öğrenme bozuklukları - Ankara Ada Psikoteknik

DAVRANIM BOZUKLUKLARI
DSM-IV TANI ÖLÇÜTLERİ;
A. En azından bir tanı ölçütünün son 6 aydır bulunması koşuluyla aşağıdaki tanı
ölçütlerinden en az üçünün son 12 aydır bulunuyor olması ile kendini gösteren,
başkalarının temel haklarına saldırıldığı yada yaşa uygun başlıca toplumsal
değerlerin yada kuralların hiçe sayıldığı, yineleyici biçimde yada sürekli olarak
görülen davranış örüntüsü:
İnsanlara ve hayvanlara karşı gösterilen saldırganlık
1- Çoğu zaman başkalarına kabadayılık eder, gözdağı verir yada gözünü korkutur.
2- Çoğu zaman kavga başlatır.
3- Başkalarının ciddi bir biçimde fiziksel olarak yaralanmalarına neden olacak bir silah
kullanmıştır. /değnek, taş, bıçak vb)
4- İnsanlara karşı fiziksel olarak acımasız davranmıştır.
5- Hayvanlara karşı fiziksel olarak acımasız davranmıştır.
6- Başkalarının gözü önünde çalmıştır.
7- Birisini cinsel etkinlikte bulunması için zorlamıştır.
Eşyalara zarar verme:
1- Ciddi hasar vermek amacıyla isteyerek yangın çıkarmıştır.
2- İsteyerek başkalarının malına, mülküne zarar vermiştir.
Dolandırıcılık yada hırsızlık:
1- Bir başkasının evine, binasına yada arabasına zorla girmiştir.
2- Bir şey elde etmek, bir çıkar sağlamak yada yükümlülüklerinden kaçınmak için çoğu
zaman yalan söyler.
3- Hiç kimse görmeden değerli şeyler çalmıştır.
Kuralları ciddi biçimde bozma
1- 13 yaşının öncesinden beri ailenin yasaklarına karşın çoğu zaman geceyi dışarıda
geçirmektedir.
2- Ana babasının yada onların yerini tutan kişilerin evinde yaşarken en az iki kez
geceleyin evden kaçmıştır.
3- 13 yaşının öncesinden beri çoğu kez okuldan kaçmıştır.
B. Bu davranış bozukluğu toplumsal, okuldaki yada mesleki işlevsellikte klinik açıdan
önemli derecede bozulmaya neden olur.
C. Kişi, 18 yaşında yada daha ileri bir yaşta ise Antisosyal kişilik bozukluğunun tanı
ölçütlerini karşılamamaktadır.
Davranım bozukluğuna özgü en az bir tanı ölçütü 10 yaşından önce ortaya çıkmışsa
çocuklukta başlayan tip; 10 yaşından sonra ortaya çıkmışsa ergenlikte başlayan tip;
başlangıç yaşı bilinmemekteyse başlangıcı belirsiz davranım bozukluğu adını alır. Ağırlık
derecesine göre de hafi, orta derecede ve ağır davranım bozukluğu olarak tanımlanır.
Davranış bozuklukları bireyin çeşitli duygusal, ruhsal, bedensel ve duyusal bilgilerin
işlemleme sürecinde ortaya çıkan dengesizlikler sonucu iç çatışmaların davranışlara
aktarılması durumudur. Davranış sorunu bireyin kendisinden değil yaptıklarından
kaynaklanmaktadır.
Davranış bozukluklarının altında yatan nedenler oldukça farklıdır. Ancak önemli olan,
davranış bozuklukları görülen çocuklarda ya da yetişkinlerde, sorun yaşanılan alanların
tespit edilmesi ve değerlendirmeler sonucunda ihtiyaca yönelik çalışmaların yapılmasıdır.
Yapılan çalışmalar sadece bireyde davranış bozukluklarının azaltılmasında yardımcı
olmakla kalmayıp aynı zamanda öğrenme kabiliyetlerinde, duygusal yapılarında ve sosyal
iletişimlerinde de ilerlemeler yaşanmasını sağlayacaktır. Her ne kadar davranış bozukluğu
yaşayan kişi uzman desteğe ihtiyaç duysa da özellikle aile ve uzmanların ortak çalışması
yaşanılan sorunların en aza indirgenmesinde en önemli rolü oynamaktadır.
DAVRANIŞ BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARLA OLUMLU İLİŞKİ NASIL KURULUR?
1-Karşılıklı Saygı: Azarlamak, bağırmak, vurmak, susturmak, tutarsız davranmak çocuğa
saygısızlığın göstergesidir. Her ana-baba çocuklarına saygı göstermeyi öğrenmelidir. Her
çocuk ayrı bir birey olarak ele alınıp, fikirleri sorulmalı ve fikirlerine saygı gösterilmelidir.
2-Çocuğa Zaman Ayırmak: Çocukla ilgilenmek, zaman ayırmak gerekir. Birlikte geçirilecek
zaman nicelik değil, nitelik olarak önemlidir. Birlikte çocuğun hoşlanacağı faaliyetler
yapılabilir.
3-Cesaretlendirme: Çocuğun kendine güvenmesini istiyorsa önce anne-baba çocuğa
güvenmelidir. Çocuğun çabasını övmeli ve yüreklendirmelidir. Cesaretlendirme çocuğun
kendini değerli algılayabilmesi için çok önemlidir. Cesaretlendirme çocuğu olduğu gibi
kabul edip, kendi olduğu için değer vermedir.
4-Sevgiyi Anlatmak: Çocuğun kendini güvenli hissedebilmesi için, en azından sevildiğini
bilmesi ve sevmesi gerekir.