özel SİVEREK ÖĞRENCİ ETÜT EĞİTİM MERKEZİ DÜNYA’YI KEŞFEDİYORUZ Bir bölgenin Dünya üzerinde bulunduğu yer,paralel ve meridiyen kullanarak ifade edilir. 26 Doğu 45 Doğu 0 Greenwich TÜRKİYE 36 Kuzey 0 Ekvator Yukarıdaki şekilde Türkiye’nin matematik konumu verilmiştir. Türkiye 36 – 42 kuzey paralelleri ile 26 – 45 doğu meridyenleri arasında yer alır. PARALEL Ekvatora ve birbirine paralel olarak 1 aralıklarla çizilen çemberlere PARALEL denir. PARALELLERİN ÖZELLİKLERİ Aralarında 1 l’ik açı ve 111 km’lik sabit uzaklık vardır. Başlangıç paraleli 0 enlem değerine sahip ekvatordur. Ekvator Sünya’yı kuzey ve güney yarımküre olmak üzere iki eşit parçaya böler. Çevre uzunlukları ekvatordan kutuplara doğru gittikçe kısalır. 90 kuzey yarımkürede ,90 Güney yarımkürede olmak üzere 180 tane paralel vardır. MERİDİYEN Kutup noktalarını birleştiren Ekvator’u dik kesen yaylara MERİDİYEN denir. MERİDİYENLERİN ÖZELLİKLERİ Aralarında 1 ‘ er derecelik , 4 dk’ lık zaman farkı vardır. İngiltere’den (LONDRA) geçen 0 derece GREENWİCH başlangıç meridyenidir. Meridyenlerin boyları birbirine eşittir. Meridyenler arasındaki mesafe ekvatordan kutuplara gittikçe azalır. 180 doğuda,180 batıda olmak üzere 360 meridyen vardır. Sadece ekvator üzerinde iki meridyen arasında 111 km ‘lik mesafe vardır. TÜRKİYE’NİN MATEMATİK KONUMUNUN SONUÇLARI Orta kuşakta yer alır. Dört mevsim belirgin olarak yaşanır. En doğusu ile batısı arasında 19 meridyen vardır. En kuzeyi ile en güneyi arasında 6 paralel vardır. Güneyinden kuzeyine gittikçe sıcaklıklar azalır. Güneyden esen rüzgarların sıcaklığı artarken ,kuzeyden esen rüzgarların sıcaklığı azalır. ÖZEL KONUM Herhangi bir merkezin,okyanuslara,kıtalara,önemli ulaşım yollarına ,geçitlere, boğazlara,sanayi bölgelerine olan uzaklığı ile sahip olduğu yer şekilleri ÖZEL KONUMU ifade eder. TÜRKİYE’NİN ÖZEL KONUMUNUN SONUÇLARI Asya ve Avrupa arasında köprü vazifesi görür. Batıdan doğuya gidildikçe yükselti artar. Önemli boğazlara sahiptir. İklim çeşitliliği fazladır. Petrol bölgelerine komşudur.