ekonomi

EKONOMİ
Sosyal Bilimler Lisesi
haftalık 2, yıllık toplam 74 ders saati
GİRİŞ
XX. yüzyılın son yirmi yılında Doğu Avrupa ile Güneydoğu Avrupa
ülkelerindeki genel toplumsal, ekonomik gelişmeler eğitim sistemine de
yayılan köklü ve çok yönlü toplumsal ekonomik reformların uygulanmasını gerektirmiştir. Dolayısıyla sosyal bilimler liselerinin plan-programına Ekonomi dersinin konması, sosyal derslerin yelpazesini tamamlamakla birlikte gençlerin çok yönlü yetenekleşmeleriyle ilgili hazırlıklara
ait gereksinimlerle meydana gelen değişmeleri de yansıtmaktadır.
Uygulanmakta olan reformlar, birey ve bireyler arasında olduğu gibi,
toplum arasında da varolan ilişkileri değiştirmiş bulunmaktadır. Dolayısıyla yeni ilişkilerin anlamı ve onların içeriği ekonominin sunmakta
olduğu hacim ve kalite bilgilerinin temeli üzere daha başarılı bir şekilde
kuruluyor. Öğrenci edindiği bilgilerle en iyi seçimlerle alınacak kararlar
sürecinde, kendisinin birey yada toplumsal yapının üyesi olarak, seçmen
olarak, üretim etmenlerin alıcısı veya satıcısı ya da üretici veya tüketici,
belirli pazarlarda ürünlerin alıcısı veya satıcısı olarak durumunu daha iyi
tanımlamış olacaktır.
Ekonomik yaşam, bireysel ve toplumsal yaşamın en önemli parçası
olduğu için, pazar süreçlerini, pazar metotlarını bilmek ve uluslararası
ekonominin devamlı arabuluculuğu çerçevesinde, ekonomik temsilcilerin
arabuluculukları sayesinde kaynakların en uygun bir şekilde dağılımını
bilmek, öğrenciye ekonomiyi ve onun gelişmesini anlamasını olanaklaştıran bilgiyi oluşturmaktadır.
Kuşkusuz ki Ekonomi dersinden edinilen bilgiler her öğrenimin en
önemli bölümünü oluşturarak, demokratik bir toplumun ve pazar
ekonomisinin bir üyesi olarak öğrencinin genel bireysel gelişme ve
bütünleşmesini olanaklaştırır.
399
Bu plan ve program, öğrenciye etkin ve etkileşimli ders öğrenme ve
şahsi görüşlerinin geliştirilmesiyle, onun bireysel bilgisinin artırılmasını
olanaklaştırarak öğrenciye karşılıklı bir şekilde, grupta ve sınıfta diğer
öğrencilerin görüşlerini etkilemiş olabilir.
UZAK HEDEFLER
Sosyal Bilimler Lisesi 11. sınıf Ekonomi dersinin hedefleri:
1. Ekonomiyi, ilkelerini ve işlevini öğrenip anlaması yönünde
öğrencinin yeteneğini geliştirebilme
2. Toplumun sonsuz gereksinimlerinin karşılanmasında ekonominin
yeterli olmayan kaynak arama bilgilerini anlayabilme
GENEL HEDEFLER
Sosyal Bilimler Lisesi 11. sınıf Ekonomi dersi program içeriği genel
hedefleri:
1. Tutum ve değerler açısından:
- Toplumsal yaşamın ekonomik yönünü tanıyabilme
- Kazanılan bilgileri toplumun bir bireyi olarak kimliğini
oluşturma, geliştirme ve tamamlamasında kullanabilme.
2. Bilgi açısından:
- ekonominin kavramlarını, ilkelerini, metotlarını ve dallarını
kavrayabilme
- pazar ekonomisinin
kavrayabilme
kanunlarını
ve
onların
işlevliğini
- Pazar, değişik biçimlerini ve etkin sahiplerin aldıkları gelir
çeşitlerini kavrayabilme
- Makroekonomik toplamlar ve diğer toplamların etkileşiminden
belirlenen ekonomik dengeyi kavrayabilme
- çağdaş ekonominin temel sorunlarını kavrayabilme
- ülke ekonomisinin dünyanın diğer ülke ekonomileriyle işbirliği
ihtiyacını ve önemini kavrayabilme
400
3. Anlama açısından
- Ekonomik belirtilerin açıklanmasına dair terimleri anlayabilme,
- Ekonomi kavram ve yasalarını anlayabilme,
- Pazarın değişik yapılarını anlayabilme,
- İşletmelerin durumunu ve onların pazar yapısı içerisinde
davranışını anlayabilme,
- Ekonomik dönemlerin önemini ve bu dönemler süresince
ekonomiyi izleyen sorunları anlayabilme,
- Makroekonomik sorunların çözümünde hükümet tarafınca
uygulanan politikayı anlayabilme
- Ekonominin işlemesinde para ve bankaların rolünü ve önemini
anlayabilme.
4. Uygulama açısından:
- Reel yaşamda edinilen bilgilerle ve bireysel rasyonel
davranışlarla, bireysel işletme kararların alınması sürecinde en
iyi alternatifleri seçebilme,
- Pazar ekonomisi şartlarında seçimi optimal düzeye getirebilme
- Bireysel işletmelerin kurup ve yönetebilme
5. Analiz açısından
- pazar mekanizmasının fonksiyonunu, dengesini ve dengesizliğini çözümleyebilme
- Pazarın değişik yapılarına katılanların durumunu çözümleyebilme
- Ekonomik dönemleri ve onların enflasyon, işsizlik veya iş
bulma bağlamındaki artışları çözümleyebilme
401
PROGRAM İÇERİĞİNİN PLANLANMASI
Kategoriler
Ekonomiye
Giriş
Alt kategoriler
Ekonomi ve Ekonomik Sistem
Ders
sayısı
%
oranı
7
9.5
24
32.4
19
25.7
Pazar, Pazar Elemanları ve İşlevi
Tüketici Davranışları
İşletme
Mikro Ekonomi
Üretim Piyasası
Üretim Piyasası Faktörleri
Küresel Büyüklükler ve Makroekonomik
Denge
Çağdaş Makro Ekonomik Sorunlar
Makro Ekonomi
Para ve Bankacılık Sistemi
Mali ve Para Politikası
Uluslararası Ekonomi
74 saatlik ders kredisinin 50 saati (% 67.6) ders geçme, 20 saati (%
27) tekrarlama ve değerlendirme ve 4 saati (% 5.4) de mikro ekonomi
kategorisinin tamamlanmasından sonra işletme ziyareti etkinliklerine ve
mali politika kategorisinin tamamlanmasından sonra da belediye meclisi
ziyaretine ayrılmalıdır.
402
PROGRAM İÇERİĞİ
KATEGOALT
PROGRAM İÇERİĞİ
RİLER
KATEGORİLER
Ekonomiye Ekonomi ve
1. Ekonomi, Anlamı, Hedefi,
giriş
Ekonomik Sistem Dalları ve Ekonomik Analiz,
2. Değişik Ekonomik Sistemler
Mikro
Ekonomi
KAZANIMLAR
Ekonomiyi ve onun temel
kavramlarını anlar
- Ekonomi dallarını ve onun
kullandığı metotları kavrar;
- Çağdaş ekonominin örgütlendiği,
koordine edildiği ve çalıştığı değişik
ekonomik sistemleri bilir.
DERSLER ARASI
İLİŞKİ
Coğrafya, (insan
kaynakları ve doğal
kaynaklar) ve
Sosyoloji (toplumsal
sistem)
Piyasa, Piyasa
Elemanları ve
Fonksiyonu
1. Pazar (Piyasa) Kavramının
Anlamı ve Çeşitleri,
2. Talepler ve Talep Kanunları,
3. Arz ve Arz Kanunları,
4. Talep ve Arz Esnekliği,
5. Pazar Dengesi ve Dengesizliği.
- Pazar sözcüğünün anlamını bilir
-sürümün değişik kriterleri üzere
pazar yapılarını belirler;
- Arz ve talep kanunlarını tanır ve
pazarın bu kanunlara dayanarak
çalıştığını kavrar;
- Arz ve talebe etkisi olan etmenleri
belirler;
- Arz ve taleplerin fiyatlarla olan
ilişkilerini analiz eder ve onların
karşılıklı etkisini kavrar;
- Pazar dengesini ve dengesizliğini
bilir ve Pazar dengesizliği
durumlarında denge sağlamanın
çıkarlarını kavrar.
Tüketici
Davranışları
1. Gelir ve Öneriler,
2. Tüketici Dengesi ve Fiyat
- Satın alma motivasyonunu ve satın Matematik, bitçe
alma esnasınca tüketicinin
çizgisini belirleyen
Matematik.
403
404
Değişiklikleri,
3. Tüketim Fazlası,
4. Bireysel Talepler ve Pazar
Talepleri.
davranışlarını belirler;
- Tüketicinin en iyi durumunu
açıklar;
- Fiyatların ve gelirlerin değişmesi
durumlarında tüketici durumunun
değişmesini açıklar;
- Fiyatların düşmesiyle tüketicinin
durumunun iyileşmesini kavrar;
-Bireysel talepler ve pazar talepleri
kavramlarını bilir ve aralarındaki
ilişkileri analiz eder.
etmenler
İşletme
1. İşletme Kavramı, Çeşitleri ve
Hedefleri
2. Üretim,
3. Üretim Bilançoları,
4. Bireysel Arz ve Pazar Arzı.
- İşletme kavramını anlar,
- İşletmenin kuruluş şeklini
organizasyon metotlarını ve
hedeflerini kavrar;
- Üretim ve bilanço kavramlarını
anlar ve onların aralarındaki
özellikleri kavrar;
- Bireysel ve pazar arzı arasındaki
işbirliği açıklar.
Teknoloji, üretim
teknolojileri.
Matematik
hesaplamaları, üretim
gelirler ve üretim
bilanço çeşitleri.
Ürün Piyasası
1. Tam Rekabet Anlamı ve
Koşulları,
2. Tam Rekabet Piyasasında Arz
ve Talepler,
3. Tekelciliğin Anlamı ve Şartları,
4.Tekelcilikte Talepler,
5. Tekelcilikte İşletmelerin
Başarısı,
- Ürün piyasası yapısını belirler;
- Tam rekabet piyasa durumunu
fark eder,
- Böyle bir durumun varolma
olasılığına ait koşulları ve böyle bir
pazar durumunda katılımcıların
durumunu kavrar;
- Tekelci pazar durumunu anlar,
Üretici Piyasası
6. Tekelcilik Rekabetinin Anlamı
ve Koşulları,
7. Tekelcilik Rekabetinde
Talepler,
8. Tekelcilik Rekabetinde İşletme
Başarısı,
9. Noksan Tekel (Oligopol)
Anlamı.
böyle bir durumun varolma
olasılığına ait koşulları ve böyle
pazar durumunda gelirin maksimum
olacağını kavrar;
- Tekelci rekabette pazar durumunu
tartışır,
- Böyle bir durumun varolma
olasılığına ait koşulları ve onun
dengesini kavrar.
- Noksan Tekel (Oligopol)
sözcüğünün anlamını bilir ve onun
varolma şartlarını kavrar.
- Mevcut tüm yapılar arasındaki
farklılıkları açıklar.
1. Tam Rekabet ve Dengeli
Çalışma Piyasası,
2. Tekelcilikte Talep ve Arz
Çalışması,
3. Tekelcilikte Denge,
4. Sermaye, Fonlar ve Kar Payı,
5. Mevcut Değer ve Yatırım
Kararları
- İş piyasasını anlar.
- Tam rekabet iş piyasasını fark eder
- Dengenin varıldığı şartları, bu
piyasada işçilerin kazançlarını
kavrar
- Tekelci pazar çalışmasını tanır
- Dengenin elde edildiği şartları, tam
rekabet gerçekleştirmeyi ve bu
pazarda tekelin kazançlarını kavrar
- Toprağı üretim faktörü olarak
tanır ve mülk sahibinin topraktan
elde ettiği kazançları kavrar
- Sermaye ve Pazar sermayesi
kavramını tanır ve mülk sahiplerine
mülk sermayelerini kullanıma
Matematik,
sermayenin geriye
verilmesi normu ve
çıkar derecesi.
405
verdikleri durumda elde ettikleri
kazançları kavrar
- Mevcut sermaye değeri kavramını
açıklar ve beklenen değere göre
kararlar arası ilişkiyi kavrar
Makro
Ekonomi
406
Küresel Oluşumlar 1. Küresel Makroekonomik
ve
Oluşumlar
Makroekonomik
2. Talep ve Arz Teşviki.
Dengeler
- Küresel makroekonomik
oluşumları anlatan sözcüklerin
anlamını bilir, ulusal ekonomilerin
durumlarının açıklanmasında
onların önemini ve rolünü kavrar
- Talep ve arz teşvikleri arasındaki
farkı görebilir ve onların kesişme
noktalarındaki durumlarından
doğan etmenleri anlar.
İstatistik, Değişik
ekonomik analizler
için ölçütler.
Çağdaş
makroekonomik
sorunlar
1. İşletme safhaları ve artış,
2. Enflasyon,
3. İşsizlik.
- Çağdaş makroekonomik sorunların İstatistik, enflasyon
esas kavramlarını bilir ve onların
ve işsizlik derecesi.
ekonomideki yerlerini kavrar
- Ekonomik safha ve artış kavramını
anlar
- Enflasyon sözcüğünün anlamını ve
bu ekonomik sorunu etkileyen
etmenleri bilir
- İşsizlik kavramını ve bu toplumsal
sorunu etkileyen ve çözümleyen
etmenleri bilir
Para ve Bankalar
1. Paranın Tanımlanması,
2. Paranın Fonksiyonları,
- Para kavramını ve onun
ekonomideki fonksiyonunu anlar
3. Para talebi,
4. Para arzı.
- Ülke ekonomisi için para talebi ve
arzın uyumlaştırılması öneminin
açıklar
- Banka kavramını bilir ve banka
çeşitleri ile onların ekonomik
önemini kavrar
Mali ve Para
Politikası
1. Mali Politika
2. Para Politikası.
- Bütçe sözcüğünün anlamını ve bir
ülkenin en önemli unsuru olarak
onun önemini anlar
-Bütçe gelirinin sağlanması için temel olan hükümetler tarafınca başvurulan kaynakları ve politikaları;
devletin teşkilatlanması, fonksiyonu
ve gelişmesindeki rolü anlar
- Para arzını yapan ve ülkenin
gereksinimleri için onu uyumlu bir
şekilde gerçekleştiren kurumu bilir
- Bu olgu para politikaları tarafınca
yapılmalıdır.
Uluslararası
Ekonomi
1. Uluslararası Pazar,
2. Uluslararası Finansmanlar
- Uluslararası pazara katılımla
uluslararası işbirliği için ülkenin
gereksinimlerini ve nedenlerini anlar
ve fark eder
-Bu işbirliği mallar ticaretiyle,
hizmetlerle yada sermaye pazarıyla
yapılır.Tüm bunlar maliye
işlemleriyle gerçekleşir..
407
DERS ARAÇ VE GEREÇLERİ
Hedeflerle uyumlu olan kazanımları elde edebilmek için, bu plan ve
program temelince gerçekleşen derslerde öğretmen ve öğrenciler değişik
kaynakları kullanmalıdırlar.
Bu dersin planlanması ya da kullanım için malzemelerin hazırlanması için kaynağın varolmasına rağmen, ders programına uygun bir ders
kitabını yazılacağın umuyoruz.
Kaynakça:
Kullanılabilecek malzemeler şunlardır:
1.Günlük gazete, haftalık meslek ve bilimsel dergiler
2.Ders programıyla uyumlu film veya video kayıtları
ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİLKERİ
Derste kullanılacak yöntemler genelde dersin yapısıyla ve dersin
maddi temeliyle koşullandırılır. Söz, liselerde ilk kez öğrenilecek bir
derse ait olduğuna göre, bu toplumsal derslerden elde edilen bilgiler
ufuğunu tamamlamış olacaktır. Bu ders liseler plan ve programında özel
bir duruma sahip olacaktır. Ancak hedef ve amaçlara ulaşabilmekte,
öğretmenin metod ve tekniklerin seçiminde olduğu gibi, ders sürecinin
örgütlenmesinde de sahip olduğu özgürlüğü gözönünde bulundurmalıyız.
Metodların, ders tekniklerinin ve ders süresince örgütlenme şekillerin
uygulanması, belirli didaktik malzemelerin kullanılmasıyla yapılmalıdır.
Bunlar uygulanmazsa kazanımların da elde edilmesi mümkün değildir.
DEĞERLENDİRME
Hedef, genel amaç ve kazanımlardan başlanarak ve daha önce
yapılan açıklamalara dayanarak içinde çok sayıda etkinlikleri barındırdığı
için kazanımların değerlendirilmesi en önemli ve en duyarlı etkinliklerden birini oluşturmaktadır: hedef ve kazanımlara uyumlu olarak izleme, sistematik değerlendirme, kazanım derecesi verilerin analizi ve
değerlendirilmesi vb.
Öğrencilerin değerlendirilmesi, sistematik (konu sonunda), periyodik
(ünite sonunda), dönemlik veya yıllık, yazılı test ve sözlü test (bir bölüm)
vb. tekniklerle gerçekleşebilir.
Testlerin puanlama şekli öğretmen tarafından belirlenir.
Öğrencinin elde ettiği bilgilerin bilinmesi veya değerlendirilmesi,
sınıf kaydı anılmadan,öğretmenin bizzat uyguladığı şahsi bilgileriyle de
tamamlanabilir.
408