TBMM B: 99 4.6. 2009 O: 4 Dünyada dev gibi bankalar iflas ederken

TBMM
B: 99
4 . 6 . 2009
O: 4
Dünyada dev gibi bankalar iflas ederken, alınan önlemler sayesinde Türkiye'de hiçbir banka
batmamıştır.
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) - Ne önlem aldınız?
OSMAN DEMİR (Devamla) - Enflasyon ve faiz oranları düşmüştür, döviz kuru istikrarını ko­
rumuştur.
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) - Ne önlem aldınız ne, Sayın Vekil?
OSMAN DEMİR (Devamla) - "Küresel krize karşı paket hâlinde önlem alınmıyor, parça parça
alman önlemler de başarılı olamıyor." diyenlere en güzel cevabı bu göstergelerin bizzat kendisi ver­
mektedir.
NECATİ ÖZENSOY (Bursa) - 2000'de alınan önlemler onlar, 2000'de.
OSMAN DEMİR (Devamla) - Görüşülmekte olan tasarıda da bu anlamda düzenlemeler yer al­
maktadır.
Küresel krizin Türkiye ekonomisine etkileri bugüne kadar yaşanan ekonomik krizlerden çok
farklı olduğu için, alınan önlemlerin de farklı olması gayet doğaldır. Hatırlanacağı gibi, Türkiye'de
bugüne kadar yaşanan krizlerde özellikle döviz kuru, faiz oranı ve enflasyon oranı artar, büyüme
oranı hızla düşerdi. Ekonomimizi bu durumdan kurtarmak için topluma büyük maliyetler yükleyen
kurtarma paketleri açıklanırdı. Birinci paket ekonomiyi bu çıkmazdan çıkarmaya yetmezse ikincisi
açıklanırdı.
Yaşamakta olduğumuz küresel krizin ülkemize etkileri bir defada ortaya çıkmamış, dalga dalga
gelmiş, gelmeye de devam etmektedir. Bunun sebebi, küresel krizin ABD'de başlayıp diğer ülkelere
yayılmasıdır. Kriz ABD'de ortaya çıktığında Türkiye'ye doğrudan yansıması olduğu gibi diğer ül­
kelere yayıldıkça dolaylı yansımaları da olmuştur.
ABD'de seri dalgalar şeklinde ortaya çıkan küresel krizin dalgaları henüz sona ermiş değildir.
En son yüz bir yıllık dev General Motors firmasının iflasın eşiğine gelmesi yeni bir dalganın haber­
cisi olabilir. ABD'deki seri dalgalar devam ettikçe bunların Türkiye ekonomisine doğrudan ve do­
laylı yansımalarının olması ister istemez kaçınılmazdır. Küresel krizin tek dalga şeklinde ortaya
çıkmadığı ve hangi boyutta daha kaç dalga yaşanacağı tam olarak belli olmadığı için alınan önlem­
lerin de parça parça olması doğaldır. Türkiye'de küresel krize karşı alınan bütün önlemler geçmiş­
teki krizlere karşı alman önlem paketlerinden farklı olarak topluma yük getirmeyen, küresel krizin
topluma olan yükünü azaltan önlemlerdir. Alınan önlemlerin bu özelliğinin dikkatlerden kaçmaması
gerekir. Bundan sonra alınacak önlemlerin de aynı çizgide devam edeceğinden kimsenin kuşkusu ol­
mamalıdır.
Görüşmekte olduğumuz tasarıda küresel krizin ülkemize olan olumsuz etkilerini azaltmaya yö­
nelik düzenlemelerin bazılarını şöyle sıralayabiliriz:
İşsizlik ödemeleri gibi işe başlatmama tazminatları da gelir vergisinden istisna tutulmuştur.
Lisanslı depoculukla ilgili ürün senetlerinin alım satımından elde edilen kazançlar 31/12/2013
tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden istisna tutulmuştur.
Lisanslı depoculuk sistemi kapsamında ihraç edilecek ürün senetlerinin KDV'siz olarak el de­
ğiştirmesine imkân sağlanmıştır.
Senedin temsil ettiği ürünü depodan çekecek olanlara tesliminde KDV matrahı ürünün çekildiği
tarihte senedin işlem gördüğü borsada oluşan değeri olarak belirlenmesi ve özel matrah şekline göre
vergilendirilmesi düzenlenmiştir.
Küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin 31/12/2009 tarihine kadar birleşmeleri hâlinde, bu bir­
leşmeden doğan kazançlar kurumlar vergisinden istisna tutulmuştur. Birleşme nedeniyle infisah eden
-281-