Jinekomastiye Yaklaşım ve Sonuçlarımızın

advertisement
Okmeydanı Tıp Dergisi 27(1):36-43, 2011
Jinekomastiye Yaklaşım ve Sonuçlarımızın
Değerlendirilmesi
Seda Asfuroğlu Barutca *, Necmettin Kutlu **, İlker Üsçetin *, Onur Egemen *, Tolga Aksan *,
Ufuk Askeroğlu *
ÖZET
SUMMARY
Jinekomasti, erkeklerde benign, aşırı meme gelişimi olarak tanımlanmakla birlikte, en sık pubertal
dönemde saptanmaktadır. Çoğu zaman idiyopatik
olarak ortaya çıkan jinekomasti, kalıcı olması durumunda cerrahi olarak tedavi edilebilir. Bu çalışmada, kliniğimizde 2006-2010 yılları arasında Simon
sınıflamasına göre evre 2 ve 3 jinekomasti mevcut
olan değişik yaş gruplarındaki 15 hastaya uygulanan tedavi yaklaşımları retrospektif olarak incelendi ve sonuçlarımız değerlendirildi. Hastaların ortalama yaşı; 32.4 ve ortalama takip süresi; 14.9 aydı. 1
hastada hiperprolaktinemi ve 1 hastada Klinefelter
Sendromu dışında ek bir hastalık saptanmadı. İki
hasta dışında jinekomasti bilateraldi. Gland rezeksiyonu, liposuction ve sirkumareolar eksizyon tedavi
yöntemlerinden hastaya uygun olan kombinasyon
fizik muayene ve ultrason bulgularına göre seçilerek uygulandı. Post op 1 ay süre ile göğüs çevresine
elastik bandaj kullanıldı. Komplikasyon olarak 1
hastada hematom, 2 hastada yetersiz rezeksiyon,
2 hastada ise geniş periareolar skar saptandı. On
iki hasta (% 80) post op sonucu “iyi” olarak değerlendirirken 3 hasta (% 20) “kötü” olarak değerlendirdi.
Gynecomastia Treatment Principles: Evaluation of
our Results
Anahtar kelimeler: Jinekomasti, gland, simon
Key words: Gynecomastia, gland, simon
GİRİŞ
da yapılan başka bir çalışmada, jinekomasti
insidansı % 34.6 olarak tespit edilmiştir (3).
Jinekomasti, erkeklerde benign, aşırı meme
gelişimi olarak tanımlanmaktadır. Son çalışmalarda erkeklerin % 32-36’sında jinekomasti bulunduğu rapor edilmiştir (1). Jinekomasti
bebeklik ve ileri yaşlarda da görülebilmekle
birlikte, en sık pubertal dönemde saptanmaktadır. Neyzi ve ark.(2) çalışmasına göre ülkemizde 9-17 yaş arasında jinekomasti sıklığı % 7
bulunmuştur. Ankara’da 649 erkek adolesan* S.B. Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Plastik
Cerrahi Kliniği
** Medicana İstanbul İnternational, Plastik Cerrahi
Bölümü
36
Gynecomastia is defined as a benign excessive breast development in male which usually has an onset in puberty. Although most cases are idiopathic,
surgical treatment is indicated in persistant disease.
In this study a retrospective review of 15 patients,
classified as grade 2 and 3 by Simon, and operated
for gynecomastia from 2006 to 2010 was conducted
and the postoperative results were evaluated. The
mean age of the patients was 32.4 yrs and the follow up period was 14.9 months. No additional pathology was found except one Klinefelter Syndrome
and one hyperprolactinemia patient. Surgical treatment options including gland resection, liposuction
and circumareolar excision were individualized according to clinical evaluation, physical examination
and ultrasound findings. All patients used compression garments at least for 1 month in the postoperative period. There were five complications in the
operation site, including hematoma in one patient,
underresection in two patients and dehiscence of
periareolar scar in two patients. Over all, procedure
satisfaction was measured in 12 patients as “good”
and in 3 patients as “poor”.
Uzun süredir var olan jinekomasti spontan
olarak gerilemez ve sıklıkla medikal tedaviye
rağmen, geri dönüşümsüz yoğun fibrozis ve
hyalinizasyon gelişir. Altta yatan hastalığın
düzeltilmesi özellikle uzun süredir var olan ve
fibrosis gelişmiş olgularda jinekomastiyi tedavi etmez. Bu durumda cerrahi uygulanır.
Bugün için tedavide çeşitli tekniklerle cerrahi
rezeksiyon yapılmakla birlikte özel kanüllerle
yapılan liposuction ve UAL (ultrason destekli liposuction) işlemleri hafif ve orta dereceli
S. Asfuroğlu Barutca ve ark., Jinekomastiye Yaklaşım ve Sonuçlarımızın Değerlendirilmesi
jinekomasti tedavisinde vazgeçilmez yerini
almıştır.
Bu çalışmada jinekomasti tanısıyla opere ettiğimiz hastalarda kullandığımız cerrahi yöntemleri ve operasyon sonuçlarını sunmaktayız.
Geç dönem kontrollerinde hastalardan operasyonlarını “kötü” ,“orta”, “iyi” ,”çok iyi”
olmak üzere 4 kategoride derecelendirmeleri
istendi.
Tablo 2.
Simon Kriterleri
Evre I:
MATERYAL ve METOD
2006-2010 yılları arasında Simon sınıflamasına
göre evre 2 ve 3 jinekomastisi olan 15 erkek
hastanın tıbbı kayıtları ve fotoğrafları retrospektif olarak incelendi (Tablo 1,2). İki hastada
unilateral diğer hastalarda bilateral jinekomasti mevcuttu. Hastalardan biri 2 yıl önce genel cerrahi bölümünde jinekomasti operasyonu geçirmiş olup, areolada çökme ve yetersiz
rezeksiyon nedeniyle kliniğimize refere edilmişti. Diğer bir hasta ise iki yıl önce başka bir
merkezde jinekomasti operasyonu geçirmiş
olup, yetersiz rezeksiyon nedeniyle kliniğimizde yine opere edildi. Klinefelter sendromu
tanısı almış olan bir hasta ve hiperprolaktinemi saptanan bir diğer hasta dışında diğer
hastalarda ek sistemik hastalık saptanmadı.
Hiperprolaktinemi tanısı almış olan hastamız
endokrinoloji bölümüne danışılarak medikal
tedavisi başlandı. Hiçbir hastanın meme muayenesinde şüpheli kitlelere ya da aksiller lenfadenopatilere rastlanmadı. Ortalama takip
süresi 14.9 aydı.
Küçük büyüme, deri fazlası yok
Evre II: a) Orta büyüme, deri fazlası yok
b) Orta büyüme, deri fazlası var
Evre III: Belirgin büyüme, deri fazlası var
KLİNİK DEĞERLENDİRME
Klinik değerlendirmede hastaların detaylı
anamnezi alınarak yaş, meme büyümesinin
başlangıç zamanı, ağrı veya hassasiyetin varlığı, ilaç kullanım öyküsü sorgulandı. Meme
palpasyon ile muayene edilerek kıvamı ve
içeriği hakkında bilgi edinildi. Meme dokusundaki büyüme, glandüler dokunun kıvamı
ve mobilitesi ile yağ dokusundan ayırt edildi.
Meme dokusunun cilt sarkıklığı değerlendirildi. Tüm hastalar preoperatif olarak USG ile
değerlendirildi.
CERRAHİ TEKNİK
Çizimler hasta ayakta iken yapıldı. Fibröz ve
solid Simon evre 2 ve 3 jinekomastili hastala-
Tablo 1.
Hasta
Yaş Süre
Hasta 1
Hasta 2*
Hasta 3
Hasta 4
Hasta 5
Hasta 6
Hasta 7
Hasta 8
Hasta 9
Hasta 10
Hasta 11
Hasta 12
Hasta 13
Hasta 14
Hasta 15
43
56
21
37
21
40
44
31
22
39
17
36
30
25
24
Ek hastalık
6 yıl
14 yıl
3 yıl
2 yıl
10 yıl
25 yıl
5 yıl
6 yıl
8 yıl Hiperprolaktinemi
13 yıl
3 yıl
3 yıl
5 yıl
9 yıl
3 yıl
Klinefelter snd
Grade Operasyon Önceki
tekniği
op.
3
2b
2a
2b
2b
3
2b
3
2b
2b
2b
2b
2b
2b
3
CE+LS
CE+FC flep 2008(GC)
GR+LS
GR
GR+CE+LS
GR+CE+LS
GR+CE
GR+CE+LS
GR+CE
GR+CE
CE+GR
2008
GR+LS
GR+CE
GR+ CE
GR+CE
-
Memnuniyet Takip
süresi
Kötü
Kötü
iyi
İyi
Kötü
iyi
İyi
iyi
iyi
iyi
İyi
İyi
İyi
iyi
iyi
Taraf
Komplikasyon
11 ay Bilatetal Yetersiz rezeksiyon
12 ay Bilateral
Periareolar skar
1 ay Unilat(Sağ)
4 ay Unilat(Sol)
9 ay
Bilateral
Periareolar skar
15 ay Bilateral
Hematom
18 ay Bilateral Yetersiz rezeksiyon
6 ay
Bilateral
15 ay Bilateral
15 ay Bilateral
10 ay Bilateral
14 ay Bilateral
12 ay Bilateral
39ay bilateral
41ay bilateral
-
CE: sirkümareolar cilt rezeksiyonu, FC: fasyokutan flep, GR: gland rezeksiyonu, LS:liposuction
*İlk operasyonu genel cerrahi bölümünde yapılmış ve sonrasında tarafımıza refere edilmiş hasta
37
Okmeydanı Tıp Dergisi 27(1):36-43, 2011
ra gland rezeksiyonu, yağ komponenti baskın
olan evre 2 ve 3 hastalara liposuction, karışık
hipertrofisi olan evre 2 ve 3 hastalara ise her
iki yöntem birlikte uygulandı. Cilt fazlası saptanan hastalarda sirkümareolar cilt eksizyonu
yapıldı.
Cerrahi işlemler genel anestezi altında gerçekleştirildi. Laktatlı ringer, 1 ml’de 1:1000
epinefrin solüsyonu ve 20 ml % 2 lidokain
solüsyonu içeren tümesan solüsyonu uygulanmasının ardından cilt eksizyonu gerekmeyen
hastalarda periareolar insizyonla girildi. Cilt
eksizyonu planlanan hastalarda çıkarılacak
cilt bölgesi işaretlenerek sirkumareolar insizyon yapıldı ve iki daire arasında kalan alan
deepitelize edildi. Bu insizyonlardan girilerek
meme dokusu pektoral fasyanın üzerinde ince
tabaka halinde yağ dokusu bırakılarak çıkarıldı. Çevre cildinaltında yeterli subkutan doku
ve areola altında bir miktar glandüler doku
korundu. Gerekli görülen hastalarda yapılan
insizyonlardan tüm kadranlara liposuction
uygulandı. İnframamaryan katlantı varsa bu
katlantı bozuldu. Bitiş noktası palpe edilir do-
kunun olmadığı düz pürüzsüz bir hat olarak
kabul edildi. Saf yağlı jinekomastide liposuction dışında ek cerrahi yapılmadı. Genel cerrahi
bölümü tarafından jinekomasti operasyonu
yapılmasının ardından kliniğimize refere edilen bir hastada areoladaki çöküntünün düzeltilmesi amacıyla gland dokusundan oluşturulan lokal flep deforme alana taşındı.
Kanama kontrolü yapılmasını takiben kapalı
dren sistemi yerleştirildi. Dermis insizyonu kapatılarak periareolar ve sirkümareolar insizyonlar için ciltaltı ve cilt sütürleri atıldı. Göğüs
çevresine elastik bandaj uygulandı. Drenler 2
ile 4. günler arasında çekildi. Elastik bandaj
uygulamasına 1 ay devam edildi.
BULGULAR
Hastaların yaşları 17 ile 56 arasında değişmekteydi (ortalaması 32.4 idi). İki hasta dışında
tüm hastalarda jinekomasti bilateraldi. Jinekomasti evresi 11 hastada evre 2 ve 4 hastada
evre 3 olarak kabul edildi. Ortalama takip süresi 14.9 aydı. Jinekomasti süresi 2 yıl ile 25 yıl
Resim 1. Evre III jinekomastisi olan 43 yaşındaki hastanın preoperatif görüntüsü (üst sağ-sol). Hastanın sirkumareolar eksizyon ve liposuction sonrası postoperatif 9. aydaki görüntüsü (alt sağ-sol). Yetersiz rezeksiyon yapılmış olan hasta ikinci
bir operasyonu reddeti.
38
S. Asfuroğlu Barutca ve ark., Jinekomastiye Yaklaşım ve Sonuçlarımızın Değerlendirilmesi
Resim 2. Evre IIb jinekomastisi olan 21 yaşında hastanın sirkumareolar eksizyon, gland rezeksiyonu ve liposuction sonrası
postoperatif 6. aydaki görüntüsü. Hasta periareolar skar revizyonu için yine ameliyat listesine alındı.
arasında değişmekteydi (ortalama 7.7 yıl).Bir
hasta dışında diğer hastalarda memede hassiyet ve ağrı yakınmasına rastlanmadı. Hastaların USG ile değerlendirilmesinde 1 hastada
yağlı, 5 hastada karışık ve 9 hastada glandüler
jinekomasti saptandı. Hiçbir hastanın patoloji raporunda maligniteye rastlanmadı. Hiçbir
hastada enfeksiyon, meme başı-areola retraksiyonu, areola nekrozu ya da kontur düzensizliği meydana gelmedi. Komplikasyon olarak
bir hastada drene edilmesi gereken hematom,
iki hastada yetersiz rezeksiyon görüldü (Resim
1). Yetersiz rezeksiyon görülen hastaların biri
postoperatif 6. ayda yine opere edildi. Diğer
hasta ise ikinci operasyonu reddetti. İki hasta
ise genişleyen periareolar skar revizyonu için
yine operasyon listesine alındı (Resim 2).
TARTIŞMA
Jinekomastinin etiyolojisi multifaktöryel olmasına karşın, çoğu olguda gösterilebilir bir
neden bulunmamaktadır. Jinekomasti fizyolojik, patolojik, farmakolojik nedenlerle meydana gelebileceği gibi, olguların büyük çoğunluğu idyopatiktir (Tablo 3 ve 4). Neden ne olursa
olsun jinekomastinin patofizyolojik mekanizmasının temelinde östrojenlerin artması, and-
rojenlerin azalması, androjen reseptör duyarsızlığı ya da defekti yer alır. Sonuç olarak,
androjen östrojen etkisi oranının değişmesiyle
jinekomasti gelişir.
Neonatal, pubertal ve senil jinekomastiler
fizyolojik jinekomasti olarak sınıflandırılır.
Fetusa geçen maternal östrojenler neonatal
jinekomastinin nedenidir, ancak bu durum
haftalar-aylar içinde kendi kendi sınırlar ve
ender olarak tedavi gerekir. Pubertal dönemde de birkaç ay-yıl içinde gerileyen değişik
derecelerde jinekomasti meydana gelir. Bu
dönemde jinekomastinin patogenezinde plasma östradiolünün testosterona oranla rölatif
olarak yüksek olması yer alır. Adölesanlarda
jinekomasti 3 yıl geçene ve spontan regresyon olmayacağına karar verilene kadar opere
edilmemelidir (4). Altmış beş yaş sonrası meme
büyümesi ise plasma testosteronun düşmesi,
periferde testosteronun östrojene dönüşmesi
(aromatizasyon) ve sonuçta plasma östrojen
testosteron oranının artması nedeniyle meydana gelir.
Patolojik jinekomasti çeşitli metabolik bozukluklar (alkolik siroz, feminizan adrenal
tümörler, renal yetmezlik), endokrin bozuk39
Okmeydanı Tıp Dergisi 27(1):36-43, 2011
Tablo 3.
Jinekomasti Nedenleri
3 İdiyopatik
3 Obezite
3 Gelişimsel/Fizyolojik
• Neonatal
• Pubertal
• Senil
3 İlaç Nedenli (Tablo 2)
3 Hipogonadizm (azalmış androjen sentezi veya artmış androjen rezisatansı)
• Primer
- Edinsel (travma, infeksiyon, torsiyon, radyasyon maruziyeti, kabakulak, kemoterapi)
- Konjenital
• Sekonder
- Hipogonodotropik hipogonadizm
- Kallmann sendromu
- Hipofizer yetmezlik (enfarktüs, infeksiyon, neoplazm)
3 Tümörler
• Adrenal
• Testis
• Hipofiz
• Bronkojenik karsinom
3 Sistemik Nedenler
• Tirotoksikoz (testesteron/androjen bağlanmasını değiştirir)
• Böbrek yetmezliği
• Siroz (periferal aromatizasyon için substrat artışı)
• Adrenal (adrenokortikotropik hormon eksikliği veya konjenital adrenal hiperplazi)
• Beslenme bozukluluğu
3 Konjenital hastalıklar
• Klinifelter sendromu
• Testesteron sendezi enzim defektleri (geç belirti verebilir)
• Vanising testis sendromu (anorşi)
• Androjen rezistans sendromu
• Gerçek hermafroditizm ve ilgili durumlar
• Artmış periferik doku aromataz
3 Ailevi
Tablo 4.
Jinekomasti ile ilişkili ilaçlar
• Östrojenler
• Gonadotropinler
• Androjenler (aromatize edilebilir)
• Antiandrojenler (spiranolakton, simetidin, ketokonazol)
• Kanser kemoerapi ajanları (özellikle alkilleyici ajanlar)
• Kalsiyum kanal blokerleri (verapamil, nifedipin, diltiazem)
• Anjiotensin-dönüştürücü enzim- inhibitörleri (kaptopril, enapril)
• Anti-hiperta$nsifler (metildopa, rezerpin)
• Dijital preperatları
• Dopamin blokerleri (fenotiazidler, meklopromid, domperidon)
• Santral sinir sistemi ajanları (trisiklikler, diazepam, fenitoin, dietilpropion)
• Uyuşturucular (Mariuana, eroin, metadon, amfetaminler)
• Anti-tüberküloz ajanlar (izotiazid, etionamid, tiasetazon)
• Diğer (Amiadoron, Klomifen, Etretinat, Metroinidazol, Omeprazol, Penisilamin,Teofilin)
luklar (hipertiroidizm, hipotiroidizm, adrenal
kortikal hiperplazi), edinilmiş hipogonadal
durumlar (orşit, testiküler travma), konjenital
hipogonadal durumlar (Klinefelter sendromu,
konjenital anorşi, androjen rezistansı) ve yük40
sek östrojen seviyeleri (bronkojenik karsinom,
gerçek hermafroditizm, testiküler tümörler)
nedeniyle meydana gelir.
Klinefelter sendromu, en sık görülen kro-
S. Asfuroğlu Barutca ve ark., Jinekomastiye Yaklaşım ve Sonuçlarımızın Değerlendirilmesi
mozom anomalilerinin arasında yer almakta
olup jinekomasti, hipergonadotropik hipogonadizm ve infertilite tiradı ile karakterizedir.
Erkeklerde meme kanser insidansı 1/100.000
iken (5), Klinefelter sendromlu hastalarda
meme kanseri gelişme riski 60 kat fazladır
ve insidansı 1/400 ile 1/1000 oranında rapor
edilmiştir (6). Yapılan birçok çalışmada jinekomastili erkeklerde normal erkeklere oranla
artmış kanser riski olmadığı gösterilmiştir (7).
Bu nedenle Klinefelter sendromu olmayan
hastalarda liposuction ve eksizyon yöntemleri
ek bir morbidite olmadan uygulanabilirken,
Klinefelter sendromlu hastalarda eksizyonel
teknikler tercih edilir. Biz de çalışmamız içerisinde yer alan Klinefelter sendromu tanısı
almış olan bir hastamız için glandüler rezeksiyon uyguladık.
Farmakolojik jinekomastinin mekanizmaları
arasında yükselmiş direkt östrojen aktivitesi,
artmış östrojen sekresyonu, düşük androjen
sentezi ve androjen duyarlılığının düşmesi
sayılabilir. Birçok ilaç tam bilinmeyen mekanizmalarla jinekomastiyle ilişkilidir. Çalışma-
mızda yer alan hastalarımızın hiçbirinde ilaç
kullanım öyküsü yoktu.
Jinekomastinin çeşitli derecelerde stromal ve
duktal proliferasyonun görüldüğü 3 histolojik
tipi vardır: Florid tipte yüksek sellülarite gösteren fibroblastik stromayla birlikte çok sayıda
tomurcuklanan duktuslar görülür. Fibröz tipte
artmış stromal fibrozis ile beraber minimal
duktal proliferasyon vardır. İntermediate tip
ise hem fibröz hem de florid patternleri içerir. Bu histolojik tipler jinekomastinin süresiyle
ilişkili olarak geçiş gösterirler. Florid tip sıklıkla
4 aydan kısa süredir var olan jinekomastilerde
gözükürken, fibröz tip bir yıldan uzun süredir
var olan jinekomastilerde gözlenir.
Jinekomastinin tedavisinde altta yatan nedenin düzeltilmesi, hormonal dengenin sağlanması, medikal ve cerrahi yöntemler uygulanabilir. Medikal tedavide testosteron,
antiandrojenler (klomifen, tamoksifen) ve
danazol kullanılır ancak bunların başarısı sınırlıdır (7,8).
Resim 3. Evre IIa jinekomastisi olan 21 yaşında hastanın preop görüntüsü (Üst sol, orta, sağ). Hastanın gland rezeksiyonu
ve liposuction sonrası postop 1. aydaki görüntüsü (Alt sağ, sol). Hasta sonucunu “iyi”olarak değerlendirdi.
41
Okmeydanı Tıp Dergisi 27(1):36-43, 2011
Fizyolojik olmayan nedenlerle gelişmiş veya
12 aydan uzun süren jinekomastilerde ise cerrahi tedavi endikedir (9).
meydana gelen bir hastada erken müdahale
ile meydana gelebilecek ileri komplikasyonlar
önlendi.
Bu olguların cerrahi tedavisinde kabaca üç
yaklaşım vardır. Liposuction, açık eksizyon ve
cilt rezeksiyonu. Glandüler,yağlı veya karışık
özellikteki Simon 1 veya 2a jinekomasti liposuction ile tedavi edilebilir. Liposuctionın başarılı olmadığı olgularda glandüler rezeksiyon
yapılır. Simon evre 2b jinekomasti olan hastalarda başlangıç tedavisi evre 1 veya 2a’daki
gibidir. Lezyon yağlı, glandüler ve karma yapıda ise ilk cerrahi seansta deri çıkarılmaz, liposuction yapılır. Kompresyon yeleği önerilir
ve göğüs duvarı dokusunun yerleşip kontrakte olması için zaman tanınır. Cilt rezeksiyonu
düşünülmeden önce en az 6-12 ay beklenmelidir. Deri alındığında, alınan deri miktarı ve
insizyonun uzunluğu, ilk cerrahidekinden çok
daha az olacaktır. Ancak, hastada çok solid ve
fibröz yapıda evre 2b jinekomasti varsa açık
teknik tercih edilir. Cilt rezeksiyonu gerekli
ise bu prosedürlerle birlikte yapılabilir. Simon
evre 3 jinekomastisi olan hastalarda ise cilt rezeksiyonu hemen her zaman gereklidir (10).
Jinekomasti operasyonu sonrası uzun vadede en sık görülen komplikasyon ise yetersiz
eksizyondur (12). Bu durum en çok liposuction
vakalarında rezidü doku kitlesi çıkarılmadığında görülür. Meme periferinde yetersiz rezeksiyon belirgin deformiteye yol açar. Meme
başı-areola kompleksinin fazla rezeksiyonu
düzeltilmesi zor olan çay tabağı deformitesine neden olur (12). Diğer geç dönem komplikasyonlar arasında kötü skar, deri gevşekliği
ve kontür düzensizlikleri yer alır ve ikinci bir
cerrahi girişimi gerektirebilirler. Çalışmamızda
yetersiz rezeksiyon görülen iki hastadan biri
yine opere edildi, ancak diğer hastamız ikinci
operasyonu reddetti. İki hastamız ise genişleyen periareolar skar revizyonu için tekrar operasyon listesine alındı.
Son 5 yıl içinde UAL de kozmetik sonuçlarının
ve hasta memnuniyetinin yüksek olması nedeniyle jinekomasti tedavisinde kullanılmaya
başlanmış ve diffüz hafif-orta şiddetli hipertrofisi olan memelerde etkili bir yöntem olarak
sunulmuştur (11).
Çalışmamızda yetersiz rezeksiyon yapılan bir
hasta ve skarı genişleyen iki hasta operasyonlarını “kötü” olarak derecelendirirken diğer
hastalar operasyon sonuçlarını “iyi” olarak
değerlendirdiler (Resim 3).
Jinekomasti operasyonu sonrası görülen
komplikasyonlar erken ve geç evre olmak üzere ikiye ayrılabilir. Erken evrede en sık görülen
komplikasyon hematomdur (12). Açık yapılan
olgularda aşırı skar oluşumu ve meme distorsiyonunu önlemek amacıyla hematom boşaltılmalıdır. Postoperatif kapalı suction drenaj
bu komplikasyon olasılığını azaltır. Bizim çalışmamızda da komplikasyon olarak hematom
42
SONUÇ
Cerrahi müdahale, jinekomastinin tedavisinde
en önemli ve etkili seçenek olup, en az skar ile
büyümüş meme dokusunu küçültmeyi hedefler. Cerrahi teknik seçiminde jinekomastinin
evresi ve meme dokusu/ yağ oranı gözününde bulundurulmalıdır.Erken evre jinekomastiler yalnızca liposuctionla tedavi edilebilirken,
daha ileri evre jinekomastilerde açık cerrahi
ve cilt rezeksiyonu düşünülmedilir. Cerrahinin
başarısı ve hasta memnuniyeti açısından meydana gelebilecek komplikasyonlar hakkında
hasta bilgilendirilmeli, gerekirse hastaya ikinci bir operasyon önerilmelidir.
KAYNAKLAR
1. Rocrich RJ, Ha RY, Kenkel JM. Classification and
management of gynecomastia: defining the
role of ultrasound-assisted liposuction. Plast Reconstr Surg 2003; 111(2):909-23; discussion 9245.
2. O Neyzi, H Alp, A Yalcindağ, S Yakacıklı. A Orphon. Sexual maturation in Turkish boys. Annals
of Human Biology 1975; 2:251.
3. Güvenç H, Yurdakök M, Kınık E, Büyükgebiz A.
The incidence of pubertal gynecomastia in boys
living in the Ankara region. Turk J Pediatr 1989;
31:1236.
S. Asfuroğlu Barutca ve ark., Jinekomastiye Yaklaşım ve Sonuçlarımızın Değerlendirilmesi
4. Mathes SJ. Plastic Surgery. 2nd edition. Philadelphia: Saunders Elsevier, 2006.
5. Goss PE, Reid C, Pintilie M, et al. Male breast
carsinoma: a review of 229 patients who presented to the Princess Margaret Hospital during
40 years: 1995-1996. Cancer 1999; 85(3):629-39.
6. Jackson AW, Muldal S, Ockey CH, and O’Connor
PJ. Carcinoma of male breast in association with
the Klinefelter syndrome. Br Med J 1965; 1:223.
7. Cohen IK, Pozez AL, and McKeown JE. Gynecomastia. In E. H. Courtiss (Ed.), Male Aesthetic
Surgery. St. Louis: Mosby, 1991.
8. Beck W, and Stubbe P. Endocrinological studies
of the hypothalamo-pituitary gonadal axis during danazol treatment in pubertal boys with
marked gynecomastia. Horm Metabol Res 1982;
14:653.
9. Bannayan GA, and Hajdu SI. Gynecomastia:
Clinicopathologic study of 351 cases. Am J Clin
Pathol 1972; 54:431.
10.Simon BE, Hoffman S, Kahn. Classification and
surgical correction of gynecomastia. Plast Reconstr Surg 1973; 51(1):48-52.
11.Hodgson EL, Fruhstorfer BH, Malata CM. Ultrasonic liposuction in the treatment of gynecomastia. Plast Reconstr Surg 2005; 116(2):646-53;
discussion 654-5.
12.Thorne CH, Grabb-Smith’s, Plastic Surgery, 6th
Edition, Philadelphia: Lippincott Williams &
Wilkins, 2007.
43
Download