Dil ve Konuşma Bozuklukları


DİL VE KONUŞMA BOZUKLUKLARI
Ahmet duysak -2011
DİL VE KONUŞMA BOZUKLUKLARI

Konuşma, kişinin kendisi ve çevresiyle dengeli ilişki kurmasına ve sürdürmesine yarayan;
geleneksel sesli sembollerin yer aldığı ve tüm bedensel tepkiye dayanan bir iletişim sistemidir.

Konuşmada, kişinin kendisini ifade etmesi söz konusudur.

Konuşmaya yeni başlayan bebeklerin, karşılarında kendilerini dinleyen birilerinin olup
olmadığına bakmasızın sürekli olarak sesler çıkarması ya da konuşması bunun en iyi örneğidir.

Bu aşamada çocuk çevresindekilerle iletişim kurmaktan daha çok kendi kendini ifade çabası
içinde olmaktadır.

Dil ve konuşma bozukluğu; işitme kaybı, zihinsel engel, geçirilen hastalıkların beyinde
meydana getireceği hasarlar, serebral palsi ve yarık damak gibi fiziksel problemler, kazalar
vb. tıbben belirlenebilir nedenlerle, bazen çevresel yoksunluk, uygun öğrenme ortamları
bulamama, nedeniyle çoğu zaman da belirlenemeyen nedenlerden dolayı ortaya
çıkabilmektedir.
Serebral palsi nedir?

Doğum öncesi, doğum sırasında yada doğum sonrası herhangi bir nedenle beynin hasar
görmesi sonucu oluşan motor bozukluktur.

Serebral palsi adale sertliğinde bozukluk, anormal, duruş bozukluğu ve bozuk hareket
görünümüyle karşımıza çıkar.

Serebral palsi gelişimsel bir bozukluktur. Motor fonksiyonlarda bozukluğun yanında, duyu
bozuklukları, gözde kayma, titreme gibi bozukluklar zeka geriliği, davranış bozuklukları,
öğrenme güçlükleri, dil-konuşma bozuklukları ve ağız diş problemleri de görülebilir.

Yaygın olarak gözlenen Dil ve Konuşma Bozuklukları şunlardır:
1. Ses Bozuklukları
2. Artikülasyon(eklemleme) Bozukluğu
3. Ritim(kekemelik) bozuklukları
4. Konuşamama – gecikmiş dil vb.
SES BOZUKLUKLARI

Sesin kalitesinin, şiddetinin, yüksekliğinin bozulmasıdır.

Hımhımlık, ince sesle konuşma, gırtlaktan konuşma, çok yüksek perdeden konuşma ve zayıfcansız sesle konuşma vb.
ARTİKÜLASYON BOZUKLUĞU

Artikülasyon bozukluğu, dilde mevcut sesleri tam anlaşılır şekilde artiküle (telaffuz) edememe
durumudur.

Konuşma bozukluklarının %75’ini artikülasyon bozuklukları oluşturmaktadır.

Yoğun konuşma terapisi ile düzeltilebilir.

Ses atlama

Ses ekleme

Sesi bozma

Ses değiştirme gibi farklı şekillerde ortaya çıkabilir.
Konuşma Sesindeki Bozukluklar

Ses atlama: Kişi, bütün sesleri normal artiküle ettiği halde belli bir sesi artiküle edemez.
Daima o sesi atlar. Örnek: “araba” yerine “a-aba” “kar” yerine “ka” der.

Bu durumun genelinin “s, ş, c, ç, z” seslerinde yoğunlaşması işitme ile ilgili bir sorun
olabileceği yönünde güçlü bir dayanaktır.

Ses değiştirme: Bir sesin yerine başka bir ses artiküle etme, “m” yerine “b” “r” yerine “l”
demek gibi…

Konuşmalarda ses ekleme: Bazı kimseler konuşmalarına ıslık ve başka sesler eklerler.

Bu ek seslerin nedenleri, alışkanlık ya da konuşma organlarındaki yarık dudak, diş eksikliği
ve dişlerin dizilişinin kusurlu olması gibi bozukluklardır.
RİTİM BOZUKLUKLARI

Her çocuğun dil gelişim dönemlerinde geçici ritim bozukluğu meydana gelir.

Özellikle yeni konuşan çocukların kelime ve heceleri sık sık tekrarladıkları görülür.

Bu durum ergenlik çağındaki gençlerde ve yetişkinlerde de zaman zaman kendisini gösterir.

Gerek çocuklarda, gerekse yetişkinlerde görülen bu ritim bozukluklarının üç temel belirtisi
vardır.

Konuşurken sesleri aşırı derecede tekrarlama: Birey bir kelimeyi kullanırken kelimenin bazı
hecelerini arka arkaya tekrarlayarak artiküle eder.

Kelimeleri olağandışı bir şekilde tekrarlama: Bu tip ritim bozukluğu olan kişiler seslerin
tekrarından farklı olarak kelimeleri de tekrarlarlar.

Kelime tekrarı olan vakalarda aynı zamanda ses tekrarı da görülebilir.

Tıkanıp kalma: Bu tür vakalarda birey, konuşurken tıkanır kalır, cümleyi hatta kelimeyi
bölerek bariz ve yersiz duraklamalar yapar.
GECİKMİŞ KONUŞMA

Gecikmiş konuşma ile ilgili yapılan tanımların hepsinin ortak özelliği; normal gelişim eğrisine
göre konuşmada meydana gelen sapma, yani gecikme durumudur.

Dil ve konuşma bozuklukları içerisinde belki de en çok yanılgıya düşülen konu budur.

Basit heceli ilk anlamlı basit kelimeler (ayıcık, aldım, uyudu) vb. ardışık bir dizi gelişim
aşamasını yaşıtlarının gerisinden takip eden bir çocuğun dil gelişim alanında güçlüklerinin
olduğundan bahsetmek mümkünken, konuşmasının gecikmiş olduğunu söylemek o kadar
kolay değildir.

Konuşmanın gecikmişliğinden söz etmek için çocuğun buraya kadar anlatıla gelen dil ve
konuşma problemlerinin hiçbirinden olumsuz yönde etkilenmemiş olmasına rağmen; dil ve
konuşma becerileri alanında yaşıtlarının gerisinde olması gerekmektedir.
Dinlediğiniz için teşekkürler