Olağandışı koşullarda muayene ve kayıt tutmanın adli psikiyatrik yönleri Mustafa Sercan Okan Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri AD. Psikososyal destek çalışmalarında kayıt 1. Yardım çalışmalarının planlanma ve uygulanma süreciyle ilgili kayıtlar 2. Psikososyal destek verenlerle ilgili psikiyatrik kayıtlar 3. Psiko sosyal destek verilenlerle ilgili psikiyatrik kayıtlar. Zarar vermeden kaçınma 1. İlk düzey koruma desen evresindedir. Müdahale türü kriz bölgesinin toplumsal ve kültürel çözümlemesi ile belirlenir. Toplumun kadın, erkek, çocuk, aile ve topluluk kavramları hakkında bilgi toplanır ve bu kavramlara saygı gösterilir. 2. İkinci düzey koruma, programlama ve kaydetmede sağlanır. Etkinliğin olası olumlu ve olumsuz yanlarını kaydetmek önemlidir. Önceden fark edilmeyen durumlarla ilişkili herhangi bir zararın hemen önlenmesi sağlanmalıdır. Ayrıca kayıt cihazlarının kullanılması olanların değerlendirilmesine olanak sağlar. «Zarar vermeme» ilkesine saygı gösterildiğinden emin olunur. Gerektiğinde proje katılımcılarının eleştirilmesi ve çözümleme olanağı de elde edilir. Zarar vermeden kaçınma 3. Çocuk ya da erişkinlerin taciz ve istismardan korunması için iç insan kaynaklarının kullanılması önemlidir. Bunun için bütün hizmet verenlerin ve yararlanıcıların eğitilmesi önemlidir. 4. Projenin katılımcıları arasında ve dış katılımcılar arasındaki eşgüdüm Düzey Afet durumlarında psikososyal destek hizmetleri Etkinlikler Özgül amaçlar Evre 1 Evre 2 Evre 3 Özgül hizmetler Birey ve — Destek gereken tüm zedelenebilir kişileri belirle aile — Yeti yitimiyle yaşayan kişilerin çevre bileşenlerini anla görüşmele — Temel sorunları tanımla ri — Gereken yerde bir destek sistemi öner — Hizmet verenlerin akranları önünde açmakta güçlük çekebilecekleri mesleki sorunlar üzerinde çalış (konumlar, değerler, temsiliyetler, güç dengeleri, karşıt aktarım, güçsüzlük, saldırganlık, kaygı durumları). Klinik süpervizyo — Takım üyelerinin çalışma tarzlarını daha iyi n tanımlamak için, onlara tutumlarını, sözcüklerini, algılarını, duygularını, eylemlerini ve uygulamalarını Kaydetme ve değerlendirme Müdahale sırasında destek önceliği için bir sistem kurmak önemlidir. Acil olgular şunlardır: İlaçlarını alamayan psikozlu kişiler (mani dahil) Epileptik kişiler Ciddi duygudurum bozukluğu (depresyon) Bir olaya tepki olarak ruh sağlığı bozukluğu geliştiren kişiler Yüksek özkıyım riski olduğu düşünülen kişiler Kendilerine dönük şiddet ya da saldırganlığı olan kişiler (intihar ve benzeri) Şiddet ya da istismar eğilimi olan ve başkalarına zarar verme riski yüksek kişiler Zeka geriliği olanlar Alkol ve madde kullanımı olanlar Tıbben açıklanamayan bedensel yakınmalar Başka ruhsal yakınmalar Kaydetme ve değerlendirme Bu kişilerin koşullarındaki iyileşme ya da bozulma yalnız ya da destekleri olup olmadığına, özgür hareket edebilirliklerine, hizmet alıp almadıklarına bağlıdır. İlk değerlendirmenin ve gerekli görülen müdahalelerin ayrıntılı yazılı bir kaydı müdahale boyunca saklanmalıdır. Böylece destek süreçleri boyunca özellikle çalışanların düzenli ya da düzensiz değiştiği koşullarda en iyi izleme koşulları sağlanır. Bütün bu bilgi yüksek ölçüde sırdır ve yalnızca yararlanıcılarla doğrudan çalışan takım üyeleri arasında ya da yararlanıcılarla paylaşılabilir. Bu veriler kilitli ortamlarda saklanmalıdır. Kaydetme ve değerlendirme Acilde psikososyal programların etkililiğini ölçmek ve kaydetmek birçok nedenle zordur: Geleneksel kayıt ve değerlendirme ölçütleri, değişen, öngörülemeyen ve kararsız bağlamlar içinde uygulanabilir ve geçerli değildir. Batı psikiyatrisinin savunduğu epidemiyolojik modeller insani yardım eylemlerinin etkililiğini kanıtlamakta yetersizdir. Travmanın algılanışındaki, ıstırabın dışavurumundaki, başaçıkma mekanizmalarındaki kültürel farklar, verilerin bir bağlamdan öbürüne genelleştirilmesini güçleştirir. İyileşme gücünü değerlendirici kültüre özgü modeller ve araçlar çok zaman ve kaynak gerektirir. Olağandışı koşullarda kayıt tutmanın adli psikiyatrik yönü Kayıtlar önemlidir 1. Kişi suç olan bir eylemde bulunduğunda 2. Kişinin bir suçun mağduru olduğu durumlarda 3. Kişinin tazminat almasında Kişi suçun sanığı olduğunda Kayıtlar ceza sorumluluğunun belirlenmesinde önemli olacaktır. Olağan tıbbi kayıtlar zarar görmüş ya da erişilemez olabilir ve kayıt eksikliğinden kişi hakkını alamaz, haklılığını kanıtlayamaz ya da haksız kazanım sağlayabilir. Kişi suçun mağduru olduğunda Suç eylemi öncesinde kayıtları önemlidir. Suç eylemi öncesi ve sonrası durumunun karşılaştırılması için de kayıtlara başvurulması gerekecektir. Kişinin tazminat almasında Olağanüstü durumdan ruhsal yönden zarar gördüğünün kanıtlanması gerekir Kayıtlar nasıl tutulur? Muayene ayrıntılı yapılmalı Koşullar elverdiği ölçüde ayrıntılı muayene bulgusu ve öykü kaydedilmeli Kısa kayıt tutulmuşsa bozulmamış zihinsel yetiler anılarak bozukluk olmadığı belirtilmeli Bozulmuş zihinsel yetiler de bozukluğun içeriği kısaca belirtilerek kayıt edilmeli Tanı ya da olası tanı(lar) mutlaka yazılmalı İnsan eliyle oluşmuş travmalarda İstanbul Protokolüne göre muayene edilip kaydedilmesi önemli. Kayıtlar nasıl saklanır Sürekli bir kurum adına hizmet verilmişse kurumun arşivinde Gönüllü ve geçici bir kurum adına hizmet verilmişse, yerel bir kurumun (tercihen hastanenin) arşivinde