Günlük Bülten 04 Ocak 2016

Günlük Bülten
04 Ocak 2016
PİYASALAR
 Döviz Piyasası
 Yılın son gününü kur 2,91-2,93 bandında hareket ederek sonlandırdı. 2015 yılında %19,9 değer kaybeden TL, 2016 yılına 2,93
seviyesinden başlangıç yapıyor. Haftaya Ortadoğu'da yükselen jeopolitik tansiyon ve zayıf Çin verilerinin etkisiyle piyasalar
güvenli limanlara yönelerek başlıyor.
31 Ara 14 30 Ara 15 31 Ara 15
Günlük
Değişim
Yıl Sonuna
Göre
Değişim
$/TL
2,3350
2,9189
2,9172
-0,1%
24,9%
€/TL
2,8266
3,1940
3,1715
-0,7%
12,2%
Sepet*
2,5808
3,0565
3,0444
-0,4%
18,0%
€/$
1,2098
1,0933
1,0862
-0,6%
-10,2%
$/Yen
119,78
120,52
120,22
-0,2%
0,4%
90,27
98,27
98,63
0,4%
9,3%
$ Endeks
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg
* (0,5$+0,5€)
3,4
$/TL
Sepet
€/$ (Sağ eks)
1,5
1,45
1,4
1,35
1,3
1,25
1,2
1,15
1,1
1,05
1
3,0444
3,2
3
2,8
2,9172
2,6
2,4
2,2
1,0862
2
Oca 14
Nis 14
Tem 14
Eki 14
Oca 15
Nis 15
Tem 15
Eki 15
Kaynak: Bloomberg
 ECB’nin Aralık ayında hayal kırıklığı yaratan toplantısına rağmen 2015 yılında ECB’nin genel duruşu genişleyici yönde olurken;
Draghi’nin enflasyonun olabildiğince çabuk yükselmesi için gerekeni yapacağız söylemi Euro’nun, Dolar karşısında yılı %10,2
kayıpla sonlandırmasına neden oldu. Parite 1,08 seviyesinden 2016 yılının ilk işlem gününe başladı.
 2015 yılı Dolar’ın yılı olurken; GOÜ para birimlerinde ciddi değer kayıpları görüldü. FED’in faiz artışı beklentisi Dolar endeksinin
100 seviyesinin üstüne çıkmasına neden olurken; Dolar karşısında yıllık en yüksek değer kaybı yaşayan 3 önemli para birimi ise
%32,9 ile Brezilya Reali, %25,2 Güney Afrika Randı ve %20,3 ile Rus Rublesi oldu.
 Emtia Piyasası
 FED’in 2015 yılında ilk faiz artışına gitmesi öncesi altında genel eğilim satış yönünde olurken; yıllık kayıp %10,4 oldu. Jeopolitik
risklerinde etkisiyle zaman zaman yatırımlar altına yönelse de Dolar’daki güçlenme trendi altının değer kaybına engel olamadı.
 2015 yılında piyasaları şaşırtan hikayelerden biri petrol piyasasında arz fazlasının etkisiyle sert aşağı yönlü hareketti.
Önümüzdeki süreçte petroldeki ayı piyasasının sürmesi durumunda; petrol ihracatçısı ülkelerin gelir dengelerindeki bozulmanın
küresel piyasaları da etkilediğini görebiliriz. Ancak yeni yıla petrol fiyatları en büyük ham petrol üreticileri Suudi Arabistan ve İran
arasında artan gerilimin arz miktarını düşürebileceği haberleriyle beraber 2016'nın ilk işlem gününe hızlı bir yükselişle başladı.
Altın ($/Ons)
1.500
31 Ara 14 30 Ara 15 31 Ara 15
Günlük
Yıl Sonuna
Değişim Göre Değişim
Altın($/Ons)
1.184
1.061
1.061
0,0%
-10,4%
Petrol(Brent)
57,3
36,5
37,3
2,2%
-35,0%
Gümüş($/Ons)
15,7
13,9
13,8
-0,3%
-11,9%
Ka yna k: Reuters , Bloomberg
1.450
1.383
Brent Petrol ( $/Varil, sağ eksen)
130
115,1
120
1.400
110
1.350
100
1.300
90
1.250
80
1.061
1.200
70
1.150
60
1.100
1.050
50
Kaynak: Bloomberg
1.000
Oca 14
Nis 14
Tem 14
40
37,3
Eki 14
Oca 15
Nis 15
Tem 15
30
Eki 15
1
Günlük Bülten
04 Ocak 2016
Top. Piyasa Hacmi
 Faiz Piyasası
Göst. Tahvilin Hacmi
31 Ara 15
Gösterge Tahvil*
7,97
10,87
10,78
-0,09
USD Libor( 3 aylık)
0,26
0,61
0,61
0,00
0,35
EUR Libor( 3 aylık)
0,06
-0,13
-0,13
0,00
-0,19
O/N İMKB Repo
10,85
10,62
10,68
0,06
-0,17
Eurobond 2030*
4,73
5,41
5,41
0,00
2,81
0,68
* bi l eşi k fa i z
9,5
2.000
1.500
8,5
1.000
7,5
1.151
6,5
0
500
143
Milyon TL
Kaynak: BIST,*bileşik faiz (Ağırlıklı Ort)
TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru
13
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
%8,81
Ağırlıklı Fonlama Faizi
Oca 13
Mar 13
May 13
Tem 13
Ka yna k: Reuters , BIST, Bl oomberg
2.500
Gecelik Borç Alma-Verme Faizi
Eyl 15
Kas 15
30 Ara 15
10,5
Eyl 14
Kas 14
Oca 15
Mar 15
May 15
Tem 15
31 Ara 14
3.000
Eyl 13
Kas 13
Oca 14
Mar 14
May 14
Tem 14
Günlük
Yıl Sonuna
Değişim Göre Değişim
3.500
Oca.14
Şub.14
Mar.14
Nis.14
May.14
Haz.14
Tem.14
Ağu.14
Eyl.14
Eki.14
Kas.14
Ara.14
Oca.15
Şub.15
Mar.15
Nis.15
May.15
Haz.15
Tem.15
Ağu.15
Eyl.15
Eki.15
Kas.15
Ara.15
 Gerek yurtiçine özel riskler gerekse FED odaklı yurtdışı piyasaların
etkisiyle tahvil piyasasında çift haneli faizlere geri dönüş yaptığımız
bir yılı geride bıraktık. Yıla minimum %6,6 seviyesini görerek
başlayan 2 yıllık gösterge kağıt Eylül ayında %11,89 seviyesini test
etti ve yılı %10,78 seviyesinden sonlandırdı.
 TCMB’nin yaptığı toplam fonlama miktarı 95,4 milyar TL düzeyine
yükselirken; bu rakamın 57 milyar TL’lik kısmı %7,50’den haftalık
repo fonlamasından, 38,4 milyar TL’lik kısmı %10,75’ten BİST repo,
BAPP ve kotasyondan oluştu. Ortalama fonlama maliyeti %8,81
düzeyine yükseldi.
%10,78
Göst. Faizi (Sol Eks,*)
11,5
 Türkiye'nin 5 yıl vadeli CDS-kredi temerrüt faizi (Türkiye’nin borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti) 277 seviyesine
yükselirken; 2030 vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi %5,41 seviyesinde sabit kaldı.
 Borsalar
 İki seçim dönemi, jeopolitik gelişmeler ve sınır ötesi/içi operasyonların yanı sıra FED'in politika adımlarının etkisiyle yıl boyunca
geniş bantta dalgalanan endeks yılın son işlem gününde %2 düşüşle 71.727 puandan kapandı. Endeks böylece sene başına göre
%16 düşüş kaydetmiş oldu.
 Asya borsaları ve para birimleri Çin'de fabrika aktivitesinin daralması ve Yuan’ın değer kaybetmesiyle zayıfladı.
31 Ara 14 30 Ara 15 31 Ara 15
Günlük
Değişim
Yıl Sonuna
Göre Değişim
800
600
700
BIST-100
85.721
73.201
71.727
-2,0%
-16,3%
BIST-30
106.150
89.379
87.428
-2,2%
-17,6%
Sanayi
78.725
74.175
72.576
-2,2%
-7,8%
Hizmetler
62.195
53.165
52.308
-1,6%
-15,9%
Mali
115.225
95.991
94.277
-1,8%
-18,2%
300
Bankalar Endeksi
159.267
139.939
139.939
0,0%
-12,1%
200
Dow Jones
100
17.823
17.604
17.425
-1,0%
-2,2%
S&P 500
2.059
2.063
2.044
-0,9%
-0,7%
DAX
9.806
10.743
10.743
0,0%
9,6%
Nikkei 225
17.451
19.034
19.034
0,0%
9,1%
Bovespa
50.007
43.350
43.350
0,0%
-13,3%
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg
İşlem Hacmi (milyon TL)
95.000
BIST 100 Endeks (sağ eksen)
90.000
85.000
500
80.000
71.727
75.000
400
70.000
65.000
0
60.000
Oca.14 Nis.14 Tem.14
Kaynak: Bloomberg
Eki.14
Oca.15 Nis.15 Tem.15
Eki.15
2
Günlük Bülten
04 Ocak 2016
PİYASALARDAKİ GELİŞMELER
 Kasım ayında dış ticaret açığı geçen yılın aynı ayına göre %49,1 azalarak öncü gösterge (USD 4 milyar) seviyesinin üzerinde USD
4,2 milyar olarak açıklandı.
 Türkiye'nin brüt dış borç stoku üçüncü çeyrek sonu itibarıyla USD 406 milyar oldu.
 Hazine Müsteşarlığı, Ocak'ta 6 tahvil ihalesi düzenleyeceğini açıklarken, Şubat'ta 6, Mart'ta 2 tahvil ihalesi planladığını
duyurdu.
 Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) elektrik fiyatlarını %6,8 oranında artırdı.
 TCMB, 7 Ocak'tan itibaren geçerli olmak üzere, teminat döviz depo limitlerinin 3 milyar Dolar’dan 3,6 milyar Dolara ve 900
milyon Euro’dan 1,8 milyar Euro’ya yükseltildiğini bildirdi.
 Gümrük ve Ticaret Bakanlığının resmi olmayan geçici dış ticaret verilerine göre, 2015'te ihracat bir önceki yıla göre %8,56
azalarak 157 milyar 390 milyon Dolardan 143 milyar 921 milyon Dolara geriledi.
 İTO'ya göre, İstanbul'da 2015'in aralık ayında perakende fiyatlar %0,11 artarken, toptan fiyatlar %0,43 azaldı.
 Rusya'da enflasyon 2015 yılında %12,9 olarak gerçekleşti. 2014 yılında ise enflasyon %11,4 olmuştu.
 ABD'de işsizlik maaş başvurusunda bulunanların sayısı 26 Aralık'ta sona eren haftada 287.000 ile beklentilerin üzerinde
(270.000) açıklandı.
 ABD Chicago PMI endeksi Aralık ayında 42,9'a gerileyerek Temmuz 2009'dan bu yana en düşük seviyeye indi.
 Çin PMI Aralık ayında 49'luk piyasa beklentilerine karşın 48,2'ye gerileyerek Kasım ayındaki 48,6'lık seviyesinin de altına indi.
 FED Başkan Yardımcısı ve Cleveland FED Başkanı’nın konuşmaları izlendi.
Kasım ayında dış ticaret açığı geçen yılın aynı ayına göre %49,1 azalarak öncü gösterge (USD 4 milyar) seviyesinin üzerinde USD
4,2 milyar olarak açıklandı.
Detaylarda; ihracat geçen aya göre %11,5; geçen yılın aynı ayına göre %10,2 azaldı. İthalat ise aylık %5,5; yıllık ise %25,3 azaldı.
Dış ticaret açığımızdaki sert daralmanın en önemli sebebi enerji fiyatlarında yaşanan keskin düşüş. OPEC ülkelerinin üretim
seviyesini kısmaması ve kısa bir süre içerisinde İran’ın petrol ihracatına başlayacak olması arz fazlasına sebep olurken, petrol
fiyatlarında Kasım ayında yıllık %30’u geçen gerilemeye sebep oldu. Petrol fiyatlarındaki bu sert düşüş en önemli ithalat kalemimiz
olan enerji ithalatının yıllık bazda %40 seviyelerinde gerilemesini sağladı.
Rusya ile yaşadığımız gerginlik sonrası Rusya’nın birçok ürünün Türkiye’den ithalatını yasaklaması sonrası bu ayki dış ticaret
verilerinde Rusya ile olan dış ticaret hacmimizdeki değişim merakla beklenmekteydi. Detaylara baktığımızda Rusya’ya yaptığımız
ihracatın aylık bazda %10,7; yılık bazda ise %36,8 azaldığı görülmekte. Ancak Rusya’nın ticari konulardaki ambargo kararlarının
Ocak 2016’dan itibaren geçerli olacağını dikkate aldığımızda ticaret hacmindeki değişimin gelecek yıldan itibaren kendini daha
fazla hissettirmesi beklenmekte.
Hazine Müsteşarlığı'nın açıkladığı verilere göre, Türkiye'nin 2015 üçüncü çeyrek sonu itibarıyla bazı borç stoku verileri şöyle
gerçekleşti:
Türkiye'nin brüt dış borç stoku üçüncü çeyrek sonu itibariyle 406 milyar Dolar
Türkiye net dış borç stoku üçüncü çeyrek sonu itibariyle 240,3 milyar Dolar
Türkiye kamu net borç stoku üçüncü çeyrek sonu itibariyle 143,4 milyar TL
Türkiye AB tanımlı genel yönetim borç stoku üçüncü çeyrek sonu itibariyle 654,8 milyar TL
3
Günlük Bülten
04 Ocak 2016
Gümrük ve Ticaret Bakanlığının resmi olmayan geçici dış ticaret verilerine göre, 2015'te ihracat bir önceki yıla göre %8,56
azalarak 157 milyar 390 milyon Dolardan 143 milyar 921 milyon Dolara geriledi. Bu dönemde ithalat da %14,5 azalışla 242
milyar 177 milyon Dolar’dan 207 milyar 61 milyon Dolar’a düştü. Buna göre, geçen yılın Aralık ayında ihracat, 2014 yılının aynı
ayına göre %10,14, ithalat da %18,11 azaldı. Söz konusu dönemde ihracat 13 milyar 50 milyon Dolar’dan 11 milyar 726 milyon
Dolar’a, ithalat da 21 milyar 788 milyon Dolar’dan 17 milyar 842 milyon Dolar’a geriledi.
FED Başkan Yardımcısı ve Cleveland FED Başkanı’nın konuşmaları izlendi. FED Başkan Yardımcısı Stanley Fischer, finans
piyasalarının aşırı ısınması durumunda, merkez bankasının faiz artırımının gerekli olabileceğini, ancak balonların oluşmasını
önlemek için ilk savunma hattının düzenleyici araçların kullanılması olduğunu söyledi. Cleveland FED Başkanı Loretta Mester,
yaptığı konuşmada, FED faizi kademeli artırmayı beklerken, aynı zamanda dikkatini ekonomik verilerdeki kısa vadeli
dalgalanmalardan ziyade, orta vadeli görünümde tutmaya devam edeceğini söyledi.
VERİ GÜNDEMİ
Yılbaşı tatili sonrası haftaya yoğun bir şekilde başlıyoruz.
Yurtiçinde imalat PMI ve Aralık ayına ait enflasyon verisini izleyeceğiz. Aralık ayında enflasyonun değişim göstermeyerek %8,5’e
yükselmesi bekleniyor. Merkez Bankası’nın yılsonu tahmini %7,9 idi. 2015 yılında enflasyonda belirleyici olan etmenler TL’deki
değer kayıpları ile gıda fiyatlarında yükseliş olarak sıralanabilir. Bu sene enflasyonu etkileyecek faktörler; hedefin üzerinde
seyreden enflasyonun beklentiler üzerindeki etkisi, TL’deki değer kayıplarının gecikmeli etkisi ve ücret artışlarındaki
ivmelenmenin ekonominin genelinde fiyatlama davranışlarını nasıl etkileyeceği olacaktır.
İSO imalat PMI verisi Kasım ayında 50,9 ile yılın en yüksek değerine yükselmişti. Aralık ayına ait öncü verilerin jeopolitik risklerin
belirginleşmesiyle bir miktar kötüleştiğini görmüştük. Reel kesim güven endeksi, kapasite kullanım oranı ve tüketici güven
endeksine paralel imalat PMI verisinde de sınırlı bozulma görebiliriz. 2016 yılında ise yurtiçine özel risk faktörlerinin azalmasının
etkisiyle öncü göstergelerin olumlu etkilenmesi beklenmektedir.
Yurtdışında Euro Bölgesi ülkelerinin imalat PMI verileri izlenirken; Almanya enflasyon verisi Euro Bölgesi’nde başlıca takip
edilecek verilerden bir diğeri. ABD tarafında ise imalat PMI, ISM imalat sanayi verileri izlenecek. Piyasa öngörüleri 2016 yılında
büyümenin 2015 yılına göre daha iyi olacağı yönünde. Dolayısıyla öncü göstergelerde iyileşmenin imalat ve hizmet PMI özelinde
sürmesini bekleyebiliriz. 2016 yılında FED’in faiz artışlarını kademeli yapacağı algısı piyasalarda dalgalanmayı azaltacak bir unsur
olarak görülse de emtia fiyatlarındaki düşük seyrin başta emtia ihracatçısı ülkeleri olumsuz etkilemesi ve petrol gelirlerindeki
azalmayla birlikte bütçelerinde oluşacak geniş çaplı zararlar küresel büyüme üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturacak ana
etmenlerden biri olarak düşünülmekte.
UYARI: Bu bülten T.C. Ziraat Bankası A.Ş. tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız
müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında
değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz,
dağıtılamaz ya da yayınlanamaz.
4