DENİZLİ’NİN COĞRAFİ KONUMU COĞRAFİ KONUMU • Denizli, Anadolu Yarımadası'nın güneybatı, Ege Bölgesi'nin doğusunda yer almaktadır. Ege, İç Anadolu ve Akdeniz Bölgeleri arasında bir geçit durumundadır. Denizli İli'nin her uç bölge üzerinde de toprakları vardır. Denizli ili 28o38' - 30o05' doğu meridyenleri (doğu uç noktası; Çivril ilçesi Gümüşsu - Gökgöl Koyu Dinar sınırında Efekli Tepe, bati uç noktası; Buldan ilçesi Alandız Koyu, Manisa - Sarıgöl sınırında Tezek tepe) 38o29' - 38o52' kuzey paralelleri (Kuzey uç noktası; Çivril Çapak Koyu, Afyon sınırında Avgan Damları mezarlığı, güney uç noktası; Çameli - Muğla sınırında Karabayır Koyu) arasında yer alır. Denizli ili doğuda Burdur, Isparta, Afyon; batıda Aydın, Manisa; güneyde Muğla; kuzeyde Uşak illeri ile komşudur. Yüzölçümü 11.868km2, denizden yükseltisi ise 428m'dir. • HONAZ DAĞI Yükseltisi 2571m'dir.Denizli'nin 17km güneydoğusundadır.Yamaçları dik meyillidir. Kuzey yamaçları ormanlarla kaplı, güney yamaçları daha eğilimlidir. Denizli - Muğla ve Antalya karayolu, dağın güneybatı eteklerinden geçmektedir. Honaz Dağı koruma altına alınarak Milli Park yapılmıştır. Yaz ve kış aylarında dağın tepelerinde kar bulunur ve Denizli ilinin su deposunu oluşturur. HONAZ DAĞI • KARCI DAĞI Denizli'nin güneyinde, Babadağ'ın devamı seklinde uzanır. En yüksek yeri Gökbel tepesi 2308m'dir.Karcı Dağı ile Honaz Dağı arasında Akdeniz ve Ege Bölgelerini birbirine bağlayan Kazıklıbeli Geçidi (1250m) bulunur. Ayrıca Karcı Dağı'nın Çamlık üzerinden eski Tavas Yolu olarak bilinen bir geçit bölgesi daha vardır. Dağ üzerinde sürekli kar bulunur. KARCI DAĞI • BOZDAĞ 2421m. yüksekliğindedir. Acıpayam - Gireniz vadisi ile Tavas Barza Ovası arasındadır. Pek fazla geçit vermediğinden bu iki yerleşim sahasının bağlantısı zayıftır. BOZDAĞ • AKDAĞ 2449m. yüksekliğindedir. Denizli ilinin ikinci yüksek dağıdır. Denizli - Afyon siniri boyunca devam eder. AKDAĞ • EŞELER DAĞI 2254m. yüksekliğindedir. Acıpayam Ovası'nın doğusunu kuşatarak Denizli - Burdur siniri boyunca uzanır EŞELER DAĞI • BÜYÜK ÇÖKELEZ DAĞI 1840m. yüksekliğindedir. Sarayköy Ovası'nın doğusunda Çal ilcesine kadar uzanır. Pamukkale'nin kuzeyini kuşatır. BÜYÜK ÇÖKELEZ DAĞI • ELMA DAĞI 1805m. yüksekliğindedir. Gireniz Çayı'nın güneyini kuşatır. Denizli Burdur sinirini çizer ve Söğüt Dağları'nı içine alır. ELMA DAĞI • SAZAK DAĞI 1143m yüksekliğindedir. Çardak, Çal, Çivril ilçeleri ile Afyon ve denizli il sinirini birbirinden ayırır. SAZAK DAĞI • BEŞPARMAK DAĞI 1307m. yüksekliğindedir. Çardak, Çal, Çivril ilçeleri ile Afyon ve Denizli il sinirini birbirinden ayırır. BEŞPARMAK DAĞI • MAYMUN DAĞI 1733m. yüksekliğindedir. Çardak ilçesini kuzeyindedir. MAYMUN DAĞI • BURGAZ (BULKAZ) DAĞI 1990m. yuksekliğindedir. Çivril'in kuzeyinde Uşak'a doğru uzanır. BURGAZ(BULKAZ) DAĞI • BABADAĞ 2308m. yüksekliğindedir. Denizli'nin güneyinde batıya doğru uzanır. Menteşe Dağ sisteminin bir uzantısı olarak sıradağ seklinde AKDAĞ olarak da anılmaktadır. BABADAĞ • SANDIRAS DAĞI 2294m. yüksekliğindedir. Beyağaç ile Muğla - Köyceğiz ilçesi arasında uzanır. Bozdağ ile birlikte Menteşe Sıradağları'nın devamı olarak Gölgeli Dağlar adı ile anılmaktadır. SANDIRAS DAĞI • KIZILHİSAR DAĞI 2241m. yükseklikte, Serinhisar ilçesi ile Tavas arasındadır. KIZILHİSAR DAĞI • ÇÜRÜKSÜ VE DENİZLİ OVASI Çömleksaz Köyü'nden başlayan ova, Pamukkale'nin altından, Büyük Menderes (Sarayköy) Ovası'na karışır. Ovayı Çürüksü sular. Yüzölçümü 150km2, denizden yükseltisi 100 ile 600m arasında değişir. Sulu tarım yapılmaktadır. Pamuk, buğday, mısır yetiştirilir. ÇÜRÜKSÜ VE DENİZLİ OVASI • BÜYÜK MENDERES VE SARAYKÖY OVASI Doğudan Honaz Dağı, Kuzey ve kuzey doğudan Çökelez Dağı, kuzeybatıdan Sazak Dağı, güney ve güney batıdan Babadağ ile çevrilidir. il merkezini doğu, kuzey ve batıdan yarim daire gibi kuşatarak Buldan ilcesine kadar devam eder. Ovayı Büyük Menderes Akarsuyu sulamaktadır. Yüzölçümü 200km2, denizden yükseltisi 70-500m arasında değişir. Sulu tarım yapılmaktadır. Pamuk, buğday, mısır yetiştirilir. BÜYÜK MENDERES VE SARAYKÖY OVASI • YÜKSEK OVALAR TAVAS OVASI Kuzeyde Babadağ, güneyde Alamam Boğazı bağlantısı ile Barca Ovası ve Bozdan, doğuda Kızılhisar Dağları ve Sari ova bağlantısı, batıda Karacasu Ovası ile arasında uzanan yükseltiler ile çevrilidir. Ovanın kuzeydoğu ucunda Tavas, güney bati ucunda Kale ilçeleri yer alır. Yüzölçümü 300km2.dir. Deniz seviyesinden yüksekliği 950m. dir. Ovanın oluşumunda karstik olaylar önem taşır. Doğu kısmında 1000m.den yüksek başka karstik yüksek ova olan, üzerinde yazın kuruyan bir küçük golün de yer aldığı yüzölçümü az, yayla karakterci Kızılca Ovası yer alır. Tavas Ovası'nda birkaç küçük cay ve dere dışında akarsu yoktur. Kısmen yeraltı suyundan faydanılmaktadır. Genel anlamda kıraçtır. Buğday, tutun ve nohut yaygın olarak üretilen tarım ürünlerindendir. YÜKSEK OVA TAVAS OVASI • HARABAT OVASI Acıgöl'ün batısındadır. Kuzeyden maymun Dağı, güneyden Soğut dağları ile çevrilidir. En çok buğday yetiştirilir. HARABAT OVASI • ACIPAYAM OVASI Tavas Ovası'nın doğusunda, Serinhisar ilçesi ve Kızılhisar dağları bitiminde, kuzeyden güneye doğru an, yüzölçümü 443km2, denizden yüksekliği 850m olan karstik oluşumlu ve 1950'li yıllarda bile var olan bataklıklar kurutularak toprak kazanılan, dar bir alanı Dalaman Çayı ile sulanabilen, kıraç özelliği ile dikkati çeken, buğday, tuhtun ve nohut gibi kurakçıl ürünlerin çokça yetiştirildiği bir ovadır. ACIPAYAM OVASI • YUKARI ERİKLİ-AŞAĞI ERİKLİ YAYLASI Honaz ilcesine 10 km uzaklıktadır. Yolu topraktır, konaklama ve altyapı tesisleri yoktur. Etrafı tamamen cam ağaçları ile kaplı geniş düz arazide, Denizli ilinin bütünü ve Honaz ilçesinden Pamukkale'ye kadar olan kısmi tamamen görünür. Kaynak suları vardır. • GÜNDOĞMUŞ YAYLASI Honaz ilcesine uzaklığı 5 km.dir. Yolu topraktır. Konaklama ve alt yapı tesisleri yoktur. Çevresi cam ormanları ile kaplıdır. • TAS DELEN YAYLASI Babadağ ilcesine uzaklığı 5 km.dir. Yolu stabilizedir. Konaklama ve alt yapı hizmeti yoktur. Yayla engebeli arazide olup, cam kestane, ceviz ve benzeri ağaçlarla kaplıdır. Kaynak suları çoktur. Manzarası güzel. güvenli bir yerdir. yer yer turist çadırlarına rastlanır. • TOPUKLU YAYLASI Beyağaç ilcesine 15 km. uzaklıktadır. Yolu stabilizedir. Konaklama ve altyapı tesisleri yoktur. Engebeli bir araziye sahiptir. yaylanın 10 km. kuzeyinde 1903m yükseklikteki Kartal Golü çevresinde 1200 yıllık "Anıt Ormanları" görülmeye değer yerler arasındadır. • AKÇAY VADİSİ Beyağaç ilçesinde Eslere Ovası'nı oluşturan Ak cay, kendi adi ile anılan bir vadi boyunca güneye, sonra batıya daha sonra da kuzeye yönelir. Tavas Ovası üzerinden Yenidere' yi de alan Akçay'ın derin vadisi üzerinde Aydın ili arazisi içinde Kemer Barajı yapılmıştır. AKÇAY VADİSİ • GİRENİZ VADİSİ Gölhisar ve Acıpayam Ovaları'nın yüzeyinde akan Dalaman Çayı, Acıpayam Ovası'nın güneyinde, Kelekçi Kasabası sonrası giderek derinleşen dar bir boğaz seklindeki Gireniz Vadisi boyunca akarak Muğla ili arazisine geçer. Çameli ilçesi dağları doğusunda, Bozdan batısında yerilir. GİRENİZ VADİSİ • ACIGÖL (ÇARDAK GÖLÜ) Tektonik oluşumlu bir göldür. Yüzölçümü 41.34km2.dir. Çardak ilçesi ile Afyon-Dazkırı ilçesi arasındadır. Gölü Söğüt Dağları'ndan inen sular besler. Acıtuz Gölü de denilen gölün rakımı 836m.dir. Burdur Gölü (854m rakımlı) tarafından, Söğüt dağı diplerinden, bazen kıyının 1-2 m üstünden acımsı sular çıkar. Bu suların Burdur Gölü'nden geldiği sanılmaktadır. Acıtuz Gölü'nün suları çekilen yerlerinde ince ve bembeyaz tuz örtüsü kalır, bunu hayvanlar yalayarak ihtiyaçlarını giderirler. Goldeki tuz ile birleşik olarak potasyum, sodyum ve sülfat vardır. Bu maddeler gol kenarında kurulan isletmeler tarafından değerlendirilmektedir. ACIGÖL(ÇARDAK GÖLÜ) • KARAGÖL Yüzölçümü 0.20km, denizden yüksekliği 1250m.dir. Akarsularla beslenen bir krater gölüdür. Cambası Bozkurt ilçesinin üstünde, camlar arasında yer alan 3-4 golden oluşur. suları tatlıdır. KARAGÖL • IŞIKLI GÖLÜ Yüzölçümü 65.87km2, denizden yüksekliği 814m, en derin yeri 8m.dir. Çivril ilçesindedir. Işıklı Suyu, Kufi Çayı gibi sularla beslenir. suların kontrol altına alınması için Işıklı barajı yapılmıştır. suları tatlıdır. İçinde tatlı su balığı yaşar. Sularıyla Büyük Menderes'i besler. IŞIKLI GÖLÜ • NURBANU ÖZŞENEL • 5-B • 1049