END3061 SİSTEM ANALİZİ VE MÜHENDİSLİĞİ GİRİŞ SİSTEM ANALİZİ VE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Geleceğin iş çevreleri için dramatik değişikliklerin oluşumu kaçınılmazdır. Küresel ekonomi, yoğun bir mücadele-yarışma ve mutlak değişikliği beraberinde getirmektedir. Şirketler bilgiyi prodüktiviteyi arttırmak için, kaliteli ürünservislerin dağıtımı ve teslimatında, müşteri sadakatinin sağlanmasında ve doğru kararların alınmasında hayati bir kaynak olarak kullanmaktadırlar. SİSTEM ANALİZİ VE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ AMAÇLAR İş operasyonlarında bilgi teknolojilerinin etkilerini tartışınız. Bir bilgi sistemini tanımlayın ve komponentleri ve karakteristiklerini açıklayın. Bilgi sistemlerinin ortak tiplerini teşhis edin ve bunları kimlerin kullandığını açıklayın. Yapısal analiz ve nesneye-dayalı analiz metodoloji arasındaki farkları belirleyiniz. Modelleme, prototyping ve CASE araçlarını da içeren sistem geliştirme teknik ve araçlarını açıklayınız. Bilgi teknolojisi departmanının ve orada çalışan sistem analizcisinin rolünü tartışın. SİSTEM ANALİZİ VE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Bilgi teknolojileri (IT) donanım, yazılım ve telekominikasyon sistemlerinin bir kombinasyonu olarak, is operasyonlarını destekler, verimliliği artırır ve yöneticilere karar vermede yardımcı olur. IT’deki hızlı gelişim ile başa çıkabilmek için işverenler en iyi ve en parlak insanları bulmak için yarışma içindedirler. IT’nin anahtar bir kısmı da sistem analiz ve tasarımını içermektedir ki bu da şirketlerin iş hedeflerini desteklemek için donanım, yazılım, veri, prosesler ve insanları verimli bir şekilde kullanarak IT sistemlerini geliştirme prosesidir. İŞ SÜREÇ MODELLEMESİ IT uzmanları bir şirketin iş operasyonlarını başarılı sistemler tasarlamak için çok iyi anlayıp kavramak zorundadırlar. Örnek olarak perakende satış yapan bir mağaza, bir Internet auction (açık arttırma) sitesi ve bir otel zincirinin hepsi de kendine has IT gereksinimlerine sahiptirler. Sistem analizcileri iş süreç modellemesi adı verilen bir süreci, bir şirketin operasyonlarını ve enformasyon ihtiyaçlarını temsil etmek üzere kullanırlar. İŞ SÜREÇ MODELLEMESİ İş Profilleri, Modeller ve Süreçler Bir iş profili, bir şirketin tüm fonksiyonlarını, süreçlerini, organizasyonunu, ürünlerini, servislerini, müşterilerini, tedarikçilerini, rakiplerini, kısıtlarını ve gelecek yönünü tanımlamaktadır. Bir şirketin operasyonlarını anlamak için, sistem analizcisi ilk olarak bir iş profili geliştirmeli ve sonra bir iş modelleri serisi yaratmalıdır. Bir iş modeli kendine özgü görevleri olan satışlar, muhasebe ve satın alma gibi iş süreçlerini içeren iş fonksiyonlarının grafiksel gösterimidir. Bir iş süreci spesifik olayları, işleri, ve istenilen sonuçları açıklar. İŞ SÜREÇ MODELLEMESİ Süreç: Satış Siparişi Yönetimi Olay: Satış Siparişlerinin Alınması Alt Süreç: Müşteri Durumunu Kontrol Et Alt Süreç: Müşteri Kredisini Doğrula Sonuç:Satış Siparişleri Tamamlandı Alt Süreç: Müşteri Sipariş Verisini Gir Şirketler operasyonlarını basitleştirmek veya maliyetleri düşürmek istediklerinde, iş süreç yeniden yapılandırması ile çalışırlar. BİLGİ SİSTEM BİLEŞENLERİ Her sistem bir tür giriş verisine (Input Data) ihtiyaç duyar. Örneğin otomobil motoru gaz pedalına bastığınızda ve mikrodalga fırınınız pişme zamanı ve sıcaklık kontrolü için düğmelerine bastığınızda veri alır. Bir enformasyon sisteminde veri sistemin ham materyali olan temel gerçeklerden oluşur. Enformasyon (bilgi) faydalı türde bir output’a (çıktı) dönüşmüş veridir. Veriyi bilgiye dönüştürme işine processing (işlem) adı verilir. Bir bilgi sisteminin beş temel bileşeni vardır. Donanım, Yazılım, veri, süreçler, ve insanlar. BİLGİ SİSTEM BİLEŞENLERİ Donanım: Donanım bilgi sisteminin fiziksel katmanını ilgilendirir. Donanım bilgisayarları, networkleri, iletişim ekipmanlarını, scannerları, digital capturing cihazlarını ve diğer teknoloji-tabanlı altyapı sistemlerini içerir. Yazılım: Yazılım sistem yazılımı ve uygulama yazılımından oluşur. Sistem yazılımı bilgisayarları kontrol eder ve işletim sistemini, donanımla iletişim kuran cihaz sürücülerini ve veriyi farklı bir formata dönüştürmek gibi işlerle uğraşan faydaları, virus korumasını ve yedekleme yapılmasını içerir. Uygulama yazılımı kullanıcıları destekleyen ve şirketlerin iş fonksiyonlarını yerine getirmesini sağlayan programları içerir. Kullanıcılar hesap tabloları, word processorleri ve veritabanı yönetim sistemleri ile bunların verimliliklerini arttırır. Şirket çapında uygulamalar bordro sistemlerini, sipariş giriş sistemlerini, hesap alacak sistemlerini içerir. BİLGİ SİSTEM BİLEŞENLERİ Veri: Bir bilgi sitemi veriyi faydalı bilgiye dönüştürür. Süreçler: Süreçler veya prosedürler, kullanıcıların, yöneticilerin ve IT çalışanlarının yaptıkları işleri açıklar. Bir spesifik iş modelini desteklemek için gerekli süreçler, yazılı doküman manuallerinde ve online referans materyallerinde açıklanır. İnsanlar: Bir bilgi sisteminin esas amacı yöneticilere ve şirket içi-dışı kullanıcılara faydalı bilgiyi sağlamaktır. Kullanıcılar ya da son kullanıcılar çalışanları, müşterileri, satıcıları ve bilgi sistemiyle etkileşen diğerlerini içerir. İç kullanıcılar yöneticileri, teknisyenleri, satış temsilcilerini ve şirket çalışanlarını içerir. Dış kullanıcılar siparişlerini şirketin web sitesinde takip eden müşterileri, üretim çizelgelerini planlamak için bir müşteri sistemi kullanan tedarikçileri ve evlerinden e-postalarını kontrol etmek için şirket intranetini kullanan şirket çalışanlarını kapsar. Sistemin başarısı ya da başarısızlığı genelde kullanıcıların sistemin çıktısı ve operasyonlarının onları tatmin derecesine bağlıdır. Şirketlerin Kategorileri Geleneksel olarak şirketler üretime yönelik veya servise yönelik olarak tanımlanmaktadır. Yeni bir kategori olarak ana iş kanalı internete bağımlı şirketleri de sayabiliriz. Sistem Geliştirme Teknikleri ve Araçları İş operasyonlarını anlamanın yanında, sistem analizcisi modelleme, prototyping, ve bilgisayar destekli sistem mühendisliği (CASE) araçları gibi farklı teknikleri kullanmayı bilmelidir. Kullanıcılar, yöneticiler ve IT çalışanlarından gelen girdinin herkesin ihtiyacını karşılayacak bir tasarıma sentezlenmesine imkan verecek şekilde bir takım ortamı içinde çalışabilmelidirler. Ayrıca tasarım ve fikirlerini sunabilmek için diğer yazılım araçlarını kullanmabilmelidirler. Sistem Geliştirme Teknikleri ve Araçları Modelleme sistem geliştiricilerin analiz, test ve modifiye edebilecekleri bir konsept veya sürecin grafiksel gösterimini üretir. Prototyping, bilgi sistemi veya bileşenlerinin erken çalışan bir versiyonunun yaratılmasını içerir. Bilgisayar Destekli Sistem Mühendisliği (CASE), CASE Tools adı verilen güçlü programlar kullanarak, sistem analizcisinin bilgi sistemlerini geliştirmesini ve sürdürülebilmesini sağlayan bir tekniktir. Sistem Geliştirme Metodolojilerine Genel Bakış Bilgisayar tabanlı bilgi sistemleri için en popüler metodolojiler incelenecektir. Popüler ve geleneksel bir method olan yapısal analizle beraber, daha yeni bir strateji olan nesneye dayalı analiz geniş bir kullanım alanı bulmuştur. Bir sistem analizcisi her iki metodun güçlü yanlarını veya zayıflıklarını iyi bilmelidir. Çünkü tek bir mükemmel sistem geliştirme stratejisi olmadığı açıktır. Sistem Geliştirme Metodolojilerine Genel Bakış Yapısal Analiz: Bu geleneksel sistem geliştirme tekniği zamanla test edilmiş ve anlaşılması kolaydır. Yapısal analiz 1960’larda evrimleşmiştir. Bu teknik veriyi faydalı bilgiye dönüştürme süreçlerle açıklamaktadır, yapısal analiz süreç merkezli bir tekniktir. Süreçleri modellemeye ek olarak , yapısal analiz veri organizasyonunu ve yapısını, ilişkisel veritabanı tasarımını ve kullanıcı arayüz konularını içermektedir. Yapısal analiz sistem geliştirme yaşam döngüsünü (SDLC) adı verilen bir faz serisini kullanarak, bir bilgi sistemini planlamak, analiz etmek, tasarlamak, uygulamak ve de desteklemekte kullanılır. Yapısal analiz bir sistemi grafikle açıklamada kullanılan bir süreç setine dayanmaktadır. Süreç modellemesi verinin sürece akışını, veriyi dönüştüren iş kurallarını ve bunun sonucundaki çıktısal data akışını tanımlar. Sistem Geliştirme Metodolojilerine Genel Bakış ÖĞRENCİLER Öğrenci Verisi Ders Verisi ÖĞRENCİ KAYDINI YAP Kayıt Verisi SINIF LİSTESİ DERSLER İki kaynaktan gelen giriş verisini kabul eden ve bunu çıkış verisini dönüştüren süreci gösteren, bir okul kayıt sistemi için bir süreç modeli Sistem Geliştirme Metodolojilerine Genel Bakış Nesneye Dayalı Analiz: Yapısal analiz süreçler ve veriye ayrı bileşenlermiş gibi yaklaşırken, nesneye dayalı analiz veriyi ve veriyi işleyen prosesleri nesne adı verilen şeylere birleştirir. Bir nesne bir class’ın üyesidir ve class’da benzer nesnelerin yığınıdır. Nesneler properties adı verilen karakteristiklere sahiptirler. Sistem Geliştirme Metodolojilerine Genel Bakış KİŞİ İsim Adres T.C. Kimlik No ÖĞR. ÜYESİ ÖĞRENCİ İsim Adres T.C. Kimlik No İsim Adres T.C. Kimlik No Ofis No: Ofis Tel: Görüşme Saatleri: Ana Dal: Gano: Danışman: