Lenfödem tedavisinde seçenekler: Hastaya nasıl faydalı olabiliriz
advertisement
Lenfatik Sistem Hastalıkları Doç.Dr. Soner Sanioğlu Ödem= kapiller filtrasyon ve lenfatik drenaj arasında imbalans KKY, DVT, venöz hastalık ↓ Venöz basınç artışı ↓ Kapiller absorsiyonda azalma ↓ Lenfatiklerde yüksek outputa bağlı yetmezlik ↓ Venöz ödem Arteriolar dilatasyon ↓ Kapiller basınç artışı ↓ Kapiller filtrasyonda artma ↓ Lenfatiklerde yüksek outputa bağlı yetmezlik ↓ Arteryal ödem Primer lenfödem Segonder lenfödem • Bölgesel lenfatik drenajın bozulması • Kozmetik, normal ayakkabı v.b. giyememe, yürümenin bozulması, tekrarlayan selülit atakları, DVT’ye eğilimin artması, iş-okul kaybı, hospitalizasyon ihtiyacı, lenfanjiyosarkom SİSTEMİK LOKAL Lenfödem KKY Lipadema Renal yetmezlik DVT Protein kaybettiren nefropati Kronik venöz yetmezlik Hipoalbuminemi Sellülit Hipotroidi Baker Kisti Hepatik siroz Artrit (çocuklarda) İlaçlar (steroidler, NSAID, amlodipin) İdiopatik • Çoğunlukla alt extremitelerde ve unilateral • Ödem – Bilek çevresi ve ayak dorsumunda – başlangıçta gode bırakır • Ağrı yok yada hafif • Stemmer’s sign • Kalın ve turgoru artmış deri (hiperkeratoz) • Papillomatöz lezyonlar • Cilt çatlaklarından lenforaji • Yüksek selülit ve lenfajit riski • Ödem ve cilt değişikliklerinde ilerleme • Venöz ödem – Dilate varköz venler – lipodermosklerozis – DVT öyküsü • Lipoödem – Anormal yağ depolanması – Gode bırakmayan ödem – Normal cilt – Ayak dorsumunu tutmaz • Özellikle erken dönemde ayırıcı tanı zor • Lenf sintigrafisi – İşaretli izotopların inguinal lenf nodlarına ulaşımında gecikme – Alternatif yollardan ulaşma • Venöz ultrason • CT yada MRI karakteristik subcutanöz balpeteği paterni • Cilt bakımı • Kompresyon tedavisi • Fizik tedavi • İlaç tedavisi • Cerrahi tedavi CİLT BAKIMI • Nemlendiriciler • Atlet ayağı, fungal infeksiyonların tedavisi • Sellülit tedavisi – – – – Amoksisilin ile 2 hafta Eau de goulard NSAID elevasyon • Travmanın önlenmesi KOMPRESYON TEDAVİSİ • Çok katmanlı bandajlar – Yoğun fazda 2 hafta boyunca her gün • Kompresyon çorapları – 30-50 mmHg – Distal ödemler için diz altı yeterli – Semptomatik iyileşme • Ardışık segmental pnömatik lenfopress FİZİK TEDAVİ • Manuel lenfatik drenaj – Yoğun fazda, 2 hafta boyunca hergün – Lenf akımı stimüle edilir – profesyonellerce uygulanır. • Basit lenf drenajı – Hasta veya bakıcısı tarafından uygulanabilir. – İdame tedavinin parçasıdır. İLAÇ TEDAVİSİ • Diüretik – Saf lenfödemde yeri yok. – Ancak komplex etyolojili ödemlerde faydalı olabilir. • Venoaktif ilaçlar – Kapiller akımı artırırlar. – İntertisyel sıvıdaki proteinleri parçalayarak etkili olduğu da düşünülüyor. – Ancak etkinliği venöz sistem kadar belirgin değil. • Düşük doz devamlı antibiyotik proflaksisi – >2/yıl selülit atağı CERRAHİ TEDAVİ • Konservatif tedavinin başarısız olduğu durumlarda son seçenek • Lenfatik bypass – Tüm hastaların %1-3’ünde mümkün. – Omental pedikül, mezenterik köprü prosedürü • Reduction Operations – The Sistrunk operasyonu – Thomson redüksiyonu ve Homan’s modifikasyonu – Liposuction ÖZET • Yoğun faz: – ~2 hafta – Hergün yenilenen çok katmanlı kompresyon bandajı – Pnömonik bot – Manual lenfatik drenaj • İdame fazı: – 30-50 mmHg kompresyon çorabı – Cilt bakımı – Basit lenfatik drenaj
