DERS BİLGİLERİ TEMEL İSLAM BİLİMLERİ BÖLÜMÜ TEFSİR ANABİLİM DALI Ders Kodu KIRAAT 201609 Ön Koşul Dersleri Yarıyıl T+U Saat 6 Kredi 2+0 AKTS 2 3 Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Seviyesi Lisans Dersin Türü Zorunlu Dersin Koordinatörü Yrd. Doç. Dr. Mehmet Nurullah AKTAŞ, Dersi Verenler Yrd. Doç. Dr. Mehmet Nurullah AKTAŞ, Yrd. Doç. Dr. Şehabeddin KIRDAR Dersin Yardımcıları Dersin Amacı Dersin Öğrenme Çıktıları Dersin İçeriği Kişinin; hem bireysel ibadetlerini kendi başına sağlıklı biçimde yerine getirebilecek seviyede ve hem de başkalarına öncülük ve rehberlik yapabilecek düzeyde, kurallarına uygun tarzda yüzünden ve ezbere güzel Kur'an okumasını temin etmeye yönelik teorik ve pratik kıraat/tilavet bilgilerini vermek. I. Alana ait kuramsal ve uygulamaya dönük kapsamlı içerik bilgisine sahiptir. II. Temel dini metinleri okuyup anlayabilir. III. Mesleki uygulama alanlarını bilerek tanır. IV. Alanına ait formasyonunu, uygulama alanına dönüştürebilir. V. Sahip olduğu alan bilgilerini farklı çalışma ortamlarında kullanabilir. VI. Din hizmetlerinin ve Din eğitiminin sağlıklı yürütülebilmesi açısından, toplumsal sorunlara duyarlıdır. Düzgün Kur'an okumayı belletmeye, Tecvid kurallarını öğretmeye ve kavratmaya, Namaz duaları ve kısa sureleri ezberletmeye çalışır DERS AKIŞI Hafta Konular 1 Yüzünden okuma (6. cüz). 2 Tâhâ sûresinin 1-12. âyetlerinin ezberlenmesi. Harfler; mahreç ve sıfatları 3 Yüzünden okuma (7. cüz). Tecvit konularının tekrarı. 4 Kıyame sûresinin ezberlenmesi. Kıraat ilmi; tanımı, konusu, gayesi ve faydası. Kıraat ilmine ait bazı ıstılahlar: Hulf, ibdâl, imâle, infirad, indirâc, iskân. 5 Yüzünden okuma (8. cüz). Kıraat ilmine ait bazı ıstılahlar: İskat, nakil, sekte, sıla, tağliz ve terkîk. 6 Bürûc sûresinin ezberlenmesi. Seb´a ve Aşere tarikleri. Ön Hazırlık 7 Yüzünden okuma (9. cüz). Kıraat imamları ve ravileri. 8 Ara Sınav 9 Bazı ayetlerin Seb´a ve Aşere tariklerinin Kurra tarafından örnek okunuşları 10 Yüzünden okuma (10. cüz). 11 Rahmân sûresinin hadr tarzıyla ezber tekrarı (1-2. sayfalar). 12 Rahmân sûresinin hadr tarzıyla ezber tekrarı (3-4. sayfalar). 13 Şûrâ sûresi 25 ve 28. âyetlerin kıraat ilmine göre okunuşu. 14 Kısa sûrelerin tekrarı (Fil-Nâs). Secde âyetleri. Dudak talimi. KAYNAKLAR Ana Kaynaklar Demirhan Ünlü, Kur'an-ı Kerîm’in Tecvidi 1. Kur'an-ı Kerîm (DİB ve TDV yayınları) 2. Karabaş Tecvidi (Klasik Osmanlıca Baskı) Diğer Kaynaklar 3. İsmail Karaçam, Kur'an-ı Kerim'in Fazîletleri ve Okunma Kaideleri-Mufassal Tecvid-, MÜİF Vakfı Yayınları, İstanbul, 1991. MATERYAL PAYLAŞIMI Dökümanlar Ödevler Sınavlar DEĞERLENDİRME SİSTEMİ YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI SAYISI KATKI YÜZDESİ Ara Sınav 1 40 Kısa Sınav Ödev Toplam 40 Yıliçinin Başarıya Oranı 40 Finalin Başarıya Oranı 60 Toplam 100 Ders Kategorisi (B) Mühendislik Fakültesi haricindeki birimler içindir Temel Mesleki Dersler X DERSİN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKISI Katkı Düzeyi No Program Öğrenme Çıktıları 1 2 3 4 5 1 Âdab ve usulüne göre Kur’ân-ı Kerim’i okuyabilir ve okuduğu metinleri usulüne uygun olarak yorumlayabilir. 2 Kendi alanıyla alâkalı temel ve klasik metinlerin yanında çağdaş metinleri anlayabilecek, onları yazılı ve sözlü olarak aktarabilecek bir seviyede Arapça seviyesine ulaşır. 3 Allah Resulü’nün, kavlî, fiili ve takriri sünnetini kavrar, onun Kur’ân’a dayalı güzel ahlâkını tanır; hadis ilminin tarihî süreç içindeki geçirdiği safhaları, hadis metodolojisinin oluşumunu, Kur’ân-Sünnet bütünlüğünü, Sünnetin dindeki yerini, hadisin temel problemlerini ve farklı algıları tanır. 4 Klasik ve modern kaynaklara dayalı olarak İslâm hukukunun mevzularına vâkıf olur; hukuk tarihi çerçevesinde İslâm hukukunun yerini kavrar; onun diğer hukuk sistemleri ile kıyaslamasını yapabilir, aralarındaki farklı ve benzer yönleri bilir. 5 İslâm dininin itakadî esaslarını akıl ve nakil çerçevesinde tanır, kelamın problemlerine ve bunların çözüm yollarına dair ilmî usullere göre bilgi ve fikir sahibi olur. 6 Tarih içinde dinî ve siyasî sebepler ve amaçlar sonucu oluşan klasik ve modern akımları, bunların temel özelliklerini ve yapılarını bilir. 7 Tasavvuf tarihi, zühd hareketleri, tasavvufi terimler, tasavvuf müesseseleri hakkında bilgi sahibi olur; meşhur mutasavvıfları, temel düşüncelerini ve temel özelliklerini tanır. 8 Eğitim tarihi içinde din eğitiminin yerini, klasik ve modern eğitim metotlarını tanır; mukayesesini yapabilir, eğitim vasıta ve metotlarını kavrayarak kendine öz güven kazanır. 9 Felsefe, sosyoloji ve psikoloji gibi bilim dallarının verilerini ve metotlarını kullanarak düşünme sistemi içinde sağlam bir alt yapı edinir; Batılı ve Doğulu meşhur filozoflarla bunların felsefeleri, tarihî süreçleri, doğuşları ve tesirleri hakkında malumat sahibi olur. X X bunların Yaşayan dinleri ve tarihin bir döneminde var olup müntesipleri kalmayan dinlerin temel esaslarını ve 10 özelliklerini tanır. İslâm tarihinin ve medeniyetinin evrelerini tanır; büyük medeniyetleri, medeniyetler arası 11 münasebetleri bilir; İslam medeniyetini ve İslâmî bilimleri analiz ve sentez yöntemleri ile değerlendirebilir, tenkit usulleri çerçevesinde bunların zaaf ve eksikliklerini görüp müzakere edebilir. Türk İslam Edebiyatı’nın türlerine ve bunların belli başlı örneklerine vâkıf olur, Müzikle ilgili teorik bilgilere sahip olur; temel usul ve makamları icra edebilir. İslâm mimarisinin temel 12 özelliklerini tanıyıp onu diğer mimari yapılardan ayıran farkları kavrar, ayrıca tezyin sanatları ve tarihçesi ile bunların önemli örneklerini bilir. AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU Etkinlik SAYISI Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat) Ders Süresi 14 2 28 Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32 Ödevler 1 6 6 Sunum / Seminer Hazırlama 1 6 6 Arasınavlar 1 10 10 Yarıyıl Sonu Sınavı 1 10 10 Toplam İş Yükü Toplam İş Yükü / 30 (s) Dersin AKTS Kredisi 92 3.06 3