NIRLINE NIRLINE Amino Asit Analizleri İle Ekonomik Üretim Yaparak Gıda Kalitenizi Arttırın! KONU Kanatlı beslemede amino asit, sindirilebilir amino asit parametrelerinin önemi ve NIRLINE analizleri İLGİ NIRLINE amino asit analizleri ile ekonomik üretim yaparak gıda kalitenizi arttırın! TERCÜME VE DERLEME NIRLINE Uzmanı Sevcan ŞENTÜRK ANAHTAR KELİMELER NIR, Kanatlı, Besleme, Amino Asit, Sindirilebilirlik, Tasarruf, Sürdürülebilirlik KAYNAKÇA • eogrenme.anadolu.edu.tr • A.Ü.Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü - ANKARA • Trouw Nutrition TR-NIR Teknolojileri Dosyası YAYININ KAPSAMI Derlemedir Tercümedir Kişisel veya kurumsal değerlendirmedir Ürün tanıtımıdır ÖZET SONUÇ Yem, broyler üretiminde toplam maliyetin önemli bir kısmını teşkil etmektedir. Bu nedenle yemin kaliteli ve canlıdaki tüm besinsel ihtiyaçları karşılayacak özelliklere sahip olması gerekmektedir. Broyler hayvanlarının yaşla birlikte amino asit ve enerji ihtiyaçları farklılık göstermektedir. Hayvanların optimum amino asit ihtiyacına göre beslenmesi ve bu besleme için etkin bir rasyonun hazırlanmasında, maliyeti arttıran en önemli unsur olan proteinin israfından kaçınılarak, daha ekonomik rasyonlar hazırlanabilmektedir. Trouw Nutrition, NIRLINE hizmeti ile MasterLab kalibrasyonlarında güvenilir amino asit ve sindirilebilir amino asit parametrelerini sunarak, kanatlı sektöründe ekonomik üretim yapılmasına, çevre kirliliğinin azaltılmasına ve gıda kalitesinin arttırılmasına katkı sağlamaya devam etmektedir. Amino asit ve sindirilebilir amino asit parametrelerinin tespiti hayvan beslemesinde önemli bir yere sahiptir. Bu nedenle, bu parametreleri NIR sistemi ile tespit ederken dikkat edilmesi gereken en önemli unsur sonuçların doğruluğudur. Alınacak hatalı sonuçlar (düşük ya da fazla) maliyet kayıplarını arttıracak ve hayvanlardaki verimin düşmesine neden olacaktır. MasterLab 40 yılı aşkın süredir sunduğu online analizlere, amino asit parametrelerini de ekleyerek, bu parametreleri firmaların kullanımlarına sunmaktadır. MasterLab kalibrasyonları ile sunulan amino asit profilleri Türkiye’de en fazla paramatre çeşidine sahip olup, bu parametrelerin düzenli ring testleri ile kontrolü yapılmaktadır. Giriş «Ham maddelerde amino asit değerlerinin bilinmesi hayvan beslemesinde kârlı ve bilinçli üretim yapıldığının göstergelerinden biridir» Yetersiz beslenme ve enfeksiyonlar, dünya çapında insan ve hayvanların üremelerini, büyümelerini ve yaşamda kalabilmelerini engelleyen en önemli etkenlerdir. Bu etkiler; moleküler, hücresel, dokusal ve tüm vücut düzeyinde bağışıklık sistemi hücrelerinin fonksiyonlarında, besinlerin önemli bir rolünü ortaya çıkarmaktadır. Son çalışmalar, diyetteki protein eksikliğinin plazmadaki amino asitlerin çoğunun konsantrasyonunu azalttığını ve bağışıklık sistemini tehlikeye soktuğunu, gelişmekte olan ülkelerde dikkate değer ölçüde bir beslenme sorununa yol açtığını ve ayrıca gelişmiş ülkelerin bile gelir düzeyinin düşük olduğu bölgelerinde bu sorunların ortaya çıktığını göstermektedir. Bu yüzden kanatlı sektöründeki canlıların bağışıklık fonksiyonlarında amino asitlerin rollerine ilişkin artan bir ilgi vardır. Etlik piliç yetiştiriciliğinde, ekonomik ürün elde edebilmek için enerji ile diğer tüm besin maddelerinin rasyonda uygun miktar ve nitelikte bulunması, başka bir deyişle yeterli ve dengeli beslenmenin uygulanması son derece önemlidir. Son yıllarda broyler yetiştiriciliğinde optimum canlı ağırlık artışının sağlanması, yemden yararlanma oranının artması ve immun yanıtının gelişmesi amacıyla amino asitlerin rasyonlara ilave edilmesi oldukça yaygınlaşmıştır. Rasyonlara amino asit eklenirken rasyondaki amino asitler arasındaki oranların dengeli olması, katkı miktarının ihtiyaç düzeyinde tespiti ve kullanımlarının ekonomik olup olmadığının belirlenmesi oldukça önemlidir. Bu kayıpları engellemek öncelikle rasyonu oluşturacak ham maddelerde bulunan amino asit değerlerinin bilinmesi ile mümkündür. Geleneksel metotlara göre her ham maddenin amino asit değerlerinin analiz edilmesi uzun zaman alan ve maliyeti yüksek bir süreçtir. Amino asit değerlerinin tespiti için hızlı analiz uygulamaları geliştirilmiştir. NIRLINE Amino Asitlerin Hayvan Beslemedeki Önemi «Dengelenmiş rasyon proteini kadar, dengelenmiş amino asitler de kanatlılar için büyük öneme sahiptir» Amino asitler, proteinlerin temel yapısal birimidir. Proteinlerin yapısında standart olarak 20 farklı amino asit bulunmaktadır. Bu amino asitler, esansiyel (mutlak zorunlu, eksojen) ve esansiyel olmayan (mutlak zorunlu olmayan, endojen) olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Esansiyel amino asitler vücutta sentezlenemezler. Lizin, triptofan, fenilalanin, lösin, izolösin, treonin, metiyonin, valin, histidin, arjinin, glisin ve glutamik asit, bu tür amino asitler olup bunların mutlak olarak dışarıdan yiyeceklerle sağlanması gerekir. İkinci grup amino asitler ise organizmada diğer amino asitlerden ya da o amino asitin keto-asidinden çeşitli reaksiyonlarla sentezlenebilirler. Bunlar esansiyel olmayan amino asitler olup, alanin, serin, sistin, sistein, trosin, aspartik asit, prolin ve asparajin bu grupta yer almaktadır. Protein sentezi için, tüm amino asitlerin aynı anda ve uygun miktarlarda bulunması gerekir. Esansiyel amino asitlerden herhangi birinin yetersizliği protein sentezini sınırlandırır. Büyüme dönemindeki hayvanlarda, esansiyel bir amino asidin eksikliği kısa bir süre sonra büyümeyi durdurur. Yetersiz besleme devam ettiği takdirde hücre proteinlerinin yenilenmesi yavaşlar ve ağırlık kaybı başlar. Endojen amino asitler hayvansal dokularda sentezlenebilirler. Bu amino asitlerin hayvanlara yeterli düzeyde verilmeleri, büyüme ve verim açısından çok önemlidir. NIRLINE Türkiye’de Amino Asit Analiz Metotları ve Dezavantajları «Geleneksel ve ileri metotlara kıyasla NIRLINE, amino asit değerlerinin tespitinde işletmelerin zaman ve maliyet kaybını avantaja dönüştürmektedir» Günümüzde işletmeler için bilinmesi gerekli olan fakat analiz yapılma süresi ve kullanılan metotlar gereği yüksek maliyetler gerektirdiği için analizi yapılamayan parametreler bulunmaktadır. Bu parametrelerin en önemlisi amino asit grubudur. Geleneksel metotların dezavantajlarını ortadan kaldırmak amacıyla geliştirilen LC/MS ve LC/MSMS isimli metotlar, zamandan tasarruf sağlarken, yüksek maliyet ve deneyim gerektirdiği için, bu metotların firmalar tarafından değerlendirilmesi zor olmaktadır. Amino asit analizlerinde kullanılan geleneksel metotlar şu şekildedir: Bu iki metoda kıyasla amino asit analizlerinin hızlı, maliyetsiz ve doğru bir şekilde yapılabilmesi NIRLINE ile mümkündür. NIRLINE ile hayvan beslemede önemli olan 40 farklı amino asit parametresi hızlı bir şekilde tespit edilebilmektedir. • HPLC- Türevlendirme (OPA2mercaptoetanol) • Kapiler elektroforez • GC/MS Geleneksel metotların dezavantajları bulunmaktadır. Ön hazırlıkta türevlendirme olduğu için firmalar açısından zaman kaybı oluşmaktadır ve analizler tekrarlanabilir değildir. LOD ve LOQ değeri ise yüksektir. • Kantitatif Ölçme Sınırı (Limit of Quantitative Measurement, LOQ) • Algılama Sınırı (Limit of Detection, LOD) NIRLINE NIRLINE ile Amino Asit Analizleri MasterLab, dünyaya hizmet veren ve geniş veri havuzuna sahip olan kalibrasyonlarına amino asit, sindirilebilir amino asit parametrelerini de ekleyerek, parametre sayısını arttırmaya devam etmektedir. «Kalibrasyon veri tabanının gücü ve iyi örneklerin seçimi güvenilir analizde başarının anahtarıdır» NIRLINE, sektör ortaklarına sürekli güncellenen ve tarafsız akredite laboratuvar ile desteklenen analizler sunmaktadır. Aşağıda yer alan grafik MasterLab kalibrasyonlarında bulunan veri kümelerini temsil etmektedir. Metiyonin ve lizin için hazırlanan bu çalışmadaki numunelerin oluşturduğu veri havuzu ve standart sapma oranları incelendiğinde, amino asit parametrelerinin NIRLINE kalibrasyonlarında standart sapmasının çok düşük, sonuçların ise güvenilir olduğunu ortaya koymaktadır. Lizin R²: 0.84 Çapraz doğrulamanın standart hatası (SECV): 0.021 Metiyonin R²:0.75 Çapraz doğrulamanın standart hatası (SECV): 0.029 NIRLINE NIRLINE ile Daha Çeşitli Amino Asit Analizleri Yapabilirsiniz! NIRLINE kalibrasyonları, hayvan beslemesi için önemli olan 40 farklı amino asit parametresini bünyesinde bulundurmaktadır. Bu amino asitler aşağıdaki gibidir: «NIRLINE, Türkiye pazarında en fazla parametre çeşidi sunan analiz hizmetidir» Amino asit Alanin Arjinin Asparajin Aspartik asit Sistein Glütamin Glütamik Asit Glisin Histidin İzolösin Kısaltma Ala Arg Asn Asp Cys Gln Glu Gly His Ile *Tabloda yer alan parametrelere ilave olarak, aynı parametrelerde kanatlı sektörü için önemli olan sindirilebilir amino asit parametreleri de tespit edilebilmektedir. Sonuç olarak; hayvanlara ihtiyaçları üzerinde verilen protein veya amino asitler dışkı ile atıldığı için firmalar açısından büyük oranda ekonomik kayıplar oluşmaktadır. Amino asit Lösin Lizin Metiyonin Fenilalanin Prolin Serin Treonin Triptofan Tirozin Valin Kısaltma Leu Lys Met Phe Pro Ser Thr Trp Tyr Val Aynı zamanda dışkı ile atılan azot çevre kirliliğine neden olmaktadır. MasterLab kalibrasyonlarında sunulan amino asit parametreleri ile daha spesifik rasyonlar hazırlayarak, ekonomik kayıplarınızı engelleyebilir, sürdürülebilirliğe katkı sağlayabilirsiniz. NIRLINE