içindekiler pdf
advertisement
Prof. Dr. İlhan F. AKIN S İYA SÎ TARİ H 1870 - 1914 Beta Yayın No : 3472 Politika Dizisi : 08 1. Bası - Ocak 2017 - İstanbul (Beta A.Ş.) ISBN 978 - 605 - 333 - 801 - 7 Copyright© Bu kitabın bu basısının Türkiye’deki yayın hakları BETA Basım Yayım Dağıtım A.Ş.’ye aittir. Her hakkı saklıdır. Hiçbir bölümü ve paragrafı kısmen veya tamamen ya da özet halinde, fotokopi, faksimile veya başka herhangi bir şekilde çoğaltılamaz, dağıtılamaz. Normal ölçüyü aşan iktibaslar yapılamaz. Normal ve kanunî iktibaslarda kaynak gösterilmesi zorunludur. Dizgi : Baskı - Cilt : Beta Basım A.Ş. Birlik Fotokopi Baskı Ozalit Gıda San. Tic. Ltd. Şti. Nispetiye Mah. Birlik Sokak No: 2 Nevin Arıcan Plaza 1. Levent/Beşiktaş/‹ST. Tel: (0-212) 269 30 00 (Sertifika No. 20179) Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş. (Sertifika No. 16136) Narlıbahçe Sok. No: 11 Cağaloğlu -İSTANBUL Tel : (0212) 511 54 32 - 519 01 77 Fax: (0212) 511 36 50 www.betayayincilik.com ÖNSÖZ Bu, bir ders kitabı değildir. Böyle olsaydı, hedefi bu olan hemen her tarihçinin yaptığı gibi, 1789 Büyük Fransız Devrimi’nin başlangıç olarak alınması daha uygun sayılabilirdi. Aslında bir kamu hukukçusu olarak da Fransız Devrimi’nin, felsefe temeli kadar olayları ile de ilgimizi çekmesi pek tabiidir. Ama ne var ki, bugüne kadar her şeyden önce ve fazla ülkemizin anayasal gelişmeleri üzerinde çalışmış olmak, bizi Osmanlı İmparatorluğu’nun Halife Sultan’ın sonsuz yetkili yönetiminden meşrutiyete geçmesi gibi bir mânâ azameti üzerinde tutmuş ve bu gelişmenin incelenmesini daha ilgi çekici kılmıştır. Bu kitaba başlangıç olarak 1870 tarihinin seçilmesi bu ilgiden doğdu. Almanya’nın birliğini kurmasından Birinci Dünya Savaşı’nın başladığı 1914 yılına kadar dünyayı en çok ilgilendiren iki devlet vardır: Almanya ve Osmanlı İmparatorluğu. Bunların birincisi elinde bulunanı durmaksızın az bulup fazlasını isterken, ikincisi elinde olanın kayıp gitmesine sesini dahi çıkaramamış, ancak yaşlı gözlerle bakmıştır. Her iki devlet de Birinci Dünya Savaşı’ndan yenik çıktılar. Ve bilindiği gibi Almanya, savaştan sonra bambaşka bir rejime dönüşmüştür. Ama Kayzer ülkesinin bu yeni yönetim biçimi de demokrasi değildir. Bu yüzden de güçlü Almanya, İkinci Dünya Savaşı’nı da kaybeden devlet olmakla kalmamış ikiye de bölünmüştür. Buna karşılık, Osmanlı İmparatorluğu ise yerini genç Türkiye Cumhuriyeti’ne bırakmıştır. Ve böylece O, geçirdiği denemelerin ışığında ve IV büyük bir liderin yönetiminde ulusal egemenlik ilkesine bağlanarak varlığını her geçen gün biraz daha güçlendirerek yürümeye geçmiştir. İşte bu kitapta, özellikle Almanya’nın ve Osmanlı İmparatorluğu’nun 1870 yılından Birinci Dünya Savaşı’na kadar süren yıllar içinde geçirdikleri dönemler açıklanmaya çalışılacaktır. Hiç kuşkusuz Almanya da, Osmanlı İmparatorluğu da yalnız değillerdir. Her ikisinin de dostları ve düşmanları olan devletler vardı. Biz, az da olsa, aynı dönemde işte bu devletleri ilgilendiren olayları da belirtmeye çalıştık. İncelenen yıllar içinde Almanya ihtirası, Osmanlı İmparatorluğu ise yöneticilerinin akıl dışı ters tutumları yüzünden dostlarını düşman etmişlerdir. Ayrıca, Osmanlı İmparatorluğu’nu parçalayıp yok etmek için Batı’nın o çirkin tarihi davranış içine girmesi de bu yıllarda oluşmuştur. Bir bakıma bugünkü Türk devletinin nereden kalkıp nereye vardığını göstermek açısından, bu yılların büyük önemi olduğu kanısındayız. Kitabın kolay okunur olmasını amaç edindik. Ümit ederiz ki, öyle de olmuştur. Nişantaşı, 27 Ağustos 1983 İstanbul İlhan F. AKIN İÇİNDEKİLER ALMAN BİRLİĞİ’NİN DOĞUŞU Bismarck’ın Politikası.................................................................................................1 Schleswing ve Holstein Sorununun Çözümü.........................................................3 Prusya - Avusturya Savaşı.........................................................................................5 Bismarck ve Napoleon III..........................................................................................8 Fransa İle Savaş.........................................................................................................12 Paris Komünü ve III üncü Cumhuriyetin Kuruluşu............................................20 III üncü Cumhuriyetin Doğuşu..............................................................................24 ÜÇ İMPARATORUN ANLAŞMASI Avrupa Yeniden Karışıyor.......................................................................................33 Osmanlı-Rus Savaşı ve Ayastafanos Antlaşması.................................................37 Berlin Kongresi..........................................................................................................40 Berlin Antlaşmasının Sonuçları..............................................................................44 İNGİLTERE-AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ-JAPONYA İçine Kapanmış İngiltere..........................................................................................49 Bir Devin Doğuşu......................................................................................................53 Uzakdoğunun Yeni Gücü: Japonya........................................................................64 YENİ BİRLEŞMELER Üçlü Anlaşma............................................................................................................73 Karşı gücün oluşması...............................................................................................76 İngiltere’nin Japon’ya İle Anlaşması......................................................................80 Fransa İle Anlaşma...................................................................................................83 VI 1871 YILINDAN II NCİ MEŞRUTİYETE KADAR OSMANLI İMPARATORLUĞU Osmanlı-Rus İlişkileri...............................................................................................90 Hersek Ayaklanması................................................................................................95 Bulgar Ayaklanması.................................................................................................99 Abdülaziz’in Tahttan İndirilmesi.........................................................................103 Hal Olayının Gerçekleşmesi..................................................................................109 Murat V’in Kısa Süren Padişahlığı.......................................................................111 I nci Meşrutiyet Dönemi........................................................................................115 YİRMİNCİ YÜZYILIN BAŞINDA AVRUPA Kayzer’in Almanya’sı.............................................................................................135 Almanya’nın Fransa İle İlişkileri (Fas Anlaşmazlığı)........................................142 Almanya’nın Rusya’ya Yaklaşma İsteği..............................................................147 Elcezire Konferansı.................................................................................................152 İKİNCİ MEŞRUTİYETE DOĞRU Abdülhamit II’nin Tek Başına Yönetimi..............................................................155 Dış Sorunlar.............................................................................................................157 Bulgaristan ve Doğu Rumeli Sorunu...................................................................161 Osmanlı-Yunan Savaşı............................................................................................165 Osmanlı İmparatorluğu’nda İç Olaylar...............................................................169 Jön Türkler - İttihat ve Terakki..............................................................................170 31 Mart Olayı. Abdülhamit II nin Tahttan İndirilmesi......................................183 I NCİ DÜNYA SAVAŞINA DOĞRU BİRLEŞMELER ve ÇATIŞMALAR İngiliz-Rus Anlaşması............................................................................................189 Rus-Japon Yakınlaşması.........................................................................................193 Rusya-İtalya İşbirliği..............................................................................................194 İtalya Avusturya’ya da Yöneliyor.........................................................................195 Ekonomik Çatışma..................................................................................................196 Alsace-Lorraine Sorunu.........................................................................................204 VII TRABLUSGARP ve BALKAN SAVAŞI Trablusgarp Savaşı..................................................................................................207 Balkan Savaşı...........................................................................................................213 İkinci Balkan Savaşı................................................................................................223 BÜYÜK GÜÇLERİN DOĞU ÜLKELERİ ÜZERİNDEKİ YARAR ÇATIŞMALARI Avusturya ve İtalyanın Arnavutluk Üzerindeki İddiaları................................225 Demiryolu Pazarlıkları...........................................................................................228 Almanya ile Rusya Arasındaki Anlaşmazlık......................................................231 Osmanlı İmparatorluğu Üzerindeki Çatışmalar................................................232 Savaşın Başlaması...................................................................................................236
