NUI, Galway, Bölgesel Raporlama

İrlanda Örneği
Prof. Dr. Hasan DAĞ
Kadir Has Üniversitesi

İrlanda (Üniversiteleri) Hakkında

İrlanda’da Yükseköğretim

İrlanda Yükseköğretim: Finansal Durum

Tam Ekonomik Maliyetlendirme (TEM ) Süreci

Yükseköğretim Ajansı Stratejik (YAS) Planı: 2008-10

TEM Ulusal Girişimi: 2008-10

Üniversiteye Faydaları

Akademik Personele Faydaları

Ne Gerektirir?

NUI MAYNOOTH Üniversitesi Uygulaması (Örnek 1)

NUI Galaway Üniversitesi Uygulaması (Örnek 2)
•
•
•
•
•
Nufüs : 4 milyon
Ocak 1973’te Danimarka ve İngiltere ile
birlikte Avrupa Birliğine katıldı
Para birimi : Euro
En derin mali kriz 2008, IMF/ECF/EU desteği
aldı
Ulusal Amaç: Ekonomiyi akıllı ve teknoloji
güdümlü, insan odaklı bir hale dönüştürmek
•
Yükseköğretim sistemi :
• 7 Üniversite:
•
•
•
•
•
•
•
1592 Trinity College Dublin
1845 Queens Colleges Cork and Galway
1854 University College Dublin
1980 Dublin City University
1984 University of Limerick
1997 National University of Ireland,
Maynooth (Pontifical University 1795) ve
• 13 Tekonoloji Enstitüsü’nden oluşmaktadır.
•
2020 yılındaki hedef:
•
Halen:
•
•
• 18 ve yaş üstü nufüsun %72’sinin Yükseköğretime geçmesi (güncel oran %60)
• 1980 yılında 18 yaş ve üstünün yalnızca %14’ü yüksek öğretime devam ediyordu.
• 80,000 öğrenci,
• 1.3 milyar Euro bütçe (gelir) ve bunun 350 miyon Euro’su araştırmaya gitmektedir.
Reform ve verimli araştırma ile büyüme, katılım ve işbirliğine önem
vermektedir.
Yükseköğretim Ajansı devletin destek ajansı konumundadır.
•
Temel eğitim bütçesi artan maliyetleri takip edememekte,
•
Lisans eğitimine olan talep (18 yaş ve üstü yetişkin) artmakta,
•
Araştırma ve Doktora’da hızlı artış, fakat tam mali destek yok,
•
•
•
Sonuç olarak üniversite finansmanı ve altyapısı üzerinde ciddi
stres oluşmaktadır.
Rekabet ve işbirliği (collaboration) ele-ele durumdadır.
Araştırmayı destekleyen birimler; maliyetlerin kontrol altına
alınmasını ve harcama planlarını talep etmektedirler.
•
•
•
Devlet-dışı kaynak yada ithiyarı fonlarda kısıtlı
yetenek,
Personel maliyetleri, emekli maaşları, ve dönemlik
çalışanların kontratları üzerinde kısıtlılıklar,
Çoğu üniversitelerin “bütçe fazlası” uzun dönemlik
yatırımlar için yeterli değildir.
Kriz değil ama bunlar, sistemin sürdürülebilirliği için
risk oluşturmakta ve üniversitelerin özgürlük ve
bağımsızlıkları için endirekt tehdittir.
Aralık 2008’de Avrupa Komisyonu,
◦ 7. çerçeve proje desteklerinin maliyetlendirilmesi
için TRAC’ı kabul edilebilir bir çerçeve şeklinde
formal olarak kabul etti.
◦ Avrupa Üniversitelerinin tam ekonomik
maliyetlendirmeye geçmelerinin stratejik önemini
vurguladı.
YAS, Tam Ekonomik Modeli (TEM)’i Irlanda
Üniversiteler Birliği (IUB) ile,
 Maliyetlerin temelini daha iyi şekilde göz önüne almak,
 Destekleme ve yatırım politikasını daha iyi
bilgilendirmek üzere,
geliştirmek olarak açıkladı.



IUB, 7 üniversiteye öncülük yaptı.
Onları, Yükseköğretim Stratejik İnnovasyon
Desteği II ile destekledi ve önceliklendirdi.
Her biri bir veya da fazla kurum (üniversite)
tarafından yürütülen 7 alt proje ile
desteklendi.





Eğitim, Araştırma, ve diğer aktiviteler ve onların
desteklerinin ücretlerindeki unsurların herbirinin tam
maliyetlendrilmesini sağlamak,
Finansal desteği, yanlızca bakım için değil, rekabetçi bir
ortamda destekleri arttırmak içinde haklı kılmak,
Araştırma giderlerindeki ciddi oranda artışları haklı
kılmak,
Şubat 2010’dan itibaren FP7 finansal deskteklerini
garantilemeye çalışmak,
Harici paydaşları ilgili maliyetler hakkında
bilgilendirmek,



Çeşitli aktiviteler için TEM belirlenmiş olur,
Araştırma ve eğitimde artan
maliyetleri/destekler yasallaştırılır (haklı hale
getirilir),
Gerçekçi araştırma maliyetleri, dolayısıyla ana
aktivitler için sınırlı kaynaklar serbest hale
getirilir,




Araştırma ve Eğitime kaynak ayrılmasını
kolaylaştırma,
Araştırmaların tüm giderlerini karşılamak
üzere kaynakların garantilenmesi,
Akademik personelin, araştırma-eğitim ve
öğretim ile diğer aktivitelerdeki
sorumluluklarının çeşitliliğinin ortaya çıkması,


Uygulama aşamasına karalı ulusal yaklaşım,
lokal seviyede ise esneklik,
Her üniversitedeki danışma (steering)
komitesi tarafından yürütme ve Ulusal
Danışma Komitesi tarafından koordinasyon
The Irish Experience: An ongoing journey
Mike O’Malley,
Chair,
FEC National Steering Group


Üniversitelerde sürdürülebilir yönetimi desteklemek için
faaliyetlerin gerçek maliyetlerini anlamak ve genel maliyet
farkındalığı yaratmak,
Planlama ve Karar Verme’de spesifik finansal yönetim bilgisiörneğin
◦ Aktivitelerin TEM’i
◦ Okullar, departmanlar vb Bütçe fazlası/açığı
◦ Projelerin direkt ve endirekt maliyetleri



Kurum araştırma projelerinin genel gider oranını belirlemek
Yükseköğretim Ajansının birimleri için mutlak ve bağıl
maliyetleri belirlemek: Örneğin, Sosyal çalışmalar, Coğrafya,
matematik, Fizik, Dişçilik, Veterinerlik gibi

Akademik Faliyetlerin Profili (AFP)

Maaşlar

Varlıklar

Diğer maliyetler, örneğin, kütüphane, merkezi
yönetim, IT, öğrenci servisleri, sınav maliyetleri

AFP Verisi girişi için Web-ön yüzü

Sistemden Raporlama yapma
Paralel olarak tüm iş paketlerini detaylı bir sistemde
entegre etmek üzere bir yazılım ihalesi yapılmıştır.

Bir pilot uygulama sonuçları üniversiteler ile paylaşıldı

Bazı çekinceler ifade edildi





Üzerinde anlaşma sağlanan bağımsız bir değerlendirmenin gerekli
olduğu anlaşıldı
Harvard Üniversitesi’nden Prof. Robert Kaplan ile yönlendirme için
görüşüldü
B&M danışmanlık değerlendirme tasarımına başladı
SAS, lokal olarak örnek tasarıma göre oluşturulan gerçek modelleri
incelemeye başladı
SAS, TEM muhasebe elemanlarına yazılımın kullanımı konusunda
ilave eğitimler vermeye başladı

Bazı değişiklikler önerildi ve uygulandı

AFP’dan TDABC yaklaşımına geçiş NSG trafından rededildi





Gerekli olan iş miktarını hafife almayın. Konsept basit ama
uygulama ciddi anlamda zor.
Akademik katılım olmazsa olmaz.
Maliyetlerin, özet olarak mı (örneğin Finans) yoksa detaylı
olarak mı sunulacağı tartışması çok uzun zaman aldı.
İdari personelin katılımı yeterince sağlanamıyor.
Herşeyi kontrol edemezsiniz. Tüm üniversiteler bir çok
seviyede farklıdırlar.

TEM tüm yönetsel enformasyon için her derde deva değildir.

İletişim anahtar kelime.

Rektörlük bazında destek bir zorunluluktur.
NUI, Galway, Bölgesel Raporlama
(Divisional Reporting at NUI, Galway )
İrlanda Üniversitelerinde Tam Eknomik
Maliyelendirme (TEM)
Mary Dooley
Bursar, NUI, Galway

Profil:
◦ 1845’te kuruldu
◦ Tıp, işletme, Fen, Mühendislik, Sanat/Toplum
Bilimleri
◦ 17 öğrenci
◦ 2000 personel
◦ Yıllık işletme bütçesi 230 milyon Euro
◦ Yıllık kapitak harcama 25 milyon Euro

Amaçlar :
◦
◦
◦
◦
Finansal Yönetimi Zenginleştirme (Geliştirmek)
Gelir ve gider kalemlerini belirlemek
Faaliyetlerin tam maliyetlerini değerlendirmek
Servisleri ücretlendirmek

Bariyerler:
◦
◦
◦
◦
◦
Güç yapısı
Politik avantaj
Değişime olan direnç
Korku
Kültür – Servis ? Ticaret ikilemi

1996
◦ Kaynak yönetimi bırakıldı – Önerildi (yani, “birim
bazında karar oluşturma”)
◦ Detaylı sistem içeriği – kabul edildi
 Kültürel ve Politik Bariyerler

2000
◦ Devlet detekli araştımada önemli derecede artış
◦ Yönetim Bilişim Sistemlerinde (YBS) tümden bir
iyileştirme

2004
◦ Bölgesel Raporlama Politikası – Kabul edildi (yani,
birim bazından Tam “raporlama)

2006
◦ Akademik yeniden yapılanma
 6 Fakülte ve 50 bölüm
 5 kolej ve 14 okul

2007
◦
◦
◦
◦
◦
Çeyrek dönemler halinde yayınlanan Muhasebe
Gelir ve Gider raporlar
5 kolej
Bir akademik birim
5 Araştırma birimi

2009
“Yeni pazara girişte tehlike yok”
◦ Haziran 2009 muhasebe raporu
◦ Bölgesel Raporlama kısmı
◦ Ulusal ekonomik kiriz “Daha az ile daha çok yap”
“Şevkle kabul edildi”

Kolejler Güzel Sanatlar
Gelir
Harcamalar
Direkt
Ayrılan
Artık/Açık
Tıp
Fen
€m
45
€m
33
€m
29
24
16
40
19
12
31
19
14
32
5
2
(3)
€0.000

Bölüm
◦
◦
◦
◦
◦
◦
Eğitim
Coğrafya
İnsan Bilimleri
Dil
Politik Bilimler
Psikoloji
800
1,000
3,180
(1,700)
1,500
580
Butçe Fazlası 5,370
€0.000
Bölüm
◦ Sağlık Bilimleri
◦ Tıp
◦ Hemşirelik
Bütçe Fazlası
(300)
2,000
230
1,930
€0.000
Bölüm
◦ Fiziksel Bilimler
◦ Matematik
◦ Doğal Bilimler
Açık
(1,583)
1,507
(2,600)
(2,676)
Kontratlı Araştırma Birimleri
Uygulmalı
NCBES
Optik
€0.000
Gelir:
Öğrenci Harçları/bağışlar
Direkt Bağışlar
İşletme Bağışarı
€0.000
300
2000
300
2600
300
400
100
800
2000
1300
800
4100
(1500)
400
200
600
200
Gideler:
Direkt
Direkt destek
Işletme giderleri
Fazla/Açık





Sofistike bilgi sistemleri
Kalifiye personel
İnsani konulara duyarlılık
Katılım
Sabır ve Zaman


TEM Amaçları
Araştırma
◦ Gerçek işletme gider oranları

Eğitim-Öğretim
◦ Öğrenci başına ortalama maaliyet

Sektör Karşılaştırması
◦ İrlanda’daki 7 üniversiteyi karşılaştır



Büyük ve kompleks bir kurumu yanlızca
toplam makro bilgi ile stratejik olarak
yönetmek imkansızdır.
Birim bazında karar vermek sahiplenmeyi,
gücü ve enerjyi getirir.
Birimsel raporlama detaylı bir karar destek
sistemi ve performans yönetim aracıdır.




Tam Ekonomik Maaliyetlendirme metodolojileri
birimsel raporlama için bütçe ayrılması bilgisini
verir (öneğin, akademik zaman)
Proje maaliyetleri için işletme maaliyetlerini teyid
eder
Üniversiteler arasında maaliyet karşılaştırmasına
olanak sağlar
Bütçenin savunulmasını sağlar.