Intel® Öğretmen Programı Temel Kurs Ünite Planı Şablonu Öğretmenin Adı, Soyadı Ayla ŞENER – Gülay ÖZTÜRE – Nurdan KAYA - Tuğba COŞKUN – Şakir ONAY Okulunun Adı Okulunun Bulunduğu Mahalle MENDERES Okulun Bulunduğu İl İZMİR Ünit Bilgisi Ünite Başlığı VÜCUDUMUZ BİLMECESİNİ ÇÖZELİM Ünite Özeti Bu ünite ile öğrenciler besinlerin gerekliliği, besinlerin içerikleri ve görevlerini, dengeli ve sağlıklı beslenmeyi, besinlerin sindirimini, dişler ve ağız sağlığını, zararlı maddelerin boşaltımını ve sigara ve alkolün zararlarını bilir. Dersin Adı Fen ve Teknoloji Sınıf Düzeyi 5. sınıf İşlenmesi için Gerekli Ortalama Süre 20 Ders Saati Ünitenin Temelleri Hedeflenen İçerik (Konu Başlıkları) 1. Besinler ve Dengeli Beslenme —Besinlerin Gerekliliği —Besinlerin içerikleri ve görevleri-Dengeli ve Sağlıklı Beslenme 2. Besinlerin Sindirimi —Sindirim ve Organları —Dişler ve Ağız Sağlığı 3. Zararlı Maddelerin Boşaltımı —Boşaltım ve Organları 4. Sigara ve Alkolün Zararları Öğrenme Amaçları/Çıktıları (Kazanımları) 1. Besinlerin gerekliliği ve dengeli beslenme ile ilgili olarak öğrenciler; 1.1. Canlıların yaşamsal faaliyetlerini devam ettirebilmesi için besinlere ihtiyacı olduğunu fark eder. 1.2. Besin içeriklerinin vücuttaki öncelikli görevlerini belirtir. 1.3. Besinleri içerdikleri karbonhidrat, protein ve yağ açısından deney yaparak test eder 1.4. Vitamin çeşitlerinin en fazla hangi besinlerde bulunduğuna dair bilgi toplar ve sunar 1.5. Su ve minerallerin bütün besinlerde bulunduğunu ve düzenleyici görev yaptığını belirtir. 1.6. Dengeli beslenmeye örnek bir öğün hazırlar 1.7. Besinlerin tazeliğinin, temizliğinin ve içerdiği katkı maddelerinin sağlığa etkilerini araştırır ve sunar 1.8. Paketlenmiş besinlerin üzerindeki son kullanma tarihinin önemini bilir 1.9. Besin çeşitlerinin bilimsel-teknolojik gelişmelere paralel olarak arttığını fark eder 2. Besinlerin sindirimi ile ilgili olarak öğrenciler; 2.1. Besinlerin vücutta kan yolu ile taşındığını belirtir. 2.2. Besinlerin kana geçebilmesi için küçük parçalara ayrılması gerektiği çıkarımını yapar. 2.3. Sindirimde görevli yapı ve organların yerini kendi üzerinde ve modelde sırası ile göstererek görevlerini kısaca açıklar. Telif Hakkı © 2000-2008, Intel Firması. Tüm Hakları Saklıdır. Intel® Öğretmen Programı Temel Kurs 2.4. Diş çeşitlerini görevlerine göre model veya kendi ağzında göstererek sindirimdeki görevini fark eder. 2.5. Diş sağlığı için beslenmeye, temizliğe ve düzenli diş kontrolüne özen gösterir. 3. Boşaltımda görevli yapı ve organlar ile ilgili olarak öğrenciler; 3.1. Boşaltımda görevli organ ve yapıların yerini, insan modeli üzerinde göstererek görevlerini kısaca açıklar. 3.2.Boşaltımın görevinin vücudun çeşitli faaliyetleri sonucu oluşan zararlı maddelerin vücut dışına atılması olduğunu belirtir. 3.3. Boşaltımda böbreklerin dışında artık maddelerin atılmasını sağlayan yapı ve organları sıralar. 3.4. Böbreklerin sağlığı için nelere dikkat edilmesi gerektiğini araştırır ve sunar 4. İnsan ve toplum sağlığına sigara ve alkolün olumsuz etkileri ile ilgili olarak öğrenciler; 4.1. Sigaranın ve alkol kullanımının vücuda verdiği zararlarla ilgili bilgi toplar ve sunar 4.2. Sigara ve alkol kullanan kişilerin çevreye verdiği zararları fark eder 4.3. Sigara ve alkol içilen ortamlardan uzak durur. 4.4. Sigara ve alkol gibi zararlı alışkanlıkları önlemek için çeşitli spor faaliyetlerine katılmanın önemini fark eder. Öğretim Programı Tasarım Soruları Temel Soru Neden hep bir şeyler yemek istiyoruz ve her istediğimiz yiyemiyoruz? Neden ağaçların meyvelerini yiyoruz da dallarını ya da köklerini yemiyoruz? Sadece çikolatayla beslensek olmaz mı? Ünite Soruları Neden ağzımıza aldığımız yiyecekleri çiğneme ihtiyacı hissederiz? Yanlışlıkla boncuk yutan bir çocuğun yuttuğu boncuk büyüdüğünde de karnında mıdır? Anneniz neden hiç size sigara ya da alkol vermez? Dengeli beslenme nasıl olur? Hangi besinler bizim için yararlı hangileri zararlıdır? Besinlerin içerikleri ve görevleri nelerdir? Sindirim ne demektir? Sindirim organları nelerdir? İçerik Soruları Besinleri nasıl sindiririz? Dişlerimizin bizim için önemi nedir? Diş ve ağız sağlığımızı nasıl koruyabiliriz? Vücudumuz zararlı maddelerden nasıl kurtulur? Boşaltım nedir ve boşaltım organları nelerdir? Sigara ve alkolün zararları nelerdir? Telif Hakkı © 2000-2008, Intel Firması. Tüm Hakları Saklıdır. Intel® Öğretmen Programı Temel Kurs Değerlendirme Planı Değerlendirme Zaman Çizelgesi Proje Başlamadan Önce Öğrenciler Projlerini Gerçekleştirmek için Çalışıken Soru Sorma Soru Sorma Kavram Haritası KWL Şeması Proje Tamamlandıktan Sonra KWL Şeması Grup ve Bireysel Değerlendirme Yazılı Özetler Değerlendirme Özeti Ünite başında sorular sorularak öğrencilere ünite sonunda hangi kazanımlara sahip olacaklarının sinyalleri verilecek. Bu soru cevaplarla öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeyleri belirlenecek. Eksik bilgileri varsa tamamlanıp üniteye başlanacak. Öğrenciler projelerini gerçekleştirirken onlara sorular sorularak doğruya yönlendirilmeleri sağlanacak. Grup olarak ve bireysel değerlendirmeler yapılacak. Projeleriyle ilgili tutacakları yazılı özetlerle proje sürecinin değerlendirilmesi yapılacak. Proje sonunda ise proje başında yapılan KWL şeması ile proje sonunda yapılan KWL şeması arasındaki değişim değerlendirilecek. Son olarak öğrencilerden öğrendiklerini yansıtma yazısı istenecek. Ünite Ayrıtnıları Önkoşul Becerileri Üniteye başlayabilmek için öğrencilerin üniteyle ilgili kavramları bilmeleri gerekir. Bunun için ünite başında kavram haritası kullanılabilir. öğrenme gereksinimlerini belirleyebilmek için de KWL şeması oluşturmaları gerekir. Üniteye geçmeden önce öğrencilerden insanların neler yediklerini, bir şeyi yerken hangi eylemleri gerçekleştirdiklerini gözlemlemeleri istenecek. Öğretim (Öğrenme ve Öğretme) Süreçleri Üniteye Hazırlanma Üniteden Önceki 1 Hafta Bir hafta boyunca yedikleri yiyecekleri listelemeleri istenir. Yemek yerken yaptıklarını gözlemlemeleri istenir. Sigara ve alkol kullanan insanların yaşadıkları sağlık problemlerini araştırmaları istenir. 1. Hafta: Başlama İlk ders saatinde geçen senene ünitede öğrenilenler sorulur ve dikkat çekilerek 1. ünite resimleri incelenerek üniteye giriş yapılır. Ünite başındaki araç gereçlerin listesi çocuklarlara verilerek bunları şimdiden temin etmeleri istenir. 1. Besinlerin gerekliliği ve dengeli beslenme ile ilgili olarak öğrenciler; 1. Canlıların yaşamsal faaliyetlerini devam ettirebilmesi için besinlere ihtiyacı olduğunu fark eder. Telif Hakkı © 2000-2008, Intel Firması. Tüm Hakları Saklıdır. Intel® Öğretmen Programı Temel Kurs İŞLENİŞ: Sınıfa çiçek getirilir ve günlük sulanır ve yaşamını devam ettirmek için neye ihtiyacı var sorusu sorulur. Beyin Fırtınası: — Arabanın yürümesi için neye ihtiyacı vardır? — Bitkilerin, hayvanların ve insanların yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmek için nelere ihtiyacı vardır? Yararlı ve zararlı yiyeceklerin listelerini yapın. Bulabildiğiniz resimleri listenize yapıştırın. Zararlı yiyeceklerin neden zararlı olduğunu düşünün. Web günlüğüne giderek ilgili soruyu cevaplayın. Besinler ve dengeli beslenme konusunda internet, ders kitapları ve çeşitli kaynaklardan araştırma yapmaları istenir. Sınıfta sunmaları sağlanır. Dengeli beslenilmiş bir günün planını web günlüğüne yazın. Öğrenciler gruplara ayrılarak her bir grup kendilerine düşen besin içeriğini araştırır. Hangi besinlerin bu içeriğe sahip olduğunu listeler. Ayrıca besin içeriklerinin vücudumuzdaki görevlerini belirtir. Konu ile ilgili web günlüğündeki soruyu yanıtlayınız. Su ve minerallerin bütün besinlerde bulunduğunu ve düzenleyici görev yaptığını belirtir. Sınıfımıza iki çeşit bitki getirilerek sulanır ve gözlemleme yapılır. Biz insanlar niçin yemekten sonra su içme ihtiyacı hissediyoruz? Sınıfa kuru yiyecekler getirilerek suyun besin için önemi ilişkilendirilir. Yakın çevremizde bulunan bitki çeşitleri dalları toplanarak kabukları kesilerek içinde su barındırdığı ve düzenleyici görev yaptığı gözlemlenir. Öğrencilere besinlerimizin genelinde içinde su barındırdığı vurgulanır ve örnekler verilir. Üzüm portakal kavun karpuz… Vb Konu ile ilgili web günlüğündeki soruyu yanıtlayınız. 2. Hafta: Sindirim Sistemi Besinlerin sindirimi ile ilgili olarak öğrenciler; 1. Besinlerin vücutta kan yolu ile taşındığını belirtir Bir bardak suya kesme şeker konur ve çözünür bu örnekten yola çıkılarak vücudumuza giren besinlerinde kana karıştığı vurgulanarak örnek verilir. Sağlık bakanlığının sitelerine girilebilir. 2. Besinlerin kana geçebilmesi için küçük parçalara ayrılması gerektiği çıkarımını Telif Hakkı © 2000-2008, Intel Firması. Tüm Hakları Saklıdır. Intel® Öğretmen Programı Temel Kurs yapar. Bir bardak suya kesme şeker konur ve çözünür bu örnekten yola çıkılarak vücudumuza giren besinlerinde kana karıştığı vurgulanarak örnek verilir. Alınan besinin geçirdiği aşamalar. 3. Sindirimde görevli yapı ve organların yerini kendi üzerinde ve modelde sırası ile göstererek görevlerini kısaca açıklar İnsan modeli üzerinde sindirim organları gösterilir. Sindirimde grev alan organları kavram haritası, resim, ya da poster çalışması yaptırılabilir. Öğrencilere guruplar oluşturarak sindirimde görev alan organların resimlerini ve şemalarını yapmaları istenir. Sınıf ortamında anlatmaları sağlanır. Köpükten model oluşturulabilir. El işi kâğıdıyla sindirim organları çizilip, kesme yapıştırma yapılabilir. Sindirim Sistemi Sindirim Sistemi 2 4. Diş çeşitlerini görevlerine göre model veya kendi ağzında göstererek sindirimdeki görevini fark eder. Diş modeli üzerinde diş çeşitleri ve görevleri anlatılır. ( Dişçiden diş protezi alınabilir.) Evde kendi ağzında diş çeşitleri ve görevlerini anne babalarına anlatmaları istenebilir. Ağız ve diş sağlığına dair bilgi verilir. Sınıfımıza bir dişçi çağrılır ve sunum yapması sağlanır. Diş hastanesine gidilebilir. Oyun hamurundan diş modeli yaptırılır. 5. Diş sağlığı için beslenmeye, temizliğe ve düzenli diş kontrolüne özen gösterir. UYGULAMA: Öğrencilerimizden diş fırça ve macunlarını getirmeleri istenir ve kurallarına uygun diş fırçalama yaptırılır. Öğrencilere sınıf içinde dişleri saydırılır. Sindirim ve dişle ilgili sunumlar izletilebilir Öğrenciler gruplara ayrılır 1 grup: Dişin çeşitlerini, söyler 2 grup: model üzerinde gösterirler. Diş çeşitleri kartonlara yaptırılır ve özellikleri sınıfta anlattırılabilir. Diş sağlığımız için kalsiyum almaları ve dişlerini korumaları söylenebilir. Kalsiyum miktarının diş sağlığı açısından önemi.( Yumurtanın yarısını fırçalama deneyi) Kavanozun içerisine diş atılıp, besin parçaları atılıp ağzı kapatılır. Değişim gözlemlenir. Telif Hakkı © 2000-2008, Intel Firması. Tüm Hakları Saklıdır. Intel® Öğretmen Programı Temel Kurs Diş Temizliği Animasyonu Konumuzun wiki sayfasını oluşturunuz. 3. Hafta: Boşaltım Sistemi Boşaltımda görevli yapı ve organlar ile ilgili olarak öğrenciler; 1. Boşaltımda görevli organ ve yapıların yerini, model üzerinde göstererek görevlerini kısaca açıklar. Beyin fırtınası: “Atık” kavramının çağrıştırdığı sözcükleri, yazmaları istenir. Evdeki atıklarımız örnek olarak verilebilir. Arabalardaki eksoz borusu ve çıkan gazlar hatırlatılıp gösterilir ve atıkla ilgili bağlantı kurmaları istenir. 2. Boşaltımın görevinin vücudun çeşitli faaliyetleri sonucu oluşan zararlı maddelerin vücut dışına atılması olduğunu belirtir. Sınıfa süzgeç getirilerek burada karışım halinde bulunan su süzülerek atıklar gösterilir. Diyaliz hastanesi ziyaret edilebilir. 3. Boşaltımda böbreklerin dışında artık maddelerin atılmasını sağlayan yapı ve organları sıralar. Üroloji ( Bevliyeci) doktorundan yazılı ve görsel araç gereçler temin edilir ve konu ile ilgili röportajlar yapılır. Böbrek sağlığımızda nelere dikkat etmeliyiz. 4. Böbreklerin sağlığı için nelere dikkat edilmesi gerektiğini araştırır ve sunar Üroloji ( Bevliyeci) doktorundan yazılı ve görsel araç gereçler temin edilir ve konu ile ilgili röportajlar yapılır. Böbrek sağlığımızda nelere dikkat etmeliyiz. Tuvalet temizliğinin önemi Boşaltım sistemi ile ilgili sunu hazırlayınız. Örnek sunu 4. Hafta: Besinlerin Korunması Sigara ve Alkolün Zararları İnsan ve toplum sağlığına sigara ve alkolün olumsuz etkileri ile ilgili olarak öğrenciler; 1. Sigaranın ve alkol kullanımının vücuda verdiği zararlarla ilgili bilgi toplar ve sunar Yeşilay’dan konu ile ilgili bilgi afiş ve seminer vermeleri istenebilir. Öğrencilerden gazete dergi ve TV haberler toplamaları istenebilir. 2. Sigara ve alkol kullanan kişilerin çevreye verdiği zararları fark eder. Büyük bir sigara modeli yapılır ve bütün okul öğrencileri ile cenaze namazı kılınarak defin işlemleri yapılır ve öğrencilerin taziye dilekleri alınır. Yazı şiir kompozisyon resim çalışmaları yaptırılır. Telif Hakkı © 2000-2008, Intel Firması. Tüm Hakları Saklıdır. Intel® Öğretmen Programı Temel Kurs 3. Sigara ve alkol içilen ortamlardan uzak durur. Emniyet teşkilatında narkotik büro amirliğince konu ile ilgili bilgi ve seminerler verilir. 4. Sigara ve alkol gibi zararlı alışkanlıkları önlemek için çeşitli spor faaliyetlerine katılmanın önemini fark eder. Koşu yarışı yatırılabilir. Rol gereği sigara içen ve içmeyen öğrenci olarak yarış yaptırılır. Sporun sağlık için yararlarını Beden eğitimi öğretmenine anlattırılabilir. Sigaralı pet şişe etkinliği yaptırılır. Yeşilay’ın sitesinden sigara ve alkolle ilgili bilgiler bulunabilir. Broşür ve resimler istenebilir. ARAŞTIRMA ÖDEVLER: Besinlerimizi nasıl tazeliğini sağlarız? Bilinçli tüketici olarak nelere dikkat etmeliyiz? Araştırın Besinlerin temizlemesinde nelere dikkat etmeliyiz? Araştırın. Besin alışverişi yaparken katkı maddelerine nasıl dikkat etmeliyiz. Araştırmalarını yazılı sözlü ve poster çalışması olarak sunmaları istenir Paketlenmiş besinlerin üzerindeki son kullanma tarihinin önemini bilir Öğrenciler aileleri ile alışverişte besin kontrollerini yaparlar. Market ziyareti yaptırılıp ürünlerin son kullanma tarihlerine bakarlar. Her sınıftan 2 öğrenci görevlendirilip, kantinde ürün kontrolü yaptırılabilir. Besin çeşitlerinin bilimsel-teknolojik gelişmelere paralel olarak arttığını fark eder Büyük marketlerdeki besin çeşitliliğinden bahsedilir. Paketlenmiş besinlerden bahsedilir. Bununla ilgili gazete TV ve dergilerden haberler toplamaları istenir. Domates çeşitleri ve ketçap vb örnekler verilir. Buğday ve türevleri anlatılır. Teknoloji sayesinde besinlerin çeşitliliğinin artması, farklı mevsimlerde yenilebilmesi. Diğer ülkelerdeki yiyeceklerin ülkemize de ulaşması. 5. Hafta: Değerlendirme Etkinlikleri Değerlendirme etkinliği KWL Şeması yapılacaktır. Bildiklerim Bilmediklerim Telif Hakkı © 2000-2008, Intel Firması. Tüm Hakları Saklıdır. Öğrendiklerim Intel® Öğretmen Programı Temel Kurs Bireysel Farklılıklara Yönelik Destek Özel ihtiyaçları olan (engelli) öğrenci Görme engelli öğrenciler için işitsel kaynak, işitme engelli öğrenciler için daha fazla görsel kaynak kullanılabilir. Bu ünitenin işlenişinde öğrenci merkezli olunacağından öğrencilerin yapacakları çalışmalarda bu gibi özel ihtiyacı olan öğrenciler grup çalışmalarına alınarak desteklenebilir. Öğrenme güçlüğü çeken öğrenci Öğrenme güçlüğü çeken öğrenciler için daha fazla kaynak kullanılabilir. Bu gibi öğrencilerin yapacakları çalışmalar daha sık aralıklarla takip edilebilir. Onlara sürekli destek verilebilir. Üstün zekalı ya da yetenekli öğrenci Üstün zekalı ye da yetenekli öğrencilerden daha üst düzey çalışmalar istenebilir. Onları diğer arkadaşlarına yardımcı olmaları için görev verilebilir. Bu sayede hem sıkılmaları engellenir hem de diğer öğrencilerin farklı düşünme yolları bulmaları sağlanabilir. Ünite için Gerekli Kaynaklar ve Malzemeler Teknoloji – Donanım (Kullanmayı düşündüğünüz aracın yanındaki kutuya tıklayın) Fotoğraf Makinası Bilgisayarlar Digital Foto. Makinası DVD Oynatıcı Lazer Disk VCR Yazıcı Video Kamera Yansıtma Sistemi Video Konferans Sistemi Tarayıcı Diğer Televizyon İnternet Bağlantısı Teknoloji – Yazılım (Kullanmayı düşündüğünüz yazılımın yanındaki kutuya tıklayın) İşlem Tablosu Masaüstü Yayıncılık Görüntü İşleme Web Sayfası Geliştirme Web Tarayıcı Kelime İşlemci Çokluortam Diğer E-posta CD üzerinde ansiklopedi Basılı Malzemeler Sarf Malzemeleri Ders Kitabı, Öğretim Programı Rehber kitapları, broşür Kalem, defter, flash bellek www.bilkent.edu.tr İnternet Kaynakları www.beslenme.gen.tr http://tr.wikipedia.org/wiki/Sindirim_sistemi www.hekimce.com Telif Hakkı © 2000-2008, Intel Firması. Tüm Hakları Saklıdır. Intel® Öğretmen Programı Temel Kurs Diğer Kaynaklar Diyetisyen (dengeli beslenmeme sonucu gerçekleşebilecek sağlık problemlerini anlatmalı) Doktor (Sigara ve alkolün sağlığa zararlarından bahsetmeli) Burada uzman kişilerin konu hakkındaki görüşleri öğrenciler üzerinde olumlu etki yapacak ve öğrenilenler kalıcı olacaktır. Telif Hakkı © 2000-2008, Intel Firması. Tüm Hakları Saklıdır.