Çocuktan çocuğasüreci,
yaklaşımı
uygulamasının
çocuk,
diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya kurumu
sahiptir. Gümrük
vergisiaçısından
uyuşmazlıkları
have (EDS.)
to be resolved
administratively in the first
(1994).“Child-To-Child,
A Resource
öğretmen, aile, okul
ve toplum
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
idari sağlayacağı
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,1:
legal
action can be taken. the Child-toBook-Part
Implementing
oldukça önemli Ancak
kazanımlar
söylene1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key Child
words: Approach”
Custom, Custom Duties,
bilir. Yaklaşım sayesinde, çocuklar birbirleri ile
(2nd Custom
edition). London:
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Uyuşmazlıkları
işbirliği halindeGümrük
çalışmayı
öğrenir, araştırarak
Britsh Library. [Erişim: http://www.fopme.
öğrenme konusunda önemli bir deneyim elde
ederler, aktif rol aldıkları için öğrenmeleri daha
kalıcı olur, sorumluluk almayı öğrenirler, akranları
ve yetişkinlerle ilişkilerini geliştirirler, öğrendiklerini paylaşmanın hazzını yaşarlar, etkinliklerde
öğrenirken eğlenirler. Öğretmen, çocukların farklı
özelliklerini daha yakından tanıma fırsatı bulur,
scuegypt.edu.eg/projects/e-talc/html/content/
child2child/01-title%20pages.pdf, 03.11.2014]
BATAK, F., (1997).“OkulÖncesiDönemÇocuğundaÇocuktanÇocuğaEğitim”, YayınlanmamışYüksekLisansTezi, HacettepeÜniversitesiSağlıkBilimleriEnstitüsü
40
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:238 Journal
K:86 JelofKodu:
I10-100and Academic Science
International Peer-Reviewed
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ERDİLLER, Z. B., (2010).“ErkenÇocuklukEKADZO KITSAO, P.,& WAUDO, J., N., (2002).“HeGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
ğitimi, ErkenÇocuklukEğitimindeTemelalthEducation at KitooniPrimary School,
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI1
KuramveYaklaşımlar”, (Ed.:
İ. H.
Diken), ÇÖZÜMMachakosDistrict,
Kenya with Reference
Ankara: PegemYayınevi
tothe
Child-to-Child
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO
DISPUTES
OVER Approach: An EtnographicStudy”, The South AfricanJournal of
CUSTOM DUTIES
FAZLIOĞLU, Y., (2012).“ErkenÇocuklukEğiClinicalNutrition, 15(2): 26-30. [Erişim:
Selin
KILINÇ
timindeYaklaşımlarveProgramlar”,
(Ed.:
Z. 2, Hatice YURTSEVER3
http://sajcn.com/index.php/SAJCN/article/
2
Celal Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
F.Temel), Ankara:Vize
Basın
Yayın
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, view/16/13,
DıĢ Ticaret Bölümü
03.11.2014]
FREEMAN, R.,& BUNTING, G., (2003) “A
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari KASSAM-KHAMIS,
Abstract: Custom duty is a kind T.,&
of tariff BHUTTA,
arising
S. M.,
eşyanın ApproachtoPromotingHeyer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Child‐to‐Child
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject
to customs which is Schools
based on those
(2006).“Affecting
Through a Healtsosyal in
ve mali
fonksiyonlarının
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
althierSnacking
Primary
Schoolyanında
Children:
In policy
I.Farah&Jaworski
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariffhEducationInitiative”,
that is a foreign trade and economic
A Randomised
Trial
NorthernIreland”, Hetürüdür.
Aynıin
zamanda
harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Educational
Developdolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal(Eds.),
functions.Partnerships
Since they are notincollected
on
althEducation,
103vergisi
(1),gibi
17 belirli
– 27aralıklarla alınan bir regular basis like income tax and corporate tax, as
kurumlar
menttariff
(pp.219-233).
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect
on expenditures,Oxford:SybposiumBooks
custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
FRYER, M. L., olmak
(1991).“HealthEducationthrough
üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
(1985-1986).“International
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu LAMARINE,
the second item of R.
tax J.,
procedural
law, custom
Interactive kanun
Radio:
A Child-to-Child
kapsamı
dışında tutulmuştur. Project
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Quarterly of CommunityHealthEducation”,
vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
in Bolivia”,gümrük
Environmental&Occupationa
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
6(1). [Erişim: http://baywood.metapress.com/
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
lHealth. [Erişim:
http://heb.sagepub.com/
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
beginning with commodities subject to
app/home/contribution.asp?referrer=parent
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
content/18/1/65.short,
03.11.2014].
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey
and continuing with operation sequence.
&backto=issue,6,6;journal,114,132;linking
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk veG.,&
tahsil aşamaları
Gümrük ve N.,
Ticaret
assessment,
accrual and collecting are regulated 02.11.2014]
publicationresults,1:300315,1,
GıBBS, S., MANN,
MATHERS,
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
(2002).“Child-to-Child
ABayar
Practical
Guide,
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes M.,
over TEN HAAF,
MAHR,
J.,
WUESTEFELD,
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
EmpoweringChildren
as doğan
Active
Citizens”,
J.,&
KRAWINKEL,
M.disputes
B., (2005).“Nutritisüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process
of other
taxes. Customs duty
ISBN:0-9542671-1-7.
yapıya sahiptir. U.K.London
Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
in Suthern
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place.onEducationforIlliterateChildren
However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Madagaskar-AddressingtheirNeeds,
PercepHAWES, H., (1988).“Child
Child
1
uyuşmazlıklarda to
yargı
yolunaAnotherPathto
başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
tionandCapabilities”, PublicHealthNutrition,
Learning”,Anahtar
Unesco
InstituteforEducation.
Kelimeler:
Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
8(4), 366-372
ISBN 92820 1049 X, Federal Republic of
Germany
MWEBI, B. M., (2012).“Teaching HIV/AIDS
Through a Child-to-Child Approach: A
HDRC., (2012).“Helpders Report: Child to
Teacher’sPerspective”, CanadianJournal of
Child Approaches”, HDRC DFID Human
Education, 35 (3), 117-132
Development Resource Centre, UKaidfromtheDepartmentfor International Development.
41
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:238 Journal
K:86 JelofKodu:
I10-100and Academic Science
International Peer-Reviewed
Humanities
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
NAIR, M.K.C.,&RADHAKRISHNAN. R. S.,
SENEMOĞLU, N., (2007).“Gelişim, ÖğrenGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
(2004).“EarlyChildhood Development in
me ve Öğretim: Kuramdan Uygulamaya”.
ĠDARĠIndianPediAġAMADA ÇÖZÜMAnkara:Gönül
YOLLARI1 Yayıncılık
Deprived Urban Settlements”,
atrics, 41(17), 227-237
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
TEMEL, Z. F., KURTULMUŞ, Z.,ve TORAN,
CUSTOM DUTIES
PRIDMORE, P., (2000).“Children’sParticipation
M., (2009).“Çocuk İşçiği ile Eğitim Yoluyla
2
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
in Development for School Health, Compare”,
Mücadele”,3 UluslararasıKatılımlı 2.Çocuk
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk
Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
A Journal of ComparativeandInternatiolanEGelişimiveEğitimiKongresi,
7-9 Ekim, An3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
ducation, 30(1):103-113.
kara/Türkiye.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın
değiştirmesiG.,ve
nedeniyle,
bu eşyanın UNICEF.,
from the movement
of commercial
SALI, G., AKSOY,
P.,yer
BARAN,
KÖKSAL
(2010).
Gettingcommodities
Ready For School: A
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
AKYOL, A.,sosyal
(2012).“Türkiye’de
Öncesi
ve mali fonksiyonlarınınOkul
yanında
önemli bir
commodities’quantity
and value.
It is are a Program
kind of
Child-to-Child
Approach
Evaluation
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Eğitimde Farklı
Üzerine
Yapılfor Year
One,
Evaluation
Report. United
türüdür.Yaklaşımlar
Aynı zamanda harcamalar
üzerinden
alınan
instrument
in addition
to its economic,
social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
mış Araştırmaların
İncelenmesi”ss.
96-102.
States,
kurumlar vergisi
gibi belirli aralıklarla
alınan bir
regular
basis likeNew
incomeYork.
tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Çukurova Üni.Eğitim
Fakültesi
3.Uluslararası
eşyanın gümrüğe
geldiği anda
bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Okul ÖncesiUsul
Eğitimi
Kongresiikinci
“Okul
Öncesi
Kanunu (VUK)’nun
maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Eğitimde Farklı
Yaklaşımlar ve Kültürlerarası
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Bakış”, 12-15
Eylül,
Adana
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
42
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
KONAKLAMA İŞLETMELERİ YÖNETİCİLERİNİN MESLEKİ
TURİZM EĞİTİMİ ALMIŞ ÇALIŞANLARA YÖNELİK
DEĞERLENDİRMELERİ 1
THE ASSESMENTS OF HOTEL MANAGERS ABOUT EMPLOYEES
WHO HAVE VOCATIONAL TOURISM EDUCATION
Gencay SAATCI¹, Özge GÜDÜ DEMİRBULAT²
¹ Uludağ Üniversitesi, Harmancık Meslek Yüksekokulu/Bursa
² Balıkesir Üniversitesi, Turizm Fakültesi/Balıkesir
Öz: Günümüzde müşteri beklenti ve ihtiyaçlarının
hızlı bir şekilde değişmesiyle birlikte konak-lama
işletmeleri, müşteri isteklerini tam anla-mıyla karşılayabilecek donanıma sahip işgö-ren istihdam
etmeyi amaçlamaktadırlar. Yapılan bu çalışma ile
konaklama işletmesi yöneticilerinin, mesleki turizm
eğitimi almış çalışanlardan beklentilerini ve turizm
eğitimi hakkındaki düşüncelerini ortaya koymak ve
konu hakkında çözüm önerileri geliştirmek amaçlanmıştır. İlk olarak, konuyla ilgili bir yazın taraması
gerçekleştirilip ikinci aşamada “Travel Turkey İzmir
2014” fuarında, araştırmaya katılmayı kabul eden 69
yönetici ile yüz yüze görüşme gerçekleştirilerek veri
toplanmıştır. Toplanan veriler doğrultusunda; konaklama işletmeleri yöneticilerinin büyük çoğunluğu
mesleki konulardaki sorunları çözmek için okullarla
elemanların hizmet içi eğitiminde işbirliği yapması
gerektiği ve ideal bir turizm eğitimi ve öğretiminde
uygulamaya dönük mesleki derslerin daha fazla olması
konusunda fikir birliği sağladıkları ortaya çıkmıştır.
Yöneticiler, konaklama işletmesi elemanlarında
bulunması gereken en önemli özelliğin yabancı dil
bilmek olduğunu belirtmişlerdir. Verimli personel
seçmenin en önemli kanalı olarak da; turizm eğitimi
alan lisans ve önlisans mezunlarını görmektedirler.
Abstract: Today, hospitality managements aim to
employ staff, who have the ability to meet the demands
of customers literally, with the changing needs and
expectations of customers quickly. In this study, it is
aimed to reveal the hotel managers’ expectations of
employees who have received professional tourism
training, their thought on tourism education and to
develop solutions on the subject. Firstly, a review of
literature on the subject has been made. And than,
data were collected by performing interviews with 69
managers, who agreed to participate in the study, in
“Travel Turkey İzmir 2014”. In accordance with the
collected data; the majority of hotel managers believe
that in-service training of staff should collaborate with
schools to solve problems in professional matters. And
they think that practical vocational subjects need to be
more for an ideal tourism education. Hotel managers
stated that foreign language is the most important
feature of the elements to be included in the accommodation establishments. Also, hotel managers think
that tourism education is the most important channel
to select efficient staff.
Key Words: Tourism Education, Hospitality, Hospitality Management
Anahtar Kelimeler: Turizm Eğitimi, Turizm Sektörü,
Konaklama İşletmesi
Doi: 10.17368/UHBAB.2015139483
(1) Sorumlu Yazar: Özge GÜDÜ DEMİRBULAT, Balıkesir Üniversitesi Turizm İşletmeciliği Bölümü Balıkesir / Tür-
kiye ozgegudu@hotmail.com Geliş Tarihi / Received: 05.11.2014 Kabul Tarihi / Accepted: 19.01.2015 Makalenin
Türü: Type of article (Araştırma – Uygulama / Research - Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok
/ None “Etik Kurul Raporu Yok - None of Ethics Committee”
43
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:232 K:515
Jel Kodu:
I00-M31-50
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
1. GİRİŞ
de gelişerek, ülke ekonomilerine olumlu katkılar
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
yapmaları için turizm eğitimi, sektörün üzerinde
Turizmde meydana gelen değişimleri sağlıklı
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
önemleYOLLARI
durması gereken konuların başında gel-
bir biçimde karşılayabilmek adına, ülkemiz
mektedir
(Aymankuy
ve Aymankuy, 2013: 2).
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER
turizminin ihtiyaç duyduğu nitelikli elemanların
Turizm; sağladığı sosyal, kültürel ve ekonomik
CUSTOM DUTIES
yetiştirilmesi ve sektörde istihdam edilmeleri
katkılar nedeniyle, bugün bütün ülkelerin üzerinde
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
aşamasında yapılan planlamalar ve Selin
geliştirilen
önemle durduğu bir sektör olmuştur. Dolayısıyla
2
Celal
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
programlar, sektörün
işgören
ihtiyaçlarının
analizi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
Ticaret Bölümü
turizmDıĢsektörüne
ülkeler açısından büyük bir önem
ve beklentileri doğrultusunda gerçekleştirildiği
eden,Custom
nitelikli
turizm eğiÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari arz
Abstract:
duty yöneticiler
is a kind of tariffsağlayan
arising
takdirde başarıya
ulaşabilecektir. Bilgiye dayalı
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
timine,
ülkelerin önem vermeleri gerekmektedir.
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
kalkınma amacını
gerçekleştirmek
için
var
olan
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Çünkü
iyi bir turizm hizmeti verebilmek ancak
ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
yükseköğretim dış
kurumları,
işgören
yetiştirdikleri
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
nitelikli
personelle sağlanabilir. Türkiye’deki
dolaylı birhareket
vergi türü olan
gümrük vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
sektörden bağımsız
etmeleri
halinde,
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir turizm
regular basis
like income
tax and corporate
tax, as amacı, turizm
eğitim
kurumlarının
temel
vergi
türü
olmadığından,
dış
ticarete
konu
olan
an
indirect
tariff
on
expenditures,
custom
duties
sektörün ihtiyaçlarını
karşılamada yetersiz kalaeşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus sektöründe
are collected only
once
when commodities
subject
iş
görecek
elemanları
temel eğitimden
üzere alınmaktadır.
vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
bileceklerdir. Buolmak
bağlamda;
turizmGümrük
sektöründeki
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu geçirmek,
the second item
of
tax
procedural
law,
custom
bu eğitimi alan herkese turizm bilinci
kanun kapsamı
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
yöneticilerin yetiştirilmiş
personelden
beklentilerinin
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 ve
procedures
and practises
of custom duties
are
felsefesini
kazandırmak,
yönetim
tekniklerisayılıhem
Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ortaya konulması,
sektörde
verimli
bir insan
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük niThrough
this law,vea dünyada
systematizationhâkim,
has been kabul görmüş
öğretmek
Bölgesine girişinden
başlayıp, eşyayahem
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
kaynakları yönetiminin
gerçekleşmesini,
de
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik anlayışa
internationaluyum
trade entering
customs territories
of kavram, fikir
sağlatmak
ve yeni
oluşturulmuştur. Diğer
tüm vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
işgörenlerin mesleklerini
severek
yapmalarını
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, ve
Like
all other taxes, kavrayabilecek
compalsive levels suchüst
as düzey turizm
teknolojileri
tahakkuk
ve tahsil aşamaları
Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
ve sektörlerini terk
etmemelerini
sağlayacaktır.
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan profesyonellerini
by General Directorate of
Customs as a part (Eren
of
yetiştirmektir
vd., 2013:
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Mesleki turizm Gümrükler
eğitimi
veren
kurumların,
turizm
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process ofnihai
disputesamaçlarından
over
18).
Turizm
eğitiminin
biri
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
customs duties has a different form from the
işletmeleri ile işbirliği
içinde
olmaları
daha güçlüçözüm
ve
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir de;
process
of otherinsan
taxes. gücünün
Customs dutyendisputes
yetişmiş
iyi eğitimle sektöre
yapıya
sahiptir. Gümrük
vergisi da
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
sağlıklı bir turizm
sektörünün
oluşmasını
ortaya
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. kazandırmak
place. However, inve
the onları
case of disputes
not being
sektörde
kalıcı yapmaktır
çıkaracaktır. AynıAncak
zamanda,
programlarının
idari eğitim
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
(Emir vd., 2008: 276).
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
sektör hedefleri doğrultusunda hazırlanması ve
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
sektörün de eğitimde
paylaşmasının Sürekli gelişen ve önemli bir ekonomik güç haline
Gümrük sorumluluğu
Uyuşmazlıkları
sağlanması, sektörün nitelikli eleman ihtiyacının gelen turizm sektörü, insan emeğinden en üst
düzeyde yararlanmaktadır. Nitelikli işgücünün
karşılanmasını mümkün kılabilecektir.
önemi turizm sektöründe her geçen gün artmak2. YAZIN TARAMASI
tadır. Turizm sektörü için gerekli olan nitelikli
Ülkelerin, gelecekte gelişmişlik düzeyleri ile işgücünün yetiştirilmesinde, eğitim kurumlarının
ilgili konumlarını belirleyecek faktörlerin başında verdiği eğitimin kalitesi en önemli faktörlerden
şüphesiz eğitim gelmektedir. Turizm sektörünün biridir (Güzel Şahin, 2011: 61). Tüm gelişmiş
44
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:232 K:515
Jel Kodu:
I00-M31-50
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ülkelerin öncelikleri arasında sektörlerin istek
bir sektör olabilmesi için turizm eğitimine önem
GÜMRÜK
verilmelidir (Ayaz vd., 2012: 104).
ve ihtiyaçlarına duyarlı bir
mesleki VERGĠSĠ
ve teknik UYUġMAZLIKLARININ
1
AġAMADA
öğretim sisteminin kurulması veĠDARĠ
mevcut
sistemin ÇÖZÜM YOLLARI
Turizmin üst yapı kaynaklarını oluşturan temel
SOLUTIONS
TO DISPUTES OVER
bu yönde geliştirilmesiADMINISTRATIVE
yer almaktadır (Akgöz
ve
unsurlardan olan işletmelerin, ürettiği ve satışa
Gürsoy, 2014: 22).
CUSTOM DUTIES
sunduğu ürünlerin emek-yoğun olması, bu süreçte
3
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
görev
alan bireylerin işlerinin uzmanı olmasını,
Mesleki eğitim; yeni yetişen kuşakları toplum
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malidiğer
Hukuk Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
anlatımla
kalifiye
nitelik taşımalarını
3
hayatına hazırlamak amacıyla,
onların
gerekliSalihli MYO, DıĢbir
Celal
Bayar Üniversitesi
Ticaret Bölümü
gerekli kılmaktadır. Çünkü işletmelerin müşteri
bilgi, beceri ve anlayış kazanmalarına ve kişilik
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
nihayetinde de hedefyer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın devamlılığını
from the movementsağlaması
of commercialve
commodities
geliştirmelerineeşyanın
yardım
etmektedir
(Hacıoğlu
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
lenen
kara ulaşmasında, söz konusu işletmelerde
sosyal ve eğitimi,
mali fonksiyonlarının
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
vd., 2008: 1). Turizm
turizmyanında
hareketini
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
çalışan
tüm personelin payı oldukça büyüktür
harcamalar
alınan
instrument in addition to its economic, social and
ve ekonomisini türüdür.
halkaAynı
ve zamanda
öğrenim
görenüzerinden
gençlidolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
(Pelit
ve Güçer, 2006: 140). Turizm sektöründe
kurumlarkonusunda
vergisi gibi belirli
aralıklarla
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
ğe öğreterek, turizm
bilgili,
kalifiye
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan faaliyet
an indirectgösteren
tariff on expenditures,
custom tüketici
duties
işletmelerin
beklentileeşyanın gümrüğe
geldiği anda amaçlayan
bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
personel ve yönetici
yetiştirilmesini
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi rinin
to foreign
trade
arrive
at
the
custom.
According
to
karşılanması, hem personel hem işletmeler
Usul Kanunu
(VUK)’nun kapsayan
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
çalışmalar bütünüdür.
Bu amaçları
eğitim
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, açısından
duties are excluded
fromönemlidir.
this law. Therefore,
oldukça
Çünkü turizm işletgümrükuygulama,
vergilerinin usulekonomik
ve uygulama esasları
sürecinin içeriğinde
olma,4458 procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun melerinde
regulated by en
customs
law maliyeti
numbered 4458.
önemli
personel ücretleri
ile dış
ticarete konu olan
eşyanınhazırlayıcı
Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
gelişmelere uyum
sağlayarak
hayata
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak oluşturmaktadır.
created beginning withMesleki
commodities
subject
to bilgi ve beceri
ve teknik
işlemlerin
göre dönük
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
olma, devamlılık,
toplumasırasına
ve sektöre
olma
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi bakımından
Turkey and continuing
with operation
sequence.
istenilen
düzeyde
olmayan çalışangümrük vergisindegerekmektedir
de zorunlu aşamalar (Balolan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
vb. nitelikleri barındırması
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret ların
assessment,
accrual and
collecting are
regulated
istihdam
edilmesi,
işletmelerin
kârlılığını
Bakanlığı’na
bağlıturizmin
ayrı bir kuruluş
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
tacı vd., 2012: 18).
Çağdaş
gerektirdiği
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük olumsuz
Customs andetkiler
Economy(Akgöz
Ministry according
to
ve Gürsoy,
2014: 23).
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
hizmet kalitesinin
sağlanması,
turist
ile
turiste
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm İşletmelerde,
customs duties hasözellikle
a different çalışanın
form from the
mevcut durumu
diğer vergilerde
oluşan sağlıklı
süreçten farklı
bir
process of other taxes. Customs duty disputes
hizmet edenler süreci,
arasındaki
ilişkilerin
ve
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları ile
have
to be resolved administratively
in the first
kendisinden
beklenen durum
arasında bir fark
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
kaliteli olarak gerçekleşmesi,
büyük
ölçüde
sekAncak
idari
aşamada
çözümlenemeyen olduğunda,
solved administratively,
can beçalışanın
taken.
başkalegal
bir action
deyişle
performans
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
törde istihdam edilen
personelin genel mesleki
Key words: bulunduğunda
Custom, Custom Duties,
Custom
eksikliği
ya da
çalışan belli bir
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
formasyonuna ve
teknik
öğretim
düzeylerinin
alanda ek bilgi ve beceriye ihtiyaç duyduğunda,
Gümrük Uyuşmazlıkları
yüksek olmasına bağlıdır (Hatipoğlu ve Batman,
eğer kişinin öğrenme potansiyeli ve istekliliği de
2014: 24). Tüm gelişmiş ülkelerin öncelikleri
varsa uygun bir yöntem olarak eğitimlere başarasında sektörlerin istek ve ihtiyaçlarına duyarlı
vurulmaktadır. Eğitimli, sektör içinde karşılaştığı
bir mesleki ve teknik öğretim sisteminin kurulması
sorunlara çözümler üreten, çağın mesleki, teknik
ve mevcut sistemin bu yönde geliştirilmesinin
ve sektörel değişimlerini yakından takip edebilen
öngörüldüğü bir ortamda, yoğun işgücü ve sınırlı
bireyler; hem işletmelerin, hem de toplumların
otomasyon kullanımı gerektiren turizmin, güçlü
gelişmesi açısından tercih edilen kişiler olacak45
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:232 K:515
Jel Kodu:
I00-M31-50
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
lardır. Değişen eğitim anlayışı, mesleki beceri ve
• Turizm eğitimi kapsamında öğrencilere, her
GÜMRÜK(Aymankuy
VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
turiste eşit ve dürüst hizmet verme ahlakı, koyeterlilikleri ön plana çıkarmaktadır
vd., 2013: 103).
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
nukseverlik
ve uzun vadeli kazançları dikkate
ADMINISTRATIVE SOLUTIONSalmanın
TO DISPUTES
OVERverilmesi,
temel olarak
Turizm sektöründe, planlama çalışmalarından
CUSTOM DUTIES
başlamak üzere turistik mal ve hizmetlerin tu-
• Mesleki turizm eğitimi niteliğinin ve eğitimi
riste sunulmasına2 kadar geçen uzun süreçte en
veren kurumların kurumsal kapasitelerinin
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
yetkilisinden,
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal
Bayarher
Üniversitesi
DıĢ Ticaret Bölümü
tabandaki kitleye
kadar
kade-Salihli MYO,geliştirilmesi,
mede, turizm eğitimini
gerektiren birçok neden
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
eşyanın 384).
yer değiştirmesi
eşyanın
vardır (Olcay, 2008:
Turizmnedeniyle,
sektörübu çok
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
duty is a kind
of tariff arising için, eğitim
•Abstract:
EtkinCustom
bir eğitim
yapılabilmesi
from the movement of commercial commodities
subject
to customs whichyenilikler
is based on sürekli
those
ve öğretimdeki
bir şekilde
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dinamik bir yapıya
sahip
olduğu
için,
sektördeki
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff
that isedilerek,
a foreign trade
and economic
policy
takip
turizm
sektöründeki
bugünkü
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
değişimlerin eğitim
kurumlarının
programlarına
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal
Since they olası
are not collected
on
vefunctions.
gelecekteki
değişimler
iyi analiz
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
ve verilen eğitime
yansıması
zorlaşmaktadır
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an edilerek
indirect tariff eğitim
on expenditures,
custom duties
programlarının
elde edilen
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
(Sarı, 2007: 66).
Öğrencilerin
okulda
aldıkları
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign
trade arrive
at the custom. According
to
bulgular
doğrultusunda
hazırlanması,
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
eğitimin sektör kanun
gerçeklerine
uygunluğu,
kapsamı dışında
tutulmuştur. okulda
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 •procedures
andeğitiminin
practises of custom
duties odaklı
are
Turizm
meslek
olması ve
öğretilenlerin sektörün
isteklerine
cevap verebisayılı Gümrük
Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through
this law, sonuçlar
a systematization
has been sağlanması,
ölçülebilir
içermesinin
lirliği bu kapsamda
incelenmesi
gereken
etki
Bölgesine
girişinden başlayıp,
eşyayabir
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
alanı olarak öneoluşturulmuştur.
çıkmaktadır
ve Yağcı,
Diğer(Türkay
tüm vergilerde
olduğu gibi •Turkey
and continuing
operation
sequence. ve toplumda
Turizm
eğitimiwith
veren
kurumlarda
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
2007: 222). tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment,
accrualkalite
and collecting
are oluşturulması
regulated
“eğitimde
bilinci”
gerekBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs and Economy Ministry according to
liliğinin
önYüksek
plana
çıkarılması,
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Lisans
Tezinden
Türkiye’de turizmin
istihdam
ve nitelikli
eleman
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
of
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci,amacıyla
diğer vergilerde
oluşanen
süreçten
farklı bir •process
of other taxes.
Customs
duty yönetimi
disputes
sorunlarını çözmek
yapılan
kapsamlı
Turizmde
toplam
kalite
uygulamayapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
idari aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
planlama, Kültüröncelikle
ve Turizm
Bakanlığı
tarafından
larında grup çalışmalarına önem verilerek,
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargı
yoluna
başvurulabilmektedir.
oluşturulan, 2023 Türkiye Turizm Stratejisi’dir.
yeniliklere açık ve kendini geliştiren
yetenekli
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Stratejisi’nde
Kelimeler: Gümrük,turizm
Gümrük eğiVergisi,
Disputes
2023 Türkiye Turizm
öğrencilerin teşvik edilmesi,
Gümrük Uyuşmazlıkları
timinin geliştirilmesi ile turizm kaynaklarının
• Eğiticilerin başarı değerlendirmelerinin per-
farkına varılması, korunması ve turizmin ülke
formans ölçümünü esas alan bir modele
ekonomisine katkısının en üst seviyeye çıkarıl-
dayandırılması,
ması amaçlanmaktadır. Bu bağlamda, Türkiye’de
turizm eğitimi ve turizmde istihdama yönelik
• Turizmin istediği nitelikte işgücünün yetiştiril-
geliştirilen stratejiler şu şekilde ifade edilmiştir
mesinde özel sektörün katılımı ve desteğinin
(Çatı ve Bilgin, 2013: 26 – 27).
sağlanması.
46
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:232 K:515
Jel Kodu:
I00-M31-50
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Turizm sektöründe yaşanan gelişme ve yenilik2011; Sarıışık, 2007; Pelit ve Güçer, 2006; Yazıt,
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
lerin en kolay ve etkin bir şekilde takip edileceği
2013) yer almaktadır. Ancak, sektör yöneticilerinin
1
ĠDARĠ
YOLLARI
yollardan birisi turizm işletmeleri
ileAġAMADA
ilişkilerin ÇÖZÜM
mesleki
turizm eğitimi almış bireylere yönelik
geliştirilmesi ve güncel
tutulmasıdır (Demir
ve
görüşlerinin
belirlenmesi
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER hususunda çok az saŞen Demir, 2014: 23). İş dünyasının gereksinim
yıda çalışma bulunmaktadır. Bu durumdan yola
CUSTOM DUTIES
duyduğu nitelikli eleman gücünün yetiştirilme- 2 çıkılarak, çalışmanın
amacı; konaklama işletmesi
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
sinde, gerekli eğitim
ortamının sadece okulda
yöneticilerinin turizm eğitimi almış personele
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi
DıĢ Ticaret
alınan eğitimle sağlanması mümkün
değildir.Salihli MYO,
yönelik
bakışBölümü
açısını değerlendirmektir.
Bu nedenle içinde
bulunan
durum
iş
dünyası
ile
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
çalışmada,
stajyerlerinin ve
yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın Öte
fromyandan;
the movement
of commercialturizm
commodities
eğitim kurumlarıeşyanın
arasında
bir işbirliği
sağlanmamiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
mezunlarının konaklama işletmelerinin beklensosyal ve maliOluşturulan
fonksiyonlarının yanında
önemli
sını zorunlu kılmaktadır.
işbirliği
ilebir commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
tilerini
karşılama düzeylerini belirlemek de heAynı staj
zamanda
harcamalar üzerinden
alınan
instrument in addition to its economic, social and
gerçekleştirilentürüdür.
düzenli
eğitimleri,
ihtiyaç
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
deflenmektedir.
Bu amaca yönelik olarak turizm
kurumlar
vergisidesteğine,
gibi belirli aralıklarla
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
duyulan nitelikli
eleman
üretimde,
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eğitimi
alan bireylerin, sektörün ihtiyaçlarına ne
gümrüğe geldiği
anda bir defaya
mahsus
are collected only once when commodities subject
hizmette kaliteeşyanın
ve verimlilik
artışının
sağlanolmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi derecede
to foreign trade
arrive at verebildikleri
the custom. Accordingtespit
to
cevap
edilmeye
masına, işsizlik Usul
oranlarının
azaltılmasına,
çağın
Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, çalışılmıştır.
duties are excluded kapsamda
from this law. çalışma,
Therefore, yazında konu
gerektirdiği teknolojik
gelişmelere
hızla esasları
uyum4458 procedures and Bu
gümrük vergilerinin
usul ve uygulama
practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun ile
regulated
customs bir
law çalışmanın
numbered 4458.örnek alınması
ilgili byyapılan
sağlanabilmesineilebüyük
ölçüde
etkieşyanın
sağlamaktadır
dış ticarete
konu olan
Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak suretiyle
created beginning with commodities
to çalışma; Sarı
Sözsubject
konusu
(Arman ve Şahin,
2013: sırasına
14). göre bir sistematik internationalhazırlanmıştır.
işlemlerin
trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi (2007)
Turkey and
continuing with
operation“Türkiye’deki
sequence.
tarafından
yapılan
Turizm
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
3. YÖNTEM tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret Eğitiminin
assessment, accrual
and
collecting
are
regulated
Turizm Sektöründeki İstihdama Etkisi
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük ve
Customs
and Economy
according
Anadolu
Otelcilik
veTezinden
Turizm
Meslek Liseleri
Turizmin, ister Gümrükler
akademik
olarak
isterse
de proProgramı
Yüksek
Lisans
Selin
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm Üzerine
customs duties
has a different isimli
form from
the lisans tezidir.
Bir Araştırma”
yüksek
fesyonel olarakGümrük
yapıldığında
kendi disiplinini
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
yapıya bir
sahiptir.
Gümrük
vergisi
uyuşmazlıkları
içerisinde barındıran
sektör
olma
özelliği,
bu
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
sektörde istihdamın temel şartının eğitim olması
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
gerektiğini ortaya çıkarmaktadır. Yazında, turizm
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Gümrük Uyuşmazlıkları
eğitimi alan öğrencilerin
ya da turizm mezunlarının,
turizm sektörüne yönelik bakış açıları, sektörde
çalışma eğilimleri ve staja yönelik görüşlerinin
belirlenmesi amacıyla yapılan çok sayıda çalışma
(Aymankuy ve Aymankuy, 2013; Aymankuy
vd., 2013; Bilgin, 2011; Çatı ve Bilgin, 2013;
Duman vd., 2006; Emir vd., 2008; Erdinç ve
Yılmaz, 2012; Ilgaz, 2011; İncekara ve Savran,
47
process of other taxes. Customs duty disputes
have to be resolved administratively in the first
place. However,
in the case of uygulamanın
disputes not being
Yapılan
araştırmada,
solved administratively, legal action can be taken.
tüm evrende
1 zaman alacağı
gerçekleştirilmesi oldukça fazla
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
için
örneklem büyüklüğü asgari düzeyde tutulDisputes
muştur. Araştırma, Türkiye’de İzmir ilinde 8.si
düzenlenen “Travel Turkey İzmir 2014” fuarına
katılan konaklama işletmeleri yöneticileri üzerinde
yapılmıştır.
Çalışmaya yönelik veri toplama tekniği, kısa
zamanda daha fazla veri toplamayı sağlaması
nedeniyle anket olarak tercih edilmiştir. Yapılan
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:232 K:515
Jel Kodu:
I00-M31-50
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
yazın taraması sonucu, araştırmada ölçülmek
bilgilere ulaşılmaya çalışılmıştır. İkinci kısımda
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
istenen faktörleri kapsaması nedeniyle, Sarı
ise, turizm stajyerleri, turizm eğitimi, işletme1
ĠDARĠ
AġAMADA ÇÖZÜM
(2007) tarafından geliştirilen ölçek
kullanılmıştır.
eğitimYOLLARI
kurumları
işbirliği, personel planlama
Ankette, Likert tipi ölçek
tercih edilmiş veSOLUTIONS
hem
politikaları,
çalışanOVER
sorunları ve stajyer öğrenci
ADMINISTRATIVE
TO DISPUTES
açık hem de kapalı uçlu sorulara yer verilmiştir.
seçme sebeplerine ilişkin sorular yer almaktadır.
CUSTOM DUTIES
Ölçekteki soru maddelerine ilişkin derecelendirme, 2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
Uygulama,
“Travel
Turkey İzmir 2014” fua“1 Kesinlikle Katılmıyorum”
ve
“5
Kesinlikle
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malirında,
Hukuk Programı
Yüksek2014
Lisans Öğrencisi
4-7 Aralık
tarihlerinde, araştırmaya
3
Celal
Bayar Üniversitesi
Katılıyorum” olarak alınmıştır.
Toplam
30 ifa-Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
katılmayı kabul eden 69 yönetici üzerinde yüz
deden oluşan ölçek, “turizm stajyerleri”, “turizm
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari yüze
Abstract:
Custom dutyyöntemiyle
is a kind of tariff yapılmıştır.
arising
görüşme
Diğer
eşyanın yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
eğitimi”, “işletme-eğitim
kurumları
işbirliği”,
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, yöneticiler,
subject to customs
which is based olmadığını
on those
zamanlarının
gerekçe
sosyal ve mali
fonksiyonlarının
yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
“işletmenin personel
planlama
politikaları”,
anketi
istememişlerdir.
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi göstererek
tariff that is a foreign
tradeyanıtlamak
and economic policy
“çalışanlar sorunları”
ve “stajyer
öğrenci
seçme
türüdür. Aynı
zamanda harcamalar
üzerinden
alınan
instrument in addition to its economic, social and
veriler
SPSS
Package fo
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve Toplanan
fiscal functions.
Since they
are not(Statistical
collected on
sebepleri” alt boyutlarından
oluşmaktadır.
kurumlar vergisi gibi
belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Science)
20.0 programı
yardımıyla analize
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan rSocial
an indirect
tariff on expenditures,
custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Uygulanması planlanan
anket, pilot
çalışma
tutulmuştur.
Frekans
ve yüzde
dağılımları,
olmak üzere alınmaktadır.
Gümrük
vergileri,ile
Vergi tabi
to foreign
trade arrive at the
custom. According
to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
test edilmiştir. kanun
Pilotkapsamı
uygulama,
araştırmacılar
ortalamaları
standart
sapma değerleri
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle, aritmetik
duties are excluded
from thisvelaw.
Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
tarafından bizzat
uygulanarak, anlaşılmayan
analiz
edilerek tablo halinde verilmiştir.
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
ve açıklamaya Bölgesine
gerek duyulan
maddelerin olup
girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak Ölçeğin
created beginning
with commodities
subject üzere
to
güvenilirliğini
belirlemek
Cronbach’s
sırasına
göre
birmaddesistematik
international trade entering customs territories of
olmadığı, Likertişlemlerin
tipi
derecelendirmenin
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Alpha
Turkey and
continuinghesaplanmış
with operation sequence.
katsayısı
ve güvenilirlik katvergisinde süresinin
de zorunlu aşamalar
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
lere uygunluğu,gümrük
uygulama
yeterliliği
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret sayısı
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
,894 olarak tespit edilmiştir. Elde edilen
Bakanlığı’na
bağlı
ayrı birbelirlenmiştir.
kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
ve yanıtlayıcı üzerindeki
etkileri
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük değer,
Customs kabul
and Economy
Ministry
according
to
edilebilir
bir
güvenilirlik
düzeyini
Programı
YüksekTurkey
Lisans
Selin
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
Pilot uygulamada,
“Travel
İzmir
2014”
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm göstermektedir.
customs duties has aÖlçeğin
different form
from the incelemeleri
güvenilirlik
fuarının ilk günüsüreci,
(4 Aralık
2014)oluşan
21 yönetici
ile bir process of other taxes. Customs duty disputes
diğer vergilerde
süreçten farklı
ölçekten
herhangi
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları sonucunda
have to be resolved
administratively
in the bir
first ifadenin çıkayüz yüze görüşülmüştür.
sonucuzorundadır.
elde
öncelikle idariUygulama
aşamada çözümlenmek
place. However, in the case of disputes not being
ihtiyaçlegal
duyulmamıştır.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen rılmasına
solved administratively,
action can be taken.
edilen veriler dikkate
alınarak,
anket
formunda
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
gerekli düzeltmeler
yapılmıştır.
BULGULAR
Anahtar
Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, 4.
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Nihai şekli verilen anket formu üç kısımdan
oluşmaktadır. Birinci kısımda; katılımcıların yaş,
cinsiyet, eğitim durumu, sektör deneyimi, çalıştığı işletmedeki personel sayısı gibi demografik
Yöneticilere genel olarak; demografik birtakım
sorular ve turizm eğitimi ile çalıştıkları işletmeye
yönelik bilgiler hususunda sorular yöneltilmiştir.
Tablo 1’de yöneticilerin yanıtları yer almaktadır.
48
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:232 K:515
Jel Kodu:
I00-M31-50
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 1. Yöneticiler Hakkındaki
Turizm işletmeciliği lisans
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Değerlendirmeler
mezunu
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
Turizm
konusunda sertifika
22
31,9
15
21,7
Sıklık
Yüzde
sahibi
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
(N)
(%)
Diğer
11
15,9
Cinsiyet
CUSTOM DUTIES
Toplam
69
100,0
Erkek
58 Selin 84
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Turizm Sektöründe Deneyim
2
Kadın
11 Sosyal Bilimler
16 Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Celal Bayar Üniversitesi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
6-12DıĢayTicaret Bölümü
9
13,0
Toplam
69
100,0
1-3 yıl Custom duty is a kind of tariff arising9
13,0
Özet: Gümrük
Abstract:
Yaş vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
4-6 yılto customs which is based on those20
29,0
alınan, -ekonomik,
subject
20 yaş ve altı miktarı veya değeri üzerinden
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
7-10that
yılis a foreign trade and economic policy9
13,0
tariff
21-30 yaş arası dış ticaret ve ekonomi politikası
22 aracı olan
32 bir vergi
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
11 yıldan
fazla
22
31,9
bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal
functions.
Since they are not collected on
31-40 yaş arası dolaylı
34
49,2
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Toplam
69
100,0
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an
indirect tariff on expenditures, custom duties
41 ve üzeri
13
18,8
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Sınıfı to
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive atİşletmenin
the custom. According
Toplam
69
100,0
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
5 yıldızlı
37
53,6
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties
are excluded from this law. Therefore,
Mezuniyet
Durumu
gümrük vergilerinin
usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
4 yıldızlıby customs law numbered 4458.24
34,8
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated
Ortaöğretim
1,4 Gümrük
ile dış ticarete konu olan 1
eşyanın Türkiye
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
beginning with commodities subject to8
3 yıldızlı
11,6
Lise
11
işlemlerin
sırasına
göre
bir 15,9
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey
Diğer and continuing with operation sequence.Yüksekokul
28 aşamalar
40,6
gümrük vergisinde de zorunlu
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment,
Toplam accrual and collecting are regulated69
100,0
Lisans
Bakanlığı’na
bağlı ayrı 20
bir kuruluş 29,0
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs and
Economy Çalışan
Ministry according
İşletmede
Personelto Sayısı
Programı
Yüksek Lisans
Selin
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Lisansüstü
13,0KILINÇ tarafından
Kanunu
hükümlerine
uygun9Öğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
30’danduties
az has a different form from the18
26,1
Toplam
69 süreçten
100,0
süreci, diğer vergilerde oluşan
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have
to be resolved administratively in the first8
31-50
11,6
Yabancı
Dil
öncelikle
idari aşamada
çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
51-70administratively, legal action can be taken. 5
7,2
1
İngilizce
50 başvurulabilmektedir.
72,5
uyuşmazlıklarda yargı yoluna
Key
words: Custom, Custom Duties, Custom
71-90
11
15,9
Anahtar Kelimeler: Gümrük,
Gümrük
Disputes
Almanca
9
13,0 Vergisi,
Gümrük Uyuşmazlıkları
90’dan fazla
27
39,1
Fransızca
3
4,3
Toplam
69
100,0
Diğer
7
10,1
İşletmede Çalışan Turizm Eğitimi Almış
Toplam
69
100,0
Personel
Mesleki Eğitim Alma Durumu
1-10
38
55,1
Özel bir turizm eğitim merke8
11,6
11-20
9
13,0
zi mezunu
21-30
4
5,8
Turizm işletmeciliği önlisans
13
18,8
31-40
4
5,8
mezunu
49
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:232 K:515
Jel Kodu:
I00-M31-50
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
40’dan fazla
14
20,3
69
100,0
deki deneyimleri incelendiğinde, %31,9’unun
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
11 yıldan fazla bir süredir turizm sektöründe
Toplam
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
çalıştığı
görülmektedir.
Öte yandan; yöneticilerin
İşletmedeki Stajyer Sayısı
%53,6’sı
5 yıldızlıOVER
bir otelde yönetici pozisyoADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES
57
82,6
1-10
nunda çalışmaktadır. İşletmelerde çalışan toplam
personel sayısı değerlendirildiğinde; 90’dan fazla
Selin4,3
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
21-30
3
personel çalıştıran işletmelerin oranı %39,1’dir.
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
31-40
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret Bölümüturizm eğitimi almış personel
Bu işletmelerde
40’dan fazla
6
8,7
sayısı %55,1’lik bir oran ile 1 ile 10 kişi arasınÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Toplam
eşyanın yer değiştirmesi69nedeniyle,100,0
bu eşyanın dadır.
from theSöz
movement
of commercial
commodities stajyer sayısı
konusu
işletmelerdeki
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir ise
commodities’quantity
and value.
It is are a kind1of ile 10 çalışan
%82,6’lık bir
çoğunlukla
Tablo 1’e göre;dışyöneticilerin
erkek
ticaret ve ekonomi çoğunluğu
politikası aracı olan
bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
almaktadır.
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan arasında
instrument inyer
addition
to its economic, social and
(%84), 31-40 yaşdolaylı
arasında
ve yüksekokul
bir vergi(%49,2)
türü olan gümrük
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
mezunudur (%40,6).
Yöneticilerin
%72,5’lik
konaklama
işletmeleri
vergi türü
olmadığından, dış
ticarete konubirolan Araştırmanın
an indirect tariff katılımcıları
on expenditures,olan
custom
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
çoğunluğu ise İngilizce
bilmektedir.
%31,9’luk
“Size
göre bir
turizm
olmak üzere alınmaktadır.
Gümrük
vergileri, Vergi yöneticilerine
to foreign trade arrive
at the custom.
According
to işletmesinde
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
bir yüzde ile turizm
işletmeciliği lisans mezunu
bulunması gereken
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, çalışan
duties areelemanda
excluded fromkesinlikle
this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
olanların yanında;
iktisat, işletme, maliye gibi
özellikler
önem sırasına göre neler olmalıdır?”
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile
dış
ticarete
konu
olan
eşyanın
Türkiye
Gümrük
Through
this
law, a systematization has been
çeşitli lisans bölümlerinden
mezun olanların
sorusu
yöneltilmiştir.
Yanıtlar Tablo 2’deki gibi
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına turizm
göre
bir
sistematik gerçekleşmiştir.
international trade entering customs territories of
oranı %15,9’dur.
Yöneticilerin
sektörünoluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
11-20
3
CUSTOM
DUTIES
4,3
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Sıklık
Yüzde
Sıklık
Yüzde
Sıklık
Yüzde
Önemli
Yüzde
Az
Önemli
Sıklık
Çok
Önemli
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
En Az
Önemli
tahakkuk İşletmesi
ve tahsil aşamaları
Gümrük ve TicaretBulunması
assessment, Gereken
accrual and collecting
are regulated
Tablo 2. Turizm
Elemanlarında
Özelliklere
Ait İfadeler
Yabancı dil bilmeli
30
43,5
19
27,5
9
13,0
11
15,9
Turizm eğitimi almış olmalı
22
31,9
24
34,8
13
18,8
10
14,5
Teoriyi, pratiğe iyi uyarlayabilmeli
12
17,4
20
29,0
28
40,6
9
13,0
Deneyimli olmalı
5
7,2
5
7,2
19
27,5
40
58,0
50
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:232 K:515
Jel Kodu:
I00-M31-50
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 2’ye göre; yöneticiler, turizm işletmesi
Yöneticilere, “İşletmenizde verimli olabilecek
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
elemanlarında bulunması gereken en önemli
personel hangi kanallardan sağlanabilir?” şeklinde
AġAMADA
YOLLARI
özelliğin “yabancı dil bilmek”ĠDARĠ
olduğunu
ifade ÇÖZÜM
yöneltilen
soruya1 verilen yanıtlar Tablo 3’te yer
etmişlerdir. Öte yandan;
en az öneme sahip
almaktadır.
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES OVER
özellik, “deneyimli olmak” olarak belirlenmiştir.
CUSTOM DUTIES
Az
Önemli
Önemli
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Çok
Önemli
2
En Az
Önemli
2
3
SelinSeçim
KILINÇKanallarına
, Hatice YURTSEVER
Tablo 3. Personel
Yönelik
İfadeler
51
Yüzde
Sıklık
Yüzde
Sıklık
Yüzde
Sıklık
Yüzde
Sıklık
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri,
arrive at the12
custom. According
Turizm meslek liselerinden
17 Vergi24,6 to foreign
17 trade 24,6
17,4 to 23
33,3
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanunlisans
kapsamı
tutulmuştur.
are excluded
this law. 30,4
Therefore, 4
Turizm ve Otelcilik
ve dışında
önlisans
me- Bu28nedenle,40,6 duties 16
23,2 from 21
5,8
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
zunlarından
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
25
Özel kurs programları
9
13,0 created17beginning
24,6
36,2
26,1
Bölgesinemezunlarından
girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
with commodities
subject to 18
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
İşletme bünyesinde
çalışan elemanlardan
16 gibi23,2 Turkey19and continuing
27,5 with9operation13,0
36,2
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde olduğu
sequence. 25
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı
ayrı bir personel
kuruluş niteliği
olan Konaklama
by General Directorate
of Customs yöneticilerinin
as a part of
Tablo 3’e göre; yöneticiler,
verimli
seçişletmeleri
turizm
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
menin en önemliKanunu
kanalı
olarak Turizm
veyürütülmektedir.
Otelcilik
eğitimi
alanResolution
çalışanlara
bakış açıları ile
hükümlerine
uygun olarak
Customs Law.
process ofyönelik
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
lisans ve önlisans
mezunlarını
görürken;
işletme
ifadelere
ilişkin
ortalama
ve standart sapma
süreci,
diğer vergilerde
oluşan süreçten
farklı bir ilgili
process
of other taxes.
Customs
duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
bünyesinde çalışan
elemanları,
en az düzeyde
aşağıda
Tablo
öncelikle
idari aşamada çözümlenmek
zorundadır. değerleri
place. However,
in the yer
case alan
of disputes
not 4’de
being görülmektedir.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
önemli görmektedirler.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:232 K:515
Jel Kodu:
I00-M31-50
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 4. Önermelere İlişkin Bulgular
Sapma
CUSTOM DUTIES
Standart
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Ortalama
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Aritmetik
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Turizm
İle Hukuk
İlgili Önermeler
Celal Bayar Üniversitesi
SosyalStajyerleri
Bilimler Ens. Mali
Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
3,76
,94
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising3,11
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarıgörgü
veya değeri
üzerinden
alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those3,73
3. Turizm stajyerleri
kurallarına
uymaktadırlar.
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret
ve ekonomi
olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy2,89
4. Turizm stajyerlerin
yabancı
dil politikası
bilgisi aracı
yeterlidir.
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir mesleki
vergi türü bilgileri
olan gümrük
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on3,07
5. Turizm stajyerlerinin
yeterlidir.
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi uygulama
türü olmadığından,
dış ticarete
konu olan yeterlidirler.
an indirect tariff on expenditures, custom duties3,24
6. Turizm stajyerleri
deneyimleri
konusunda
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmakişe
üzere
Gümrük vergileri,
to foreign
trade arrive at the custom. According to3,65
7.Turizm stajyerleri
ve alınmaktadır.
işyerine (mesleğe)
daha Vergi
kolay uyum
sağlamaktadırlar.
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kapsamı
dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,3,36
8. Turizm eğitimkanun
süresi
yeterlidir.
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük
Kanunu’nda(müşterilerle)
düzenlenmiştir. Builişkileri
kanun
regulated by customs law numbered 4458.3,65
9. Turizm stajyerlerinin
konuklarla
iyidir.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created
beginning with commodities subject to3,28
10. Turizm stajyerleri
yeterli
teorik
(kuramsal)
mesleki bilgiye
sahiptirler.
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer
tüm vergilerde
olduğu gibi yeterlidir.
Turkey and continuing with operation sequence.3,47
11. Turizm stajyer
öğrencilerin
mesleki
motivasyonları
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
12. Turizmde verilen
eğitimle
işletmelerde
ihtiyaç
duyulan
eğitim uyumludur.
3,36
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs and Economy Ministry according to
Turizm
Nasıl
Olmasıtarafından
Gerektiği
İle İlgili
Önermeler
Programı
Yüksek Eğitiminin
Lisans
Selin KILINÇ
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
13. İdeal bir turizm
eğitimi
ve
öğretiminde
uygulamaya
dönük
mesleki
dersler
daha
4,20
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
fazla olmalıdır. yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idarive öğretiminde
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal action ve
can be taken.
14. İdeal bir turizm
eğitimi
öğrenciler eğitim
kurumuna
özel mülakat
3,76
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
yetenek sınavıyla seçilmelidir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
15. İdeal bir turizm
eğitimi
ve
öğretiminde
(İşletme)
Otel-Okul
sistemi/uygulaması yer4,08
Gümrük Uyuşmazlıkları
1,16
1. İşyerinizdeki turizm stajyerlerinden memnunsunuz.
2. Turizm stajyerlerin
okullarda
aldığı
eğitim
Özet: Gümrük
vergisi,
gümrüğe
tabiyeterlidir.
olan ticari
leşmiş olmalıdır.
,99
1,25
1,15
1,07
1,01
1,24
1,04
1,05
1,00
1,08
,99
1,22
1,02
İşletme – Eğitim Kurumları - Okul İşbirliği Hakkındaki Önermeler
16. Mesleki konulardaki sorunları çözmek için eğitim kurumları ile işyerine eleman temininde işbirliği yapmak gereklidir.
4,10
1,05
17. Mesleki konulardaki sorunları çözmek için okullarla elemanların hizmet içi
eğitiminde işbirliği yapmak gereklidir.
4,20
,96
52
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:232 K:515
Jel Kodu:
I00-M31-50
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
18. Mesleki konulardaki sorunları çözmek için okullarla işletmenin sevk ve idare organizasyonunda işbirliği yapmak GÜMRÜK
gereklidir. VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
4,10
,92
3,88
1,10
20.İşletmemizde personel planlaması sezona girerken2yapılır.
3,98
1,30
21. İşletmemizde personel
planlamasını sezon sonunda yapılır.
2
3,07
1,30
22. İşletmemizde
2,84
1,37
1
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
19. İşletmemizde staj yapmış ve beğenilen
elemanlara ÇÖZÜM
okul sonrası
kalıcı olarak görev
vermekteyiz.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
İşletmelerin Personel Planlama Politikaları İle İlgili Önermeler
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar
Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
personel planlaması
yapılmaz.
Çalışanlarda
Ortaya
Çıkan
İleCustom
İlgiliduty
Önermeler
Özet: Gümrük
vergisi, gümrüğe
tabi olan
ticariSorunlar
Abstract:
is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
3,66
1,14
23. Mesleki eğitim
almış
alanlarının
verildiği
zamanwhich
itirazisetmezmiktarı
veyapersonele
değeri üzerinden
alınan, dışında
ekonomik,işlersubject
to customs
based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ler.
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür.
Aynıpersonele
zamanda harcamalar
üzerinden
alınan zaman
instrument
in addition
its economic, social and
24. Mesleki eğitim
almış
başka işler
verildiği
daima
kabul toederler.
3,37
1,11
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi
gibi belirli
aralıklarla
alınan Sebepleri
bir
regular
like Önermeler
income tax and corporate tax, as
Stajyer
Öğrenci
Seçme
İlebasis
İlgili
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın
gümrüğe
geldiği başka
anda birişler
defaya
mahsus zaman
are collected
only once işi
when
commodities
subject
25. Mesleki eğitim
almış
personele
verildiği
ısrar halinde
terk
et3,60
1,00
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
mezler.
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
26. İşletmede mektepli(eğitim
– alaylı esasları
(çalışarak
ayrımı
3,47
1,23
gümrük vergilerininalmış)
usul ve uygulama
4458 öğrenmiş)
procedureseleman
and practises
of yoktur.
custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
27. Stajyer öğrencileri
işletmelerin
tercihthisediyoruz.
3,20
1,26
ile dış ticarete
konu olanmaliyetlerini
eşyanın Türkiye azalttığı
Gümrük için
Through
law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
28. Stajyer öğrencileri
çalışma
daha fazla
çalıştırabildiğimiz
için territories 3,10
1,28
işlemlerinnormal
sırasına
göresürelerinden
bir
sistematik
international
trade entering customs
of
oluşturulmuştur.
Diğer
tüm
vergilerde
olduğu
gibi
Turkey
and
continuing
with
operation
sequence.
tercih ediyoruz.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk gelecekte
ve tahsil aşamaları
ve Ticaret
assessment, accrual and
collecting
3,76
,98
29. Stajyer öğrencileri
elemanGümrük
ihtiyacımızı
karşılayabileceğimiz
personel
ha-are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
vuzu oluşturmakGümrükler
için tercih
ediyoruz.
Genel
Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs and Economy Ministry according to
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
30. Stajyer öğrencileri
ihtiyacımız
olan
departmanlarda,
değiştire3,69
1,11
Gümrük
vergisinden doğan
uyuşmazlıkların
çözüm departmanlar
customs dutiesarası
has ayer
different
form from the
süreci, için
diğer tercih
vergilerde
oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
bildiğimiz (rotasyon)
ediyoruz.
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Tablo 4’e göreAncak
en
yüksek
aritmetik
ortalama;
→“Mesleki
konulardaki sorunları
çözmek için
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words:elemanların
Custom, Custom
Duties,içi
Custom
okullarla
hizmet
eğitiminde işbirliği
Kelimeler:
Gümrük, Gümrük
Vergisi,
Disputes
“İdeal bir turizmAnahtar
eğitimi
ve
öğretiminde
uygulaGümrük Uyuşmazlıkları
yapmak gereklidir” (x=4,20).
maya dönük mesleki dersler daha fazla olmalıdır”
→“Mesleki konulardaki sorunları çözmek için
eğitim kurumları ile işyerine eleman temininde
işbirliği yapmak gereklidir” (x=4,10).
(x=4,20) şeklindeki 13. ifadede gerçekleşmiştir.
Aritmetik ortalamasının en yüksek olduğu ve
→“Mesleki konulardaki sorunları çözmek için
okullarla işletmenin sevk ve idare organizasyonunda işbirliği yapmak gereklidir” (x=4,10).
işletme yöneticilerinin katılım gösterdikleri diğer
ifadeler ise aşağıdaki gibi sırlanabilir;
53
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:232 K:515
Jel Kodu:
I00-M31-50
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Ölçek açısından en düşük aritmetik ortalamaya
ortaya konulmasını amaçlayan çalışma sonucunda
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
sahip ifade 22. ifade olan “İşletmemizde personel
elde edilen veriler ve geliştirilen çözüm önerileri
1
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
planlaması yapılmaz” (x=2,84) ifadesidir.
Ölçekte ÇÖZÜM
şu şekilde
sıralanabilmektedir:
aritmetik ortalamasının
en düşük olduğu diğer
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
• Konaklama işletmesi yöneticilerinin büyük
ifadeler ise aşağıdaki gibi sırlanabilir;
CUSTOM DUTIES
çoğunluğu 11 yıldan fazla bir süredir turizm
2
3
Selinbilgisi
KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
→“Turizm stajyerlerinin yabancı dil
sektöründe
çalışmaktadır,
yüksekokul mezunudur
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malive
Hukuk
Programıdil
Yüksek
Lisans Öğrencisi Yine araştırmaya
yeterlidir” (x=2,89).
yabancı
bilmektedirler.
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
katılan yöneticilerin, 5 yıldızlı bir otelde yönetici
→“Turizm stajyerlerinin mesleki bilgileri yeterÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari pozisyonunda
Abstract: Custom duty
is a kind
of tariff arising
görev
aldıkları
ve 90 kişiden fazla
lidir” (x=3,07). eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, personel
subject to çalıştırdığı
customs whichgöz
is based
on those
önünde
bulundurulduğunsosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
turizm
almış
→“İşletmemizde
personel
planlaması
sezon
dış ticaret
ve ekonomi
politikası aracı olan
bir vergi da;
tariffmesleki
that is a foreign
trade eğitimi
and economic
policy öğrencilerden
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dilcollected
bilmeleri
ve lisans ya
sonunda yapılır”dolaylı
(x=3,07).
bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve beklentileri
fiscal functions.de;
Sinceyabancı
they are not
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
mezunu
olmaları
yönündedir.
Demirer
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan da
anönlisans
indirect tariff
on expenditures,
custom
duties
Müşteri memnuniyeti
sağlamanın
eşyanın gümrüğe
geldiği andayollarından
bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
yapılan
bir araştırmada,
turizm
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi (2000)
to foreigntarafından
trade arrive at the
custom. According
to
biri de müşterilere
mümkün
olanikinci
en maddesine
kısa süreUsul Kanunu
(VUK)’nun
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
öğrencilerinin,
sektör temsilcilerinin
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, işletmeciliği
duties are excluded
from this law. Therefore,
de hizmet vermektir.
Bu da eğitimli
ve olması
gümrük vergilerinin
usul ve uygulama
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
beklentilerini
tam anlamıyla karşılamadıkları tespit
Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
gereken sayıda sayılı
personel
çalıştırmakla mümkün
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
edilmiştir.
Yöneticilerin çalıştıkları işletmelerde
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya yüzdeuygulanacak
created beginning with commodities subject to
olmaktadır. Ankette,
gerek
ilgili
ifadelerin
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik istihdam
international edilen
trade entering
customseğitimi
territories ofalmış personel
turizm
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
lerine gerekse aritmetik
ortalamalarına
yansıdığı
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, sayısının,
Like all otherortalamanın
taxes, compalsiveüzerinde
levels such bir
as oran ile ifade
tahakkukpersonel
ve tahsil aşamaları
Gümrük önem
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
üzere yöneticilerin,
planlamaya
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan edilmesi
by General Directorate
of Customs
as a parteğitimine
of
de;Anabilim
sektörün
turizm
önem
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
verdiğini söylemek
mümkündür.
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law.göstermektedir.
Resolution process of disputes over
verdiğini
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
5. SONUÇ VEsüreci,
ÖNERİLER
diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Konaklama
işletmeleri inyöneticilerinin,
işletyapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları •have
to be resolved administratively
the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
mede
çalışan elemanlarda
bulunması
Turizm sektörünün
yeAncakihtiyaç
idari duyduğu
aşamada işgören
çözümlenemeyen
solved administratively,
legal action can kesinlikle
be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
gerektiğini
düşündükleri
başında
tiştirmeyi amaçlayan yükseköğretim kurumları,
Key words: Custom,
Custom Duties,özelliklerin
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
yabancı dil bilme gerekliliği ve turizm eğitimi
mesleki eğitim programlarını
sektörün beklediği
Gümrük Uyuşmazlıkları
almış olmaları gerekliliği ortaya çıkmıştır. Bunitelikte öğrenciler yetiştirme amacı doğrultusunda
nun yanında işgörenlerin deneyimli olmaları ya
hazırlamalılardır. Bu nedenle, bu eğitim kurumda teoriyi pratiğe iyi uyarlayabilmeleri, yönetilarında yetişen öğrencilerin niteliklerinin, sektör
cilerin diğer özelliklere nazaran daha az önem
ihtiyaçlarını ne derecede karşılayabildiğinin ortaya
verdikleri değerler olarak ifade edilebilmektedir.
konması önem taşımaktadır. Konaklama işletmeBu kapsamda, nitelikli işgörenin sahip olması
leri yöneticilerinin mesleki turizm eğitiminden ve
gereken özellikler arasında öncelikle yabancı
turizm eğitimi almış öğrencilerden beklentilerinin
54
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:232 K:515
Jel Kodu:
I00-M31-50
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
dil bilmesi ve turizm eğitimi almış olması ge-
• Mesleki konulardaki sorunları çözmek için
GÜMRÜK
eğitim kurumları ile işyerine eleman temininde,
rekmektedir, diğer özellikler,
emek – VERGĠSĠ
yoğun bir UYUġMAZLIKLARININ
1
ĠDARĠçalışarak
AġAMADA
YOLLARI
öğrenciler
ve mevcut işgörenler için özgeçmiş
özellik gösteren turizm sektöründe,
ve ÇÖZÜM
havuzları
oluşturularak,
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVERsektörün eleman ihtiyaemek vererek kazanılabilecek
özellikler olarak
cının daha kısa zamanda ve daha nitelikli olarak
da gösterilebilmektedir.
CUSTOM DUTIES
karşılanması sağlanabilecektir. Aynı zamanda,
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
• Yöneticilerin, işletmelerinde verimli olabilecek
okullarla işletmenin sevk ve idare organizasyo2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
personeli, turizm eğitimi veren3 Celal
lisans
ve
önlisans
Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢda
Ticaret
Bölümü yapmak gereklidir.
nunda
işbirliği
kurumlarından sağlama bilincinde olmaları,
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Okul
- sektör
ve devlet
işbirliği ile eğitim
yer almamış
değiştirmesi personelin
nedeniyle, bu çaeşyanın •from
the movement
of commercial
commodities
sektörde turizmeşyanın
eğitimi
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
programlarının
sürekli güncellenmesi ve farklı
sosyal ve mali fonksiyonlarının
yanında
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
lışmasını engelleyebileceği
gibi, turizm
eğitimi
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
seviyelerde
bulunan eğitim programları arasında
türüdür.
Aynı sektörlerinde
zamanda harcamalarkendilerini
üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
alan işgörenlere de,
kendi
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
uyumun
sağlanması gerekmektedir. Sektörün
kurumlar vergisi
gibi belirli
aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
daha iyi ifade edebilme
yeteneği
sağlayabilecektir.
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
beklentileri
doğrultusunda mesleki eğitim planeşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak
üzere
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri,
Vergi
to
foreign
trade
arrive
at the custom.
According
to sektöre arzu
• Konaklama işletmesi yöneticileri, sektörde
lama
çalışmalarının
yapılması;
hem
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun
kapsamı dışında tutulmuştur.
Bu nedenle, ettiği
duties are
excluded from
this law. Therefore,
birlikte çalışmayı
hedefledikleri
turizm eğitimi
nitelikteki
elemanların
yetiştirilmesinde,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük
düzenlenmiştir.
kanun hem
regulated
customs law sağlıklı
numbered bir
4458.çalışma ortamı
almış öğrencilerin,
idealKanunu’nda
bir turizm
eğitimiBuve
de by
işgörenlere
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden
eşyaya
uygulanacak sağlayabilecektir.
created beginning with commodities subject to
öğretiminde, uygulamaya
dönükbaşlayıp,
mesleki
derslerin
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Turkey and continuing with operation sequence.
all other eğitimi
taxes, compalsive
as
•LikeTurizm
verenlevels
tümsuch
kurumlarda,
açılan
tahakkuk ve tahsil aşamaları
Gümrük veders
Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bu bağlamda, yükseköğretim
kurumlarının
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan kontenjanlarda
by General Directorate
of Customs
a part of
sektörün
tümasHukuk
kademelerdeki
eleman
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according to
içerikleri ve müfredatları
bu
kapsamda
yeniden
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution
process
of disputes over
ihtiyacının
karşılanıp
karşılanmadığının
araştırıltüretilmiĢtir.
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
araştırılıp, teorikGümrük
ve
pratik
derslerin
birbirlerine
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir ması
processve
of öğrencilerin
other taxes. Customs
duty disputes
sektörde
kalma oranları ile
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
oranları kıyaslanıp
analiz
edilmesi
ve
gözden
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. karşılaştırılması,
place. However, in the case
of disputes
not being
söz
konusu
sorunun çözümü
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
geçirilmesi yararlı
olabilecektir.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
için atılacak önemli bir adım olabilecektir.
Yine
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, mesleki
Disputes turizm eğitiminin teorik açıdan eksik
• Mesleki konularda
ortaya çıkan sorunları
Gümrük Uyuşmazlıkları
oluşturulmuştur.
Diğer
tüm etmektedirler.
vergilerde olduğu gibi
daha fazla olması
gerektiğini
ifade
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
görülen kısımları araştırılarak, eğitimin niteliğinin
yükseltilmesi için gerekli olan önlemler alınmalıdır. Aynı zamanda da işletmelerde, iş başında
eğitimin önemi kavranarak gerekli adımların
atılması sağlanmalıdır.
çözmek için, konaklama işletmesi yöneticileri,
eğitim kurumlarıyla hizmet içi eğitiminde işbirliği
yapmanın önemine vurgu yapmışlardır. Karşılıklı
işbirliği çerçevesinde, okul – sektör iletişiminin
devamlı olması yönünde gerekli adımların atılması
ve sorunların çözümüne koordineli bir biçimde
• Eğitim programlarının eğitim kurumları tarafından yapılıyor olması, sektör temsilcilerinin bu
yaklaşılması gerekmektedir.
55
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:232 K:515
Jel Kodu:
I00-M31-50
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
AYAZ, N., YEŞILTAŞ, M., ve TÜRKMEN, F.,
konudan soyutlanması anlamını taşımamaktadır.
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
(2012). “Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin
Sektör yöneticilerinin konuyla ilgili görüşleri ve
1
AġAMADA
YOLLARI
Turizme
Bakış Açıları ve Algıları
geri bildirimleri alınmalıdır ve ĠDARĠ
bu doğrultuda
ge- ÇÖZÜMKırsal
Üzerine
Bir Araştırma”
KMÜ Sosyal ve
rekli düzenlemeler ve güncellemeler
yapılmalıdır.
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO
DISPUTES
OVER
Ekonomi̇ k Araştırmalar Dergi̇ si, 14(22):
CUSTOM
Tüm bilimsel çalışmalarda olduğu gibi,
bu DUTIES
103 – 112
Selin
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
araştırmanın da bazı kısıtları mevcuttur.
Yapılan
2
CelalTravel
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Ens. MaliAYMANKUY,
Hukuk Programı Yüksek
Öğrencisi
Y., Lisans
ve AYMANKUY,
Ş., (2013).
araştırmanın sadece,
Turkey
İzmir
2014
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
“Turizm İşletmeciliği Eğitimi alan Öğrencifuarına katılan konaklama işletmeleri yöneticileÖzet:beklentileri
Gümrük vergisi,ilegümrüğe
olan ticari
Abstract:
duty issektöründeki
a kind of tariff arising
lerinCustom
Turizm
İstihdamla İlgili
rinin görüşleri ve
sınırlıtabiolması,
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya
değeri üzerinden
alınan, ekonomik,
subject
to customsve
which
is based onKariyer
those
Görüşleri
Sektördeki
Beklentileri
çalışmanın en önemli
kısıtını
oluşturmaktadır.
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Üniversitesi
Turizm
Turizm sektöründeki
tüm
tarafların,
konunun
dış ticaret ve
ekonomi
politikası aracı
olan bir vergi
tariff(Balıkesir
that is a foreign
trade and economic
policyİşletmeciliği ve
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Yüksekokulu
Örneği)”
Akademik
önemi vurgulanarak
alınması
ve ve fiscalOtelcilik
dolaylı birgörüşlerinin
vergi türü olan gümrük
vergisi, gelir
functions. Since
they are not collected
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Bakıştariff
Dergisi,
35: 1custom
– 21duties
topyekûn bir işbirliği
sağlanması
vergi türü
olmadığından, gerekmektedir.
dış ticarete konu olan
an indirect
on expenditures,
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
İleriki dönemlerde
olanGümrük
çalışmalarda,
olmakyapılacak
üzere alınmaktadır.
vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
N.,custom
GIRGIN, G. K., ve
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu AYMANKUY,
the second item of Y.,
tax TETIK,
procedural law,
örnekleme farklı
de
kanunişletmelerin
kapsamı dışında yöneticileri
tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
AYMANKUY, Ş., (2013). “Lisans Düzeyinvergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
dâhil edilerek birgümrük
karşılaştırma
yoluna gidilmesi,
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
de Turizm Eğitimindeki Staj Uygulamasına
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
sektörün ihtiyaçlarının
daha iyi analiz edilmesi
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
beginningve
with
commodities subject toBakışları (BTİÖğrenci
Akademisyenlerin
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
bakımından faydalı
olabilecektir.
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey
and continuing with operation
sequence.
OYO’daUygulama)”
International
Journal of
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
Human Sciences, 10(1): 101 – 128
KAYNAKÇA
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
hükümlerine
uygun
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
disputes
overAVSALLI, H.,
BALTACI,
F.,
ÜNGÜREN,
E.,
AKGÖZ, E., veKanunu
GÜRSOY,
Y.,
(2014).
“Turizm
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
ve ofDEMIREL,
O. duty
N.,disputes
(2012). “Turizm
Eğitimindesüreci,
Yabancı
Dil Öğrenme,
İstekfarklı
ve bir process
diğer vergilerde
oluşan süreçten
other taxes. Customs
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Kararlılıkları:
Selçuk
Beyşehir
öncelikle
idari Üniversitesi
aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place.Eğitimi
However, inAlan
the caseÖğrencilerin
of disputes not beingEğitim MemAncak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
nuniyetlerinin ve Geleceğe
Örneği” Journal
of Tourism
andbaşvurulabilmektedir.
Gastronomy
1 Yönelik Bakış
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Açıların Belirlemesine Yönelik Bir AraştırStudies, 2(1):
21 –Kelimeler:
29
Anahtar
Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
ma” Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi
Dergisi, 4 (1): 17 – 25
ARMAN, A., ve ŞAHIN, T., (2013). “Anadolu
Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi Öğrencilerinin Stajlarında İşletmelerden Beklentileri:
Mengen Aşçılar Anadolu Otelcilik ve Turizm
Meslek Lisesi Örneği” Uşak Üniversitesi
Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2): 13 – 24
BİLGİN, Y., (2011). “Turizmde Lisans Öğrenimi
Gören Öğrencilerin Kişilik Özellikleri ve
Mesleğe Yönelik Düşünceleri Üzerine Bir
Alan Araştırması” Yayınlanmamış Yüksek
56
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:232 K:515
Jel Kodu:
I00-M31-50
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi Sosyal
Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, 10(2):
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
273 – 291
Bilimler Enstitüsü: Düzce
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ERDINÇ, S. B., ve YILMAZ, G., (2012). “Lisans
ÇATI, K., ve BILGIN, Y., (2013). “Turizm Lisans
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Düzeyinde Turizm Eğitimi Alan Öğrencilere
Öğrencilerinin Turizm Sektöründe Çalışma
CUSTOM DUTIES
Yönelik Betimleyici Bir Araştırma: Turizm,
Eğilimleri” C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler
2
3
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
Turist ve Antalya
ile İlgili Görüşleri” 13.
Dergisi, 14 (1): 23 – 45
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk
ProgramıTurizm
Yüksek Lisans
Öğrencisi(6-9 Aralık 2012),
Ulusal
Kongresi,
3
Celal
Bayar Üniversitesi
DEMIR, M., ve ŞEN DEMIR, Ş.,
(2014).
“TurizmSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Antalya, ss.833 – 844
İşletmelerinde
Yöneticilerin
Mesleki
Staj
Ve
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın EREN,
from the movement
of commercial
D, ÖZGÜL,
E., vecommodities
ÇULLU KAYGISIZ,
Stajyerleri Değerlendirmesi”
Marmara
Sosyal
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
and value. ItDüzeyinde
is are a kind ofTurizm Eğitimi
N., (2013). “Lisans
Araştırmalar
Dergisi, 6: 18 – 34
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument
addition to its economic,
social and
Alanin Öğrencilerin
Eğitim
Memnuniyetledolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
DEMIRER, H.,
(2000).
“Kapadokya
Bölgesi
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular
basis like
income tax and corporate
tax, as Üniversitesi
rinin
Belirlenmesi:
Nevşehir
vergi
türü
olmadığından,
dış
ticarete
konu
olan
an
indirect
tariff
on
expenditures,
custom
duties
Turizm Belgeli
Konaklama İşletmeleri Üst
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected
only once
when commodities
Örneği”
Sosyal
Bilimlersubject
Enstitüsü Dergisi,
olmakYöneticilerinin
üzere alınmaktadır. Gümrük
vergileri,
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
ve Orta Düzey
Turizm
İşlet35(2):item15of –tax27procedural law, custom
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second
kapsamıYüksekokulu
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
meciliği ve kanun
Otelcilik
Öğrencigümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
ŞAHIN,
Düzesayılı Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun GÜZEL
regulated by
customs G.,
law (2011).
numbered “Üniversite
4458.
lerinden Beklentilerini
Belirlemeye
Yönelik
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
yinde
Turizm
Eğitiminde
Kalitesi
Bölgesine
girişinden başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created
beginning
with commodities
subject Hizmet
to
Bir Araştırma”
Kapadokya
Toplantıları
VII.
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Beklenti
ve Algısına
Yönelik
oluşturulmuştur.
Diğer tüm
vergilerde olduğu
and continuing
with operation
sequence. Ankara’da Bir
Erciyes Üniversitesi
Turizm
İşletmeciliği
vegibi Turkey
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Araştırma”
Araştırmaları
Dergisi,
tahakkuk ve tahsil Nevşehir,
aşamaları Gümrük
Ticaret
assessment,
accrual andİşletme
collecting are
regulated
Otelcilik Yüksekokulu:
ss.8 ve– 23
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
3(4):
– 65 Ministry
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and49
Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarakK.,
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
DUMAN, T., TEPECI,
M.,
ve
UNUR,
(2006).
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
HACIOĞLU,
N., KAŞLI, M., ŞAHIN, S., ve
diğer vergilerde ve
oluşan
süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
“Mersin’desüreci,
Yükseköğretim
Orta
Öğretim
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have TETIK,
to be resolvedN.,
administratively
the first
(2008).inTürkiye’de
Turizm
idariEğitimi
aşamada çözümlenmek
place. However, in the case of disputes not being
Düzeyinde öncelikle
Turizm
Almakta zorundadır.
Olan
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal
action
can
be
taken.
Eğitimi, Ankara: Detay Yayıncılık
1
uyuşmazlıklarda
yoluna başvurulabilmektedir.
Öğrencilerin
Sektörünyargı
Çalışma
Koşullarını
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
AlgılamalarıAnahtar
ve Sektörde
Çalışma
Kelimeler:
Gümrük, İsteklerinin
Gümrük Vergisi, HATIPOĞLU,
Disputes
A., ve BATMAN, O., (2014).
Gümrük Uyuşmazlıkları
Karşılaştırmalı Analizi” Anatolia: Turizm
“Turizm Eğitimiyle Kazanılacak Yetkinlikler,
Araştırmaları Dergisi, 17(1): 51 – 69
Yiyecek-İçecek Müşterisinin Kalite Beklentilerini Karşılıyor Mu?” Aksaray Üniversitesi
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,
6(2): 24 – 32
EMIR, O., ARSLAN, S., ve KILIÇKAYA, Ş.,
(2008). “Turizm İşletmeciliği Ve Otelcilik
Programı Öğrencilerinin Staj Uygulamaları
Hakkındaki Görüşlerinin Değerlendirilmesi:
Afyon Kocatepe Üniversitesi Örneği” Afyon
ILGAZ, B., (2011). “Üniversite Düzeyinde Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Yılmazlık,
57
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:232 K:515
Jel Kodu:
I00-M31-50
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Umutsuzluk Durumları ve Sektörel Tutum- SARIIŞIK, M., (2007). “Turizm Sektöründe
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
larının Kariyer Seçimlerine
Etkileri:
AkdenizUYUġMAZLIKLARININ
Meslek Sahibi Olmaya Yönelten Etkenler:
1
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
Üniversitesi Örneği” Yayınlanmamış
Yüksek ÇÖZÜM
Meslek
Yüksekokulu
Öğrencilerine Yönelik
Lisans Tezi, Akdeniz
Üniversitesi Sosyal
Anatolia:
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS Bir
TO Çalışma”
DISPUTES
OVER Turizm Araştırmaları
Bilimler Enstitüsü: Antalya
Dergisi, 18(2): 143 – 160
CUSTOM DUTIES
3
Selin KILINÇ
YURTSEVER
İNCEKARA, S., ve SAVRAN, Z., (2011).
“Orta-2, Hatice
TÜRKAY,
O., ve
YAĞCI, K., (2007). “Turizm
2
Celal BayarTurizme
ÜniversitesiBakış
Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk
Programı
Yüksek
Lisans ÖğrencisiOkulda ve Turizm
öğretim Öğrencilerinin
Açısının
Eğitimi
Alan
Öğrencilerin
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Değerlendirilmesi Üzerine Bir Çalışma: Hatay
Sektöründe “Öğrenme”lerinin Sektörden
Gümrük Coğrafya
vergisi, gümrüğe
tabi olan 23:
ticari
Abstract:
CustomEğilimlerine
duty is a kind of tariff
arising Dokuz Eylül
İli Örneği”Özet:
Marmara
Dergisi,
Ayrılma
Etkisi”
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
to customs Sosyal
which is Bilimler
based on those
144 – 164 miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject
Üniversitesi
Enstitüsü Dergisi,
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
9(4):
– 247
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff
that is219
a foreign
trade and economic policy
OLCAY, A., (2008).
Turizminde
Eğitimin
türüdür. “Türk
Aynı zamanda
harcamalar üzerinden
alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Önemi” Gaziantep
Üniversitesi
Bilimler
H.,like(2013).
“Turizm
İşletmeciliği
Eğitimi
kurumlar vergisi
gibi belirliSosyal
aralıklarla
alınan bir YAZIT,
regular basis
income tax
and corporate
tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Dergisi, 7(2):
383gümrüğe
– 390geldiği anda bir defaya mahsus are Alan
Staj
eşyanın
collectedLisans
only once ve
whenÖnlisans
commodities Öğrencilerinin
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
vecustom
Algılamaları AraKanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the Konusundaki
second item of tax Düşünce
procedural law,
PELIT, E., ve Usul
GÜÇER,
E., (2006).
kanun
kapsamı dışında
tutulmuştur.“Turizm
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
sındaki Farklılıkların Belirlenmesi Üzerine
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Alanında Öğretmenlik
Eğitimi Alan Öğrencisayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Bir Araştırma” Yayınlanmamış Yüksek Lisans
dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
lerin Turizmile
İşletmelerinde
Yaptıkları Stajları
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
beginning
with commodities
subject Sosyal
to
Tezi,
Sakarya
Üniversitesi
Bilimler
işlemlerin Üzerine
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Değerlendirmeleri
Bir
Araştırma”
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey
and continuing
with operation sequence.
Enstitüsü:
Sakarya
gümrük vergisinde
zorunlu
aşamalarEğitim
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Gazi Üniversitesi
Ticaretde ve
Turizm
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı
ayrı
bir
kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
Fakültesi Dergisi,
1:
139
–
164
1
Bu çalıĢma, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs and Economy Ministry according to
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
SARI, F., (2007).
“Türkiye’deki
Turizm
Eğitimisüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
nin Turizm yapıya
Sektöründeki
İstihdama
Ve
sahiptir. Gümrük
vergisi Etkisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Anadolu Otelcilik
ve
Meslek
Liseleri
Ancak
idariTurizm
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Üzerine Bir Araştırma” Yayınlanmamış Yüksek
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Lisans Tezi,Anahtar
Dokuz
Eylül Üniversitesi Sosyal
Gümrük
Uyuşmazlıkları
Bilimler Enstitüsü: İzmir
58
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
HEMŞİRELERİN SOSYAL MEDYA KULLANIMI VE YAPTIKLARI İŞE
KARŞI ALGI DÜZEYİNİN UYGULAMALI BİR ÖRNEĞİ 1
AN APPLIED STUDY: NURSES’ USE OF SOCIAL MEDIA AND THE LEVEL OF THEIR PERCEPTIONS CONCERNING THEIR JOBS
Murat KORKMAZ1, Bülent KILIÇ2, Emine DEMİRAY3, Şengül HABLEMİTOĞLU4,
Ayça GÜRKAN5, Ali Serdar YÜCEL6, Ali Murat KIRIK7
Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni/İstanbul
2
Ortopedi Uzmanı/Tekirdağ
3
Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi, Uzaktan Öğretim/Eskişehir
4
Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Sosyal Hizmet Bölümü/Ankara
5
Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Psikiyatri Hemşireliği A.D./İzmir
6
Fırat Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi/Elazığ
7
Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi, Radyo Televizyon Sinema Bölümü/İstanbul
1
Öz: Bu araştırmanın önemi; sosyal medya nedeniyle ortaya çıkan iş kayıplarının belirlenmesidir. Uygulamalı olarak gerçekleştirilen bu çalışmada ölçekli bir anket kullanılmıştır.
Kullanılan anket iki bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde katılımcıların demografik
özelliklerinin belirlenmesine yönelik sorular, ikinci bölümde ise 5’li likert ölçekten oluşan
sorular bulunmaktadır. Araştırmada kullanılan ölçme aleti ilk kez kullanıldığından bir ön
teste tabi tutulmuştur. Ön test İstanbul ilinde bulunan üç farklı hastanede çalışan ve farklı
kliniklerde, farklı görev yapan hemşirelere yönelik uygulanmıştır. Uygulamaya katılan
hemşire sayısı (n=35) bireydir. Bu katılımcılardan elde edilen veriler SPSS 18 istatistik
programı ile analiz edilmiştir. Analiz sonrasında bazı sorularda iyileştirmeye gidilmiş ve
uzman görüşü alınarak değiştirilmiştir. Ön test sonrasında Cronbach’s Alpha kat sayısı
olarak 0.746 kat sayısı elde edilmiştir. Bu değer araştırmada kullanılan ölçme aletinin
oldukça güvenilir olduğunu göstermektedir. Asıl araştırmanın evreni İstanbul, Ankara, Bursa,
Kocaeli, İzmit, Tekirdağ ve Edirne illerinde bulunan farklı ölçeklerdeki eğitim araştırma,
üniversite, özel ve kamu hastanelerinde çalışan hemşireler oluşturmaktadır. Araştırmaya
katılan bireylere anketler facebook, mail, posta ve elden dağıtılmak üzere anket formları
gönderilmiştir. Gönderilen anket formlarının katılımcıların çalıştıkları hastane, birim ve
kendi kimliklerini ortaya çıkaracak hiçbir bilgiyi formlara dâhil etmemeleri istenmiştir.
Tüm katılımcılar rastgele seçilmiş ve araştırmada basit rassal yöntem uygulanmıştır.
Toplam (n=2500) anket formu dağıtılmıştır. Geri dönen anket formu (n=1380) adettir.
Bu anketlerin sadece (n=739) âdeti uygulamaya uygun bulunmuştur. Araştırma yaklaşık
olarak 8 ay sürmüştür. Analize uygun bulunan formlar SPSS 18 programına yüklenmiş
ve güvenirlilik geçerlilik testi, anova, t testi, kuruskal – Wallis Testi, Faktör, Hipotez ve
Mann – Whitney U testlerinden yararlanılmıştır. Alpha kat sayısı olarak 0.805 kat sayısı
elde edilmiştir. Araştırma sonucu katılımcıların büyük çoğunluğunun sosyal medyayı etkin
olarak kullandığı, meslek gelişmelerinden ziyade daha çok meslek arkadaşları ile sosyal
hayat içerisinden çevreleri ile ilişki kurup iletişim içinde olduğunu göstermiştir. Ayrıca
sosyal medya kullanımının özellikle akıllı telefonlar yoluyla kullanıldığı bu kullanım
süresinin günde ortalama 3 ile 7 saat arasında bir değere sahip olduğu saptanmıştır.
Sosyal medya kullanımı nedeniyle bazı katılımcılarda motivasyon ve performans kaybına
neden oluşturan olumsuzluklar ortaya çıktığı görülmüştür. Katılımcıların tamamında
sosyal medya bağımlılığı gibi bir durumun olması dikkat çekmektedir. Ayrıca en aktif
sosyal medya kullanıcılarının bayanlardan oluşması ve bekar olmaları da ayrı bir öneme
sahiptir. Elde edilen bu sonuçlar doğrultusunda sosyal medyanın sosyo-kültürel iletişimi
güçlendirdiği fakat yapılan iş ve meslek konusunda verimlilik ile performansı olumsuz
etkilediği sonucunu ortaya çıkarmıştır.
Abstract: The aim of this research is to explore the workforce loss due to social media.
A scaled questionnaire has been used in this applied study. The questionnaire used in
the study is composed of two sections. The first section includes questions on the participants’ demographical characteristics. The second part contains questions prepared in
5 point likert analysis. The method of measurement has been exposed to pretest since
it has been used for the first time. The pretest has been applied to nurses working at
three different hospitals, at different clinics in İstanbul. (n=35) nurses have participated
in the study. The data collected from the participants have been analysed with SPSS 18
statistical programme. At the end of the analysis, some questions have been changed
with reference to expert opinion. At the end of the pretest, Cronbach’s Alpha value has
been 0.746 which shows that the method of measurement has been highly reliable.
The population of the article is composed of the nurses working at different education
and research, private and state university hospitals in İstanbul, Ankara, Bursa, Kocaeli,
İzmit, Tekirdağ and Edirne. The questionnaires have been sent to the participants via
facebook, email, posted and hand delivered. The participants have been asked not to
include any information about the hospitals and departments at which they are working, and their identities. All the participants have been chosen randomly, and rassal
method has been used. (n=2500) questionnaires have been delivered. (n=1380) of the
questionnaires have been sent back. However, only (n=739) questionnaires have been
accepted for the evaluation. The research has lasted 8 months. The appropriate forms
have been uploaded to SPSS 18 statistical programme, and reliability and validity test,
anova, t test kuruskal – Wallis Test, Factor, Hypothesis and Mann – Whitney U tests
have been used. Alpha coefficient has been 0.805. At the end of the research, it has been
discovered that instead of attaching importance to the professional development, most
of the participants have been using the social media effectively to communicate with
their colleagues and friends. It has been found out that people use social media, smart
phones, in particular, for 3 -7 hours a day. It has been detected that some participants
cannot improve workforce motivation and productivity due to the use of social media
too much. It is surprising that most of the participants are addicted to social networks.
Further to this, participants who use the social media too much are single women. At
the end of the analysis, it has been seen that whilst the use of social media contributes
to the development of social and cultural communication, it decreases the level of
productivity and performance in professional life.
Anahtar Kelimeler: Turizm Eğitimi, Turizm Sektörü, Konaklama İşletmesi
Key Words: Social Media, Facebook, Tiwitter, Internet, Motivation, Performance, Productivity
Doi: 10.17368/UHBAB.2015139476
(1) Sorumlu Yazar: Ali Serdar YÜCEL, Fırat Üniversitesi Beden Eğitim Spor Yüksek Okulu Elazığ/ Türkiye alsetu_23@
hotmail.com Geliş Tarihi / Received: 30.12.2014 Kabul Tarihi / Accepted: 05.02.2015 Makalenin Türü: Type of
article (Araştırma – Uygulama / Research - Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None “Etik
Kurul Raporu Yok - None of Ethics Committee”
59
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
GİRİŞ
ve hemen her şeye bağlayan karmaşık bir ağlar
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
bütünü olarak ifade edilebilir. Sosyal medyanın
Dünyada iletişim ve bilgi teknolojileri ve İnter1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
hızla büyümesi
insanlar arası iletişimde, insanların
net kullanımı hızla artmaktadır. Bugün dünyada
kendilerini,
ürünlerini,
hizmetlerini pazarlama
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER
yaklaşık 2 milyarın üzerinde İnternet kullanıcısı
yöntemlerinde büyük değişim sağlamıştır (Frick,
vardır ve bu dünya nüfusunun yaklaşıkCUSTOM
olarak DUTIES
2010).
Selin World
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
%34’üne karşılık gelmektedir (Internet
2
Celal Bayar
Üniversitesi Sosyal
Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Stats, 2012). İnternet
günümüzde
bireylerin
Sosyal paylaşım ağları her ne kadar toplulukların
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
günlük yaşamlarının ayrılmaz bir parçası olmuş bir araya gelip oluşturduğu web siteleri olsa da
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
ve insanların sosyalleşmesinde
önemli bir araç
eksenli
birof yapıya
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın birey
from the
movement
commercialsahiptir.
commoditiesKişisel uygulamiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
haline gelmiştir.sosyal
İnternet
dünyanın birçok ülkearacılığıyla
kullanıcıların
ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir malar
commodities’quantity
and value.
It is are a kind ofbireyselliği ön
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
sinde, aile ve arkadaşlık
ilişkilerinden tüketim
çıkmaktadır.
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan plana
instrument
in addition to itsKullanıcıların
economic, social andtercihleri, zevk
dolaylı
bir
vergi
türü
olan
gümrük
vergisi,
gelir
ve
fiscal
functions.
Since
they
are not collected on
alışkanlıklarınakurumlar
kadarvergisi
toplumsal
yapıyı birçok
beğenileri
önem
gibi belirli aralıklarla alınan bir ve
regular
basis like tam
incomebu
taxnoktada
and corporate
tax, as kazanmaktadır
vergi ve
türü bireylerin
olmadığından,yaşam
dış ticarete
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
yönden etkilemekte
tarzlarını
(Merasivo,
2005: 97)
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak
üzere
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri,
Vergi
to
foreign
trade
arrive at the custom. According to
değiştirmektedirUsul
(Tarcan,
2005).
Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Çalışanlar
kişisel
ağlar oluşturma, aile ve arkakanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
vergilerinin usul ve uygulama
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Bilgi ve iletişimgümrük
teknolojilerindeki
gelişmelerin
daşlarını
kontrol etme, müzik ve video indirme,
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile
dış
ticarete
konu
olan
eşyanın
Türkiye
Gümrük
Through
this
law, a kontrol
systematization
has sosyal
been
sosyal yaşamı derinden etkilemekte olduğu günü- spor sonuçlarını
etme,
imleri takip
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
sırasına
bir
sistematik etme
international
territories
of
müzde, insanlarınişlemlerin
birbirleriyle
olangöre
ilişkilerini
sanal
gibi trade
işleentering
ilgili customs
olmayan
faaliyetlerde
daha
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde
de zorunlu aşamalar
olan tarh, fazla
Like all
other
taxes,
compalsive
levels
such
as
ortam üzerinde paylaşıp,
yönetmelerine
dayanan
zaman geçirmektedirler (Pitt and Bennett,
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan 2008;
by General
Directorate2012).
of Customs
as a partgeçtikçe
of
yapılara sosyal ağBakanlığı’na
1 adı verilmektedir (Kuduğ, 2011).
Richards,
Zaman
internet
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunugetirmiş
hükümlerine olduğu
uygun olarakdeğişim
yürütülmektedir.
Customs Law.her
Resolution
process
of disputes
Bilgi teknolojisinin
ve neredeyse
insanın
faaliyet
veover
ilgi alanının odak
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, ağların
diğer vergilerde
oluşan süreçtenyerini
farklı bir noktası
process of
other taxes.
Customs duty
disputes
sosyalleşme sosyal
hayatımızdaki
haline
gelmektedir
(Haythornthwaite
and
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
ve önemini artırmıştır.
Sosyal
öncelikle idari
aşamada paylaşım
çözümlenmek ağları,
zorundadır. Wellman,
place. However,
in the case of disputes not being
2002).
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
zaman ve mekân
olmaksızın
sanal bir
uyuşmazlıklarda
yargıbireylerin
yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom,
Custom
Duties, araçlarını
Custom
Çalışanların
sosyal
medya
kullanma
ortamda bir araya
gelmelerini
iletişim
kurmaAnahtar
Kelimeler: ve
Gümrük,
Gümrük
Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
motivasyonlarını araştıran Leftheriotis ve Gianlarını sağlamaktadır. Facebook, Twitter, MySpace,
nakos (2014), sosyal medyayı iş için kullanmanın
LinkedIn, Google+, Instagram dünyada yaygın
temel gerekçelerini beş ana başlıkta ele almaktadır.
olarak kullanılan ve kullanıcılara farklı avantajlar sağlayan sosyal paylaşım ağları arasında yer • Yeni müşteriler kazanmak
almaktadır. (Benevenuto ve diğerleri, 2009).
• Personel işe alma
• Müşterilerle ilişkileri güçlendirmek, irtibatta
kalmak
Sosyal medyanın hayatımızdaki etkileri insanları
diğer insanlara, belgelere, yerlere, kavramlara
60
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
• Pazar ve markete dair bilgi toplamak, gözlem
sağlıkla ilgili bilgiyi aramak, sağlığın geliştirilmeGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
yapmak
si, tanıtım ve risk iletişimi gibi değişik alanlarda
1
YOLLARI
• Boş zamanı değerlendirmekĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
kullanımı
da giderek artmaktadır (Carillo-Larco,
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TOAyrıca
DISPUTES
OVER
2012).
dünyada
hemşireler ve diğer sağlık
Birleşik Krallık’ta sosyal ağların yıllık 1.38 milCUSTOM DUTIES
profesyonelleri arasında da internet ve sosyal
yar sterlin üretkenlik kaybına yol açtığı tahmin
2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
medya
kullanımı
hızla artmaktadır (Çobaner ve
edilmektedir (http://www.manpower.com.tr/share/
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. MaliIşık,
Hukuk2014).
Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
isyerindesosyalaglar.pdf,
25.12.2014).
DünyaSalihli MYO,
Celal Bayar Üniversitesi
DıĢ Ticaret Bölümü
çapında yaklaşık 34,400 işverenin katıldığı bir
medyadan
yeni
medya
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Geleneksel
Abstract: Custom
duty is a kind
of tariff
arisingçağına geçiş ile
Manpower araştırması,
araştırmaya
katılan şirketeşyanın yer
değiştirmesi nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, birlikte
subject tososyal
customsmedya
which isortaya
based onçıkmış
those ve sanal-reel
lerin yüzde 20’sinin
ağ kullanımına
sosyal sosyal
ve mali fonksiyonlarının
yanındailişkin
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ortadan
kalkmıştır.
Web 2.0’ın
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi ayrımı
tariff thattamamen
is a foreign trade
and economic
policy
resmi bir politikası
olduğunu
veharcamalar
yüzde üzerinden
63’ünün
türüdür.
Aynı zamanda
alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve kazandırmış
fiscal functions. Since
they are
not collectedimkanı
on
olduğu
etkileşim
sayesinde
bu politikaların kurumlar
üretkenlik
vergisi kaybını
gibi belirli engellemede
aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan aktif
an indirect
tariff on expenditures,
duties
kullanıcılar
oluşmuşcustom
ve Facebook,
Twitter,
etkili olduğunu söylediğini
(Maneşyanın gümrüğegöstermektedir
geldiği anda bir defaya
mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi MySpace…
to foreign trade arrive
the custom.
According to
gibiatsosyal
paylaşım
ağlarında üyeler
power Inc., Employer
Perspectives on Social
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, arası
duties iletişim
are excludedsağlanabilmiştir.
from this law. Therefore,
Sosyal paylaşım
Networking Survey,
2009).
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
toplumsal
dinamizmi de derinden etkilemiş ve
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Türkiye’de çalışanların
önemli
bir
bölümü
mesai
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
(elektronik
katılımcı)
kavramı
işlemlerin bir
sırasına
bir ağlarda
sistematik “e-katılımcı”
international trade entering
customs territories
of
saatleri içinde ortalama
saatinigöre
sosyal
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Sosyal
paylaşım
ağlarında
var olan,
vergisinde de zorunlu
aşamalar
olan tarh, oluşmuştur.
Like all other taxes,
compalsive
levels such
as
geçirmektedir. Engümrük
çok Facebook
ve Twitter
ziyaret
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
kullanıcılarla
iletişime
geçen
her bireyi
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan diğer
by General
Directorate of Customs
as a part
of
edilirken, ikinciBakanlığı’na
1sırayı haber siteleri almaktadır.
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
e-katılımcı
olarak
nitelendirmek
Kanunu
hükümlerine
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes over mümkündür.
Çalışma hayatında sektör
ve işuygun
tanımının
gerektüretilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
diğer vergilerde
oluşan günde
süreçten 9-10
farklı bir E-katılımcıların,
process of other taxes.geleneksel
Customs dutykatılımcılardan
disputes
ayrıltirdiklerine göresüreci,
bilgisayar
kullanımı
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikleAraştırmalar
idari aşamada çözümlenmek
zorundadır. dığı
place.temel
However,
in the case bulunmaktadır.
of disputes not being Bu noktaları
saati bulabilmektedir.
bu süre içinde
noktalar
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklardada
yargıgünde
yoluna başvurulabilmektedir.
sosyal medya kullanımın
ortalama iki
aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür
(Erkul,
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler:
Gümrük, Gümrük Zira
Vergisi, 2009:
Disputes98):
buçuk saati bulabildiğini
göstermektedir.
Gümrük Uyuşmazlıkları
mesai saatleri içerisinde ise çalışanların sosyal
medyadan tamamen soyutlanması pek mümkün
görünmemektedir (http://sosyalmedya.co/sosyalmedya-is-hayati/, 25.12.2014).
• E-katılımcı, kaynaktan bağımsız bir şekilde
hareket edebilmektedir.
• İçerikler, e-katılımcı tarafından hazırlanabilmektedir.
Dünyada sosyal medya kullanımının giderek
artması ile birlikte bu ortamların sağlık alanında
hem hastalar hem de sağlık çalışanları açısından;
• Sadece e-kullanıcılar etkileşimli ortamlarda
bulunabilmektedir.
61
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
• E-kullanıcılar için zaman ve mekân sınırlaması
olarak sosyal medya ve Facebook kullanımının
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
yoktur. İnternetin var olduğu her noktadan
oldukça yaygın olduğunu sonucu açık bir şekilde
1
katılım sağlanabilmektedir.ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
ortayaYOLLARI
çıkmıştır. Aynı çalışmada tıp öğrencileri
arasında
Facebook kullanımı
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER %65-96, diğer sağlık
Başlıca Sosyal Medya Platformları
profesyonelleri arasında ise %13- 47 oranında
CUSTOM DUTIES
Sosyal medya platformları bunlarla sınırlı olmak- 2 olduğu sonucu3 ortaya çıkmıştır (Çobaner ve
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
sızın aşağıdakileri2 Celal
içermektedir;
Işık, 2014: 140).
Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
(Dawley, 2009):
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Kung ve Oh, 2014 yılında yaptıkları çalışmada
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
%93,41’i
tarafından
sosyal medyanın
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın hemşirelerin
from the movement
of commercial
commodities
• Sosyal paylaşım
siteleri:
MySpace
(2003),
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
aktif olarak kullanıldığını;
% 37,9’u tarafından
sosyal veTwitter
mali fonksiyonlarının
and value. It is are a kind of
Facebook (2004),
(2008) yanında önemli bir commodities’quantity
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
“Social
Q&A” gibi sosyal medya platformlarına
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
• Fotoğraf Paylaşım
Siteleri:
(2004),
dolaylı bir vergi
türü olanFlicker
gümrük vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
üye
olunduğunu ve %31,8’i tarafından ise bir
vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
PhotoBucket.kurumlar
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
blog
takip edildiğini ifade etmektedir. Yine aynı
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
• Wikiler: Wetpaint,
PBWiki.
olmak üzere
alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi çalışmada
to foreign trade
arrive at the custom.
According
to
hemşirelerin
Twitter’ı
kullanma
oranının
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun YouTube.
kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, %19
dutiesolduğu
are excluded
from this law. Therefore,
• Video Paylaşım:
ve hemşirelerin
çoğunluğunun günlük
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun 1-4
regulated
by customs law
numbered
4458.
saat İnternet’te
zaman
geçirdiği
ve İnterneti
• İçerik etiketleme:
MERLOT, SLoog.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak sağlık
created ile
beginning
with
commodities
subject
to
ilgili bilgi paylaşımı amaçlı kullandığı
• Profesyonel Ağ
Siteleri:sırasına
Linkedin
işlemlerin
göre(2003),
bir Xing.
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi ifade
Turkeyedilmektedir
and continuing with(Kung
operationand
sequence.
Oh 2014).
• Bloglar: Blogger.com,
Wordpress.
gümrük vergisinde
de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrıWorlds,
bir kuruluş There,
niteliği olan Kanada’da
by General Directorate
of Customs
as a partHemşirelik
of
2012
yılında
Ontario
Okulu
• Sanal Kelime:SL,
Active
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law.
of disputes over
(College
ofResolution
Nursesprocess
of Ontario)
bünyesinde farklı
Whyville,Club
Penguin,HiPiHi.
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir alanlarda
process of other
taxes.hemşireler
Customs duty üzerinde
disputes
çalışan
yapılan bir
yapıya sahiptir.
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Sosyal medya kullanımı
gerekGümrük
Türkiye’de
gerekse
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. çalışmada;
place. However,
in the case of disputes
not beingsosyal medyayı
hemşirelerin
%77’sinin
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
de dünyada herAncak
geçenidari
gün artmaktadır.
Başta
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
mesleki alanda ve kişisel nedenlerle
kullandığı
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
hemşireler ve diğer sağlık personelleri olmak
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, tespit
Disputesedilmiştir. Aynı zamanda sosyal medyayı
Gümrük Uyuşmazlıkları
üzere sosyal paylaşım
ağlarına yoğun ilgi göster-
kullanan hemşirelerin çoğunluğunun (%54) sosyal medyanın mesleki uygulamalar için önemli
olduğunu vurguladıkları saptanmıştır (College
of Nurses of Ontario, 2012).
mektedir. Yapılan çalışmalar bu durumu kanıtlar
niteliktedir. İngiltere’de 2012 yılında VonMuhlen
ve Ohno-Machado’nun hekim, hemşire, diş
hekimi, eczacılar ve tıp öğrencilerini kapsayan
meta-analiz çalışması bu gerçeği gözler önüne
sermektedir. Başta tıp öğrencileri ve klinisyenler
arasında kişisel nedenler ve bir başvuru kaynağı
Gelişen teknoloji, insan yaşamı açısından önemli
olan sağlık personeli için çok önemlidir. Hem
sağlık alanında hem de bilgi iletişim teknoloji62
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
leri alanındaki hızlı gelişmeler, bu iki sektörün
Mesleki nedenlerden ötürü akıllı telefon kulGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
lanıcılarının mevcut politikaları takip etmeleri
birbiri ile daha fazla irtibatlı ve uyumlu gelişim
1
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARIİş
gerekmektedir.
yerinde kişisel nedenlerden
göstermelerini sağlamaktadır (Polaschek,
1996; ÇÖZÜM
ötürü
zaman
çalışma saatinde kişisel
Hovenga et al.,2005). ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TOgeçirilen
DISPUTES
OVER
bir arkadaşla sohbet etmek olabilir. Örgütler
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de deCUSTOM
sağlık DUTIES
çalışanlarına ve öğrencilere sosyal ağ kullanımı
Selingiderek
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
personelinin bilgisayar ve İnternet kullanımı
konusundaki politikalarını açık bir şekilde bil2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
artmaktadır. Toplumla
çok yakın3 Celal
çalışan
ve
sağlıklı
Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret Bölümü
dirmelidirler
(Nursing and Midwifery Board of
ve hasta bireye hizmet veren bir meslek grubu
Ireland,
2013).
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
olarak hemşireler;
bu işlevlerini
yerine
getirirken
eşyanın
yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, Hemşirelik
subject to customs
which is Konseyi’ne
based on those (The Nursing
ve Ebelik
İnternet ve bilişim
teknolojilerinden
giderek
dahabir commodities’quantity
sosyal
ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli
and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi &tariff
that is a foreign
trade and göre
economic
policy
Midwifery
Council)
2011
yılında yaklaşık
fazla oranda yararlanmaktadır
2009;
Bilgiç
türüdür. Aynı zamanda(Ay,
harcamalar
üzerinden
alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve 355.000
fiscal functions.
Sincehemşire
they are not
kayıtlı
vecollected
ebeninon Facebook kulve Şendir, 2014).kurumlar
Türkiye’de
hemşirelerin
bilişim
vergisi gibi
belirli aralıklarla
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan landığı
an indirect
tariff edilmektedir.
on expenditures, custom
duties veya Linkedin
ifade
Twitter
teknolojilerini ve
İnternet
kullanımı
ve
eşyanın
gümrüğe
geldiği andadüzeyini
bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
sosyal
sitelerini
kaç
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi ve
to diğer
foreign trade
arrivemedya
at the custom.
According
to kişinin kullantutumlarını inceleyen
çalışmalar
(Akın
Usul Kanunu
(VUK)’nunmevcuttur
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
dair
tahminde
bulunulmasa
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, dığına
duties are
excluded
from this
law. Therefore, da hemşireler,
ve Klorshid, 2006).
Örneğin
Üniversitegümrük
vergilerininİstanbul
usul ve uygulama
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
ulaşmak
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun ebeler,
regulatedöğrenciler
by customs ve
lawhalka
numbered
4458. için bu araçlar
sinde 2008 yılında
birolan
çalışma,
İnternet
ile dışyapılan
ticarete konu
eşyanın Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
olarakwith
kullanılmaktadır
Guardian,
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak yaygın
created beginning
commodities subject (The
to
kullanan hemşirelerin
olduğunu
işlemlerin oranının
sırasına %78,9
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
24continuing
Mart 2011
tarihisequence.
itibarıyla, Birleşik
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi 2012).
Turkey and
with operation
ve bunların %70,2’sinin
mesleki
konularla
gümrük vergisinde
de zorunlu
aşamalar ilgili
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
yaşayan
18 yaşare ve
üzeri 25.789.200
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret Krallıkta
assessment, accrual
and collecting
regulated
olarak İnternet’iBakanlığı’na
kullanmayı
ortayaolan by General Directorate of Customs as a part of
bağlı tercih
ayrı birettiğini
kuruluş niteliği
1
77.580’i
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
BilimlerFacebook
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to ebe, hemşire
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and kullanıcısının
Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
koymuştur (Kaya
vd.,
2008).
Çobaner
ve KILINÇ
Işık tarafından
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
yacustoms
da sağlık
görevlisi meslek grubundan olduğu
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
duties has a different form from the
(2014) yaptığı bir
diğer
çalışmada
ise,
dünyada
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir ifade
processedilmektedir
of other taxes. Customs
duty disputesand Midwifery
(The Nursing
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
birçok ülkede hemşirelik
meslek
örgütlerince
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Council
place. However,
in the case
of disputes
not beingStandard, 2012
(NMC),
2011).
Nursing
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
sosyal medya kullanımı
ile ilgili
politikaları
içeren
1 sosyal medya
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
yılında hemşireler arasında artan
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
rehberlerin oluşturulduğu
ve meslek
Anahtar Kelimeler:
Gümrük,örgütlerinin
Gümrük Vergisi, kullanımını
Disputes
rapor etmiştir (The Nursing and
Gümrük Uyuşmazlıkları
üyelerince paylaşıldığı ifade edilmektedir.
Midwifery Council (NMC), 2012).
Elektronik ve sosyal medya kullanan sağlık
kuruluşları ve üniversiteler genellikle işyerinde
çalışanların veya öğrencilerin medya kullanımını
kontrol eden bazı politikalara sahiptir (https://
www.ncsbn.org/NSNA_Social_Media_Recommendations.pdf,: 24.12.2014).
Sosyal medya hemşirelere en son sağlık gelişmelerinden haberdar olmak ve meslektaşları ile
iletişim kurmak için yeni fırsatlar sumaktadır.
Ayrıca eğitimciler, öğrenciler, kırsaldaki hemşireler vb. dünyanın birçok yerinden hemşirelerle
tartışma forumları aracılığıyla online iletişim
63
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
fırsatı sunmaktadır (Barry and Hardiker, 2012).
Sosyal ağlar üzerinde geçirilen zamanın insan
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
Hemşireler aynı zamanda sağlık personeli, aile ve
ilişkilerini azaltması, iş ve ailevi sorumlulukları
1
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI
hastalarıyla iletişim kurmak içinde
sosyal
medyayı ÇÖZÜM
aksatması
ve uzun
süreli bilgisayar başında
kullanmaktadırlar. AynıADMINISTRATIVE
zamanda sosyal medyayı
oturmaktan
kaynaklanan
SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER ortopedik sorunlar yadikkatli ve sorumlu bir biçimde kullanmalıdırlar.
şanması vb. gibi pek çok neden sosyal ağların
CUSTOM DUTIES
(Journal of Pioneering Medical Sciences Blogs, 2 ortaya çıkardığı3sorunlardan biri olan bağımlılığın
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
2013). Çünkü sosyal
medyanın
sağlık
sektörünün
işaretleri olarak düşünülebilir.
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal
Bayar Üniversitesi
önemli bir parçası olan hemşireler
açısından
kulla-Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Bilginin, farklı bakışların/düşüncelerin ve denenımının artması bu ortamların bireyler, gruplar ve
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari yimlerin
Abstract: Custom
dutyoluşumlu
is a kind of tariff
arising
kamu
web
sitelerince payeşyanınyararlarına
yer değiştirmesi
nedeniyle, bu dair
eşyanın
from the movement of commercial commodities
kurumlar açısından
ve risklerine
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, laşımına
subject to customs
is based ve
on internet
those
olanakwhich
sağlayan
dünyasını
sosyal ve mali getirmiştir
fonksiyonlarının(Çobaner
yanında önemli
tartışmaları da beraberinde
ve bir commodities’quantity and value. It is are a kind of
hayatımıza
yerleştiren
uygulama alanı
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi hızla
tariff that
is a foreign trade
and economicbir
policy
Işık, 2014). Sosyal
medyanın
avantajları
yanında
türüdür.
Aynı zamanda
harcamalar üzerinden
alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve olan
fiscal sosyal
functions.medyanın
Since they are (Weinberg,
not collected on 2009) çalışma
dezavantajları da
olabilmektedir.
kurumlar
vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
doğru
ve bilinçli
kullanımı
yeni iş fırvergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan ortamında
an indirect tariff
on expenditures,
custom
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Bilginin hızla yayılması,
görüşme Gümrük
yeteneği,
dünve togünlük stresten
olmak üzere alınmaktadır.
vergileri,
Vergi satları,
to foreignmüşteriler,
trade arrive at theyaratıcılık
custom. According
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
ya çapındaki birkanun
zeminde
uygulama
ve
uzaklaşma
vb. gibi
sağlayabilmektedir.
kapsamı eğitim,
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded
from faydalar
this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
araştırma ile ilgili
konuları tartışma bu avantajAncak
bunun yanı sıra iş yerinde yoğun olarak
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
lardan bazılarıdır.
(American Nurses Association,
internet
ve sosyal ağların kullanımı ve bunların
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin potansiyel
sırasına
göreolarak
bir içinde
sistematik bağımlılık
international trade
entering customs
of
2011). Sosyal medyanın
oluşturması
iş territories
verimliliği
konusunda
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük
de zorunlu aşamalariçerik,
olan tarh, olumsuz
Like all other
taxes, compalsive
levels such as
barındırdığı riskler
ise vergisinde
(1) Denetlenemeyen
sonuçlara
yol açabilmektedir.
İş verimlitahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı
kuruluş bilgileniteliği olan liği
by General
Directorate
of Customs
as a part
(2) Hastanın mahremiyetinin
vebirkişisel
konusunda
işin
aksaması,
işeofgerektiği kadar
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine
uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolutionve
process
of disputes overiş verimliliğinde
rin gizliliğinin ihlali,
(3) Profesyonel
olmayan
yoğunlaşamamak
dikkatsizliğin
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
davranış, (4) Örgütsel
sayılabilir
olacağı
söylenebilir.
süreci, diğerriskler
vergilerdeolarak
oluşan süreçten
farklı bir düşüşe
process ofneden
other taxes.
Customs
duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
(Çobaner ve Işık,
2014).
öncelikle
idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
bağımlılığı
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen Internet/sosyal
solved administratively,ağlar
legal action
can be taken. henüz göre1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Wilson 2009’a göre işletmenin sosyal ağlarla ilgili
celi
diğer Custom
bağımlılıklardan
Key olarak
words: Custom,
Duties, Custom yeni olsa da
Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
5 temel kaygısı Anahtar
vardır.Uyuşmazlıkları
Bunlar arasında personel
daha
çok kumar ve alkol/madde bağımlılığına
Gümrük
verimliliğindeki kayıp, umumi bir ortamda perbenzetilmektedir. Diğer tüm bağımlılıklar gibi
sonelin veri sızdırması, şirketin itibarının zarar
internet ve sosyal ağ bağımlılığının maskelediği
görmesi, siber dolandırıcılar tarafından aldatılma
davranışlar arasında depresyon, sosyal anksiyete
ve yenilenmeyen şifrelerden ötürü işletme bilgisine
vb. problemler olabilmektedir. Ayrıca sosyal
açık erişim sayılabilir (Wilson, 2009).
ağlardan biri olan Facebook’ta geçirilen uzun
zamanın bir diğer maliyeti, iş performansındaki
ciddi düşüş olarak ifade edilmektedir. Bireylerin
64
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
işlerindeki verimi düşmekte ve bu nedenle işlerini
(Skeels and Grudin, 2009). İlgili literatür sosyal
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
kaybedenlerin oranı ciddi boyutlara ulaşmaktadır
ağların popülaritesi ve onların iş yerlerinde artan
1
ĠDARĠ
AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
(https://dijitalpano.wordpress.com,
25.12.2014).
kullanımı
konusunda
işverenlerin bazı endişeler
ortaya
göstermektedir. Ancak tüm
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO koyduğunu
DISPUTES OVER
Yönetimin bakış açısından,
sosyal web sitelerinin
göstergeler işverenlerin iş saatleri boyunca sosCUSTOM DUTIES
kullanımının zamanlarının çoğunu bu sitelerde
yal ağların kullanımını engellemeyi ummadığı
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
geçirmelerinden ötürü çalışanların verimliliğine
yönündedir (Baker et al., 2011).
2
Celal
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
zararlı olduğu inancı
mevcuttur.
Çalışanların
etkili
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
ve verimli çalışmaları için işletmede çalışanlara
İşe gelmeme verimliliği etkiler; fakat çalışanlar
Özet: Gümrük
gümrüğe tabi(Baker
olan ticari fiziksel
Abstract: Custom
is a oldukları
kind of tariff arising
bilgisayar ve internet
erişimivergisi,
verilmektedir
olarakdutyişte
zamanda onlar iş
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
subject to customs
which is baseddüşüşüyle
on those
et al., 2011). miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, kalitesinin
ve verimliliğin
karşılaşabisosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Buis kavram
presenteeism
(kendisi işte olup
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi lirler.
tariff that
a foreign trade
and economic policy
Peacock (2008),
göreAynıişverenler
çalışanlarının
türüdür.
zamanda harcamalar
üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
olma)
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve aklı
fiscal bambaşka
functions. Since âlemlerde
they are not collected
on olarak bilinir
gün boyu web sitelerinde
zaman
geçirmelerinden
kurumlar vergisi
gibi belirli
aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Çalışma
saati
süresince sosyal
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan (Koopman,
an indirect tariff2002).
on expenditures,
custom
duties
ve verimliliğinin
zayıflaması
kaygı
eşyanın
gümrüğe geldiğiriskinden
anda bir defaya
mahsus
are collected only once when commodities subject
çalışanlar
için düşük
üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi medyayla
trademeşgul
arrive at theolmak,
custom. According
to
duymaktadırlar.olmak
Şirket
bilgisayar
programları
ve bu totheforeign
Usul
Kanunu
(VUK)’nun ikinci
maddesine göre
second item of tax procedural law, custom
düzeyine
neden
olan zamanın boşa
kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, verimlilik
duties are excluded
from this
law. Therefore,
e-posta yanındakanun
sosyal
ağ sitelerinin kullanımı
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
geçirilmesine
katkı sağlayan bir faktör olabilir
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
sunucuları yavaşlatmaktadır.
Bu da çalışanların
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
(Munene
and Nyaribo, 2013). Sosyal medyaBölgesine girişinden
başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlerini ilerletebilmeleri
için
beklemeleri
yani
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik nın
international
trade entering customs
territories
of yüze iletişimi
dezavantajlarından
biride
yüz
oluşturulmuştur.
Diğer tüm
vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
hizmetin yavaşlaması
anlamına
gelmektedir.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, azaltıp,
Like all other
taxes, compalsive
levels such(Özdemir,
as
yalnızlığı
arttırmaktadır
2014).
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı kullanımına
ayrı bir kuruluş yönelik
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
Her işletme için sosyal
ağların
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
BilimlerHemşireler
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and kendi
Economy
according
işMinistry
arkadaşları
ile toçok fazla zaman
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunugerekli
hükümlerine
uygun
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
politika oluşturmak
ilk
adımdır.
Politika
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm geçirmektedirler
customs duties has a ve
different
form
from the
doğal
olarak
bu arkadaşlıklar
oluşturularak çalışanların
sosyaloluşan
ağ süreçten
sitelerinin
süreci, diğer vergilerde
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
ağlarda
yayılmaktadır.
Fakat Facebook
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları sosyal
have to be
resolved administratively
in the first
kullanımı ile ilgili
işletme
kurallarını
bilmeleri
öncelikle
idari aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
kişiyi
tüm iş legal
arkadaşları
tek bir mekânda
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen gibi
solved
administratively,
action can be ile
taken.
sağlanır. Ayrıca işletme
çalışanlar
için
bir politika
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
buluşturan
ve mesleki bulanıkKey words: uygulamalar
Custom, Custom kişisel
Duties, Custom
oluşturarak sosyal
ağ sitelerinin
işletmeGümrük
amaçları
Anahtar
Kelimeler: Gümrük,
Vergisi,
Disputes
lıklarla sonuçlanabilir (Medscape Multispecialty,
doğrultusunda neGümrük
kadarUyuşmazlıkları
kullanılacağını belirlemek
2011). Bunun yanı sıra sosyal ağların olumsuz
isteyebilir (Baker et al., 2011)
etkilerinden biri olarak değerlendirebileceğimiz
sosyal ağ bağımlılığı ve iş gücü kaybının da göz
Uzmanlar tarafından sosyal ağ yazılımı kullanımı
ardı edilemeyecek unsurlar arasında olduğunu
önemli ölçüde artmaktadır. Onun nasıl kullanıldığı,
söyleyebiliriz.
verimliliği geliştirip geliştirmediği ya da azaltıp
azaltmadığı ve onun kurumsal anlamda nasıl
tasarlanacağı ve geliştirileceği açık sorulardır
65
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Bilişim teknolojilerinin kullanımıyla eğitim ve
demografik özelliklerinin belirlenmesine yönelik
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
danışmanlıktan, araştırma yapmaya, yasal belge
sorular, ikinci bölümde ise 5’li lirekt ölçekten olu1
AġAMADA
YOLLARI
sağlamadan bakımın denetimineĠDARĠ
kadar birçok
alan- ÇÖZÜM
şan sorular
bulunmaktadır.
Araştırmada kullanılan
da hemşirelik bakımı olumlu
olarak etkilenecek,
ölçme
ilk kez OVER
kullanıldığından bir ön teste
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TOaleti
DISPUTES
bakımın kalitesi artacaktır. Hemşirelik bakımının
tabi tutulmuştur. Ön test İstanbul ilinde bulunan
CUSTOM DUTIES
kalitesindeki artışla beraber sağlık hizmetlerinin 2 üç farklı hastanede
çalışan ve farklı kliniklerde,
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
kalitesinde de artış 2oluşacaktır (Başar ve ark. 2008).
farklı görev yapan hemşirelere yönelik uygulanCelal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢUygulamaya
Ticaret Bölümü katılan hemşire sayısı (n=35)
Ancak sosyal medya ve sosyalCelal
ağ Bayar
kullanımının,
mıştır.
mesleki gelişim amacıyla sorumlu ve bilinçli
bireydir. Bu katılımcılardan elde edilen veriler
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın
yer değiştirmesi
nedeniyle, kişisel
bu eşyanın SPSS
from the18
movement
of commercial
commodities
kullanımı dışında,
çalışma
saatleri süresince
istatistik
programı
ile analiz edilmiştir.
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
mali fonksiyonlarının
önemli bir Analiz
commodities’quantity
and value.
are a kind of iyileştirmeye
kullanıma doğrusosyal
yönvedeğiştirmesi
ve yanında
bağımlılık
sonrasında
bazıIt issorularda
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
durumuna gelmesi
işlerin
aksaması
ve yapılması
uzman
görüşüsocial
alınarak
değiştiriltürüdür.
Aynı zamanda
harcamalar
üzerinden alınan gidilmiş
instrument inve
addition
to its economic,
and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
gereken işlere tam
olarak
Önlike
test
sonrasında
Cronbach’s
Alpha kat
kurumlar
vergisi yoğunlaşamamaktan
gibi belirli aralıklarla alınan bir miştir.
regular basis
income
tax and corporate
tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
kaynaklı iş gücüeşyanın
kayıplarına
nedenandaolabilecektir.
olarak
0.746
kat sayısı
elde edilmiştir.
gümrüğe geldiği
bir defaya mahsus sayısı
are collected
only once
when commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
araştırmada
kullanılan
Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu Bu
the değer
second item
of tax procedural
law, customölçme aletinin
Bu bağlamda Usul
birey
ve toplum
açısından
en
kanun
kapsamı
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
oldukça
güvenilir olduğunu göstermektedir. Asıl
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
önemli kurumlardan
biri olan sağlık alanında ve
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
araştırmanın
evreni İstanbul, Ankara, Bursa, Koile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Hovenga ve arkadaşlarının
(2005) ifade ettiği gibi
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak caeli,
createdİzmit,
beginning
with commodities
subjectillerinde
to
Tekirdağ
ve Edirne
bulunan
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
hastaya doğrudan
bakım
sağlayan
ve
ihtiyaçlarını
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi farklı
Turkey ölçeklerdeki
and continuing witheğitim
operation araştırma,
sequence.
üniversite,
gümrük
zorunlumalzemenin
aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
belirleyen, nerede,
ne vergisinde
zaman,dehangi
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret özel
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
ve kamu hastanelerinde çalışan hemşireler
Bakanlığı’na
bağlı
bir kuruluş
by General Directorate of Customs as a part of
kullanılacağına karar
veren
enayrı
büyük
sağlıkniteliği
ekibiolan
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük oluşturmaktadır.
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
grubu olan hemşirelerde
örgütsel
risk
kapsamında
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
değerlendirebileceğimiz
vesüreçten
verimlilik
Analizi
süreci, diğer üretkenlik
vergilerde oluşan
farklı bir Verilerin
process of other
taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
kaybı oluşturabilecek
medya
kullanımının
öncelikle sosyal
idari aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
katılan
bireylere
anketler faceboAncak
idari
aşamada
çözümlenemeyen Araştırmaya
solved administratively,
legal action
can be taken.
incelenmesi araştırmanın
amacını
oluştur1
uyuşmazlıklardatemel
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
ok,
veCustom
eldenDuties,
dağıtılmak
üzere anket
Keymail,
words: posta
Custom,
Custom
maktadır.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
formları gönderilmiştir. Gönderilen anket formGümrük Uyuşmazlıkları
Amaç, Kapsam Ve Yöntem
larının katılımcıların çalıştıkları hastane, birim ve
kendi kimliklerini ortaya çıkaracak hiçbir bilgiyi
Bu araştırmanın önemi; sosyal medya nedeniyformlara dahil etmemeleri istenmiştir. Tüm kale ortaya çıkan iş kayıplarının belirlenmesidir.
tılımcılar rast gele seçilmiş ve araştırmada basit
Uygulamalı olarak gerçekleştirilen bu çalışmada
rassal yöntem uygulanmıştır. Toplam (n=2500)
ölçekli bir anket kullanılmıştır. Kullanılan anket iki
anket formu dağıtılmıştır. Geri dönen anket formu
bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde katılımcıların
(n=1380) adettir. Bu anketlerin sadece (n=739)
66
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
BULGULAR
adeti uygulamaya uygun bulunmuştur. Araştırma
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
yaklaşık olarak 8 ay sürmüştür. Analize uygun
Tablo 1. Güvenirlik Analizi
ĠDARĠ AġAMADA
bulunan formlar SPSS 18 programına
yüklenmiş ÇÖZÜM YOLLARI1
ve güvenirlilik geçerlilik
testi, anova, t testi,SOLUTIONS
kuADMINISTRATIVE
TO
DISPUTES
OVER
Cronbach’s
Alpha
Madde sayısı
ruskal – Wallis Testi, Faktör, Hipotez ve Mann
CUSTOM DUTIES
,805
29
– Whitney U testlerinden yararlanılmıştır. Alpha 2
3
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
kat sayısı olarak 0.805
kat
sayısı
elde
edilmiştir.
Güvenilirlik analizi sonucunda Alpha = 0,805
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret Bölümü
olmasından
dolayı 29 faktörün çok yüksek
güvenilirlik düzeyinde olduğunu söyleyebiliriz.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
ANALİZLER miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Tablo 2.türüdür.
Katılımcıların
Bazı Demografik
Özelliklerine
İlişkin
Dağılım
Tablosu
Aynı zamanda harcamalar
üzerinden alınan
instrument in addition
to its economic,
social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
N
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Kadın
326
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive
at the custom. According
to
1. Cinsiyetiniz
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Erkek
413
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded
from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Evli law numbered 4458.
432
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
2. Medeni durumunuz?
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning Bekar
with commodities subject307
to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing
Yokwith operation sequence.
43
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual1 and collecting are regulated
153
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Genel
tarafından,var?
Gümrük
Customs and Economy
Ministry according290
to
3. ÇocuğunuzGümrükler
var mı Yüksek
var
iseMüdürlüğü
kaç çocuğunuz
2
Programı
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerineLisans
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has3 a different form from 175
the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved
3+administratively in the first
78
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
1-3 legal action can be taken.
33
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom,
4-6 Custom Duties, Custom
155
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
4. Kaç yıldır çalışma hayatı içerisindesiniz?
5. Hangi sektörde çalışıyorsunuz?
67
%
44%
56%
58%
42%
6%
21%
39%
24%
11%
4%
21%
7-9
81
11%
10-12
162
22%
13-15
223
30%
16-20
63
9%
21+
22
3%
Kamu
460
62%
Özel
279
38%
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Eğitim
288
39%
255
35%
Hastane
158
21%
Sağlık ocağı
38
5%
128
17%
409
55%
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
araştırma
1
hastanesi
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
Üniversite
6. Hangi türde kurumda
çalışıyorsunuz? SOLUTIONS TO DISPUTES
ADMINISTRATIVE
OVER
hastanesi
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Lise
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Yüksekokul
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yernedir?
değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement
of commercial commodities
7. Eğitim durumunuz
Üniversite
138
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
and value. It is are a kind47
of
Yükseklisans
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition
to its economic, social and
Doktora
17
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income
tax and corporate tax,
as
Dahili
490
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
bilimler
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once
when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
164
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item ofCerrahi
tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded
from this law. Therefore,
bilimler
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
8. Göreviniz sayılı
nedir?
Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs
law numbered 4458.
Ebe kadın
14
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning doğum
with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Psikiyatri
45
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing
with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
26
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrualDiğer
and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk268
1500-1800
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
to
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has1801-2000
a different form from 391
the
9. Geliriniz nedir?
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved
administratively in the first
2001-2500
50
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
legal action can be taken.
2501-3000+
30
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom,
EvetCustom Duties, Custom
38
Kelimeler:
Gümrük, Gümrük
Vergisi,
Disputes
10. Özel sağlık Anahtar
sigortasından
faydalanıyor
musunuz?
Gümrük Uyuşmazlıkları
Hayır
701
11. Herhangi bir psikolojik sorun yaşadınız mı?
12. Aşağıdaki maddelerden hangilerini sürekli kullanıyorsunuz?
68
19%
6%
2%
66%
22%
2%
6%
4%
36%
53%
7%
4%
5%
95%
Evet
14
2%
Hayır
725
98%
Sigara
384
52%
Alkol
101
14%
Hiçbirisi
137
19%
Alkol+Sigara
117
16%
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Evet
13. İşiniz ve mesleğiniz ile ilgili sosyal ailevi sorunlarınız oluyor
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
mu?
Hayır
22
3%
717
97%
Facebook
455
62%
Twitter
71
10%
Hepsi
195
26%
18
2%
267
36%
292
40%
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
14. Sosyal medya kanallarını kullanıyor musunuz. kullanıyorsanız
CUSTOM DUTIES
hangilerini kullanıyorsunuz?
2
3
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
Hiçbirisi
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
1 saat
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
2 saat
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
15. Günde kaç saat
sosyal
medya kullanıyorsunuz?
3 of
saat
39
eşyanın
yer değiştirmesi
nedeniyle, bu eşyanın
from the movement
commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
4 saat
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
and value. It is are a kind99
of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
5+ to its economic, social and
42
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income
and corporate tax,
as
Akıllıtaxtelefon
605
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın
gümrüğe geldiği
anda bir
defayaağlara
mahsus girersiniz?
are collected only once
when commodities subject
16. Genelde hangi
materyali
kullanarak
sosyal
Bilgisayar
96
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item ofTablet-Laptop
tax procedural law, custom
38
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises
are
Evet of custom duties 540
17. Sosyal ağlarıgümrük
kullanmanız
iş verimliliğiniz ve performansınızı
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
olumsuz yönde etkiliyor
mu?
ile dış ticarete
konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law,Hayır
a systematization has been
199
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade İletişim
entering customs territories
of
607
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes,
compalsiveve
levels such13
as
Mesleğim
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
işimof Customs as a part of
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
18. Sosyal medyayı
genellikle
hangi
nedenlerle
kullanıyorsunuz?
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Genelprocess
60
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Nedensiz
59
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes.
Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved
administratively in the first
olarak
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
Evetlegal action can be taken.
36
19. Sosyal medya
kullanımıyargı
nedeniyle
amir ve üstünüzden ikaz
1
uyuşmazlıklarda
yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
edilniz ve ceza aldınız mı?
Hayır
703
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
20. Geleceğiniz ile ilgili kaygılarınız oluyor mu?
21. Yaptığınız iş ve göreviniz nedeniyle eşiniz ile çocuklarınız
konusunda iletişim sorunlarınız oluyor mu?
22. Yaptığınız işi yapmak zorunda olduğunuzu düşünüyor musunuz?
69
5%
13%
6%
82%
13%
5%
73%
27%
82%
2%
8%
8%
5%
95%
Evet
32
4%
Hayır
707
96%
Evet
56
8%
Hayır
683
92%
Evet
711
96%
Hayır
28
4%
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Evet
23. Gerçekte hakketiğiniz gelir ve diğer sosyal haklardan tam
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
anlamıyla fayda sağladığınızı düşünüyor musunuz?
Hayır
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
24. Çalıştığınız bu sektörde iş yapmak ve bu alanda iş imkanı
Evet
ADMINISTRATIVE
TO DISPUTES
OVER
yaratmaya çalışan yakınlarınız
ile size müracaatSOLUTIONS
edenlere bu alanda
iş
Hayır
yapmalarını tavsiye eder misiniz?
CUSTOM DUTIES
Evet
2
Selin KILINÇ
, Haticemüdür?
YURTSEVER3
25. Sizce bu sektör çalışılacak ve içinde olunacak
bir sektör
Hayır
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
FAKTÖR ANALİZİ:
42
6%
697
94%
32
4%
707
96%
43
6%
696
94%
1. Sosyal networklerin mesleki iletişim amaçlı
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
kullanılması doğrudur
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
29 Madde ile yapılan
faktör
analizi
sonucunda
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli
and value.bağımlılık
It is are a kind ofyaratmaktadır
toplam 3 faktör sosyal
belirlenmiştir.
Bu faktörler
sıra- bir 2.commodities’quantity
Sosyal networkler
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
sıyla aşağıdaki gibidir;
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve 3.
fiscal
functions.
Since they arekullanıldığı
not collected on için sorunlar
Sosyal
networkler
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an yaşanabilir
indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
UsulTablo
Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine göre
bu
the second item
of tax procedural
law, custom
3. Dönüştürülmüş
Faktör
Yükleri
Değerleri
Tablosu
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numberedComponent
4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
1 subject to2
3
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer tüm amaçlı
vergilerdekullanılması
olduğu gibi doğrudur
Turkey and continuing with operation
Sosyal networklerin
mesleki iletişim
,737sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve tahsil
aşamaları
Gümrük
ve Ticaret doğrudur
assessment, accrual and collecting,697
are regulated
Sosyal networklerin
mesleki
iletişim
amaçlı
kullanılması
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu mesleki
çalıĢma,
Celal
Bayar amaçlı
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Sosyal networklerin
iletişim
kullanılması
doğrudur
,668
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan amaçlı
uyuşmazlıkların
çözüm doğrudur
customs duties has a different -,661
form from the
Sosyal networklerin
mesleki
iletişim
kullanılması
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıyamesleki
sahiptir. iletişim
Gümrük amaçlı
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively
in the first
Sosyal networklerin
kullanılması doğrudur
,614
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancakmesleki
idari iletişim
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action
can be taken.
Sosyal networklerin
amaçlı
kullanılması doğrudur
-,594
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties,
Sosyal networklerin mesleki iletişim amaçlı kullanılması doğrudur
,544 Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük
Uyuşmazlıkları
Sosyal networklerin
mesleki
iletişim amaçlı kullanılması doğrudur
-,538 Sosyal networklerin mesleki iletişim amaçlı kullanılması doğrudur
,498
Sosyal networklerin mesleki iletişim amaçlı kullanılması doğrudur
,434
Sosyal networklerin mesleki iletişim amaçlı kullanılması doğrudur
-,400
Sosyal networklerin mesleki iletişim amaçlı kullanılması doğrudur
,385
Sosyal networkler bağımlılık yaratmaktadır
,716
Sosyal networkler bağımlılık yaratmaktadır
,609
70
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Sosyal networkler bağımlılık yaratmaktadır
,606
Sosyal networkler bağımlılık yaratmaktadır
,606
Sosyal networkler bağımlılık yaratmaktadır
,560
Sosyal networkler bağımlılık yaratmaktadır
-,342
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Sosyal networkler bağımlılık yaratmaktadır CUSTOM DUTIES
2
Selin
KILINÇ , Hatice YURTSEVER
Sosyal networkler kullanıldığı için sorunlar
yaşanabilir
,297
3
,531
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Sosyal networkler kullanıldığı
için
sorunlar yaşanabilir
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
,517
Sosyal networkler kullanıldığı için sorunlar yaşanabilir
,494
2
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Sosyal networkler
kullanıldığı
için sorunlar
,461
eşyanın
yer değiştirmesi
nedeniyle,yaşanabilir
bu eşyanın
from the movement of commercial
commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
Sosyal networkler
kullanıldığı
için sorunlar
yaşanabilir
of
,405
sosyal
ve mali fonksiyonlarının
yanında
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Sosyal networkler
kullanıldığı
içinharcamalar
sorunlarüzerinden
yaşanabilir
,382
türüdür.
Aynı zamanda
alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Sosyal networkler
kullanıldığı
içinbelirli
sorunlar
yaşanabilir
as
,362
kurumlar
vergisi gibi
aralıklarla
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax,
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın
gümrüğe geldiği
anda bir defaya
mahsus
are collected only once when commodities subject
Sosyal networkler
kullanıldığı
için sorunlar
yaşanabilir
,344
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usulkullanıldığı
Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural
law, custom
Sosyal networkler
için sorunlar
yaşanabilir
,287
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük
vergilerinin için
usul ve
uygulamayaşanabilir
esasları 4458
procedures and practises of custom duties
Sosyal networkler
kullanıldığı
sorunlar
are
,268
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden
başlayıp,
eşyaya
created beginning
commodities subject
to
H0: Cinsiyet faktörler
üzerinde
etkili
biruygulanacak
deiletişim
amaçlıwithkullanılması
doğrudur
ve sosyal
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Turkey and continuing
with operation
sequence. faktörlerinde
ğişken değildir.oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi networkler
bağımlılık
yaratmaktadır
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret farklılığa
assessment, accrual
and olmazken,
collecting are regulated
sebep
sosyal networkler
Bakanlığı’na
bağlı ayrı
bir kuruluş
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
Yapılan bağımsız
örneklem
t-testi
sonuçlarına
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
için sorunlar
yaşanabilir
faktöründe
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük kullanıldığı
Customs and Economy
Ministry according
to
Programı
Yüksek
Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
göre; Cinsiyet,Kanunu
sosyal
networklerin
mesleki
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
sebep
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm farklılığa
customs duties
has a olabilmektedir.
different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
71
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 4. Cinsiyet Değişkenine Göre Ölçek Alt Boyutlarına İlişkin Bağımsız Örneklem t-Testi
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Levene’s Test
for EqualityĠDARĠ
of
Variances
AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
t-test for Equality of Means
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
F
1. Sosyal
networklerin
mesleki
iletişim
amaçlı
kullanılması
doğrudur
Sig.
t
Sig.
CUSTOM
DUTIES
df
(2-tailed)
Mean
Difference
Std. Error
Difference
95% Confidence Interval of
the Difference
Lower
3
Equal
4,103
,043
1,754
737 2
,080
,12973190
,07398245
-,01550956
Selin KILINÇ
, Hatice
YURTSEVER
variances
2
assumed
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar
Bölümü ,07315165
Equal
1,773Üniversitesi
722,590Salihli MYO,
,077 DıĢ Ticaret
,12973190
-,01388325
variances
not Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
assumed
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
,27334705
subject
customs which ,07411356
is based on -,19569975
those
,498 to -,05020090
,09529796
commodities’quantity and value. It is are a kind of
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Equal
-,675vergisi,
688,357
,500 functions.
-,05020090
-,19620966
,09580787
dolaylı bir vergi türü olan gümrük
gelir ve
fiscal
Since they ,07436465
are not collected
on
variances
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
not vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
assumed
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere1,178
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri,737
Vergi
to,010
foreign trade
arrive at the ,07380110
custom. According
to
3. Sosyal
Equal
,278
-2,592
-,19126486
-,33615030
-,04637941
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
networkler
variances
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
kullanıldığı
assumed
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
için sorunlar
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
yaşanabilir
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp,-2,583
eşyaya uygulanacak
created
with commodities
to
Equal
688,931
,010 beginning
-,19126486
,07403625 subject
-,33662861
-,04590110
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
variances
Turkey and continuing with operation sequence.
not oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
assumed
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
BilimlerYapılan
Enstitüsü
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk togöre; Eğitimin,
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and
Economy
Ministry
according
H0: Eğitim faktörler
üzerinde
etkili
birSelin
değişAnova
testi
sonuçlarına
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
ken değildir. Gümrük
farklılığa
sebep
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm bütün
customsfaktörlerde
duties has a different
form from
the olabilecek bir
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
olduğu
belirlenmiştir.
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları değişken
have to be resolved
administratively
in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
2. Sosyal
networkler
bağımlılık
yaratmaktadır
miktarı veya
değeri ,173
üzerinden-,677
alınan, ekonomik,
Equal
1,857
737
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
variances
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
assumed
Upper
,27497336
72
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 5. Eğitim Değişkenine Göre Ölçek Alt Boyutlarına İlişkin Anova Testi
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Sum of
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
Squares
df
Mean
Square
1. Sosyal networklerin mesleki
Between Groups
4 OVER
3,151
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS12,605
TO DISPUTES
iletişim amaçlı kullanılması
Within Groups
725,395
734
,988
CUSTOM DUTIES
doğrudur
Total
738,000
738
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2. Sosyal networkler2bağımlılık
Between Groups
22,107
4
5,527
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
yaratmaktadır
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Within Groups
715,893
734
,975
F
Sig.
3,189
,013
5,666
,000
Total tabi olan ticari
738,000 Custom duty
738is a kind of tariff arising
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe
Abstract:
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
3. Sosyal networkler
Between
Groups
10,492
4
2,623
,032
miktarı veya değeri üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to customs which
is based
on those2,646
kullanıldığı içinsosyal
sorunlar
ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
yaşanabilir
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olanWithin
gümrük Groups
vergisi, gelir ve
fiscal
functions. Since
collected on
727,508
734they are not ,991
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından,Total
dış ticarete konu olan
an
indirect tariff on738
expenditures, custom duties
738,000
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu
(VUK)’nun
ikincibir
maddesine
the second item farklılığa
of tax procedural
law, custom
H0: Gelir faktörler
üzerinde
etkili
değiş-göre bu faktöründe
sebep
olmazken, sosyal
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
procedures and practises
of custom
duties amaçlı
are
ken değildir. gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 networklerin
mesleki
iletişim
kullanılsayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
doğrudur
sosyal networkler
bağımlılık
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük ması
Through
this law, a ve
systematization
has been
Yapılan Anova testi
sonuçlarına
göre; Gelir
Bölgesine
girişinden başlayıp,
eşyaya sosyal
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
faktörlerinde
sebep
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik yaratmaktadır
international trade entering
customs territoriesfarklılığa
of
networkler kullanıldığı
içinDiğer
sorunlar
yaşanabilir
oluşturulmuştur.
tüm vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, olabilmektedir.
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
73
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 6. Gelir Değişkenine Göre Ölçek Alt Boyutlarına İlişkin Anova Testi
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Sum of
Mean
1
ĠDARĠ AġAMADA
ÇÖZÜM YOLLARI
Squares
Df
Square
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
OVER
1. Sosyal networklerin
Between
44,910 TO DISPUTES
3
14,970
F
Sig.
15,875
,000
2. Sosyal networkler
Between
15,095
3
5,032
5,116
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
bağımlılık yaratmaktadır
Groupsnedeniyle, bu eşyanın
eşyanın yer değiştirmesi
from the movement of commercial commodities
,002
mesleki iletişim amaçlı
kullanılması doğrudur
2
Groups
CUSTOM DUTIES
Within
693,090
735
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Groups
,943
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Total
738 Bölümü
Celal Bayar Üniversitesi738,000
Salihli MYO, DıĢ Ticaret
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
Within yanında önemli722,905
735 and value. ,984
sosyal ve mali fonksiyonlarının
bir
commodities’quantity
It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi
politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Groups
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türüTotal
olan gümrük vergisi, gelir
ve
fiscal functions.
738,000
738 Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından,
dış ticarete konu olan
custom duties
3. Sosyal networkler
Between
6,364 an indirect tariff3 on expenditures,
2,121
2,131
,095
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
kullanıldığı içinolmak
sorunlar
Groups
üzere alınmaktadır.
Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
yaşanabilir
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin Within
usul ve uygulama esasları 731,636
4458
procedures 735
and practises of custom
,995 duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konuGroups
olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Totalgöre bir sistematik
738,000 international738
işlemlerin
sırasına
trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
H0: Sektör faktörler
etkiliGümrük
bir değişfaktöründe
farklılığa sebep
tahakkuk üzerinde
ve tahsil aşamaları
ve Ticaret sorunlar
assessment,yaşanabilir
accrual and collecting
are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk mesleki
ken değildir. Gümrükler
olmazken,
networklerin
iletişim
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and sosyal
Economy
Ministry
according
to
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
doğrudur
ve sosyal
networkler
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm amaçlı
customskullanılması
duties has a different
form from
the
Yapılan Man Whitney-U
testi sonuçlarına
süreci, diğer vergilerde
oluşan süreçten göre;
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yaratmaktadır
farklılığa
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları bağımlılık
have to be resolved
administrativelyfaktörlerinde
in the first
sektör yalnızca sosyal
kullanıldığı
için
öncelikle networkler
idari aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
sebep
olabilmektedir.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
74
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 7. Sektör Değişkenine Göre Ölçek Alt Boyutlarına İlişkin Man Whitney-U Testi
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
1. Sosyal networklerin
3. Sosyal networkler
1
ĠDARĠ
AġAMADA
ÇÖZÜM
YOLLARI
mesleki iletişim amaçlı
2. Sosyal networkler
kullanıldığı için
kullanılması
doğrudur
bağımlılık
aratmaktadır
sorunlar
yaşanabilir
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Mann-Whitney U
53640,000
CUSTOM DUTIES
Wilcoxon W
Z
Asymp. Sig.
(2-tailed)
54314,000
61667,000
159670,000
93374,000
167697,000
-3,743
-3,503
-,890
,000
,000
,374
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret
ve ekonomi
politikası aracı
olanbir
bir vergi amaçlı
tariff thatkullanılması
is a foreign tradedoğrudur
and economicve
policy
H0: Kurum türü
faktörler
üzerinde
etkili
sosyal networkler
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı
bir
vergi
türü
olan
gümrük
vergisi,
gelir
ve
fiscal
functions.
Since
they
are
not
collected
on faktörlerinde
değişken değildir.
kullanıldığı
için sorunlar yaşanabilir
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan farklılığa
an indirect tariff
on expenditures,
custom sosyal
duties
sebep
olmazken,
networkler
gümrüğe
anda bir defaya
mahsus
are collected only once when commodities subject
Yapılan Kruskaleşyanın
Wallis
testigeldiği
sonuçlarına
göre;
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi bağımlılık
to foreign tradeyaratmaktadır
arrive at the custom. According
to
faktörlerinde
farklılığa
Usul networklerin
Kanunu (VUK)’nunmesleki
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kurum türü sosyal
iletişim
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, sebep
duties are
excluded from this law. Therefore,
olabilmektedir.
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Tablo 8. Kurum
GöreGümrük
Ölçek Alt
Boyutlarına
İlişkin Kruskal
ile dışTürü
ticarete Değişkenine
konu olan eşyanın Türkiye
Through
this law, a systematization
has been Wallis Testi
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
3. Sosyal
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde
de
zorunlu
aşamalar
olan
tarh,
Like
all
other
taxes,
compalsive
levels
such
as
1. Sosyal networklerin
networkler
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
mesleki
iletişim
2. Sosyal
networkler
kullanıldığı
için
Bakanlığı’na
bağlı
ayrı bir
kuruluşamaçlı
niteliği olan
by General
Directorate
of Customs as a part
of
1
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler bağımlılık
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and yaratmaktadır
Economy
according
to yaşanabilir
kullanılması
doğrudur
sorunlar
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs
duties
has
a
different
form
from the 5,936
Chi-square
7,519
8,149
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi3 uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively
in the first
Df
3
3
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
idari
aşamada ,057çözümlenemeyen
solved administratively,
Asymp. Sig. Ancak
,043legal action can be taken. ,115
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
H0: Sosyal medya kullanımı hemşirelerin iş
ve performansları üzerinde etkili bir değişken
değildir.
Yapılan Man Whitney U testi sonuçlarına göre;
sosyal medya kullanan hemşirelerin işyerindeki
amiri ve üstlerinden ikaz veya ceza aldıkları
görülmektedir.
75
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 9. Man Whitney U testi
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
19. SOSYAL MEDYA KULLANIMI
NEDENİYLE AMİR VE ÜSTÜNÜZDEN İKAZ
EDİLNİZ veOVER
CEZA ALDINIZ MI?
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Mann-Whitney U
CUSTOM DUTIES
Wilcoxon W
Z
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
52365,000
198435,000
-1,422
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Asymp. Sig. (2-tailed)
,015
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
from the movement of commercial commodities
a. Grouping Variable:
17. değeri
SOSYAL
KULLANMANIZ
İŞ VERİMLİLİĞİNİZ
VE
miktarı veya
üzerindenAĞLARI
alınan, ekonomik,
subject to customs
which is based on those
sosyal ve mali
fonksiyonlarının
yanında önemli
bir
commodities’quantity
and value. It is are a kind of
PERFORMANSINIZI
OLUMSUZ
YÖNDE
ETKİLİYOR
MU?
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylıkullanımı
bir vergi türü olan
gümrük vergisi, iş
gelir ve Yapılan
fiscal functions.
they are not
on
H0: Sosyal medya
hemşirelerin
ManSince
Whitney
U collected
testi sonuçlarına
göre;
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü
ticarete konu olan sosyal
an indirect
tariff on expenditures,
duties
verimliliği ile ilişkili
birolmadığından,
değişkendışdeğildir.
medya
kullanan custom
hemşirelerin
kullanım
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
iletrade
iş verimlilikleri
arasında
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi saati
to foreign
arrive at the custom. According
to negatif ilişki
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, görülmektedir.
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
TabloTürkiye
10. Man
ile dış ticarete konu olan eşyanın
GümrükWhitney
Through U
this testi
law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
17. SOSYAL AĞLARI KULLANMANIZ
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
VERİMLİLİĞİNİZ
VE
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, İŞ
compalsive
levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
PERFORMANSINIZI
OLUMSUZ
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to MU?
YÖNDE
ETKİLİYOR
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Mann-Whitney Gümrük
U
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different 4707,000
form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
have to be resolved administratively
in the first
Wilcoxon W yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
5610,000
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can
be taken.
Z
-2,147
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties,,032
Custom
Asymp. Sig. (2-tailed)
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
a. Grouping Variable:
15. GÜNDE KAÇ SAAT SOSYAL MEDYA KULLANIYORSUNUZ?
SONUÇ VE DEĞERLENDİRME:
1. Sosyal networklerin mesleki iletişim amaçlı
kullanılması doğrudur.
• Yapılan faktör analizi sonucu toplam 3 faktör
belirlenmiştir. Bu faktörler sırasıyla aşağıdaki
gibidir;
2. Sosyal networkler bağımlılık yaratmaktadır.
76
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
3. Sosyal networkler kullanıldığı için sorunlar
İnternet ve sosyal medya kullanımına yönelik
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
yaşanabilir.
yapılacak nitel ve nicel çalışmalara ihtiyaç vardır.
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
• Sosyal networklerin mesleki iletişim amaçlı
KAYNAKLAR
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
kullanılması doğrudur faktörü eğitim, gelir,
AKIN, Ö., KLORSHID, L., (2006). Hemşirelik
CUSTOM DUTIES
sektöre göre farklılaşmaktadır.
3
öğrencilerinin
bilgisayar kullanmaya yönelik
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER
• Sosyal networkler
bağımlılık
yaratmaktadır
2
tutumlarının
Üniversitesi
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk
Programı Yüksekincelenmesi.Ege
Lisans Öğrencisi
3
Celalkurum
Bayar Üniversitesi
faktörü eğitim, gelir, sektör,
türüneSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 22 (1): 55-67
göre farklılaşmaktadır.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın American
from the movement
of commercial
commodities
Nurses
Association,
(2011). Principles
miktarı veya
değeri üzerinden
ekonomik,
subject to customs which is based on those
• Sosyal networkler
kullanıldığı
içinalınan,
sorunlar
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
and value. It is areand
a kindthe
of Nurse. Silver
for Social Networking
dış ticaret ve
ekonomi politikası
aracı olangöre
bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
yaşanabilir faktörü
cinsiyet
ve eğitime
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Spring, Md: American Nurses Association
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
farklılaşmaktadır.
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
AY,
F., (2009). Uluslararası elektronik hasta
gümrüğe
geldiği anda bir
defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
• Sosyal medyaeşyanın
kullanan
hemşirelerin
işyerindeki
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
kayıtitem
sistemleri,
hemşirelik
amiri ve üstlerinden
veyaikinci
ceza
aldıkları
Usul Kanunuikaz
(VUK)’nun
maddesine
göre bu
the second
of tax procedural
law, custom uygulamaları
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
ve bilgisayar
Gülhane
Askeri Tıp
görülmektedir.
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures
and practises ilişkisi.
of custom duties
are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Dergisi,
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through
this law,51:131-136
a systematization has been
• Sosyal medya
kullanan
hemşirelerin
kullanım
Bölgesine
girişinden
başlayıp, eşyaya
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
saati ile iş verimlilikleri
negatifolduğu
ilişkigibi BAKER,
D., BUONI,
N., FEE,
oluşturulmuştur. arasında
Diğer tüm vergilerde
Turkey and continuing
with operation
sequence. M., VITELA,
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
görülmektedir.
C., (2011).
Social
Networking
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment,
accrual and
collecting
are regulated and Its Effects
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
DalıTheir
Mali
Hukuk
on Companies
&
Employees.
Neuman
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and Economy
according
to
Çobaner ve IşıkGümrükler
(2014)
yaptığı
çalışmada,
sosyal
Programı
Yüksek
Lisans
Selin
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
University,
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
duties has a 1-14
different form from the
medyanın hemşirelik
mesleği
açısından tartışılması
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir.
Gümrük
vergisivurgulanuyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
ve değerlendirilmesinin
önemli
olduğu
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. BARRY,
place. However,
in the case of disputes
being
J., HARDIKER,
N.,not(2012).
“Advancing
Ancak ilerleyen
idari yıllarda
aşamada hemşirelerin
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
maktadır. Türkiye’de
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Nursing Practice Through1Social Media: A
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
sosyal medya kullanımı hakkında daha ayrıntılı
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Global Perspective” OJIN: The Online JourGümrük Uyuşmazlıkları
araştırmaların yapılmasına
ve hemşirelerin sosyal
nal of Issues in Nursing 17 (3), Manuscript
medyayı daha etkili ve bilinçli kullanmalarını
sağlamaya yönelik rehberlerin hazırlanmasına
ihtiyaç olacaktır. Böylece hemşirelerin mesleklerine, meslektaşlarına, hastalara ve hizmet verdiği
kuruma zarar vereceği korkusu olmadan sosyal
medyanın olanaklarından yararlanmaları mümkün
olacaktır. Bununla birlikte Türkiye’de hemşirelerin
5, erişim: http://www.nursingworld.org/
MainMenuCategories/ANAMarketplace/
ANAPeriodicals/OJIN/TableofContents/
Vol-17-2012/No3-Sept-2012/AdvancingNursing-Through-Social-Media.html, erişim
tarihi: 26.12.2014
77
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
BAŞAR, A., DELİCE, S.T., İLHAN, M.N., ER-
DAWLEY, L., (2009). Social Network Know-
VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ledge Construction: Emerging Virtual World
GÜN, M.A, SONCUL, GÜMRÜK
H., (2008). Hemşirelik
1
AġAMADA
YOLLARIOn the Horizon, 17 (2)
hizmetlerinde bilgisayar ĠDARĠ
kullanımıGazi ÇÖZÜMPedagogy,
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Üniversitesi Tıp Fakültesi
Örneği. Bilişim
ERKUL, E. R., (2009). “Sosyal Medya Araçlarının
Teknolojileri Dergisi. 1(1): 43-6 CUSTOM DUTIES
(Web 2.0) Kamu Hizmetleri ve Uygulama3
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER
larında Kullanılabilirliği” Türkiye Bilişim
BENEVENUTO, F., RODRIGUES, T., CHA,
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk
Programı Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Derneği
Dergisi,
116.Sayı
3
M., ALMEDIA, V., (2009).
CelalCharacterizing
Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
User Behavior in Online Social Networks,
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
eşyanın yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın
IMC’09, November
4–6, 2009,
Chicago,
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
sosyal erişim:
ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli bir
Illinois, USA.
http://pages.cs.wisc.
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
edu/~akella/CS740/S11/740-Papers/BEN%2B09.
FRICK,
T., (2010).
on Engagement:
Abstract: Custom
duty is a kindReturn
of tariff arising
from the movement of commercial commodities
Content,
Strategy,
subject
to customs
which is and
basedDesign
on thoseTechniques for
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Digital Marketing, New Jersey, FocalPress
tariff that is a foreign trade and economic policy
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
HAYTHORNTHWAITE,
C., WELLMAN,
gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
pdf, erişimkurumlar
tarihi:vergisi
23.12.2014
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
B., (2002). The Internet in Everyday Life.
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak
üzere
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri,
Vergi
to
foreign
trade arrive at
the custom. According to
BİLGİÇ, Ş., ŞENDİR, M., (2014). Hemşirelik
Blackwell:
Oxford
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı Hemşirelik
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
bilişimi, Cumhuriyet
Dergisi,
3
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 HOVENGA,
procedures and practises
of custom duties
E., GADRE,
S.,areHEARD, S.S.,
Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
(1): 24-28 sayılı
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through
this law, Nursing
a systematization
has been models for
(2005).
constraint
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerinR.M.,
sırasına
göre Social
bir
sistematik
international
trade entering
territories
of
electronic
healthcustoms
records:
a vision
for domain
CARILLO-LARCO,
(2012).
Netoluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde
zorunlu
olanby
tarh,
Like knowledge
all other taxes, compalsive
levels such
governance.
IntasJ Med Inform
works and Public
Health:deUse
ofaşamalar
Twitter
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
bağlı
ayrıJ bir
kuruluşHealth,
niteliği olan
by General
of Customs as a part of
2005;Directorate
74:Anabilim
886-898
1
Ministries Bakanlığı’na
of
Int
Public
BuHealth.
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
process
disputes
over
57: 755–756
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm Internet
customs duties
has a Stats.
different (2012).
form from Internet
the
World
Users in
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya ofsahiptir.
Gümrük(2012).
vergisi uyuşmazlıkları
have the
to beWorld:
resolved administratively
in the
Distribution
byfirst
World Regions,
College of Nurses
Ontario,
Survey
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal action can be taken.
erişim:
http://www.internetworldstats.com/
says… .Nurses
weigh
inaşamada
on social
media
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key stats.htm,
words: Custom,
Customtarihi:
Duties, 20.12.2014
Custom
erişim
and professionalism,
The Standard, 37 (2),
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
14-15, erişim: http://www.cno.org/Global/4-
Journal of Pioneering Medical Sciences Blogs,
(2013). Effects of Social Media on Nursing, 2013. erişim: http://blogs.jpmsonline.
com/2013/07/30/effects-of-social-media-onnursing/, erişim tarihi: 25.12.2014
LearnAboutStandardsAndGuidelines/pubs/
mag/TSMVol37No2.pdf
ÇOBANER, A.A., IŞIK, T., (2014). Hemşireler
arasında sosyal medya kullanımının yarar ve
risklerinin tıp etiği bağlamında tartışılması,
KAYA, N., AŞTI, T., KAYA, H., KAÇAR, G.Y.,
(2008). Hemşirelerin bilgisayar kullanımına
Türkiye Biyoetik Dergisi, 1 (1): 137-148
78
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Medscape Multispecialty, (2011). Nursing and
ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. İstanbul
GÜMRÜK Hemşirelik
VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Social Media, erişim: http://www.medscape.
Üniversitesi Florence Nightingale
1
AġAMADA ÇÖZÜMcom/viewarticle/753317_3,
YOLLARI
erişim tarihi:
Yüksek Okulu Dergisi, 16 ĠDARĠ
(62): 83-89
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO
DISPUTES OVER
24.12.2014
KOOPMAN, C., (2002). Stanford Presenteesim
CUSTOM DUTIES
MERASIVO, M., (2005). “The Effects Of Digital
Scale. Journal of Occupational Enviromental
Medicine, 442 (1): 14-20
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Marketing On Costumer Relationship”, Ma-
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
in a Multi-Channel World:
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, naging
DıĢ TicaretBusiness
Bölümü
KUDUĞ, H., (2011). Sosyal Ağ Analizi Ölçütlerinin
Gümrük vergisi,
gümrüğe
tabi olan ticari
İş AğlarınaÖzet:
Uyarlanması,
Ege
Üniversitesi,
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
Success Factors for E-Business (ed. Timo
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
fromSaarinen,
the movement of
commercialTinnila,
commoditiesAnne Tseng),
Markku
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
Fen Bilimleri
Enstitüsü,
Yüksek
Lisans
Tezi,
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
and value.
It is are a kind of
London: Idea
Group
ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
İzmir. s.3 dış
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve MUNENE,
fiscal functions. A.G..,
Since they
are not collected
on (2013). Effect
NYARIBO,
Y.M.,
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
KUNG, Y.M., OH,
S., (2014). Characteristics
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect
tariff on
expenditures,
custom duties
of Social
Media
Pertication
in the Workplace
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
of Nurses olmak
Whoüzere
Use
Social
Media.CIN:
alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign
arrive at the Productivity
custom. According to, International
on trade
Employee
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Computers,kanun
Informatics,
kapsamı dışında Nursing
tutulmuştur. 32(2):
Bu nedenle,
dutiesJournal
are excluded
from this law. in
Therefore,
of Advances
Management and
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
64–72, erişim:
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated
by customs2 law
4458.
Economics,
(2):numbered
141-150
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
http://journals.lww.com/cinjournal/Fulltext/2014/02000/
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik Nursing
international trade
customs territories
of of Ireland,
andentering
Midwifery
Board
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Characteristics_of_Nurses_Who_Use_Socigümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like (2013).
all other taxes,
compalsive to
levels
such asand midwives
Guidance
nurses
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
al_Media.4.aspx,
erişim
19.12.2014
Bakanlığı’na
bağlı Tarihi:
ayrı bir kuruluş
niteliği olan
by General
Directorate
of Customs
as a part networking,
of
1
on social
media
and
social
eriBu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution process of disputes over
şim: http://www.ul.ie/nm/sites/default/files/
türetilmiĢtir.
LEFTHERIOTIS,
I., GIANNAKOS,
M., (2014).
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Guidance%20to%20Nurses%20%26%20
yapıya
sahiptir.
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Using social
media
forGümrük
work:vergisi
Losing
your
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Midwives%20on%20Social%20Media%20
Ancak
idari
aşamada Journal
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
time or improving
your work?,
of
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
%2B%20Social%20Networking.pdf,
erişim
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Computers in Human Behavior, 31: 134-142
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
tarihi: 24.12.2014
Gümrük Uyuşmazlıkları
Manpower Inc., Employer Perspectives on
ÖZDEMİR, S., (2014). Sosyal Medyanın Örgüt
Social Networking Survey, (2009). eri-
İçi İletişimdeki Rolü, Yüksek Lisans Tezi,
şim: http://files.shareholder.com/downloads/
Süleymen Demirel Üniversitesi, Sosyal
MAN/843285164x0x350040/4e59cf4b-1d29-
Bilimler Enstitüsü, Isparta
470d-922f-062e815c629e/Employer_Perspectives_on_Social_Networking_Survey.
PEACOCK, L., (2008). “Employers Watch Fa-
pdf, erişim tarihi: 25.12.2014
cebook Usage”, Employers’ Law, 4 (4), 1-3
79
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
PITT, M., BENNETT, J., (2008). Workforce
trials-and-tribulations-social-networkingGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
ownership of space in a space sharing ensites-and-their-joys-and-dangers.PDF, erişim
1
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
vironment. J. Facilities Management,
6 (4): ÇÖZÜMtarihi:
25.12.2014
290-302
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
The Nursing and Midwifery Council (NMC).
Polaschek JX. Computerized patient careCUSTOM
record. DUTIES
(2012). News review: Navigate the social
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
In: Rothroch JC (ed). Perioperative Nursing
media maze, erişim: http://www.nmc-uk.org/
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Ens. Mali Hukuk
Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Care Planning.2 Celal
2ndBayar
ed. St
Louis:
Mosby-Year
media/Latest-news/News-review-Navigate-the3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Book, 1996: 31-42
social-media-maze/, erişim tarihi: 24.12.2014
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
işlemlerin
international trade entering customs territories of
eşyanın
yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
RICHARDS, J.,
(2012).
What has
the internet
(2009).
New Community
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, WEINBERG,
subject to customs T.,
which
is basedThe
on those
ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli
and value. It is are a kind of
ever done sosyal
for employees?A
review,
map bir commodities’quantity
Rules: Marketing
On The Social Rules,
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Aynı zamanda
harcamalar
üzerinden
alınan
instrument in addition to its economic, social and
and researchtürüdür.
agenda.
Emerald,
34 (1):
22-43
O’Reilly Media, USA
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
vergi GRUDIN,
türü olmadığından,
dış ticarete When
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
SKEELS, M.M.,
J., (2009).
WILSON,
J., (2009). Social networking: the
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Social Networks
Cross
Boundaries:
A Case
olmak üzere
alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi
to foreign
trade
arrive
at the custom.
According to& Technology
business case.
Engineering
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Study of Workplace
oftutulmuştur.
Facebook
kanun kapsamıUse
dışında
Bu and
nedenle,
duties(4)
are10:
excluded
fromerişim:
this law. http://eandt.theiet.org/
Therefore,
54-56,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
LinkedIn. Washington:
University
of Wassayılı Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated
by customs law numbered 4458.
magazine/2009/10/social-networking.cfm,
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
hington Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created
beginning
with commodities
subject to
erişim
tarihi:
25.12.2014
sırasına
göre
bir
sistematik
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
TARCAN, A., (2005).
Dünden
Bugüne
İnternet
gümrük vergisinde
de zorunlu
aşamalar
olan tarh, İNTERNET
Like all other taxes,
compalsive levels such as
KAYNAKLARI
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Üzerine Felsefi
Yaklaşımlar.
İçinde:
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir
kuruluş Tarcan
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
http://sosyalmedya.co/sosyal-medya-is-hayati/,
A, editör. İnternet
ve
Toplum,
Ankara:
Anı
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
duties tarihi:
has a different
form from the
erişim
25.12.2014.
Yayınları, s.2-9
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
öncelikle idari
aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
The Guardian, (2012).
Making
social
media
work
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
uyuşmazlıklarda
yargı
yoluna
başvurulabilmektedir.
professionally, social media medics, erişim:
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
http://www.theguardian.com/money/2012/jun/08/
Gümrük Uyuşmazlıkları
social-media-work-professionally?newsfeed=true,
erişim tarihi: 24.12.2014
process of other taxes. Customs duty disputes
have to be resolved administratively in the first
place. However, in the case of disputes not being
http://www.manpower.com.tr/share/isyerindesossolved administratively, legal action can be taken.
1
yalaglar.pdf, “Twitter and social
networks cost
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
U.K. businesses.” Morse Plc. (press release),
Disputes
October 2009; Manpower Inc. Sosyal ağlar
yönetime karşı mı? erişim tarihi: 25.12.2014
https://dijitalpano.wordpress.com/2014/12/02/
facebook-kullanimi-bagimlilik-ne-zamanbasliyor/, DijitalPaNO, Facebook Kullanımı..
Bağımlılık Ne Zaman Başlıyor?, erişim tarihi:
25.12.2014
The Nursing and Midwifery Council (NMC).
(2011). Facebook trials and tribulations: Social
networking sites and their joys and dangers,
erişim: http://www.nmc-uk.org/Documents/
Events/Staff-at-events/Handout_Facebook80
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
https://www.ncsbn.org/NSNA_Social_Media_Re- 18/19 Aralık 2014 Tarihinde Ege Üniversitesi
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
Hemşirelik Fakültesi Tarafından Düzenlenen
commendations.pdf, National
Student
Nurses’UYUġMAZLIKLARININ
1
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
1. Ulusal
Kadın
Hastalıkları ve Ana Çocuk
Association, Inc., Social Media
Usage and ÇÖZÜM
Sağlığı
Kongresinde
Maintaining Privacy,
Confidentiality
and
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVERSunulan Poster Çalışmasının Uygulama ve Literatür Açısından
Professionalism, erişim tarihi: 24.12.2014
CUSTOM DUTIES
Genişletilmiş
Halidir.
2
3
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
81
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet:firmaların
Gümrük vergisi,
gümrüğeTwiitter
tabi olanveticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Müşterisi olduğum
Facebook,
Youtube
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
sayfalarını takipmiktarı
ederim.
26% which
34%
veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs
is based27%
on those 10%
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Müşterisi olabileceğim
Facebook,
Twiitter
ve Youtube
dış ticaret firmaların
ve ekonomi politikası
aracı olan
bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition
economic,30%
social and 12%
sayfalarını takiptürüdür.
ederim.
23% to its
29%
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi
gibi belirliFacebook,
aralıklarla alınan
bir veregular basis like income tax and corporate tax, as
Arkadaşlarımın beğendiği
firmaların
Twiitter
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Youtube sayfalarını
takip
ederim.
23%
29%
24%subject 16%
eşyanın
gümrüğe
geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only
once when
commodities
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Bir firmanın Facebook,
Twiitter
ve Youtube
sayfalarından
ürünleri
Usul Kanunu
(VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun
kapsamı
tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded
this law. 30%
Therefore, 19%
veya hizmetleri ile
ilgili
bilgidışında
edinirim.
15% from23%
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun ürünregulated by customs law numbered 4458.
Firmaların Facebook,
Twiitter
ve Youtube
sayfalarında
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
geliştirme amaçlıBölgesine
düzenledikleri
faaliyetlere
23%
27%
27%
girişinden başlayıp,
eşyayakatılırım.
uygulanacak
created beginning
with commodities
subject to 14%
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Firmaların Facebook,
TwiitterDiğer
ve Youtube
sayfalarındaki
oluşturulmuştur.
tüm vergilerde
olduğu gibi ürünlere
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük ya
vergisinde
de zorunlu aşamalar
olan tarh,
Like all other 13%
taxes, compalsive
such as 17%
yorum yapar, beğenir
da arkadaşlarımla
paylaşırım.
19% levels
26%
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Facebook, Twiitter
Youtube
sayfalarını
arkadaşlarımın
Buve
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
beğendiği yorumKanunu
yaptığı
ya da paylaştığı
dikkatimi Customs
çeker.
13%
16%
21% over 22%
hükümlerine
uygun olarak ürünler
yürütülmektedir.
Law. Resolution
disputes
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Facebook, Twiitter
ve diğer
Youtube
sayfalarını
kendimi
süreci,
vergilerde
oluşan süreçten
farklıvebir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir.
Gümrük
uyuşmazlıkları
have to be resolved
in
the first 25%
mesleğimdeki gelişmeleri
takip
etmekvergisi
için sık
sık kullanırım.
38%administratively
9%
4%
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Facebook, Twiitter
ve Youtube
sayfalarını
içinde bulunduğum
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
sağlık sektörüne yönelik edindiğim bilgilerin diğer meslektaşlarım
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar
Kelimeler:
Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
tarafından bilinmesi
amacıyla
kullanırım.
37% 14%
31%
15%
Gümrük Uyuşmazlıkları
Kesinlikle katılıyorum
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Oldukça katılıyorum
Hiç katılmıyorum
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Biraz katılıyorum
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Çok az katılıyorum
EK TABLOLAR:
4%
7%
8%
14%
9%
25%
28%
24%
3%
Her türlü sosyal ve kültürel bildiğim haberleri duyuruları 7.
Facebook, Twiitter ve Youtube sayfalarını kullanarak kullanıcılara
duyururum.
18%
31%
14%
10%
27%
Her türlü gelişme ve politik olayları Facebook, Twiitter ve Youtube
sayfalarını kullanarak edinirim.
16%
24%
28%
14%
18%
Facebook, Twiitter ve Youtube sayfalarını kullandığım için sürekli
amir ve üstlerimle sorun yaşıyorum.
32%
19%
22%
22%
5%
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Facebook, Twiitter ve Youtube sayfalarını kullandığım için ailem
GÜMRÜK
VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ve çevremdeki bireylerle sorun
yaşıyorum.
22% 28%
29%
17%
5%
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER 25%
11%
7%
23%
10%
4%
Facebook, Twiitter ve Youtube sayfalarını kullanmak bir psikolojik
2
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Ens.
Mali Hukuk
Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
bağımlılık yaratıyor.Celal
BuBayar
durum
üzerinde
durulması
gereken
sosyal
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
bir sorundur.
40% 27%
19%
13%
1%
Facebook, Twiitter
Youtube
sayfalarıyla
ilgili
ortaya
Özet:veGümrük
vergisi,
gümrüğe tabi
olan
ticari atılan
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın
yer olduğuna
değiştirmesi ve
nedeniyle,
bu eşyanın
olumsuz haberlerin
doğru
bu tip sosyal
medyafrom the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
internet sayfalarının
hukuki denetim
olduğuna
sosyalmutlaka
ve mali fonksiyonlarının
yanındaaltında
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign
and economic
inanıyorum.
31% trade27%
29%policy 10%
3%
1
ĠDARĠ AġAMADA
ÇÖZÜM
YOLLARI
Facebook, Twiitter ve Youtube sayfalarını
mesai saatlerinde
sık sık
kullandığım için işime konsantre olamıyorum.
25% 31%
Facebook, Twiitter ve Youtube sayfalarını kullanmak çalışan bir
CUSTOM DUTIES
bireyin iş performans ve verimliliğini olumsuz yönde etkiliyor.
43%
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
20%
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı
vergi türüsayfalarını
olan gümrük kullanmak
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Facebook, Twiitter
ve bir
Youtube
bireysel
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
ilişkileri zayıflatıyor.
33%
33% custom
16%duties 14%
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff
on expenditures,
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Facebook, Twiitter
veüzere
Youtube
sayfalarını
olmak
alınmaktadır.
Gümrükkullandığım
vergileri, Vergi için tososyoforeign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item
of tax procedural
kültürel sorun yaşıyorum.
22%
14% law,
38%custom 11%
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük
vergilerinin sayfalarını
usul ve uygulama
esasları 4458
Facebook, Twiitter
ve Youtube
kullanmak
bendeprocedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
bağımlılık halineilegeldi.
7%a systematization
29%
34%
dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law,
has been 25%
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Facebook, Twiitter
ve Youtube
toplumları
için trade entering customs territories of
işlemlerin
sırasınasayfaları
göre tüm
bir dünya
sistematik
international
oluşturulmuştur.
Diğer
tüm
vergilerde
olduğu
gibi
Turkey
and continuing
operation41%
sequence. 26%
bir sorun haline gelmiştir.
11% with
17%
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve tahsil sayfalarını
aşamaları Gümrük
ve Ticaret
Facebook, Twiitter
ve Youtube
kullanmak
artık assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
günümüzün bir zorunluluğudur.
Asla Üniversitesi
hiçbir
konuda
kısıtlama
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
yapılmamalıdır. Özgürce
kullanılabilmelidir.
7%
28%
32% over 26%
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci,
vergilerde
oluşan süreçten
farklıçevremdeki
bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Facebook, Twiitter
ve diğer
Youtube
sayfalarını
kullanan
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
birçok insan sorun
yaşadı
veaşamada
olumsuzluklar
içerisinde
26%
37%
öncelikle
idari
çözümlenmek
zorundadır.kaldı.place. However,9%
in the case
of disputes
not being 21%
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Facebook, Twiitter
ve Youtube
her türlü sağlık ve
1
uyuşmazlıklarda
yargısayfalarında
yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
bilimsel haberlere ulaşabiliyorum. Bu durum benim mesleğimdeki
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
gelişmeler hakkında
bilgi
edinmeme çok destek oluyor.
6%
29%
39%
22%
Gümrük
Uyuşmazlıkları
3%
15%
5%
6%
7%
8%
4%
Facebook, Twiitter ve Youtube sayfalarını asla eğitim hayatı
içerisinde olan bireyler kullanmamalı.
12%
27%
39%
16%
6%
Facebook, Twiitter ve Youtube sayfalarını kullanmak bir zaman
kaybıdır.
9%
23%
38%
25%
4%
Facebook, Twiitter ve Youtube sayfalarını kullanan bireyler
mutlaka her türlü olumsuzluk ve ahlaksızca olaylarla başbaşa
kalabilir.
5%
23%
40%
27%
5%
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:239 K:02
Jel Kodu:
I0-11-12-21
International Peer-Reviewed
Journal
of Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Facebook, Twiitter ve Youtube sayfalarını kullandığım süre
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
içerisinde işime karşı bağlılık,
motivasyon
ve algı düzeyimi
azalıyor. Kendimi yaptığım iş ve ĠDARĠ
görevimden
uzaklaştırıyor.
4% 1 27%
AġAMADA
ÇÖZÜM YOLLARI
38%
26%
4%
Facebook, Twiitter ve Youtube sayfalarını kullanmak için ciddi
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
hareket etmek, bilinçli olmak ve doğru kullanmayı gerektiriyor.
11% 25%
35%
24%
4%
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
BEŞ-ALTI YAŞ ÇOCUKLARI İÇİN DUYGU DÜZENLEME
STRATEJİLERİ ÖLÇEĞİ’NİN GEÇERLİK GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI 1
VALIDITY-RELIABILITY STUDY OF THE SCALE OF EMOTION
REGULATION STRATEGIES FOR CHILDREN AGED FIVE-SIX
Hatice ECİRLİ, Hülya Gülay OGELMAN²
Melikşah Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Psikoloji Bölümü / Kayseri
Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Okul Öncesi EğitimiA.D. / Denizli
1
2
Öz:Bu araştırmanın amacı,Duygu Düzenleme Stratejileri Ölçeği’nin
Türkçe versiyonunun geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olup
olmadığının ortaya konulmasıdır. Araştırmanın çalışma grubu,
Denizli il merkezinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı ilkokulların
anasınıflarına devam eden 5-6 yaş grubundan 70 çocuk oluşturmuştur. Duygu Düzenleme Stratejileri Ölçeği, Gust tarafından 2014’de
Almanya’da, 3-6 yaş arasındaki çocukların duygu düzenleme
stratejilerini ortaya koymak amacıyla geliştirilmiş bir ölçme aracıdır. Ölçme aracı, sunulan duygu düzenleme stratejilerinin çocuk
tarafından anlaşılması ve etkili duygu düzenleme stratejilerinin
çocuk tarafından türetilmesi olarak iki bölümden oluşmaktadır.
Ölçeğin tamamından en düşük puan 0, en yüksek ise 36 puan
alınabilmektedir. Ölçekten alınan puan arttıkça, çocukların duygu
düzenleme stratejisi bilgisinde artış olduğu anlaşılmaktadır.Duygu
Düzenleme Stratejileri Ölçeğinin geçerlik güvenirlik çalışmaları
sırasında öncelikle, çeviri işlemleri gerçekleştirilmiştir. Kapsam
geçerliği için ölçeğin Türkçe versiyonuyla ilgili beş öğretim
üyesinden daha uzman görüşü alınmıştır.Kriter geçerliğinde, yaş
değişkenine göre strateji bilgisi açısından yapılan t-testi analizine
göre anlamlı düzeyde farklılık bulunmamaktadır. Cinsiyetle ilgili
yapılan t-test analizine göre sunulan stratejilerde erkek çocuklarının kız çocuklara göre daha yüksek puan aldıkları belirlenmiştir.
Söylenilen etkili davranış ve duygu stratejilerinde ise cinsiyete göre
anlamlı farklılık tespit edilmemiştir.Yapı geçerliğinde, sunulan etkili
davranış stratejileri ile sunulan etkili düşünce stratejileri arasında
yüksek düzeyde olumlu yönde anlamlı ilişki belirlenmiştir. Ölçeğin
genelinde madde-toplam korelasyon değerleri istenilen düzeydedir.
Soruların da orta zorlukta olduğu belirlenmiştir. Ölçeğin iç tutarlılık
katsayısı, sunulan stratejilerde (24 madde) α= .75 ve söylenilen
stratejilerde (12 madde) ise α= .70’dir. Ölçeğin test- tekrar test
güvenirliği, yüksek düzeyde bulunmuştur (r = .81; p < .001). İki
değerlendirmeciden elde edilen puanlar arasındaki korelasyonun
(Kappa=0.89, p< .001) yüksek düzeyde olduğu belirlenmiştir.
Yapılan analizler sonucunda, Duygusal Düzenleme Stratejileri
Ölçeği’nin 5-6 yaş Türk çocukları için kullanılabilecek, geçerli
ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir.
Abstract: The objective of this study is to reveal whether the
Turkish version of the Scale of Emotion Regulation Strategies
is a valid and reliable assessment instrument or not. The sample
group of this study consisted of 70 children in the age group of 5-6
years, who attended the kindergarten classes of primary schools
affiliated with the Ministry of National Education in the city centre
of Denizli. The Scale of Emotion Regulation Strategies is an assessment instrument that was developed by Gust in Germany in
2014 to reveal the emotion regulation strategies of children aged
3-6. The assessment instrument comprises of two parts as the
comprehension of emotion regulation strategies by the child and
the generation of efficient emotion regulation strategies by the child.
While the lowest score to be obtained from the entire scale is 0,
the highest score is 36. The knowledge of children regarding the
emotion regulation strategies increases as the score obtained from
the scale increases. The translations were primarily realised during
the validity and reliability study of the Scale of Emotion Regulation
Strategies. In order to conduct the content validity, expert opinions
of additional five academic members were received concerning
the Turkish version of the scale. According to the t-test analysis
that was performed for the strategy knowledge in accordance with
the variable of age in the criteria validity, there was no significant
differences. According to the t-test analysis that was performed
concerning the gender, it was determined that boys obtained higher
scores than girls in the presented strategies. On the other hand,
no significant difference was determined in the generated efficient
behaviour and emotion strategies in terms of gender. A highly
positive and significant relationship was determined between the
presented efficient behaviour strategies and presented efficient
thought strategies in the construct validity. Item-total correlation
values were satisfactory in the entire scale. The questions, on the
other hand, were determined to be moderately difficult. The internal
consistency coefficient of the scale was α= .75 in the presented
strategies (24 items) and α= .70 in the generated strategies (12
items). The test-retest reliability of the scale was determined to
be high (r = .81; p < .001). The correlation between the scores
that were obtained from two evaluators (Kappa=0.89, p< .001)
was high. As a result of the analyses, it has been determined that
the Scale of Emotion Regulation Strategies is a valid and reliable
assessment instrument to be used for Turkish children aged 5-6.
Anahtar Kelimeler: Duygu Düzenleme, Duygu Düzenleme Stratejileri,
Okul Öncesi Dönem Çocukları, Geçerlik Güvenirlik Çalışmaları
Key Words: Emotion Regulation, Emotion Regulation Strategies,
Preschool Children, Validity Reliability Studies
Doi: 10.17368/UHBAB.2015139478
(1) Sorumlu Yazar: Hülya Gülay OGELMAN, Pamukkale Üniversitesi Okulöncesi Eğitimi A.D. Denizli/ Türkiye hulya.
gulay@gmail.com Geliş Tarihi / Received : 10.11.2014 Kabul Tarihi / Accepted 07.02.2015 Makalenin Türü: Type
ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application ) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik
Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee”
85
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:250 K:536
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
1. GİRİŞ
kontrol edilir ve düzenlenir (Kullik ve Petermann,
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
2012). Bilişsel, fiziksel ve dil becerileri arttıkça
Duygusal düzenleme, kişinin amaçları doğrultu1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
çocuklar
kendi duygu düzenleme stratejilerini
sunda duygularını yönetebilmesini, kontrol edebilgeliştirmeye
başlayabilmektedirler
(Izard ve diğ.,
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER
mesini ifade etmektedir.
İçsel ve dışsal süreçlerle
2011). Çocuklar yaşamın ilk yıllarında duygularını
CUSTOM
şekillenebilen, farkında olarak ve olmayarak
da DUTIES
yönetmeyi öğrenebilmektedirler (Cole, Dennis,
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
gerçekleşebilen bir beceridir. Bu beceriSelin
doğrultuSmith-Simon ve Cohen, 2009). Çocuklar, okul
2
Celal Bayar
Üniversitesi
Sosyal Bilimler ve
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
sunda duygusal tepkiler
izlenir,
değerlendirilir
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ eğtim
Ticaret Bölümü
öncesi
kurumlarında sosyal kurallar ve
yönetilir. Duygusal düzenlemede yalnızca olumsuz
anÖzet: Gümrük
vergisi, gümrüğe
olan ticari düzen
Abstract:içerisinde
Custom duty is duygusal
a kind of tariff deneyimlerini
arising
duyguların yönetilmesi
söz konusu
değildir.tabiOlumlu
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
lama
ve yorumlamaya yönelik bir bakış açısı
veya değerisüreci
üzerinden
alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
duygular da bumiktarı
düzenleme
içerisindedir
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
kazanırlar
(Sala, Pons ve Molina, 2014).Okul
dış ticaret2007).Duygusal
ve ekonomi politikası aracı
olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
(Gross veThompson,
düzenleme
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
öncesi
dönemde bu stratejiler akranlarla olan
dolaylıçeşitlidir.
bir vergi türüGross
olan gümrük
vergisi,taragelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
stratejileri oldukça
(1998)
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir ilişkilerde
regular basis like
income tax andve
corporate
tax, as
denenmekte
geliştirilmektedir
(Cole
fından önerilen vergi
modelde
duygusaldışdüzenlemede
türü olmadığından,
ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus ve
arediğ.,
collected
only once
when commodities
subject
2009;
Helmsen
vePetermann,
2010). Bu
neden odaklı veolmak
sonuç
odaklı olarak
üzere alınmaktadır.
Gümrük üzere
vergileri, iki
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu şekilde
the secondcocuklar
item of taxetkili
procedural
law,
custom
stratejileri etkili olmayan
düzenleme stratejisi
NedenBuodaklı
kanun bulunmaktadır.
kapsamı dışında tutulmuştur.
nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 stratejilerden
procedures and practises
of customöğrenirler
duties are (Denham ve
ayırdetmeyi
strateji, duygusal
tepkiler
ortaya çıkmadan
sayılı
Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir.önceBu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük diğ.,
Through
this law, dönemde
a systematization
been
2002).Bu
aynıhaszamanda
duyguları
sini, sonuç odaklı
stratejiler
isebaşlayıp,
duygusal
Bölgesine
girişinden
eşyayatepkiler
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik yönetmenin
international tradefarklı
entering yollarına
customs territories
of
ilişkin
farkındalık
gösterildikten sonrasını
eleDiğer
almaktadır.
oluşturulmuştur.
tüm vergilerde Duygu
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, oluşmaya
Like all otherbaşlamaktadır.
taxes, compalsive levels such as
düzenleme stratejilerinin
davranış ve düşünce
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
boyutlarıbulunmaktadır.
Davranış
stratejilerinde
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
BilimlerGelişim
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and
Economy
Ministry
according
to
alanları
arasındaki
etkileşim,
duygu
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
kişi etkin bir şekilde
(örnek
olarak
başka
bir
ettüretilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm düzenlemede
customs duties hasdea kendini
different form
from the
göstermektedir.
Bilişsel
süreci, diğer
vergilerde
oluşan
süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
kinliğe odaklanarak)
bir
duyguyu
değistirmeye/
yeterliğiinetkilemektedir.
El-göz
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları beceriler,
have to be duygusal
resolved administratively
the first
öncelikle idari aşamada
çözümlenmek 2011).
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
düzenlemeye çalışmaktadır
(Roseman,
gibi
yenicanöğrenilen
beceriler de
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen koordinasyonu
solved administratively,
legal action
be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yoluna
başvurulabilmektedir.
Düşünce stratejilerinde
iseyargı
kişi
bilişsel
boyutta
duygusal
Key words: düzenleme
Custom, Custom becerisini
Duties, CustomdestekleyebilAnahtar çalışmaktadır
Kelimeler: Gümrük,(Holodinski,
Gümrük Vergisi,
Disputes
duyguyu düzenlemeye
mektedir.Duygusal düzenleme, öz-yeterliği de
Gümrük Uyuşmazlıkları
Hermann ve Kromm, 2013).
etkileyebilmektedir (Thompson, 1994).Duygusal
düzenlemenin gelişiminde bilişsel ve sosyal gelişim alanlarının önemli etkileri bulunmaktadır
(Sala, Pons, ve Molina, 2014). Bireysel özelliklerin yanı sıra duygu düzenleme stratejileri,
doğum sonrası depresyon gibi anne ile ilgili
değişkenler, anne-çocuk arasındaki ilişki, annenin
Duygusal düzenleme becerisi, okul öncesi dönemde gelişmeye başlar. Anne-bebek iletişiminden
itibaren duyguların tanınması, kontrol edilmesi ve
düzenlenmesi becerileri gelişmeye başlamaktadır
(Eisenberg veValiente, 2004). İlk aylarda bebeğin
duyguları, temel bakım veren kişi tarafindan
86
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:250 K:536
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ebeveynlik davranışları gibi değişkenler de okul
aracı korku, öfke, üzüntü, utanma, suçluluk
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
ve mutluluk duygularını ele almaktadır. Okul
öncesi dönemde duygu düzenleme stratejilerinin
1
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
ortamında,
kuklaların
kullanılarak anlatılan beş
gelişiminde etkilidirler (Crockenberg,
Leerkes ÇÖZÜM
hikayeden
oluşanOVER
ölçme aracında, hikayeler
ve Lekka, 2007). Çocukların
yaşamın ilkSOLUTIONS
yılADMINISTRATIVE
TO DISPUTES
çocuklar tarafından tamamlanmaktadır (Sala
larından itibaren duygularını düzenleyebilmesi,
CUSTOM DUTIES
ve Molina, 2014. Akt. Sala, Pons ve Molina,
akran ilişkilerine, sosyal becerilerine,Selin
akademik
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2014, s. 442). Konu ile ilgili bir diğer ölçme
başarılarına önemli
katkılar sağlayabilmektedir
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
Ticaret Bölümü
aracı,DıĢDuygu
Anlama Testi’dir (Test of Emotion
(Bronson, 2000).
Comprehension-TEC).
Bu test, 3-11 yaş arasındaki
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Yapılan alan yazın
taramasında,
Türkçe’de
okul
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın çocukların
from the movement
of commercial
commodities
duygusal
anlayışlarını
değerlendirmek
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
öncesi dönem çocuklarına
yönelik
duygu
düsosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir amacıyla
commodities’quantity
and value. ItDuygusal
is are a kind of
geliştirilmiştir.
anlayışa yönelik
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
zenleme becerilerine
yönelik
bir
ölçme
aracına
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan dokuz
instrument
in addition
to its
economic, socialresimleri
and
unsur,
kısa
hikayelerin
aracılığı
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
rastlanmıştır. Duygu
Düzenleme
Becerileri
Ölçeği,
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir ile
regular
basis like income tax and corporate
as
değerlendirilmektedir.
Hertax,resimli
hikayede,
vergi
türü
olmadığından,
dış
ticarete
konu
olan
an
indirect
tariff
on
expenditures,
custom
duties
anneler ve öğretmenler
tarafından
doldurulmaktadır.
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus hikayedeki
are collected onlysözel
once when
subject
vecommodities
sözel olmayan
ipuçlarıyla
üzere olan
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Farklı durumlaraolmak
uygun
olumlu
ve
olumsuz
araştırmacı
bir hikaye
anlatır ya da soru
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu ilgili
the second
item of taxkısa
procedural
law, custom
kanun
kapsamı dışındabecerisini
tutulmuştur. Bu
nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
duyguların ortaya
konulmasını
ortaya
Çocuktan,
yönerge
dört yüz
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 sorar.
procedures
and practises
of customdoğrultusunda
duties are
sayılı Gümrük
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
çıkarmayı amaçlayan
bir Kanunu’nda
ölçme aracıdır.
Dörtlü
uygun
olanı seçmesi
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük ifadesinden
Through this law,
a systematization
has been istenir (Pons,
Bölgesine aracı,
girişinden
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
likert tipindeki ölçme
24başlayıp,
maddeden
ve iki
ve De
2004).Türkiye’de,
duygusal
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik Harris
international
tradeRosnay,
entering customs
territories of
oluşturulmuştur. Kararsızlık-OlumsuzDiğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
alt boyuttan oluşmaktadır.
ile levels
ilgilisuch
okul
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, düzenleme
Like all other becerileri
taxes, compalsive
as öncesi dönem
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
luk alt ölçeği, uyarılma, tepki gösterme, sinir
yönelik
tek ölçme
aracı
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan çocuklarına
by General Directorate
of Customs
as a part
of varken, daha
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
bozukluğu ve ruhsal
kararsızlık
(Büyük
ruhsal
büyük
yaş
gruplarını
kapsayan
ölçme araçlarının
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs
duties
has
a
different
form
from
the
çalkantılar sergiler, Sinirsel patlamalara meyillidir
daha
fazla sayıda olduğu görülmektedir
(Çeçen,
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
sahiptir. Gümrük
vergisi
uyuşmazlıkları 2006;
have to Onat
be resolved
in the
first
gibi) maddeleriniyapıya
içermektedir.
Duygu
düzenleme
ve administratively
Otrar, 2010;
Sarıtaş
ve Gençöz,
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak durumlara
idari
aşamada
solved
administratively,
legal
action
can
be
taken.
alt ölçeği ile sosyal
uygun çözümlenemeyen
duygusal
2011; Şarlak, 2008). Yapılan alan
yazın incelen1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Türkiye’de
Custom, Custom küçük
Duties, Custom
tepkiler ve empati gibi maddeleri içermektedir
mesinde,
çocukların duygu
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
(Shields ve Cicchetti,
1997. Akt. Altan, 2006,
Gümrük Uyuşmazlıkları
düzenleme stratejilerini çocukların görüşleriyle
s.58-59). Yurt dışında küçük çocukların duygusal
ortaya koymaya yarayacak bir ölçme aracına rastdüzenleme becerilerini ortaya koymaya yarayan
lanılmamıştır. Duygusal düzenleme gibi duygusal
farklı ölçme araçları bulunmaktadır. Örneğin;
gelişim alanı başta olmak üzere diğer gelişim
Duygusal Düzenleme Hikayeleri (Emotion
alanlarını da yakından ilgilendiren becerilerin
Regulation Story Stems), 2014 yılında 3-7 yaş
ve bu becerileri etkileyen değişkenlerin ortaya
çocuklarının duygusal düzenleme becerilerini
konulması büyük önem taşımaktadır. Bu araştırortaya koymak amacıyla geliştirilmiştir. Ölçme
maya konu olan, Duygu Düzenleme Stratejileri
87
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:250 K:536
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Ölçeği ile Türkiye’de konu ile ilgili yapılacak
Duygu Düzenleme Stratejileri Ölçeği,Gust ta-
GÜMRÜK
VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
rafından 2014’de Almanya’da geliştirilmiş, 3-6
araştırmalara önemli katkıların
sağlanabileceği
1
ĠDARĠ
AġAMADA
ÇÖZÜM
YOLLARI
yaş arasındaki
çocukların duygu düzenleme stradüşünülmektedir. Ölçme araçları arttıkça araştır-
tejilerini
ortaya koymak
SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVERamacıyla geliştirilmiş,
malardaki değişkenlerADMINISTRATIVE
de çeşitlenebilecek,konu
çocuklara bireysel olarak uygulanan bir ölçme
ile ilgili araştırmalar yapılarak daha çok
bilgi DUTIES
CUSTOM
aracıdır.
Ölçme3 aracı, sunulan duygu düzenleelde edilmesi desteklenebilecektir.Buradan
yola 2, Hatice
Selin KILINÇ
YURTSEVER
2
stratejilerinin
tarafından anlaşılması
çıkarak araştırmanın
Düzenleme
Celalamacı,Duygu
Bayar Üniversitesi Sosyal
Bilimler Ens. Malime
Hukuk
Programı Yüksek çocuk
Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
ve etkili duygu düzenleme stratejilerinin çocuk
Stratejileri Ölçeği’nin Türkçe versiyonunun geçerli
türetilmesi
olarak
bölümden oluşGümrük
vergisi,
gümrüğe
tabi olan ticari tarafından
Abstract: Custom
duty is a kind
of tariff iki
arising
ve güvenilir birÖzet:
ölçme
aracı
olup
olmadığının
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Farklıwhich
davranış
stratejileri
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, maktadır.
subject to customs
is basedve
ondüşünce
those
ortaya konulmasıdır.
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
eşlik
ettiği policy
durumlarda doğru
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi çeşitli
tariff thatduyguların
is a foreign trade
and economic
türüdür.
Aynı
zamanda
harcamalar
üzerinden
alınan
instrument
in
addition
to
its
economic,
social
and
2.YÖNTEM
ve tanımlanırsa
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve algılanır
fiscal functions.
Since they are notetkili/etkili
collected on değilşeklinde
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan değerlendirilmektedir.Ölçekte,
an indirect tariff on expenditures, custom dutieskorku, üzüntü
Araştırmanın Modeli
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
öfke trade
duyguları
ilgili
ikişertoresimli hikaye
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi ve
to foreign
arrive at theile
custom.
According
Usul Stratejileri
Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Duygu Düzenleme
Ölçeği’nin
Türkçe
bulunmaktadır.
Hikayelerin, kız ve
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, (toplam
duties are altı)
excluded
from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin
usul ve uygulama
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
versiyonunun geçerlik
ve güvenilirlik
çalışmaları,
çocuklara
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun erkek
regulated
by customsgöre
law versiyonları
numbered 4458.bulunmaktadır.
ile dış
ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
tarama modeli ile
gerçekleştirilmiştir.
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
I: Duygu
düzenleme
stratejilerinin
çocuk
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik Bölüm
international
trade entering
customs territories
of
oluşturulmuştur.
Diğer
tüm
vergilerde
olduğu
gibi
Turkey
and
continuing
with
operation
sequence.
Çalışma Grubugümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, tarafından
Like all other anlaşılması
taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1çalışma grubu, Denizli il merkeBu araştırmanınBakanlığı’na
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
BilimlerHikayelerde
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to
konu Ministry
olarak,
çocukların
güncel haGümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
zinde Milli Eğitim
Bakanlığı’na
bağlı
ilkokulların
türetilmiĢtir.
oluşabilecek
durumlardan
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm yatında
customs duties
has a different
form from theörnekler(arıdan
süreci, diğer
oluşan
süreçten farklı
of other taxes. Customs duty disputes
anasınıflarına devam
edenvergilerde
5-6 yaş
grubundan
70 bir process
bir oyuncakinyüzünden
öfkenleme
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları korkma,
have to be kırılan
resolved administratively
the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
çocuk oluşturmuştur.
Çocukların
34’ü (48.6%)
kız,
kalıcı olmaAncak
idari
aşamada
çözümlenemeyen vb.)
solvedseçilmiştir.
administratively,Hikayelerin
legal action can be akılda
taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
36’sı (51.4%) erkektir.Çocukların 46’sı (65.7%) altı
sını
adına,
olabildiğince
kısa, net
Key sağlayabilmek
words: Custom, Custom
Duties,
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
yaşında, 24’ü (34.3%)
beş yaşındadır. Çocukların
bir şekilde ve sabit bir sıralama ile çocuklara
Gümrük Uyuşmazlıkları
tamamı normal gelişim özelliği göstermekte ve
sunulmaktadır. Hedeflenenduygunun başka bir
anne-babalarıyla birlikte yaşamaktadırlar.
duyguyla karışmaması için her hikayedeki duygu
açıkça tanımlanmıştır. Hikayeler, sırasıyla yetişkin
Veri Toplama Aracı
tarafından resimleri gösterilerek anlatılır. Hikaye
Bu bölümde, araştırma kapsamında geçerlik güanlatıldıktan sonra çocuklar dört farklı duygu
venirlik çalışmaları yapılan Duygu Düzenleme
düzenleme strajilerinin etkili olup olmamasını
Stratejileri Ölçeği tanıtılacaktır.
değerlendirmektedir. Bunlar sabit bir sıralama ile
88
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:250 K:536
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
sunulup, etkili davranış, etkisiz davranış, etkili
Sunulan hikayelerden ve duygu düzenleme straGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
düşünce ve etkisiz düşünce stratejileridir.
tejilerinden örnek (erkek versiyonu):
Hikaye örneği
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Duygu düzenleme stratejisi
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Korku 1
1.Etkili davranış: Bisküviyi yere koyup oradan
CUSTOM
DUTIES
Bu Ali. Ali tam bisküviyi yemek üzereyken
bis- uzaklaşması.
küvinin üstünde bir arı olduğunu farkediyor. Ali 22. Etkisiz davranış: Arıya
vurması.
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
arılardan çok korkuyor.
3. Etkili düşünce: Arı birazdan uçar gider diye düşünmesi.
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. 4.
MaliEtkisiz
Hukuk Programı
Yüksek
düşünce:
ArıLisans
beniÖğrencisi
birazdan sokacak diye
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
düşünmesi.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın sonra
yer değiştirmesi
bu eşyanın Hikayelere
from the movement
commercial
commodities
Stratejiler sunulduktan
çocuklar,nedeniyle,
bu stratejinin
göreofbu
sorulardan
ilkine yapardın?;
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve maliiçin
fonksiyonlarının
yanında önemli
commodities’quantity
and value. It is are a kind of
o duyguyu düzenlemesi
etkili (yararlı)
olup bir diğeri
isene düşünürdün?sorusudur.
İlk soruda
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar
üzerinden alınan etkili
instrument
in addition stratejisi
to its economic,
and soruda etkili
olmamasını bir gülücüklebelirtirler.
Gülümseyen
davranış
vesocial
ikinci
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar
vergisi gibi belirli
aralıklarla
alınan bir düşünce
regular basisstratejisi
like income tax
and corporate tax, as
yeşil gülücük etkili
bir stratejiyi
ve üzgün
kırmızı
sorulmaktadır.
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
bir gülücük ise etkili
bir anda
stratejiyi
ifade
eşyanın olmayan
gümrüğe geldiği
bir defaya
mahsus
are collected only once when commodities subject
değerlendirilmesi:
Çocukların
cevapları
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi Ölçeğin
to foreign trade
arrive at the custom. According
to
etmektedir. Her hikayenin
sonundaikinci
kısamaddesine
ve netgöre
bir bu the second item of tax procedural law, custom
Usul Kanunu (VUK)’nun
puanlama
anahtarında
notTherefore,
edilir. Sunulan duygu
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, bir
duties
are excluded
from this law.
soruyla stratejinin
etkisi
sorulmaktadır
gümrük
vergilerinin
usul ve uygulama(Örnek:
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
puanlanması
(ölçeğin 1.
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun düzenleme
regulated by stratejilerin
customs law numbered
4458.
Sana bir kaç resim
BelkiTürkiye
onlarda
ile dışgöstereceğim.
ticarete konu olan eşyanın
Gümrük
Through this law, a systematization has been
etkiliwith
olan
ve etkilisubject
olmayan
stratejilerin
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak bölümü),
created beginning
commodities
to
Ali´nin arıdan korkmaması
için göre
yardım
işlemlerin
sırasına
bir edecek
sistematik
international trade entering customs territories of
bağlıdır.
Çocuklar
alttaki durumlarda
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi algılanmasına
and continuing
with operation
sequence.
birşeyler olur. Eğer,
Ali´nin
içintarh, Turkey
gümrükbu
vergisinde
de korkmaması
zorunlu aşamalar olan
Like all other taxes, compalsive levels such as
birer
puan almaktadırlar:
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
yardımcı olur, diye
düşünüyorsan
mutlu
yeşil
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Etkili
davranış
Sunulan etkili
gülücüğü göstermelisin.
Ancakhayır
bu
Ali´ye
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekstratejileriiçin:
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs
duties
has
a
different
form
from
the
davranışsal
duygu düzenleme stratejisinin etkisini
korkmaması içinsüreci,
yardımcı
olmaz, diye düşünürdiğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıyagülücüğü
sahiptir. Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları onaylıyorsa1
have to be resolved
administratively
in the first(en düşük 0, en
puan
verilmektedir
sen üzgün kırmızı
göstermelisin.)Her
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada Resimlerden
çözümlenemeyen yüksek
solved administratively,
6 puan). legal action can be taken.
hikayede beş resim
kullanılmaktadır.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
biri hikayeyi, dördü ise stratejileri göstermektedir
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, - Disputes
Etkili düşünce stratejileri için: Sunulan etkili
(Gust, 2014). Gümrük Uyuşmazlıkları
düşünsel duygu düzenleme stratejisinin etkisini
onaylıyorsa 1 puan verilmektedir (en düşük 0,
Bölüm II: Etkili duygu düzenleme stratejilerinin
en yüksek 6 puan).
çocuk tarafından türetilmesi
- Etkili olmayan davranış stratejileriiçin: Sunulan
etkili olmayan davranışsal duygu düzenleme stratejisinin etkili olmadığı için reddediyorsa 1 puan
verilmektedir (en düşük 0, en yüksek 6 puan).
Ölçeğin ikinci bölümünde, çocuklardan kendi
etkili stratejilerini söylemeleri istenilmektedir.
Bunun için sunulan stratejilerinin etkisini değerlendikten sonra çocuklar iki soru cevaplamaktadır.
89
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:250 K:536
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
düşük 0, en yüksek 6 puan). Bu cevapların
- Etkili olmayan düşünce stratejileri için: sunulan
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
toplamında söylenilen etkili duygu düzenleme
etkili olmayan düşünsel duygu düzenleme straĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
stratejileri
olarak1 ölçeğin 2. bölümünden en az
tejisinin etkili olmadığı için reddediyorsa
1 puan ÇÖZÜM
0, enTO
yüksek
12 puan
alınabilmektedir.
verilmektedir (en düşük
0, en yüksek 6 puan).
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
DISPUTES
OVER
CUSTOM DUTIES
Ölçeğin tamamından en düşük puan 0, en yüksek
Bu cevapların toplamında sunulan duygu düzenleme
2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
ise 36
puan alınabilmektedir.
Ölçekten alınan
stratejilerin bilgisi olarak ölçeğin 1. bölümünden
Celal
Bayaralınabilmektedir(Gust,
Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malipuan
Hukuk Programı
Yüksek
Lisans Öğrencisi
arttıkça,
çocukların
duygu düzenleme
en az 0, en yüksek224
puan
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
stratejisi bilgisinde artış olduğu anlaşılmaktadır
2014).
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari (Gust,
Abstract:2014).
Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer
nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Ölçeğin ikinci kısmında
iki değiştirmesi
açık soru ile
çocuklardan
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal
ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli bir Ölçek,
commodities’quantity
andölçek
value. It ile
is areilgili
a kind eğitim
of
çocuklara
almış bir
etkili davranış ve
düşünce
stratejileri türetmeleri
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
ortamında,
istenilmiştir. Orijinal
açıkharcamalar
cevapları
puantürüdür.ölçekte,
Aynı zamanda
üzerinden
alınan yetişkin
instrument tarafından
in addition to itsokul
economic,
social and sessiz, etrafta
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
fazla
uyaranın
olmadığı,
bir
landırmak için etkili
ve vergisi
etkiligibi
olmayan
düşünce
ve bir çok
kurumlar
belirli aralıklarla
alınan
regular
basis like
income tax and
corporate tax,aydınlatılmış
as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
bireysel
olarak
uygulanmaktadır.
Ölçeğin
davranış stratejiler
araştırılıp
halinde
eşyanın
gümrüğe dört
geldiğikategori
anda bir defaya
mahsus odada
are collected
only once
when commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
ortalama
15-20
sıralanmıştır. Etkili
duygu
Usul davranışsal
Kanunu (VUK)’nun
ikinci düzenleme
maddesine göre bu uygulanması
the second item of
tax procedural
law, dakika
custom sürmektedir.
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
stratejilerine örnek
olarak
yardım
aramak,
amaçlı
gümrük
vergilerinin
usul ve
uygulama esasları
4458
procedures and practises of custom duties are
Uygulama
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
davranış verilebilir.Etkili
olmayan
davranışsal
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden başlayıp,
eşyaya olarak
uygulanacak Duygu
created beginning
with commodities
subject
to
Düzenleme
Stratejileri
Ölçeğinin
geçerlik
duygu düzenleme
stratejilerine
örnek
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde
olduğu gibi güvenirlik
Turkey and continuing
with operation
sequence.
çalışmaları
sırasında
öncelikle, çeviri
dövüşmek, ağlamak
verilebilir.Etkili
düşünsel
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
işlemleri gerçekleştirilmiştir. Geçerlik çalışmaları
duygu düzenleme stratejilerine örnek olarak
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Anabilim
Dalıgeçerliği,
Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel Müdürlüğü
tarafından,
Gümrük kapsamında,
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
kapsam
kriter geçerliği,
bilgi aramak, kendi
kendiyle
olumlu
konuşma
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisindenduygu
doğan uyuşmazlıkların
çözüm yapı
customs
duties has amadde
different form
from the gerçekleştirilgeçerliği,
analizleri
verilebilir.Etkili
olmayan
düzenleme
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Güvenirlik
çalışmaları
kapsamında, iç
stratejilerine örnek
ümitsizlik,
yapıya olarak
sahiptir. Gümrük
vergisi intikam
uyuşmazlıkları miştir.
have to be
resolved administratively
in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
tutarlılık
katsayısılegal(Cronbach
alpha), test tekrar
düşünceleri verilebilir.
Açık
soruların
cevapları
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
test
arasındaki
bu kategorilere göre puanlanmıştır.
Key güvenirliği,
words: Custom, değerlendirmeciler
Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
tutarlılık hesaplanmıştır.
Uyuşmazlıkları
Söylenilen etkiliGümrük
davranış
stratejileri için: Etkili
Ölçeğin Türkçe’ye çevrilmesi
davranış stratejisi sorulduğunda etkili davranış
stratejisi söylenirse 1 puan verilmektedir (en
Ölçekteki hikayeler ve yönergeler Türkçe‘ye çevdüşük 0, en yüksek 6 puan).
rilmiştir. Türkçe hikayeler ve yönergeler anadili
Türkçe olan ve uzun yıllar Almanya’da yaşamış,
Söylenilen etkili düşünce stratejileri için:Etkili
Almanca’yı iyi derecede bilen bir kişi tarafından
düşünce stratejisi sorulduğunda etkili düşünce
incelenmiş ve son şekli verilmiştir. Ölçeğin Türkçe
stratejisi belirtilmişse 1 puan verilmektedir (en
90
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:250 K:536
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
versiyonu okul öncesi eğitim ve çocuk gelişimi
Bu bölümde, Duygu Düzenleme Stratejileri
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
alanlarında araştırmalar yapan beş öğretim üyesi
Ölçeği’nin geçerlik güvenirlik çalışmaları ile
1
ĠDARĠ
YOLLARI
tarafından ölçeğin amacına uygun
olupAġAMADA
olmadığı ÇÖZÜM
ilgili bulgular
sunulmuştur.
açısından incelenmiştir.
Uzman görüşlerinde,
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Geçerlik çalışmaları
kültüre uygun olmadığı görüşü doğrultusunda
CUSTOM DUTIES
ölçekteki hikayelerden biri değiştirilmiştir. Yeni 2 Çeviri işleminin3 ardından kapsam geçerliği için
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
hikayeye uygun resimler
oluşturulmuş
ve hikaölçeğin Türkçe versiyonuyla ilgili beş öğretim
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Bayaralınmıştır.
Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü
yenin resimleriyle ilgili uzman Celal
görüşü
üyesinden
daha
uzman görüşü alınmıştır.Uzmanlar
Çalışma grubuna ölçme aracı yaklaşık 2 aylık bir
tarafından ölçme aracının 5-6 yaş çocuklarına
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın uygun
from the olabileceği
movement of commercial
commodities
süre içinde uygulanmıştır.
belirtilmiştir.
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
3. BULGULAR
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Tablo 1. Duygu
Düzenleme
Stratejileri
Ölçeğindeki
Etkili
Düşünce
kurumlar
vergisi gibi belirli
aralıklarla alınan
bir
regular
basis likeDavranış
income tax andve
corporate
tax, as Stratejileri
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
ile Söylenilen
ve defaya
Düşünce
Betimselsubject
İstatistikler
eşyanınEtkili
gümrüğeDavranış
geldiği anda bir
mahsus Stratejilerine
are collected only İlişkin
once when commodities
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Ölçek
yaş çocuklar
6 yaş çocuklar
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are 5excluded
from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures(n=24)
and practises of custom duties
are
(n=46)
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın TürkiyeMGümrük
Through this
been
Etkili davranış stratejileri
9.63law, a systematization has9.64
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade entering customs territories
1.37
1.78of
SD
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar Min
olan tarh,
Like all other
7 taxes, compalsive levels such
6 as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği
by General11
Directorate of Customs as a 12
part of
Maxolan
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law.
Resolution process of disputes
Etkili düşünce stratejileri
8.96
9.5over
M
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten SD
farklı bir
process of1.60
other taxes. Customs duty disputes
1.86
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However,
5 in the case of disputes not5 being
Min
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
11
121
Max
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Söylenilen etkiliAnahtar
davranış
stratejileri
4.5
5.17
M
Gümrük Uyuşmazlıkları
Söylenilen etkili düşünce stratejileri
SD
1.32
1.31
Min
1
0
Max
6
6
M
4.79
4.83
SD
1.38
1.31
Min
1
1
Max
6
6
91
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:250 K:536
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
anlaşılması ve etkili duygu düzenleme stratejilerin
Kriter geçerliğini belirlemek için cinsiyet ve yaş
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
çocuk tarafından üretilmesiolmak üzere iki bölüm
değişkenlerine göre puan farklılıkları hesaplanmış1
YOLLARIYapı
bulunmaktadır.
geçerliğinde, sunulan etkili
tır. Yaş değişkenine görestratejiĠDARĠ
bilgisiAġAMADA
açısından ÇÖZÜM
davranış
stratejileriOVER
ile sunulan etkili düşünce
yapılan t-testi analizineADMINISTRATIVE
göre 5-6 yaş grubuSOLUTIONS
araTO DISPUTES
stratejileri arasında yüksek düzeyde olumlu yönsında anlamlı düzeyde farklılık bulunmamaktadır
CUSTOM DUTIES
belirlenmiştir(r=.56, p <.001).
(Söylenilen etkili davranış stratejileri t(70)=-1.99, 2 de anlamlı ilişki
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
Ayrıca söylenilen etkili davranış stratejileriile
p= .051; söylenilen
etkili düşünce stratejileri
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal
Bayar Üniversitesi
DıĢ Ticaretetkili
Bölümüdüşünce stratejileri arasında
söylenilen
t(70)=-.12, p=.903; sunulan etkili
davranış
strate-Salihli MYO,
da yüksek düzeyde olumlu yönde anlamlı ilişki
jileri t(70)=-.42, p= .966; sunulan etkili düşünce
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın p=
yer değiştirmesi
from thekonulmuştur
movement of commercial
commodities
(r= .48,
p<.001).
stratejileri t(70)=-1.19,
.237). nedeniyle, bu eşyanın ortaya
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
analizi
ile birpolicy
sorunun zorluğu
Cinsiyetle ilgili yapılan
t-testi
analizine
göreolansunudış ticaret ve
ekonomi
politikası aracı
bir vergi Madde
tariff that güçlüğü
is a foreign trade
and economic
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
güçlüğünde,
0.2 ile 0.8
lan stratejilerde dolaylı
erkekbirçocuklarının
kız çocuklara
vergi türü olan gümrük
vergisi, gelir ve ölçülmektedir.
fiscal functions. SinceMadde
they are not
collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
değerler
orta custom
derecede
göre daha yüksek
aldıkları dış
belirlenmiştir
vergi puan
türü olmadığından,
ticarete konu olan arasındaki
an indirect tariff
on expenditures,
duties zorluğu ifade
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
ve tercih
edilmektedir
(Bortz
ve Döring,
(Sunulan etkili davranış
t(70)=3.42,
olmak üzere stratejileri
alınmaktadır. Gümrük
vergileri,p=
Vergi etmekte
to foreign trade
arrive at the
custom. According
to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
.001; erkekler: M=
kızlar:
kanun10.22,
kapsamı SD=
dışında1.33;
tutulmuştur.
Bu M=
nedenle, 2006).
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
9.00, SD= 1.65. sayılı
Sunulan
etkili
düşünce
stratejileri
Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Düzeltilmiş
madde-toplam korelasyonu, bir
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
t(70)= 3.17, p= .002,
erkekler:
M=9.97,
SD=
1.61,
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak sorunun
created beginning
withsonuçla
commoditieskorelasyon
subject to
toplam
sağlayıp, o
işlemlerin
sırasına
göre
birdavranış
sistematik
international trade entering customs territories of
kızlar= 8.71, SD=
1.73).
Söylenilen
etkili
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi sorunun
Turkey andne
continuing
operation
sequence.yansıttığını bedenli with
toplam
sonucu
gümrük vergisinde
de zorunlugöre
aşamalar
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
ve duygu stratejilerinde
ise cinsiyete
anlamlı
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret lirtmektedir.
assessment, accrual
and collecting are regulated
Madde-toplam
korelasyonunda, 0.3
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
bir farklılık tespit
1 edilmemiştir (söylenilen etkili
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük ile
Customs
and Economy
Ministry
accordingise
to yüksek olarak
0.5hazırlanan
arasında
orta,
0.5Tezinden
üzeri
Programı
Yüksek p=
Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
Yüksekprocess
Lisans of
Kanunu
hükümlerine
uygun
olaraksöylenilen
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
davranış stratejileri
t
=.74,
.462;
(70)
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm tanımlanır
customs duties(Bortz
has a different
form from2006).
the
ve Döring,
Tablo 2 ve
etkili düşünce stratejileri
t(70)=1.13,
.262).farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes
süreci, diğer vergilerde
oluşanp=
süreçten
düzenleme
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları 3‘te
have sunulan
to be resolvedduygu
administratively
in the firststratejilerin ve
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
stratejilerine
ilişkin
madde güçlüğü ve
Yapı geçerliğinitespit
ölçme aracındaki
Ancak etmek
idari için
aşamada
çözümlenemeyen söylenilen
solved administratively,
legal action
can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
madde-toplam
korelasyon
verilmiştir.
iki bölüm arasındaki korelasyonhesaplanmıştır.
Key words: Custom,
Custom Duties,değerleri
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Bu ölçekte sunulan
duygu
düzenleme stratejilerin
Gümrük
Uyuşmazlıkları
92
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:250 K:536
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 2. Duygu Düzenleme Stratejileri Ölçeğinin 1. Bölümüne (Duygu Düzenleme StratejileVERGĠSĠ
rinin Çocuk Tarafından GÜMRÜK
Anlaşılması)
İlişkin UYUġMAZLIKLARININ
Madde Güçlüğü ve Düzeltilmiş Madde-Toplam
ĠDARĠ AġAMADA
ÇÖZÜM
YOLLARI1
Korelasyon
Değerleri
Sorular
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Korku 1
pi*
rjt**
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
1.
2
ETDA: Bisküviyi
oradan
Celalyere
Bayarkoyup
Üniversitesi
Sosyaluzaklaşması.
Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı
.51
.37
2.
EZDA: Arıya vurması.
.79
.27
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising.73
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
veya değerisokacak
üzerindendiye
alınan,
ekonomik,
subject to customs which is based on those.83
4. EZDÜ: Arı miktarı
beni birazdan
düşünmesi.
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Üzüntü 1
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı
bir vergi
türü külahı
olan gümrük
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on.50
5. ETDA: Elinde
kalan
temiz
yemesi.
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
indirect tariff on expenditures, custom duties
6. EZDA: Yerdeki
dondurmayı ayaklarıyla çiğnemesi. an
.99
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
7. ETDÜ: BenUsul
külahı
yiyebilirim diye düşünmesi.
.71
Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
are excluded from this law. Therefore,
8. EZDÜ: Artık
benim dondurmam yok diye düşünmesi. duties
.80
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Öfke 1
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
9. ETDA: Arabayı
tamirsırasına
etmeye çalışması.
işlemlerin
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of.66
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
10. EZDA: Kardeşine
bağırması.
gümrük vergisinde
de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as.96
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
11. ETDÜ: BenBakanlığı’na
başka bir bağlı
arabayla
oynayabilirim
ayrı bir
kuruluş niteliği diye
olan düşünmesi.
by General Directorate of Customs as a part of.83
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selindiye
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
12. EZDÜ: En Kanunu
sevdiğim
oyuncak
araba
düşünmesi.
hükümlerine
uygun
olarakkırıldı
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over.87
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Korku 2
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
13. ETDA: Gardolabın
kapısını
açmak
için birini
çağırması.
öncelikle idari
aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being.86
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1 .93
14. EZDA: Köşede
saklanıpyargı
ağlaması.
uyuşmazlıklarda
yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Kelimeler:
Gümrük,
Gümrük
Vergisi,diye Disputes
15. ETDÜ: BenAnahtar
birazdan
gardolabın
içinden
çıkarım
düşünmesi.
.76
Gümrük Uyuşmazlıkları
.09
3.
3
Yüksek Lisans Öğrencisi
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Gümrük
vergisi,
tabi olan ticari
ETDÜ: Arı Özet:
birazdan
uçar
gidergümrüğe
diye düşünmesi.
16. EZDÜ: Ben artık hep gardolabın içinde kalmak zorundayım diye düşünmesi.
.22
.24
.31
.32
.29
.31
.10
.23
.23
.21
.18
.34
.89
.05
17. ETDA: En çok sevdiği araba ile oynaması.
.80
.40
18. EZDA: Kitabı köşeye fırlatması.
.96
.30
19. ETDÜ: Teyzem bana bir dahakine oyuncak araba hediye eder diye düşünmesi.
.76
.51
20. EZDÜ: Ben ama araba istiyordum diye düşünmesi.
.63
.49
Üzüntü 2
93
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:250 K:536
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Öfke 2
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
21. ETDA: Hasan´a yeni bir kutu şeker vermesini söylemesi.
.74
.65
22. EZDA: Boş kutuyu yere atması.
.94
.11
23. ETDÜ: Ben birazdan evde şeker yerim diye düşünmesi.
.64
.50
.91
.23
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
24. EZDÜ: Hasan kötü bir çocuk diye düşünmesi.
2
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
3
* Madde güçlüğü2 Celal
(pi)**
Madde toplam korelasyonu (rjt) Programı
Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk
3
Yüksek Lisans Öğrencisi
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
N=70; ETDA: Etkili davranış, EZDA: Etkisiz davranış, ETDÜ: Etkili düşünce, EZDÜ: Etkisiz düşünce.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
yer değiştirmesi
nedeniyle, bu eşyanın
Tablo 2’ye göreeşyanın
ölçeğin
ilk bölümündemadde
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
ve mali fonksiyonlarının
yanında
önemli bir
güçlüğü değerlerisosyal
çoğunlukla
orta düzeyde
olmakla
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
türüdür. kolay
Aynı zamanda
harcamalar
alınan
birlikte bazı sorular
(örn.
soru 6üzerinden
ve 18)
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
kurumlar vergisi sonuca
gibi belirligöre
aralıklarla
alınan bir
olarak nitelendirilebilir.Bu
sunulan
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
gümrüğe geldiği
bir defaya mahsus
etkili olmayan eşyanın
stratejilerin
etkilianda
olmadıklarını
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
tanımlamak çocuklar
tarafından
kolay
bulunduğu
Usul Kanunu
(VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
ifade edilebilir. gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
from the movement
of commercial
Düzeltilmiş
madde
toplam commodities
korelasyon değerlerinin
subject to customs which is based on those
and value. It isgenelde
are a kind of orta seviyede,
decommodities’quantity
sunulan stratejilerde
tariff that is a foreign trade and economic policy
instrument
in addition
to its
economic,
social and
soru
3, 10,
16 ve
22’de
düşük
düzeyde olduğu
fiscal functions. Since they are not collected on
regular
basis
like
income
tax
and
corporate
tax,
as
belirlenmiştir. Bu soruların ölçekten
çıkarılması
an indirect tariff on expenditures, custom duties
collected only
once when commodities
subject Alpha) değişiçaretutarlılık
katsayısını
(Cronbach
to foreign trade arrive at the custom. According to
tirmeyeceği
çıkartılmamışlardır.
the second item için
of taxölçekten
procedural law,
custom
duties are excluded from this law. Therefore,
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
94
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:250 K:536
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 3. Duygu Düzenleme Stratejileri Ölçeğinin 2. Bölümüne (Etkili Duygu Düzenleme
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
Stratejilerinin ÇocukGÜMRÜK
Tarafından
Türetilmesi)
İlişkin Madde Güçlüğü ve Düzeltilmiş
1
ĠDARĠ AġAMADA
ÇÖZÜM YOLLARI
Madde-Toplam
Korelasyon
Değerleri
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Sorular
CUSTOM DUTIES
Korku 1
pi*
rjt**
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
1.
2
Arıdan korkmamak
için Üniversitesi
ne(ler) yapardın
? Ens. Mali Hukuk Programı
Celal Bayar
Sosyal Bilimler
.79
.22
2.
Arıdan artık korkmamak için ne(ler) düşünürdün?
.83
.11
3
Yüksek Lisans Öğrencisi
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
veya üzülmemek
değeri üzerinden
alınan, ekonomik,
to customs which is based on those.90
3. Dondurma miktarı
yüzünden
içinne(ler)
yapardın subject
?
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ticaret ve ekonomi
politikası
aracı olan
bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy.77
4. Dondurma dış
yüzünden
üzülmemek
ne(ler)
düşünürdün?
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Öfke 1
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
5. Oyuncak araba
yüzünden öfkelenmemek için ne(ler) yapardın
?
.81
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
6. Oyuncak araba
yüzünden
öfkelenmemek
içingöre
ne(ler)
düşünürdün?
Usul Kanunu
(VUK)’nun
ikinci maddesine
bu
the second item of tax procedural law, custom.80
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Korku 2
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
7. Karanlık gardolaptan
içinTürkiye
ne(ler)
yapardınThrough
?
ile dış ticaretekorkmamak
konu olan eşyanın
Gümrük
this law, a systematization has been.79
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
8. Karanlık gardolaptan
korkmamak
düşünürdün?
işlemlerin
sırasına
göre içinne(ler)
bir
sistematik
international trade entering customs territories of.86
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Üzüntü 2
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
9. Hediye yüzünden
üzülmemek
ne(ler)niteliği
yapardın
Bakanlığı’na
bağlı ayrı için
bir kuruluş
olan ? by General Directorate of Customs as a part of.83
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
10. Hediye yüzünden
üzülmemek
düşünürdün?
Kanunu
hükümlerine
uyguniçinne(ler)
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over.86
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Öfke 2
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
11. Şeker yüzünden
için ne(ler)
yapardın ?place. However, in the case of disputes not being.80
öncelikleöfkelenmemek
idari aşamada çözümlenmek
zorundadır.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1 .71
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna için
başvurulabilmektedir.
12. Şeker yüzünden
öfkelenmemek
ne(ler) düşünürdün?
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük
Uyuşmazlıkları
* Madde güçlüğü
(p )**
Madde toplam korelasyonu (r )
Üzüntü 1
i
.29
.51
.40
.28
.24
.33
.51
.48
.44
.44
jt
Tablo 3’de söylenilen stratejilerde madde-toplam
korelasyon değerlerigenellikle istenilen düzeydedir.
Çocukların kendilerinin söyledikleri stratejilerin
iç tutarlılık katsayısı (Cronbach Alpha) değişmeyeceği için ölçekten çıkartılmamışlardır.Geçerlik
çalışmaları sonucunda, Duygu Düzenleme Stratejileri Ölçeğinin 5-6 yaş grubundaki Türk çocuklar
için geçerli bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir.
cevaplandırması da orta zorluktadır. Ancak 1. ve
2. soruların düşük düzeyde olduğu belirlenmiştir.
Bu iki madde çıkarıldığında
95
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:250 K:536
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Güvenirlik çalışmaları
İç tutarlılık katsayısı
4. TARTIŞMA
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Yapılan analizler sonucunda, Duygusal Düzenleme
Stratejileri Ölçeği’nin 5-6 yaş Türk çocukları için
Duygu Düzenleme Stratejilerin
Bilgisi Ölçeği‘nin,
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
kullanılabilecek, geçerli ve güvenilir bir ölçme
güvenirliliğini tespit etmek için Cronbach Alpha
CUSTOM DUTIES
aracı olduğu belirlenmiştir. Ölçeğin, Almanya’da
iç tutarlılık katsayısı hesaplanmıştır. Sunulan 2
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER3 bazı çalışmalarda kullanıldığı
gerçekleştirilen
stratejilerde (24 madde)
Cronbach Alpha α= .75
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maligörülmektedir.
Hukuk Programı Yüksek
Öğrencisi
BuLisans
çalışmaların
ilkinde (Gust,
3
Celal Bayar
ve söylenilen stratejilerde (12 madde)
α=Üniversitesi
.70’dir.Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Koglin vePetermann, 2014), 3-5 yaş arası 208
Ölçeklerden elde edilen iç tutarlılık katsayısının
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari çocuğun
Abstract: Custom
duty is düzenleme
a kind of tariff arising
duygusal
stratejileri yaş deeşyanınolması,
yer değiştirmesi
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
0.60-0.80 aralığında
ölçeğinnedeniyle,
güvenilirliği
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, ğişkenine
subject to customs
which isincelenmiştir.
based on those Araştırmanın
bağlı olarak
için bir ölçüt olarak
(Kalaycı,
sosyalkabul
ve mali edilmektedir
fonksiyonlarının yanında
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
yaş
değişkenine
göre stratejileri
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi bulgularında
tariff that is a foreign
trade
and economic policy
2008).
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
olarakSince
algılama
becerisinde
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve etkili
fiscal functions.
they are not
collected on bir farklılık
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
stratejilerin
Test tekrar test yöntemi
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan görülmezken,
an indirect tariff on etkisiz
expenditures,
custom duties tanımlanması
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
ise arrive
yaş atilerledikçe
artış togöstermektedir.
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi becerisi
to foreign trade
the custom. According
Duygu Düzenleme
Bilgisi
UsulStratejilerin
Kanunu (VUK)’nun
ikinci Ölçeği‘nin,
maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
diğer
(Gust, Petermann
kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, Yapılan
duties are bir
excluded
fromçalışmada
this law. Therefore,
çalışma grubu kanun
içerisinden
rastgele seçilen 30
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
veregulated
Koglin,
2014), 36-72 ay arasındaki Alman
Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
by customs law numbered 4458.
çocuğa iki haftasayılı
arayla
uygulanması sonucuna
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük ve
Through
this
law,
has been 210 çocukla
Almanya’daa systematization
yaşayan göçmen
girişinden
başlayıp, korelasyon
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
bağlı olarak ikiBölgesine
ölçüm
arasındaki
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik yapılan
international
trade enteringgerek
customsAlman
territories gerekse
of
çalışmada,
göçmen
Diğer tümbelirlenmiştir.
vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
katsayısı r=.81 oluşturulmuştur.
(p<.001) olarak
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, çocuklarda
Like all other yaş
taxes, ilerledikçe
compalsive levels
suchetkili
as
daha
düşünce ve
tahakkuk
ve tahsil aşamaları
Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bu sonuç, ölçeğin
test-tekrar
test güvenirliğinin
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan davranış
by General Directorate
of Customs
as a part of
stratejileri
söyleyebilmişlerdir.
Ayrıca
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
kabul edilebilir düzeyde
olduğunu
göstermektedir.
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law.
Resolutiongöçmen
process of disputes
over
Alman
çocuklar,
çocuklara
göre etkili
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
stratejilerini
daha
Değerlendirmeciler
tutarlılık
süreci, arasında
diğer vergilerde
oluşan süreçten farklı bir davranış
process of other
taxes. Customs
duty doğru
disputes tanımlayabilyapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Gust,
Koglin
venotPetermann
(2015)
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. mişlerdir.
place. However,
in the case
of disputes
being
Değerlendirmeciler
tutarlılık,çözümlenemeyen
çalışma
Ancakarasındaki
idari
aşamada
solved administratively, legal action can be taken.
tarafından 36-72 ay arasındaki1 210 çocukla yauyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
grubu içerisinden rastgele seçilen 30 çocuğa iki
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
bir diğer çalışmada da, duygusal düzenleme
Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, pılan
Disputes
değerlendirmeciAnahtar
tarafından
farklı
zamanlardan
Gümrük Uyuşmazlıkları
stratejileri, yaş ve cinsiyetin çocukların problem
ölçme aracının uygulanması ile belirlenmiştir. İki
davranışları ve başkalarına yardım amaçlı sosdeğerlendirmeciden elde edilen puanlar arasındaki
yal davranışları üzerindeki etkisi incelenmiştir.
korelasyonun (Kappa=0.89, p< .001) yüksek
Bulgulara göre, duygusal strateji bilgisi sosyal
düzeyde olduğu belirlenmiştir.Güvenirlik çalışduygusal yeterlikte etkili iken, duygu düzenleme
maları sonucunda, Duygu Düzenleme Stratejileri
strateji bilgisi ile problem davranışlar arasında
Ölçeğinin 5-6 yaş grubundaki Türk çocuklar için
karşılıklı ilişki olduğu belirlenmiştir.
güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir.
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
96
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:250 K:536
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Türkiye’de konu ile ilgili yapılan çalışmalara
Görüldüğü gibi Türkiye’de okul öncesi dönem
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
bakıldığında, Altan (2006), 4-6 yaşlarındaki 145
çocuklarının duygusal düzenleme becerileri,
ĠDARĠ gerçekleşAġAMADA ÇÖZÜM
çocuk, anneleri ve öğretmenleriyle
mizaç,YOLLARI
cinsiyet1 gibi bireysel farklılıklardan,
tirdiği çalışmasında, annelerin
olumlu ebeveyn
annelerin
empatik eğilimi,
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER ebeveyn davranışları
davranışları, çocukların tepkisel mizaç özelliği ve
gibi özelliklerinden etkilenebilmektedir. Yurt
CUSTOM DUTIES
olumlu ebeveyn davranışları ile sıcakkanlı mizaç 2 dışında konu ile3 ilgili yapılan çalışmalarda duySelin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
özelliği,duygu düzenleme
becerisini
amlamlı
gusal düzenleme becerilerini etkileyebilen daha
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar
Üniversitesi
Ticaret Bölümü (annelerin duygu düzenleme
biçimde yordamıştır. Zevki erteleme
becerisi
ileSalihli MYO,
farklıDıĢdeğişkenlerin
duygu düzenleme becerisi arasında ilişki belirlebecerileri, anne-babaların çocukların cinsiyetlerine
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
yer ebeveyn
değiştirmesi davranışlarının
nedeniyle, bu eşyanın göre
from tutumları,
the movement bakıcı-çocuk
of commercial commodities
nirken, annenineşyanın
olumlu
ilişkisi vb.) de olduğu
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
ve mali fonksiyonlarının
yanında
önemli bir ortaya
commodities’quantity
and(Kennedy,
value. It is are 2006;
a kind of Morris ve diğ.,
çocuğun duygusosyal
düzenleme
becerisine
olumlu
konmuştur
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
etkisi olduğu ortaya
Kurbet
(2010)
Rogers,
Bu nedenle
türüdür.konulmuştur.
Aynı zamanda harcamalar
üzerinden
alınan 2011;
instrument
in addition2013).
to its economic,
social and konu ile ilgili
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
tarafından yapılankurumlar
çalışmada
grubundan
araçlarının
arttırılmasına,
vergisi da,
gibi 5-6
belirliyaş
aralıklarla
alınan bir ölçme
regular basis
like income tax
and corporate tax, as konu ile ilgili
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
277 çocuk ve anneleri
yer almıştır.
Araştırmada,
yaygınlaştırılmasına
eşyanın gümrüğe
geldiği anda
bir defaya mahsus araştırmaların
are collected only once
when commodities subject ihtiyaç vardır.
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
kız çocukların duygusal
Usul Kanunu düzenleme
(VUK)’nun ikincipuanlarının,
maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
SONUÇ
VEfrom
ÖNERİLER
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, 5.duties
are excluded
this law. Therefore,
erkeklere göre gümrük
daha vergilerinin
yüksekusul
olduğu,
duygusal
ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
düzenleme puanlarının
annenin yaşı ve eğitim
Bu
çalışmanın sonucunda, Duygusal Düzenleme
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with commodities
subject
to
düzeyine göre farklılık
göstermediği
belirlenmiştir.
Stratejileri
Ölçeği’nin
Türkçe
versiyonunun,
5-6
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde
olduğu gibi yaş
Turkey
and continuing
with operation
sequence.
Ayrıca destekleyici
anne tutumunun
ve annenin
grubu
çocukların,
onların
görüşüne dayalı
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
empatik eğilimi ile duygusal düzenleme arasında
olarak duygusal düzenleme stratejilerini ortaya
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrüklerilişki
Genel belirlenmiştir.
Müdürlüğü tarafından,
Gümrük koyabileceği
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
olumlu yönde anlamlı
Ertan
söylenebilir.
Duygusal
Düzenleme
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
uyuşmazlıkların
çözüm Stratejileri
customs duties Ölçeği,
has a different
form from thegeliştirilmiştir.
(2013) tarafından
yapılan
bir doğan
çalışmada
da 4-6
Almanya’da
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yaş grubu 45 çocuğun
duygusal
beAlmanca
dışında
Türkçe’de
defirst
kullanılabilecek
yapıya sahiptir.
Gümrükdüzenleme
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved
administratively
in the
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
cerileri ile baş etme
arasındaki
ilişki
ölçme
aracı olduğu
belirtilebilir.Buradan
yola
Ancak stratejileri
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
legal action
can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
incelenmiştir. Bulgular, duygusal düzenleme
çıkarak
sonraki
kültürlerarası karKey words:
Custom,çalışmalarda
Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
becerileri ile başGümrük
etmeUyuşmazlıkları
stratejileri arasında anlamlı
şılaştırmalar yapılabilir. Daha kalabalık örneklem
bir ilişkinin olduğunu ortaya koymuştur. Duygusal
gruplarıyla duygusal düzenleme stratejilerinin
düzenleme becerisi yüksek olan çocukların çaba
farklı değişkenler (gelişim alanları, mizaç, emsarfederek kendini denetleme performanslarının
pati, aile ile ilgili değişkenler vb.) açısından ele
da yüksek olduğu, aynı şekilde baş etme stratealındığı çalışmalar yapılabilir. Bu ölçeğin 3-4
jilerini sıklıkla kullanan çocukların, çaba sarf
yaş grubu çocuklar için geçerlik güvenilirlik
ederek kendini denetleme becerilerinin de yüksek
çalışmaları yapılabilir. Türkiye’de okul öncesi
olduğu belirlenmiştir.
dönem çocuklarına yönelik duygusal düzenleme
97
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:250 K:536
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
CROCKENBERG, S. C., LEERKES, E. M.,
ölçekleri geliştirilmelidir. Öğretmenler, çocukların
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
andLEKKA, S. K., (2007). Pathways from
duygusal düzenleme becerilerinin nasıl geliştiği,
1
AġAMADA ÇÖZÜMmarital
YOLLARI
aggression
to infant emotion regulation:
bu becerilerin desteklenmesiĠDARĠ
için yapılması
the DISPUTES
development
of withdrawal in infancy.
gerekenler konularında
eğitimler almalıdırlar.
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO
OVER
Infant Behavior & Development,30(1), pp.
Sınıflarda, çocukların duygularını tanıma, kontrol
CUSTOM DUTIES
97-113
etme konularında gerekli düzenlemeler yapıl- 2
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
malı, etkinlikler hazırlanmalıdır.
Öğretmenler,
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. MaliÇEÇEN,
Hukuk Programı
Lisans Öğrencisi
A.Yüksek
R., (2006).
Duyguları yönetme
3
Celal Bayar Üniversitesi
anne-babalara duygusal düzenlemenin
önemi,Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
becerileri ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik
nasıl geliştiği, anne-babaların bu beceridek rolü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract:
Custom duty is açalışmaları.
kind of tariff arising
ve güvenirlik
Türk Psikolojik
eşyanın vermelidirler.
yer değiştirmesi nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
konularında eğitimler
Aile katılımı
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject
to customs ve
which
is based onDergisi,
those
Danışma
Rehberlik
III(26), s.
sosyal ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli
çalışmaları ile anne-babaların
ev ortamında
bu bir commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff101-113
that is a foreign trade and economic policy
becerileri desteklemeleri
sağlanmalıdır.
türüdür. Aynı zamanda
harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
S., SALISCH,
OLTHOF,
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir DENHAM,
regular basis like income
tax and corporateM.
tax, von,
as
KAYNAKLARvergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties
T., KOCHANOFF,
A., and
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected
only once when commodities
subjectCAVERLY, S.,
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
(2002).
andlaw,
social
development in
ALTAN, Ö., (2006).
The
effects
ofmaddesine
maternal
Usul Kanunu
(VUK)’nun
ikinci
göre bu
the second
item Emotions
of tax procedural
custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
childhood. In C. Hart and P. K. Smith (Eds.),
socializationgümrük
and vergilerinin
temperament
on children’s
usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Handbook of child social development pp.
emotion regulation.
Unpublished master
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
withYork:
commodities
subject toPublishers
1–25.
New
Blackwell
thesis. Koçişlemlerin
University,
Graduate
School
of
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Social Sciences,
İstanbul
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, EISENBERG
Like all other taxes, N.,
compalsive
levels such as
and VALIENTE
C., (2004).
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı
kuruluş niteliği olan
by General
Directorate ofon
Customs
as a partbeyond
of
Elaborations
a theme:
main efBORTZ, J., and
DÖRING,
N.,bir (2006).Fors1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine
uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.in
Resolution
processof
of parenting
disputes over to children’s
fects
relations
chungsmethoden
und Evaluation(4.
Aufl.).
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
coping
Parentıng: Science
Heidelberg:süreci,
Springer
diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process
of otherand
taxes.regulation.
Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Practıce.
pp.not319–323
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place.And
However,
in the case4(4),
of disputes
being
BRONSON, M.Ancak
B., (2000).
Self-regulation
in
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
ERTAN,
(2013).
early childhood: Nature and nurture. New
Key words: N.,
Custom,
CustomOkul
Duties, öncesi
Custom çağdaki çoAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
cukların duygusal düzenleme ve baş etme
York, NY: Guilford
Press
Gümrük Uyuşmazlıkları
stratejileri arasındaki ilişkinin, çaba sarf ederek
COLE, P. M., DENNIS, T. A., SMITH-SIMON, K.
kendini denetleme aracılığıyla incelenmesi.
E., and COHEN, L. H., (2009). Preschoolers’
Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Maltepe
emotion regulation strategy understanding:
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
Relations with emotion socialization and
child self-regulation. Social Development,
18, pp. 324–352.
98
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:250 K:536
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
GROSS, J. J., (1998). The emerging field of
Kinder- und Jugendpsychiatrie und PsychotGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
emotion regulation: An integrative review.
herapie, 42, pp. 315-323
ĠDARĠ
AġAMADA
Review of General Psychology,
2, pp.
271–299. ÇÖZÜM YOLLARI1
HELMSEN, J., and PETERMANN, F., (2010).
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
GROSS, J. J., and THOMPSON, R. A., (2007).
Emotionsregulationsstrategien und aggressives
CUSTOM DUTIES
Emotion regulation: Conceptual foundations.
Verhalten im Kindergartenalter. Praxis der
2
3
Selin
KILINÇ , Hatice YURTSEVER
In J. J. Gross (Ed.), Handbook of
emotion
Kinderpsychologie
und Kinderpsychiatrie,
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Ens. Mali Hukuk
Programı
Yüksek Lisans Öğrencisi
regulation pp.2 Celal
3–24.
New
York,
NY:
Guil59,
pp. 775–791
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
ford Press
HOLODINSKI, M., HERMANN, S., and KROMM,
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın
yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
fromH.,
the movement
commercial commodities
GUST, N., (2014).
Emotionsregulationsstrategien
(2013).of Entwicklungspsychologische
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve Wissen
mali fonksiyonlarının
yanında önemli bir
commodities’quantity
It is are a kind of
im Vorschulalter:
über EmotionsreGrundlagenand
dervalue.
Emotionsregulation.
Psychodış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
gulationsstrategien
und
Zusammenhänge
logische
Rundschau,
pp.
türüdür. Aynı
zamanda
harcamalar üzerinden zu
alınan
instrument
in addition
to its economic,64,
social
and 196–207
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Kognition und
Sozialverhalten.
kurumlar
vergisi gibi belirli[online].
aralıklarla http://
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
E. M., FINLON,
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan IZARD,
an indirect C.
tariffE.,
on WOODBURN,
expenditures, custom duties
elib.suub.uni-bremen.de/edocs/00104094-1.
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
K. J.,
E.S.,
üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign
trade KRAUTHAMER-EWING,
arrive at the custom. According to
pdf. Erişimolmak
tarihi:
25.12.2014
Usul
Kanunu
(VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
SEIDENFELD,
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
dutiesGROSSMAN,
are excluded from S.
this R.,
law. and
Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
GUST, N., KOGLIN,
U., and PETERMANN,
A., (2011). Emotion knowledge, emotion
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
F., (2014). Verständnis
von Emotionsregulatiutilization, and emotion regulation. Emotion
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade 3,
entering
onsstrategien
im Vorschulalter.
Zeitschrift
für
Review,
pp. customs
44–52territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde deund
zorunlu
aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Entwicklungspsychologie
Pädagogische
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret KALAYCI,
assessment, accrual
collecting SPSS
are regulated
Ş.,and(2008).
uygulamalı çok
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
Psychologie,
1 46, pp. 191-200
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs
and Economy
Ministry according
to
değişkenli
istatistik
teknikleri
(3.basım).
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
uyuşmazlıkların çözüm
customs
duties has
a different
from the
GUST, N., KOGLIN,
U., anddoğan
PETERMANN,
Ankara:
Asil
Yayınform
Dağıtım
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
F., (2015). yapıya
Wissen
überGümrük
Emotionsregulatisahiptir.
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
E.,of(2006).
gender and
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. KENNEDY,
place. However, inA.
the case
disputes notParent
being
onsstrategien,
Verhaltensauffälligkeiten
und
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
child gender as factors in1the socialization
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
prosoziales Verhalten im Vorschulalter. Praxis
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
of emotion displays and emotion regulation
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
der Kinderpsychologie
und Kinderpsychiatrie,
Gümrük Uyuşmazlıkları
in preschool children. Unpublished doctoral
64, pp. 188-205
dissertation, Maryland University, USA
GUST, N., PETERMANN, F., and KOGLIN,
KULLIK, A., and PETERMANN, F., (2012).
U., (2014). Wissen über EmotionsregulatiEmotionsregulation im Kindesalter. Göttinonsstrategien beiVorschulkindern mit und
gen: Hogrefe
ohne Migrationshintergrund. Zeitschrift für
99
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:250 K:536
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
KURBET, H., (2010). Anaokuluna devam eden ROSEMAN, I.J., (2011). Emotional behaviors,
VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
5-6 yaş çocuklarının GÜMRÜK
duygusal düzenleme
emotional goals, emotion strategies: Multiple
1
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
becerileri ile annelerinin empatik
eğilim ve ÇÖZÜM
levels
of organization
integrate variable and
tutumlarının incelenmesi.
Yayınlanmamış
responses.
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS consistent
TO DISPUTES
OVER Emotion Review, 3,
yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim
pp. 434–443
CUSTOM DUTIES
Bilimleri Enstitüsü, Ankara
3
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
SALA,
M. N., PONS,
F., and MOLINA, P., (2014).
Celal Bayar
Sosyal Bilimler
Programı Yüksek
Lisans Öğrencisi
MORRIS, A. S., 2SILK,
J. Üniversitesi
S.,3 MORRIS,
M. Ens.
D. Mali Hukuk
Emotion
regulation
strategies in preschool
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
S., STEINBERG, L., AUCOIN, K. J., and
children. British Journal of Developmental
vergisi,The
gümrüğe
tabi olan of
ticari
Abstract:
Custom duty32,
is a kind
tariff arising
KEYES, A.Özet:
W.,Gümrük
(2011).
influence
Psychology,
pp. of440-453
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya değeri
üzerindenstrategies
alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
mother-child
emotion
regulation
on
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir SARITAŞ
commodities’quantity
value. It is areT.,
a kind
of
D., ve and
GENÇÖZ,
(2011).
Ergenlerin
children2s expression
of anger
dış ticaret ve ekonomi
politikasıand
aracı sadness.
olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
duygu
düzenleme
güçlüklerinin,
annelerinin
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument
in addition
to its economic,
social and
Developmental
47(1),
pp.vergisi,
213-225
dolaylıPsychology,
bir vergi türü olan
gümrük
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
duygu
düzenleme
güçlükleri
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular
basis like
income tax and
corporate tax,ve
as çocuk yetiştirvergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
ONAT, O., and OTRAR,
M., geldiği
(2010).
Bilişsel
duygu
davranışları
ilişkisi.subject
Çocuk ve Gençlik
eşyanın gümrüğe
anda
bir defaya
mahsus
are me
collected
only once whenile
commodities
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
düzenleme Usul
ölçeğinin
Türkçeye
pp. 117-126
Kanunu (VUK)’nun
ikinciuyarlanması:
maddesine göre bu
the Ruh
second Sağlığı
item of taxDergisi,
procedural 18(2),
law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Geçerlik vegümrük
güvenirlik
çalışmaları. M. Ü.
vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
ŞARLAK,
K., (2008). Duygusal yaşantılarda ve
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Atatürk Eğitim
Fakültesi
Eğitim
Bilimleri
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
duygusal düzenlemede gözlenen bireysel farkgirişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Dergisi, 31,Bölgesine
pp.
123-143
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade
entering
customsolarak
territories
of
lılıkların
çok
boyutlu
değerlendirilmesi.
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde
zorunlu
olan tarh,
LikeYayınlanmamış
all other taxes, compalsive
levels such
as tezi, Muğla
PONS, F., HARRIS,
P. L., deand
DEaşamalar
ROSNAY,
yüksek
lisans
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
bağlı
ayrı bir kuruluş between
niteliği olan
by Üniversitesi,
General DirectorateSosyal
of Customs
as a part Enstitüsü,
of
M., (2004). Bakanlığı’na
Emotion
comprehension
Bilimler
Muğla
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu Developmental
hükümlerine uygun olarakperiods
yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution process of disputes over
3 and 11 years:
and
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm THOMPSON,
customs duties has R.
a different
form from
the
A., (1994).
Emotion
regulation:
hierarchical
organization.
Thesüreçten
European
süreci,
diğer vergilerde oluşan
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
in search
of definition.
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
haveAtotheme
be resolved
administratively
in the first Monographs
Journal of öncelikle
Developmental
Psychology,
1,
idari aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
of administratively,
the Societylegalfor
Research
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
action
can be taken.in Child Devepp. 127–152.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
59 (2–3),
Keylopment,
words: Custom,
Custom pp.
Duties,25–52.
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
ROGERS, M. M.,
(2013).
The effect of caregiverGümrük
Uyuşmazlıkları
child attachment on language based emotion
regulation in preschool aged children. Unpublished doctoral dissertation, Biola University,
USA
100
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
SPORUN KADINLARDA YALNIZLIK VE
YAŞAM DOYUMU ÜZERİNE ETKİLERİ 1
THE EFFECTS OF LONELINESS AND LIFE SATISFACTION IN
WOMEN OF SPORTS
Nurgül ÖZDEMİR1, Ali GÜREŞ1, Nermin GÜRBÜZ1
1
Adnan Menderes Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu/Aydın
Öz: Bu çalışmada düzenli olarak spor yapan ve yapmayan
kadınların yalnızlık ve yaşam doyumu düzeyleri karşılaştırılarak sporun kadınlarda yalnızlık ve yaşam doyumu
üzerindeki etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu
genel amaç çerçevesinde kadınların yalnızlık ve yaşam
doyumu düzeyleri; yalnızlık ve yaşam doyumu üzerine
etkisi olabileceği düşünülen haftada kaç saat spor yapıldığı, gelir düzeyi, medeni durum, kaç yıldır düzenli olarak
spor yapıldığı, yaş, meslek gibi değişkenler açısından da
incelenmiştir.Araştırma sonuçlarına dayanılarak sporun
kadınların hissettikleri yalnızlık düzeyini azaltma ve yaşamdan aldıkların doyumu arttırma konusunda bir araç olarak
kullanılabilmesi için öneriler geliştirilmesine çalışılmıştır.
Araştırma Aydın merkezde yaşayan 60 düzenli spor yapan
, 60 spor yapmayan toplam 120 kadın üzerinde yapılmıştır.
Araştırma verileri Ucla Yalnızlık Ölçeği, Yaşam Doyumu
Ölçeği ve kişisel bilgi formu kullanılarak toplanmıştır.
Araştırmada elde edilen veriler SPSS 17.0 istatistik paket
programı kullanılarak analiz edilmiştir.Verilerin analizinde
tek yönlü varyans analizi, basit korelasyon, t-testi ve çoklu
regresyon analiz teknikleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda spor yapan kadınların yapmayanlara göre kendilerini
daha az yalnız hissettikleri, spor yapan kadınlarda gelir
düzeyi ve yaş değişkenlerinin yalnızlığı yordadığı; yalnızlık
düzeyinin medeni durum, çocuk ve kardeş sayısı, kişinin
kendini yakın hissettiği kişi sayısı, meslek değişkenlerine
göre değişmediği bulunmuştur. Kadınların yaşam doyumu
düzeylerinin ise gelir düzeyi, yaş değişkenlerine göre
değiştiği; medeni durum, çocuk ve kardeş sayısı, kişinin
kendini yakın hissettiği kişi sayısı, meslek değişkenlerine
göre değişmediği bulunmuştur. Ayrıca, düzenli spor yapan
kadınlarda yalnızlık ve yaşam doyumu arasında düşük
düzeyde doğrusal bir ilişki olduğu bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler: Kadın, Spor, Yalnızlık, Yaşam Doyumu
Abstract: In this study, women who regularly engaged in
sports and non-sports for women compared with loneliness and life satisfaction levels to determine the effects
of loneliness and life satisfaction. Loneliness and life
satisfaction levels of women within the framework of this
general purpose, loneliness and life satisfaction effect on the
sport, which might be made several hours a week, income
level, marital status, the sport is made on a regular basis for
several years, age, occupation, such as in terms of variables
studied. Based on the research results to reduce the level
of loneliness felt by women in sport and life satisfaction,
they tried to develop recommendations to be used as a tool
to increase. Engaged in 60 organized sports in the center
of the research Aydin, a total of 120 women over 60 are
sedentary. UCLA Loneliness Scale Research data, collected
using the Life Satisfaction Scale and a personal information
form. Research analyzed using SPSS 17.0 statistical package
program edilmiştir.Verilerin one-way analysis of variance
analysis, simple correlation, t-test and multiple regression
analysis techniques were used. End of the study than those
of women who sport them feel less alone, income level and
age variables, the loneliness of women involved in sports
have predicted the level of loneliness marital status, children, and number of siblings, number of people she feels
close to oneself, according to occupational variables were
unchanged. Levels of life satisfaction in women’s income
level, age varies according to the variables, marital status,
children, and number of siblings, number of people she
feels close to oneself, according to occupational variables
were unchanged. In addition, loneliness and life satisfaction
in women who regularly sports a linear relation was found
between the low level.
Key Words: Woman, Sports, Loneless, Life Satisfaction
Doi: 10.17368/UHBAB.2015139482
(1) Sorumlu Yazar: Nurgül ÖZDEMİR, Adnan Menderes Üniversitesi Beden Eğitim Spor Yüksek Okulu Aydın /
Türkiye nozdemir@adu.edu.tr Geliş Tarihi / Received: 11.11.2014 Kabul Tarihi / Accepted: 06.02.2015 Makalenin
Türü: Type of article (Araştırma – Uygulama / Research - Application ) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok
/ None “Etik Kurul Raporu Yok - None of Ethics Committee”
101
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:241 K:528
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
GİRİŞ
arasındaki fark sonucunda oluşan ve kişi için hoş
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
olmayan öznel bir durumdur.
Birey toplumsal bir çevre içine doğar. İlerleyen
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
zaman içinde kendisini saran bu toplumsal çevre Brown (1984) ve Terakye (1989) yalnızlığın
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
içinde sosyal ilişkiler kurar ve geliştirir. Toplum- çeşitlerini şöyle açıklamıştır;
CUSTOM
sal yaşam içinde sosyal bir varlık olarak
insan DUTIES
-Tek Başına Olma; Yalnız olmayı tercih etmektir.
Selin KILINÇ
açısından çevresindekilerle iletişim kurmak
çok 2, Hatice YURTSEVER3
Bu sağlıklı bir durum olarak kabul edilmektedir.
2
Celal Bayar
Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
büyük öneme sahiptir.
Bireyin
toplumsal
yönü,
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
onun diğer insanlarla ilişki kurmasını vazgeçilmez -Yalnız Olma; Ölüm ya da diğer fiziksel ayÖzet: Gümrük
vergisi, gümrüğe
tabi olan ticari rılıklar
Abstract: dışında
Custom dutybirisiyle
is a kind ofilişkili,
tariff arisingbağlantı kaybı
yapar. Buna rağmen
toplumdaki
üretim-tüketim
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri
üzerindengelişmelerin
alınan, ekonomik, ya
subject
to customs which
is based
those
da psikolojik
olarak
ayrıonolmadır.
ilişkilerinin değişmesinin,
teknolojik
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret
ve ekonomi
aracı olan
bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
toplum yapısında
yarattığı
hızlıpolitikası
değişim
insanın
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan -Yaşanan
instrument inYalnızlık;
addition to its economic,
and
Bireyinsocial
fiziksel
olarak indolaylıilişkilerde
bir vergi türü de
olansorunlara
gümrük vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
çevresiyle kurduğu
neden
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir sanlardan
regular basis like
income
tax and corporate rağmen
tax, as
uzak
olmamasına
kalabalık
vergi türü
olmadığından,
ticarete yalnız
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
olabilmekte ve birey
kendini
sosyaldışolarak
dahi
yalnız hissetmesi,
çevresi
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus içinde
are collected
onlykendini
once when commodities
subject
hissedebilmektedir.Özellikle
şehirleşmenin
yaratolmak üzere alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
istenmediğini
düşünmesi
durumudur
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu tarafından
the second item
of tax procedural law,
custom
tığı yaşam koşulları,
ilişkidışında
biçimini
değiştirdiği
kanun kapsamı
tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
bu durum
bir sorun
olarak
kabul
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 ve
procedures
and practises
of custom
duties
are edilmektedir.
gibi bireyselliği sayılı
ön plana
yardımlaşma,
Gümrük çıkararak
Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
yalnızlığı
üç kategoride
ele almıştır;
dayanışma, paylaşma,
işbirliği
gibieşyaya
değerlerin
Bölgesine girişinden
başlayıp,
uygulanacak Young
created (1982),
beginning with
commodities
subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
önemini yitirmesi
bireylerin
kendini
toplumdan
oluşturulmuştur.
Diğer
tüm vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
yalnızlık,
üzerinde
durulmayan bir
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, -Geçici
Like all other
taxes, compalsive
levelsfazla
such as
soyutlayarak giderek
yalnızlaşmasına
neden
oltahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
yalnızlık
tipidir. Zaman zaman pek çok insan
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
maktadır. Yalnızlık,
subjektif
bir kavram
olarak
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
tarafından
yaşanan
yalnızlık
duygusunu
betimler.
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
düşünüldüğünde,Gümrük
boş hissetme
ve kendini bırakmatüretilmiĢtir.
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, olarak
diğer vergilerde
oluşan süreçten
farklı bir -Durumsal
process of other
taxes. Customs
yalnızlık,
daha duty
öncedisputes
ilişkilerinde doyum
nın duygusal ifadesi
tanımlanabilir.
Bireyin
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle
idari aşamada
place. However,
in the case
of disputes not being
bireyin,
ilişkilerindeki
değişikliğe bağlı
sosyal çevresiyle
iletişiminin
hemçözümlenmek
nitelikselzorundadır.
hem sağlayan
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargı
yoluna
başvurulabilmektedir.
de niceliksel bozulması durumunda yaşanan hoş olarak doyum alamaması veya bireyin sosyal ilişki
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler:
Gümrük, Gümrük Vergisi, ağındaki
Disputes
önemli bir kaybı nedeni ile yaşadığı
olmayan bir duygudur
(Öz,2004).
Gümrük Uyuşmazlıkları
yalnızlık duygusunu içerir.
Weiss (1973), yalnızlığın, kişinin ihtiyaç duyduğu
sosyal ilişkilerin olmaması veya değişik sosyal -Kronik yalnızlık, birbirini takip eden en az
ilişkileri bulunmasına rağmen, bu ilişkilerde yakın- iki yıl veya daha uzun süre ilişkilerde yaşanan
lığın, içtenliğin ve duygusallığın bulunmamasına doyumsuzluğu yansıtır. Kronik yalnızlık, birey
gösterilen bir tepki olabileceğini ileri sürmüştür. tarafından uzun dönemli yaşanılan bilişsel ve
Peplau ve Perlman (1982)’ a göre yalnızlık, ki- davranışsal yetersizlikleri içerir. Kronik olarak
şinin var olan ilişkisi ile arzuladığı sosyal ilişkisi yalnız insanlar, durumsal olarak yalnızlık yaşa102
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:241 K:528
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
yan insanlardan daha az derin ve yakın ilişkiye
1-Fiziksel aktivite faaliyetlerine katılım
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
sahiptirler (Young,1982).
2-Bireyin var olan sosyal ilişkilerinin değiştirilmesi
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Mc Whiner ve Gierveld , yalnızlıkla ilgili üç
3- Bireyin
sosyal ihtiyaç
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER ya da isteklerinin deboyuttan söz etmişlerdir (Erim, 2001);
ğiştirilmesi
CUSTOM DUTIES
Yoksunluk Boyutu: Var olmayan ilişkilerin do- 2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
4-Sosyal
yetersizliklerin
algılanan önemini azaltma
ğası ve yoğunluğu
ile ilgilidir. Bu boyut yakın
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliyolu
Hukukile
Programı
Yüksek
Lisans Öğrencisi
doyumlu
sosyal
ilişkiler kurma çabalarını
Bayar Üniversitesi
bir ilişkinin olmamasıyla ilgili3 Celal
duyguları,
boşlukSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
içerir (Eskin,2001).
ve terk edilmişlikle
ilgili
duyguları
içermektedir.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi
from the movement
of commercial
commodities
hissettiği
bu yalnızlık
duygusuyla etkin
Bu yoksunluk yalnızlığın
özüdür. nedeniyle, bu eşyanın Bireyin
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir bir
commodities’quantity
value. It is arestratejiler
a kind of
biçimde baş and
edebilecek
geliştirmesi
ticaret
ve ekonomi
politikası aracı
olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Zaman boyutu:dışBu
boyut
insanların
yalnızlık
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan onun
instrument
in addition aldığı
to its economic,
and
yaşamdan
hazzısocial
arttıracak
dolayısıyla
dolaylı veya
bir vergideğişmez
türü olan gümrük
vergisi,algıgelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
deneyiminin geçici
olarak
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir yaşam
regular basis
like incomeyükseltecektir.
tax and corporate tax, as
kalitesini
vergi türü olmadığından,
dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
lamasına göre ayrıştırılan
bir boyuttur.
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
erkeklere
göre According
, kendilerini
daha çok
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi Kadınlar
to foreign trade
arrive at the custom.
to
Duygusal boyut:
sevmek,
sevilmek
UsulMutluluk,
Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
olarak
etiketleme
“Kakanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, yalnız
duties are
excluded
from this law.eğilimindedirler.
Therefore,
gibi olumlu duyguların
yokluğu
gümrük vergilerinin
usulve
ve korku,
uygulamaüzüntü,
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
üzerindeki
baskı farklı
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun dınlar
regulatedvebyerkekler
customs law
numbered sosyal
4458.
şüphe gibi olumsuz
varlığı
ilgilidir
ile dışduyguların
ticarete konu olan
eşyanınile
Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
kadınlara
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak görünümdedir.Erkekler
created beginning with commodities
subject to göre açık olan
(Erim, 2001). işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade entering customs territories of
hakkında
dahasequence.
olumsuz cevaplarla
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi yalnızlıkları
Turkey and continuing
with operation
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Yalnızlık kimsenin
kaçamayacağı
birGümrük
duygudur.
vermektedirler.Erkekler
olası tepkilerinin,
tahakkuk
ve tahsil aşamaları
ve Ticaret bilgi
assessment,
accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Yalom’un deyimiyle
“herkes
bu Üniversitesi
dünyaya
yalkorkmak
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Bilimleryalnızlıktan
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı olduğunu
Mali
Hukuk tokabullenmekte
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
nız gelir ve yalnız
ayrılmak
zorundadır”. Birey
isteksizdirler.
Cinsiyet açısından yalnızlığı ifade
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
diğer vergilerde
süreçten
farklı bir etmedeki
process of other
taxes. Customs
duty disputes
yaşamındaki busüreci,
zorunlu
duygu oluşan
ile baş
etmede
bu farklılık,
kadınlara
ve erkeklere veyapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle çerçevesinde
idari aşamada çözümlenmek
zorundadır. rilen
place. farklı
However,rollerden
in the case ofkaynaklanmaktadır
disputes not being
kendi yaşam koşulları
bir yol
bulur.
(Borrys
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargı
yoluna
başvurulabilmektedir.
Örneğin müzik dinlemek, spor yapmak, hayvan
ve Perlman, 1985).
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Gümrük Vergisi,
Disputes
beslemek, kendiniAnahtar
meşgulKelimeler:
etmek , Gümrük,
biriyle konuşmak,
Gümrük Uyuşmazlıkları
Yaşam doyumu ya da bilinen adıyla mutluluk,
televizyon izlemek gibi etkinlikler yalnızlıkla baş
çağlar boyunca insanlığın ilgi odağı olmuş koetmede en sık kullanılan yöntemlerdir.
nulardan biridir. İnsan yaşamının olumlu hale
Yalnızlıkla baş etme stratejileri açısından, bireylerin
gelmesine olayların kendi beklentilerini gerçekbirbirlerinden farklılaştığı görülmekle beraber,
leştirir nitelikte olmasına doğal olarak duyarlıdır.
genel olarak insanların üç şekilde yalnızlıkla
İyi yaşama, mutlu olamama gibi birçok yargı,
baş edebilecekleri vurgulanmıştır. Başa çıkma
bireyin kendi yaşamı üzerindeki değerlendirmestratejileri:
lerine dayanmaktadır (Yetim,1992).
103
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:241 K:528
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Yaşam doyumu yaşam koşullarındaki değişikler,
düşünülmektedir (Cowen,1991).Yaşam kalitemizi
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
kişilik, alışılmış stratejilerle baş etme ve kontrol
artırmak, kendimizi daha iyi hissetmek, günlük
1
ĠDARĠ
AġAMADA
ÇÖZÜM
odakları gibi çeşitli faktörlerin bileşimine bağlıdır.
görev YOLLARI
ve sorumluluklarımızı yerine getirmek,
yaptığımız
işlerdenOVER
hoşlanmak, yaşamın sürpriz
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
Yaşam doyumunu etkileyen unsurlar şu şekilde
çıkışlarından kendimizi korumak için de gereklidir.
CUSTOM DUTIES
sıralanabilir:
3
İleriYURTSEVER
yaşlarda sağlıklı
bir yaşamın sigortası uygun
Selin KILINÇ2, Hatice
• Günlük Yasamdan
Mutluluk Duymak
2
ve Yüksek
fiziksel
aktivitedir
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malibeslenme
Hukuk Programı
Lisans
Öğrencisi (Duman,1998).
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
• Yasamı Anlamlı Bulmak
Spor hekimleri egzersiz ve sporu bireyin sağlık
Özet:
Gümrük Konusunda
vergisi, gümrüğe Uyum
tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
• Amaçlara
Ulaşma
geliştiren,
gelişmiş
sağlık durumunu
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın durumunu
from the movement
of commercial
commodities
miktarı veyaKimlik
değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
• Pozitif Bireysel
devam ettiren
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir ise
commodities’quantity
andhareketler
value. It is are aolarak
kind of tanımlar(Eck
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
• Fiziksel türüdür.
Olarak
Bireyin Kendisini İyi
Bu düşünceden
hareketle
Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan stein,1957;Keen,1982).
instrument in addition to its economic,
social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Hissetmesi
çalışmada
sporun
kadınların
yalkurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir bu
regular
basis like income
tax and
corporate tax, hissettikleri
as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
• Ekonomik
Güvenlik
duygusu
vewhen
yaşama
ilişkin
algılanan doyum
eşyanın
gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus nızlık
are collected
only once
commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
• Sosyal İlişkiler
(Keser,
2003).
çalışılmıştır.
Usul Kanunu
(VUK)’nun
ikinci maddesine göre bu üzerindeki
the second itemetkisi
of tax belirlenmeye
procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Yaşam doyumusayılı
ile Gümrük
ilgili yapılan
cinKanunu’nda çalışmalar
düzenlenmiştir. Bu
kanun YÖNTEM
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
siyet, ırk ve gelir
durumunun
doyumunu
Bölgesine
girişinden yaşam
başlayıp, eşyaya
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Modeli
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik Araştırmanın
international trade entering
customs territories of
ve mutluluğu yordama
konusunda
oluşturulmuştur.
Diğer tüm hemen
vergilerde hemen
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
hiçbir etkiye sahip
olmadığını
değişkensporun
yalnızlık
ve yaşam doyumu
tahakkuk
ve tahsil psikolojik
aşamaları Gümrük
ve Ticaret Araştırma
assessment, accrual
and collecting
are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
lerin örneğin kişisel
eğilimlerin,
yakın
ilişkilerin
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Bilimlerüzerindeki
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı
Mali
Hukuk
etkisini
seçilmiş
bazıto değişkenlerle
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
ve içinde yaşanılan
kültürün
birey üzerindeki
türetilmiĢtir.
çalışan
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm ilişkili
customs olarak
duties has açıklamaya
a different form from
the tarama mosüreci, diğer vergilerde
oluşan süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
etkisinin yaşam doyumunu
açıklamada
daha
fazla
bir çalışmadır.
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları delinde
have to bebetimsel
resolved administratively
in the first
öncelikle
idari
aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place.
However,
in
the
case
of disputes not being
etkiye sahip olduğunu
göstermektedir
(Myers
ve
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Örneklem
1
yargı
yoluna başvurulabilmektedir.
Diener, 1995). uyuşmazlıklarda
Dolayısıyla,
yaşam
doyumu ile
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar
Kelimeler:
Gümrük,
Gümrük Vergisi,
Disputes
bireyin hissettiği
yalnızlık
düzeyi
arasında
bir
Araştırmanın örneklemini Aydın ili merkezinde
Gümrük Uyuşmazlıkları
ilişki olduğu söylenilebilir.
Dünya Sağlık Örgütü sağlığı, fiziksel, ruhsal
ve sosyal olarak tam bir iyi olma hali olarak
tanımlamıştır. Bu unsurlardan biri olan psikolojik olarak iyi olma hali ise kişinin kendisiyle,
varoluşuyla veya yaşamıyla ilgili doyumu gibi
olumlu göstergeleri içeren esaslar çerçevesinde
yaşayan düzenli olarak spor yapan 60 kadın ve
spor yapmayan 60 kadın olmak üzere toplam
120 kadın oluşturmuştur. Kadınların yaş aralığı
22 ile 63 arasında değişmektedir.
104
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:241 K:528
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Veri Toplama Araçları
Verilerin Toplanması
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Araştırma verileri UCLA Yalnızlık Ölçeği, Yaşam
Araştırma verileri Aydın il merkezinde yaşayan
Doyumu Ölçeği ve kişisel bilgi formu kullanılarak
yaş, eğitim durumu, sosyo-ekonomik özellikleri
elde edilmiştir.
bakımından benzer özeliklere sahip, spor yapan
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
UCLA-Yalnızlık Ölçeği, deneklerinSelin
yalnızlık
KILINÇ2,
ve yapmayan kadınlara araştırmanın amacı
Hatice YURTSEVER3
anlatılarak (ölçeklere doğru ve içtenlikle yanıt
2
durumlarını değerlendirmek
üzere Russel,
PepCelal Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
vermeleri
sağlanarak)
toplanmıştır. Ölçeklerin
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü
lau ve Fergison tarafından geliştirilen, Demir
uygulaması ortalama 10 dk. da tamamlanmıştır.
Özet:Türkiye’ye
Gümrük vergisi,uyarlanan
gümrüğe tabisosyal
olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
(1989) tarafından
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
miktarı veya
değeri üzerinden alınan,
ekonomik, Verilerin
subject to customs
which is based on those
ilişkilerle ilgili duygu
ve düşüncelerin
ne sıklıkta
Çözümlenmesi
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret
ve ekonomi
olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
yaşandığını dörtlü
likert
tip politikası
ölçek aracı
üzerinden
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan Veriler
instrumentSPSS
in addition
to its economic,
social
and programında
17.00
istatistik
paket
vergi10’u
türü olan
gümrük
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
değerlendiren, dolaylı
10’ubirters
düz
kodlanmış
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir analiz
regular basis
like incomeVerilerin
tax and corporate
tax, as
edilmiştir.
analizinde
tanımlayıcı
vergi türüoluşan
olmadığından,
dış ticarete 44
konuve
olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
toplam 20 maddeden
bir ölçektir.
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus istatistikler,
are collected only once
when commodities
subject
t-testi,
tek yönlü
varyans analizi,
alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
üzerinde puan olmak
alanüzere
denekler
“yalnız”
olarak
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu regresyon
the second itemanalizi,
of tax procedural
custom
basit law,
korelasyon
teknikleri
kanun kapsamı dışında
tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
değerlendirilmişlerdir(Demir,
1989).
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 kullanılmıştır.
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu
olan eşyanıngeliştirilen
Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Neugarten ve Havinghurst
tarafından
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak BULGULAR
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
ve Karataş (1988)
tarafından
Türkiye’ye
uyarlanan
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
vergisinde
de zorunlu aşamalar
olan tarh, Araştırmada
Like all other taxes,
compalsive levels
such as ve yaşam dokadınların
yalnızlık
Yaşam Doyumugümrük
Ölçeği
20 maddeden
oluşmakta
bağlı ayrı
bir kuruluş niteliği
by General
Directorate spor
of Customs
as a part
of
yumu
düzeyleri
yapma
değişkenine
göre
ve her seçenek Bakanlığı’na
11 Bu
puanı
ifade
etmektedir.
3-5-7-olan
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
hükümlerine uygun
yürütülmektedir.
Law.incelenmiş,
Resolution process analiz
of disputessonuçları
over
t-Customs
testi ile
Tablo1.
10-14-17-18-20.Kanunu
maddelerin
tersolarak
puanlanması
türetilmiĢtir.
Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir de
process
of other taxes. Customs duty disputes
verilmiştir.
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
AncakKadınların
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
legal action can
be taken.
Tablo.1.
Yalnızlık
ve Yaşam Doyumu
Puanlarının
Spor
Yapma
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words:
Custom, Custom Duties, Custom
Değişkenine Göre t-Testi
Sonuçları
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
gerekmektedir. süreci,
Değişken
Yalnızlık
Yaşam Doyumu
N
X
SS
Spor Yapan
60
48.74
5.48
Spor Yapmayan
60
58.12
4.41
Spor Yapan
60
27.95
3.92
Spor Yapmayan
60
27.05
3.58
P<.05
105
T
P
20.27
.00
1.31
.19
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:241 K:528
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo.1. incelendiğinde kadınların hissettikleri
Kadınların hissettikleri yaşam doyumu düzeyinin
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
yalnızlık düzeyinin spor yapma değişkenine
ise spor yapma değişkenine göre farklı olmadığı
1
ĠDARĠ bulunmuşAġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
göre anlamlı düzeyde farklı olduğu
görülmüştür
(t=1.31;p=.19).Yani
hem spor yapan
tur (t=20.27;p=.00) Yani
spor yapan kadınlar
hemTO
deDISPUTES
spor yapmayan
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
OVERkadınlarda yaşam doyapmayanlara göre kendilerini daha az yalnız
yumu puanı aritmetik ortalamaları (X=27) aynı
CUSTOM DUTIES
hissetmektedirler.Nitekim deneklerin yalnızlık 2 gözlenmektedir.3
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
puanı aritmetik ortalamaları
spor
yapan
kadınlar2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. MaliAraştırmada
Hukuk Programı gelir
Yüksekve
Lisans
yaşÖğrencisi
değişkenlerinin, kadın3
Celal Bayar Üniversitesi
da X=48.74 iken, spor yapmayanlarda
X=58.12Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
ların hissettikleri yalnızlığı yordayıp yordamadığı
olarak saptanmıştır.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari çoklu
Abstract:
Custom duty isanalizi
a kind of ile
tariffincelenmiş,
arising
regresyon
analiz
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, sonuçları
subject to customs
whichdeis verilmiştir.
based on those
Tablo.2
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Tablo.2.
Yalnızlık
Puanlarının
Yordanmasına
İlişkin
türüdür.
Aynı Kadınların
zamanda harcamalar
üzerinden alınan
instrument in
addition to its economic,
social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Çoklu
Regresyon
Sonuçları
kurumlar vergisi gibi belirli
aralıklarla
alınan bir Analizi
regular basis
like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Yalnızlık olmak üzere alınmaktadır.
SporGümrük
Yapanvergileri, Vergi Spor
Yapmayan
Toplam
to foreign
trade arrive at the custom. According
to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
T
T excludedP from this βlaw. Therefore,
T
p
kanun kapsamı β
dışında tutulmuştur.
Bup nedenle, β duties are
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Yaş
.01Bu kanun
.199 regulated
1.55by customs
.125 law.269
.00
sayılı Gümrük.348
Kanunu’nda2.67
düzenlenmiştir.
numbered 3.56
4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Gelir
.038 başlayıp,
.294 eşyaya .04
.005 created.041
.968
.487 subject
6.45to
.00
Bölgesine girişinden
uygulanacak
beginning
with commodities
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
P<.05
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
Celal
Bayardeğişkenlerinin
Üniversitesi
Bilimlerlerinin
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk
Tablo.2. incelendiğinde
yaş
ve Müdürlüğü
gelir
değişkeni
açısından
açıklayıcı
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs yalnızlık
and Economy
Ministry
according
to
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
spor yapan kadınlar
ile
genel doğan
toplam
puanlarda
söylenebilir.
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
uyuşmazlıkların
çözüm olmadığı
customs duties
has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yalnızlık değişkeni
için önemli bir yordayıcı
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Araştırmada
gelir ve yaş değişkenlerinin kadınların
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
olduğu görülmektedir
(Yaş:
r=
.67
p=01)r
=72;
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen yaşamdan
solved administratively,
action can yordayıp
be taken.
aldıklarılegal
doyumu
yordamadığı
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
p=.00) (Gelir: r=.56;
p=.04)(r
=.75;p=.00)
Spor
Key words:
Custom, Custom
Custom
çoklu
regresyon
analiziDuties,
ile incelenmiş,
analiz
Anahtar ise
Kelimeler:
Gümrük Vergisi,
Disputes
yapmayan kadınlarda
yaş veGümrük,
gelir değişkenGümrük Uyuşmazlıkları
sonuçları Tablo.3 de verilmiştir.
106
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:241 K:528
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo.3. Kadınların Yaşam Doyumu Puanlarının Yordanmasına İlişkin
GÜMRÜK
UYUġMAZLIKLARININ
ÇokluVERGĠSĠ
Regresyon
Analizi Sonuçları
Yaşam Doyumu
Yaş
Gelir
2
P<.05
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Spor Yapan
Spor Yapmayan
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
β
T
.04
.36
.05
p
Β
T
Toplam
p
β
T
P
.15
.061
.65
.51
2
3
Hatice YURTSEVER
.41Selin KILINÇ
.67 ,.04
.29
.76
.099
1.04
.29
CUSTOM
DUTIES 1.45
.71 .19
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Tablo.3. incelendiğinde
yaşdeğiştirmesi
ve gelir değişkenlerinin
yalnızlık
ve yaşam
doyumu arasıneşyanın yer
nedeniyle, bu eşyanın Araştırmada
from the movement
of commercial
commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
hem spor yapansosyal
hemvespor
yapmayan yanında
kadınlarda
ilişki basit korelasyon
mali fonksiyonlarının
önemli bir daki
commodities’quantity
and value. It is aretekniği
a kind of ile incelenmiş
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
ve toplam puanlarda
yaşam doyumu değişkeni
analiz
sonuçları Tablo.4. de verilmiştir.
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
için önemli bir yordayıcı
olmadığı görülmektedir.
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
eşyanın gümrüğe
geldiği anda
bir defaya ve
mahsus
collected only Puanları
once when commodities
subject
Tablo.4.
Kadınların
Yalnızlık
YaşamareDoyumu
Korelasyon
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine
göre buSonuçları
the second item of tax procedural law, custom
Analizi
Değişken
Yalnızlık
Yaşam
Doyumu
P<.05
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda
Bu kanun Spor
regulated
by customs law numberedToplam
4458.
Spor düzenlenmiştir.
Yapan
Yapmayan
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden
eşyaya uygulanacak
created beginning
subject toYaşam
Yalnızlıkbaşlayıp,Yaşam
Yalnızlık
Yaşamwith commodities
Yalnızlık
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Doyumu
Doyumu
Doyumu
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve1.00
tahsil aşamaları Gümrük
accrual and collecting
r
.38 ve Ticaret1.00 assessment, .139
1.00are regulated -0.20
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
Celal Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
tarafından,
Gümrük
and.29
Economy
according
p
.Genel Müdürlüğü
.04Selin KILINÇ
. Customs
.83
Programı
Yüksek
Lisans
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans. of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
r
.38
1.00
.139 process of other
1.00taxes. Customs
-0.20duty disputes 1.00
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
to be resolved administratively in the first
p
.04
.
.29 have
.
.83
.
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Tablo.4. incelendiğinde spor yapan kadınlarda
yalnızlık ile yaşam doyumu arasından düşük düzeyde doğrusal bir ilişki bulunduğu söylenebilir.
Ancak spor yapmayan kadınlarda ve toplamda
yalnızlık ve yaşam doyumu arasında ilişki bulunmadığı görülmektedir.
SONUÇ VE TARTIŞMA
Sporun kadınların hissettikleri yalnızlık ve yaşam
doyumu düzeyi üzerindeki etkisinin araştırıldığı
bu çalışma sonucunda; düzenli sporun kadınların
hissettikleri yalnızlık düzeyini etkilediği yani
kadınların yalnızlık puanları üzerinde anlamlı
düzeyde fark yarattığı görülmüştür. Bu bulgu
107
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:241 K:528
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Yazıcılar’ın (2004) çalışma bulguları ile tutarlı-
Spora, niçin yapıldığı yani amacının ve ne anla-
ma geldiğinin boyutları ile bakıldığında, yakın
lık göstermektedir. YapılanGÜMRÜK
çalışmalarVERGĠSĠ
yalnızlık UYUġMAZLIKLARININ
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
zamana
kadar yapılan
sportif etkinliklerin salt
yaşantısının hızlanmasında ve yaygınlaşmasında
bedenin
eğitimi olarak
algılanarak bireyin bilişsel,
ADMINISTRATIVE
TO DISPUTES
OVER
yaş, cinsiyet, gelir düzeyi,
kişilik özellikleri,SOLUTIONS
sosduyuşsal ve toplumsal boyutlarına katkısının göz
yal ilişkilerdeki yetersizlikler gibi birçokCUSTOM
neden DUTIES
ardı edildiği söylenebilir. Oysa spor, insanın salt
olduğunu ortaya koymuştur (Jones ve Hebb,2003).
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
bedenini değil bütünlüğünü eğitmek için gerek
Sporun yalnızlığın2 Celal
birBayar
nedeni
olarak
düşünüleÜniversitesi
Sosyal
Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümüyetisi, kendine güveni sağlama,
bir araç
ve eylem
bilecek sosyal iletişim azlığını ortadan kaldıran
sorumluluk
alma, yaratıcı olma, performans, oyun,
Özet:
vergisi,
gümrüğe
tabi yapan
olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
sosyal etkilerinin
birGümrük
sonucu
olarak
spor
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın macera,
from the movement
of commercial
sağlık ve
zindelik commodities
ile toplumsal özelikleri
miktarı veya
üzerindenhissettikleri
alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
kadınların kendilerini
dahadeğeri
az yalnız
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir geliştirme
commodities’quantity
and value.yapıldığı
It is are a kindsöylenebilir.
of
amacıyla
Bu
dış ticaretinsanların
ve ekonomi politikası
aracı olan bir
vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
söylenebilir. Ayrıca
yalnızlıkla
baş
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan çerçevede
instrument in addition
its economic,
social andokul
gerektookulda
gerekse
dolaylıbaşında,
bir vergi türüyaşamlarında
olan gümrük vergisi,hoşa
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
etme stratejilerinin
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
türüfazla
olmadığından,
dış ticareteolduğu
konu olan dışında
an indirect
tariff onsportif
expenditures,
custom duties
yapılan
etkinliklerde
bazen oyun, bazen
giden aktivitelerevergi
daha
yer vermenin
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Gümrük vergileri,
Vergi performans,
to foreign trade arrive
at the
custom. bazen
Accordingmacera,
to
bazen
sağlık,
bazen de
düşünüldüğündeolmak
de üzere
sporalınmaktadır.
yapan kadınların
yapUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
öncelik
kazanabilir(Demirhan,2003).
dışında hissetmelerinin
tutulmuştur. Bu nedenle, diğer
duties amaçlar
are excluded
from this
law. Therefore,
mayanlara görekanun
dahakapsamı
az yalnız
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
nedeni daha iyi sayılı
anlaşılabilir.
kadınların
yaşam doyumu
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Araştırmada
Through this law,sporun
a systematization
has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
üzerinde
bulunmuşsırasına veya
göreyeni
birilişkiler
sistematik düzeyleri
international trade
entering fark
customsyaratmadığı
territories of
Başka insanlarlaişlemlerin
birlikte olma
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
hissedilen
yalnızlık
üzerinde
gümrük vergisinde
de zorunlu
aşamalar
olan tarh, tur.
LikeSporun
all other taxes,
compalsive
levels suchdüzeyi
as
kurma gereksiniminin
yoğunluğu
kişinin
sosyal
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
yaşam
doyumu
de benzer
Bakanlığı’na
bağlı
ayrı biryapımız,
kuruluş niteliği
olan olduğu
by Generalgibi
Directorate
of Customs
as a üzerinde
part of
1
durumuna bağlıdır.
toplum
zaten
BuModern
çalıĢma,
Celal
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
etkiyi
yaratmasına
ilişkin
beklentiye karşın, bu
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak
Customs
Law. Resolution
of
disputes over
bir yalnızlığı veKanunu
sosyal
ilişkilerde
biryürütülmektedir.
daralma
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
sonuç
araştırmada elde edilen yalnızlık ve yasüreci,
diğer
vergilerde oluşan
süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
veya özelleşmeyi
de
beraberinde
getirir.
Beden,
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları şam
have doyumu
to be resolvedarasında
administratively
in thedüzeydeki
first
düşük
ilişkiye
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
hareket, konuşma,
mimik,
el-kol
hareketleri
ve
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen dayanarak
solved administratively,
legal
action
can
be
taken.
açıklanabilir.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
bakış ifadesindeki
gibi sporun çeşitli iletişim yolKey words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Araştırmada
Disputes
gelir durumu ve yaş değişkenleriları sayesinde okul
içi ve dışındaki spor grupları,
Gümrük Uyuşmazlıkları
nin spor yapan kadınların ve kadın deneklerin
kulüp sporları veya spor alanındaki organize ve
tamamının yalnızlık düzeyi için önemli bir yorinformal bağlantılar sosyal ilişki, dostluk ve
dayıcı olduğu görülmüştür.Yapılan çalışmalarda
birliktelik gereksinimi, sorumlu kişi ve yönetenler
gelir düzeyinin yalnızlığı yordamadığı ortaya
tarafından sürekli olarak göz önünde tutulmalı
konulmuştur(Yazıcılar,2004).
ve spor gruplarının yeniden şekillendirilmesi ve
organizasyonu sürecinde önemli bir isteklenme
faktörü olarak düşünülmelidir(Baumann,1994).
Ancak yaş ve gelir durumu değişkenlerinin kadınların yaşam doyumu düzeyi için önemli bir
108
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:241 K:528
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
yordayıcı olmadığı görülmüştür. Yapılan araşERİM, B., (2001).Yetiştirme Yurtlarında ve AiGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
tırmalarda yaş ve gelir durumu değişkenlerinin
leleri Yanında Yaşayan Ergenlerin, Benlik
ĠDARĠ
AġAMADA
ÇÖZÜM
YOLLARI1
yaşam doyumu için önemli bir açıklayıcı olduğu
Saygısı,Depresyon
ve Yalnızlık Düzeyleri
bulunmuştur (Selçukoğlu,
2001)
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO
DISPUTES
OVER
İle Sosyal
Destek
Sistemleri Açısından Karşlaştırılması.Yayınlanmamış Yüksek Lisans
Araştırmada yalnızlık ve yaşam doyumu CUSTOM
düzey- DUTIES
2
3
Tezi. Ankara
Üniversitesi. Sosyal Bil.Ens
Selin sayısı,
KILINÇ , Hatice YURTSEVER
lerinin medeni durum, çocuk ve kardeş
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
kişinin kendini yakın
hissettiği3kişi
sayısı, meslek
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü Ergenlikte Yalnızlık, Baş Etme
ESKİN,
M., (2001).
değişkenlerine göre değişmediği bulunmuştur.
Yöntemleri ve Yalnızlığın İntihar Davranışı
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
KAYNAKÇA eşyanın
miktarı
yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
İle İlişkisi Klinik Psikiyatri Dergisi 4
veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
BAUMANN,S.,(1994).Uygulamalı
Spor
Psikolojisi,
ECKSTEİN,
R.W., (1957). Effect Of Exercise
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
(Çev:C.İkizler,O.A.Özcan),Alfa
Basım
On
Coronary
Artery
Narrowing
And Corokurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular
basis
like income tax
and corporate
tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Yayın Dağıtım,
İstanbul.
nary Collateral
Circ Res. http://
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected
only once whenCirculation.
commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
circres.ahajournals.org
Usul Kanunu (VUK)’nun(1985).
ikinci maddesine
göre bu
the second
item of tax procedural law,Erişim:
custom 22.11.2014
BORRYS,S., PERLMAN,D.,
Gender
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
vergilerinin usul Personelity
ve uygulama esasları
and practises of custom duties are
Differencesgümrük
in Loneliness.
and4458 procedures
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun JONES,
regulated by H.W.,
customs &HEBB,
law numbered L.,
4458.(2003). “The
ile dış ticareteBulletin,11
konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Social Psychology
Experience
Loneliness:Objective
And
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
beginning withOf
commodities
subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Subjective
Factors”.
Thesequence.
International Scope
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey
and continuing
with operation
BROWN, A.S.,(1984).“Loneliness”,Introducti
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
tahsil aşamalarıModel
Gümrük Sister
ve Ticaret
assessment,
accrual and collecting are regulated
Rewiew.5(9)
on to Nursing
on veAdaptation
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Callista Roy,
Prantice
Hall,
Newtarafından,
Jersey.
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
of
disputes over
KARATAŞ,
S. Ç.,
(1988).“Yaşlılarda
Yaşam
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
diğer In
vergilerde
oluşan
farklı bir
process
of other taxes.Etkileyen
Customs dutyEtmenler”
disputes
COWEN, E. L.,süreci,
(1991).
Pursuit
Ofsüreçten
Wellness.
Doyumunu
Ha­cettepe
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada
çözümlenmek zorundadır.
place.Üniversitesi,
However, in the case
of disputes
not being Üniversitesi,
American Psychologist.
Vol.46:404-408.
Sosyal
Bilimler
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Yüksek LisansTezi.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
DEMİRHAN, G., (2003). Kültür,Eğitim, Felsefe
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
ve Spor Eğitim
İlişkisi,
Spor Bilimleri DerGümrük
Uyuşmazlıkları
KESER, A., (2003). Çalısmanın Anlamı, İş Ya-
gisi, Hacettepe J.Of Sport Sciences, 14(2)
samındaki Yeri Ve Yasam Doyumu Üzerine
Bir Uygulama. Bursa: Uludağ Üniversitesi
DEMİR A., (1989). UCLA yalnızlık ölçeğinin
geçerlik ve güvenirliği. Psikoloji Dergisi ,7
DUMAN, O., (1998). İskelet Kasında Yaşlanma
İle İlgili Değişiklikler, Spor Hekimliği Dergisi, 23.Cilt (2).
Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayınlanmamıs
Doktora Tezi)
KEEN, H., (1982). et al.: Obesity and cardiovas-
109
cular risk. int J Obes suppl. L; 83-89.
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:241 K:528
JelofKodu:
I0-20-21
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
MYERS, D.G. VE DİENER, E., (1995). Who
YOUNG, E. J., (1982). Loneliness, Depression
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
is happy? Psychological Science, 6, 10-19.
And Cognitive Therapy.
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ÖZ, F., (2004). Sağlık Alanında Temel Kavramlar,
YAZICILAR, İ., (2004).Spor Yapan ve Spor
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
İmaj İç ve Dış Ticaret A.S.Ankara
Yapmayan Gençlerin Yalnızlık Düzeylerinin
CUSTOM DUTIES
Araştırılması, Celal Bayar Üniversitesi, Sağlık
PEPLAU, L.A., &PERLMAN, D.,(1982). Lo- 2
3
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
Bilimleri Enstitüsü,Yüksek
Lisans Tezi
neliness. A Sourcebook
of
Current
Theory.
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar
Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret Bölümü
Research and Therapy. WileyInterscience.
YETİM,Ü.,
( 1992). Kişisel Projelerin OrgaNY.
nizasyonu ve Örüntüsü Açısından Yaşam
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
fromDoyumu,Doktora
the movement of commercial
commodities
Tezi,İzmir.
veya değeri üzerinden alınan,
ekonomik,
subject to customs which is based on those
TERAKYE,G,.miktarı
(1989).Huzurevinde
Yaşayan
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Yaşlıların Benlik
İncelenmesi
(1973).Loneliness:
The Experience
dış ticaret veSaygısının
ekonomi politikası
aracı olan bir vergi WEİSS,
tariff that isR.S.,
a foreign
trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Ege Üni. HYO
Emotion
And
İsolation.
Cambdolaylı Dergisi,
bir vergi türüCilt
olan 5
gümrük vergisi, gelir ve
fiscalOf
functions.
Since they
are Social
not collected
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
ridge:tariff-MIT
Press. custom duties
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect
on expenditures,
SELÇUKOĞLU,Z.,
(2001).Araştırma
eşyanın
gümrüğe geldiği andaGörevlilerinbir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
de Tükenmişlik
Düzeyi
ile Yalnızlık
Düzeyi
Usul Kanunu
(VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
are excluded from this law. Therefore,
ve Yaşam Doyumu
Aasındaki
İlişkinin
Bazı4458 duties
gümrük vergilerinin
usul ve uygulama
esasları
procedures and practises of custom duties are
Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Değişkenlersayılı
Açısından
Değerlendirilmesi,
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Selçuk Üniversitesi,Sosyal
Bilimler
Ens.,
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Konya. oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
110
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
HAREKET EĞİTİMİ PROGRAMININ 4-6 YAŞ GRUBU ÇOCUKLARDA
VÜCUT KOMPOZİSYONU ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN İNCELENMESİ 1
OBSERVING THE EFFECT OF MOVEMENT EDUCATION PROGRAMME ON BODY COMPOSITION FOR CHILDREN OF 4-6 AGES
Nurper ÖZBAR1, Sami MENGÜTAY2, Ani AGOPYAN3
Düzce Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu/Düzce
Haliç Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu/İstanbul
3
Marmara Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu/İstanbul
1
2
Öz: Çalışmamız, hareket eğitimi programının, 4–6 yaş grubu
çocuklarda vücut kompozisyonunun gelişimine katkı sağlayıp
sağlamadığını belirleyebilmek ve bu alanda yapılacak diğer
çalışmalara ışık tutabilmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmamıza 35’i çalışma, 35’i kontrol olmak üzere toplam 70 çocuk
gönüllü olarak katılmıştır. Ailelerden ve okul yönetiminden
çocukların çalışmaya katılabilmesi için yazılı onay alınmıştır.
Çalışma grubuna 1 eğitim öğretim yılı boyunca haftada 3
gün 1’er saat süreyle hareket eğitimi programı uygulanırken,
kontrol grubu günlük okul öncesi eğitim programına devam
etmiştir. İstatistiksel analizler için SPSS 17.0 paket programı
kullanılmıştır. Deney ve kontrol gruplarının kendi içlerindeki
ön ve son test değerlendirmesi için eşleştirilmiş t testi, grupların
minimal ve maksimal değerlerinin belirlenmesi için tanımlayıcı
istatistik, gruplar arası karşılaştırma için bağımsız örneklem t testi
kullanılmıştır.Yapılan istatistiksel analizler sonucunda; çalışma
grubunun, ön-son test; vücut kompozisyonu, çap, çevre ve triceps
deri kıvrım kalınlığı ölçüm değerlerinde (p<0,01) düzeyinde,
supscapula deri kıvrım kalınlığı ve beden kitle indeksi ölçüm
değerlerinde ise (p<0,05) düzeyinde anlamlı farklılık olduğu
tespit edilmiştir. Biceps, chest, abdominal, suprailiak, thigh
ve calf deri kıvrım kalınlığı ve %yağ değerlerinin ön ve son
testleri arasında anlamlı fark bulunamamıştır (p>0,05). Kontrol
grubunun, ön-son test; vücut kompozisyonu, çap, çevre ve deri
kıvrım kalınlığı ölçüm değerlerinde (p<0,01) düzeyinde, triceps
deri kıvrım kalınlığı ölçüm değerinde ise (p<0,05) düzeyinde
anlamlı farklılık olduğu tespit edilmiştir. Çalışma ve kontrol
grubu arasındaki farka bakıldığında ise; boy, kulaç uzunluğu,
oturma yüksekliği, önkol çevresi, biceps, triceps, chest, abdominal, suprailiak, thigh deri kıvrım kalınlığı ve %yağ, ölçümleri
ortalamalarında, çalışma grubu lehine (p<0,01) düzeyinde, diğer
özelliklerde ise (p<0,05) düzeyinde anlamlı farklılık olduğu
tespit edilmiştir. Kilo; biacromial, biiliac, bitrochanter, göğüs,
humerus ve femur çap, baş, omuz, göğüs, kalça, biceps, uyluk
ve calf çevresi ölçümlerinde gruplar arasında anlamlılık tespit
edilememiştir (p>0,05).
Abstract: The aim of this study was to contribute to the
improvement of body compositions of pre-school children,
ages 4-6. 70 Children volunteered in this study as participants.
The subjects consist of two groups: experimental group (n=35)
and control group (n=35). The control group (CG) continued
with the routine pre-school educational programme while the
experimental group (EG) was given movement education
programme for 1 academic year (3 days a week, 1 hour for
each day). SPSS 17.0 was used for statistical analysis. For
the assesment of pre and post-tests both groups among each
other paired sample t-test was used. Descriptive statistics
were used for detecting the minimal and maximal values of
groups. Finally, independent sample t-test was used for the
comparison of groups. As a result of the statistical analysis, a
significant difference was detected for CG, (p<0,01) for body
composition, diameter, perimeter and triceps skinfold thickness;
(p<0,05) for supscapula skinfold thickness and body mass
index. A significant difference of (p<0,01) for control group’s
measurement values for body composition, diameter, perimeter
and skinfold thickness; (p<0,05) for triceps skinfold thickness
was detected. No significant difference was found between
biceps, chest, abdominal, suprailiac, thigh and calf skinfold
thickness and fat percent values (p>0,05). When looking into
the difference between EG and CG, a significant difference in
favor of the CG (p<0,01) has been detected in the difference
of groups average measurements (height, stroke length, sitting
height, forearm perimeter, biceps, triceps, chest, abdominal,
suprailiac, thigh, skinfold thickness and fat percent). While
A significant difference has been detected in the difference
between the groups (p<0,05) among the average measurements
of abdominal perimeter, supscapula, calf skinfold thickness and
body mass index. No significance has been detected between
EG and CG in the difference of the average measurement of
weight, biacromial, biiliac, bitrochanter, chest, humerus and
femur diameter, head, shoulder, chest, hip, biceps, thigh and
calf perimeter (p>0,05).
Anahtar Kelimeler: Okul Öncesi Eğitim, Hareket Eğitimi,
Vücut Kompozisyonu
Key Words: Pre-school Education, Movement Education,
Body Composition
Doi: 10.17368/UHBAB.2015139479
(1) Sorumlu Yazar: Nurper ÖZBAR, Düzce Üniversitesi Beden Eğitim Spor Yüksek Okulu Düzce / Türkiye nurpero-
zbar@gmail.com Geliş Tarihi / Received: 01.10.2014 Kabul Tarihi / Accepted: 20.01.2015 Makalenin Türü: Type
of article (Araştırma – Uygulama / Research - Application ) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None
“Etik Kurul Raporu Yok - None of Ethics Committee”
111
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:255 K:553
Jel of
Kodu:
I00-I12-20
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
GİRİŞ
çeşitli yararları vardır, yetişkinlerde koroner kalp
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
hastalıkları, felç, hipertansiyon, diyabet, kemik
Çocuklar için hareket yaşamlarının en önemli
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
erimesi,
depresyon
ve bazı kanser risklerini azaltır
parçasıdır. Bilindiği gibi, vücuttaki en fazla
(Zorba
Saygın 2013).
SOLUTIONS
TO ve
DISPUTES
OVER
değişim, büyümenin ADMINISTRATIVE
en hızlı olduğu çocukluk
CUSTOM DUTIES
devresinde gerçekleşir. Bu devre aynı zamanda,
Çalışmamızda yukarıda belirtilen açıklamalara
2
3
KILINÇ , Hatice
vücudun çevresel etkenlerden en fazla Selin
etkilendiği
bağlıYURTSEVER
olarak, okul
öncesi çocuklarda uzun vadede
2
Bayar
Üniversitesi
Sosyaletkenler;
Bilimler Ens. Maliuygulanan
Hukuk Programıhareket
Yüksek Lisans
Öğrencisi
dönemdir. VücudaCelal
zarar
veren
çevresel
eğitimi
programının vücut
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
yetersiz beslenme, hastalıklar, iyi olmayan sosyo- kompozisyonunun gelişimine sağladığı destek
Özet:ve
Gümrük
vergisi,
gümrüğeaktivitedir.
tabi olan ticari araştırılmıştır.
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
psikolojik etkenler
yetersiz
fiziksel
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
veyageldiğinde,
değeri üzerindenbüyüme
alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
Bu etkenler birmiktarı
araya
ve
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir YÖNTEM
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaretiyi
ve ekonomi
politikası aracı olan birve
vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
gelişme yeteri kadar
gerçekleşememekte
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı
bir vergi türügenetik
olan gümrük
vergisi,
gelir ve 4–6
fiscal yaş
functions.
Since okul
they are öncesi
not collected
on
çocuk, yetişkinlik
döneminde
olarak
sahip
grubu
dönem
çocukları
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
olduğu fiziksel yapıya
Çocuğun
çalışmada
35 çocuğa hareket
vergi türüulaşamamaktadır.
olmadığından, dış ticarete
konu olan üzerinde
an indirect yaptığımız
tariff on expenditures,
custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
düzenli olarak yaptığı
fiziksel
aktivite,
sağlıklı
ve 35toçocukta normal
olmak üzere
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri, bir
Vergi eğitimi
to foreignprogramı
trade arrive atuygulandı
the custom. According
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
fiziki yapıya sahip
sağlarken
eğitim
uygulayan anaokulkanun olmasını
kapsamı dışında
tutulmuştur.ilerleyen
Bu nedenle, okul
dutiesöncesi
are excluded
fromprogramı
this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
yaşlarda fiziki yapısının
bozulmasını
geciktirir.
seçilerek
hareket
sayılı Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun larından
regulated by
customs law
numberedeğitimi
4458. programına
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
(Özbar ve ark. 2004).
Eğitim öğretim
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak dâhil
creatededilmedi.
beginning with1 commodities
subject to yılı boyunca
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
3 gün
1erwith
saatoperation
süreyle
uygulanan hareket
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi haftada
Turkey and
continuing
sequence.
Hareket eğitimi;
yaşam
boyu
motoraşamalar
davranışgümrük
vergisinde
de zorunlu
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
eğitimi
programının çocukların antropometrik ve
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
lardaki değişikliklere
yol
açan,
deneme
fırsatı,
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
özelliklerinin
gelişimine
destek
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlerfiziksel
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı
Mali
Hukuk sağladığı
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
to
cesaretlendirme,Gümrükler
yönlendirme
ve
çevresel
faktörProgramı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
araştırıldı.
Değerlendirme her çocuk için ayrı
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
lerin tümü olarak
tanımlanmaktadır
(Mengütay
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir ayrı
process
of other
taxes. Customs duty
disputes
vücut
kompozisyonu
(çap,
çevre, boy, kilo,
yapıyahareketleri
sahiptir. Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
2005). Çocukların
gözlemlendiğinde
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. kulaç
place. However,
in theoturma
case of disputes
not being ve deri kıvrım
uzunluğu,
yüksekliği
Ancakolgunluk
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
temel hareketleri
düzeyinde
gelişti1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
kalınlığı) ölçümü yapılarak gerçekleştirildi.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
remediği görülmüştür. Çocuğun hareketlerinin
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük
Uyuşmazlıkları alıştırma olanağı
olgunluk evresine
ulaşabilmesi,
Çalışmada, beslenmenin etkisini ortadan kaldıyaratılmasına, motive edilmesine ve nitelikli bir rabilmek amacıyla beslenme uzmanı tarafından
eğitim verilmesine bağlıdır (Özbar ve ark. 2004). hazırlanan yemek programı deney ve kontrol
Düzenli fiziksel aktivite çocukluktan yaşlılığa gruplarında aynı şekilde uygulandı. Sabah kahkadar önemlidir. Sağlıklı bir topumun temelini valtısı, öğle yemeği ve ikindi kavaltısı denetim
oluşturabilmek için çocuklara küçük yaştan altında tutulabildi. Katılımcılara program uyitibaren fiziksel aktivite yapma alışkanlığını gulama öncesi ön test ve program sonucunda
kazandırmak gerekir. Fiziksel aktivitenin sağlığa son test uygulandı. İki farklı grup ele alınarak
112
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:255 K:553
Jel of
Kodu:
I00-I12-20
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ve yukarıda belirtilen kıstaslara uygun olarak
haftada 3 gün, 1’er saat süreyle uygulanmıştır.
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
ölçümler gerçekleştirildi. Ölçümler sonucunda
Uygulanan hareket eğitimi programı yıllık planı
1
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI
iki farklı grubun karşılaştırılması
yapılarak
elde ÇÖZÜM
tablo 1de
verilmiştir.
edilen bulgular değerlendirmeye
alındı (Robergs
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Verilerin Analizi ve İstatistiksel Değerlendirme
2000, Tamer 2000, Zorba 2005, Zorba ve Saygın
CUSTOM DUTIES
2013, Özer 2013).
Çalışmamızın istatistiksel analizinde, deney ve
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
kontrol grubunun kendi içlerinde ön-son test
2
Celalolan
Bayardönemde
Üniversitesi Sosyal
Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Ergenlik çağına kadar
kız ve
erkek
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ farklarının
Ticaret Bölümü belirlenmesinde eşleştirilmiş
ölçüm
çocuklar arasında gelişim özellikleri bakımında
t testi, iki grup arasındaki farkın belirlenebilmeÖzet: Gümrük dolayı
vergisi, gümrüğe
tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
farklılık bulunmamasından
araştırmamızda,
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın sinde
from the
of commercial
commodities
isemovement
bağımsız
örneklem
t testi kullanılmıştır.
miktarı veya
değeri üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject to customs which is based on those
gerek çalışma, gerekse
kontrol
grubunda
yapılan
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
kız erkek karşılaştırmalarında
herhangi
bir farklılık
dış ticaret ve ekonomi
politikası aracı
olan bir vergi Gruplar
tariff that isarası
a foreignfark
trade p<0.05
and economicolması
policy durumunda
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
bulunamadığından
analizler
cinsiyet
kabul
Bağımsız
örneklem t
dolaylıistatistiksel
bir vergi türü olan
gümrük vergisi,
gelir ve anlamlı
fiscal functions.
Sinceedilmiştir.
they are not collected
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
ayrımı gözetmeden
yapılmıştır.
içerisinde
yer alan custom
Levene
vergi türü
olmadığından, dış ticarete konu olan testi
an indirect
tariff on expenditures,
dutiestestinin değereşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
vecustom.
yorumlanmasında;
önem
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi lendirilmesinde
to foreign trade arrive at the
According to
Hareket Eğitimi
UsulProgramı
Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, derecesi
duties are (sig.)
excludedkolonunda
from this law.p<0,05
Therefore,ise varyans eşit
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
4–6 yaş grubusayılı
okul
öncesi dönem çocukları
değil
kolonundaki p değeri, önem derecesi (sig.)
Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
üzerinde yaptığımız
çalışmada 35 çocuğa hareket
kolonunda
p>0,05 ise varyans eşit kolonundaki
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
göreyılı bir
sistematik pinternational
trade entering
customs territories
of 2001).
eğitimi programıişlemlerin
1 eğitimsırasına
öğretim
boyunca,
değeri dikkate
alınmıştır
(Alpar,
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
113
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:255 K:553
Jel of
Kodu:
I00-I12-20
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo1: Hareket Eğitimi Yıllık Planı
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
AYLAR
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
PROGRAM
9 10 11 12 1
2
3
4
5
6
3
1
Vücudu Tanıma
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Yürüme
3
1
Koşma
1CUSTOM
3
1DUTIES
Atlama
3 21
3
Selin KILINÇ
Sıçrama
1 , 3Hatice
1 YURTSEVER
2
Kas Gerilimi ve Eklem
Hareketliliği
3 Hukuk
1 Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Celal
Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler1Ens. Mali
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli
Sekme
1 MYO,
3 DıĢ1Ticaret Bölümü
Hoplama
1
3
1
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract:
Kayma
1
3 Custom
1 duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Denge
1
3
1
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
Yuvarlanma
1
3 and
1 value. It is are a kind of
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that1is a foreign
trade
Sürünme
3
1 and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Tırmanma
1
3
1
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Asılma – Sallanma
3 tax and
1 corporate tax, as
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures,
Fırlatma
1
3 custom
1 duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Yakalama
1
3
1
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Yuvarlama
1
3 custom
1
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural
law,
duties are excluded from this
Top Sektirme kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
1 law.3 Therefore,
1
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Vurma (El ve Ayakla)
1
3
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Beceri ParkurlarıilevedışOyunlar
2 Gümrük
2
2 Through
2
2this law, a 2systematization
2
3 has 4been
ticarete konu olan eşyanın Türkiye
Bölgesine girişinden
başlayıp,
eşyaya9uygulanacak
subject9 to
Toplam
Saat
12 12 created
12 beginning
12 9 with12commodities
12 12
TOPLAM
SAAT
4
4
5
4
5
5
5
5
5
5
5
5
5
4
5
5
5
5
4
21
111
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
çap,
deri
kıvrımlevels
kalınlığı
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like çevre
all other ve
taxes,
compalsive
such as ölçümleri uytahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
çıkan sonuçlar
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan gulanmış,
by General Directorate
of Customsistatistiksel
as a part of olarak analiz
1
Çocukların fiziksel
belirlenebilmesi
Bugelişimlerinin
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
edilmiş
ve aşağıda
tablolar
halinde sunulmuştur.
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes over
için boy, kilo, kulaç
uzunluğu,
oturma yüksekliği,
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
BULGULAR
114
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:255 K:553
Jel of
Kodu:
I00-I12-20
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 2: Çalışma Grubu (n=35) ve Kontrol Grubunun (n=35) Ön-Son Test
GÜMRÜKOrtalamaları
VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ve Farkları
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Grup içi
Grup içi
Gruplar arası
Ort
±
SD
p
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER fark
Boy (cm)
Kilo (kg)
Kulaç uzunluğu
(cm)
Grup
Ön-test
Son-test
EG
105.25 ± 6.05
114.77 ± 7.17
CG
107.30 ± 5.42
EG
2
9.51±1.93
CUSTOM DUTIES
112.80 ± 5.10
5.50±1.93
.000*
.000*
2
KILINÇ
YURTSEVER3.000*
17.12 ± 3.21 Selin
21.06
± 2.60, Hatice
3.93±1.56
-4.0143
.000*
.0486
.900
-5.2571
.000*
.000*
CG Bayar18.42
± 2.66Sosyal
22.40
± 2.75
3.98±1.64
Celal
Üniversitesi
Bilimler
Ens.kg
Mali Hukuk
Programı Yüksek
Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
EG
102.12 ± 6.39
112.58 ± 6.87
10.45±2.02
.000*
CG
104.38 ± 5.96
109.58 ± 4.85
5.20±2.36
.000*
EG
6.43 ± 0.47
7.76 ± 0.44
1.32±.12
.000*
CG
6.78 ± 0.45
8.10 ± 0.55
1.31±.25
.000*
EG
8.30 ± 0.80
9.79 ± 0.82
1.49±.21
.000*
CG
7.92 ± 0.51
9.34 ± 0.51
1.42±.17
.000*
Gruplar
arası, p
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
nedeniyle,
bu ±eşyanın
from
the movement of
commercial commodities
.000*
58.38 ± 3.00
63.14
3.30
4.75±1.66
Oturma yüksekliğieşyanınEGyer değiştirmesi
.000*
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based -2.8943
on those
(cm)
.000*
± 2.42 yanında
60.94
± 2bir
1.86±.84
sosyalCG
ve mali 59.08
fonksiyonlarının
önemli
commodities’quantity
and value. It is are a kind of
dış ticaret
olan ±
bir1.41
vergi
tariff
that is a foreign.026**
trade and economic policy
EG ve ekonomi
15.32 ±politikası
1.40 aracı
15.99
.67±1.71
Beden Kitle
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social
and
.000*
-1.4587
2
İndeksi (kg/m ) dolaylıCG
bir vergi15.95
türü olan
gümrük 17.61
vergisi, ±gelir
fiscal
functions. Since.000*
they are not collected on
± 1.50
1.87ve
1.65±1.48
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın
gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
* p<0.01
** p<0.05
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Tablo 3: Çalışma
Grubu
ve Bu
Kontrol
(n=35)
Ölçümleri
kanun kapsamı
dışında(n=35)
tutulmuştur.
nedenle, Grubunun
duties are excluded
fromÇap
this law.
Therefore, Ön-Son
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Test Ortalamaları
ve Farkları
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated
by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Grup içi
Grup içi
Gruplar
işlemlerin
göre
bir Son-test
sistematik
international trade entering customs
territories
of fark
Grup sırasınaÖn-test
Gruplar
arası
Ort
±
SD
p
arası, p
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük EG
vergisinde
de
zorunlu
aşamalar
olan
tarh,
Like
all
other
taxes,
compalsive
levels
such
as
.000*
25.47 ± 1.89 27.58 ± 1.85
2.10±1.09
assessment, accrual and collecting are -.3714
regulated
Biacromial (cm) tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
.126
.000*
CG
26.64
±
1.71
28.38
±
1.68
1.73±.90
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate
of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
.000*process
EG
19.66
± Öğrencisi
1.22
21.62
± 1,26 tarafından
1.96±.15
Programı
Yüksek
Lisans
Selin KILINÇ
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
Biiliac (cm)
-.0600
.473
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan
uyuşmazlıkların
customs
duties has .000*
a different form from the
CG
20.58
± 0.94
22.48 ±çözüm
0.85
1.90±.46
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
± 1.45
± 1.47
2.16±.19
yapıya EG
sahiptir. 20.67
Gümrük
vergisi 22.83
uyuşmazlıkları
have
to be resolved.000*
administratively in the first
Bitrochanter (cm)öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
-.1171
.082
place. However, in the case of disputes not
being
.000*
CG
21.65
±
1.29
23.70
±
1.32
2.04±.34
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargı
yoluna
.000*
EG
25.68
± 3.başvurulabilmektedir.
79 27.92 ± 3.72
2.24±.38
Chest (cm)
.454
Key words: Custom, Custom Duties,-.0686
Custom
.000*
24.42Gümrük,
± 2.68 Gümrük
26.60 ±Vergisi,
2.65
2.18±.38
AnahtarCGKelimeler:
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Humerus (cm)
Femur (cm)
* p<0.01
** p<0.05
115
-.0114
.808
-.0743
.116
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:255 K:553
Jel of
Kodu:
I00-I12-20
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 4: Çalışma Grubu (n=35) ve Kontrol Grubunun (n=35) Çevre Ölçümleri Ön-Son
GÜMRÜK
UYUġMAZLIKLARININ
TestVERGĠSĠ
Ortalamaları
ve Farkları
Grup
EG
Head (cm)
Shoulder(cm)
Chest (cm)
2
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Grup içi
Grup içi
Gruplar arası fark
Ort
±
SD
p
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES
OVER
Ön-test
Son-test
1.18±.20
.000*
49.88 ± 1.52
51.07 ± 1.52
CG
50.94 ± 1.40
EG
66.94 ± 4.03
.000*
52.10 ± 1.39
1.16±.22
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
.000*
69.60 ± 4.34
2.66±.92
CUSTOM DUTIES
Gruplar
arası, p
-.0229
.659
-.4486
Celal Bayar
Üniversitesi
Bilimler
Ens. Mali Hukuk
Programı Yüksek
.000*Lisans Öğrencisi
CG
64.75
± 3.29 Sosyal
66.97
± 3.22
2.21±1.06
.064
EG
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
56.02 ± 4.31
58.16 ± 4.24
2.14±.51
.000*
.1457
.000*
CGGümrük54.91
± 3.30
3.19
2.28±.45
Özet:
vergisi,
gümrüğe57.20
tabi ±
olan
ticari
Abstract:
Custom duty
is a kind of tariff arising
eşyanın
yer
değiştirmesi
nedeniyle,
bu
eşyanın
from
the
movement
of commercial commodities
.000*
EG
53.21 ± 4.12 55.28 ± 4.42
2.07±1.34
subject to customs which is based .9886
on those
Abdominal (cm) miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
.000*
CGve mali54.15
± 4.11 yanında
57.21 ±önemli
3.87 bir
3.06±1.76
sosyal
fonksiyonlarının
commodities’quantity
and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
EG Aynı 55.52
± 4.31
± 4.47
.98±.52
türüdür.
zamanda
harcamalar56.51
üzerinden
alınan
instrument
in addition.000*
to its economic, .1286
social and
Hip (cm)
dolaylı
bir
vergi
türü
olan
gümrük
vergisi,
gelir
ve
fiscal
functions.
they are not collected on
.000*
CG
53.74 ± 4.14
54.85 ± 4
1.11±.63 Since
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
17.23 ± 2.02dış ticarete
18.56 ±
1.78olan
vergiEGtürü olmadığından,
konu
an 1.33±.68
indirect tariff on .000*
expenditures, custom duties
Biceps (cm)
-.1543
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities
subject
,000*
CG
16.55
±
1.26
17.73
±
1.38
1,18±,72
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
UsulEG
Kanunu 16.82
(VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second
tax procedural law, custom
± 1.31
17.81 ± 1.32
,99±,35item of ,000*
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. -.3543
Therefore,
Forearm (cm)
,000*of custom duties are
CG vergilerinin
16.23usul
± 1.24
16.87esasları
± 1.22
,63±,27and practises
gümrük
ve uygulama
4458
procedures
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
,000*
EG
32.12 ± 3.10 34.04 ± 2.86
1,91±1,55
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization .6057
has been
Thigh (cm)
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with
commodities subject to
,000*
CG
31.59 ± 2.52 34.11 ± 3.99
2,52±3,19
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
,000*
EG
22.60
23.85olduğu
± 1.44gibi
-1,25±,42
oluşturulmuştur.
Diğer± 1.41
tüm vergilerde
Turkey
and continuing
with operation sequence.
Calf (cm)
.2057
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels
such as
,000*
CG
22.69 ± 1.37 24.16 ± 1.51
-1,46±,56
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
* p<0.01
**
p<0.05
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
116
.217
.010**
.356
.362
.000*
.317
.090
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:255 K:553
Jel of
Kodu:
I00-I12-20
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 5: Çalışma Grubu (n=35) ve Kontrol Grubunun (n=35) Deri Kıvrım Kalınlığı ve %
UYUġMAZLIKLARININ
Yağ GÜMRÜK
ÖlçümleriVERGĠSĠ
Ön-Son test
ortalamaları ve farkları
Biceps (mm)
Triceps (mm)
Chest (mm)
Grup içi
Grup içi
Gruplar arası fark
Ort
±
SD
p OVER
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES
Grup
Ön-test
Son-test
EG
7.77 ± 2.19
7.55 ±1.75
-.22±.85
CUSTOM DUTIES
.135
Gruplar
arası, p
1.7429
.000*
1.9000
Celal
Üniversitesi
Bilimler
Ens. Mali1.14±1.77
Hukuk Programı .001**
Yüksek Lisans Öğrencisi
CG Bayar9.82
± 2.14 Sosyal
10.96
± 2.66
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
.000*
EG
.000*
7.94 ± 2.03
1.52±1.91
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
.000*
10.33 ± 2.20
9.57 ± 1.95
-.76±.82
EG
8.52 ± 2.76
CG
2
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
6.42 ± 1.26
8.35 ±1.99
-.16±1.09
.370
.000*
1.6171
± 2.90
± 3.24
1.44±1.66
Özet:CG
Gümrük 7.78
vergisi,
gümrüğe 9.23
tabi olan
ticari
Abstract: Custom .000*
duty is a kind of tariff arising
eşyanın
nedeniyle,
eşyanın
from the movement.473
of commercial commodities
EGyer değiştirmesi
9.16 ± 2.44
9.28bu± 1.88
-.11±.93
subject to customs which is based 2.2629
on those
.000*
Abdominal (mm) miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
.000*
9.73 ± 3.10 yanında
12.10önemli
± 3.44bir 2.37±2.45
sosyalCG
ve mali fonksiyonlarının
commodities’quantity
and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
EG
7.39 ± 2.14
7.35 ± 1.74
.04±.71 in addition
.744
instrument
to its economic, 1.8114
social and
.000*
Suprailiak (mm) türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
dolaylıCG
bir vergi6.80
türü ±
olan
gümrük
vergisi,
gelir
ve
fiscal
functions.
Since
they are not collected on
.000*
2.25
8.57 ± 3.08
1.77±2.22
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
.011**
6.30 ± 2.30
6.77 konu
± 1.62olan
.47±1.04
vergi EG
türü olmadığından,
dış ticarete
an indirect tariff on
expenditures, custom duties
.001**
1.4600
Supscapula (mm) eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities
subject
.000*
CG
6.79
±
2.25
8.72
±
2.99
1.93±2.13
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu
ikinci maddesine
the second item of.428
tax procedural law, custom
EG (VUK)’nun
15.53 ± 3.19
15.28 ± göre
2.76bu -.25±1.89
.000*
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. 2.0657
Therefore,
Thigh (mm)
.000* of custom duties are
CGvergilerinin
13.98
± 3.48
15.79
± 3.59
1.80±1.28
gümrük
usul
ve uygulama
esasları
4458
procedures and practises
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
EG
13.88 ± 2.44 14.04 ± 2.82
.16±1.17
.419
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization 1.1343
has been
.001**
Calf (mm)
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with commodities subject to
.000*
CG
12.16 ± 2.17 13.46 ± 2.41
1.29±1.60
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
%Fat (mm)
EG
20.61
3.30
20.38olduğu
± 2.75
-.22±1.19
.265with operation sequence.
oluşturulmuştur.
Diğer ±tüm
vergilerde
gibi
Turkey and continuing
.000*
2.8954
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels
such as
.000*
CG
20.52 ± 3.40 23.18 ± 4.20
2.66±3.04
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
* p<0.01
**
p<0.05
boy
ölçüm
ortalamasının
farkı iseto 9,51±1,93 cm
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm olarak
customs belirlenmiştir.
duties has a different form from the
TARTIŞMA süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Hareket
place. However,
in the case
of disputes notçalışma
being
eğitimi
uygulanan
grubu çoAncak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Bu araştırma, 4-6
yaş grubu
okul
öncesi
dönem
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
cuklarda yıllık boy uzaması1 ortalama 9 cm
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
çocuklarında uygulanan hareket eğitimi progAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, iken
Disputes
hareket eğitimi programı uygulanmayan
Uyuşmazlıkları üzerine etkisini
ramının vücut Gümrük
kompozisyonu
ve sağladığı desteği belirleyebilmek amacı ile
yapılmıştır. Çalışmamızdan elde edilen bulgular
doğrultusunda iki grup arasındaki farklılıkları belirlemek için yapılan test sonuçlarına göre, kontrol
grubunun ön-son test boy ölçüm ortalamasının
farkı 5,50±1,93 cm, çalışma grubu ön-son test
kontrol grubunda yılık boy uzaması ortalama
5 cm olarak görülmektedir. Sonuçta, hareket
eğitimi alan çocukların boy uzamasının, kontrol
grubundaki yıllık olağan uzamalarının yanı sıra,
pozitif etkilenerek olağanın üzerinde bir gelişim
sergiledikleri gözlenmektedir. Dolayısıyla, bir
yıllık süreç içerisinde uygulanan hareket eğitimi
117
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:255 K:553
Jel of
Kodu:
I00-I12-20
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
programının çocuklarda boy gelişimini olumlu
boy ortalamasını 111 cm, kilo ortalamasını 19.36
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
etkilediği söylenebilir.
kg olarak tespit etmiştir. Odabaş ve arkadaşları
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
(1998),YOLLARI
3–6 yaş grubu
çocukların fiziki yapılarının
Gruplar arası, ön-son test kilo ölçümleri ortaladeğerlendirilmesi
ilgili yaptıkları çalışmada 98
SOLUTIONS
TO DISPUTESileOVER
malarının farklarının ADMINISTRATIVE
farkı arasında anlamlılık
çocuğu ölçmüşler ve 3–4 yaş kız çocuklarının
CUSTOM DUTIES
tespit edilememiştir (p>0,05). Çalışmamızda
ağırlık ortalamalarını 14.2 kg, erkek çocuklarda
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
gruplar içerisinde ön-son test farkı bulunmasına
ise ağırlık ortalamalarını 15.74 kg olarak, 5–6
2
Celal
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
rağmen gruplar arası
farkın
olmaması
çocukların
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü
yaş kız
çocuklarının
ağırlık ortalamalarını 17.63
bu dönemde 4-5 kg’lık artışlarla olağan gelişimkg, erkek çocuklarının ağırlık ortalamalarını 19.8
Özet: Gümrük
vergisi, gümrüğe
olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
lerini sürdürdüğünü
ve kilonun
harekettabieğitimi
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın kg
from
the movement
of commercial commodities
olarak
belirlemişlerdir.
miktarı veya değeri üzerinden
alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
programından etkilenmediğini
göstermektedir.
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
gruplar
arası,
ön-son test kudış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi Araştırmamızda,
tariff that is a foreign trade
and economic
policy
Uluslararası standart
göre
5 yaşüzerinden
çocuklatürüdür.normlara
Aynı zamanda
harcamalar
alınan
instrument in addition to its economic, social and
uzunluğu,
oturma
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve laç
fiscal
functions. Since
they are yüksekliği
not collected onve beden kitle
rında minimum boy
ortalaması
minimum
kurumlar
vergisi gibi103
belirlicm,
aralıklarla
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
arasında
çalışma
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan indeksi
an indirectölçümleri
tariff on expenditures,
custom
duties grubu lehine
kilo ortalaması 14
kg, gümrüğe
maksimum
boybirortalaması
eşyanın
geldiği anda
defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
farklılık
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi istatistiksel
to foreign trade açıdan
arrive at theanlamlı
custom. According
to olduğu tespit
116 cm, maksimum
kilo (VUK)’nun
ortalaması
kg, 6 yaş
Usul Kanunu
ikinci25
maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
(p<0,01).
elde edilen
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, edilmiştir
duties are excluded
from Araştırmamızdan
this law. Therefore,
çocuklarında minimum
boy ortalaması 108 cm,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sonuçlara
göre hareket eğitimi programının boy
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
minimum kilo ortalaması
16 kg, maksimum boy
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
uzunluğunu
olumlu etkilediği gibi boy uzunlugirişinden başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
ortalaması 125 Bölgesine
cm,
maksimum
kilo
ortalaması
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik ğunun
international
entering customs
territories
of yüksekliğini
bir trade
komponenti
olan
oturma
oluşturulmuştur. Diğer
tüm vergilerde 1996,
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
27 kg olarak belirlenmiştir
(Crawford,
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, ve
Likekulaç
all otheruzunluğunu
taxes, compalsive levels
such as
da olumlu
etkilendiği
ve tahsil
aşamaları
Gümrük 2001,
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Docherty, 1996,tahakkuk
Douglas,
1998,
Martin,
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan söylenebilir.
by General Directorate
of Customs
as a part kontrol
of
Çalışma
grubunda
grubuna
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Martin, 1996). Gümrükler
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customsdaha
Law. Resolution
process
of disputes over Bu durumun
oranla
fazla artış
gözlenmiştir.
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
uzamasına
gerçekleşen kol
Yapılan birçok çalışmada,
alanbir boy
süreci, diğer düzenli
vergilerde spor
oluşan eğitimi
süreçten farklı
process
of other taxes. bağlı
Customsolarak
duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
üstcasebeden
uzunluğundaki
artıştan
ve spor eğitimi almayan
benzer
çocuklarının
öncelikle idari
aşamadayaş
çözümlenmek
zorundadır. boyundaki
place. However,ve
in the
of disputes
not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
kaynaklandığı düşünülmektedir.1 Yine bu sonuçlar
boy ve kilolarında
spor eğitimi
lehine
uyuşmazlıklarda
yargı yolunaalanlar
başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
boy uzamasının hareket eğitimi alan
anlamlı farklılıklar
belirlemişlerdir
Anahtarolduğunu
Kelimeler: Gümrük,
Gümrük Vergisi, ışığında,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
grup lehine olması ve kilo artışında gruplar ara(Brehman ve Kliegmen 1994, Kalkavan ve Çolak
sında herhangi bir anlamlı farkın bulunmaması
1999, Watts ve ark. 2003, Kerkez 2006, Özbar
beden kitle indeksinin hareket eğitimi alan grup
ve ark. 2004, Kayapınar ve ark. 2004).
lehine anlamlı çıkmasını beklenen bir sonuç
Müniroğlu (1995), bazı motor özelliklere etki
haline getirmiştir. Dolayısıyla uygulanan hareket
eden faktörleri belirlemek amacıyla yaptığı çaeğitimi programı çocuklarda aşırı kilo alımını
lışmada 4 yaş çocukların boy ortalamasını 106
cm, kilo ortalamasını 17.24 kg, 5 yaş çocukların
118
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:255 K:553
Jel of
Kodu:
I00-I12-20
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
engellemekte ve çocukların sağlıklı bir fiziki
grubu çocuklarda çap ölçümleriyle ilgili çok fazla
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
yapıya sahip olmalarını sağlamaktadır.
çalışma yapılmamış olmasına rağmen elde edilen
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI1 verilerle, çalışmamızdan elde
araştırmalardaki
Çocukların beden ölçüleri ve yapısının motor
edilen
ölçümüOVER
verileri paralellik gösterdiği
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TOçap
DISPUTES
yeterlilikle ilişkili olduğunu
ortaya koyan birçok
belirlenmiştir (Odabaş ve ark. 1998, Kayapınar
çalışma yapılmıştır ve bu çalışmaların CUSTOM
araştır- DUTIES
ve ark. 2004).
Selinolduğu
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
mamızın bulgularını destekler nitelikte
2
Celalve
Bayar
Sosyal Bilimler
Ens. MaliGruplar
Hukuk Programı
Öğrencisi
belirlenmiştir (Odabaş
ark.Üniversitesi
1998,
Erman
ve ark.
arasıYüksek
baş Lisans
çevresi,
omuz çevresi göğüs
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
1998, Hoos 2003, özbar ve ark. 2004, Kayapınar
çevresi, kalça çevresi biceps çevresi uyluk çevresi
Özet: Gümrük
vergisi, gümrüğe
tabi kırsal
olan ticari ve
Abstract:
Custom dutyölçümlerindeki
is a kind of tariff arising
ve ark. 2004). Reyes
ve arkadaşları
(2003),
calf çevresi
karşılaştırmaya
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya değeri
alınan,
ekonomik, bakıldığında
subject to customs
which is based
on those
kesimde ve şehirde
yaşayan
6-9üzerinden
yaş arası
çocuklar
istatistiksel
açıdan
farklılık bulunasosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
üzerinde yaptıkları
çalışmada,
kırsal aracı
kesimdeki
karın
çevresi ve önkol
dış ticaret
ve ekonomi politikası
olan bir vergi mamıştır
tariff that is (p>0.05).
a foreign tradeAncak,
and economic
policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
kızların beden kitle
indeksi
ön-son
ortalamaları
arasında
dolaylı
bir vergi ortalamasını
türü olan gümrük 16.1±1.9
vergisi, gelir ve çevresi
fiscal functions.
Sincetest
they ölçüm
are not collected
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
kg/m2, erkeklerin
beden
kitle indeksi
anlamlı
farklılık
olduğu bevergi
türü olmadığından,
dış ortalamasını
ticarete konu olan istatistiksek
an indirect tariff açıdan
on expenditures,
custom
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
16.4±1.6 kg/m2,olmak
şehirde
yaşayan Gümrük
kız çocukları(p<0,05).
üzere alınmaktadır.
vergileri, Vergi lirlenmiştir
to foreign trade arrive
at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
nın beden kitle kanun
indeksi
ortalamasını
16.8±2
kg/
kapsamı
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Araştırmamızda
hareket eğitimi uygulanan grugümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
m2, erkeklerin beden
kitle
indeksi
ortalamasını
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
bun
karın çevresi ile hareket eğitimi almayan
dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
16.5±1.8 kg/m2ile
olarak
tespit etmişlerdir.
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak grubun
created beginning
commodities
subject kontrol
to
karın with
çevresi
arasında
grubuna
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Diğer tüm vergilerde
olduğu gibi yönelik
Turkey andanlamlı
continuing bir
with operation
sequence.
Yapılan literatüroluşturulmuştur.
taraması sonucunda
okul öncesi
farklılık
görülürken, önkol
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
dönem çocuklarına yönelik Türkiye’de 4-6 yaş
çevresi ile hareket eğitimi almayan grubun önkol
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk yönelik
Genel ilişkin
Müdürlüğü
tarafından,
Gümrük çevresi
Customs arasında
and Economy
Ministry
according
to
grubunda fizikselGümrükler
uygunluğa
yeterli
düzeydeney
grubuna
anlamlı
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm bir
customs
duties has
a different form from
de norm çalışmalarına
rastlanamamıştır.
Ancak
farklılık
belirlenmiştir.
Bu the
durum, hareket
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
literatür taramasından
elde edilen
çalışeğitimi
grupta aktivite
yapıya sahiptir.
Gümrüksonuçlar,
vergisi uyuşmazlıkları
have to bealmayan
resolved administratively
in the first yetersizliğine
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
mamızdan elde Ancak
edilen boy,
kulaç uzunluğu,
olarak karın
çevresinde
genişleme olmuş
idari kilo,
aşamada
çözümlenemeyen bağlı
solved administratively,
legal
action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
oturma yüksekliği ve beden kitle indeksi verileri
olabileceğini
göstermekle
birlikte
Key words: Custom,
Custom Duties,
Customhareket eğitimi
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
ile paralellik göstermektedir.
programının kassal gelişimi arttırarak çalışma
Gümrük Uyuşmazlıkları
grubunda önkol çevresini olumlu etkileyebileÇalışma ve kontrol gruplarında, ön-son test çap
ceğini ortaya koymaktadır.
ölçümleri ortalamalarının farklarının farkı arasında
anlamlılık tespit edilememesinin (p>0.05), 4-6
Yapılan literatür taraması sonucunda; 4-6 yaş grubu
yaş grubu çocukların doğal gelişimini sürdürüçocuklarda, çevre ölçümleriyle ilgili çok fazla
yor olmasından kaynaklandığı düşünülmektedir.
çalışma yapılmamış olmasına rağmen, ulaşılan
Yapılan literatür taraması sonucunda 4-6 yaş
araştırmalardaki verilerle, çalışmamızdan elde
119
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:255 K:553
Jel of
Kodu:
I00-I12-20
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
edilen veriler paralellik göstermektedir (Odabaş
arasında anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Yağ
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
ve ark. 1998, Kayapınar ve ark. 2004).
oranının çalışma grubunda sabit kalırken, kontrol
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
grubunda
arttığı belirlenmiştir.
Buna bağlı olarak,
Çalışma grubu ön-son-test biceps, chest, abdominal,
uygulanan
hareket eğitimi
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVERprogramının çocukların
suprailiak, thigh ve calf
deri kıvrım kalınlığı ve
yağlanma oranını azalttığı söylenebilir.
CUSTOM DUTIES
%yağ ortalamaları arasında anlamlı bir farklılık
3
Selinön-son
KILINÇ2, Hatice
bulunamamıştır (p>0.05). Gruplar arası,
OkulYURTSEVER
öncesi dönem
çocuklarına yönelik olarak
Bayar Üniversitesi
Bilimler Ens. Maliyapılan
Hukuk Programı
Yüksek
Lisans Öğrencisi
test biceps, triceps,2 Celal
supscapula,
chest,Sosyal
abdominal,
hareket
eğitimi
aktiviteleri bir yandan
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
suprailiak, thigh, calf deri kıvrım kalınlığı ve
çocukların sağlıklı büyümelerini sağlarken bir
Gümrük vergisi,
gümrüğe
tabi olan ticari yandan
Abstract: da
Custom
duty is aileriki
kind of tariff
arising
%yağ ölçümleriÖzet:
ortalamaları
arasında
istatistiksel
onların
yaşantılarında
fiziksel
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı anlamlı
veya değeridüzeyde
üzerinden bulunmuşalınan, ekonomik, aktivite
subject toalışkanlığı
customs whichkazanmalarına
is based on those yardımcı olaolarak farkların farkı
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
tur (p<0,01). Budışanlamlı
farklılıklar
Okul
öncesi
programlarında
hareket
ticaret ve ekonomi
politikasısonucunda,
aracı olan bir vergi caktır.
tariff that
is a foreign
tradeeğitim
and economic
policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
hareket eğitimi almayan
kontrol
grubunda
aktivite
gibi Since
fiziksel
dolaylı bir vergi
türü olan
gümrük vergisi,
gelir ve eğitimi
fiscal functions.
they areaktivitelere
not collected on yer verilmesi
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
yetersizliğine bağlı
deri kıvrım
aktivitelere
ayrılan
zamanın
arttırılması
vergiolarak
türü olmadığından,
dış kalınlığında
ticarete konu olan ve
an bu
indirect
tariff on expenditures,
custom
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
ve %yağ oranında
söyleyebiliriz.
bir According
gerçektir.
olmakartış
üzereolduğunu
alınmaktadır. Gümrük
vergileri, Vergi gerekliliği
to foreign tradetartışılmaz
arrive at the custom.
to Ayrıca ülkeUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
okul
öncesi
çocuklarında fiziksel
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, mizde
duties are
excluded
from dönem
this law. Therefore,
Yapılan birçok bilimsel
çalışmada, spor yapmayan
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
aktivitenin
önemini vurgulamaya yönelik yapılan
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
çocuklara göre spor
yapan çocukların daha düşük
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
araştırmaların
süresinin uzatılması ve konularının
Bölgesinesahip
girişinden
başlayıp, eşyaya
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
vücut yağ yüzdesine
oldukları
tespit
edilişlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik derinleştirilmesi
international trade entering
customs territories of
gerekmektedir.
oluşturulmuştur.
tüm vergilerde
miştir (Odabaş ve
ark. 1998,Diğer
Erman
ve ark. olduğu
1998,gibi Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk Kayapınar
ve tahsil aşamaları
Gümrük
ve Ticaret KAYNAKLAR
assessment, accrual and collecting are regulated
Ziyagil ve ark. 1999,
ve ark.
2004).
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
of
disputes
over
4-18 yaş arasında
525
çocuğa
uygulanan
testALPAR,
R.,
(2001).
Spor
Bilimlerinde
UygulatüretilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
ler sonucunda obezitenin
fiziksel
uygunluğun
malı
İstatistik,
Nobelduty
Yayın
Dağıtım, Ankara
süreci, diğer vergilerde
oluşan
süreçten farklı bir
process
of other
taxes. Customs
disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
azalmasında büyük
olduğu ortaya
önceliklepay
idari sahibi
aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
R. E.,
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen BREHMAN,
solved administratively,
legalKİELGMEN,
action can be taken. R. M., (1994).
konulmaktadır.uyuşmazlıklarda
Fiziksel uygunluk
seviyesinin
1
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
of Pediatrics,
II. Custom
Ed., W. B. Saunders
Key Essential
words: Custom,
Custom Duties,
düşüklüğü devam
ettiği
süreceGümrük,
yetişkinlik
Anahtar
Kelimeler:
Gümrük döVergisi,
Disputes
Company, Philadelphia
Gümrük Uyuşmazlıkları
neminde kardiovasküler problemlerin ortaya
çıkabileceğini vurgulayarak, çocukların fiziksel
uygunluk çalışmalarına yönlendirilmeleri gerektiği belirtilmektedir (Kalkavan ve Çolak 1999).
Çalışma grubu yağ ölçümlerinde ön test son test
arasında herhangi bir farklılık bulunamamışken,
kontrol grubu yağ ölçümlerinde ön test son test
CRAWFORD, S. M., (1996). Antropometry,
Measurement in Pediatric Exercise Science,
Ed: Docherty, D., p. 17-86, Human Kinetics,
USA
DOCHERTY, D., (1996). Measurement in Pediatric Exercise Science, Human Kinetics, USA
120
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:255 K:553
Jel of
Kodu:
I00-I12-20
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
DOUGLAS, N. H., ALAN, C. L., (1998). Measu- MARTİN, E. H., (2001). The Effect of a Masterry
rement and EvaluationGÜMRÜK
in PhysicalVERGĠSĠ
EducationUYUġMAZLIKLARININ
Motivational Climate Motor Skill Intervention
1
and Exercise Science, 3rdĠDARĠ
EditionAġAMADA ÇÖZÜM
onYOLLARI
Student Achievement
and Behavior in a
Physical
Education Setting, Auburn
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS Naturalistic
TO DISPUTES
OVER
ERMAN, A., ÖZER, K.,
PINAR, S., ODABAŞ,
University, Doctor of Education, Umi, USA
CUSTOM
İ., TAVACIOĞLU, L., (1998). 6-10
Yaş DUTIES
YURTSEVER
Çocuklarının Reaksiyon SüresiniSelin
(RS)KILINÇ
Etki-2, Hatice
MARTİN,
A. D.,3 WARD, R., (1996). Body ComBayar Üniversitesi Sosyal
Bilimler Ens. Mali Hukuk
Programı Measurement
Yüksek Lisans Öğrencisi
leyen Motorik2 Celal
ve Antropometrik
Özelliklerin
position
in Pediatric Exercise
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
İncelenmesi, Spor Araştırmaları Dergisi, Cilt
Science, Ed: Docherty, D., p. 87-128, Human
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract:
CustomUSA
duty is a kind of tariff arising
2, Sayı 1, Nisan
Kinetics,
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli
commodities’quantityS.,
and (2005).
value. It is are
a kind of
HOOS M.B., PLASQUI
G., GEVRER
W.J.,bir MENGÜTAY,
“Çocuklarda
Hareket
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
WESTERPtürüdür.
K.R.,Aynı(2003).
Activity
Gelişimi
ve toSpor”,
Morpa
Yayınları,
zamanda Physical
harcamalar üzerinden
alınan
instrument
in addition
its economic,
social Kültür
and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Level Measured
Doubly
Labeled
İstanbul
kurumlar by
vergisi
gibi belirli
aralıklarla Water
alınan bir
regular
basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Accelerometry
Children,
Apply
Physiol.
eşyanınin
gümrüğe
geldiği anda
bir defaya
mahsus
are collected only once when commodities subject
Anaokullarına
Devam
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi MÜNİROĞLU
to foreign trade arriveS.,
at the(1995).
custom. According
to
Aug. 89(6):624-6,
Epub
Usul Kanunu
(VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Eden
4-5 Yaş
Grubu
Motor Gekanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties
are excluded
from
this law.Çocukların
Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
KALKAVAN, A.,
ÇOLAK, H., (1999). “Bazı Telişim Düzeylerine etki Eden Bazı Faktörler
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
mel FizikselBölgesine
ve Motorik
Özelliklerin Kız ve
Üzerine Bir Araştırma, Doktora Tezi, Ankara
girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
sırasına
göre Gelişmesi”,
bir
sistematik
international
trade entering
territories
of
Erkeklerde işlemlerin
4-20 Yaşlar
Arasında
Üniversitesi
Fen customs
Bilimleri
Fakültesi
ev Ekonooluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde
de zorunlu
aşamalar
tarh,
Likemisi
all other
taxes, compalsive
levels such
as
Gazi Üniversitesi
Beden
Eğitimi
ve olan
Spor
anabilim
Dalı, Çocuk
Gelişimi
Bölümü,
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by Danışman
General Directorate
of Customs
as a part
of
Bilimleri Dergisi
Prof.
Dr. Mine
Mangır
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution process of disputes over
türetilmiĢtir.
vergisinden doğan
çözüm ODABAŞ,
customs dutiesİ.,has
a differentB.,
form
from the M., YORUÇ,
KAYAPINAR, Gümrük
F.Ç.,
ÖZBAR,
N.,uyuşmazlıkların
(2004). “The
YAVUZ,
ASLAN,
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Effect Of Movement
Education
AYDIN,
M., DÖNMEZ,
yapıya sahiptir. Gümrük
vergisi Program
uyuşmazlıkları
haveM.,
to be
resolved administratively
in the firstN., (1998). 3-6
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Implemented
Physical
Yaş
Grubu Çocukların
Ancak In Preschool
idari
aşamadaOn çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal action canFiziki
be taken.Yapı Değerlen1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Characteristics of Chıldren”, The TSSA 8.
SporCustom
Araştırmaları
Dergisi, Cilt 2,
Keydirmesi,
words: Custom,
Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Internatıonal
Sports
Scıences Congress, NoSayı 1, Nisan
Gümrük
Uyuşmazlıkları
vember 17-20 Antalya
ÖZBAR N., KAYAPINAR F.Ç., PINAR S., KAKERKEZ Fİ., (2006). Oyun ve Egzersizin Yuva
RAKAŞ Ş., (2004). “The Characteristics of
ve Anaokuluna giden 5-6 Yaş Grubu ÇocukPhysical and Antropometric Development of
larda Fiziksel ve Motor Gelişime etkisinin
Kindergarden Children, A Year Pilot Study”,
Araştırılması, Doktora tezi, Karadeniz teknik
The 10th ICHPER-SD Europe Congress and
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
121
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:255 K:553
Jel of
Kodu:
I00-I12-20
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
The TSSA 8th International Sports Science WATTS, P.B., JOUBERT, L.M., LİSH, A. K.,
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
MATS, J. D., WİLKİNS, B., (2003). AntCongress, November 17-20
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI1of Young Competitive Sport
hropometry
ÖZER K., (2013). Fiziksel Uygunluk, Nobel
Climbers,OVER
Br Journal Sport Medicine,
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS Rock
TO DISPUTES
Akademik Yayıncılık
Eğitim Danışmanlık
37, 420-4
CUSTOM DUTIES
Tic. Ltd. Şti, 4. Baskı, Nisan
3
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
ZİYAGİL,
M.A.,
ZORBA, E., BOZATLI, S.,
REYES M.E.P., TAN
S.K.,
MALİNA
M.R.,
(2003).
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk
Programı Yüksek Lisans
Öğrencisi 6-14 Yaş Grubu
İMAMOĞLU,
O., (1999).
3
Celal
Bayar Üniversitesi
Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Urban-Rural Contrast in The
Physical
Fitness
Çocuklarda Yaş, Cinsiyet ve Spor Yapma
of School Children in Oaxaca Mexico, AmeÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract:
Custom duty is Sürat
a kind ofve
tariff
arising
Alışkanlığının
Anaerobik
Güce Eteşyanın
yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
rican Journal
of Human
Biology
15:800-813
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject
customs Bayar
which isüniversitesi
based on those beden Eğitimi
kisi,to Celal
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
vethatSpor
Bilimleri
Cilt 3, Sayı 3, s.
ROBERGS R.A.,
ROBERTS
dış ticaret
ve ekonomi S.O.,
politikası(2000).
aracı olan Funbir vergi
tariff
is a foreign
trade andDergisi,
economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
9-18,
Ağustos
damental Principles
oftürü
Exercise
Physiology
dolaylı bir vergi
olan gümrük
vergisi, gelir ve
fiscal
functions.
Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
for Fitness,vergi
Performance
and dış
Healty.
298,
türü olmadığından,
ticarete P
konu
olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
“Vücut Yapısı
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus ZORBA,
are collectedE.,
only(2005).
once when commodities
subject Ölçüm YönMcGraw-Hill
Companies,
USA
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
veofŞişmanlıkla
Başa
Çıkma”, Morpa
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the temleri
second item
tax procedural law,
custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Kültür Yayınları, Yaylacık Matbaası, İstanbul
TAMER, K., (2000).
“Spordausul
Fiziksel-Fizyolojik
gümrük vergilerinin
ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Performansın
Ölçülmesi ve Değerlendirilmesi”,
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük ZORBA,
Through this
a systematization
has been
E.,law,
SAGIN,
Ö., (2013).
Fiziksel Aktivite
Bölgesine
girişinden
başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Bağırgan Yayımevi,
Ankara
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade entering
customs territories
of
ve Fiziksel
Uygunluk,
Fırat Matbaacılık
Ltd.
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
LikeŞti.,
all other
taxes, compalsive
levels such as 3. Baskı, Eylül
Geliştirilmiş
ve Düzeltilmiş
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
122
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
FUTBOLDA PERFORMANSIN TEMEL BELİRLEYİCİLERİNDEN BİRİ:
TOPA SAHİP OLMA (FIFA U-20 DÜNYA KUPASININ ANALİZİ) 1
ONE OF THE MAIN DETERMINANTS OF PERFORMANCE IN
SOCCER: BALL POSSESSION (ANALYSIS OF FIFA U-20 WORLD CUP)
Kemal GÖRAL
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu/Muğla
Öz: Bu çalışma, U-20 FIFA Dünya Kupasında oynanan
maçların topa sahip olma değişkeni açısından analiz
edilmesi amacı ile yapılmıştır. Araştırma verileri,
müsabakaları yayımlayan uluslararası TV kanalından ve FIFA (Fédération Internationale de Football
Association) resmi internet sitesinden elde edilmiştir.
Müsabakalarda, topa sahip olma yüzdeleri, isabetli
şutlar, köşe vuruşu, ofsayt ve maç kazanma sayıları
gibi teknik parametrelerin dağılımları analiz edilmiştir.
Elde edilen veriler SPSS programında kaydedilmiş,
frekans ve yüzde değerleri hesaplanarak yorumlanmıştır.
Galip takımların topa sahip olma yüzdeleri %53.67,
mağlup takımların %46.33 olarak tespit edilmiştir.
Topa sahip olma yüzdesi daha yüksek olan takımlar
maç başına 1.69 gol ortalamasına ulaşırken, bu oran
topa sahip olma yüzdesi daha düşük olan takımlarda
1.23 gol’de kalmıştır. Topa daha fazla sahip olan takımların, atılan şut, isabetli şut, köşe vuruşu ve maç
kazanma sayıları diğer takımlardan önemli ölçüde
fazladır. Sonuç olarak, futbolda performansın temel
belirleyicilerinden biri olan topa sahip olma kriterinin
diğer performans göstergelerini de doğrudan etkilediği
söylenebilir.
Abstract: This study was conducted with the aim of
analyzing the matches played in FIFA U-20 World
Cup in terms of the ball possession variable. The data
used in the study was obtained from international TV
channels telecasting the competitions and the official
website of FIFA (Fédération Internationale de Football Association). Technical parameters such as ball
possession, shots on goal, corner, offside, numbers
of match winning in competitions were examined.
The data obtained in this study was recorded in SPSS
program and interpreted by calculating frequency and
percentage values. The percentage of ball possessions of
winner teams was %53.67, the percentage of defeated
teams was %46.33. While the teams having higher
rates of ball possession reached 1.69 goal averages
per match, this average was found to be 1.23 in teams
having lower rates. Shots on goal, shots, corner kick
and number of wins of the teams having higher rates
of ball possession was found to be significantly higher
than teams having lower rates. It can be concluded
that ball possession, one of the main determinants of
performance in soccer, has direct impact on the other
performance indicators.
Anahtar Kelimeler: Futbol, Dünya Kupası, Topa
Sahip Olma, Analiz
Key Words: Soccer, World Cup, Ball Possession,
Analysis
Doi: 10.17368/UHBAB.2015139481
(1) Sorumlu Yazar: Kemal GÖRAL, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Beden Eğitim Spor Yüksek Okulu Muğla /
Türkiye kgoral1980@yahoo.com Geliş Tarihi / Received: 15.11.2014 Kabul Tarihi / Accepted: 21.01.2015 Makalenin
Türü: Type of article (Araştırma – Uygulama / Research - Application ) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok
/ None “Etik Kurul Raporu Yok - None of Ethics Committee”
123
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:235 K:2211
I00-I12
International Peer-Reviewed
JournalJel
of Kodu:
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
1.GİRİŞ
Saygın, 2012). Bu performans göstergelerinden
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
biri de topa sahip olmadır. Futbolun genel ilkeleri
Maç analizi, antrenörler ve oyuncular için öneme
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
dikkateYOLLARI
alınarak, topa
sahip olma kriteri açısından
sahip olan bireysel ya da grup halindeki eylemlemüsabakalar
analiz OVER
edilebilir. Bu bağlamda, U-20
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
rin kodlanması ve performans verilerinin ortaya
FIFA Dünya Kupasında oynanan maçların topa
CUSTOM
konulması düzeyinde teknik açıdan sportif
dav- DUTIES
sahip olma değişkeni açısından analiz edilmesi
Selin 2003).
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
ranışları tanımlar (McGarry and Franks,
bu çalışmanın amacını teşkil etmektedir.
2
Celal Bayar
Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Maç analizi, müsabaka
süresince
meydana
gelen
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
olayların incelenmesi ve nesnel olarak kaydedilmesi 2.YÖNTEM
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
anlamına gelir. Bu
bir sporcunun müsabakadaki
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın Bu
fromçalışmada,
the movement 2013
of commercial
commodities
yılında
Türkiye’de yapılan
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
verileri üzerine ya
da
topun
etrafındaki
oyuncuların
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir U-20
commodities’quantity
and value.
It is are a kind
of
FIFA Dünya
Kupasında
oynanan
müsabadış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
eylemleri ve hareketlerine
odaklanmış
olabilir
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan kalar
instrument
addition to
its economic,
social and
topain sahip
olma
değişkeni
açısından analiz
dolaylıve
bir Reilly,
vergi türü 2005).
olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
(Carling, Williams
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir edilerek
regular basis
like income
tax and corporate
tax, as incelenmiştir.
farklı
değişkenler
açısından
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
kullanılan
veriler,subject
müsabakaları yaeşyanın analizi
gümrüğe geldiği
anda bir defaya
mahsus Çalışmada
are collected only
once when commodities
Futbolda müsabaka
ve gözlemin
amacı,
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
uluslararası
TVlaw,kanalından
ve FIFA
Usul Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu yımlayan
the second item
of tax procedural
custom
müsabaka ve antrenman
sırasındaki
bilgilerin
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
de Football
Associvergilerinin usul ve
esasları 4458 (Federation
procedures and Internationale
practises of custom duties
are
objektif olarakgümrük
kaydedilmesi
veuygulama
performans
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
sitesinden
ile şeklini
dış ticarete belirlemek
konu olan eşyanıniçin
Türkiye
Gümrük ation)
Throughresmi
this law,internet
a systematization
has beenelde edilmiştir.
parametrelerinin
doğru
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
topacustoms
sahipterritories
olma of
yüzdeleri, atılan
işlemlerin sonuçlar
sırasına elde
göre edilmesidir
bir
sistematik Müsabakalarda,
international trade entering
istatistiksel ve sayısal
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
şutlar,
köşe
vuruşu,
gümrük vergisinde
de zorunlu aşamalar olan
tarh, şutlar,
Like allisabetli
other taxes,
compalsive
levels
such as ofsayt ve maç
(Müniroğlu, 2009).
Maç analizlerinden
elde
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
kazanma
sayıları gibi teknik parametrelerin daBakanlığı’na
bağlı
ayrı rakibin
bir kuruluşhem
niteliğide
olan
by General Directorate of Customs as a part of
edilen veriler, antrenöre
hem
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
ğılımları
bilgisayar
ortamında
e-Analyze Soccer
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
hükümlerine
uygun
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes over
kendi ekibinin Kanunu
güçlü
ve
zayıf
olduğu
yönlerini
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm programı
customs duties
has
a
different
form
from
the edilen veriler
ile analiz
edilmiştir. Elde
diğer vergilerde
oluşan süreçten farklı
taxes. Customs duty disputes
belirleyebilmeninsüreci,
yanında,
takım performansını
vebir process of other
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları SPSS
have to16.0
be resolved
administratively
in the first
programında
kaydedilmiş,
frekans ve
bireysel performansları
da değerlendirme
öncelikle idari
aşamada çözümlenmekolanağı
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen yüzde
solved administratively,
legal action can be taken.
değerleri hesaplanarak
yorumlanmıştır.
1
sunabilir (Göraluyuşmazlıklarda
ve Aycan,yargı
2014).
yoluna başvurulabilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
performans Gümrük
göstergesi,
bir performansın birUyuşmazlıkları
Bir
kaç yönünü ya da bütün özelliklerini tanımlamak
amacı ile hareket verilerinin bir kombinasyonu
ya da seçimidir (Hughes and Bartlett, 2002).
Belirli kriterlere göre doğru verilerle yapılan müsabaka analizlerinin ortaya çıkardığı performans
göstergelerinin, antrenörlerin doğru karar verme
süreçlerine önemli katkı sağlayabilir (Göral ve
Key words:
Custom, Custom Duties, Custom
Disputes
3.BULGULAR
Bu çalışma, U-20 FIFA Dünya Kupasında oynanan maçların topa sahip olma değişkeni açısından
analiz edilmesi amacı ile yapılmıştır. Oynanan
müsabakalarda topa sahip olma yüzdeleri, atılan
şutlar, isabetli şutlar, köşe vuruşu, ofsayt ve maç
kazanma sayıları gibi teknik parametreler analiz
edilerek tablolar halinde sunulmuştur.
124
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:235 K:2211
I00-I12
International Peer-Reviewed
JournalJel
of Kodu:
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 1. Galip ve mağlup takımların topa sahip olma yüzdeleri
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Tur
Galip takımlar
Mağlup takımlar
% 52.85
% 47.15
% 54.14
% 45.86
Final maçları (Çeyrek final, yarı final, 3.lük maçı ve final)
% 54.00
% 46.00
Toplam
% 53.67
% 46.33
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Grup maçları
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
2.tur maçları
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Turnuvada oynanan müsabakalarda galip takımrında (%54.00) mağlup takımlardan daha yüksek
ların topa sahip Özet:
olmaGümrük
yüzdelerinin,
gruptabimaçları
edilmiştir.
vergisi, gümrüğe
olan ticari olduğu
Abstract:tespit
Custom duty
is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
(%52.85), 2.tur maçları
(%54.14)
ve final
maçlamiktarı veya
değeri üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Grafik
Galip oluşan
ve mağlup
takımların
topa
sahip
yüzdeleri
süreci, diğer1:vergilerde
süreçten farklı
bir
process
of other
taxes.olma
Customs
duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
However, in the case of disputes not being
Tablo
2. Şut,
isabetli
şut,çözümlenemeyen
köşe vuruşu, place.
ofsayt
ve maç kazanma sayıları
Ancak
idari
aşamada
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
words:sahip
Custom,
Custom
Duties, CustomToplam
Topa sahip olma yüzdesi Key Topa
olma
yüzdesi
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
düşük takımlar
DeğişkenlerGümrük Uyuşmazlıkları yüksek takımlar
N
%
N
%
N
%
Atılan Şut
805
%55.06
657
%44.94
1462
%100
İsabetli Şut
435
%54.24
367
%45.26
802
%100
Köşe vuruşu
302
%53.74
260
%46.26
562
%100
Ofsayt
88
%49.44
90
%50.56
178
%100
Maç kazanma sayısı
26
%66.67
13
%33.33
39
%100
125
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:235 K:2211
I00-I12
International Peer-Reviewed
JournalJel
of Kodu:
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Topa sahip olma yüzdesi yüksek takımların, atılan
topa sahip olma yüzdesi düşük takımlardan daha
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
şut (%55.06), isabetli şut (%54.24), köşe vuruşu
yüksek olduğu belirlenmiştir.
ĠDARĠ AġAMADA
(%53.74) ve maç kazanma sayılarının
(%66.67) ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile Topa
dış ticarete
konu olan
eşyanın
Türkiye durumuna
Gümrük
Through
law, isabetli
a systematization
has been
Grafik 2:
sahip
olma
(TSO)
görethisŞut,
şut, köşe
vuruşu,
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
sistematik
international
trade entering customs territories of
ofsaytbirve maç
kazanma
sayıları
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil
aşamaları
Gümrük ve Ticaret
assessment,
accrual
and collecting are regulated
Tablo
3. Turnuvada
atılan
gollerin
dağılımı
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ tarafından
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarakolma
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
disputes over
Topa
sahip
yüzdesi
Topahazırlanan
sahip
olma
yüzdesi
Toplam
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
yüksek
takımlar
düşük
takımlar
Değişkenler
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
N
%
N
%
N
%
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Gol ortalaması
1.69yoluna başvurulabilmektedir.
1.23
2.92
1
uyuşmazlıklarda yargı
%57.89
%42.11
Key words: Custom, Custom Duties, Custom %100
Toplam gol
88 Gümrük, Gümrük Vergisi,
64
152
Anahtar Kelimeler:
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Turnuvada topa sahip olma yüzdesi daha yüksek
olan takımlar maç başına 1.69 gol ortalaması ile
toplam 88 gole ulaşırken, ortalamasına ulaşabilmişlerdir (Tablo 3).
4.TARTIŞMA VE SONUÇ
Bu çalışma, U-20 FIFA Dünya Kupasında oynanan
maçların topa sahip olma değişkeni açısından
analiz edilmesi amacı ile yapılmıştır. Turnuvada
oynanan müsabakalarda galip takımların topa sahip olma yüzdeleri, grup maçları (%52.85), 2.tur
126
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:235 K:2211
I00-I12
International Peer-Reviewed
JournalJel
of Kodu:
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
maçları (%54.14) ve final maçlarında (%54.00)
Bradley ve arkadaşları (2013) İngiltere Premier
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
mağlup takımlardan daha yüksektir (Tablo 1).
Liginde oynanan maçlarda, topa sahip olma yüz1
AġAMADA
YOLLARI
Topa sahip olma yüzdesi yüksekĠDARĠ
takımların,
atılan ÇÖZÜM
desi yüksek
takımların
şut atma değerlerinin topa
şut (%55.06), isabetli şut
(%54.24), köşe vuruşu
sahip
yüzdesiOVER
düşük takımlardan anlamlı
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TOolma
DISPUTES
(%53.74) ve maç kazanma sayıları (%66.67)
düzeyde fazla olduğunu bulmuşlardır (p<0.01).
CUSTOM DUTIES
topa sahip olma yüzdesi düşük takımlardan daha 2
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
Lago-Peñas
ve 3Dellal (2010) İspanya La-Liga’da
fazladır (Tablo 2).2 Turnuvada topa sahip olma
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliyer
Hukuk
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi sezonu için topla
alan
takımları
2008-2009
3
Celal Bayar
Üniversitesi
yüzdesi daha yüksek olan takımlar
maç
başınaSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
oynama yüzdeleri açısından değerlendirmişler
1.69 gol, diğer takımlar ise maç başına 1.23 gol
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari ve
Abstract:
Custom
is a kind
of tariff arising
zirvede
yerdutyalan
Barselona
takımının topla
eşyanın olma
yer değiştirmesi
eşyanın
from the movement of commercial commodities
bu oran topa sahip
yüzdesinedeniyle,
düşükbuolan
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, oynama
subject to yüzdesinin
customs which is
based on diğer
those takımlardan
(%64.3)
ve mali
fonksiyonlarının
yanında önemli
takımlarda maçsosyal
başına
1.23
gol ortalaması
ile bir commodities’quantity and value. It is are a kind of
olduğunu
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi oldukça
tariff that is yüksek
a foreign trade
and economic tespit
policy etmişlerdir.
toplam 64 goldetürüdür.
kalmıştır.
Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
takımların
sahip on
olma yüzdeleri
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve Ayrıca,
fiscal functions.
Since they topa
are not collected
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Araya ve Larkin’in
(2013)
yaptıkları
çalışmaya
yaexpenditures,
da berabere
maçlarda
vergi türü
olmadığından,
dış ticarete
konu olan kazandıkları
an indirect tariff on
customkaldıkları
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
göre, İngiltere olmak
Premier
Liginde Gümrük
ilk onvergileri,
sırada
anlamlı
üzere alınmaktadır.
Vergi kaybedilen
to foreign trademaçlardakinden
arrive at the custom. According
to düzeyde daha
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
yer alan takımların,
topa sahip
yüzdeleri
(p<0.01).
kanun kapsamı
dışında olma
tutulmuştur.
Bu nedenle, yüksektir
duties are excluded
from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
(%53.48) son on
sırada
yer
alan
takımlardan
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Castellano
ve arkadaşları (2012) üç dünya kuile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
daha yüksek bulunmuştur.
Bununla
beraber,
topa
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak pasında
created beginning
with commodities subject
to
(2002-2006-2010)
oynanan
maçları,
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
sahip olma yüzdesi
yüksek
olan
takımların,
maç
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi başarılı
Turkey and
withtakımlar
operation sequence.
vecontinuing
başarısız
arasındaki farklılıklar
gümrük
vergisinde
zorunlu aşamalar
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
başına atılan şut
(15.79)
ve deisabetli
şut (5.36)
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret açısından
assessment, accrual
and
collecting
are
regulated
analiz ettikleri çalışmalarında,
kazanan
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
değerleri de topaBakanlığı’na
1 sahip olma yüzdesi düşük olan
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük takımların,
Customs and Economy
Ministry according
to
topla
oynama
yüzdesi,
maç başına
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
takımlardan daha
fazladır.
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm atılan
customsşut
duties
has a different
the ve köşe vuru(14.2),
isabetliform
şutfrom
(7.1)
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Lago-Peñas ve arkadaşları
futbol
şuhave(5.4)
berabere
kalan
yapıya sahiptir. (2010)
Gümrük İspanya
vergisi uyuşmazlıkları
to besayılarının
resolved administratively
in the
first ve kaybeden
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
liginde kazanan,
kaybeden
ve
berabere
kalan
takımlardan
dahalegal
yüksek
olduğunu
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
action can
be taken. bulmuşlardır.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
takımlar arasındaki performans göstergelerinin
Lago
ve Martin’in
(2007)
topa sahip
Key words:
Custom, Custom
Duties, futbolda
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
farklılıklarını inceledikleri
çalışmalarında, kazaolmanın önemi üzerine yaptıkları çalışmada, taGümrük Uyuşmazlıkları
nan takımların topa sahip olma yüzdesinin daha
kımların topa sahip olma yüzdeleri kazandıkları
yüksek olduğu tespit etmişlerdir. Ayrıca, topa
ya da berabere kaldıkları maçlarda kaybettikleri
sahip olma yüzdesi ile birlikte kazanan takımların
maçlardakinden daha yüksektir.
maç başına düşen, atılan şut, isabetli şut ve köşe
Lago-Penas ve arkadaşlarının (2011) UEFA Şamvuruşu sayılarının da diğer takımlardan daha fazla
piyonlar Liginde kazanan ve kaybeden takımlar
olduğu belirlenmiştir.
açısından performans göstergelerini inceledikleri
127
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:235 K:2211
I00-I12
International Peer-Reviewed
JournalJel
of Kodu:
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
çalışmalarında, müsabakalardan galip ayrılan taedilmiştir. Topa sahip olma yüzdesi daha yüksek
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
kımların topla oynama yüzdesi, maç başına atılan
olan takımların maç başına düşen gol ortalaması
1
AġAMADA
YOLLARI
şut (14.0), isabetli şut (6.3) ve ĠDARĠ
köşe vuruşu
(5.2) ÇÖZÜM
topa sahip
olma yüzdesi
daha düşük olan takımsayıları berabere kalanADMINISTRATIVE
ve kaybeden takımlardan
lardan
fazladır.
Topa daha fazla sahip olan
SOLUTIONS
TOdaha
DISPUTES
OVER
daha yüksektir. Vogelbein ve arkadaşları (2014)
takımların, atılan şut, isabetli şut, köşe vuruşu ve
CUSTOM DUTIES
Almanya Bundesliga üzerinde yaptıkları analiz 2 maç kazanma sayıları
diğer takımlardan önemli
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
çalışmasına göre, zirvede
yer alan takımların diğer
ölçüde fazladır.
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
takımlarla karşılaştırıldıklarında,Celal
topuBayar
kaybettikten
Sonuç olarak, futbolda performansın temel
sonra en hızlı şekilde geri kazanarak topa sahip
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari belirleyicilerinden
Abstract: Custom duty is a kind
tariff arising
biriofolan
topa sahip olma
eşyanın yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
olduklarını belirtmişlerdir.
Bu verilere
dayanarak,
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, kriterinin
subject to customs
is based on göstergelerini
those
diğerwhich
performans
de
sosyal başarılı
ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli
topa sahip olmanın
bir performans
için bir commodities’quantity and value. It is are a kind of
söylenebilir.
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi doğrudan
tariff that is aetkilediği
foreign trade and
economic policyBuna göre, bir
önemli bir belirleyici
türüdür. olduğunu
Aynı zamanda vurgulamışlardır.
harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
topaSince
sahip
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve takımın
fiscal functions.
theyolma
are notyüzdesini
collected on arttırmasının,
Parziale ve Yateskurumlar
(2013)vergisi
futbolda
topaaralıklarla
sahip olmagibi belirli
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
isabetli
şut atma,
köşe
vuruşu sayılarını
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan şut
an atma,
indirect tariff
on expenditures,
custom
duties
nın değeri üzerine
yaptıkları
çalışmada,
eşyanın
gümrüğe geldiği
anda bir İngiltere
defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
doğru
yükselttiğini
ve maç
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi da
to foreign
tradeorantılı
arrive at theolarak
custom. According
to
Premier Liginde
takımın
topa
olma
Usulbir
Kanunu
(VUK)’nun
ikincisahip
maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
sayısının
da doğrudan etki
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, kazanma
duties are excluded
from artmasına
this law. Therefore,
yüzdesinin %64’den
daha fazla olduğu zaman,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
ettiğini
söyleyebiliriz.
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
kazanma ve topa
sahip olma yüzdesi arasında
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine bir
girişinden
eşyaya uygulanacak 5.created
beginning with commodities subject to
pozitif yönde anlamlı
ilişkibaşlayıp,
bulmuşlardır.
KAYNAKÇA
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrükve
vergisinde
de zorunlu(2013)
aşamalar 2010
olan tarh, ARAYA,
Like all otherJ.A.,
taxes, compalsive
levels suchP.,
as (2013). Key
Delgado-Bordonau
arkadaşları
& LARKIN,
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlıtakımların,
ayrı bir kuruluş
niteliği
by General
Directorate ofvariables
Customs as abetween
part of
Dünya kupasındaki
başarılı
atılan
şutolan
performance
the top 10
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
hükümlerine
uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Resolution
of disputes
ve kaleyi bulanKanunu
isabetli
şut sayılarının
başarısız
andLaw.
bottom
10process
teams
in theover
English Premier
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
takımlardan daha
yüksek
olduğunu,
ve bir process
League
season.
Human Movement,
süreci,
diğer vergilerde
oluşan Hughes
süreçten farklı
of other2012/13
taxes. Customs
duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Franks da (2005)
futbolda
başarılı
ve başarısız
Coach
Education
öncelikle
idari aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place.Health
However, and
in the case
of disputes
not being (HMHCE),
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
takımlar arasındaki
farklılıkları
şut,
gol ve pas
2013(2): 17-29
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
değişkenleri açısından
inceledikleri
Anahtar Kelimeler:
Gümrük, çalışmalaGümrük Vergisi,
Disputes
BRADLEY,
P. S., LAGO-PENAS, C., REY, E.,
Gümrük Uyuşmazlıkları
rında, başarılı takımların atılan şut ve isabetli
& DIAZ, A.G., (2013). The effect of high and
şut sayılarının başarısız takımlardan daha fazla
low percentage ball possession on physical
olduğunu tespit etmişlerdir.
and technical profiles in English FA Premier
U-20 FIFA Dünya Kupasında oynanan müsabakaLeague soccer matches, Journal of Sports
larda, galip takımların topa sahip olma yüzdelerinin
Sciences, 31(12): 1261-1270
grup maçları, 2.tur maçları ve final maçlarında
mağlup takımlardan daha yüksek olduğu tespit
128
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:235 K:2211
I00-I12
International Peer-Reviewed
JournalJel
of Kodu:
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
CARLING, C., WILLIAMS, A.M., & REILLY,
HUGHES, M., & FRANKS, I., (2005). Analysis
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
T., (2005). The Handbook of Soccer Match
of passing sequences, shots and goals in soccer.
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜMJournal
YOLLARI
Analysis. London: Routledge
of Sports
Sciences, 23(5): 509-514
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CASTELLANO, J., CASAMICHANA,
D., &
LAGO, C., & MARTIN, R., (2007). Determinants
CUSTOM
LAGO, C., (2012). The use of match
sta- DUTIES
of possession of the ball in soccer. Journal
2
3
KILINÇ , Hatice YURTSEVER
tistics that discriminate between Selin
successful
of Sports Sciences,
25(9), 969-974
2
Celal Bayar
Üniversitesi
Bilimler of
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
and unsuccessful
soccer
teams.Sosyal
Journal
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret BölümüC., & DELLAL, A., (2010).
LAGO-PEÑAS,
Human Kinetics, 31: 139-147
Ball possession strategies in elite soccer acÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi
nedeniyle, bu eşyanın
fromcording
the movement
commodities
DELGADO BORDONAU,
J.L., DOMENECH
to ofthecommercial
evolution
of the match-score:
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
MONFORTE,
GUZMÁN,
J.F.,
& MENsosyalC.,
ve mali
fonksiyonlarının
yanında
önemli bir
commodities’quantity
andof
value.
It is are a kind
of
the influence
situational
variables.
Journal
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
DEZ-VILLANUEVA,
A., (2013).
of Human
2010(25):
türüdür. Aynı zamanda
harcamalarOffensive
üzerinden alınan
instrument
in additionKinetics,
to its economic,
social and 93-100
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
and defensive
teamvergisi
performance:
relation
to bir regular basis like income tax and corporate tax, as
kurumlar
gibi belirli aralıklarla
alınan
C., LAGO-BALLESTEROS,
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan LAGO-PENAS,
an indirect tariff on expenditures,
custom duties
successful eşyanın
and unsuccessful
participation
gümrüğe geldiği anda
bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
J.,
DELLAL,
A.,
&
GOMEZ,
M., (2010).
üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
trade arrive at the custom. According
to
in the 2010olmak
Soccer
Journalgöre
of bu totheforeign
Usul
Kanunu World
(VUK)’nunCup.
ikinci maddesine
second item of tax procedural law, custom
that discriminated
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
dutiesGame-related
are excluded from statistics
this law. Therefore,
Human Sport
Exercise, 8(4): 894-904
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
winning, drawing and losing teams from
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile
dış
ticarete
konu
olan
eşyanın
Türkiye
Gümrük
Through
law, a systematization has been
GÖRAL, K., & Bölgesine
AYCAN,
A., (2014). Futbol antthe this
Spanish
soccer league. Journal of Sports
girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
sırasına
göreyöntemlerini
bir
sistematik
international
tradeand
entering
customs territories
of
renörlerininişlemlerin
müsabaka
analizi
Science
Medicine,
2010(9):
288-293
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde
de zorunlu
aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tercih etme durumları
ve takım
performanslatahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret LAGO-PEÑAS,
assessment, accrual andC.,
collecting
are regulated
LAGO-BALLESTEROS,
J.,
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
rının analizi.Bakanlığı’na
1 International Journal of Human
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs
and Economy
Ministry
according to in performance
&hazırlanan
REY,
E.,
(2011).
Differences
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
Sciences, 11(2):
636-647
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
duties has between
a different winning
form from the
indicators
and losing teams
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
GÖRAL, K., &yapıya
SAYGIN,
Ö., (2012).
Birinci
UEFA
Champions
Journal of
sahiptir. Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have in
to the
be resolved
administratively
in theLeague.
first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
ligde yer alan
futbolaşamada
takımının
sezon
Human
Kinetics,
2011(27):
Ancak bir idari
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal action
can be taken.135-146
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
performansının incelenmesi. Uluslararası
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
T., & FRANKS, M. I., (2003). The
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, McGARRY,
Disputes
İnsan Bilimleri
9(2): 1017-1031
GümrükDergisi,
Uyuşmazlıkları
science of match analysis. In T.Reilly and
HUGHES, M.D., & BARTLETT, R.M., (2002).
A.M.Williams (Eds.), Science and Football
The use of performance indicators in perfor(Second Edition). London: Routledge
mance analysis. Journal of Sports Sciences,
MÜNİROĞLU, S., (2009). Futbolda müsabaka
20(10): 739-754
analizi ve gözlemin önemi, 3.Ulusal Futbol ve
Bilim Kongresi Bildiri Kitabı, s.17, Antalya
129
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:235 K:2211
I00-I12
International Peer-Reviewed
JournalJel
of Kodu:
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
VOGELBEIN, M., NOOP, S., & HOKELMANN,
PARZIALE, E. J., & YATES, P. A., (2013). Keep
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
A., (2014). Defensive transition in soccer the Ball! The value of ball possession in
1
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
prompt possession
regains a measure of
soccer. Reinvention: an International
Journal ÇÖZÜMare
success?
A quantitative
of UndergraduateADMINISTRATIVE
Research, 6(1): 1-24SOLUTIONS TO
DISPUTES
OVER analysis of German
Football- Bundesliga 2010/2011. Journal of
CUSTOM DUTIES
Sports Sciences,
32(11): 1076–1083
2
3
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
130
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
GENEL SEÇİM SONUÇLARI TEMELİNDE ÜSKÜDAR’IN SİYASİ
YAPISININ SOSYOLOJİK ANALİZİ
SOCIOLOGICAL ANALYSIS OF THE POLITICAL STRUCTURE OF
ÜSKÜDAR AT THE BASES OF THE GENERAL ELECTIONS 1
D. Ali ARSLAN1, Mustafa ÇAĞLAYANDERELİ2, Gülten ARSLAN3
1
2
Mersin Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü/Mersin
Mersin Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü/Mersin
3
Siyaset Bilimci, Mersin
Öz: Toplumsal yapı, karşılıklı ilişki ve etkileşim içindeki
toplumsal kurumlardan oluşur. Siyaset kurumu da, aile,
eğitim, ekonomi, din, serbest (boş) zamanları değerlendirme
kurumları gibi temel toplumsal kurumlardan biridir. Günümüz
çağdaş demokratik toplumlarında siyaset kurumu genellikle
seçimlerle şekillenir. Bireylerin siyasi katılımları ve politik
süreç içinde sergiledikleri siyasi tutum ve davranışları, siyasi
yapının şekillenişinde belirleyici rol oynar. Bu araştırmada,
yalnızca kıtaları değil, kültürleri ve medeniyetleri birbirine
bağlayan güzide şehrimiz İstanbul’un, Üsküdar ilçesi çalışma
konusu olarak seçildi. İstanbul’un Anadolu yakasında yer
alan Üsküdar, jeopolitik ve jeostratejik son derece büyük bir
değere ve öneme sadece sahiptir. Bünyesinde barındırdığı
binlerce yıllık maddi ve manevi kültür mirasıyla da, hem
İstanbul ve hem de Türkiye açısından eşsiz bir değere
sahiptir. 1926 yılına kadar il statüsüne sahip iken, 1926
yılında İstanbul’un bir ilçesi haline gelmiştir. TÜİK 2014 yılı
ADNKS verilerine göre ilçede 534.636 kişi yaşamaktadır.
Bu çalışmada, siyaset sosyolojisinin yöntem ve teknikleri
kullanılarak, yapısal-işlevselci bir bakış açısından hareketle,
Üsküdar’ın siyasi yapısı ve bu siyasi yapının Türkiye’nin
genel siyasi yapısı içindeki yerinin incelenmesi hedeflendi. Bir
başka anlatımla çalışmada, genel seçim sonuçları temelinde
Üsküdar’da siyasi iktidarın oluşumu, şekillenişi, işleyiş ve
değişim düzenlilikleri araştırıldı. Bu amacı gerçekleştirmek
için son 50 yılın genel seçim sonuçları incelendi. Ortaya
çıkan bulgular temelinde, Üsküdar’ın siyasi yapısının
oluşumu, Üsküdar’da siyasi gücün dağılımı ve 1960’lı
yıllardan günümüze değişim düzenlilikleri araştırıldı. Son
olarak da, Üsküdar ile ilgili olarak ortaya konan bulguların
İstanbul ili ve Türk toplumu geneli içinde ne ifade ettiği
anlam irdelendi.
Abstract: According to the structural functionalists, the
society consists of institutions in the mutual relations and
interactions. Political institutions (like family, education,
economy, religion) is one of the basic social institutions.
All institutions deal with rather important functions which
have great importance for the society. On the other hand
Üsküdar, with a rooted history is one of the most important
districts of İstanbul. Üsküdar was a province until 1926.
It was became a district of İstanbul. It is located in the
southeast of Istanbul Bosphorus coast. According to the
2014 data of TSI, it has approximately 535.000 population.
It was aimed to analyse the political structure of Üsküdar
by using methods and techniques of political Sociology.
Political Structure of Üsküdar on the Basic General Election Results. In the other words the formation of political
power in Üsküdar and the overall operation and changing
regularities were investigated. The evaluation of sociopolitical structure of Üsküdar in relation with the political
structure of the Turkish society from the early 1960’s up to
the present time was researched in this paper. The results
of the Turkish local elections and general election in last
50 years were examined to realise the aims by using a
structural-functionalist approach.According to the findings,
there is an overwhelming superiority of the right wing
across the Üsküdar. Although some seasonal differences
in the proportional sense from past to present, the right
political culture has been more effective in the political
structure of the province.
Key Words: Üsküdar, Political Structure of Üsküdar, İstanbul,
General Elections, Political Structure of Üsküdar on the
Bases of General Election Results
Anahtar Kelimeler: Üsküdar, Üsküdar’ın Siyasi Yapısı,
İstanbul, Genel Seçimler, Genel Seçim Sonuçları Temelinde
Üsküdar’ın Siyasi Yapısı
Doi: 10.17368/UHBAB.2015139480
(1) Sorumlu Yazar: D. Ali ARSLAN, Mersin Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü Mersin / Türkiye
cimderaslan@hotmail.com Geliş Tarihi/ Received: 07.10.2014 Kabul Tarihi/ Accepted: 21.01.2015Makalenin Türü:
Type ofarticle (Derleme – İnceleme / Compile - Review) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None “Etik
Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee”
131
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
GİRİŞ
karşılıklı ilişki ve etkileşim içindeki toplumsal
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
kurumlardan oluşur.
İnsan ve toplum, bir madalyonun iki yüzü gibi
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ya da bir elmanın iki yarısı gibi ayrılmaz bir ikil- Siyaset kurumu da, aile, eğitim, ekonomi, din,
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
dir. Ne toplum bireye, ne de birey topluma feda serbest (boş) zamanları değerlendirme kurumları
CUSTOM
edilebilir (Arslan, 2013). Toplumun temel
taşını DUTIES
gibi temel toplumsal kurumlardan bir tanesidir.
2
3
Selin
KILINÇ
,
Hatice
YURTSEVER
bireyler, bireyler arası ilişkiler oluşturur. Bunun da Siyaset
sosyolojisinin (Sarıbay, 2008; Duverger,
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
ötesinde, konu yapısalcı
sosyoloji
perspektifinden 1993; Vergin, 2004: 11–12) bakış açısından ha3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
ele alındığında, toplum denilen soyut gerçekliğin, reket edildiğinde, siyaset kurumunun, toplumsal
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
toplumsal kurumlardan
En yapı
üstlendiği
yönetme
işlevini, topyekûn
eşyanın yeroluştuğu
değiştirmesisöylenebilir.
nedeniyle, bu eşyanın
from içinde
the movement
of commercial
commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
yaygın tanımı ilesosyal
toplumsal
kurum (Kızılçelik
&bir toplum
ve öteki and
toplumsal
kurumlar
ile yakın etve mali fonksiyonlarının
yanında önemli
commodities’quantity
value. It is are
a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Erjem, 1992: Demir
& Acar,
içinde
gerçekleştirir.
Günümüz
türüdür. Aynı
zamanda 2003:
harcamalar374–375),
üzerinden alınan kileşim
instrumentve
in işbirliği
addition to its
economic,
social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
“toplumsal yapının
varlığı
demokratik
toplumlarında
kurumlar
vergisi ve
gibi devamına
belirli aralıklarlahizmet
alınan bir çağdaş
regular basis
like income tax
and corporate tax, assiyaset kurumu
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
amacıyla, belli sosyal
işlevleri
yerine
ölçüde
seçimlerle
şekillenir.
Bu konuda,
eşyanın gümrüğe
geldiği
anda birgetirmeye
defaya mahsus büyük
are collected
only once
when commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
yönelik olarak, Usul
karşılıklı
yapısalikinci
ve işlevsel
birbu bireylerin
siyasi
katılımları
vecustom
politik süreç içinde
Kanunu (VUK)’nun
maddesine göre
the second item
of tax
procedural law,
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
bağımlılık ve eşgüdüm
içinde
araya esasları
gelmiş
siyasioftutum
temel
gümrük vergilerinin
usulbir
ve uygulama
4458 sergiledikleri
procedures and practises
custom ve
dutiesdavranışları
are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
roller ve bu rollere
yönelik,
rol oynar has
(Jary
ile dış ticarete
konu sınırları
olan eşyanın kurallarla,
Türkiye Gümrük belirleyici
Through this olarak
law, a systematization
been & Jary, 1991:
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
değer ve normlarla
belirlenip,
işlemlerin
sırasına standartlaştırılmış
göre
bir
sistematik 475–480).
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
davranış biçimlerini
düzendir.”
gümrük içeren
vergisindekurulu
de zorunlu
aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
araştırmada,
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret Bu
assessment,
accrual andyalnızca
collecting arekıtaları
regulated değil, kültürBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Görüldüğü gibiGümrükler
toplumsal
kurumun
temelini,
ve medeniyetleri
güzide
Bu
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimlerleri
Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalıbirbirine
Mali
Hukuk bağlayan
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs
and Economy
according
to
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
sosyal ilişkiler Gümrük
süreci
içinde doğan
şekillenen,
rol çözüm
te- şehrimiz
İstanbul’un,
ilçesinin siyasi
türetilmiĢtir.
vergisinden
uyuşmazlıkların
customs duties
has a different Üsküdar
form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
melli (Jary & Jary,
bireysel
olarak
seçildi.
İstanbul’un
yapıya1991:
sahiptir.314)
Gümrük
vergisi davranış
uyuşmazlıkları yapısı
have to çalışma
be resolvedkonusu
administratively
in the
first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
kalıpları oluşturur.
kurumun
özgü Anadolu
yakasında
jeopolitik
AncakHeridari
aşamadakendine
çözümlenemeyen
solved administratively,
legalyer
actionalan
can beÜsküdar,
taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
rol örüntüleri ve bu rol örüntülerine yönelik veKeyjeostratejik
sonCustom
derece
words: Custom,
Duties,büyük
Custom bir değere ve
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
davranış formları,
davranış
kuralları (gelenek, öneme sadece sahiptir. Bünyesinde barındırdığı
Gümrük
Uyuşmazlıkları
görenek, yasalar) ile düzenlenir ve biçimlendirilir. binlerce yıllık maddi ve manevi kültür mirasıyla
Bireyler kurum içindeki konumuna uygun olarak da, hem İstanbul ve hem de Türkiye açısından
rollerinin gerektirdiği davranışları, belirlenmiş eşsiz bir değere sahiptir. 1926 yılına kadar il
kurallara uygun olarak yerine getirirler. Kurum statüsüne sahip iken, 1926 yılında yapılan idari
içinde roller arasında olduğu gibi, toplumsal yapı düzenlemeyle İstanbul’un bir ilçesi haline gelmiştir.
içinde de kurumlar arasında da bir eşgüdüm ve TÜİK 2014 yılı ADNKS verilerine göre ilçede
karşılıklı bağımlılık vardır. Zaten toplumsal yapı, 534.636 kişi yaşamaktadır.
132
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Üsküdar’ın kuzeyinde Beykoz, kuzeydoğuda
ilçe nüfusu içinde yüzde 43’ten daha yüksek bir
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
Ümraniye, doğusunda Ataşehir, güneyinde Kadıoran teşkil etmektedir.
ĠDARĠ
AġAMADA
ÇÖZÜM
YOLLARI1
köy ilçeleri ve batısında İstanbul Boğazı yer alır.
1. ARAŞTIRMANIN AMACI, ÖNEMİ VE
2013 yılı itibariyle Üsküdar’da
toplam 534.636
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
YÖNTEMİ
kişi yaşamaktadır. Bu nüfusun 263.365’iCUSTOM
erkek- DUTIES
lerden, 271.271’i ise kadınlardan oluşur
(TÜİK,
Bu araştırmada,
Selin
KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER3 yalnızca Türkiye’nin değil dün2
2014). Son 50 yıllık
süreç
ilçenin
nüfusu,
en büyük
ve Lisans
en stratejik
Celal
Bayariçinde
Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Maliyanın
Hukuk Programı
Yüksek
Öğrencisi öneme sahip olan
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
yaklaşık yüzde 297 oranında artış göstermiştir.
kentlerinden biri olan İstanbul’un, en önemli
Başka bir ifadeyle
1965 yılındaki
Özet: Üsküdar’ın
Gümrük vergisi, gümrüğe
tabi olan ticari ilçelerinden
Abstract: Custombiri
duty is
a kindÜsküdar’ın
of tariff arising siyasi yapısı
olan
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
nüfusuna, yarımmiktarı
asırda
katı üzerinden
kadar nüfus
daha
veyaüçdeğeri
alınan, ekonomik,
customsyapının
which is Türkiye’nin
based on those genel siyasi
vesubject
bu tosiyasi
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
eklenmiştir. dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi yapısı
tariff that
is a foreignyerinin
trade and incelenmesi
economic policy hedeflenmişiçindeki
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve tir.
fiscal
functions. Since they arebir
not collected
on
Yapısal-işlevselci
sosyolojik
bakış açısı
Üsküdar ilçesi,kurumlar
nüfusvergisi
büyüklüğü
gibi belirli bakımından
aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan ile
an gerçekleştirilen
indirect tariff on expenditures,
custom duties
çalışmada,
ağırlıkla siyaset
İstanbul’un en büyük
ilçelerigeldiği
arasında
eşyanın gümrüğe
anda bir yere
defayaalır.
mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi sosyolojisinin
to foreign trade arrive (Sarıbay,
at the custom. According
2008; toKışlalı, 2003)
Bir başka anlatımla,
bünyesinde
yaşattığı
nüfus
Usul Kanunu
(VUK)’nun ikinci
maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, yöntem
duties are excluded
from this(Altunışık,
law. Therefore, 2004; Gilbert,
teknikleri
büyüklüğü bakımından
İstanbul’un
büyük4458 procedures ve
gümrük vergilerinin
usul ve yedinci
uygulama esasları
and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun 1994)
regulatedkullanılmıştır.
by customs law Araştırma
numbered 4458.ağırlıklı olarak
ilçesi konumundadır.
İlçe nüfusunun
yaşTürkiye
grupları
ile dış ticarete
konu olan eşyanın
Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak betimleyici
created beginning
commodities
subject to özelliği taşıyor
bir with
sosyolojik
araştırma
temelinde yapısal
özellikleri
araştırıldığında,
son
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi olsa
Turkey and
continuing with
operation zaman
sequence. karşılaştırmalı
araştırma
da zaman
derece önemli bulgularla
karşılaşılır.
Tablo olan
1 vetarh, Like da,
gümrük vergisinde
de zorunlu aşamalar
all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret sosyolojik
assessment, accrual
and collecting
analizlere
de are
yerregulated
verilecektir. Daha
Grafik 1’de de görüldüğü
gibi,ayrıilçede
yaşayan
Bakanlığı’na
bağlı
bir kuruluş
niteliği30olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük net
Customs
and Economyçalışmada,
Ministry according
to
birhazırlanan
ifadeyle
geçmişten
geleceğe
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
yaş ve üzeri bireyler
arasında
kadınlar
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarakçoğunluğu
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm Üsküdar’da,
customs duties has
a
different
form
from
the
siyasi yapının oluşumu, siyasi yeloluşturmaktadır.süreci,
30 diğer
yaş vergilerde
ve üzerioluşan
he süreçten
yaş grubu
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
pazenin
şekillenişi, siyasi iktidarın siyasi partiler
için bu genelleme
geçerlidir.
karşın,
30
öncelikle
idari aşamadaBuna
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
arasındaki dağılımı ve siyasi 1yapının değişim
yaş altındaki nüfus
gruplarının
tamamında
ise
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
düzenliliklerinin
araştırılmıştır.
ağırlık erkeklerdedir.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Nüfus grupları içinde en büyük oranı, 30-34
yaş grubu arasındaki bireyler oluşturmaktadır.
Bunları sırasıyla 25-29 yaş grubu ve 35-39 yaş
grubu izler. Özellikle 20-44 yaş grubunu oluşturan
bireylerin, Üsküdar nüfusu içindeki toplam sayısı
232.135 kişidir. Daha net bir ifadeyle, 2013 yılı
itibariyle, 20-44 yaş grubundan bireyler, Üsküdar
Kentsel mekânlarda siyasi yapının oluşum, işleyiş
ve değişim dinamiklerinin incelendiği bu araştırmada, çalışma evreni olarak Üsküdar seçildi.
Ağırlıklı olarak betimleyici türden bir araştırma
olarak tasarlanan bu çalışmada örnekleme zaman
boyutunda yapıldı. Bir başka ifadeyle, 1960-2014
yılları arasında gerçekleşen yerel seçimlerin ve
133
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
genel seçimlerin sonuçları araştırma kapsamına
(Kışlalı, 2003: 238) ön kabulü yatar. SeçimlerGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
dâhil edildi.
de bireyler, ülkenin yönetimine belirli bir süre
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
yön verecek
(Arslan, 2011-a; 2011-b; 2011-c),
Temel veri toplama tekniği olarak arşiv taraması
toplumun
değişim rotasını,
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER bireylerin uyacakları
ve ikincil veri analizi tekniğinin kullanıldığı araşkuralları ve oynayacakları rolleri belirleyecek
tırmada, temel veri kaynağı olarak TÜİK CUSTOM
(2014), DUTIES
güce ve konuma sahip siyasi elitlerin (Arslan,
Selin tabanKILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Belgenet (2006) ve YSK (2014)’nun veri
2005-a; Arslan, 2005-b; Arslan, 2005-c; Arslan,
2
CelalBu
Bayar
Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
larından faydalanıldı.
veri
kaynaklarında
yer
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
Ticaret1965)
Bölümükimler olacağına karar verirler.
2004;DıĢFrey,
alan seçim sonuçları, daha net bir anlatımla, 1960
seçimlerdeki
ve davranışları ile
Özet: Gümrük
vergisi, yeni
gümrüğe
tabi olan ticari Bireyler
Abstract: Custom
duty is a kindtutum
of tariff arising
ihtilalı sonrası yürürlüğe
konulan
anayasanın
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya değeri
üzerinden
alınan, ekonomik, siyasal
subject togücün
customs(Bachracah,
which is based 1961),
on those siyasi partiler
esasları temelinde
yapılan
ilk genel
seçimlerden
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
(Duverger,
1993; Teziç, 1976; Albayrak, 2004;
dış ticaret ve ekonomi
politikası aracı olan
bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
günümüze Türkiye’de
gerçekleştirilen
genel
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Ayata,
1992) arasındaki dağılımı belirlemekte
dolaylı bir
vergi türügeneli
olan gümrük
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
seçimlerin sonuçları
Türkiye
ve vergisi,
Üsküdar
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
ve
toplumsal iktidarın yapısını (Dahl, 1961)
vergi türüana
olmadığından,
ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
özelinde incelenerek
veri setidışoluşturuldu.
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus şekillendirmektedirler
are collected only once when commodities
subject & Alvarez,
(Glasgow
alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Oluşturulan veriolmak
seti,üzere
ikincil
veri analizi
tekniği
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu 2005:
the second
item of tax procedural law, custom
245-248).
(Arslan, 2014) kullanılarak
analiztutulmuştur.
edildi. Bu nedenle, duties are
kanun kapsamı dışında
excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun Bireylerin
regulated by ilgi,
customsirade,
law numbered
beklenti4458.
ve tercihlerinin
2. DÜNDEN BUGÜNE
ÜSKÜDAR’DA
Sİile dış ticarete konu
olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak toplumunun
created beginningsiyasi
with commodities
subject
to
yapısına yansımalarını
ortaya
YASİ KATILIM
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi koyması
Turkey and sebebiyle
continuing withseçimler,
operation sequence.
demokratik sistemgümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Sıklıkla vurguladığı
siyaset,
“ülke,
tahakkukgibi
ve tahsil
aşamaları
Gümrükdevlet,
ve Ticaret lerde
assessment,
accrualöneme
and collecting
are regulated
hayati
sahiptir.
Bireylerin siyasi
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
insan yönetimi”Gümrükler
şeklinde
tanımlanabilir
(Kışlalı,
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük katılım
Customs düzeyleri
and Economy bireysel
Ministry according
to
ve toplumsal
temelde
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
2007: 17). Demokratik
toplumlarda
ülke,
devlet
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm farklılıklar
customs duties gösterebilmektedir.
has a different form from Bireylerin
the
siyasi
diğer vergilerde
oluşan
süreçtensiyasi
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
ya da toplumu süreci,
yönetecek
olan
bireyler
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları tercihlerinde
have to be resolvedve
administratively
the first
siyasete inolan
ilgilerinde hem
öncelikleSeçimler
idari aşamadaçok
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
seçimlerle belirlenir.
genel
olarak
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen bireysel
solved administratively,
legal
action can be taken.
ve hem de
toplumsal
faktörler belirleyici
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
merkezi otoriteyi
belirlemeye
yönelik
seçimler
Keyoynamaktadır.
words: Custom, Custom
Custom
rol
BazıDuties,
araştırmacılar
bireylerin
Anahtar
Kelimeler: yönelik
Gümrük, Gümrük
Vergisi,
Disputes
ve yerel otoriteyi
belirlemeye
seçimler
seçimlere ilgisi ve seçimlere katılım oranı ile
Gümrük Uyuşmazlıkları
şeklinde ikiye ayrılır. Bu çalışmanın ana konusunu
merkezi otoriteyi belirlemeye yönelik seçimler,
yani genel seçimler oluşturdu.
Seçimler demokratik rejimlerin en temel ve
vazgeçilmez unsurlarındandır. Seçimlerin felsefi
temelinde, “insanın akıllı bir yaratık olduğu ve
kendisi için iyi olanla, kötü olanı ayırt edebileceği”
toplumları gelişmişlik düzeyleri arasında ilişki
kurarlar (Arslan, 2014). Bununla birlikte bu
ilişki her zaman doğrusal olmayabilmektedir.
Ancak seçmenlerin seçimlere ilgisinde ve siyasi
davranışlarında, sosyal ekonomik faktörlerin son
derece etkili olduğu su götürmez bir gerçektir
(Kalender, 2005).
134
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Dünyanın farklı ülkelerinde gerçekleştirilmiş
özellikle aile, cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi, göGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
genel seçimler ya da başkanlık seçilerine katılım
rülen eğitim türü, yaşanılan mekân (kır-kent),
ĠDARĠgelişmişlik
AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
oranları incelendiğinde, toplumları
iklim ve
coğrafi 1özellikler, meslek, gelir düzeyi,
düzeyi ile seçimlere katılım
arasında kurulabilecek
toplumsal
statü gibiOVER
sosyo-demografik faktörler
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES
ilişkilerin boyutları daha anlaşılır hal alır. Örnebaşı çekmektedir (Sitembölükbaşı, 2001).
CUSTOM DUTIES
ğin 28 Mart Gürcistan Parlamento seçimlerinde 2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVERtoplumsal
Vatandaşların
ve siyasal karar alma
seçimlere katılım2 oranı yüzde 82, Ocak 2004
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malisürecine
Hukuk Programı
Yüksek
Lisans Öğrencisi
katılımı
yalnızca
seçimlerle sınırlı olma3
Celal
Bayar 83
Üniversitesi
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde
yüzde
olarakSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
sa (Sarıbay, 2008: 112) da, bireylerin seçimlere
gerçekleşmiştir (Jones, 2005). Guatemala’da 2003
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari katılımı,
Abstract: Custom
duty is a kind
of tariff arising
demokratik
yapının
inşası ve devamı
eşyanın ilk
yer turunda
değiştirmesi
nedeniyle,
eşyanın
from the movement of commercial commodities
başkanlık seçimlerinin
yüzde
57,9,buikinci
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, bakımından
subject to customs
whichönem
is based
on Bu
thoserealiteden yola
hayati
taşır.
sosyal ve malibir
fonksiyonlarının
yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
turunda yüzde 46.78’lik
katılım gözlemlen65 yılın
(1950’den
bugüne) Türkiye
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi çıkılarak
tariff that isson
a foreign
trade and
economic policy
miştir (Azpuru, 2005).
Dominik
türüdür. Aynı
zamanda Cumhuriyeti’nde,
harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
seçimleri
son
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve genel
fiscal functions.
Sinceincelendiğinde,
they are not collected
on derece önemli
2004 başkanlık kurumlar
seçimlerinde
bubelirli
oranaralıklarla
yüzde alınan
72,8 bir regular basis like income tax and corporate tax, as
vergisi gibi
karşılaşılır
(Arslan,
2006-a; Arslan,
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan bulgularla
an indirect tariff
on expenditures,
custom duties
olmuştur (Sagas,eşyanın
2005).
İsviçre’de,
Ulusal
gümrüğe
geldiği anda2003
bir defaya
mahsus
are collected only once when commodities subject
Buarrive
süreçte
Türkiye’de,
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi 2007-b).
to foreign trade
at the custom.
According to16 genel seçim
Konsey seçimlerine
katılımı
yüzdeikinci
44,5
olmuştur
Usul Kanunu
(VUK)’nun
maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Bu from
seçimlerde,
seçimlere ortalama
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, yapılmıştır.
duties are excluded
this law. Therefore,
(Dardanelli, 2005).
Endonezya’daki 1999 seçimgümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
katılım
oranı Türkiye genelinde yüzde 81.18
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
lerinde yüzde 94,
2004 seçimlerinde yüzde 84
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
olarak
gerçekleşmiştir.
Bölgesine
girişinden başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
(Thalang, 2005);
Kamboçya
2003
parlamento
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer tüm
vergilerde
olduğu gibi İncelenen
Turkey and continuing
with operation
sequence.
seçimlerinde yüzde
81,5 (Schaap,
2005);
Slovakya
süreç içinde
gerçekleşmiş
olan genel
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
2003 cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda
seçimler, Türkiye geneli ve Üsküdar özelinde
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel yüzde
Müdürlüğü43,5
tarafından,
Gümrük incelendiğinde
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
yüzde 47,9, ikinci
turunda
(Rybar,
de oldukça
dikkattoçekici sonuçlar
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm göze
customs
duties İncelenen
has a differentyarım
form from
2005) şeklinde gerçekleşmiştir.
çarpar.
asrıthe
aşkın süreç içine
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
seçimlerde,
Türkiye
genelinde
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları gerçekleştirilen
have to be resolved administratively
in the
first
Öte yandan siyasal
önceliklekatılımın
idari aşamada bireysel
çözümlenmekaçıdan
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
katılımı legal
yüzde
olmuştur.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen seçmen
solved administratively,
action 80
can becivarında
taken.
incelendiğinde de
anlamlı bulgularla
karşılaşılır.
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Üsküdar’da
yaşayan
Key words: Custom,
Custombireylerin
Duties, Customseçimlere katıAraştırmalar bireylerin
katılımlarında
kişilik
Anahtar siyasi
Kelimeler:
Gümrük, Gümrük
Vergisi,
Disputes
lımı ise Türkiye ortalamasının altında kalmıştır.
Gümrük Uyuşmazlıkları
özellikleri gibi sosyal
psikolojik özelliklerinden,
Tablo 2’de de görüldüğü gibi incelenen 13 genel
sivil toplum faaliyetlerine duyulan ilgi ve siyasi
seçimde, Üsküdar’da seçimlere ortalama katılım
parti üyeliğine kadar çok sayıda faktör etkili
oranı yüzde 75,7’dir.
olabilmektedir (Orhan, 2011). Bunlar arasında
135
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 2: Türkiye’de ve Üsküdar’da Genel
Türkiye genelinde olduğu gibi, 1987 seçimlerinde
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
Seçimlere Katılım
olmuştur. Bu seçimlerde Üsküdarlı seçmenlerin
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
seçimlere
katılımı,
elen alınan süreç içinde ilk
Seçimlere Katılım Oranı
ve son
kez yüzde OVER
90’ın üzerine çıkmıştır. Öte
(%)
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES
yandan Üsküdar’da seçmenin seçimlere en az ilgi
Türkiye Geneli Üsküdar
CUSTOM DUTIES
gösterdiği genel seçimler, 1963 genel seçimleri2011 Genel Seçimleri
83,16
Selin 86,8
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
dir. Bu seçimlerde Üsküdar’da seçimlere katılım
2
2007 Genel Seçimleri
84.38 Sosyal Bilimler
82,9 Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Celal Bayar Üniversitesi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
Ticaret Bölümü
yüzdeDıĢ50’in
biraz üzerinde olmuştur.
2002 Genel Seçimleri
79.101
77,7
tabi84,3
olan ticari Seçmenlerin
Abstract: Customseçimlere
duty is a kindkatılım
of tariff arising
oranları ayrıntılı bir
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri
üzerinden alınan,82,6
ekonomik, şekilde
subject toincelendiğinde,
customs which is based
those darbesinden
1980on askeri
1995 Genel Seçimleri
85.202
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
gerçekleştirilen
genelpolicy
seçimlerde (1983
dış ticaret ve ekonomi
politikası aracı olan
bir vergi sonra
tariff that
is a foreign trade andilk
economic
1991 Genel Seçimleri
83.915
77,5
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
seçimleri),
seçimlere
katılım
oranlarında
dolaylı bir vergi türü
olan gümrük vergisi,
fiscal functions.
Since they
are not collected
on
1987 Genel Seçimleri
93.277
91,7gelir ve genel
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
sıçrama
ile karşılaşılır.
vergi türü olmadığından,
konu olan önemli
an indirectbir
tariff
on expenditures,
custom duties Darbe öncesi
1983 Genel Seçimleri
92.305 dış ticarete 89,9
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
seçimlere
Türkiye
genelinde
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi genel
to foreign
trade arrive atkıyasla
the custom.hem
According
to
1977 Genel Seçimleri
72.423
58,6
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
hem
Üsküdar
özelinde,
seçimlere katılım
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, ve
duties
are de
excluded
from this
law. Therefore,
1973 Genel Seçimleri
66.816
60,8
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
oranlarında
tarihi bir artış gözlemlenir. Bu durusayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
1969 Genel Seçimleri
64.347
53,7Gümrük
ile dış ticarete konu
olan eşyanın Türkiye
Through this law, a systematization has been
mun
altında yatan en önemli sebep, askeri darbe
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
1965 Genel Seçimleri
71.264
64,5
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik döneminin
international trade
entering customs
territories of Bu bağlamda,
olağanüstü
şartlarıdır.
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
1961 Genel Seçimleri
81.417
73,5
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, seçimlere
Like all otherkatılmayanlara,
taxes, compalsive levels
such as
uygulanana
cezai yaptahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Ortalama KatılımBakanlığı’na bağlı80,303
75,7
ayrı bir kuruluş niteliği olan tırımlar
by Generalbu
Directorate
ofbüyük
Customs pay
as a part
of
artışta
sahibidir.
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Oranı
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution process of disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm 3.customs
hasGENEL
a different form
from the
1961duties
YILI
SEÇİM
SONUÇLARI
diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Kaynak: TÜİK süreci,
(2014).
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
ve inisterse
olsun
Türkiye’de
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. İster
place.genel
However,
the caseyerel
of disputes
notseçimler,
being
Yine Tablo 2, Grafik
ve Grafik
3’te de
görülAncak 2 idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
demokratik hayatın en temel 1unsurlarını teşkil
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
düğü gibi, Türkiye genelinde genel seçimlerde
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Bu husus 1961 ve 1982 anayasalarında
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, eder.
Disputes
en düşük katılımGümrük
oranı,
1969 genel seçimlerinde
Uyuşmazlıkları
Özet: Gümrük vergisi,
1999 Genel Seçimleri
87.094gümrüğe
olmuştur. Bu seçimlerde Türkiye’de halkın yüzde
64,35’i sandık başına gitmiştir. Türk toplumunun
seçimlere ilgi ve katılım en üst düzeyde olduğu
genel seçimler ise, 1987 genel seçimleridir. 1987
genel seçimlerinde Türkiye genelinde, seçimlere
katılım oranı yüzde 93,28 olarak gerçekleşmiştir.
Üsküdar’da seçimlere en yüksek seçmen ilgisi,
da açık bir şekilde teyit ve tespit edilmiştir.
1961 Anayasası’nın 112. maddesinde ve 1982
Anayasası’nın 123. maddesinde, ülkede yönetimin merkezden yönetim ve yerinden yönetim
esaslarına dayandığı açıkça belirtilir. Bu realiteden
yola çıkılarak araştırmada 1961’den başlayış 2015
yılına kadar ki tarihsel süreç araştırma kapsamına
136
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
dâhil edilmiştir. Çalışma genel seçim sonuçları ile
Kaynak: TÜİK (2014) ve http://www.belgenet.
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
sınırlandırılmıştır. Daha net bir anlatımla çalışnet/ayrinti.php?yil_id=4
ĠDARĠ
mada, Türkiye’de ve Üsküdar’da
siyasiAġAMADA
yapısının ÇÖZÜM YOLLARI1
Türkiye genelinde yapılan bu seçimlerde CHP, AP,
oluşumu, işleyişi ve değişim
dinamikleri, genel
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CKMP ve YTP mecliste temsil hakkı kazanmıştır.
seçim sonuçları esas alınarak incelenmiştir. İlk
CUSTOM DUTIES
Tablo 3’te de görüldüğü gibi seçimlerden, yüzde
olarak 1961 Anayasası’nın, ülkenin toplumsal 2
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
36.743
oranında3 oy alan CHP önde çıkmıştır. Seve siyasal hayatına2 şekil vermeye başlamasından
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliçimleri
Hukuk Programı
Öğrencisi
ikinciYüksek
sıradaLisans
tamamlayan
parti ise Adalet
3
Celal Bayarhüviyetine
Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
sonra gerçekleştirilen ilk genel seçimler
Partisi’dir. AP, Demokrat Parti’nin kapatılmasının
sahip 1961 genel seçimleri incelendi.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari yarattığı
Abstract: Custom
is a kind of
tariff arising idealiyle, 11
siyasidutyboşluğu
doldurmak
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veyayapılan
değeri üzerinden
alınan, ekonomik, Şubat
subject 1961
to customs
which is based
on those kurulmuştur.
15 Ekim 1961 tarihinde
1961 parlamento
tarihinde,
Ankara’da
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
seçimleri de, 1960
Askeri
İhtilali’nden
sonra
yaParti’nin
siyasi
mirasçısı
olduğu sadış ticaret
ve ekonomi
politikası aracı
olan bir
vergi Demokrat
tariff that is a foreign
trade and
economic
policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
pılan ilk genel seçimler
olması
nedeniyle,
Türk
siyasetSince
sahnesinde
alanon bir diğer parti
dolaylı bir vergi
türü olan
gümrük vergisi,
gelir ve vıyla
fiscal functions.
they are not yer
collected
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
siyasi tarihinde vergi
oldukça
önemli birdışyer
tutar.
Buolan de,
12 Şubat
1961’de,
yine
Ankara’da
kurulmuş
türü olmadığından,
ticarete
konu
an indirect
tariff on
expenditures,
custom
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
seçimlerde, bir bakıma
askeri
müdahalenin
toplum
Yeni
Türkiye
Partisi
Seçimlerde,
olmak üzere
alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi olan
to foreign
trade
arrive at the
custom. (YTP)’dir.
According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
hayatı ve siyaset
üzerindeki
etkilerini
Şubat
1954 from
tarihinde
kanun
kapsamı dışında
tutulmuştur.kısmen
Bu nedenle, 10
duties
are excluded
this law.kurulan
Therefore, Cumhuriyetçi
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
de olsa gözlemleme
imkânı doğacaktır. Türkiye
Millet
Partisi’ne, 1957 seçimlerinden sonra Köylü
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
genelinde seçimlere
katılma oranının yüzde 81.42
Partisi’nin
de katılması ile Cumhuriyetçi Köylü
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına seçmenlerin
göre
bir
sistematik Millet
international
tradeadını
entering
customs
territories ofoldukça önemli
olduğu bu seçimlere,
Üsküdarlı
ilgisi
Partisi
alan
CKMP’de,
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde
de zorunlu
aşamalar Daha
olan tarh, bir
Likeoranda
all other oy
taxes,
compalsive
such as üçüncü sırada
Türkiye ortalamasının
çok altında
kalmıştır.
alarak
bu levels
seçimleri
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
ayrı bir kuruluş
niteliği olan tamamlamıştır.
by General Directorate of Customs as a part of
net bir ifadeyle 1961
genelbağlı
seçimlerine
Üsküdar’da
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu73,5
hükümlerine
uygun
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
katılım oranı yüzde
olarak
gerçekleşmiştir.
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm İstanbul’un
customs duties güzide
has a different
form fromÜsküdar’da
the
ilçelerinden
da, bu
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Tablo 3: 1961
benzer
bir tabloin gözlemlenir.
Grafik
yapıya Genel
sahiptir. Seçimlerinde,
Gümrük vergisi uyuşmazlıkları seçimlerde
have to be resolved
administratively
the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Partilerin
Oy
deadministratively,
görüldüğülegal
gibi,
Ancak
idari Dağılımı
aşamada
çözümlenemeyen 4’te
solved
actionTürkiye
can be taken.genelindeki du1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
ruma
benzerCustom,
şekilde
Üsküdar’da
Key words:
Custom
Duties, Customda ilk üç sırayı
Partilere Göre
Oy Dağılımı
Anahtar
Kelimeler: (%)
Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
aynı
siyasi partiler paylaşmıştır. Değişen sadece
Gümrük Uyuşmazlıkları
Partiler
Türkiye
Üsküdar
kazanılan oyların niceliksel boyutu olmuştur.
1 CHP
36,743
42,9
Daha net bir anlatımla seçimlerde yüzde 42,9’luk
2 AP
34,796
38,1
seçmen desteği almayı başaran CHP’yi, yüzde
3 CKMP
13,962
10,6
38,1’lik oy oranıyla AP takip eder. Üsküdarlı
4 YTP
13,731
3
seçmenlerin yüzde 10’undan fazlasının desteğini
5 BAĞ.
0,806
5,4
almayı başara CKMP ise üçüncü sırayı rakiplerine
TOPLAM
100
100
kaptırmamıştır.
137
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 4: 1961 Yılı Genel Seçimlerinde Oyların Siyasi Yelpazeye Dağılımı
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Oyların Siyasi Yelpazeye
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
Dağılımı (%)
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO
DISPUTESÜsküdar
OVER
Türkiye
1961
2
Sağ Partiler Toplamı
62.451
CUSTOM DUTIES
51,7
3
Sol Partiler
Toplamı
36.743
Selin
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER
42,9
Diğerleri
5,4 Öğrencisi
Celal Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk0.806
Programı Yüksek Lisans
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Toplam
100
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
100
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Seçmen oyları temelinde
şekillenen siyasi yapı
civarında
düşüş göstererek, yüzde 71.26 olarak
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal
ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli bir gerçekleşmiştir.
commodities’quantity and
value. It is are
a kind of de benzer bir
incelendiğinde de
önemli
bulgularla karşılaşılır.
Üsküdar
özelinde
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Aynı zamanda
harcamalar üzerinden
alınan durum
instrumentgöze
in addition
to its economic,
social
and
Oyların siyasi türüdür.
yelpazeye
dağılımında,
Tablo
çarpar.
Önceki
seçimlerde
yüzde
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar
vergisi
gibi
belirli
aralıklarla
alınan
bir
regular
basis
like
income
tax
and
corporate
tax,
as
4’te de görüldüğü gibi hem Türkiye genelinde
73’lerde seyreden katılım oranı, bu seçimlerde
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe
geldiğisağ
anda yelpazenin
bir defaya mahsus 64’lere
are collected
only once
when commodities
subjectnet bir ifadeyle
ve hem de Üsküdar
özelinde,
kadar
gerilemiştir.
Daha
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
mutlak bir üstünlüğü
gözlemlenir.
Solmaddesine
partilerin
genel
Üsküdarlı
Usul Kanunu
(VUK)’nun ikinci
göre bu 1965
the second
itemseçimlerinde,
of tax procedural law,
custom seçmenlerin
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Üsküdar’da eldegümrük
ettikleri
toplam
siyasi
yüzdeduties
12’yi
vergilerinin
usul seçmen
ve uygulamadesteği,
esasları 4458 aktif
procedures
andilgilerinde
practises of custom
are aşan bir düşüş
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Türkiye ortalamasının
çokkonu
üzerinde
olsa
da, Gümrük
sağ
gözlemlenir.
ile dış ticarete
olan eşyanın
Türkiye
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
partilerin toplam
oylarının
gerisinde
kalmıştır.
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
5 ve
Grafik
desequence.
görüldüğü gibi, bu
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Tablo
Turkey and
continuing
with 5’te
operation
Özetle sağ siyaset
geleneği
bu
seçimlerde,
her
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Türkiye
genelinde
bağımsızlar dışında
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret seçimlerde
assessment, accrual
and collecting
are regulated
şeye rağmen, ilçenin
siyasi
yapısına
damgayı
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
siyasiandparti
meclise
başarmıştır.
Seçim
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimleraltı
Enstitüsü
Anabilim
Dalıgirmeyi
Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
Economy
Ministry
according
to
vurmayı başarmıştır.
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
sonuçları,
siyasi partilerin kazandıkları seçmen
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğerSEÇİM
vergilerde oluşan
süreçten farklı bir desteği
process ofaçısından
other taxes. Customs
duty disputes
4. 1965 YILI GENEL
SONUÇLARI
değerlendirildiğinde,
Türkiye
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. genelinde
place. However,
in the case
of disputes Adalet
not being Partisi olduğu
seçimin
galibinin
Ancak
idari Ekim
aşamada
solved administratively, legal action can be taken.
1965 genel seçimleri
10
1965 çözümlenemeyen
tarihinde
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
açıkça görülür. 1961 seçimlerini1yüzde 34,8’lik oy
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
gerçekleştirilmiştir. Bu seçimlerde, seçimlere
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, oranı
Disputes
ile CHP’nin ardından ikinci sırada tamamseçmenin ilgisinde
Türkiye genelinde ve
Gümrükhem
Uyuşmazlıkları
layan AP, bu seçimlerde yüzde 52.87 oranında oy
hem de Üsküdar özelinde dikkat çekici bir
alarak, seçimlerin mutlak galibi olmuştur. AP’nin
düşüş gözlemlenir. Türkiye genelinde katılım
bu başarısı, 1950 seçimlerinde yüzde 53.59’luk
oranı, bir önceki seçimlere oranla yüzde 12,5
gücü elde eden DP’nin başarısını andırmaktadır.
138
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 5: 1965 Genel Seçimlerinde, Partilerin Oy Dağılımı
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Partilere Göre Oy Dağılımı (%)
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Partiler
Türkiye
Üsküdar
52,870
50,3
28,747
32,6
6,260
4,8
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
2
1
AP
2
CHP
3
MP
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
4 3 Celal
YTP
0,9
Bayar Üniversitesi Salihli3,723
MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
5
BAĞ.
3,186
1,8
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi
nedeniyle, bu eşyanın 2,966
from the movement 8,1
of commercial commodities
6
TİP
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli bir 2,242
commodities’quantity1,5
and value. It is are a kind of
7
CKMP
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda
harcamalar üzerinden alınan
instrument
TOPLAM
100in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
türü olmadığından,
dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Kaynak: TÜİKvergi
(2014)
ve http://www.belgenet.net/ayrinti.php?yil_id=5
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul6:Kanunu
ikinci maddesine
göre bu
the second item
of taxYelpazeye
procedural law,Dağılımı
custom
Tablo
1965(VUK)’nun
Yılı Genel
Seçimlerinde
Oyların
Siyasi
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanunOyların
regulated
by Yelpazeye
customs lawDağılımı
numbered(%)
4458.
Siyasi
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak Türkiye
created beginning with commodities
subject to
Üsküdar
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
tüm Toplamı
vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation
Sağ Diğer
Partiler
65.101
57,5 sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk veSol
tahsil
aşamaları
Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting
are regulated
Partiler
Toplamı
31.713
40,7
1965
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Diğerleri
3.186
1,8
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların
customs
form from the
Toplam çözüm
100 duties has a different 100
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
idari Üsküdar
aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place.Üsküdar’da,
However, in the case
of disputes
not being
Genel görünümöncelikle
itibariyle
sonuçları
olTİP,
Türkiye
ortalamasından
üç kata
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
yakın fazla oy almayı başarmıştır.
dukça benzer bir durum sergiler. Üsküdar’da da
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
seçimlerin galibi,
yüzde
50’nin üzerinde seçmen
Gümrük
Uyuşmazlıkları
Siyasi yapı, oyların siyasi yelpazeye dağılımı esası
desteği almayı başaran Adalet Partisi’dir. Grafik
5’te de görüldüğü gibi, seçmenlerin üçte birine
yakın desteğini elde eden CHP ise ikinci sırada
yer almıştır. Üsküdar’ın siyasi yapısında üçüncü sırada pay almayı başaran parti ise Türkiye
genelinden çok farklı bir şekilde TİP olmuştur.
temelinde incelendiğinde ise bir önceki seçimleri
hatırlatan bir tablo ile karşılaşılır. Daha net bir
anlatımla, Tablo 6’da da görüldüğü gibi Türkiye
genelinde olduğu gibi Üsküdar özelinde de siyasi
yapıya, sağ siyaset geleneği damgasını vurmuştur.
Hatta bunu, bir önceki seçimlere kıyasla gücünü
daha da arttırarak başarmıştır.
139
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
5. 1969 YILI GENEL SEÇİM SONUÇLARI
Kaynak: TÜİK (2014) ve http://www.belgenet.
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
net/ayrinti.php?yil_id=6
1969 parlamento seçimleri 12 Ekim 1969 tarihinĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
de yapılmıştır. Bu seçimlerde Türkiye genelinde
1969 genel seçimlerinde, bağımsızların dışında
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
seçimlere katılım oranı tarihi dip seviyesine
8 parti parlamentoda temsil başarısı göstermişCUSTOM
inmiştir. Oransal bakımdan ifade edilmek
ge- DUTIES
tir. Sonuçların bu yönünü dikkate alan bazı
2
Selin yüzde
KILINÇ , Hatice
YURTSEVER3 açısından bu seçimlere, Türk
rekirse Türkiye genelinde katılım oranı,
araştırmacılar
2
Celal
Bayargerilemiştir.
Üniversitesi Sosyal
Bilimlernet
Ens. Malidemokrasisinin
Hukuk Programı Yüksek
Lisans Öğrencisi
71’den yüzde 64’e
kadar
Daha
gelişimi
açısından çok büyük
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
bir ifadeyle, 1965 genel seçimlerinde başlayan
önem atfedilir. 1969 genel seçimlerinin, 1965
Özet: oranındaki
Gümrük vergisi, düşüş,
gümrüğe yaklaşık
tabi olan ticari genel
Abstract:
Custom duty is a olduğu
kind of tariff
arising hem aldığı oy
seçimlere katılım
seçimlerinde
gibi,
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarıgerileme
veya değeri ile
üzerinden
subjectdetoçıkardığı
customs which
is based on sayısı
those bakımından
yüzde 9,7 oranında
1969alınan,
genelekonomik,
sehem
milletvekili
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
çimlerinde de sürmüştür.
Üsküdar’da
seçimlere
Adalet
Partisi’dir.
Tablopolicy
7 ve Grafik 6’da
dış ticaret ve ekonomi
politikası aracı
olan bir vergi galibi
tariff that
is a foreign
trade and economic
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
katılım oranındadolaylı
da, Türkiye
genelindeki
duruma
görüldüğü
gibi,
bunotseçimlerde
bir vergi türü
olan gümrük vergisi,
gelir ve da
fiscal
functions. Since
they are
collected on AP, Türkiye
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
benzer bir değişim
çarpar. Üsküdarlı
seç-olan genelinde
oyların
yüzde 45,55’ini
vergi göze
türü olmadığından,
dış ticarete konu
an indirect tariff
on expenditures,
custom dutiesalarak mecliste
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
menlerin siyasete
1961
genel
milletvekilliği
olmakolan
üzere ilgilerinde,
alınmaktadır. Gümrük
vergileri,
Vergi 256
to foreign
trade arrive at thekazanmıştır.
custom. AccordingNe
to var ki AP bu
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
seçimlerinden sonra
başlayan
trendi
bu
seçimlerde,
milletvekili
16 sandalye arttırkanun kapsamı
dışında düşüş
tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded
from this sayısını
law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
seçimlerde en düşük
seviyesini görmüştür. 1965
mış
olsa da, bir önceki seçimlere oranla yaklaşık
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile
dış
ticarete
konu
olan
eşyanın
Türkiye
Gümrük
Through
this law, a systematization has been
seçimlerine kıyasla
yüzde 16’dan fazla düşerek,
yüzde
12
oranında oy kaybetmiştir. Benzer bir
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemleringerilemiştir.
sırasına
göre
bir
sistematik performans
international trade
entering customs
territories
yüzde 53,7’ye kadar
sergileyen
CHP’
de ofseçimleri ikinci
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, sırada
Like all tamamlamıştır.
other taxes, compalsive levels such as
tahakkukGenel
ve tahsilSeçimlerinde,
aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Tablo 7: 1969
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar Üniversitesi
BilimlerÜsküdar’ın
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
to
Partilerin
Oy
Dağılımı
siyasi
yapısının
genel
durumu da
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm Türkiye
customs duties
has a different
form benzer.
from the Özellikle ilk
geneline
bir hayli
Partilere
Görevergilerde
Oy Dağılımı
(%) farklı bir
süreci, diğer
oluşan süreçten
process of other taxes. Customs duty disputes
sırayı
partiler incelendiğinde,
Türkiye
sahiptir. Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları iki
have
to be kazanan
resolved administratively
in the first
Partiler yapıya Türkiye
Üsküdar
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
1
AP
46,550
48,1
olduğulegal
gibi
Üsküdar’da
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen genelinde
solved administratively,
action
can be taken. da seçimlerin
2
CHP
27,371 yargı yoluna başvurulabilmektedir.
35,5
1
uyuşmazlıklarda
galibi
AP olurken,
onuDuties,
CHPCustom
izlemiştir. Ancak
Key words:
Custom, Custom
3
GP
6,579
2,5
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
4
BAĞ.
1,8
niceliksel bakımdan durum bu kez Türkiye
Gümrük5,624
Uyuşmazlıkları
5
MP
3,224
3
genelinden biraz farklılık arz eder. Hem AP ve
6
MHP
3,028
2,3
hem de CHP Üsküdar’da, Türkiye genelinde
7
BP
2,803
1,4
8
TİP
2,681
4,6
kazandıklarından çok daha yüksek bir oy oranına
9
YTP
2,178
0,8
ulaşmıştır.
TOPLAM
100
140
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 8: 1969 Yılı Genel Seçimlerinde
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
Oyların
Siyasi Yelpazeye
Dağılımı
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Oyların Siyasi Yelpazeye Dağılımı (%)
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Türkiye
Üsküdar
DUTIES
Sağ Partiler Toplamı CUSTOM 61.521
19692
56,7
3
Selin KILINÇ2, Hatice
Sol Partiler Toplamı
32.855YURTSEVER
41,5
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Diğerleri3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli5.624
1,8
MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Toplam
100
100
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya dağılımı
değeri üzerinden
alınan, temeekonomik, tarihe
subject geçmiştir.
to customs which
is basedseçmenlerin
on those
Oyların siyasi yelpazeye
faktörü
Üsküdarlı
seçimlere
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
linde siyasi yapı
incelendiğinde
de aracı
bir olan
önceki
iseis Türkiye
geneli
ortalamasının
da altındış ticaret
ve ekonomi politikası
bir vergi ilgisi
tariff that
a foreign trade
and economic
policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
seçimleri çağrıştıran
karşılaşılır.
1969
olmuştur.
Daha
bircollected
ifadeyle
dolaylı sonuçlarla
bir vergi türü olan
gümrük vergisi,
gelir ve da
fiscal
functions. Since
they net
are not
on Üsküdar’da
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
seçimlerinde sağvergi
kanat
Türkiye
genelinde
genel
katılım
oranı yüzde 60
türüpartiler,
olmadığından,
dış ticarete
konu olan 1973
an indirect
tariffseçimlerine
on expenditures, custom
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
toplamda 61,5’iolmak
aşanüzere
güce
ulaşmıştır.
Tablo
8’de
olmuştur.
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri,
Vergi civarında
to foreign trade
arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
de görüldüğü gibi,
toplamda yüzde 56,7’lik oy
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Tablo 9: 1973 Genel Seçimlerinde,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
oranı ile sağ kanatpartiler,
Üsküdar’ın
siyasi
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs
law numbered
4458.
Partilerin
Oy Dağılımı
dış ticarete konu
olan eşyanın Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
yapısı içindeki ile
ağırlığını
sürdürmüştür.
Ancak
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
sırasına toplamda
göre
birTürkiye
sistematik
international trade
entering customs
of
sol kanat partilerişlemlerin
Üsküdar’da,
Partilere
Göreterritories
Oy Dağılımı
(%)
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde
de zorunlu
olan tarh,
Like allPartiler
other taxes, compalsive Türkiye
levels such as
ortalamasını üzerinde
bir başarı
elde aşamalar
etmiştir.
Üsküdar
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General
Directorate of Customs33,293
as a part of
1
CHP
46,8
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Bilimler 1
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
6. 1973 YILI GENEL
SEÇİM
SONUÇLARI
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Law. Resolution process of29,821
disputes over
2CustomsAP
31
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
12 Mart Askerisüreci,
Müdahalesinden
sonra
yapılan
diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
of other taxes. Customs duty
disputes
3process DP
11,894
5,8
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
ilk genel seçimler
olması
bakımında
siyasi
ve
öncelikle
idari aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
However, in the case of disputes not being
4place.
MSP
11,803
10,2
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
toplumsal hayatımızda
ayrı
yeri
olan 1973
1
uyuşmazlıklarda
yargıbir
yoluna
başvurulabilmektedir.
5Key words:
CGP Custom, Custom Duties,
5,263
2,7
Custom
parlamento seçimleri,
14 EkimGümrük,
1973Gümrük
tarihinde
Anahtar Kelimeler:
Vergisi,
Disputes
6
MHP
3,378
1,5
Gümrük Uyuşmazlıkları
yapılmıştır. Türkiye genelindeseçimlere katılım,
yüzde 66,8 civarında olmuştur.Genel açısından
değerlendirildiğinde, 1973 genel seçimlerinde
halkın seçimlere ilgisinde, bir önceki seçimlere
oranla 2,5 puana yakın bir artış gözlemlense
de, incelenen dönemde yapılan parlamento seçimlerinde en düşük ikinci katılım oranı olarak
7
BAĞ.
2,803
0,6
8
TBP
1,135
1,1
9
MP
0,582
0,3
100
100
TOPLAM
Kaynak: TÜİK (2014) ve http://www.belgenet.net/ayrinti.php?yil_id=7
141
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
1973 parlamento seçimleri, partiler kazandıkları
olmuştu. Bir önceki seçimlerin galibi AP ise ciddi
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
oy oranı temelinde incelendiğinde, Türk toplumubir oy kaybı yaşayarak ikinci sıraya gerilemiştir.
1
ĠDARĠ
AġAMADA
ÇÖZÜM
YOLLARI
nun siyasi yapısı ve bu yapıda yaşanan değişime
Bu seçimlerin
bir diğer önemli sonucu ise Türk
dair oldukça önemli ipuçları
verir. Aynı saptama
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES
toplumunun
siyasiOVER
hayatında Necmettin ErbaÜsküdar’ın siyasi yapısı açısından da geçerlidir.
CUSTOM DUTIES
kan isminin, etkin bir şekilde varlık göstermeye
Bu seçimleri ele alınan öteki seçimlerden farklı 2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
başlamış
olmasıdır. Gelecekte muhafazakâr sağ
kılan en önemli sonuç
belki de CHP’nin, 1950
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
geleneğin lideri ve en büyük temsilcisi olarak
3
Celal Bayar Üniversitesi
yılında iktidarı DP’ye devretmesinden
itibarenSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
tarihe geçecek olan Erbakan’ın MSP’si 1973
başlayana süreçÖzet:
içinde
ikinci kez seçimleri ilk
Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Türkiye
genelinde ve hem
eşyanın
yer değiştirmesi
nedeniyle, bu gibi
eşyanın seçimlerinde,
from the movement hem
of commercial
commodities
sırada tamamlamış
olmasıdır.
Hatırlanacağı
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali
fonksiyonlarının
yanında
önemli bir de
commodities’quantity
and value.yüzde
It is are a 10’un
kind of üzerinde bir
Üsküdar özelinde
1960 ihtilali sonrasında
yapılan
ilk genel
seçimdış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür.
Aynı zamanda
harcamalar
üzerinden
alınan seçmen
instrument desteği
in addition elde
to its economic,
social and
lerde (1961 genel
seçimleri)
deCHP
birinci
parti
etmiştir.
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
olmadığından,
dış ticarete
konu olan
an indirect tariff
on expenditures,
customDağılımı
duties
Tablovergi
10:türü1973
Yılı Genel
Seçimlerinde
Oyların
Siyasi
Yelpazeye
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre buOyların
the second
item
of tax procedural
law, (%)
custom
Siyasi
Yelpazeye
Dağılımı
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures
duties are
Türkiye and practises of custom
Üsküdar
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete
konu olan Toplamı
eşyanın Türkiye Gümrük
Through
Sağ Partiler
62.8 this law, a systematization
51,5has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerinSol Partiler
sırasına
göre
bir
sistematik
international
territories of
Toplamı
34.4 trade entering customs47,9
1973
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde
Like2.8
all other taxes, compalsive levels
Diğerleride zorunlu aşamalar olan tarh,
0,6 such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş
niteliği olan
by 100
General Directorate of Customs 100
as a part of
Toplam
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution process of disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm oranla
customs hem
dutiesTürkiye
has a different
form from
Tablo 9 ve Grafik
7’de
de görüldüğü
gibi, CHP
genelinde
vethe
hem de Üsküdar
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya birinci
sahiptir. sırada
Gümrük tamamlamıştır.
vergisi uyuşmazlıkları özelinde
have to be büyük
resolved administratively
in theyaşamıştır.
first
Üsküdar’da da seçimi
bir güç kaybı
AP’nin
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal
action
can
be
taken.
Hatta 1973 seçimlerinde, Ecevit’in liderliğindeki
Üsküdar’daki yüzde 35,6’ya ulaşmıştır.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
CHP, Türkiye genelinde kazandığı başarıdan
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Toplumun
Disputes
siyasi yapısında yaşanan değişimi
Gümrük Uyuşmazlıkları
çok daha büyüğüne
Üsküdar’da elde etmiştir.
Bu seçimlerde Türkiye genelinde yüzde 33.29
oranında oy alan CHP, oylarını 1969 seçimlerine
kıyasla yüzde 23.86 oranına arttırmış ve 185 milletvekilliği kazanmıştır. CHP’nin Üsküdar’daki
oy oranlarındaki artış ise yüzde 31’i aşmıştır.
1973 genel seçimleri AP açısından ise tarihi bir
yenilgi ile sonuçlanmıştır. Bir önceki seçimlere
anlayabilmek için oyların siyasi yelpazeye da-
ğılımının da incelenmesi faydalı olur. Tablo
10’da da görüldüğü gibi gelenek bu seçimlerde
de bozulmamış, Türkiye geneli ve Üsküdar’da,
sağ siyaset geleneği ağırlıklı konumunu 1973
seçimlerinde de sürdürmüştür. Hatta sağ siyaset
geleneği Türkiye genelindeki gücünü kısmen de
142
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 11: 1977 Genel Seçimlerinde,
olsa arttırmıştır. Buna karşın sağ kanat, Üsküdar’ın
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
siyasi yapısı içinde kan kaybetmeye devam etmiştir.
Partilerin Oy Dağılımı
Sol kanat ise yüzde 41’lerdeki ĠDARĠ
seçmenAġAMADA
desteğini ÇÖZÜM YOLLARI1
Partilere Göre Oy Dağılımı (%)
yüzde 48’e yükselterek,
Üsküdar’da daha SOLUTIONS
etkili
ADMINISTRATIVE
TO DISPUTES OVER
Partiler
Türkiye
Üsküdar
bir konuma ulaşmıştır.
CUSTOM DUTIES
1
CHP
41,394
55,6
2
AP
36,888
30,1
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
7. 1977 YILI GENEL SEÇİM SONUÇLARI
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
3 DıĢMSP
8,567
Celal
Bayar Üniversitesi
Ticaret Bölümü
parlamento seçimleri
5 Haziran
1977Salihli MYO,
7,9
1977 yılı
4
MHP
6,419
3,2
tarihinde yapılmıştır.
Toplum genelinde 1969
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın çok
yer değiştirmesi
nedeniyle,bazında
bu eşyanın
movement of commercial 2,493
commodities
5from theBAĞ.
0,1
genel seçimlerinde,
partili dönem
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve
mali fonksiyonlarının
önemli bir
and value. It is1,873
are a kind of
6commodities’quantity
CGP
1
tarihi dip seviyesini
gördükten
sonra,yanında
yükselişe
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Aynı oranındaki
zamanda harcamalar
üzerinden
alınan
social and
7instrument
DPin addition to its economic,
1,852
1
geçen seçimleretürüdür.
katılım
trend,
1977
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi
belirli aralıklarla
alınan bir
basis like income tax and corporate
parlamento seçimlerinde
degibi
sürmüştür.
Türkiye
8regular TBP
0,395tax, as
0,8
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın katılım
gümrüğe geldiği
bir defaya
mahsus
genelinde seçimlere
oranıandayüzde
72.42
9are collected
TİPonly once when commodities
0,139subject
0,3
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
olarak gerçekleşmiştir.
Türkiye
genelinde
vatanUsul Kanunu
(VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the secondTOPLAM
item of tax procedural law,
100custom
100
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
daşların siyasetegümrük
olanvergilerinin
ilgisinde
usulbir
ve artışı
uygulamayaşanıresasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun Kaynak:
regulated byTÜİK
customs(2014)
law numbered
4458.
ve http://www.belgeken, Üsküdar’daile ise
kısmikonu
deolan
olsa
bir Türkiye
gerileme
dış ticarete
eşyanın
Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak net.net/ayrinti.php?yil_id=8
created beginning with commodities subject to
gözlemlenir. Buişlemlerin
seçimlerde
sırasınaÜsküdar’da
göre
bir siyasi
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
katılım yüzde 60,8’den,
yüzde
58,6’ya
gerilemiştir.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Bu
LikeseçimlerdeTürkiye
all other taxes, compalsive
levels such tarihi
as
genelinde,
bir başarıya
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan imza
by General
of Customs
as a dönem
part of
atanDirectorate
CHP,
çok
partili
Türk siyasi
1Türk toplumunun toplumsal ve
1970’li yıllarda,Bakanlığı’na
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law.genel
Resolution
process of disputes
over bir sol partinin
hayatında,
seçimlerde
ilk kez
siyasal hayatında
belirleyici
konumda bulunan
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer 2011-a;
vergilerde oluşan
süreçten2011farklı bir ulaştığı
process ofen
other
taxes. Customs
disputes elde etmiştir.
yüksek
seçmendutydesteğini
iki siyasi elit (Arslan,
2011-b;
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari
aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place. However,
the case of disputes
being seçimlerinde
Daha
net birin ifadeyle,
1977notgenel
c) Süleyman Demirel
ve
Bülent
Ecevit’tir.
Bu
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargıde,
yoluna
başvurulabilmektedir.
Ecevit’in CHP’si yüzde 41.394’lük
bir seçmen
iki lider takip eden
süreçte
bazı
dönemsel
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar
Gümrük,
Gümrük
Vergisi, desteğiyle
Disputes
birinci parti olmakla kalmamış, en
kesintiler yaşansa
da, Kelimeler:
toplumun
siyasi
ve topGümrük Uyuşmazlıkları
yakın rakibi Demirel’in AP’sine yüzde 12.24
lumsal hayatında belirleyici olma özelliklerini
oranında fark atmıştır (Tablo 11 ve Grafik 8).
sürdürmeye devam edecektir. 1970’li yılların
başından itibaren toplumsal yapıda geniş halk
kitleleri üzerinde etkili olmaya başlayan Ecevit
faktörü, 1977 genel seçimlerinin sonucunun CHP
lehine şekillenmesinde önemli rol oynamıştır.
1977 parlamento seçimleriyle yeniden şekillenen
Üsküdar’ın siyasi yapısı genel hatlarıyla, Türk
toplumunun gidişatına benzer bir görünüm sergiler. Bununla birlikte solun en büyük temsilcisi
konumundaki CHP, Üsküdar’ın siyasi yapısında
143
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
önceki seçimlerde yakaladığı yükseliş ivmesini
ulaşmıştır. Sağın büyük temsilcisi AP ise, kısmi
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
bu seçimlerde de sürdürmeye başarmıştır. Grafik
bir oy kaybı yaşasa da, bir önceki seçimlere
ĠDARĠ
AġAMADA ÇÖZÜM
11’de de görüldüğü gibi CHP
bu seçimlerde
yakın YOLLARI
bir seçmen1 desteği elde ederek, Üsküdar
Üsküdar’da elde ettiği yüzde
55,6’lık oy oranıyla,
seçimlerinden
ikinci
çıkmayı başarmıştır.
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER
bu ilçenin siyasi hayatında belirleyici konuma
CUSTOM DUTIES
3
Selin
KILINÇ
Hatice YURTSEVER
Tablo 12:
1977
Yılı2, Genel
Seçimlerinde
2
Celal Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Mali Hukuk Programı
Yüksek Lisans Öğrencisi
Oyların
SiyasiEns.Yelpazeye
Dağılımı
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Oyların Siyasi Yelpazeye Dağılımı (%)
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial
commodities
Türkiye
Üsküdar
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal veSağ
maliPartiler
fonksiyonlarının
yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is43,2
are a kind of
Toplamı
55.579
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı
zamanda harcamalar
instrument in addition to its economic,
social and
Sol Partiler
Toplamıüzerinden alınan
41.928
56,7
1977
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlarDiğerleri
vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular
2.493basis like income tax and corporate
0,1 tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are100
collected only once when commodities
Toplam
100 subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Oyların siyasi yelpazeye
dağılımı incelendiğinde
tarihi
süreçte ilk kez belirleyici olma konumun
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ise seçimlerin siyasi
yapıda meydana getirdiği
ulaşmıştır.
Tablo 12’de de görüldüğü gibi sol
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
commodities
subject
to
değişimin boyutları
daha
bir netlik
kazanır.
kanat
partiler with
1977
Üsküdar
seçimlerinde,
topişlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer tüm
olduğu gibi lamda
Turkey and
continuing
with operation
sequence.
Ecevit’in liderliğindeki
CHP’nin
eldevergilerde
ettiği büyük
yüzde
56,7’lik
bir güç
elde etmiştir. Bu
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve tahsil aşamaları
Gümrük
ve Ticaret oransal
assessment,olarak
accrual and
are regulated
başarıya rağmen
sol siyaset
geleneği,
ülkenin
solcollecting
kanadın
başarı hanesine, bir
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel ağırlık
Müdürlüğübakımından,
tarafından, Gümrük önceki
Customs seçimlere
and Economy kıyasla
Ministry according
siyasi yapısı içinde
oransal
yüzdeto18’lük bir güç
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
sağ kanadın önüne
geçememiştir.
Bununla
birlikte
geçiyordu.
Gümrük
vergisinden doğan
uyuşmazlıkların
çözüm artışı
customsolarak
duties has
a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
sol kanat toplumun
siyasi
yapısı
içinde,
hiç
yapıyagenel
sahiptir.
Gümrük
vergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
1983
YILIin the
GENEL
SEÇİM
SONUÇLARI
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. 8.place.
However,
case of disputes
not being
de azımsanamayacak
güç artışı
etmiştir.
Ancak bir
idari
aşamadaeldeçözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Daha net bir ifadeyle sol siyaset geleneği 1997
12
sonrasında
yapılan ilk
KeyEylül
words: 1980
Custom,Darbesi
Custom Duties,
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
seçimlerinde, 1977
genel seçimler olma niteliğini taşıyan 1983 parGümrükseçimlerine
Uyuşmazlıkları kıyasla yüzde
22,2’yi aşan bir seçmen desteği artışı sağlamıştır.
1977 parlamento seçimleri, Üsküdar’ın siyasi
yapısında hem niteliksel ve hem de niceliksel
olarak, Türkiye’nin genel görünümünde çok
daha farklı sonuçlara yol açmıştır. Sol siyaset
geleneği Üsküdar’ın siyasi yapısında, incelenen
lamento seçimleri 6 Kasım 1983’te yapılmıştır.
Darbe’nin sebebiyet verdiği olağanüstü şartlarda
gerçekleştirilen bu seçimlere siyasi katılım son
derece yüksek olmuştur. Kenan Evren liderliğini
yürüttüğü askeri cuntanın, milletvekili adaylarının
tespitinde bile belirleyici rol oynadığı, normal
olmayan bir siyasal atmosferde gerçekleşen
144
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
1983 genel seçimlerine Türkiye genelindekatılım
yüzde 45.14 oranında oy alarak parlamentoya
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
yüzde 92.30 oranında gerçekleşmiştir. Seçimlere
211 milletvekiliyle girmeyi başarmıştır. Tablo
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI
katılım oranı Üsküdar’da da son
derece
yüksek ÇÖZÜM
13 ve Grafik
9’da1 da görüldüğü gibi,sol kanadın
seviyelerde olmuştur.ADMINISTRATIVE
Daha net bir anlatımla,
bu seçimlerdeki
temsilcisi
SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER Halkçı Parti’nin oyları
Üsküdar’da katılı oranı yüzde 89,9 gibi tarihi
ise yüzde 30’lar civarında seyretmiştir.Klasik bir
CUSTOM DUTIES
rekor seviyelerinde gerçekleşmiştir. Bir bakıma 2 sosyal demokrat
parti niteliğindeki Halkçı Parti,
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
bu oran, Üsküdar’da
yaşayan her 10 vatandaştan
20 Mayıs 1984’te, 12 Eylül Dönemi’nde, başba2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar
Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢmüsteşarlığı
Ticaret Bölümü yapmış olan Necdet Calp’in
9’unun sandığa giderek, en temel
vatandaşlık
kanlık
hak ve sorumluluklarından birini yerine getirdiği
genel başkanlığında kurulmuştur. Şener (2006)’in
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın deyimiyle
from the movement
of commercial
commodities
manasına geliyordu.
“askeri
yönetimce,
iktidar partisi olarak
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir tasarlanan
commodities’quantity
and value.
It is are a kindPartisi
of
Milliyetçi
Demokrasi
(MDP)’ne
Tablo 13: dış
1983
Seçimlerinde,
ticaretGenel
ve ekonomi
politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
yapması
rolü biçilen
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan muhalefet
instrument in addition
to its economic,
social andHP”, MDP’ye
Partilerin
dolaylı bir Oy
vergi Dağılımı
türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
ANAP’a
karşı
anatax,muhalefet
partisi
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir değil
regular ama
basis like
income tax and
corporate
as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
görevini
üstlenmiştir.
Partilere
Dağılımı
(%)
eşyanın Göre
gümrüğeOy
geldiği
anda bir
defaya mahsus olma
are collected
only once
when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Üsküdar
Usul KanunuTürkiye
(VUK)’nun ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
birleştirme
iddiasıyla
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, Dört
duties eğilimi
are excluded
from this law.
Therefore, ortaya çıkan
1
ANAP gümrük vergilerinin
45,144
usul ve uygulama 49,2
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
veregulated
Özal’ın
liderliğinde merkez sağa konuşlanan
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
by customs law numbered 4458.
2
HP
33 Gümrük ANAP
ile dış ticarete30,463
konu olan eşyanın Türkiye
Through this law, a systematization has been
Üsküdar’da, Türkiye genelinden çok daha
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
3
MDP
23,266
17
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik büyük
international
entering customs
territories of Üsküdarlı her
birtrade
başarıya
imza atmıştır.
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
4
BAĞ.
1,127
0,8olan tarh, iki
gümrük vergisinde
de zorunlu aşamalar
Likeseçmenden
all other taxes, birinin
compalsivedesteğini
levels such as
almayı başaran
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
TOPLAM
100ayrı bir kuruluş 100
Bakanlığı’na
bağlı
niteliği olan ANAP,
by General1965
Directorate
of Customs
as a part of yüzde 50’nin
genel
seçimlerinde
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law.
Resolutiondesteği
process of elde
disputesederek
over
üzerinde
seçmen
rekor kıran
türetilmiĢtir.
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Kaynak: TÜİKGümrük
(2014)
ve http://www.belgeÜsküdar’da,
bir sağ partinin
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir AP’nin
process ofardından,
other taxes. Customs
duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
net.net/ayrinti.php?yil_id=9
yüksek
ikinci
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. kazandığı
place. However,en
in the
case of disputes
not güce
being ulaşan parti
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
unvanını da kazanmıştır. Öte yandan
bir önceki
Bağımsızlar hariç
üç siyasiyargı
partinin
iktidar mü1
uyuşmazlıklarda
yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
yüzde 55,6 oranında oy alan solun
cadelesi verdiği Anahtar
seçimlerin
galibi,
Turgut
Özal’ın
Kelimeler:
Gümrük,
Gümrük
Vergisi, seçimlerde
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Partiler
liderliğini yaptığı Anavatan Partisi olmuştur. Takip
eden süreçte, ülkenin toplumsal ve siyasal hayatına
damga vuracak olan Turgut Özal ve partisi ANAP,
girdiği ilk genel seçimlerde Türkiye genelinde,
merkez partisi ise bu seçimlerde aynı başarıyı
tekrarlayamamıştır. Daha net bir ifadeyle 1983
seçimlerinde merkez solun Üsküdar’da, yüzde
40,6’yı aşan bir güç kaybı yaşadığı hakikati
gözler önüne serilir.
145
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 14: 1983 Yılı Genel Seçimlerinde Oyların Siyasi Yelpazeye Dağılımı
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Oyların Siyasi Yelpazeye Dağılımı (%)
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Türkiye
Üsküdar
Sağ Partiler Toplamı
68.410
66,2
Sol Partiler Toplamı
30.463
33
Diğerleri
1.127
0,8
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
1983
2
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
ToplamSalihli MYO, DıĢ100
100
Celal Bayar Üniversitesi
Ticaret Bölümü
Özet: Gümrükoyların
vergisi, gümrüğe
olan ticari çok
Abstract:
Custom
duty is Türkiye
a kind of tariff
arising tarihinde ülke
1983 genel seçimlerinde
siyasi tabi
yelpazepartili
dönem
siyasi
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı bir
veya şekilde
değeri üzerinden
alınan, ekonomik, genelinde
subject to customs
which is based halkın
on those seçimlere ilgi
ve Üsküdar’da,
ye dağılımı dikkatli
incelendiğinde,
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
katılımının
yüksek
olduğu
dış ticaretilk
ve parlamento
ekonomi politikasıseçimlerinin
aracı olan bir vergi ve
tariff
that is a foreignen
trade
and economic
policygenel seçimler
darbe sonrası yapılan
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
TürkSince
siyasi
geçmiştir.
dolaylı bir siyasi
vergi türüyapısında
olan gümrük meydana
vergisi, gelir ve olarak,
fiscal functions.
they tarihine
are not collected
on
ülkenin ve Üsküdar’ın
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
türükolay
olmadığından,
dış Tablo
ticarete konu
getirdiği değişimvergi
daha
anlaşılır.
14’teolan an indirect tariff on expenditures, custom duties
Tablo
15:only1987
Genel
Seçimlerinde,
Partileeşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected
once when
commodities
subject
olmak
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri, ve
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
de görüldüğü gibi,
sağüzere
siyaset
geleneği
ülkenin
rinprocedural
Oy Dağılımı
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax
law, custom
kanun
kapsamı damgasını
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Üsküdar’ın siyasi
yapısına
vurmuştur.
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Partilere Göre Oy Dağılımı (%)
sayılı Gümrük
Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Sağ kanat özellikle
de Üsküdar’da
zikredilmeye
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Partilerwith commodities
Türkiye
Üsküdar
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya net
uygulanacak
created beginning
subject to
değer bir başarıya
imza
atmıştır.
Daha
bir
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
1
ANAP
36,311
37,2
ifadeyle sağ partiler
Üsküdar’daki
toplamolduğu
tem-gibi Turkey
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde
and
continuing with operation
sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
2
SHP
29,8
sil güçlerini, yüzde
arttırmayı
tahakkuk53’ün
ve tahsilüzerinde
aşamaları Gümrük
ve Ticaret
assessment,
accrual and collecting24,742
are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
3
DYP
19,135
12,7
Bucaizse
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
başarmıştır. Tabiri
1983
seçimlerinde
sağBilimler Enstitüsü
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
4
DSP has a different form
8,529
9,2
kanat açısından,Gümrük
Üsküdar’ın
yapısında bir
vergisindensiyasi
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs
duties
from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
5 to beRP
8,8
yeniden dirilişeyapıya
tanıksahiptir.
olunur.Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have
resolved administratively7,164
in the first
9. 1987 YILI
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
GENEL
SEÇİM
SONUÇLARI
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
place. However, in the case of disputes not being
6 administratively,
MÇP
2,927
solved
legal action can
be taken.
1
7 words:
IDPCustom, Custom Duties,
0,819Custom
Key
Disputes
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
1987 parlamentoGümrük
seçimleri
29 Kasım 1987 tarihinde
Uyuşmazlıkları
gerçekleştirilmiştir.Seçmen ilgisinin son derece
yüksek olduğu bu seçimlerde katılım oranları
Türkiye genelinde ve Üsküdar özelinde, rekor
seviyelere ulaşmıştır. Türkiye genelinde seçimlere ortalama katılım oranı yüzde 93.28 olarak
gerçekleşirken, Üsküdar’da yüzde 92’ye yaklaşmıştır. Daha net bir ifadeyle 1987 genel seçimleri,
8
BAĞ.
TOPLAM
1,6
0,5
0,373
0,1
100
100
Kaynak: TÜİK (2014) ve http://www.belgenet.net/ayrinti.php?yil_id=10
1987 genel seçimleri, Türk toplum ve siyasi hayatı
açısından ayrı bir önem arz eder. 12 Eylül Darbesi
ile siyasi faaliyetleri yasaklanmış olan Demirel,
146
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Erbakan, Ecevit, Türkeş gibi efsanevi liderlerin
Çalışma Partisi’nin, sonra da Necmettin Erbakan
GÜMRÜK
Refah Partisi’nin genel başkanları oldular.
de seçimlere katılımının önü
açılmıştır.VERGĠSĠ
12 Eylül UYUġMAZLIKLARININ
1
AġAMADA
öncesi siyasi liderlerine yönelikĠDARĠ
siyasi yasaklar,
6 ÇÖZÜM YOLLARI
Tablo 15 ve Grafik 10’da açıkça görüldüğü üzeADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Eylül 1987’de gerçekleştirilen
halkoylamasıyla,
re, 1987 parlamento seçimlerinin hem Türkiye
CUSTOM DUTIES
hukuken kaldırılmıştır.
genelinde ve hem de Üsküdar özelinde galibi
3
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
ANAP’tır.
Bununla birlikte, iktidarın avantajlarını
Seçimlere kısa bir süre
kala
gerçekleştirilen
halkoy2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
da kullanarak seçimlere giden ANAP bu seçim3
Celal BayarPartisi’nin
Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
lamasında sonuç,Özal’ın ve Anavatan
lerde, hem Türkiye genelinde ve hem de Üsküdar
yasakların devamından
yana tavır koymasına
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
ciddi bir
güç kaybı
yaşamıştır. ANAP’ın
yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın özelinde
from the movement
of commercial
commodities
rağmen, yüzde eşyanın
49.84
hayır
oyuna
karşın
yüzde
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
genelinde
desteği
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir Türkiye
commodities’quantity
and seçmen
value. It is are
a kind ofyüzde 45,1’den
50.16 evet oyu ile
yasaklı
siyasipolitikası
liderlerin
lehine
dış ticaret
ve ekonomi
aracı olan
bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
gerilerken;
siyasi
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan yüzde
instrument36,3’e
in addition
to its economic, Üsküdar’daki
social and
çıktı. Böylece, yasaklı
liderlere
aktif
siyaset
dolaylı birsiyasi
vergi türü
olan gümrük
vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
düşmüştür.
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir gücü
regularyüzde
basis like 49,2’den
income tax andyüzde
corporate37,2’ye
tax, as
yapma hakkınınvergi
yasal
geridışverildi.Siyasi
türü olarak
olmadığından,
ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
güç kaybında en
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus Üsküdar’da
are collected onlyİktidar
once whenpartisinin
commodities bu
subject
üzere alınmaktadır.
Gümrük
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
yasakların sona olmak
ermesinin
ardından
öncevergileri,
Süleyrolü,
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu büyük
the second
item Demirel’in
of tax proceduralliderliğini
law, custom yaptığı DYP
kanun 1987’de
kapsamı dışında
tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
man Demirel, Eylül
yapılan
olağanüstü
Erbakan’ın
liderliğindeki
RPareoynamıştır. Bu
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 ile
procedures
and practises
of custom duties
Gümrük
Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
kongrede DYPsayılı
genel
başkanlığını
Hüsamettin
seçimlere
merkez solun büyük partisi olarak giren
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with commodities subject to
Cindoruk’tan devraldı. Yine Eylül ayında Bülent
SHP’nin
Üsküdar’da
elde ettiği seçmen desteği de
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer
tüm
vergilerde
olduğu
gibi
Turkey
and
continuing
with
operation
sequence.
Ecevit de DSP genel
başkanlığına seçildi. Ekim
yüzde
30’lar civarında kalmıştır.
Solun oylarına
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
ayında da, önce
Alparslan Türkeş Milliyetçi
ise
Ecevit’in DSP’si ortak olmuştur.
Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
TabloGümrük
16: 1987
Yılı Genel Seçimlerinde Oyların
Siyasi Yelpazeye Dağılımı
türetilmiĢtir.
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıklarıOyların
have Siyasi
to be resolved
administratively
in (%)
the first
Yelpazeye
Dağılımı
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively, legal action
can be taken.
Türkiye
Üsküdar
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key
words:
Custom,
Custom
Duties,
Custom
Sağ Partiler Toplamı
66.356
60,9
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
1987
Sol Partiler Toplamı
33.271
39
Diğerleri
0.373
0,1
100
100
Toplam
Oyların siyasi yelpazeye dağılımı temelinde siyasi
yapı incelendiğinde ise genel boyutlarıyla, bir
önceki seçileri çağrıştıran bir sonuç ile karşılaşılır.
Daha net bir anlatımla, Tablo 16’da da görüldüğü
gibi, hem Türkiye’nin ve hem de Üsküdar’ın
siyasi yapısına sağ siyaset geleneği damgasını
vurmuştur. Türkiye genelinde seçmenlerin üçte
birinin desteğiyle, toplumsal yapıdaki geleneksel
147
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
gücünü koruyan sağ yelpaze, Üsküdar’ın siyasi
Kaynak: TÜİK (2014) ve http://www.belgeGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
yapısındaki belirleyici üstünlüğünü korumayı
net.net/ayrinti.php?yil_id=11
ĠDARĠ
AġAMADA
ÇÖZÜM
YOLLARI1
da başarmıştır.
Türkiye’nin siyasi hayatında son derece önemli
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
10. 1991 YILI GENEL SEÇİM SONUÇLARI
sonuçlar doğuran 1991 genel seçimlerinde, topCUSTOM DUTIES
lam beş parti yüzde 10’un üzerinde oy alarak
1991 parlamento seçimleri 20 Ekim 1991
tarihinde
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
parlamentoya girmeyi başarmıştır.Tablo 17’de de
yapılmıştır. Bu seçimlerdeseçmenlerin
ilgisinde,
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
görüldüğü
gibi
bu sonuçlar, siyasal yapıda iktidar
Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü
Türkiye genelinde ve Üsküdar Celal
özelinde
bir gerideğişimi sonucunu da beraberinde getirmiştir.
leme gözlemlenir.
genelinde
Özet:Türkiye
Gümrük vergisi,
gümrüğe seçimlere
tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın Türkiye
from the movement
of commercial
commodities toplam yüzde
genelinde
seçimlerden,
ortalama katılımmiktarı
oranıveya
yüzde
değeri83,9’a
üzerindengerilemiştir.
alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir 27
commodities’quantity
value. DYP
It is are abirinci
kind of parti olarak
civarında oyandalan
BuTürkiye genelinde
10 puanlık
bir
dış ticaret veyaklaşık
ekonomi politikası
aracı olan bir
vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan çıkmıştır.
instrument in Hatırlanacağı
addition to its economic,
social1991
and seçimlerinin
üzere
düşüş manası ifade
1991
dolaylı eder.
bir vergiÜsküdar’da
türü olan gümrük ise
vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir galibi
regular basis
like income
and corporate
as
Doğru
Yol tax
Partisi,
bir tax,
önceki
seçimlerde
seçimlerine katılım
yüzde
77,5 dış
seviyelerinde
vergi türü
olmadığından,
ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus yüzde
are collected
only once
commodities
subject
19’luk
oywhen
oranı
ve yüzde
13’lük bir temgerçekleşmiştir. eşyanın
Ortaya
bu tablo,
birvergileri,
önceki
olmak
üzereçıkan
alınmaktadır.
Gümrük
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu sil
thegücü
second elde
item ofetmişti.
tax procedural
law,seçimlerinin
custom
1991
sonucu
seçimlerle kıyaslandığında,
1991
seçimlerinde
kanun kapsamı dışında
tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 DYP’ye
procedures and
practises of
custom ANAP’tan
duties are
yürütme
erkini,
devralma
Üsküdar’da da seçmen
ilgisinde
15’i aşan
sayılı Gümrük
Kanunu’ndayüzde
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük yollarını
Through this
a systematization has been
dalaw,
aralamıştır.
bir gerileme yaşandığı
gerçeğibaşlayıp,
ile karşılaşılır.
Bölgesine girişinden
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
tüm vergilerde olduğu gibi Bu
Turkey
and continuing
with operation siyasi
sequence. yapısında da
seçimler
Üsküdar’ın
Tablo 17: oluşturulmuştur.
1991 vergisinde
GenelDiğer
Seçimlerinde,
gümrük
de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret önemli
assessment,
accrual and collecting
are regulated
değişimler
meydana
getirmiştir. Tablo 17
Partilerin
OybağlıDağılımı
Bakanlığı’na
ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük ve
Customs
and 11’de
Economyde
Ministry
according gibi
to Üsküdar’da
Grafik
görüldüğü
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes over
Partilere
Göre
Oy Dağılımı (%)
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların
Partiler
1
DYP
2
ANAP
çözüm
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
Türkiye
Üsküdar
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
20,05
Ancak 27,034
idari
aşamada
çözümlenemeyen
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
24,011
27,95
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
20,750
17,20
Gümrük Uyuşmazlıkları
3
SHP
4
RP
16,879
18,19
5
DSP
10,748
16,15
6
SP
0,444
0,37
7
BAĞ.
0,134
0,08
100
100
TOPLAM
customs duties
different form
from the
seçimleri
ilkhasikia sırada
merkez
sağdan iki parti
process of other taxes. Customs duty disputes
have to beve
resolved
in theÜsküdar’da
first
ANAP
DYPadministratively
kazanmıştır.
1991
place. However, in the case of disputes not being
solved administratively, legal action can be taken.
seçimlerinin
galibi, bir önceki 1seçimlerde oldu-
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
ğu
gibi yine ANAP’tır. Bununla birlikte ANAP
Disputes
yüzde 37,2’den yüzde 27,95’e gerilemiştir. Buna
karşın DYP Üsküdar’daki seçmen desteğini yüzde
12’lerden yüzde 20’lerin üzerine taşımıştır. Bu
seçimlerde, Üsküdar özelinde en büyük kaybı,
SHP yaşamıştır. Merkez solun büyük temsilcisinin
Üsküdar’daki güç kaybı yüzde 42’yi aşmıştır.
148
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 18: 1991 Yılı Genel Seçimlerinde Oyların Siyasi Yelpazeye Dağılımı
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Oyların Siyasi Yelpazeye
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
Dağılımı (%)
ADMINISTRATIVE SOLUTIONSTürkiye
TO DISPUTESÜsküdar
OVER
CUSTOM DUTIES
Sağ Partiler Toplamı
67.924
1991
2
2
66,57
Selin
KILINÇ , Hatice YURTSEVER
Sol Partiler
Toplamı
31.942
3
33,35
Celal Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk0.134
Programı Yüksek Lisans
Diğerleri
0,08Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Toplam
100
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
100
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Oyların siyasi eşyanın
yelpazeye
dağılımı
gerçekleşirken,
Üsküdar’da
ise bu oran,
miktarı
veya değeri
üzerinden temelinde
alınan, ekonomik, civarında
subject to customs
which is based
on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
siyasi yapı incelendiğinde
ise ülke genelinde
yaklaşık
5 puan artarak yüzde 83’e yaklaşmıştır.
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür.
Aynı
zamanda
harcamalar
üzerinden
alınan
instrument
in
addition to its economic, social and
ve Üsküdar’da dolaylı
ortayabir çıkan
yeni tablo daha bir
vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Tablo
19: 1995 Genel Seçimlerinde,
kurumlar
vergisi
gibide
belirli
aralıklarla alınan
bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
anlamlı hale gelir.
Tablo
18’de
görüldüğü
gibi,
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariffPartilerin
on expenditures,Oy
custom
duties
Dağılımı
eşyanın gümrüğe
geldiği anda
bir defaya
mahsus
are collected only once when commodities subject
1983 genel seçimlerinde
başlayan
gelenek
bozulolmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu
(VUK)’nun
ikinci yapısındaki
maddesine göre bu
the second item Partilere
of tax procedural
mamış, sağ gelenek
Üsküdar’ın
siyasi
Görelaw,
Oycustom
Dağılımı (%)
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin
esasları
and practises of customTürkiye
duties are
ağırlığını sürdürmüştür.
Daha usul
netvebiruygulama
ifadeyle
sağ4458 procedures
Partiler
Üsküdar
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete
konu olanseçmenlerin
eşyanın Türkiye üçte
Gümrük
Through
this
law,
a
systematization
has
been
kanat partiler toplamda
Üsküdarlı
1
RP
21,376
25,82
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
ikisinin desteğiniişlemlerin
almayı başararak
bu
ilçemizde,
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
2
ANAP
19,651
23,98
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Türkiye genelindekine
çok yakın
biraşamalar
güce ulaşgümrük vergisinde
de zorunlu
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
3
DYP
19,184
14,5
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
mıştır. Yelpazenin
sağ
kanadı
1991
parlamento
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
4
DSP
14,641
17,97
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
seçimlerinde, Üsküdar’ın
siyasi
yapısı
içindeki
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
5
CHP
9,35
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
duties has a different form10,705
from the
gücünü, bir önceki
seçimlere
kıyasla
yaklaşık
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
6 to MHP
8,182
3,8
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have
be resolved administratively in
the first
yüzde 10 civarında
arttırmıştır.
Öte
yandan
sol
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
7 administratively,
HADEP legal action can4,165
3,26
Ancak siyasi
idari yapısı
aşamada
çözümlenemeyen
solved
be taken.
kanadın Üsküdar’ın
içindeki
iktidar
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
8 words:
DİĞER
2,096
1.32
Key
Custom, Custom Duties,
Custom
kaybı da yine yüzde
10’u bulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
TOPLAM
Gümrük Uyuşmazlıkları
11. 1995 YILI GENEL SEÇİM SONUÇLARI
1995 parlamento seçimleri, 24 Aralık 1995 tarihinde gerçekleştirildi. Bu seçimlerde hem Türkiye
genelinde ve hem de Üsküdar’da, seçmenlerin
seçimlere ilgisinde kısmi de olsa bir artış gözlemlenir. Daha net bir ifadeyle 1995 seçimlerinde
Türkiye genelinde seçimlere katılım yüzde 85.20
100
100
Kaynak: TÜİK (2014) ve http://www.belgenet.net/ayrinti.php?yil_id=12
Oyların siyasi partilere dağılımı temelinde incelendiğinde 1995 genel seçimlerinin, Türkiye’nin
siyasi yapısında, son derece çarpıcı sonuçlar doğurduğu gerçeği ile karşılaşılır. Kimilerinin “post
149
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
modern darbe” olarak da nitelendirdiği “28 Şubat
Bu seçimlerin partiler bazındaki belki de en
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
önemli sonucu,muhafazakâr sağın efsanevi lideri
sürecini” büyük ölçüde, İlk üç sırayı sağ partiler
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
Prof. Dr.
Necmettin
Erbakan ve Refah Partisi’nin
paylaştığı bu seçimlerin sonucu hazırlamıştır. Türk
seçimlerden
galip çıkmasıdır.
Türkiye genelinde
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER
siyaset ve toplum yaşamında
çok önemli bir yeri
ve Üsküdar özelinde, oylarını çok büyük boyutCUSTOM DUTIES
olan bu seçimlerde, 12 siyasi parti ve bağımsız
larda arttırarak bu başarıya ulaşmıştır. Tablo 19 ve
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
adaylar siyasi yarış içinde olmuşlardır. Seçimlerin
Grafik 12’de de görüldüğü gibi, Erbakan ve ekibi
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar
Üniversitesi
DıĢ Ticaret Bölümü
sonucunda ise, 5 siyasi parti yüzde
10’luk
barajıSalihli MYO,
Üsküdar’da,
Türkiye ortalamasının da üzerinde
bir seçmen desteğine ulaşmış, oy oranlarını da
aşmış ve meclis Özet:
çatısıGümrük
altında
temsil
edilme
vergisi,
gümrüğe
tabi hakkı
olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın yüzde
from the25’in
movement
of commercial
commodities
üzerine
taşımıştır.
RP’nin, bir önceki
kazanmıştır. Bumiktarı
5 siyasi
ilaveten,
ANAP
veya partiye
değeri üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir seçimlere
commodities’quantity
and value.
It is are a kind of elde ettiği oy
kıyasla
bu seçimlerde
ticaret ve meclise
ekonomi politikası
aracı başaran
olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
ile seçim ittifakıdış
yaparak
girmeyi
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan artışı,
instrument
in addition
to itsüzerin
economic,
social and RP’yi küçük
yüzde
41’in
çıkmıştır.
dolaylı milletvekilleri,
bir vergi türü olan gümrük
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Büyük Birlik Partisi
kendivergisi,
partileoybasis
farkıyla
ANAP
izlemiştir.
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir bir
regular
like income
tax and corporate
tax, as Üçüncü sırayı
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
rinedönmesiyle parlamentodaki
siyasi parti sayısı
ortalamasının
üzerinde
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus ise
are Üsküdar’da,
collected only once Türkiye
when commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
altıya yükselmiştir
2003-b:
gösteren
Ecevit’in
DSP’si kapmıştır.
Usul (Arslan,
Kanunu (VUK)’nun
ikinci8).
maddesine göre bu bir
the başarı
second item
of tax procedural
law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Tablogümrük
20:Gümrük
1995Kanunu’nda
Yılı Genel
Seçimlerinde
Oyların
sayılı
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated bySiyasi
customsYelpazeye
law numberedDağılımı
4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Oyların Siyasi Yelpazeye
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
(%)operation sequence.
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and Dağılımı
continuing with
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment,
accrual and collecting
are regulated
Türkiye
Üsküdar
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı
Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs68,393
and Economy
according
SağÜniversitesi
Partiler
Toplamı
68,1
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs25,346
duties has a different
Partiler Toplamı
27,32form from the
1995vergilerdeSol
süreci, diğer
oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have to 6,261
be resolved administratively
Diğerleri
4,58 in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
legal action
Toplamsolved administratively,
100
100 can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler:
Gümrük
Vergisi, genelinde
Disputes
Oyların siyasi yelpazeye
dağılımıGümrük,
dikkate
alınarak
ve hem de Üsküdar’da, 1991 seçimleri
Gümrük Uyuşmazlıkları
siyasi yapı incelendiğinde de, sağ partilerin bireysel
başarılarının, sağ kanadın siyasi yapıdaki gücüne
yansıdığı gerçeği ile karşılaşılır. Tablo 20’de de
görüldüğü gibi, Türkiye genelinde olduğu gibi,
Üsküdar özelinde de seçmenlerin sağ siyaset
anlayışına verdiği destek yüzde 68’i aşmıştır. Bu
oranlar 1995 seçimlerinde, sağ kanadın hem Türkiye
ile kıyaslandığında daha yüksek bir siyasi güce
ulaştığı sonucu ortaya çıkar. Sol kanadın Türkiye
genelinde ve Üsküdar’da yaşadığı oy kaybı bu
seçimlerde de sürmüştür. Solun Üsküdar’daki
kaybı yüzde 18’i aşmıştır.
Yeri gelmişken 1990’lı yılları siyasi durumuna
kısaca bir göz atmak faydalı olacaktır. Zira bu
150
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
yıllarda Türk toplumu, tarihte eşine az rastlanır
1960’lı yıllardan beridir her türlü engellemeler ve
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
yoğunlukta bir bilgi kirliliği ve dezenformasyona
yasaklamalara rağmen verdiği sabırlı, onurlu ve
1
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI
maruz bırakılmıştır. Bu durumun
mimarları
ise ÇÖZÜM
meşakkatli
mücadeleler
neticesinde elde edilen
küresel emperyalist güçlerle
birlikte onların SOLUTIONS
yerel
iktidar
hakkı,OVER
baskı, dayatma, zorbalık ve
ADMINISTRATIVE
TO olma
DISPUTES
işbirlikçileridir.
siyasi entrikalarla elinden alındı.
CUSTOM DUTIES
3
Selin ve
KILINÇ
YURTSEVER
Bu bilgi kirliliği ve saldırı o kadar güçlü
or- 2, Hatice
Ömrü
siyasi mücadelelerle
geçmiş olan Necmettin
2
Celal Bayar Üniversitesi
Sosyal güçlerin
Bilimler Ens. MaliErbakan’ın,
Hukuk Programı 1960’lı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
ganize idi ki olup bitenleri,
hâkim
elitist
yılların
sonlarından itibaren
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
güdümündeki akademik camianın ve medyanın
ülke siyasi hayatında yer almaya başlayan Prof.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe
tabi olma
olan ticari Dr.
Abstract:
Custom duty
is a kind(Arslan,
of tariff arising
da etkisiyle, araştırmalarında
objektif
Necmettin
Erbakan
2012-c: 589-590)
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to
customs
which
is
based
on
those
çabasındaki akademisyenlere bile “demokratik
ve siyasi görüşü, takip eden süreçte Türkiye’nin
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret gibi
ve ekonomi
politikası aracı olan
bir vergi siyasi
tariff that
is a foreign temel
trade andyapı
economic
policy
bir savunma refleksi”
gösterebildiler.
Oysa
yapısının
taşlarından
biri haline
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi
olan gümrük
vergisi, gelir
fiscal functions. Since
theysiyasi
are not hayatında
collected on ismi sabır ve
ortaya çıkan hakikatler,
28 türü
Şubat
Süreci’nin
hiç ve dönüşmüştür.
Türk
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi
türü bir
olmadığından,
dış ticarete
konu olan mücadele
an indirect tariff
on expenditures,
custom duties
de iddia edildiği
gibi
demokratik
savunma
kavramları
ile birlikte
anılması gereken
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
refleksi olmadığını
gözler önüne
siyasi
detoasıl başarılarını,
olmakaçıkça
üzere alınmaktadır.
Gümrüksermiştir.
vergileri, Vergi Erbakan,
to foreign trade
arrivehayattaki
at the custom.belki
According
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Demokrasiyi sekteye
uğratacak
ulaşan
da Therefore,
yoğunlaşmaya başlakanun kapsamı
dışında boyutlara
tutulmuştur. Bu
nedenle, üzerinde
duties are baskıların
excluded from daha
this law.
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
bu anti demokratik
uygulamaların
temel hedefi
12 Eylül
darbesi
sayılı Gümrük
Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Bu kanun dığı
regulated
by customs
law sonrası
numberedsüreçte
4458. gerçekleştirile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
ise hiç kuşkusuz,
siyasigirişinden
kimliğibaşlayıp,
ve verdiği
siyasi
miştir.
Türk siyasi
hayatının
anatodamarlarından
Bölgesine
eşyaya uygulanacak
created beginning
with commodities
subject
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
mücadelelerle halkın
büyükDiğer
bir desteğine
Görüş
Hareketi’nin” ve
oluşturulmuştur.
tüm vergilerdemazhar
olduğu gibi birini
Turkey oluşturan
and continuing “Milli
with operation
sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
olmuş, Türk siyasi
hayatının
duayeni
en önemli
hareketin
Türk
siyasi tarihine değil,
tahakkuk
ve tahsil
aşamalarıve
Gümrük
ve Ticaret bu
assessment,
accrualyalnızca
and collecting
are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
siyasi damarlarından
birinin
efsanevi
lideri,Sosyal
Prof.
tarihine
ismini
yazdırmayı
başarmış
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar Üniversitesi
Bilimlerdünya
Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,
Gümrük
Customssiyasi
and Economy
according
to
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
Dr. Necmettin Erbakan
ve ekibi olmuştur.
bir
efsanevi lider Necmettin Erbakan’ın önem
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir ve
process
of other
Customs hatırlandığında
duty disputes
değeri,
şu taxes.
gerçekler
daha bir
yapıyadevrin
sahiptir.iktidar
Gümrükseçkinleri,
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
28 Şubat Süreci’nde
öteki
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. netlik
place. However,
in the case of disputes not being
kazanır.
idari bir
aşamada
solved administratively, legal action can be taken.
bazı elit gruplarıAncak
ile de etkin
işbirliğiçözümlenemeyen
yaparak
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom,
Custom
Duties, Custom
uygun toplumsal şartları ve iklimi oluşturup,
Necmettin
Erbakan
bizatihi
kendisi ise, farklı
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
toplumsal psikolojiyi
siyasete müdahaleye hazır
dönemlerde başbakan yardımcılığı görevlerini
hale getirdiler. Sonra da, hayatı ve verdiği siyasi
üstlenmiş olmakla kalmamış, icra makamın en
mücadelelerle Türk siyasi hayatına mal olmuş bir
üst konumu durumundaki başbakanlık görevini
siyasişahsiyet olan Prof. Dr. Necmettin Erbakan’ın
de icra etmiştir. Yani yürütme erkinin başı olarak
başkanlığında kurulmuş olan “Refah-Yol” Hüküda ülkesine hizmet etmiştir. Bununla da kalmamış
metini, anti demokratik uygulamalarla, iktidardan
yetiştirdiği öğrenciler arasından 21. yüz yılda
düşürmeyi başardılar. Bununla da yetinilmeyip
Türk ve dünya siyasi hayatına yön veren önemli
Refah Partisi ve bu partinin temsil ettiği geleneğin,
siyasi liderler çıkmıştır. Bu partinin bünyesinde
151
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
çıkmış, “yenilikçi kanat” olarak adlandırılan elit
ise RP kazandığı yüzde 19,14’lük oy ile tabiri
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
grubu, siyasi liderler topluluğuna dönüşmüştür.
caizse neredeyse birinciliğe oynamıştır. İnanç,
1
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI
Bu kadronun kurduğu Adalet ve
Kalkınma
Par- ÇÖZÜM
sabır ve
mücadelenin ürünü olan bu muhteşem
tisi, üç parlamento döneminden
beridir, artan
bir
başarı,
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TOErbakan’ın
DISPUTES gelecekte
OVER genel seçimlerde de
başarı trendi sergileyerek, Türk siyasi tarihinde
ulaşacağı başarının habercisi gibidir.
CUSTOM DUTIES
eşine rastlanılmayan büyük başarılara ve
bir daha
3
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
Nitekim
1995 genel seçimlerinde de beklenen
da kırılması çok zor
rekorlara imza atmıştır. Söz
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malibaşarı
Hukuk Programı
Yüksek Lisans Öğrencisi
gerçekleşmiştir:
Erbakan Hoca ve ekibi
3
Bayar Üniversitesi
konusu parti ve siyasi kadrosu,Celal
Üçüncü
Bin Yıl-Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
24 Aralık 1995 genel seçimlerini, yüzde 21,38
da Türkiye’yi dünya
birincivergisi,
ligine
taşıma
Özet: Gümrük
gümrüğe
tabi ideali
olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
oranı
ve158ofmilletvekilliği
kazanarak birinci
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın oy
from
the movement
commercial commodities
doğrultusunda önemli
gelişmeler
kaydetmişlermiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sırada
tamamlayıp tarihi bir başarıya imza attı.
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dir. Erbakan Hoca’nın
öğrencileri arasından iki
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Ne
var ki 28 Şubat sürecinin mimarları, iftira ve
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
başbakan ve Cumhurbaşkanı
(Abdullah Gül ve
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
eleştiri
okları ile bütün oyunlarını Refah Partisi
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Recep Tayyip Erdoğan),
çok
sayıda
meclis
başvergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
indirect tariff on expenditures, custom duties
vean
Necmettin
Erbakan üzerine yoğunlaştırdı.
eşyanın
gümrüğe
geldiğiArınç…
anda bir defaya
mahsus
are collected only once when commodities subject
kanı (Mehmet Ali
Şahin,
Bülent
vd.)
ve
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi Erbakan
to foreign trade
arrive
custom. According
to ve zorbalığın
üzerineat the
yöneltilen
baskı
Usul Kanunu
(VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
sayısız parlamenter
çıkmıştır.
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, dozu,
duties are
excluded
from this law.
zulüm
sınırlarını
bileTherefore,
aştı. Bütün bunların
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun sonucunda
regulated by customs
law numbered sağ
4458.kanadın güçlü
Erbakan’ın liderliğini
yaptığı
siyasi
hareketin,
da muhafazakâr
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesinesonrası
girişinden başlayıp,
eşyaya uygulanacak temsilcisi
created beginning
with commodities
subject to Bununla da
sadece 1980 ihtilali
yerel seçimlerde
Refah
Partisi kapatıldı.
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğerbir
tüm
vergilerde
Turkey and continuing
operation sequence.
gösterdiği performansa
kısaca
göz
atmakolduğu
bile,gibi yetinilmedi,
başta with
Necmettin
Erbakan olmak üzere
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
hareketin verdiği siyasi mücadeleyi ve ulaştığı
partinin önde gelen siyasi elitlerine siyaset yasağı
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel12
Müdürlüğü
tarafından,DarGümrük getirildi.
Customs Maliye
and
Economy
according
başarıyı göstermeye
yeter.
Eylül
Askeri
Akla
karanın
birTezinden
birinden
seçilemez hale
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan
uyuşmazlıkların
çözüm geldiği
customs duties
has a different
form fromortamında,
the
besi ile Necmettin
Erbakan’ın
partisi
kapatılmış,
bu kaos
ve karmaşa
bütün
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıyayasaklar
sahiptir. Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have to be da
resolved
administratively
in the
first
kendisine de siyasi
getirilmiştir.
Darbe
bunların
demokrasi
adına
yapıldığı
hususunda
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
idari
aşamada tabiri
çözümlenemeyen
solved halk
administratively,
legal action
cansıra,
be taken.
sonrası dönemdeAncak
siyasi mücadeleye,
caizse,
geniş
kitlelerinin
yanı
bazı iyi niyetli ve
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words:
Custom, Custombile
Duties,
Custom
sıfırdan yeniden başlayan Erbakan, yılların birikimi
safdilli
araştırmacıları
inandırmayı
başardılar.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
ve tecrübesiyle, Gümrük
usta siyaset
ve devlet adamlığını
Uyuşmazlıkları
Ortalıktaki toz duman durulup, renkler seçilmeye
yeniden konuşturmuştur. Partisi RP’nin darbe sonrası
başlanınca hakikatlerin hiç de birilerinin iddia
ilk yerel seçimlerde yüzde 5’i bile bulmayan oy
ettiği gibi olmadığı gerçeği ile karşılaşıldı.
oranını, müteakip seçimlerde katlayarak arttırmayı
12. 1999 YILI GENEL SEÇİM SONUÇLARI
başarmıştır. Daha net bir ifadeyle RP’nin Türkiye
1999 parlamento seçimleri 18 Nisan 1999’da
geneli il genel meclisi seçimlerinde 1984’teki
yapılmıştır.Bu seçimlerde Türkiye genelinde
oy oranı yüzde 4,40 iken, 1989 seçimlerinde
yüzde 9,80 olmuştur. 1999 yerel seçimlerinde
seçmen ilgisi, 1991 ve 1995 genel seçimlerine
152
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
kıyasla artarak devam etmiştir. Seçmen ilgisinkiye genelinde DSP ve MHP bu seçimlerde tam
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
deki artış, Üsküdar’da da devam etmiştir. Özetle
bir oy patlaması gerçekleştirmiştir. Birçok siyasi
1
ĠDARĠ
AġAMADA
ÇÖZÜM
YOLLARI
Türkiye genelinde ortalama seçimlere katılım
otoriteyi
şaşırtıp, kamuoyu şirketlerini yanıltan
oranı yüzde 87.09, Üsküdar’da
ise yüzdeSOLUTIONS
84,3
ADMINISTRATIVE
DISPUTES
OVER
1999TOgenel
seçimleri,
Türkiye’nin toplumsal ve
olarak gerçekleşmiştir. Bu oran bir önceki
kasiyasal tarihinde çok önemli sonuçlar doğurmuştur.
CUSTOM DUTIES
tılım oranından yüksek olsa da, Türkiye
geneli
3
Belki
de bu sonuçların
en önemlisi, ülkenin içinde
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
ortalamasının oldukça
altında
kalmış
olması
2
koşulların
ve dış
güçlerin kışkırtmasının
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malibulunduğu
Hukuk Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
3
DıĢ Ticaret Bölümü
bakımından dikkat çekicidir. Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
da etkisiyle, 1970’li yıllarda karşı saflarda birbirgümrüğe tabi olan ticari lerine
Abstract:
Custom
duty issavaşım
a kind of tariff
arisingolan, “düşman
karşı
siyasi
içinde
Tablo 21: Özet:
1999Gümrük
Genelvergisi,
Seçimlerinde,
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, kardeşler”
subject to customs
is based barıştırmış
on those
DSP which
ve MHP’yi
olmasıdır.
Partilerin
Oy Dağılımı
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi Seçimleri
tariff that is ailk
foreign
and economic
iki trade
sırada
bitirenpolicy
bu iki siyasi parti,
türüdür. Göre
Aynı zamanda
harcamalar(%)
üzerinden alınan
Partilere
Oy Dağılımı
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve dördüncü
fiscal functions.
Since they
are not collected
on
sıradaki
ANAP’ın
da desteğini
alarak,
gibi belirli aralıklarla
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Partiler kurumlar vergisi
Türkiye
Üsküdar
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan 28
an indirect
on expenditures,
custom
duties 2006: 145),
Mayıstariff
1999
tarihinde
(Doğan,
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
1
DSP
22,189
30,13
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi Ecevit’in
to foreign trade
arrive at the custom. According
to
başbakanlığında,
“DSP-MHP-ANAP”
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
2
MHP
17,979
10,3
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, Üçlü
duties Koalisyon
are excluded from
this law. Therefore,
Hükümeti’ni
kurmuştur.
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
3
FP
15,410
22,86
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Oyların
Through this
law, partilere
a systematization
has been
siyasi
dağılımı
incelendiğinde,
4
ANAP Bölgesine girişinden
13,221 başlayıp, eşyaya17,17
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik hem
international
trade ve
entering
customs
territories of
Türkiye
hem
de Üsküdar’da
seçimlerin
5
DYP
12,011
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde5,87
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, galibi,
Like all Ecevit’in
other taxes, compalsive
levels
such as DSP olmuştur.
liderliğini
yaptığı
6
CHP
6,74
tahakkuk ve 8,710
tahsil aşamaları Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan Tablo
by General
Directorate
of Customs
as agörüldüğü
part of
1
21andve
Grafik
13’te
de
gibi, TürBu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
7
HADEP Gümrükler
4,753
2,66
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process22’nin
of disputesüzerinde
over
genelinde
yüzde
bir siyasi
türetilmiĢtir.
8
BBP
1,463 doğan uyuşmazlıkların
1,16 çözüm kiye
Gümrük
vergisinden
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir destek
process of
othereden
taxes. DSP,
CustomsÜsküdar’da
duty disputes bu başarısını
elde
9
DİĞER yapıya sahiptir.
4,264
3,11
Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
çok
daha ileri boyutlara taşımıştır. Üsküdarlı
TOPLAMAncak
100 aşamada
100
idari
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
seçmenlerden
ikinci en yüksek1seçmen desteğini
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Kaynak: TÜİKAnahtar
(2014)Kelimeler:
ve http://www.belgeise
Erbakan’ın liderliğini yaptığı FP elde etmiştir.
Gümrük Uyuşmazlıkları
net.net/ayrinti.php?yil_id=13&il_id=0
Bu partileri sağ kanattan iki parti ANAP ve MHP
1999 parlamento seçimleri, birçok sürpriz sonucu
da beraberinde getirmiştir. Dünyanın içinde bulunduğu konjonktürel duruma,Türkiye’nin kendine
özgü şartları da eklenince, toplumsal psikolojide
milliyetçilik duygularında bir yükseliş yaşanmıştır.
Bu durumseçim sonuçlarına da yansımıştır. Tür-
izlemiştir. Bu sonuçlar arasında özellikle MHP’nin
Üsküdar’da yüzde 10’u aşan oranda bir seçmen
desteğine ulaşmış olması dikkat çekicidir. Bu oy
oranı, sağ kanadın milliyetçi cenahında iktidar
mücadelesine giren MHP’nin, Üsküdar’da ulaştığı
en yüksek oy oranıdır.
153
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 22: 1999 Yılı Genel Seçimlerinde Oyların Siyasi Yelpazeye Dağılımı
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Oyların Siyasi Yelpazeye
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
Dağılımı (%)
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TOTürkiye
DISPUTES OVER
Üsküdar
CUSTOM
Sağ Partiler
Toplamı DUTIES 60,084
1999
2
2
Selin KILINÇ
Sol Partiler
Toplamı, Hatice YURTSEVER
30,899
57,36
3
36,87
Celal Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı
Öğrencisi
Diğerleri
9,017 Yüksek Lisans
5,77
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Toplam
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
100
100
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Oyların siyasi yelpazeye
incelendiğinde,
Üsküdar’da,
seçmen
ilgisinde
miktarı veya dağılımı
değeri üzerinden
alınan, ekonomik, ve
subject
to customs which
is based
on thoseciddi bir düşüş
ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
1999 seçimlerinsosyal
ülkenin
ve Üsküdar’ın siyasi
gözlemlenmiştir.
2002 seçimlerinde Türkiye gedış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür.
Aynı
zamanda
harcamalar
üzerinden
alınan
instrument
in
addition
to
its economic, social and
yapısında meydana
getirdiği yeni görünüm daha
nelinde
seçimlere katılım
oranı yüzde 79.10olarak
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar
vergisi
gibi
belirli
aralıklarla
alınan
bir
regular
basis
like
income
tax
and
corporate
tax, as
bir anlaşılır halevergi
geliri
Tablo 22’de de görüldüğü
gerçekleşmiştir.
1999 genel seçimlerinde
Türkiye
türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın
gümrüğe değişmemiş,
geldiği anda bir defaya
mahsus genelinde
are collected only
once when
commoditiesyüzde
subject 87.09olduğu
gibi, 1999’da da
gelenek
genel
katılım
oranının
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Kanunu
(VUK)’nun
ikinci maddesine
the second alındığında,
item of tax procedural
law, katılımda
custom
seçimlerden sağUsul
kanat
galip
çıkmıştır.
Ne vargöre
ki bu dikkate
siyasi
yüzde 8
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrükseçmen
vergilerinin desteğinde,
usul ve uygulama geçmiş
esasları 4458 civarında
procedures anddüşüş
practisesyaşanmış
of custom duties
are
sağ kanadın toplam
olduğu
gerçeği ile
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile önemli
dış ticaretebir
konuazalma
olan eşyanın
Türkiye
Gümrük karşılaşılır.
Through this law,
a
systematization
has
been
seçimlere kıyasla
göze
çarpar.
Öte yandan Üsküdarlı seçmenlerin
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Bir önceki seçimlerde
kanadın
geişlemlerin sağ
sırasına
göre Türkiye
bir
sistematik
international katılımında
trade entering customs
territoriesbir
of düşüş gözlemseçimlere
da benzer
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
nelinde ve Üsküdar
seçmen
desteğinin
gümrüközelinde
vergisinde de
zorunlu aşamalar
olan tarh, lenir.
Like allBir
other
taxes, compalsive
levels such
as
önceki
seçimlerde
Üsküdar’da,
yüzde
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
yüzde 68’lerin üzerinde
olduğu
hatırlandığında
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan 84,3
by General
Directorate
of Customs
as a part
of
civarında
olan
seçimlere
katılım
oranı, 2002
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
bu değişimin boyutları
daha
bir
netlik
kazanır.
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution
process
of disputes
over
seçimlerinde
yüzde
77,7’e
gerilemiştir.
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Öte yandan sol kanat
ise hem
Türkiye
genelinde
süreci, diğer
vergilerde
oluşan süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları 18
have
to be resolved
administratively
in theseçimlerde
first
siyasi
parti ve
bağımsızlar
iktidar
ve hem de Üsküdar’da
bir
toparlanma
yaşamıştır.
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
aşamada
çözümlenemeyen olma
solved administratively,
action can2002
be taken.
mücadelesilegal
verdiği
genel seçimleri,
Sol kanadın birAncak
önceki idari
seçimlerde
Üsküdar’da,
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom,
Duties, Custom
Türkiye’nin
siyasiCustom
ve toplumsal
yapısı açısından
yüzde 27,3 civarında
olan temsil gücü, bu seçimAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
oldukça önemli sonuçları da beraberinde getirmiştir.
Gümrük Uyuşmazlıkları
lerde 37’ye yaklaşmıştır.
Daha net bir ifadeyle
Seçimler öncesinde Türkiye’nin siyasi yapısında
1999 genel seçimlerinde sol yelpaze, Üsküdar’ın
aşırı bir dağılma göze çarpar. Siyasi yapıdaki bu
siyasi yapısı içindeki gücünü yüzde 35 oranında
aşırı bölünmüşlük, seçimler sonucunda otaya çıkan
arttırmayı başarmıştır.
siyasi tabloya da yansıdı. Seçmen, çok sayıda
13. 2002 YILI GENEL SEÇİM SONUÇLARI
partinin sebebiyet verdiği bu aşırı bölünmüşlüğe
sandıkta, yoğunlaşma ile tepkisini gösterdi. Bu
2002 parlamento seçimleri 3 Kasım 2002’de gerçekleştirilmiştir.Bu seçimlere Türkiye genelinde
seçimlerin sonucunda, yalnızca iki parti yüzde
154
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
10’luk ülke barajını barajı aşarak parlamentoda
Hem Üsküdar özelinde ve hem de Türkiye geneGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
temsil hakkı kazandı. Bunlardan biri Ak Parti,
linde seçimleringalibi, Recep Tayyip Erdoğan’ın
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
diğeri ise CHP’dir.
liderliğindeki
Ak1 Parti oldu. Tablo 23 ve Grafik
14’te
görüldüğüOVER
gibi, Adalet ve Kalkınma
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TOdeDISPUTES
Tablo 23: 2002 Türkiye
Genel Seçimlerinde,
PartisiTürkiye genelinde yüzde 34,43 civarında
CUSTOM DUTIES
Partilerin Oy Dağılımı
seçmen desteği elde etti. Erdoğan’ın İstanbul’un
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
en önemli ilçelerinden Üsküdar’dan aldığı siyasi
Partilere
Göre Oy Dağılımı (%)
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üsküdar
Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢise
Ticaret
Bölümüortalamasının çok üzerinde oldu.
destek
Türkiye
Partiler
Türkiye
Ak Parti’nin Üsküdar’da girdiği ilk seçimlerde
1
AKPARTİÖzet: Gümrük 34,429
39,57
vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın elde
from ettiği
the movement
of commercial
seçmen
desteğicommodities
yüzde 40’a yaklaştı.
2
CHP
19,406
24,73
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
3
DYP
9,536
seçimlerde
barajı
aşabilme başarı
dış ticaret ve ekonomi
politikası aracı 3,54
olan bir vergi Öte
tariff yandan,
that is a foreign
trade and economic
policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
4
MHP
8,346
4,83
ötekiSince
parti
Halk
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve gösteren
fiscal functions.
theyise
areCHP’dir.
not collectedCumhuriyet
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
5
GP
7,251 dış ticarete6,5
2002
parlamento
seçimlerinde,
Türkiye
vergi türü olmadığından,
konu olan Partisi
an indirect
tariff on
expenditures, custom
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
civarında
6
DEHAP olmak üzere alınmaktadır.
6,137 Gümrük vergileri,
3,68 Vergi genelinde
to foreign tradeyüzde
arrive at 19,41
the custom.
According to oy aldı ve ana
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
partisi
OyTherefore,
oranını, bir önceki
7
ANAP kanun kapsamı dışında
5,110 tutulmuştur. 5,09
Bu nedenle, muhalefet
duties are excluded
fromoldu.
this law.
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
oranla yüzde 122,85 oranında arttıran
8
SP
2,488 düzenlenmiştir.
3,38Bu kanun seçimlere
sayılı Gümrük Kanunu’nda
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
CHP,
parlamentoya172 milletvekili ile girdi.Bu
9
DSP
1,217
Bölgesine girişinden
başlayıp, eşyaya1,14
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik oy
international
trade
entering customs
territories ofsayısı ile CHP
oranı ve
çıkardığı
milletvekili
10 YTP
1,154tüm vergilerde2,32
oluşturulmuştur. Diğer
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, siyasi
Like allyapıda,
other taxes,
compalsive
levels such
as gücüne ulaştı.
yüzde
32.18’lik
temsil
11 BBP
1,020
tahakkuk ve tahsil
aşamaları Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
0,92
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan CHP’nin
by General Directorate
of Customs
as aseçimlerinde
part of
birAnabilim
önceki
genel
yüzde
1
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
12 YP
0,935
1,75
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law.
Resolutiondesteğialdığı
process of disputes over
8.71’lik
seçmen
veyüzde 10’luk
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
customs duties has a different form from the
13 DİĞERLERİ
2,971
2,55 çözüm
barajını
parlamentoya
bile giremediği
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir ülke
process
of other aşıp
taxes. Customs
duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük
have to be resolved administratively in the first
TOPLAM
100 vergisi uyuşmazlıkları
100
AKP
açısından olduğu
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. hatırlandığında
place. However, in thesonuçlar
case of disputes
not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
kadar CHP için debüyük bir zafer
sayılabilir.
1
yoluna başvurulabilmektedir.
Kaynak: TÜİKuyuşmazlıklarda
(2014) veyargı
http://www.belgeKey words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
net.net/ayrinti.php?yil_id=14
Gümrük Uyuşmazlıkları
155
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 24: 2002 Yılı Genel Seçimlerinde Oyların Siyasi Yelpazeye Dağılımı
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Oyların Siyasi Yelpazeye
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
Dağılımı (%)
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TOTürkiye
DISPUTES OVER
Üsküdar
CUSTOM DUTIES 68,418
Sağ Partiler Toplamı
2
2002
2
Selin
KILINÇ , Hatice YURTSEVER
Sol Partiler
Toplamı
21.777
65,58
3
28,19
Celal Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı
Öğrencisi
Diğerleri
9,108 Yüksek Lisans6,23
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Toplam
100
100
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Oyların Türkiyemiktarı
genelinde
ve Üsküdar
özelinde
Üniversitesi
İktisadi ve Ticari
veya değeri
üzerinden alınan,
ekonomik, 2006).
subject toMarmara
customs which
is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
siyasi yelpazeyedışdağılımı
incelendiğinde,
mezunu
olan
başbakan evli ve
ticaret ve ekonomi
politikası aracı olan2002
bir vergi Bilimler
tariff that isFakültesi
a foreign trade
and economic
policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
seçimlerinin siyasi
yololan
açtığı
çocuk
babasıdır.
yıllık
futbolculuk
hayatı
dolaylıyapıda
bir vergi türü
gümrükdeğişimin
vergisi, gelir ve 4fiscal
functions.
Since they 16
are not
collected
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
boyutları daha iyivergi
anlaşılır.
Tablo 24’te de görüldüğü
vean özel
sektör yöneticiliği görevlerinden sonra,
türü olmadığından, dış ticarete konu olan
indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
gibi hem Üsküdar’da
ve hem de Türkiye gene12
Eylül 1980 ihtilali sonrasında 1983 yılında
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
linde siyasi yapıda
üstünlük sağ yelpazededir. Bir
kurulan
Refah Partisi ile siyasi hayata yeniden
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük
vergilerinin
usul vebu
uygulama
esasları 4458 döndü.
procedures1984
and practises
custom duties
are Başkanı, 1985
başka ifadeyle sağ
siyaset
geleneği
seçimlerde,
yılındaof Beyoğlu
İlçe
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış
ticarete konu
olanikilik
eşyanın bir
Türkiye
Gümrük yılında
Through this
law,Başkanı
a systematization
has been üyesi seçildi.
Üsküdar’ın siyasi
yapında
üçte
temsil
da İl
veM.K.Y.K
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına yapıdaki
göre
biryeniden
sistematik 1986
international
entering customs
territories of adayı, 1989
gücü elde etmiştir.
Sağın siyasi
ara trade
seçimlerinde
milletvekili
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
vergisinde
de zorunlu
aşamalar olan tarh, yılında
Like all other
taxes, compalsive
levels such belediye
as
toparlanmasına gümrük
en büyük
katkıyı
ise Erdoğan’ın
da Beyoğlu
ilçesinden
başkan
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan adayı
by General
Directorate
of Customstekrar
as a partmilletvekili
of
liderliğini yaptığı
oldu.
1991
yılında
adayı
1 Ak Parti sağlamıştır.
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Resolution
process
of disputesmilletvekili
over
oldu
veLaw.
parti
barajı
geçince
oldu.
türetilmiĢtir.
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
Bu sebeple, yeriGümrük
gelmişken
bu dönemden
itibaren
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir Tercihli
process of other
taxes. Customs
duty disputesyüksek seçim
oy sistemi
nedeniyle
yapıya sahiptir.
Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
uzun bir süre Türkiye’nin
siyasi
hayatına
damgaöncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. kurulu
place. However,
in the case of disputes
being 27 Mart 1994
milletvekilliğini
iptalnotetti.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
sını vuracak olan,
Adalet
ve Kalkınma
Partisi
ile
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
seçimlerine kadar İstanbul İl Başkanlığı
görevini
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
lideri Recep Tayyip Erdoğan hakkında kısa bir
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, sürdüren
Disputes
Erdoğan, 27 Mart 1994 seçimlerinde
bilgi vermek faydalı
Gümrük olacaktır.
UyuşmazlıklarıBaşbakan Recep
Tayyip Erdoğan, son derece etkileyici bir siyasi
kariyere sahiptir. 26 Şubat 1954 İstanbul doğdu
ve siyasi kariyerine, Necmettin Erbakan’ın genel
başkanlığını yaptığı Milli Selamet Partisi saflarında
başladı. 1976 yılında Milli Selamet Partisi Beyoğlu
Gençlik Kolu Başkanlığı’na ve yine aynı yıl MSP
İstanbul İl Başkanlığı’na seçildi (Kim Kimdir,
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı seçildi.
2014 yılında, Türkiye’nin siyasi tarihinde ilk kez
yapılacak olan seçimlerle Cumhurbaşkanlığına
da seçilecek olan Erdoğan, 2000’li yılların başından itibaren merkezi siyasi yapıdaki etkin roller
üstlenmeye başlayacaktır. Recep Tayip Erdoğan,
Refah Partisi’nin kapatılmasının ardından kurulan
156
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Fazilet Partisi’nin de Anayasa Mahkemesince
rına da yansımıştır. Türkiye genelinde seçimlere
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
katılım, 2002 seçimleri ile kıyaslandığında yüzde
kapatılması üzerine, bağımsız kalan “Yenilikçi
1
ĠDARĠ14
AġAMADA
YOLLARI
6,68 oranında
artarak, yüzde 84,38 olarak gerKanat” milletvekilleri ile birlikte,
Ağustos ÇÖZÜM
çekleşmiştir.Bu
seçimlerde
2001’de Adalet ve Kalkınma
Partisi’ni kurdu.
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER Üsküdar’da katılım
oranlarındaki artış da yüzde 6,27’i bulmuştur.
Seçimlerde 365 milletvekilliği kazanan Ak
Parti, DUTIES
CUSTOM
Daha net bir ifadeyle bir önceki seçimlerde yüzde
parlamentoda yüzde 66,37 oranında temsil
gücü
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
77,7 civarında olan seçimlere katılı oranı, 2007
elde etti (Tablo 42).
Fazilet Partisi’nin gelenekçi
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Bayar Üniversitesi
DıĢ Ticaretseçimlerinde
Bölümü
parlamento
yüzde 83’e yaklaşmıştır.
kanadı ise 2001 yılında, Recai Celal
Kutan’ın
başkan-Salihli MYO,
lığında, Saadet Özet:
Partisi’ni
Gümrükkurdu.
vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Tablo
25: 2007 Türkiye Genel Seçimlerinde,
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
Partilerin Oy Dağılımı
Erdoğan, Ak Parti’nin
kuruluşundan bir yıl sonra,
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
yani 3 Kasım 2002’de
yapılan genel seçimlerde
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Partilere Göre Oy Dağılımı (%)
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
de, sürpriz bir çıkış
yaparak
yüzde
34.43
civakurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Partiler
Türkiye
Üsküdar
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
rında seçmen desteği
elde
ederek
partisini
iktieşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
1 AKPARTİ
46,6
46,664
üzere
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
dara taşıdı. Kısaolmak
süre
sonra
da
58.
Cumhuriyet
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
2 CHP
27,8
kanun
dışında Partisi,
tutulmuştur.Kayseri
Bu nedenle,
duties are excluded from this law.20,847
Therefore,
hükümeti, Adalet
vekapsamı
Kalkınma
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
3 MHP
10,3
14,294458.
sayılı Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated
by customs law numbered
milletvekili Abdullah
Gül’ün
başbakanlığında
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
4 DP
3,6
Bölgesinekuruldu.
girişinden başlayıp,
eşyayaGül’ün
uygulanacak
created
beginning with commodities5,414
subject to
18.11.2002 tarihinde
Abdullah
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
5 GP
2,7
oluşturulmuştur.
tüm vergilerde
olduğu gibi
Turkey
and continuing with operation3,034
sequence.
başbakanlığındaki
hükümetDiğer
11.03.2003
tarihine
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
6 SP accrual and collecting are 2,3
2,8
tahakkuk
ve tahsil aşamaları
Gümrük
ve Ticaret
assessment,
regulated
kadar görev yaptı
(Başbakanlık,
2006).
Abdullah
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
8 BAĞ.
4,7
5,204
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and Economy
according
Gül’ün başbakanlığındaki
58.
Türkiye
Cumhuriyeti
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
7 DİĞER
1,5
Gümrük
vergisinden
doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs
duties has a different form2,247
from the
Hükümeti’nin istifasını
sunması
üzerine,
14 Mart
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
TOPLAM
100
yapıya sahiptir.
vergisi Türkiye
uyuşmazlıkları
have to be resolved
administratively in100
the first
2003 tarihinde, yenilenen
SiirtGümrük
seçimleriyle
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Büyük Millet Meclisi’ne
Siirt aşamada
milletvekili
olarak
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Kaynak: TÜİK (2014).
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
giren Recep Tayyip Erdoğan’ın başbakanlığında,
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Oyları siyasi partilere dağılımı incelendiğinde,
59. Türkiye Cumhuriyeti
Hükümeti kuruldu.
2007 genel seçimlerinin Türkiye’nin siyasi
14. 2007 YILI GENEL SEÇİM SONUÇLARI
yapısında çok önemli değişmeleri beraberinde
2007 Türkiye Milletvekili Genel Seçimleri 22
getirdiği gerçeği ile karşılaşılır. Bunlardan belki
Temmuz 2007 tarihinde gerçekleştirildi. Bu
de en önemlisi, iki partili bir parlamento görünüseçimlere seçmen ilgisi, Türkiye genelinde ve
mündeki TBMM’nin, daha çoğulcu bir görünüme
Üsküdar ilçesinde, bir önceki seçimlere kıyasla
kavuşmasıdır. Daha net bir anlatımla, 2002 genel
daha yüksek olmuştur. Bu durum katılım oranlaseçimleri sonucunda Meclis’te yalnızca iki parti
157
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
temsil edilme gücü kazanmışken, 2007 seçimlegüçlenerek çıkmıştır. Recep Tayyip Erdoğan’ın
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
rinde Ak Parti ve CHP’ye, MHP ve bağımsızlar
liderliğindeki Adalet ve Kalkınma Partisi, 2002
ĠDARĠ
AġAMADA
ÇÖZÜM
YOLLARI1 Türkiye genelinde yüzde 34,43
da eklenmiştir. Bağımsız olarak Meclis’e giren
genel seçimlerinde
milletvekillerinin bir bölümü,
seçim sonrasında
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES
oranında
oy almıştı.OVER
2007 genel seçimlerinde ise
DTP çatısı altında toplanmıştır.
seçmen desteğini, yüzde 35,54 oranında arttırarak
CUSTOM DUTIES
yüzde
46,66’ya3yükseltmiştir (Tablo 25 ve Grafik
Selin
KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
Partilerin 2007 seçimlerinde aldıkları oy
oranları
2
önceki
seçimlerin
tek muhalefet partisi
Celalgalibinin
Bayar Üniversitesi
Bilimler Ens. Mali15).
HukukBir
Programı
Yüksek
Lisans Öğrencisi
incelendiğinde, seçimin
AdaletSosyal
ve Kalkınma
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
CHP’nin Türkiye genelindeki seçmen desteğinde
Partisi olduğu gözlemlenir. Bir önceki dönemin
Özet:
Gümrük
gümrüğe tabi
olanda
ticari ise
Abstract:
Custom
duty isbir
a kind
of tariff
arising
iktidar partisi Ak
Parti,
bu vergisi,
seçimlerden
daha
küçük
de olsa
artış
gözlemlenir.
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
mali fonksiyonlarının
önemli bir
commodities’quantity
value. It is are aDağılımı
kind of
Tablososyal
26:ve2007
Yılı Genelyanında
Seçimlerinde
Oyların
SiyasiandYelpazeye
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal
functions.Siyasi
Since they
are not collected on
Oyların
Yelpazeye
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Dağılımı
(%)
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Türkiye
Üsküdar
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Sağ Partiler Toplamı
71,702
77
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Soldüzenlenmiştir.
Partiler Toplamı
20,847
27,8
sayılı Gümrük
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
2007Kanunu’nda
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Diğerleri
6,2
Bölgesine girişinden başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created 7,451
beginning with commodities
subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
100continuing with 100
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğuToplam
gibi
Turkey and
operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Üsküdar’da da Bakanlığı’na
ilk
üç sırayı,
Türkiye
genelinde
Parti’nin,
Erdoğan’ın
girdiği
bağlı ayrı
bir kuruluş
niteliği olan Ak
by General
Directorate
of Customs as aliderliğinde
part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
ikinci
genel
seçimlerde
ulaştığı
Programı
Yüksek
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
hükümlerine
uygunMHP
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes overbaşarı, ülkenin
olduğu gibi AkKanunu
Parti,
CHPLisans
ve
paylaşır.
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Üsküdar’ın
siyasi
da yansımıştır.
diğer ortalamasına
vergilerde oluşan süreçten
farklı bir ve
process
of other taxes.
Customsyapısına
duty disputes
Üsküdar’da da, süreci,
Türkiye
çok yakın
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Katılım
oranlarında yaşanan ilklere benzer bir
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
bir seçmen desteği
etmeyiaşamada
başarançözümlenemeyen
Ak Parti
Ancakeldeidari
solved
administratively,
legalülkenin
action can be
ilk de, sağ kanadın
vetaken.
Üsküdar’ın
siyasi
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
seçimlerden birinci parti olarak çıkar. Ak Parti
Key words: Custom,
Duties,ortaya
Custom çıkmıştır. Sağ
yapısındaki
temsilCustom
gücünde
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
2007 genel seçimlerinde,
bir önceki seçimlerde
kanat, ele alınan 65 yıllık siyasi tarihte ilk kez bu
kazandığı oylardan çok daha fazla bir oy almayı
da başarır. Daha net bir ifadeyle Ak 2007 seçimlerinde Parti’nin Üsküdar’ın siyasi yapısı içinde
elde ettiği güç neredeyse yüzde 50’ye yaklaşır.
Bir başka anlatımla Ak Parti Üsküdar’daki oy
oranlarını yüzde 17,77 oranında arttırmıştır.
kadar yüksek oranda bir temsil gücüne ulaşmıştır.
Bu hem Türkiye genelinde ve hem de Üsküdar
özelinde sağ geleneğin ulaştığı en yüksek temsil
gücüdür. Tablo 26’da da görüldüğü gibi, Üsküdar’daki toplam oyların dörtte üçünden fazlasını
alarak, Üsküdar’ın siyasi yapısına damgasını,
güçlü bir şekilde vurmuştur.
158
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
15. 2011 YILI GENEL SEÇİM SONUÇLARI
olma konumunun, seçmen tarafından bir teyidi
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
olarak da değerlendirilebilir.
Hali hazırda görev yapmakta olan parlamento
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
üyelerini belirlemek amacıyla yapılmış olan
Tablo 16: 2011 Türkiye Genel Seçimlerinde,
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
2011 genel seçimleri, 12 Haziran 2011 tarihinde
Partilerin Oy Dağılımı
gerçekleştirilmiştir. Bu seçimlerde TürkiyeCUSTOM
gene- DUTIES
Partilere Göre Oy Dağılımı (%)
Selin KILINÇ
linde seçmen ilgisi, bir önceki seçimlere
yakın 2, Hatice YURTSEVER3
Partiler
Türkiye
Üsküdar
2
Celal Bayar Üsküdar’daki
Üniversitesi Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
oranlarda gerçekleşmiştir.
seçim3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
1 AKPARTİ
49,83
49,9
lere katılım oranlarında da 4,7 oranında bir artış
2 CHP
25,98
32,6
vergisi, gümrüğe
tabi olan ticari
Abstract:
Custom duty is a kind of tariff
arising
yaşanır. Ancak Özet:
2011Gümrük
parlamento
seçimlerinde,
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
3 MHP
9,8
miktarı veya
değeri üzerinden
alınan, ekonomik,
subject
to customs which is based13,01
on those
İstanbul’un bu önemli
ilçesinde,
seçimlere
katısosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
4 that
BAĞ.
6,57policy
3,4
dış ticaret ve ekonomi
politikası
aracı olan
bir vergi
tariff
is a foreign trade and economic
lım oranları bakımından
en dikkat
çekici
sonuç,
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı
bir vergiTürkiye
türü olan gümrük
vergisi, gelir ve
fiscal
functions. Since they are not collected
5 DİĞER
4,61 on
4,3
seçimlere seçmen
ilgisinin
ortalamasının
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından,
dış ticarete
konu olan
an indirect tariff
on expenditures, custom
üstüne çıkmış olmasıdır.
Bu incelenen
dönemler
TOPLAM
100 duties
100
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
temelinde ilk kez
gerçekleşen
bir Gümrük
durumvergileri,
olması
olmak
üzere alınmaktadır.
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu Kaynak:
the second item
of tax(2014).
procedural law, custom
TÜİK
bakımından anlamlıdır.
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun Öte
regulated
by customs
numbered
yandan
ikinci law
sırayı
ise bir4458.
önceki seçimleri
24. Dönem milletvekillerinin
genel
ile dış ticarete konuseçildiği
olan eşyanın2011
Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak de
created
beginning
with tamamlayan
commodities subject
ikinci
sırada
veto seçimlere ana
seçimleri, ülkenin
toplumsal
siyasal
işlemlerin
sırasına vegöre
bir hayatı
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi muhalefet
Turkey and continuing
operation sequence.
partisiwith
konumunda
katılan CHP elde
açısından son derece
doğurmuşgümrük önemli
vergisinde sonuçlar
de zorunlu aşamalar
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret etmiştir.
assessment, CHP,
accrual and
regulated
bircollecting
öncekiareseçimlerde
elde ettiği
tur. Bunlardan en
kaydabağlı
değeri,
iktidardaki
Bakanlığı’na
ayrı bir
kuruluş niteliğibir
olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük seçmen
Customs and
Economy Ministry
according to
desteğini
2011Tezinden
seçimlerinde
bir hayli
siyasi partinin, siyasi
tarihimizde
ilk
kez,Selin
girdiği
Programı
Yüksek Lisans
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm arttırmayı
customs duties
has a differentDaha
form from
the ifadeyle CHP,
başarmıştır.
net bir
üç genel seçimin
üçünden
de oylarını arttırarak
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
2007
seçimlerde
kazandığı
yapıya çıkmış
sahiptir. olmasıdır.
Gümrük vergisiDaha
uyuşmazlıkları
have togenel
be resolved
administratively
in the firstyaklaşık yüzde
birinci parti olarak
net
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
20,85’lik
oy oranını,
seçimlerinde yüzde
Ancak ve idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
legal2011
action genel
can be taken.
bir anlatımla, Adalet
Kalkınma
Partisi,
iktidar
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
25,98’e
çıkarmıştır.
BirDuties,
başkaCustom
değerlendirmeyle
Key words:
Custom, Custom
mücadelesine girdiği ilk genel seçimler olan 2002
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
2011 genel seçimlerinde CHP seçmen kitlesini,
Gümrükelde
Uyuşmazlıkları
genel seçimlerinde
ettiği yüzde 34,43’lük
oy oranını, müteakip seçimlerde (2007 genel
seçimleri) yüzde 46,66 taşımıştır. Söz konusu parti
başarısını 2011 genel seçimlerinde de sürdürmüş
ve seçmen desteğini yüzde 6,8 oranında arttırarak
yüzde 49,83’e taşımayı başarmıştır (Tablo 16 ve
Grafik 27). Bu sonuçlar bir bakıma, Adalet ve
Kalkınma Partisi’nin merkez sağdaki lider parti
bir önceki seçimlere kıyasla, yüzde 24,6 oranında
arttırmayı başarmıştır. Bir önceki dönemde Türk
halkının muhalefet partisi olma görevini verdiği
MHP ise 2011 genel seçimlerinde de muhalefet
partisi olma vazifesini sürdürmüştür. Seçimleri
üçüncü sırada bitiren MHP’nin oylarında kısmi
de olsa bir gerileme göze çarpar. Daha net bir
159
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ifadeyle 2007 genel seçimlerinde yüzde 14,29
ifadeyle 2011 seçimlerinin Üsküdar’daki galibi
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
Ak Parti’dir. Erdoğan’ın liderliğini yaptı Ak
oranında seçmen desteği elde
eden MHP’nin
oy UYUġMAZLIKLARININ
1
ĠDARĠgerilemiştir.
AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
Parti’nin
Üsküdar’daki seçim zaferi, Üsküdar’ın
oranı, bu seçimlerde yüzde 13,01’e
ve Türkiye’nin
yakın
siyasi tarihinde, bir partinin
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER
Seçim sonuçları Üsküdar özelinde incelendiğin-
tek başına kazandığı en önemli büyük zaferlerden
CUSTOM DUTIES
de de son derece önemli ve anlamlı bulgularla 2
biri olarak nitelendirilebilecek boyutlardadır. Bir
karşılaşılır. Belki 2de bunlardan en önemlisi Ak
başka anlatımla Ak Parti 2011 genel seçimlerinde,
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Bayar
Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü
Parti’nin, Üsküdar’da kazandığıCelal
seçim
zaferlerini,
Üsküdarlı
her
iki seçmenden birinin desteğini
gücünü arttırarak
sürdürmesindir.
Dahatabinet
Özet:
Gümrük vergisi, gümrüğe
olanbir
ticari almayı
Abstract:başarmıştır.
Custom duty is a kind of tariff arising
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
ekonomik,
subject to customs which is based on those
Tablomiktarı
28: veya
2011değeri
Yılıüzerinden
Genelalınan,
Seçimlerinde
Oyların
Siyasi Yelpazeye Dağılımı
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument
in addition
to its
economic, social and
Oyların
Siyasi
Yelpazeye
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Dağılımı
(%)
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like
income tax
and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Türkiye
Üsküdar
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected
only once when
commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Sağikinci
Partiler
Toplamı
59,7 law, custom
Usul Kanunu (VUK)’nun
maddesine
göre bu
the second62,84
item of tax procedural
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
SolvePartiler
gümrük vergilerinin usul
uygulamaToplamı
esasları 4458
procedures25,98
and practises of 32,6
custom duties are
2011
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu Bağımsız
olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this
6,57law, a systematization
3,4 has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasınaDiğerleri
göre
bir
sistematik
international
trade entering customs
4,61
4,3 territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
ToplamLike all other
100taxes, compalsive
100levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs22,4’leri
and Economy
according
Oyların siyasi yelpazeye
dağılımı
incelendiğinde
yüzde
bulmuştur.
Bu
kayıplar sol kanadın
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
vergisinden
çözüm gücüne,
customs duties
has a17,3’lük
different form
the
de siyasi yapıdaGümrük
ortaya
çıkan doğan
yeniuyuşmazlıkların
duruma dair
yüzde
artışfromolarak
yansımıştır.
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya edilir.
sahiptir.Tablo
Gümrük28’de
vergiside
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
önemli ipuçları elde
görülöncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. GENEL
place. However,
in the case of disputes not beingVE SONUÇ
DEĞERLENDİRME
Ancak
idari
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
düğü gibi 2011 seçimleri,
hem aşamada
Türkiye genelinde
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom,
Custom
Duties,
Custom
Araştırmada
çalışma
evreni
olarak
Üsküdar seçildi.
ve hem de Üsküdar’da sağ siyaset geleneğinin
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Zaman boylamında ise araştırma dönemi olarak,
Gümrük
Uyuşmazlıklarıdoğurmuştur. Ak
bariz bir üstünlük
kazanmasını
Parti’nin üçüncü büyük zaferi, bu sonuçlarda
belirleyici olmuştur. Ne var ki siyasi yapıda
ortaya çıkan manzara, sağ kanadın Üsküdar’ın
siyasi yapısındaki toplam temsil gücünde, dikkat
çekici bir gerileme yaşandığına işaret etmektedir.
Daha net bir ifadeyle sağ kanadın 2011 genel
seçimlerinde Üsküdar’da yaşadığı güç kaybı
27 Mayıs 1960 İhtilali’nden günümüzde kadar
geçen yaklaşık 55 yıllık süreç seçildi. Bu tercih
yapılırken, 1960 darbesi ve akabinde oluşturulan 1961 Anayasası’nın, Türkiye’nin toplum ve
siyaset hayatında yeni süreçler ve yeni yapılanmalar başlatmış olduğu gerçeği dikkate alındı.
Genel seçimler bazında, başlangıç noktası olarak
160
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
1961 genel seçimlerinin başlangıç noktası olarak
leridir. Bu seçimlerde solun, tabiri caizse belin
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
seçilmesinin sebebi,bu seçimlerin, incelenen
doğrultabilmesi, solun efsanevi lideri Bülent Ecevit
1
ĠDARĠolmasından
AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
süreçte yapılan ilk genel seçimler
sayesinde
olmuştur.
Sağın Üsküdar’da şahlandığı
kaynaklanmaktadır. ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
dönem
2007 genel
seçimleridir. Bu parlamento
TO ise
DISPUTES
OVER
seçimlerinde sağı Üsküdar’da zirveye taşıyan, üst
Üsküdar’ın siyasi yapısındaki değişimiCUSTOM
analiz DUTIES
üste kazandığı seçimlerle adını siyasi tarihe altın
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
etmeden önce, 1961’den günümüze Türkiye’nin
harflerle yazdırmayı başarmış olan Recep Tayyip
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
siyasi yapısının ana2 Celal
hatlarıyla
incelenmesi
faydalı
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü Ak Parti olmuştur.
Erdoğan
ve partisi
olacaktır. Grafik 17 ve Tablo 29’da da görüldüÖzet: Gümrük vergisi,
gümrüğeve
tabisiyasal
olan ticari Türkiye’nin
Abstract: Custom duty
a kind of tariff arising
ğü gibi, Türk toplumunun
toplumsal
ve isÜsküdar’ın
siyasi yapısında
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to
customs
which
is
based
on
those
yaşamında sağ siyaset geleneğinin damgasını
yaşanan değişimi daha iyi anlayabilmek ve
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ticaret ve ekonomi
politikası aracı olanElde
bir vergi açıklayabilmek
tariff that is a foreign trade
economic
policy
vurmuş olduğudışgerçeği
ile karşılaşıldı.
için,andçok
partili
dönemde 10’ar
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi dönemsel
türü olan gümrük
vergisi,
gelir ve yıllık
fiscal functions.
Since they
are not collected
edilen seçmen desteğinde
bazı
dalgadönemler
bazında
yaşanondeğişimleri de
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi olsa
türü olmadığından,
dış ticarete
konu olan araştırmak
an indirect tariffgerekir.
on expenditures,
custombu
duties
lanmalar yaşanmış
da, incelenen
dönemin
Konuya
açıdan yaklaşıleşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
tamamında sağ siyaset
geleneği
açık
bir üstünlük
1950’li
Türkiyeto genelinde sağ
olmak üzere
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri, Vergi dığında,
to foreign trade
arrive at yıllarda
the custom. According
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
elde etmiştir. Sağ
kanat,
en yüksek
toplam
ortalama yüzde
kanun
kapsamıtoplamdaki
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle, partilerin
duties are excluded
fromoy
thisoranının,
law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
oy oranına, 2007
genel
ulaşmıştır.
gözlemlenir.
1960’lı
sayılı
Gümrükseçimlerinde
Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Bu kanun 58’ler
regulatedcivarında
by customs seyrettiği
law numbered
4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Sağ kanadın Türkiye’nin
siyasi
yapısı
içinde
en
yıllarda
ise Türkiye
genelinde
bu oran
yüzde 63’ü
Bölgesine girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created beginning
with commodities
subject
to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
zayıf olduğu dönem
ise 1977
genel
seçimleri
ilegibi aşmıştır.
Üsküdar’da ulaştığı
oluşturulmuştur.
Diğer
tüm vergilerde
olduğu
Turkey and Sağın
continuingbu
withyıllarda
operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
şekillenen parlamento
olmuştur.Doğal
gücü
ise are
yüzde
55,3’tür. 1970’li
tahakkuk dönemleri
ve tahsil aşamaları
Gümrük ve Ticaret ortalama
assessment, temsil
accrual and
collecting
regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
olarak sol kanadın,
hayatta
enÜniversitesi
etkili
olduğu
ise Economy
sağ
partilerin
Türkiye
Busiyasi
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Sosyal
Bilimleryıllarda
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to geneli toplam
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and
Ministry
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
dönem ise yine Gümrük
1977
parlamentosudur.
oylarında,
1960’lı yıllara oranla kısmi bir düşüş
türetilmiĢtir.
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir gözlemlenir.
process of other Sağ
taxes. kanadın
Customs duty
budisputes
yıllardaki oy oranı
yapıya sahiptir.dağılımı
Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Oyların siyasi yelpazeye
bakımından,
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. yüzde
place. However,
in the case of gerçekleşir.
disputes not beingAynı gerileme,
59,2 civarında
Ancak açısıyla,
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
bütüncül bir bakış
Üsküdar’ın
siyasi
1 meydana gelir.
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
1970’li yıllarda Üsküdar’da da
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
yapısı sistematik olarak incelendiğinde son derece
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Grafik
Disputes 19 ve Grafik 20’de de görüldüğü gibi bu
Gümrük
Uyuşmazlıkları
önemli bulgularla
karşılaşılır.
Grafik 17 ve 18’de
dönemde, sağın Üsküdar’daki ortalama temsil
de ayrıntılı bir şekilde gözlemlendiği gibi, incelegücü yüzde 47,35’e kadar düşer.
nen yarım asrı aşkın süre içinde gerçekleştirilen,
13 parlamento seçimlerinin 12’sinde Üsküdar’ın
12 Eylül 1980 Askeri Darbesi’ni takip eden süreçte
siyasi yapısında, sağ siyaset geleneğinin mutlak
ise sağ kanat çok hızlı bir toparlanma sürecine
bir üstünlüğü gözle çarpar. Sol siyaset geleneğinin,
girer: Darbeyi takip eden ilk genel seçimlerde sağ
Üsküdar’ın siyasi hayatında sağa karşı üstünlük
kanadın,Türkiye’nin genel siyasi yapısı içindeki
sağladığı tek genel seçimler, 1977 genel seçimtoplam gücü yüzde 23,1’lik bir sıçrama kayde161
ULUSLARARASI HAKEMLİ BEŞERİ VE AKADEMİK BİLİMLER DERGİSİ
UHBAB
INTERNATIONAL PEER-REVIEWED JOURNAL
OF HUMANITIES AND ACADEMIC SCINENCE
www.uhbabdergisi.com
Temmuz / Ağustos / Eylül - Yaz Dönemi Cilt: 4 Sayı: 13 Yıl: 2015
Uluslararası Hakemli BeĢeri ve Akademik Bilimler Dergisi
July/ Mayıs
/ August
/ September
- Summer
Volume: Cilt:
4 Issue:
13 Year:
2015
Nisan
/ Haziran
Ġlkbahar
Yaz Dönemi
4 Sayı:
12 Yıl:
2015
ID:234 K:479
JelofKodu:
R0-20-23
International Peer-Reviewed
Journal
Humanities
and Academic Science
April / May / June Spring
Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
www.uhbabdergisi.com
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
derek, yüzde 55.58’den, yüzde 68.41’e yükselir.
içinde olmuştur. Bu süreçte solun toplam oy oranı
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
yüzde 31’lerden başlayıp, yüzde 41’lere kadar
Darbe sonrası ilk genel seçimlerde, tabiri caizse
1
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
yükselmiştir.
Grafik
21 ve 22’de de görüldüğü
sağ kanadın Üsküdar’ın siyasi yapısında
yeniden ÇÖZÜM
gibiTO
bu DISPUTES
dönemde, solun
dirilişine şahit olunur.ADMINISTRATIVE
Darbe öncesi son genel
SOLUTIONS
OVERÜsküdar’ın siyasi yapısındaki temsil gücünde de aynı yükseliş trendi
seçimlerde, tarihi dip seviyelerine inmiş
olan DUTIES
CUSTOM
Üsküdar’ın siyasi yapısın içindeki temsil gücü, 2 gözlemlenebilir.3
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
1983 seçimlerinde
yüzde 53,24’lük bir artışla,
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. MaliOn
Hukuk
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
yıllık
dönemler
bazında
değerlendirildiğinde,
3
Celal Bayar
Üniversitesi
yüzde 66’ye yükselir. 1980’li yıllar
genelinde
iseSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
1960’lı yıllarda sol kanadın Türkiye’nin siyasi
Türkiye’nin siyasi
yapısında
sağın
oy
ortalaması
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari hayatındaki
Abstract: Custom
duty is gücü
a kind ofyüzde
tariff arising
temsil
33,7 civarındadır.
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
yüzde 67.39 civarında
seyreder.
Üsküdar’da
ise
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, Aynı
subjectdönemde
to customs Üsküdar’ın
which is based siyasi
on thoseyapısı içindeki
ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
bu oran yüzde sosyal
63,55
olarak gerçekleşir. Takip
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi temsil
tariff thatgücü
is a foreign
trade41’i
and economic
policy
yüzde
aşar. 1970’li
yıllarda sol
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
eden süreç içinde
de
sağ
partilerin
toplam
oyu,
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve kanat
fiscal functions.
Since they aresüreci
not collected
on
bir toparlanma
yaşamış
ve toplam
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
1999 genel seçimleri
dışında
ise
genel
bir
artış
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan gücünü
an indirectTürkiye
tariff on expenditures,
custom
duties
genelinde
38,17’e,
Üsküdar’da
gümrüğe
geldiği sağ
anda parti
bir defaya
mahsus
are collected only once when commodities subject
eğilimi gösterir.eşyanın
1990’lı
yıllarda
oyları
yüzdetrade
52,3’e
1980’li
yıllarda ise
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi ise
to foreign
arrive atyükseltmiştir.
the custom. According
to
Usul yüzde
Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Türkiye ortalaması
65,46
olarak
gerçekleciddi from
bir kan
kaybı
yaşamış ve ortalakanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, Türk
duties solu
are excluded
this law.
Therefore,
gümrük
vergilerinin
usul
ve
uygulama
esasları
4458
procedures
and
practises
of
custom
duties
are
şir. Sağ kanadınsayılı
Üsküdar’daki
ağırlığı ise yüzde
gücübyTürkiye’nin
genelinde
Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun ma
regulated
customs law numbered
4458.yüzde 31,87’e,
dış ticarete
konu olan
eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
64,01’e ulaşır. ile
2000’li
yıllara
gelindiğindeyse
36’ya
gerilemiştir.
Solun
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak Üsküdar’da
created beginningise
withyüzde
commodities
subject
to
işlemlerin
sırasına içindeki
göre
birağırlığı,
sistematik
international trade entering customs territories of
sağın Türkiye’nin
siyasi yapısı
Üsküdar’da
gerilemesi,
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Türkiye
Turkey and genelinde
continuing with ve
operation
sequence.
gümrük
vergisinde
de
zorunlu
aşamalar
olan
tarh,
Like
all
other
taxes,
compalsive
levels
such
as
bütün yıllar ortalamasının da üzerine çıkarak
sürmüş
ve sol kanadın seçtahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret 1990’lı
assessment,yıllarda
accrual andda
collecting
are regulated
Bakanlığı’na
bağlı şekilde
ayrı bir kuruluş
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
yüzde 67,65’eulaşır.
Aynı
sağ
siyaset
1
desteği
Türkiye
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlermen
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalıgenelinde
Mali
Hukuk toyüzde 29,53’e,
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and Economy
Ministry
according
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
anlayışının Üsküdar’ın
siyasi
yapısı
içindeki
Üsküdar’da
ise yüzde 32,51’e düşmüştür. 2000’li
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
diğer yılın
vergilerde
oluşan süreçtenyüzde
farklı bir yıllarda
process ofise,
other
taxes.toplumunun
Customs duty disputes
temsil gücü de,süreci,
üçüncü
başlarında,
Türk
sol partilere verdiği
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
place. However,
in the case
of disputesinmiştir.
not being Öyle ki son
67,43’le zirveyeöncelikle
çıkar.idari aşamada çözümlenmek zorundadır. destek
en düşük
düzeye
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Öte yandan sol kanadın Türkiye’nin ve Üsküdar’ın
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
siyasi yapısı içindeki
gücü ise inişli çıkışlı bir
Gümrük Uyuşmazlıkları
görünüm sergiler. Bununla birlikte sol kanadın
genel seçimlerde, Türkiye’nin siyasi yapısı içinde
ulaştığı güç, her zaman sağ kanadın çok gerisinde
kalmıştır. Üsküdar’da ise bu genellemeyi 1977
parlamentosu bozmuştur. Türkiye genelinde, 1965
genel seçimleri ile başlayıp 12 Eylül darbesi ile
sonuçlanan süreçte sol oylar sürekli bir yükseliş
solved administratively, legal action can be taken.
1
dönemde solun Türkiye genelinde
elde ettiği
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Disputes desteği yüzde 22,9’a kadar gerilemiştir.
seçmen
Solun 2000