FRANSIZ İHTİLALİ VE OSMANLI DEVLETİ’NE ETKİLERİ Fransız İhtilali,18.yüzyıl sonlarında, krallık rejimine karşı halk tarafından başlatılan isyandır. Sosyal ve siyasal sonuçları,tüm dünyayı etkilemiştir. Fransız İhtilali’nin Nedenleri Kralların ülkeyi kötü yönetmesi Halkın sınıflara ayrılması İngiltere ve Amerika’nın etkileri Vergilerin ağırlığı BASTİL HAPİSHANESİNE HÜCUM Ellerinde tüfek, tırpan, kürek gibi aletlerle binlerce Fransız, Bastille Hapishanesi'ni basmış ve içerideki mahkumları salıvermişlerdir. Eylemin yapılış amacı, Kraliyet tarafından hapsedilen düşünce suçlularını kurtarmaktı, fakat eylemin yapıldığı sırada hapishanede çapulculardan başka kimse yoktu. Marie-Antoinette Marie-Antoinette Fransa Kraliçesi ve Avusturya arşidüşesi. Kutsal Roma İmparatoru I. Francis ve eşi Avusturya İmparatoriçesi Maria Theresa'nın kızlarıdır. Henüz 14 yaşındayken XVI. Louis ile evlendi. "Kayıp Döfen" XVII. Louis'nin annesidir. Fransız İhtilali esnasında "Vatan Hainliği" suçlamasıyla giyotine mahkûm edildi ve 1793'te idam edildi. XVI. Louis Kralların ülkeyi kötü yönetmesi Fransa XVI. yüzyıldan beri koyu bir mutlakıyetle yönetilmekte idi. Krallar, memleketin sahibi ve efendisi sayılırdı. Kralın Tanrı'dan başka kimseye hesap vermeyeceği kabul olunurdu. Kral ve çevresinin , zengin ve gösterişli yaşamına karşılık, halkın sıkıntılı yaşamı, Kral'a tepki duyulmasına yol açmıştır. Halkın sınıflara ayrılması Fransız milleti eşitsizlik üzerine kurulmuş sosyal bir yapıya sahipti. Halk, birbirlerine eşit olmayan ve başka hak ve imtiyazlara sahip bulunan ; Soylular - Rahipler Burjuvalar- Köylüler olarak, dört ayrı sınıfa bölünmüştü. İngiltere ve Amerika’nın etkileri de , 1688' den itibaren görülen " Meşruti Krallık " yönetimi, ve Fransızların destekledikleri Amerika'nın yönetim anlayışları (Özgürlük), Fransızları etkilemiştir. İngiltere' VERGİLERİN AĞIRLIĞI Fransız ihtilalinin en temel nedenidir. Sarayın israfları, Fransa'nın XVIII.yy. boyunca girdiği savaşlar, devletin ekonomik durumunun daha da bozulmasına yol açmış, halktan alınan vergilerin artırılmasına yol açmıştır. FRANSIZ İHTİLALİ’NİN SONUÇLARI Dünyada yeni bir devlet rejiminin ( Demokrasi ) doğmasına yol açmıştır. Mutlak krallıkların yıkılabileceği görülmüştür. Milliyet, eşitlik, özgürlük, adalet, kardeşlik gibi kavramlar dünyaya yayılmaya başladı. Milliyetçilik akımı dünyada etkili olmuş, çok uluslu yapıdaki imparatorlukların parçalanmasına yol açmıştır. İnsan hakları kavramını geliştirmiştir. Getirdiği ve dünyayı etkilediği evrensel düşüncelerden dolayı yakınçağın başlangıcı kabul edilmiştir. Fransız İhtilali’nin Osmanlı Devleti’ne Etkileri Osmanlı Ülkesindeki Azınlıklar arasında, özellikle Milliyetçilik akımı çok etkili olmuş ve İmparatorluğun parçalanmasına ve sonuçta yıkılmasına yol açmıştır. Fransız İhtilali’nin Osmanlı Devleti’ne Etkileri İhtilal sonrası dünyaya yayılan yeni düşünceler Osmanlı aydınları arasında da etkili olmuştur. Tanzimat'ın ilanında, yeni Osmanlıların ortaya çıkmasında, Kanun-i Esasi'nin hazırlanmasında bu etkiler görülür. SIRP İSYANI(1804) Sırp isyanını çıkmasında etkili olan nedenler: 1-Fransız İhtilali sonucu yayılan milliyetçilik akımları 2-Osmanlı Avusturya ve Rusya savaşlarında,Sırp topraklarının savaş alanı olarak kullanılması ve yeniçerilerin buradaki halka kötü davranması Avusturya ve Rusya’nın kışkırtmaları SIRPLAR, EDİRNE ANTLAŞMASI İLE (1829)YARI BAĞIMSIZ, BERLİN ANTLAŞMASI İLE (1878)TAM BAĞIMSIZ OLMUŞTUR!!!! YUNAN İSYANI Çok uluslu bir devlet olan Osmanlı İmparatorluğunda,Yunanlılar da Fransız ihtilalinin etkisi altında kalmışlardı. Rusya ve Avrupa devletlerinin kışkırtmaları ile birlikte Etniki Eterya cemiyetinin çalışmaları sonucu Yunanlılar Osmanlı Devletine karşı harekete geçtiler. Eflak'da başlayan bu ayaklanma kısa bir sürede bastırıldı. İkinci isyan Mora'da çıktı. Kısa sürede genişleyen bu isyanı bastırması için, başarılı olduğu takdirde Mora ve Girit valilikleri vaad edilen Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa görevlendirildi. Kavalalı Mehmet Ali Paşa, oğlu İbrahim Paşa komutasındaki kuvvetli bir ordu ve donanmayı Mora'ya gönderdi ve isyanın bastırılmasını sağladı. Yunan İsyanın bastırılması Avrupa'da büyük üzüntü yarattı. Ayrıca Mora ve Girit'in Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın eline geçmesi İngiltere'nin işine gelmemişti. Zayıf bir Yunan Devleti'nin kurulması İngiltere ve Rusya'nın çıkarlarına daha uygundu. Yunan ayaklanmasının bastırılmasından hoşnut olmayan İngiltere, Rusya ve Fransa aralarında bir antlaşma yaparak Yunanistan'a bağımsızlık verilmesini istediler. Sultan II. Mahmut'un bu isteği reddetmesi üzerine bu devletler donanmalarını Yunan kıyılarına gönderdiler. Mora'nın Navarin Limanı'na giren birleşik donanma, burada demirlemiş Osmanlı donanmasını, top ateşine tutarak yok etti (20 Ekim 1827). NAVARİN BASKINI Sultan II. Mahmut'un Navarin'de Osmanlı donanmasının yakılması ile sonuçlanan olaylardan dolayı savaş tazminatı istemesi üzerine, Rusya ile Osmanlı Devleti arasında yeni bir savaş çıktı (1828). Sultan II. Mahmut bu arada Yeniçeri Ocağını kaldırmış, yerine Asakir-i Mansure-i Muhammediye isimli yeni bir askeri teşkilat kurmuştu. Teşkilatlanmasını henüz tamamlayamamış olan bu ordu Rus kuvvetleri karşısında önemli bir varlık gösteremedi Osmanlı Devleti barış istedi. Ruslarla yapılan Edirne Antlaşması sonunda, Yunanistan'a bağımsızlık verildi. Ruslar işgal ettikleri yerleri geri verdiler. Rus ticaret gemilerine boğazlarda geçiş hakkı tanındı. Osmanlı Devleti Rusya'ya savaş tazminatı ödemeyi kabul etti. RUMLAR, OSMANLI DEVLETİ’NDEN AYRILARAK BAĞIMSIZLIĞINI ELDE EDEN İLK AZINLIKTIR. Kavalalı Mehmet Ali Paşa isyanı Fransa, Osmanlı eyaleti olan Cezayir'i aldı (1830). Kavalalı Mehmet Ali Paşa, Napolyon tarafından işgal edilen Mısır'ı kurtarmak için Mısır'a giden gönüllülerdendi. Okur yazar değil fakat zeki bir kimseydi. Askeri yeteneklere de sahip olan Kavalalı Mehmet Ali Paşa Kahire'de başı bozuk askerin belli bir disiplin altına alınmasını sağlamış, gösterdiği başarılardan sonra Mısır'a vali olmuştu (1804). Kavalalı Mehmet Ali Paşa valililiği sırasında önemli hizmetlerde bulunmuş değerli bir devlet adamıydı. Kölemen beylerini ortadan kaldırdı. Fransızların desteğiyle kuvvetli bir ordu ve donanma kurmuş, sulama kanalları açarak tarıma önem verdi ve Mısır'ın kalkınmasını sağladı. Kavalalı Mehmet Ali Paşa, Mora isyanı sırasında Mora ve Girit valiliklerinin kendisine verilmesi şartıyla Sultan II. Mahmut'a yardım etti. Mora isyanını bastıran Kavalalı Mehmet Ali Paşa, Osmanlı-Rus savaşlarında Osmanlı Devletinin yardım istemesine rağmen kuvvet göndermedi. Mora valiliği yerine Suriye valiliğini isteyen Kavalalı Mehmet Ali Paşa, bu isteğinin reddedilmesi Sultan II. Mahmut Ruslardan yardım istedi. Rus donanmasının İstanbul'a gelmesinden tedirgin olan İngilizler ve Fransızlar,yardım etti. Kütahya Antlaşmasına göre Kavalalı Mehmet Ali Paşa'ya Mora ve Girit valiliklerinin yanı sıra Suriye valiliği, Oğlu İbrahim Paşa'ya da Cidde valiliğine olarak Adana Valiliği de verildi. Boğazlar Sorunu Hünkar İskelesi Antlaşması Sultan II. Mahmut Mehmet Ali Paşa isyanı sırasında boğazlara gelen Ruslarla, Hünkar İskelesi Antlaşmasını imzaladı(1833). İmzalanan bu antlaşma ile aşağıdaki maddeler kabul edildi; Hem Osmanlı Devleti hem de Rusya, herhangi bir savaşa girdiğinde birbirlerine yardım edeceklerdi. Osmanlı Devleti, savaş tehlikesi ile karşı karşıya kaldığı zaman Rusya, Osmanlı Devletine kuvvet gönderecekti. Rusya'ya karşı bir saldırı olduğu zaman, Osmanlı Devleti Çanakkale ve İstanbul Boğazlarını kapatarak diğer ülke donanmalarının Karadeniz'e açılmalarına engel olacak ve Rusya bu sayede güneyden deniz yoluyla gelecek saldırılarla uğraşmak zorunda kalmayacaktı. Bu antlaşma 8 yıl boyunca yürürlükte kalacaktı. Bu antlaşma Osmanlı Devletinin boğazlar üzerindeki egemenlik haklarını kullanarak imzaladığı son antlaşmadır. Ayrıca Ruslar bu antlaşma sayesinde Karadeniz'de güvenliklerini sağlamış oluyorlardı Ayrıca bu antlaşma ile boğazlar sorunu ilk kez ortaya çıkmıştır. II.MAHMUT Nizip Savaşı’nda.Osmanlı Devleti,Kavalalı Mehmet Ali Paşa’ya tekrar yenildi. Avrupalı Devletler,Rusya’nın müdahale ederek Osmanlı üzerindeki etkinliğini arttırmasını istemediği için Londra Protokolünü düzenledi.Böylece Mısır,iç işlerinde bağımsız,dış işlerinde Osmanlı Devleti’ne bağlı bir devlet haline geldi. Sultan Abdulmecid ABDÜLMECİT CUMA SELAMLIĞINA ÇIKARKEN LONDRA BOĞAZLAR KONFERANSI (1841) Boğazlar,Osmanlı Devleti egemenliği altında kalacak. Barış zamanında boğazlardan hiçbir yabancı savaş gemisi geçemeyecek.