İçerik Yönetim Sistemleri İçerik Yönetimi Sistemleri Nedir ? Günümüz iş dünyasında, içerik anlayışının ve öneminin artmasıyla, “İçerik Yönetimi” kavramı bütün edüstriyel alanlarda ihtiyaç duyulan bir kavram haline geldi. Teknolojik ihtiyaçların arttığı şu günlerde, iş dünyasındaki herkes İçerik Yönetimi Sistemleri’ne (İYS) duyulan bir ihtiyacı dile getirmekte. Teknolojik yeniliklere yatırım yapmak tabii ki kötü birşey değil. Ancak, İYS herhangi bir muhasebe sistemi gibi, sadece yatırım gereksinimi olan bir sistem değildir. Satın alıp bir soraki gün kullanıma geçmek mümkün değildir. Bu cümlelerle vurgaulamaya çalıştığımız nokta şudur ki: İYS teknolojide yeni bir konsept demektir. İlk başta bir yazılım şart değildir, sadece gerekli olan bu konsepti anlamış ve uygulamaya geçirmeye çalışan bir beyindir. İYS sistemleri temelde nedir? Bahsedilen bu konsept nedir? İYS aslında biraz karmaşık bir terimdir. Çünkü dijital nitelik yönetiminden, döküman yönetimine, site içerik yönetiminden, imaj yönetimine kadar çok geniş kavramları içinde barındıran bir kombinasyondur. Bir İYS; yaratmayı, yönetimi, yayımlamayı, dağıtımı ve şirketleşmiş bilginin açığa çıkmasını desteklediği gibi, internet sayfasındaki bütün sayfaların yaşam döngülerini, intranetteki dökümanları, küçük ve kolay araçlar sayesinde yayımlamayı ve bunun sonucunda da arşivlemeyi sağlamaktadır. İçerik Yönetimi Sistemleri Modülleri : Yönetim Şekli Amaç Örnek Site içerik Yönetimi İnternet sitesinin içeriğinin yönetimi ve sitenin güncel kalmasını sağlamak Şirketinizin web sayfası ya da elektronik ticaret siteleri. Ör.: ebay Bilgi Yönetimi Organizasyonel bilginin arşivlenmesi Servis kılavuzları ve yazılım dökümanları Döküman Yönetimi Çalışanlar için gerekli olan dökümanları arşivlemek ve kullanımı kolaylaştırmak Kılavuzlar, teknik özellik dökümanları İmaj Yönetimi Yazılı döküman olmaksızın elektronik ortamda imaj arşivlenmesi Ürün katalogları resimleri Dijital Nitelik Yönetimi Multimedya içeriğin düzgün bir şekilde arşivlenmesi Media based sites and companies; newspapers Kayıt Yönetimi Güvenlik gerektiren dosyaların erişim seviyelendirilmesi ile görüntülenmesi ya da düzenlenmesi Güvenlik firmaları ve gizlilik gerektiren bilgi içeren şirketler İYS’nin Temel Kurumsal Amaçları : Sitenin Esnekliğini Artırmak Şirketlerin internet siteleri, yeni ürünleri, yeni hizmetleri ve şirket stratejilerini çok kolay ve gecikmeden yayınlayabilecek durumda olmalıdır. İYS, sorundan uzak yapıları ve kolay arayüzleri ile bunu sağlayabilmelidir. Bilginin Doğruluğunun Artırılması İnternet sitesinde de, intranette tutulan tarafında da bilginin genel kalitesini yüksek tutmak. Bütün sayfalar : Doğru Güncel Kapsamlı ve geniş, olmalıdır. Pazarlama Desteği İnternet siteleri, şirketler açısından büyük bir pazarlama kanalı haline geldiler. İYS, pazarlama gereçlerinin dağıtımını kolaylaştırırken, elde bulunan markalara ve kurumsal kimliğe de destek vermelidir. Müşteri İlişkilerin Artırılması İYS, site ziyaretçilerinin dikkatini çekecek, zengin içerik ve her yönüyle tamamlanmış bir içerik hazırlayarak müşteri ilişkilerini kuvvetlendirmelidir. Bunun için sitenin kolay kullanılabilir olması ve kalitesinin önemi de yadsınamaz. Sitenin Gelişimini Desteklemesi İYS, sitenin gelişimine ve genişlemesine verimlilik ve yönetim açısından katkı sağlaması gerekir. Kurumsal İçeriğin Çabuk Güncelleşmesi İYS, kurumsal yöndeki değişikliklerden ayrı olarak, yeni ürünlerin ve servislerin geliştirilmesini de desteklemelidir. Bu, hızlı ve verimli bir mekanizma ile güncellenen kurumsal bilgi ve kaynakların kullanımı ile gerçeklenebilir. İş Bilgisinin Korunması Günümüzde yer alan firmalarda, işi bilen insanların anlık yokluğu, organizasyon içindeki kullanılabilecek olan bilginin azalmasına sebep olmakta. İYS, bu bilginin dokümente edilmesinde ve herkesin kullanımına açılmasında önemli bir rol oynar. Bilgi Keşfini Desteklemesi Bir çok çalışan şu anda “aşırı bilgi yüklemesi” ile çalışmak durumunda kalmaktadır. Güçlü bir arama ve filtreleme mekanizması ile, İYS diğer çalışanlara da bu bilgiyi aşırı yüklenmeye mahal vermeden aktarmalıdır. Müşteri Destek Bedellerinin Azalması Daha güncel ve gerçel bilgi ile müşteri destek bedelleri belli oranda azaltılabilmelidir. Site Bakım Bedellerinin Azaltılması Statik siteler için ayrılan bakım ücretlerinin; İYS sayesinde, şirket çalışanlarının siteyi yönetmesi ve güncellemesi ile farkedilir oranda azalması. Sitenin Ziyaretçilerinin Artırılması İYS, geniş bir ziyaretçi kitlesinin siteye girmesi için ortam, bilgi ve görsellik sağlamalıdır. İYS anlayışına göre, herkes bu anlayışta yapılmış bir siteden yararlanabilmelidir. İYS Anatomisi : İYS’nin işleyiş şekli aşağıdaki parçalara bölünerek incelenebilir. İçerik Yaratılması İçerik Yönetimi Yayımlanma Sunum İçerik Yaratılması : İYS alan editörünün MS-Word gibi çalışması için tasarlandığından, içeriği yaratmak hiçbir HTML bilgisi olmadan MS-Word’de yazı yazmaktan daha zor birşey değildir. İçerik Yönetimi: İçerik yaratıldıktan sonra, İYS arşivinde saklanır. İçeriğin yönetilmesi ise bir onaylardan oluşan bir iş akışı tarafından sağlanır. Çalışanlar sadece girmeye ve değiştirmeye izni olan alanları değiştirebilir veya silebilir, ancak bundan sonra da iş akışında, ondan yukarıda olan şahsın bu yapılan değişikliklere onay vermesi gerekmektedir. Her adımda İYS, içeriğin hangi durumda ve iş akışının neresinde olduğu hakkında bilgileri tutar. Yayımlamak : İçeriğin en son haline karar verildikten sonra, intranette ya da sitede yayımlanabilir. Bir içeriğin yayımlanması, içeriğin yaratılmasından başka bir şey değildir. İçeriğin, bütün onay ve iş akışı işlemlerinden geçtikten sonra yayımlanması için tek tuşa basılması yeterlidir. Sunum : İYS, site haritası sayesinde ziyaretçiye sitenin neresinde veya buluduğu yerin sitenin hangi bölümüne ait olduğu konusunda bilgi verir ve her koşulda sitenin sunumunu güzelleştirir. Uygun İYS’yi nasıl seçebilirim ? İşyeri için hangi İYS’nin yararlı, iyi ve uygun olacağının kararını vermek, yatırımcının yanıt bulması gereken bir çok sorunun sonunda ortaya çıkar. Burada birkaçını incelemeye çalışacağız. Ne çeşit bir siteye sahip olunması planlanıyor? İhtiyaç duyulan site, bir portal mı, dinamik bir içeriğe sahip mi, proje birlikteliği mi, katalog mu, ya da bunların hepsinin bir kombinasyonu mu? Cevap bulunması gereken en önemli soru ise “İhtiyaç nedir?” sorusudur. Hangi fonksyonlara ve hangi özelliklere ihtiyaç var? Takvime, upload/download alanına, imaj galerisine, döküman kütüphanesine, dil özelliklerine, forum, anket özelliklerine ihtiyaç duyulacak mı... Bütün bu özelliklere ihtiyaç duyulup duyulmayacağı, şirketin belirleyeceği ihtiyaçlarla beraber düzenlenmelidir. Bu tür özellikler daha sonradan eklenebilecek “ek” lerde sağlanabilir, ancak bunları herşeye başlamadan önce düşünmek avantajlı olacaktır. Sitenin tasarımı nasıl olmalı? Sitenin tasarımı konusu, en az içerik kısmı kadar önemli bir konudur. Tasarım tamamiyle şirketin kurumsal kimliğini yansıtır. Ziyaretçiler şirket hakkında ilk izlenimi doğru olarak almalıdır. İYS, her ne kadar çaşitli tasarımların implementasyonuna izin versede, bunları devamlı olarak değiştirmek kurumsal kimlik açısından tavsiye edilmez. İçerik hakkında Önemli olan bir nokta vardır ki, sitenin içerdiği bilgi, ziyaretçileri siteye bağlı tutar. İçerik olarak bir turta tarifi olsun ya da network kurulumu ile ilgili bir bilgi olsun farketmez... Sitedeki bilgilerin güncellenmesi ziyaretçiler için tek önemli konudur. Ziyaretçilerle interaktif bir şekilde iletişim kurmak da onları işin içinde tutmak açısından önemlidir. Bakım ve yenileme İYS hayat döngüsü ilerledikçe, yeni bir problem ortaya çıkmaktadır: “Bakım”. Eski içeriğe ne olacak, online arşivlenecek mi, bir kayıt sisteminde mi tutulacak?... Her İYS bu konuya kendi geliştirdiği çözüm ile yaklaşır. Bundan dolayı, her farklı çözüm ayrıntılı olarak şirket ihtiyaçlarına göre düzenlenmelidir. Başlangıç ve senelik masrafları ne olacak? Her türlü gider gözönünde bulundurulmalıdır. Fazladan destek için bir şey ödenecek mi, sitenin yapısını değiştirmek istenirse ne kadara mal olacak? Tamamiyle herşey, İYS’nin kontrolü altında bulunamayacağından bunlar her İYS için konuşulmalı ve masaya yatırılmalıdır. İçerik yenilenmesi dışında istenen her değişiklik için ödenecek bedel ne kadar olmalıdır. Şirketin çalışma yapısına uygun mu? Sistemin, değişik rollere sahip olan birçok kullanıcıyı desteklemesi gerekir. It is important that the system supports many users with different roles. It should reflect the needs of the contributors, and ensure that the different departments within the organisation who contribute to the website can do so. Başka bir İYS’ye data kaybına yol açmadan nasıl geçilir? Başka bir içerik yönetimi sistemine nasıl geçiş yapılabilir? Bu geçiş ne kadar kolay olacaktır? İYS’nin içinde bulunan bütün datanın tekrar kullanılabilir olduğuna emin olunması gerekir. Maalesef, çoğu sistem bu koşulu yerine getiremeyecek şekilde tasarlanmıştır. Bu durumda en kötü koşullar göz önünde bulundurulup değerlendirilmelidir. Yeni versyon çıktığında ne olacak? Alınacak sistemin firmaya sağlayacağı yararların devamlılığı önemlidir. Yeni bir versyon çıkartıldığında bununla ilgili nasıl bir strateji takip edilecektir. Bunlar gözönünde bulundurulmalıdır. Kullanım Kolaylığı Şirketteki çalışanlar kendi alanlarında profesyonel olabilirler ancak, bu onların teknik anlamda yetenekli olduklarını göztermez. Kullanım kolaylığı, teknik anlamda yetenekli olmayan ya da az bilgiye sahip olan insanları bile İYS’nin yönetimine katılabilir hale getirmelidir. Stratejik kazanç ne olacak ? 1996 yılında, ilk İYS için planlama yapılırken aşağıdaki konularda belli kazançlar elde edileceği planlanmıştı. Implementasyondaki başarı ve seçilecek sistemin cinsi bakımından aşağıdaki konular önem taşımaktadır. Kaliteli müşteri hizmeti Bilgi kalitesi Enhanced ability to manage change Kişisel tatmin ve üretimde verimlilik İşbirlikçi bir ortam Şirket içi verimlilik ve yararlar Size yardım olabilecek; kullanabileceğiniz en iyi 12 içerik yönetim sistemini (CMS) listeliyorum. Ancak bu liste içerisinde olan CMS’lerin çoğunun Türkçe desteği bulunmamakta; Türkçe desteği vermeyenleri bizzat sizin çevirmeniz gerekmekte. 1. WordPress Gerek estetik; gerek web standartları; gerek kapsama alanı açısından bu listenin birinciliğini hak eden CMS WordPress. 2008 yılında başlayan WordPress furyası Türkiye’de hızla ilerliyor. 2. Joomla Dünya genelindeki yarışmalarda ödül almış, güçlü ve aktif web siteleri hazırlayabileceğiniz bir CMS. Türkiyede ve dünyada web tasarım şirketlerinin çokça kullandığı CMS’lerin başında geliyor. 3. Drupal Drupal, gelişmiş ve ücretsiz yapısıyla kullanıcıların istedikleri yerlerde çeşitli değişiklik yapma imkanı sağlıyor. Kullanıcılari istedikleri şeyleri kolayca yayınlayıp, yönetip, düzenleyebiliyorlar. Onbinden fazla webmaster bu sistem eşliğinde dünya da en iyi bilinen siteleri yapmayı başarmışlar. 4. Frog CMS Sade ve hızlı yapısıyla göz dolduran CMS’lerden birisi. Henüz WordPress, Joomla ve Drupal kadar yaygın değil; ancak yeni sürümlerine eklenen özelliklerle hızla yaygınlaşıyor. 5. SilverStripe SilverStripe CMS esnek ve açık kaynaklı bir CMS. Web projeleri için çoğu şeyi kapsamakta ve ihtiva etmekte. 6. Cushy CMS CushyCMS tamamıyla sade ve kullanışlı bir CMS. Sınırsız kullanıcı, değişiklik, sayfa ve site bu sistemle yapılabilir. 7. MODx Çevrimiçi muhtevanızı düzenlemenizde size yardımcı olabilecek bir CMS. Esnek yapısıyla sistemin tamamını kendi keyfinize göre değiştirebilirsiniz. Tema kütüphanesinde süpersade XHTML/CSS/JS temalarından istediğinizi seçip kullanabilirsiniz. Bu 7 CMS’ye ek olarak, çok kullanılan ve yine kullanıcılar tarafından beğenilen CMS’ler: TYPOlight CMS dotCMS ExpressionEngine Radiant Concrete5 Habari Project Umbraco Typo3 Contenido Plone CMSMadeSimple Browser CMS Adva-CMS PivotX Chryp DotClear