STRES VE STRES YÖNETIMI Latince kökenli bir sözcük olan stres (esrica), 17. yüzyılda felaket, bela, musibet, dert, keder, elem gibi anlamlarda kullanılmıştır. Daha sonra 18. ve 19.yüzyıllarda anlamı değişerek nesnelere, kişilere, organlara, kişilere ve ruhsal yapıya uygulanan baskı, güç ve zorlamayı ifade etmek üzere kullanılmaya başlanmıştır. Kısacası stres, günlük hayatta karşılaştığımız, bizi baskı altına alan ve sıkıntıya sokan durumlardır. “STRESLIYIM” Bu kelimeyle, karşı tarafa verdiğimiz mesaj, psikolojik ve bedensel olarak limitlerimizin üzerine çıkan bir gerilim yaşadığımızdır. Stres belirli bir oranda ise yararlı olabilir. Bu durum “Olumlu stres” olarak adlandırılır. Olumlu stres, yeni bir döneme geçişe uyum sağlarken yaşanan sıkıntılar olarak tanımlanabilir. İnsanlar kendilerini yeni bir yaşama hazırlarken stres yaşayabilir; ancak bu, beklenen bir durumdur. -Yeni bir çocuğun dünyaya gelmesi - Evlenmek - İş yerinde terfi almak - Şehir değişikliği yapmak Kronikleşmiş stres ise, başta kalp hastalıkları olmak üzere yorgunluk, mide, bağırsak hastalıkları gibi bedensel hastalıklara ya da, depresyon, panik bozukluk gibi psikolojik bozukluklara yol açabilmektedir STRESLE BAŞ ETMENIZI GÜÇLEŞTIREN BAZI FAKTÖRLER Olumsuz düşünce içerikleri Stresli bir durumla karşılaştığımızda o durumu kendi bakış açımız ve düşüncelerimiz doğrultusunda yorumlarız. Yaptığımız bu yorum ise duygularımızı direkt biçimde etkiler. Eğer çoğu zaman olayların, durumların olumsuz taraflarına daha çok odaklanan biriyseniz, stresli bir durumun üzerinizdeki etkileri daha da fazla olacaktır. Duyguların bastırılması “içe atmak” Stresi nasıl yaşadığınızı anlamaya çalışın. Herkes stresi benzer biçimde yaşamayacağı için size stres yaşatan durumları ve olayları tespit etmekle işe başlayın. Stresliyken nasıl düşündüğünüzü, hissettiğinizi ve davrandığınızı belirleyin. -Stresinizin öncü belirtilerini öğrenin. Strese karşı herkes farklı tepki verir. Örneğin, sizin stres sinyaliniz konsantrasyonda zorlanma, öfkeli hissetme ya da yorgunluk olabilir. Kontrol altına alın!!!! Stresle nasıl başettiğinizi tespit edin. Stresle sigara ve alkol kullanımı gibi sağlıksız davranışlar yoluyla mı baş ediyorsunuz? Eğer öyleyse rutin olarak mı bu şekilde davranıyorsunuz, yoksa bu davranışınız bazı durumlara ya da olaylara özgü mü? -Stresinizi yönetmenin sağlıklı yollarını keşfedin. Örneğin, rahatlama egzersizleri yapmayı, spor yapmayı , aile ve arkadaş desteği almayı düşünün. -Gün içinde rahatlamak için molalar verin ve diyaframınızı çalıştırarak derin nefesler alıp verin. Kendinize iyi bakın. Sağlıklı ve dengeli beslenmeye, yeterli uyumaya yapmaktan keyif aldığınız bir sporu yapmaya çalışın. Ne kadar yoğun olursanız olun, tatil planlarınızı ertelemeyin ya da iptal etmeyin. Yaşadığınız her anın değerli olduğunu bilin ve keyfini çıkarın. Güzel bir manzaraya bakıp çevrenizdeki her canlının, bitkinin farkına varmak bile stresinizi üzerinizden alabilir. Beklentilerinizi değiştirin. Kendinize büyük ve zorlayıcı hedefler yerine küçük ama ulaşılabilir hedefler belirleyin Kendi sınırlarınızın farkında olun ve limitlerinizi aşacağını düşündüğünüz teklif ya da taleplere “Hayır” deyin Önceliklerinizi belirleyin. Yapacaklarınızı iyi organize edin. Çalışıyorsanız öğle molanızda dışarıda kısa bir yürüyüş yapın. Ailenizle, dostlarınızla daha sık görüşün, sıkıntılarınızı paylaşın. Yapılan araştırmalar sosyal destek sistemi iyi olan kişilerin strese karşı daha dayanıklı olduklarını belirtmektedir.