Türk Toraks Derneği Dr. Eyüp Sabri Uçan Türk Toraks Derneği Genel Başkanı BATI KARADENİZ İSTANBUL ORTA KARADENİZ DOĞU KARADENİZ ANKARA KUZEY DOĞU ANADOLU MARMARA BATI ANADOLU İZMİR ORTA ANADOLU İÇ ANADOLU AKDENİZ DOĞU ANADOLU ÇUKUROVA GÜNEY DOĞU ANADOLU Ulusal akciğer sağlığını korumak ve geliştirmek Yıllık kongreler 700 ü aşkın bildiri. 1600 ü aşkın katılımcı 156 Asistan burs Avrupa Akreditasyonu TÜRK TORAKS DERNEĞİ OKULU Kış Okulu Mesleki Gelişim Kursu Merkezi Kurslar - Akademik Gelişim Kursları - Mesleki Eğitim Kursları Kongre Kursları e - Okul - e – eğitim - e – olgu - e – danışma Tütün Kontrolü KOAH Astım Uyku Apne Sendromu Tütün Kontrol Kursu GARD GARD GENEL KURULU TÜRKİYE’DE GARD başkanı Prof.Dr. Khaltaev 26 Nisan 2007 KOAH, Astım, Tütün Kontrolu WHO-GARD - TTD - Sağlık Bakanlığı Dünya KOAH Günü 14 Kasım Ülkemizde 3. ölüm nedeni 40 yaş üzeri nüfusta sıklık: % 20 Yılda 26000 kişinin ölüm nedeni ABD’de 1930 ile 1998 arasında akciğer kanserinin standardize mortalite hızları Chest 2003;123:21S-49S Türkiye’de kanser Fidaner, Eur J Cancer 2001; 37(1): 83-92 Erkeklerde kanser % 1-Akciğer 2-Deri 3-Larinks 4-Mesane 5-Mide 6-Prostat 38.6 7.1 6.9 6.8 5.2 3.1 Kadınlarda kanser % 1-Meme 2-Deri 3-Uterus 4-Over 5-Serviks 6-Akciğer 26.7 8.8 6.5 6.4 5.9 5.2 Yaşa standardize insidans hızları Türkiye’nin akciğer kanseri haritası projesi T.T.D. Akciğer ve Plevra Maligniteleri Çalışma Grubu Toplam E:41.7 K:4.8 n/100.000 Trabzon E: 48.9 K: 4.1 Bursa E: 35.5 K: 3.5 Sivas E: 38.7 K: 6.6 İzmir E: 57.3 K: 6.2 Antalya E: 25.8 K: 3.4 Erzurum E: 36.5 K: 5.2 Diyarbakır E: 13.7 K: 2.1 Yaşa spesifik insidans hızı Türkiye’nin akciğer kanseri haritası projesi T.T.D. Akciğer ve Plevra Maligniteleri Çalışma Grubu 85 + 80-84 70-74 65-69 60-64 55-59 50-54 45-49 40-44 35-39 30-34 25-29 20-24 15-19 10-14 0-4 5-9 Yaşa spesifik spesifik insidans hızı, kadın Yaşa insidans hızı / KADIN 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 75-79 n/100.000 Yaşa spesifik insidans hızı Türkiye’nin akciğer kanseri haritası projesi T.T.D. Akciğer ve Plevra Maligniteleri Çalışma Grubu n/100.000 Yaşa spesifik insidans hızı / ERKEK Yaşa spesifik insidans hızı, erkek 350 300 250 200 150 100 50 85 + 80-84 75-79 70-74 65-69 60-64 55-59 50-54 45-49 40-44 35-39 30-34 25-29 20-24 15-19 10-14 5-9 0-4 0 Risk faktörleri Türkiye’nin akciğer kanseri haritası projesi T.T.D. Akciğer ve Plevra Maligniteleri Çalışma Grubu Sigara %91.5 Çevresel asbest maruziyeti %11.6 Ailede akc. CA %9.6 Sekel TB %7.0 Tümör sekele komşu %2.8 KOAH %21.6 Akc.kollagen dk hast %0.2 Akc. fibrozisi %0.3 •Cinsiyet Erkek: %90.5 • Yaş Erkek: 70-74 Kadın:%9.5 Kadın: 80-84 Etyolojik faktörler Sigara Erkeklerde Sigara içme prevalansı ve Akciğer kanseri mortalite hızları Weiss W. Chest 1997; 111:1414-16. Etyolojik faktörler Sigara Kadınlarda Sigara içme prevalansı ve Akciğer kanseri mortalite hızları Weiss W. Chest 1997; 111:1414-16. Etyolojik faktörler Sigara Tütün ve akciğer kanseri epidemilerinin evreleri World Cancer Report 2003 Etyolojik faktörler Sigara Harris JE et all: BMJ 2004: 328;72 Etyoloji Pasif tütün içiciliği Pass IH et al: Lung Cancer, Lippincott; 2005: pp 8. Etyoloji Pasif tütün içiciliği Lung cancer risk for duration of exposure to involuntary smoking pooled analysis of European and US studies 2 RR 1.5 1 0.5 0 (Ref) 1-19.9 20-38.9 39+ Years of inv. smoking exposure All Adenoca Sq/SCC Brennan P. Int J Cancer 2004; 109: 125. BOLD Çalışması Adana Sigara içme sıklığı 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Men Women 18-29 30-39 40-49 50-59 Age 60-69 70+ Uluslar arası Tütün Kontrolu Çerçeve Anlaşması 5.Madde Halk sağlığı, tütün endüstrisinin çıkarlarının üzerindedir 8. Madde Kapalı mekanlarda sigara içimi yasaklanmalıdır Etkisiz : havalandırma, sigarasız alan, ayrı bölme, uyarıcı yazılar vb.. Tütün Ulusal Kontrol Programı Sağlık Bakanlığı DSÖ TTD aktif ve yoğun katılımı Alt çalışma grupları Rapor oluşum süreci Yasa teklifi 4207 sayılı yasanın gerisine düşmemek Teklifte 2. ve 3. madde değiştirilmeli Tüm kapalı alanlar %100 dumansız hale getirilmeli Sigarasız bölmeler/ sigarasız alanlar : tuzak olabilir Sigara endüstrisinin baskı ve taktikleri Basın yayın kuruluşları Yanlı bilgilendirme Bizzat yasayı biçimlendirme Tütün UKP ve yasa teklifi Etkin işbirliği SB, TBMM, DSÖ SSUK,TTD, ulusal uzmanlık dernekleri TBMM Sağlık Bakanlığı