Ekonomik Krizden En Çok Etkilenen Alan İstihdamdır

Ekonomik Krizden En Çok Etkilenen Alan İstihdamdır
Faruk ÇELİK
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı
ABD’den başlayarak dünya ülkelerini etkisi altına alan ekonomik krizden en çok etkilenen alan
istihdamdır. Ekonomik krizin ABD’ye faturası 4,2 milyon işsiz artışı olarak yansımış ve işsizlik oranı %
8,1 olmuştur.
Dünyada ekonomik krizin yol açtığı sor unların başında işsizlik gelmektedir.
Uluslararası Çalışma Örgütü verilerine göre;
Tüm dünyada işsizlik oranı 2007’de % 5,7’den, 2008’de % 6’ya çıkmıştır. Yine bu verilere göre
bu yıl dünya genelinde işsiz sayısı 51 milyon kişi daha artacaktır.
Küresel krizin T ürkiye’ye yansımaları sonucu ihracat 2008 Ocak ayında 10,6 milyar T L’den iken,
bu yılın Ocak ayında ise 7,9 milyar T L’ye gerilemiştir. Bunun sonucu olarak da ülkemizde işsizlik oranı
2007 Aralık ayında % 10,6 iken, 2008 Aralık ayında ise % 13,6’ya çıkmıştır.
Deniyor ki, neden siz bu krize dönük paketler açmıyorsunuz? Gelişmiş ülkelerin açmış olduğu
paketlerin büyük bölümü, bankaların geri ödenmeyen krediler den doğan zararlarını kapatmaya dönük.
Yani, bizim 2001 yılında yaşadığımız sorunların çözümü ile karşı karşıyadır. Şimdi gelişmiş ülkeler bu
sorunun çözümü ile ilgili paketler açıklıyor. Bankaları kurtarma, bankaları devletleştirme, ayakta tutma
mücadelesi veriyor. Ülkemizin bu şekilde bir paket açmaya ihtiyacı yok.
Finansal sektörü kur tarmaya dönük tedbirlerden ziyade Tür kiye’nin içinde bulunduğu sor unlara
çözüm teşkil edecek paket veya düzenlemeleri gerçekleştirmek gerekmektedir.
Bu itibarla, küresel krizin ülkemize etkisini minimize etmek amacıyla kriz öncesi ve sonrası
Hükümetimiz ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı olarak reel sektörü destekleyen çok önemli
tedbirler alınmıştır.
Kur umlar vergisi % 33’den, % 20’ye çekilmiş, 40 ilde yatırım teşvikleri yapılmış, işgücü
üzerindeki vergi ve prim yükünü indirilmiş, işverenin sigorta primindeki payında % 25 indirime gidilmiş,
genç ve kadın istihdamını teşvik amacıyla işveren sigorta primlerinin 5 yıl boyunca kademeli olarak
işsizlik fonundan karşılanması sağlanmıştır.
Diğer taraftan İş Sağlığı ve Güvenliği alanında hizmet alımı imkanının sağlanması ve istihdama
yönelik bölgesel yatırımlara kaynak aktarılması ülkemiz işgücü piyasasının ihtiyaç duyduğu önemli
düzenlemeler olarak hayata geçirilmiştir.
Ayrıca, kriz sonrası için nitelikli ve vasıflı işgücü yetiştirilmesi amacıyla 2008 yılında 240 milyon,
2009 yılında da 250 milyon TL’lik kaynağı seferber ederek Tür kiye’nin dör t bir yanında meslek
edindirme kursları düzenlenmiştir.
1
1 milyon 352 bin işveren ve esnafımızın 23 milyar 259 milyon TL’lik sigorta prim borçları %
85’lere varan oranda yeniden yapılandırılmıştır.
İstihdamı korumaya yönelik ve işverenin işçi çıkarmasını önlemek için işsizlik ödeneğini
yaklaşık %12 oranın da ar ttırılmış ve küresel krizin belirsizliği üzerine 5838 sayılı yasa ile Kısa Çalışma
Ödeneğinde yeni düzenlemelere gidilmiştir.
Bu düzenlemelere göre 2008 ve 2009 yılları için Kısa Çalışma Ödeneğinden azami yararlanma
süresi 3 aydan 6 aya çıkarılmış, ödenek miktarı ise % 50 arttırılarak 400-800 TL arasına çekilmiş,
ayrıca bu dönemde Kısa Çalışma Ödeneği alan işçilerin işsizlik ödeneği alma haklarının da
etkilenmemesi sağlanmıştır.
Hükümet olarak krize karşı alınan önlemler bunlarla sınırlı değildir. ÖTV ve KDV indirimleri,
CANSUYU Destek Kredileri gibi uygulamalarla da global finansal krizin ülkemiz üzerindeki etkilerini en
aza indirmeyi amaçlıyoruz.
Bu çalışmaları yapar ken tüm amacımız, sosyal taraflarla diyalog halinde olmak, sor unlara
birlikte çözüm bulmaktır. Başbakanımız başkanlığında toplanan Ekonomik ve Sosyal Konseyde, Üçlü
Danışma Kur ulunda, Ekonomik Koordinasyon Kurulunda her fırsatta ve her platformda işçimizin,
işverenimizin, sanayicimizin ve tüm kesimlerin sor unlarını dinliyoruz. Önerilerini dikkate a lıyor,
çözümlerimizi paylaşıyoruz.
2