Kesintisiz Güç Kaynakları

www.kontaknoktasi.com.tr
Kesintisiz Güç Kaynakları
Kesintisiz Güç Kaynakları
1-KGK ları en kısa nasıl tanımlanabilir?
KGK ları sürekli devrede olup şebeke gerilimi kesinti ve bozukluklarını yüke hiç hissettirmeden yükü besleyen veya
şebeke gerilimi kesildiğinde çok kısa bir sürede devreye girerek yükü beslemeye devam eden sistem veya güç
kaynaklarıdır.
2-Sürekli çalışır durumda olup olmamasına göre,kaç türlü KGK vardır,bunlar nelerdir?
2 türdür. Beklemesiz (online) ve beklemeli (offline)
3-Günümüzde KGK daha çok hangi amaçla kullanılmaktadır?
Günümüzde daha çok şebekedeki bozuklukları yüke aksettirmemek için kullanılmaktadır.
4-Şu anda genellikle hangi tür kesintisiz güç kaynakları kullanılmaktadır?
Şu anda genellikle statik ve beklemesiz güç kaynakları kullanılmaktadır.
5-Şebekedeki bozulmalar,kısaca nasıl sıralanabilir?
Şebekedeki bozulmalar ; gerilimde düşme, yükselme, darbe,çöküntü,kesinti,harmonik ve gürültü şeklinde sıralanır.
6-Elektronik ve kontrol devrelerinin şebekedeki bozulmalardan etkilenmemesi için , işletmelerin ne yapması gerekir?
Elektronik ve kontrol devrelerinin şebekedeki bozulmalardan etkilenmemesi için kesintisiz güç kaynakları
kullanılmalıdır.
7-KGK larda gerilim ve frekans için kabul edilen sınır değerleri yüzde olarak hangi mertebelerdedir?
Gerilimde ±1 , frekansta ±0.01
8-KGK nın 2 önemli görevini yazınız.
-Şebeke Kesintilerini hissettirmeden yükü beslemeye devam etmek
-Şebeke gerilimini bozukluklarını yüke hissettirmemek
9-KGK nın 3 önemli özelliğini yazınız.
-Yüksek verim,Yüksek güç yoğunluğu
-Düşük fiyat, düşük hacim
-Az bakım, az gürültü
10-KGK nın 3 önemli uygulama alanını yazınız.
-Bilgi işlem sistemleri
-Kontrol sistemleri
-Haberleşme sistemleri
11-KGK nın AC şebekeden yüke doğru hangi temel elemanlardan oluştuğunu sıralayınız.
Dizel generatör, transformatör 1,doğrultucu,L1 bobini, Akümülatör bataryası,C1 kapasitesi, transformatör 2, C2
kapasitesi, SNA,SGA,MSA
12-KGK girişindeki dizel generatörün görevi nedir?
Uzun süreli kesintilerde devreye girerek sistemi besler.
www.kontaknoktasi.com.tr
www.kontaknoktasi.com.tr
13-KGK girişindeki trafonun temel görevleri nelerdir?
AC şebeke ve DC hat arasında gerilim uyumu ve izolasyon sağlar. Ayrıca doğrultucuda komütasyon akımını sınırlar.
14-KGK da doğrultucu ve inverterin temel görevleri nedir?
Doğrultucu: AC gerilimi DC ye çevirir.
İnverter: DC gerilimi AC ye çevirir.
15-KGK da doğrultucu çıkışındaki seri endüktansların fonksiyonu nedir?
Doğrultucu çıkış akımını düzeltir. Aşırı ve kısa devre akımlarına karşı koruma görevi yapar. Akım kontrolüne imkan
sağlar.
16-KGK çıkışındaki trafonun temel görevleri nelerdir?
DC hat ve AC yük arasında gerilim uyumu ve izolasyon sağlar. Aşırı ve kısa devre akımlarına karşı koruma görevi
yapar.
17-KGK’da akümülatör ile çıkış trafosunun sekonderine paralel bağlanan kondansatörlerin temel görevleri nelerdir?
C1 kapasitesi: İnverter girişindeki DC gerilimi düzeltir.
C2 kapasitesi: Transformatör 2 ile birlikte AC çıkış gerilimini filtre eder.
18-KGK’da çıkış geriliminin filtre edilmesi genellikle nasıl sağlanır?
C2 kondansatörü ile sağlanır.
19-Beklemesiz (on-line) KGK ile beklemeli (off-line) KGK arasında, çalışma açısından ne farklar vardır?
Beklemesiz (on-line) KGK da, giriş katındaki transformatör ve doğrultucu, şebeke gerilimi mevcut iken sürekli olarak
hem yükü besler hem de akümülatörü şarj eder.
Beklemeli (off-line) KGK da , giriş katındaki transformatör ve doğrultucu, şebeke gerilimi mevcut iken sadece
akümülatörü şarj eder.
20-Beklemesiz (on-line) KGK ile beklemeli (off-line) KGK arasında, giriş trafosu ve doğrultucu açısından ne farklar
vardır?
Off-line da daha düşük güçlü transformatör ve mini tristörler(doğrultucuda) kullanılır ve fiyat düşer.
21-Şebekeden çekilen reaktif güç açısından, AGK girişindeki trafonun fonksiyonu nedir
α açısının 0’a yaklaştırılmasıyla trafodan çekilen reaktif güç azalır.
22-Pşeb=Pakü+Pyük bağıntısı neyi ifade eder?
Hem akü şarjının hem de yük akımının şebekeden karşılandığını ifade eder.On-line güç kaynaklarının özelliğidir.
23-Şebekeden çekilen reaktif güç açısından, yarım ve tam dalga doğrultucular arasında ne
fark vardır?
Kontrolsüz olanlarda faz farkı oluşmaz. Dolayısıyla reaktif güç çekilmez.
24-Doğrultucular elektriksel olarak kaç bölgeli çalışmaya sahiptirler ve bunlar nelerdir?
Çıkış gerilimi pozitif ise,güç pozitiftir ve enerji akışı AC şebekeden DC yüke doğrudur (doğrultucu modu)
Çıkış gerilimi negatif ise, enerji akışı DC yükten AC şebekeye doğrudur (inverter modu)
25-Toplam Harmonik Distorsiyonu temel olarak neyi ifade eder?
THD, çıkış gerilimlerinin içerdiği harmoniklerin ölçümüdür.
www.kontaknoktasi.com.tr
www.kontaknoktasi.com.tr
26-Doğrultucularda α açısı ile reaktif güç arasında nasıl bir ilişki vardır?
α açısının değeri, çekilen reaktif güçle orantılıdır.
27-Doğrultucularda α açısının çalışma bandı nasıl seçilmelidir?
Mümkün olduğunca 0’a yakın olması önerilmektedir.
28- KGK sistemlerinde, giriş katındaki trafo ile kontrollü doğrultucu grubu yerine günümüzde hangi grubun kullanılma
eğilimi mevcuttur?
Günümüzdeki eğilim, AC şebeke geriliminin tam dalga kontrolsüz bir doğrultucu ile doğrultulması, bu sabit DC
gerilimin bir yüksek frekanslı ve izoleli anahtarlamalı güç kaynağı ile ayarlanması ve kontrol edilmesi şeklindedir.
29- KGK sistemlerinde, giriş katındaki trafo ile kontrollü doğrultucu grubu yerine kontrolsüz
doğrultucu ile AGK 1 grubunun kullanılması ne gibi yararlar sağlar?
Böylece şebekedeki bozulmalar en aza inmekte,elektriksel izolasyon sağlanmakta,yüksek frekansta çalışma
nedeniyle transformatör ve bobinlerin hacim ve maliyetleri oldukça düşmektedir.
30- Bir inverterde transistor ve ters akım diyotlarından hangi yönlerde akımlar geçer?
İletim yönlerinde akımlar geçer.
31- Bir KGK sistemindeki inverterde günümüzde genellikle hangi kontrollü güç elemanları kullanılmaktadır?
IGBT ler kullanılmaktadır.
32- Bir inverterin beslediği yükün reaktif güç bileşeni artıkça diyotlardan geçen akım artar mı azalır mı?
Artar. Çünkü transistor ün kesimde kaldığı süre artar.
33- İnverterler elektriksel olarak kaç bölgeli çalışmaya sahiptirler ve bunlar nelerdir?
4 bölgeli çalışmaya sahiptirler. Çıkışta gerilim ve akım ile enerji 2 yönlü olabilmektedir.
34- Yapı açısından tek fazlı hangi inverter türleri mevcuttur?
Yarım köprü, tam köprü ve push-pull türleri mevcuttur.
35- İnverterlerde ölü zaman ne anlam ifade eder?
Aynı faz koluna ait üst ve alt sıra elemanlarının iletim aralıkları arasında, kısa devrenin olmaması için bırakılan
boşluğu ifade eder.
36- Sinüsoidal PVVM inverterierde, sinüsoidal ve üçgen sinyallere ne ad verilir, bu sinyallerin frekansları hangi
isimlerle anılır?
Sinüsoidal gerilime; temel gerilim, modülasyon gerilimi veya kontrol gerilimi denilir. Üçgen sinyale taşıyıcı dalga da
denilmektedir.
37- Sinüsoidal PVVM inverterlerde, frekansın artması kayıpları ve harmonikleri nasıl etkiler?
Kayıplar artar. Harmonikler ise azalır.
38- Bir KGK sistemindeki inverterde genellikle hangi tür kontrol yöntemi kullanılır? Niçin?
İnverter çıkış gerilimindeki bozulmaların ve filtre maliyetinin fazla olmaması açısından PWM kontrolü kullanılır.
39- Bir KGK sistemindeki inverter çıkışında genellikle filtre kullanılır mı? Niçin?
Kullanılır. Bu filtre çıkış gerilimindeki harmonikleri en aza indirir.
www.kontaknoktasi.com.tr
www.kontaknoktasi.com.tr
40- Bir KGK sisteminde sinüsoidal PVVM inverterin kullanılması çıkıştaki filtreyi nasıl etkiler?
Harmonikler azalacağından filtrenin maliyeti düşer.
41- KGK sistemlerinde, çıkış katındaki trafo yerine günümüzde hangi devrenin kullanılma eğilimi mevcuttur?
Günümüzdeki eğilim, DC ara gerilimin bir yüksek frekanslı ve izoleli anahtarlamalı güç kaynağı ile ayarlanması ve
kontrol edilmesi, bu izoleli DC gerilimin bir PWM inverter ile doğrudan yükün ihtiyacı olan bir AC gerilime çevrilmesi
şeklindedir.
42- KGK sistemlerinde, çıkış katındaki trafo yerine izoleli bir AGK’nın kullanılması ne gibi yararlar sağlar?
Böylece çıkış gerilimindeki bozulmalar en aza inmekte, elektriksel izolasyon sağlanmakta, yüksek frekansta çalışma
nedeniyle transformatör ve bobinlerin hacim ve maliyetleri oldukça düşmektedir.
43- Statik anahtar veya şalterler nasıl elde edilir?
Statik anahtar veya şalterler, faz başına tek bir triyak veya büyük güçlerde ters-paralel bağlı 2 tristör ile elde
edilmektedir.
44- Statik anahtar veya şalterler sürekli devrede olan KGK’da hangi işlevleri yerine getirir?
Sürekli olarak çıkış gerilimi bir statik anahtarla yüke verilmekte ve kontrol edilmekte, arıza durumunda bu anahtar
kesime sokulmakta ve yük başka bir anahtarla AC şebekeye aktarılmaktadır.
45- Akülerin kullanımı açısından günümüzdeki eğilim ne şekildedir?
Günümüzdeki eğilim, mümkün olduğu kadar az sayıda ve kaliteli akümülatör kullanmak, şebeke kesintilerinde çok
kısa bir süre akülerle enerjiyi karşılamak ve hemen bir dizel generatörü devreye almak şeklindedir.
46- AC şebekede bozulmalara neden olan önemli 3 kaynağı sıralayınız.
Yüklerin ani olarak devreye girip çıkmaları, yarı iletken elemanların ani olarak devreye girip çıkmaları, güç elektroniği
devrelerinin yüksek frekanslarda anahtarlanmaları.
47- Bir KGK sisteminde genellikle hangi tür akümülatörler kullanılır?
Az bakımlı kurşun-asit aküler kullanılır.
48- Bir KGK sisteminde dinamik cevap verme süresi ne anlama gelir?
Çıkış yükünün ani olarak sıfırdan %100 yüke kadar değişmesi, Şebekenin kesilmesi veya geri gelmesi anında çıkış
geriliminde meydana gelen değişmedir.
49- Bir KGK sisteminde aşırı yüklenme özelliği ne anlama gelir?
Nominal yükün üzerinde KGK nın ne kadar süre dayanabileceğini gösterir.
50- Bir KGK sisteminde aşırı akım ve kısa devre koruması ne anlama gelir?
Bu tip etkilere maruz kaldığında arıza yapmamalı ve sistemi beslemeye devam etmelidir. Kısa devrede çıkışın
tamamen korunması ve kısa devre kalktığında dışardan müdahale gerekmeksizin çalışmanın devam etmesi gerekir.
51- Bir KGK sisteminde paralel bağlanabilme özelliği ne anlama gelir? Genellikle bu özellik mevcut mudur?
KGK ların paralel olarak bağlanabilip, yükü bölüşerek beslemelerini ifade eder.
52- Bir KGK sisteminde çıkış gerilimi regülasyonu ne anlama gelir? Bu regülasyon hangi
değerlerdeki değişimlere karşı yapılır?
KGK çıkışına bağlanan yükler 0 dan %100 e kadar değiştiğinde,çıkış geriliminde meydana gelen değişmedir. %1
den küçük olmalıdır.
www.kontaknoktasi.com.tr
www.kontaknoktasi.com.tr
www.kontaknoktasi.com.tr