TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU ULUSAL HESAPLAR GÜNCELLEME ÇALIŞMASI 1 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Dünyada milli gelir hesaplamaları • İlk milli gelir hesaplama çalışmaları: İngiltere ve Fransa, 17 yy. • İlk milli gelir tahmini: İngiltere, 1665 • İlk milli gelir sınıflaması: “System of National Accounts (SNA)” Birleşmiş Milletler, 1952 • Sınıflama revizyonları: 1968 ve 1993, SNA revizyonları, Birleşmiş Milletler 2 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Türkiye’de milli gelir hesaplamaları • • • • • • • • • • İlk milli gelir tahmini, 1929 1927-1936 yılları tahmini, 1940 1942, 1944-1953 tahminleri, 1947 1961-1971 serisi (planlı dönem) DPT 1948-1972 yılları için tek bir milli gelir serisinin oluşturulması (TÜİK-DPT ortak çalışma grubu) 1972 yılından itibaren BM, SNA 68’e göre tahminlerin yayımlanması Üç, altı, dokuz ve on iki aylık veriler ile yıllık GSMH tahminlerinin üretilmesi (1980 yılından itibaren) GSMH tahminlerinin ilki, yılın ilk altı aylık verilerine, ikincisi dokuz aylık verilere ve üçüncüsü de on iki aylık verilere dayanılarak yapılması (1985 yılından itibaren) 1987 bazlı dönemlik seriye geçilmesi (1993 yılından itibaren) 1998 bazlı dönemlik seriye ve AB ulusal hesap sistemi ESA-95’e geçilmesi 3 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU GSYH tahminlerinin güncellenmesi 1- Rutin güncelleme 2- Sistematik güncelleme 3-Yöntem ve/veya kapsam değişiklikleri aralıklarla yapılan güncelleme neticesinde 4 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Niçin Güncelleme Yapıyoruz? • • 1) Sonradan gelen bilgiler nedeniyle her dönem yapılan güncellemeler Dönemlik dar hacimli anketlerden gelen bilgilerin geniş hacimli yıllık verilerle güncellenmesi Dönemlik tahminlerde geçici kaydıyla verilen bilgilerin sonradan kesinleşmesi 2) Dönemlik tahminlerde dolaylı hesaplamaların, yıllık doğrudan verilerle güncellenmesi • • • • • 3) Belirli yıllarda hesaplama sisteminde yapılan değişiklikler nedeniyle güncelleme a. Yöntem Değişikliği Uluslararası karşılaştırılabilirliğin sağlanması için tanımsal uyum Önceden yapılmayan yeni araştırmaların yapılması Sınıflama sistemi değişikliği (SNA-68’den ESA 95’e geçiş) b. Kapsam Genişlemesi Yeni sayım, araştırma veya idari kayıtların mevcut tahminlerin eksik kapsamlı olduğunu göstermesi Yeni ürün/hizmet veya faaliyetlerin kapsam içerisine alınması 5 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Yöntem Değişikliği Yapılan Yıllar Baz yılı ve yayım tarihine göre ülkemizde yapılan milli gelir güncellemeleri • 1948 (yayım tarihi, 1950) • 1968 (yayım tarihi, 1972) • 1987 (yayım tarihi, 1993) • 1998 (yayım tarihi, 2008) 1968 bazlı seriden 1987 bazlı seriye geçişte, 1990 yılı verilerinde yaklaşık % 38’lik bir artış gerçekleşmiştir. 6 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 1998 Bazlı Güncelleme Çalışmasının Aşamaları A. Teknik Bilgi Kapasitesinin Artırılması 1. Teknik dökümanların elde edilmesi 2. Kurum personelinin hizmet içi eğitimi 3. Ülkelerle teknik çalışma toplantıları (Fransa, Hollanda, Almanya, Finlandiya, Norveç ...) 4. Uluslararası danışmanlık hizmetleri (300 adam-gün, Eurostat, Kanada, Avusturya, Hollanda...) 7 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 1998 Bazlı Güncelleme Çalışmasının Aşamaları (devam) B. Yeni Veri Derleme Çalışmaları 1. Sayımlar • • • • Bina sayımı (2000) Tarım sayımı (2001) Sanayi ve işyeri sayımı (2002) Nüfus sayımı (2007) 2. İş kayıtlarının kurulması ve güncellenmesi (Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan iş yerleri ile ilgili düzenli bilgi alınması) 3. Mevcut çalışmaların örnek hacimlerinin artırılması • • • İşgücü araştırması örnek hacmi yıllık 30,000’den 145,000’e Bütçe araştırması (2002 yılından itibaren her yıl) Sanayi üretim (2005 yılından itibaren 3 aylık 3500’den 6500’e) 8 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Güncelleme Çalışmasının Aşamaları(devam) B. Yeni Veri Derleme Çalışmaları (devam) 4. Mevcut anketlerdeki değişken sayılarının artırılması 5. Yeni anketlerin yapılması (Örn. Sanayi ve hizmet istatistikleri 11 ayrı form ve yıllık örnek hacmi 120 bin) 6. Teknik katsayıların güncellenmesi 2002 AKT • • • Ticaret marjları Ulaştırma marjları Girdi - Çıktı oranları C. Hesapların Dengelenmesi 1. Sektörel zaman serisinin tutarlılığının sağlanması 2. Genel dengenin sağlanması 9 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 1987 BAZLI SERİ İLE 1998 BAZLI SERİ ARASINDAKİ FARKLILIKLAR 10 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 1987 ve 1998 Serilerinin Karşılaştırılması A. Yöntem Değişiklikleri Baz yılı değişikliği (1987 yerine 1998) Sınıflama değişikliği, • ISIC’dan NACE’a geçiş • BEC sınıflamasının yanı sıra COICOP’un da kullanılması • Yatırım malları için SGP sınıflamasının kullanımı 3. Zincirleme endeks kullanımına geçiş (Baz yılı fiyatları yerine önceki yılın ortalama fiyatlarını kullanma) 4. Sektörel katma değerin hesaplanmasında üretici fiyatları yerine temel fiyatların kullanılması 1. 2. 11 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 1987 ve 1998 Serilerinin Karşılaştırılması (devam) A. Yöntem Değişiklikleri (devam) 5. İşgücü girdi yaklaşımı (imalat, madencilik, inşaat ve hizmet sektörleri) Her bir sektörde HİA sonuçlarına göre elde edilen çalışan sayıları ile sektörden gelen çalışan sayıları arasındaki fark kadar, ilgili sektördeki 1-9 kişi çalışanı olan işyerilerinin çalışan başına ortalama katma değerin sektöre eklenmesi. (Örn. imalat sanayinde 2002 yılında işyeri bazlı anketlerde çalışan sayısı 2,133,000 iken, HİA sonuçlarına göre bu sayı 3,545,000 kişidir) 6. İnşaat sektöründe mal akım yöntemi ile eksik kapsamın giderilmesi 7. Mali aracılık hizmetlerinde FISIM hesabı 8. Konut sektöründe oluşan katma değerin hesaplanmasında önemli farklılaşma olmuştur. (örn. 2006 yılı için eski seride 15,2 milyon olan konut sayısı 1998 bazlı seride 23,5 milyondur. Ortalama kira bedeli ise 1987 bazlı seride 163 YTL iken yeni seride 299 YTLdir. Katma değer artış oranı % 170,7 dir.) 12 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 1987 ve 1998 Serilerinin Karşılaştırılması (devam) A. Yöntem Değişiklikleri (devam) 9. Cari değerlerden sabit değerlere geçişte yöntem değişiklliği (Örn. Mali aracılık sektöründe çalışan sayısı yerine TÜFE kullanılmaktadır) 10. Sabit girdi-çıktı katsayıları yerine değişken katsayıların kullanılması 11. Dolaylı yöntemler kullanmak yerine, doğrudan alandan elde edilen verilerin kullanılması (Örn. gayri menkul kiralama ve iş faaliyetleri, eğitim, sağlık, diğer toplumsal ve kişisel hizmet faaliyetleri) 12. Dış ticaret verilerinde özel ticaret sisteminden genel ticaret sistemine geçiş (serbest bölgelerde yapılan ticaretin dış ticarete dahil edilmesiyle 2006 yılı için yıllık dış ticaret açığı yaklaşık 1 milyar $ azalmıştır.) 13. 1987 bazlı TEFE ve TÜFE yerine, 2003 bazlı ÜFE ve TÜFE kullanılması 14. Eski seride devlet sektöründe yer alan eğitim, sağlık, diğer toplumsal hizmetlerin ilgili sektörlerine aktarılması 13 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU 1987 ve 1998 Serilerinin Karşılaştırılması (devam) B. Kapsam Genişlemesi 1. 2000 Bina Sayımı. (Eski seride 2000 yılı için 13.9 milyon olan konut sayısı, yeni seride 19.2 milyona çıkmıştır, fark 5.3 milyon) 2. 2001 Tarım Sayımı. (Tarımsal üretimin hesaplamasında kullanılan teknik katsayıların güncellenmesi; etkisi az da olsa yeni ürünlerin eklenmesi) 3. 2002 Sanayi ve İşyerleri Sayımı. (Eski seride 2001 yılı için 10 ve daha fazla kişi çalıştıran işyeri sayısı 11 293 iken bu sayı 2002 yılında 27 813’e yükselmiştir.) 4. Yeni sektörlerin kapsama alınması (internet hizmet sağlayıcıları, kiralama şirketleri, faktöring, katılım bankaları, kar amacı olmayan mali aracı kuruluşlar, vb) 5. Hanelerde kayıtdışı yevmiyeli hizmet sunan (temizlik, çocuk bakımı, bahçıvanlık, vb.) kişilerin üretimlerinin hesaplara dahil edilmesi. 2006 yılı için bu miktar 1.2 milyar YTL’dir 14 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU SEKTÖREL AÇIKLAMALAR 15 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU BİTKİSEL KESİM 1987 BAZLI 1991 Tarım Sayımı K A P S A M 1998 BAZLI 2001 Tarım Sayımı 1990 Girdi Çıktı Tablolarının 2002 Arz ve Kullanım kullanımı Tablolarının kullanımı 1987 sabit fiyatları ile Bir önceki yıl ortalama fiyatlarla hesaplama zincirleme hesaplama Üretim istatistikleri ile Dış Ticaret istatistiklerinin karşılaştırılması ve eksik kapsam ilavesi 16 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU HAYVANCILIK 1987 BAZLI K A P S A M 1998 BAZLI 1984 Hayvan Sayımı 2001 Tarım Sayımı 1990 Girdi Çıktı Tablolarının kullanımı 1987 sabit fiyatları ile hesaplama 2002 Arz ve Kullanım Tablolarının kullanımı Bir önceki yıl fiyatlarıyla zincirleme hesaplama Üretim istatistikleri ile Dış Ticaret istatistiklerinin karşılaştırılması ve eksik kapsam ilavesi 17 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU BALIKÇILIK 1987 BAZLI K A P S A M Dönemlik Anket sonuçları 1990 Girdi Çıktı kullanımı 1987 sabit hesaplama 1998 BAZLI Yıllık Balıkçılık İstatistikleri Tablolarının 2002 Arz ve Tablolarının kullanımı fiyatları Kullanım ile Bir önceki yıl fiyatlarıyla zincirleme hesaplama 18 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU MADENCİLİK 1987 BAZLI Y Ö N T E M Sabit girdi çıktı katsayısı 1998 BAZLI 1998-2002 dönemi değişen girdi çıktı katsayısı İşgücü İstatistikleri ve Sanayi ve Hizmet İstatistiklerine dayalı eksik kapsam ilavesi 19 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU İMALAT SANAYİ 1987 BAZLI Y Ö N T E M Üretici hesabı Fiyatlarıyla Sabit girdi çıktı katsayısı 1998 BAZLI üretim Temel fiyatlarla üretim hesabı Değişen girdi çıktı katsayısı 20 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU İMALAT SANAYİ 1987 BAZLI K A P S A M 1998 BAZLI Üretici fiyatlarıyla Sanayi Üretim İstatistikleri Temel fiyatlara dönüştürülmüş Sanayi Üretim İstatistikleri İşgücü İstatistikleri ve Küçük Ölçekli İmalat Sanayine dayalı eksik kapsam ilavesi İşgücü İstatistikleri ve Sanayi ve Hizmet İstatistiklerine dayalı eksik kapsam ilavesi 21 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU ELEKTRİK GAZ SU 1987 BAZLI Y Ö N T E M Sabit girdi çıktı katsayısı 1998 BAZLI 1998-2002 dönemi değişen girdi çıktı katsayısı 22 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU İNŞAAT SEKTÖRÜ 1987 BAZLI Y Ö N T E M 1998 BAZLI Yapı kullanma İzin Belgeleri ve Mal akımı yönteminin kullanımı Ruhsatnamelere dayalı üretim ve ile tam kapsamın sağlanması katma değer hesabı Kamu kesimi inşaat yatırımlarının tahakkuk esasına dönüştürülmesi 23 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU TİCARET SEKTÖRÜ 1987 BAZLI Y Ö N T E M 1998 BAZLI 1990 Girdi Çıktı Tablolarına dayalı marj yöntemi 2002 Arz ve Kullanım Tablolarına dayalı marj yöntemi Harf düzeyinde üretim değerlerine uygulanan marjlar 2’li düzeyde imalat sanayi sektörünün üretim değerlerine uygulanan marjlar 24 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU OTEL LOKANTA HİZMETLERİ 1987 BAZLI Y Ö N T E M Bazı alt hizmet sektörlerinin ağırlıklı ortalama hızına dayalı dolaylı yöntem ile katma değer hesabı Yerleşik olmayanların otel ve lokanta harcamaları için yabancı ziyaretçiler anketlerinin kullanımı 1998 BAZLI Sektörün işgücü ve indeks verilerine dayalı üretim ve katma değer hesabı Yerleşik olmayanların otel ve lokanta harcamaları için yabancı ziyaretçiler anketlerinin ve vatandaş giriş anketlerinin kullanımı Otel ve lokanta harcamalarına Otel ve lokanta harcamalarına ilişkin katsayıların sabit kullanımı ilişkin katsayıların dönemden döneme değişen oranda kullanımı 2002 Arz ve Kullanım 1990 yılı girdi çıktı katsayılarının kullanımı katsayılarının sabit kullanımı 25 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU MALİ KURULUŞLAR 1987 BAZLI Y Ö N T E M Dönemlik Anketler (Bankalar, Sigortalar, Menkul Değer Şirketleri, Döviz Büroları) Gelir Yöntemi ile hesaplama Çalışan sayısına dayalı sabit fiyatlarla hesaplama Bankalar, Sigortalar, Menkul Değer Şirketleri, Döviz Büroları Gelir yöntemi ile Merkez Bankası katma değer hesabı 1998 BAZLI Merkez Bankasının Dönemsel Bankacılık Raporları, diğer mali kuruluşlar için dönemsel anketler Üretim Yöntemi ile hesaplama Endeks kullanımı ile sabit fiyat hesaplaması Faktöring, Leasing Şirketleri, Kar amacı olmayan mali kuruluşlarla kapsam güncellemesi Maliyet esasına dayalı Merkez Bankası katma değer hesabı 26 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU MALİ ARACILIK HİZMETLERİNİN DOLAYLI ÖLÇÜMÜ 1987 BAZLI 1998 BAZLI Y Ö N T E M Toplam Faiz Geliri ve Toplam Faiz Gideri arasındaki farka dayalı izafi banka hizmetleri hesabı Referans faiz oranına dayalı mali aracılık hizmetlerinin dolaylı ölçüm hesabı (FISIM) İzafi Banka Hizmetlerinin tamamının ekonomi için ara tüketim kabul edilmesi Çalışan sayısına dayalı sabit fiyatlarla hesaplama FISIM değerinde ara tüketim ve nihai tüketim ayrımının yapılması Endeks kullanımı ile sabit fiyat hesaplaması 27 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU KONUT SAHİPLİĞİ 1987 BAZLI Y Ö N T E M 1998 BAZLI 1987 HHGTA sonuçlarına dayalı hanehalkı sayısı 2000 Bina Sayımı ve Elektrik abone sayısının analizine dayalı konut stok değerinin belirlenmesi Kent ve kır ayrımında kira değerlerinin kullanımı Konut tipine ve ısınma sistemine dayalı kira değerleri Sabit girdi çıktı katsayısı kullanımı Değişen girdi çıktı katsayısı kullanımı 28 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU HİZMET SEKTÖRLERİ 1987 BAZLI Y Ö N T E M Sektörlerin ağırlıklı gelişme hızlarına dayalı toplam hizmet sektörü hesabı 1998 BAZLI İş faaliyetleri , eğitim, sağlık, diğer toplumsal ve kişisel hizmetler ayrımında hizmet sektörünün hesaplanması 2002 Sanayi ve Hizmet İstatistikleri, Hanehalki İşgücü Anketlerine dayalı bağımsız hesaplama COFOG sınıflamasına dayalı devlet sektöründe yer alan eğitim, sağlık hizmetlerinin orjin sektöründe yer alması Endeks kullanımı ile sabit 29 fiyatlarla hesaplama TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DEVLET HİZMETLERİ 1987 BAZLI Y Ö N T E M 1998 BAZLI Düzenleyici denetleyici kurumlar ile döner sermayenin kapsama dahil edilmesi Maliyet esasına dayalı hesaplama Maliyet esasına dayalı hesaplama FISIM’ın devlet üretim değerine dahil edilmesi Devlet sektöründe yer alan eğitim, sağlık ve kültür hizmetlerinin ilgili sektörlerde yer alması Girdi dağılımında tahakkuk esasının kullanımı 30 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU VERGİLER 1987 BAZLI Y Ö N T E M 1998 BAZLI Sektör hesaplamalarının üretici Sektör hesaplamalarının temel fiyatları ile yapılması (KDV gibi fiyatlarla yapılması( KDV ve ÖTV ürün vergileri dahil olarak) gibi ürün vergileri hariç olarak) GSYH hesaplamasına giderken GSYH hesaplamasına giderken sadece ithalat vergilerinin sektör ithalat vergileri kapsanacak katma değerlerine ilave edilmesi şekilde ürün vergileri olarak yeni bir kalemin sisteme dahil edilmesi 31 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU KONUT SAHİPLİĞİ SEKTÖRÜ KARŞILAŞTIRMASI FARKLILAŞMA 1987 BAZLI 1998 BAZLI 2002 Yılı Konut Stoğu 14 351 452 20 638 221 43,8 2002 Yılı Ortalama Kira Değeri 73 121 135 888 85,8 2002 Yılı Konut Sahipliği Üretimi BİN YTL 12 592 704 33 653 788 167,2 2002 Yılı Konut Sahipliği Katma Değeri BİN YTL 11 637 781 28 465 297 144,6 7,6 15,4 103,3 2002 Yılı Konut Sahipliği Sektörü Girdi Çıktı Oranı % (%) 32 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU HARCAMALAR YÖNTEMİYLE GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA 33 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU ÖZEL NİHAİ TÜKETİM HARCAMALARI 1987 BAZLI 1998 BAZLI Y Ö N T E M Mal Akımı Yöntemi Geniş Ekonomik Sınıflandırma (BEC) Sabit fiyatlarla zincirleme endeks Mal Akımı Yöntemi Amaca Yönelik Kişisel Tüketim Sınıflaması (COICOP) Sabit fiyatlarla zincirleme endeks Gıda ve İçki Dayanıklı Tüketim Malları Yarı Dayanıklı ve Dayanıksız Tüketim Malları Enerji, Ulaştırma, Haberleşme Hizmetler Konut Sahipliği Gıda ve Alkolsüz İçecekler Alkollü İçecekler ve Tütün Giyim Konut Mobilya, Ev Aletleri ve Ev Bakım Hizmetleri Sağlık Ulaştırma Haberleşme Eğlence Kültür Eğitim Otel ve Lokanta Çeşitli Mal ve Hizmetler 34 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU ÖZEL NİHAİ TÜKETİM HARCAMALARI 1987 BAZLI K A P S A M Yurtiçi yerleşiklerin (yerleşik hanehalklarının) Nihai Tüketim Harcamaları 1998 BAZLI COICOP gruplarına göre, Ülke sınırları içindeki yerleşik ve yerleşik olmayanların tüm harcamaları, ( + ) Yerleşik olanların yurtdışında yaptıkları harcamalar ( - ) Yerleşik olmayanlar tarafından yurtiçinde yapılan harcamalar = Yurtiçi yerleşiklerin (yerleşik hanehalklarının) Nihai Tüketim Harcamasını vermektedir. Dolaylı ölçülen mali aracılık hizmetleri (FISIM) hanehalklarının nihai tüketim harcamalarına dahil edilmiştir. 35 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DEVLETİN NİHAİ TÜKETİM HARCAMALARI 1987 BAZLI Y Ö N T E M 1998 BAZLI Devletin Nihai Tüketim Harcamaları, Maaş-Ücret Diğer Cari Dönemlik soru kağıtları Devletin Kollektif Nihai Tüketim Harcamaları, Maaş-Ücret Mal ve Hizmet Alımları Yıllık kesin hesap raporları Sabit fiyatlarla hesaplama; Sabit fiyatlarla hesaplama; Maaş-Ücret : Çalışan sayısındaki artış hızı Diğer Cari : Toptan eşya fiyat Endeksi Maaş-Ücret : Çalışan sayısındaki artış hızı Mal ve Hizmet Alımları : 2002 Arz ve Kullanım Tablolarında devlet sektörünün mal ve hizmet alımlarının ağırlıkları dikkate alınarak ÜFE ve TÜFE ‘ nin ilgili alt grupları ile hesaplanan endeks 36 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DEVLETİN NİHAİ TÜKETİM HARCAMALARI 1987 BAZLI K A P S A M Genel Bütçeli Kuruluşlar Katma Bütçeli Kuruluşlar Belediyeler İl Özel İdareleri Sosyal Güvenlik Kuruluşları Bağımsız Bütçeli Devlet Kuruluşları Fon İdareleri 1998 BAZLI Genel Bütçeli Kuruluşlar Katma Bütçeli Kuruluşlar Belediyeler İl Özel İdareleri Sosyal Güvenlik Kuruluşları Bağımsız Bütçeli Devlet Kuruluşları Fon İdareleri Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar Döner Sermaye İşletmeleri 37 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU GAYRİ SAFİ SABİT SERMAYE OLUŞUMU 1987 BAZLI Y Ö N T E M 1998 BAZLI Makine ve Teçhizat : Makine ve Teçhizat : Mal Akımı Yöntemi Mal Akımı Yöntemi Sabit fiyatlarla zincirleme endeks Sabit fiyatlarla zincirleme endeks İnşaat : İnşaat : İnşaat ruhsatnameleri ve Yapı kullanma izin kağıtlarına dayanılarak belirlenen dönemlik tamamlanma oranları esas alınarak her dönem içerisinde gerçekleştirilen m² İnşaat ruhsatnameleri ve Yapı kullanma izin kağıtlarına dayanılarak belirlenen dönemlik tamamlanma oranları esas alınarak her dönem içerisinde gerçekleştirilen m² hesaplamaları ve Mal Akımı Yöntemi ile tam kapsamın sağlanması Sabit fiyatlarla, Sabit fiyatlarla mal akımı yöntemi Kamu: İnşaat malzemeleri ve işçilik detayında inşaat maliyet indeksi Özel: m² x 1987 yılı ortalama birim fiyatı 38 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU GAYRİ SAFİ SABİT SERMAYE OLUŞUMU 1987 BAZLI K A P S A M 1998 BAZLI Makine ve Teçhizat : Makine ve Teçhizat : Ara tüketim: Bilgisayar yazılımları, maden çıkarımı Yatırım: Bilgisayar yazılımları, edebi ve sanatsal ürünlerin orjinalleri, maden çıkarımı İnşaat : İnşaat : Kamu : Genel Bütçeli Kuruluşlar Katma Bütçeli Kuruluşlar Belediyeler İl Özel İdareleri Sosyal Güvenlik Kuruluşları Kamu İktisadi Teşebbüsleri Bağımsız Bütçeli Devlet Kuruluşları Fon İdareleri Döner Sermaye İşletmeleri Kamu: Genel Bütçeli Kuruluşlar Katma Bütçeli Kuruluşlar Belediyeler İl Özel İdareleri Sosyal Güvenlik Kuruluşları Kamu İktisadi Teşebbüsleri Bağımsız Bütçeli Devlet Kuruluşları Fon İdareleri Döner Sermaye İşletmeleri Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar 39 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU MAL VE HİZMET İHRACATI / İTHALATI 1987 BAZLI Y Ö N T E M 1998 BAZLI Özel ticaret sistemi Genel ticaret sistemi Sabit fiyatlarla mal ihracat ve ithalatı 1994=100 bazlı ve sabit ağırlıklı İthalat ve İhracat miktar endeksleri Sabit fiyatlarla mal ihracat ve ithalatı 1998=100 bazlı ve değişen ağırlıklı zincirleme ithalat ve ihracat endeksi (tüketim, ara ve yatırım grupları) Sabit fiyatlarla hizmet ihracat ve ithalatı 1994=100 bazlı ve sabit ağırlıklı İthalat ve İhracat fiyat endeksleri Sabit fiyatlarla hizmet ihracat ve ithalatı 1998=100 bazlı ve değişen ağırlıklı zincirleme ithalat ve ihracat endeksi (tüketim, ara ve yatırım grupları) 40 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU MAL VE HİZMET İHRACATI / İTHALATI 1987 BAZLI K A P S A M 1998 BAZLI Serbest bölge hariç Serbest bölge dahil Toplam Mal ve Hizmet İhracatı FOB Toplam Mal ve Hizmet İthalatı CIF Toplam Mal ve Hizmet İhracatı (FOB) Toplam Mal ve Hizmet İthalatı (FOB) 41 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA 1987 BAZLI Cari Hız Sabit Hız 1998 BAZLI Deflatör Cari Hız Sabit Hız Deflatör 1999 48,2 -4,7 55,6 49,0 -3,3 54,2 2000 60,9 7,4 49,9 59,3 6,8 49,2 2001 43,2 -7,5 54,8 44,1 -5,7 52,9 2002 55,6 7,9 44,1 45,9 6,2 37,4 2003 29,6 5,8 22,5 29,8 5,3 23,3 2004 19,7 8,9 9,9 22,9 9,4 12,4 2005 13,2 7,4 5,4 16,1 8,4 7,1 2006 18,3 6,1 11,5 16,9 6,9 9,3 42 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (Cari Fiyatlarla, Milyon YTL) 1987 BAZLI 1998 BAZLI FARKLILAŞMA (%) 1998 52 225 70 203 34,4 1999 77 415 104 596 35,1 2000 124 583 166 658 33,8 2001 178 412 240 224 34,6 2002 277 574 350 476 26,3 2003 359 763 454 781 26,4 2004 430 511 559 033 29,9 2005 487 202 648 932 33,2 2006 576 322 758 391 31,6 43 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (Cari Fiyatlarla, Milyon $) 1987 BAZLI FARKLILAŞMA % 1998 BAZLI 1998 201 561 270 947 34,4 1999 183 213 247 544 35,1 2000 198 389 265 384 33,8 2001 147 285 196 736 33,6 2002 182 564 230 494 26,3 2003 241 302 304 901 26,4 2004 300 578 390 387 29,9 2005 361 470 481 497 33,2 2006 400 046 526 429 31,6 98,5 94,3 2006/1998 % 44 TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU Sonuç 1. 2. 3. 4. 5. Yeni seri, eski seriye göre ekonomik gelişmeleri hem toplamda hem de sektör ayrıntısında daha duyarlı yansıtmaktadır. Yeni seri AB normlarına daha uyumlu hale gelmiştir. ESA-95’e uyum sürecinin 2011 yılında tamamlanması planlanmaktadır. Ekonominin hacmi 1998 yılından günümüze eski seriye göre cari fiyatlarla % 26 ile % 35 arasında değişen oranlarda artış göstermiştir (En fazla artış sırasıyla konut sahipliği, hizmet ve imalat sanayiinde gerçekleşmiştir.) 2006 yılı GSYH miktarı, 1987 bazlı seriye göre 576 milyar 322 milyon iken 1998 bazlı seriye göre % 31.6 artışla, 758 milyar 391 milyon YTL olmuştur. Sabit fiyatlarla GSYH 1998 ile 2006 yılları arasında 1987 baz yıllı seriye göre % 34.1, 1998 baz yıllı seriye göre ise % 37.8 artış göstermiştir. 45