Nefesiniz Daralıyorsa, çaresiz değilsiniz! Dünya KOAH Günü 2013 20 Kasım 2013 PROF. DR. MEHMET KARADAĞ 20 KASIM 2013 DÜNYA KOAH GÜNÜ • KOAH, “Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı”nın kısaltılmış ismidir. • K ronik demek, uzun süredir devam eden ve geçmeyecek olan demektir. • O bstrüktif demek, kısmen tıkanmış demektir. • A kciğer, soluk aldığımız organımızdır. • H astalık • GARD • (Global Alliance against Chronic Respiratory Diseases) • Kronik Solunum Hastalıklarına Karşı Küresel İşbirliği • GARD: Ulusal ve uluslararası kuruluşların gönüllü olarak birleşip herkesin özgürce nefes aldığı bir dünya vizyonu çerçevesinde çalıştığı, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) bünyesinde kurulmuş bir birliktir. • GARD stratejik planı DSÖ’nün Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Eylem Planı’nın bir parçası niteliğindedir. • GARD, ulusal kontrol programının kronik havayolu hastalıkları parçasının gelişimine teknik destek sağlamak için insan kaynaklarını ve finansal kaynakları bir araya getirir. • GARD’ın hedefi kronik solunum yolu hastalıklarının küresel yükünü azaltmaktır. • Kronik hava yolu hastalıkları nedeniyle hastane başvurularında ve ölüm oranlarında azalmanın gerçekleştirilmesi için planlama ve uygulamalar ortaya konmalıdır. • GARD’ın amacı; Kronik Havayolu Hastalıkları (KHH) ile savaşmak için geniş kapsamlı bir yaklaşım başlatmaktır. • Tüm dünyada Kronik Havayolu Hastalıkları bilincini artırmak ve böylece Kronik Havayolu Hastalıklarına bağlı hastalık ve ölümleri azaltmaktır. KOAH Bilinci • • • KOAH'dan ölümleri önemli oranda azaltacak KOAH'a bağlı hastaneneye yatışların sayısını azaltacak Yeni KOAH'lı hastaların oluşma hızını azaltacaktır KOAH Nedir? • • • • • Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı Öksürük, Balgam çıkarma ve Nefes darlığı ile karekterize ilerleyici bir hastalıktır. KOAH Nasıl Gelişir • KOAH genellikle sigara içimi sonucu veya işyerinde toz ve dumana maruz kalma sonucu veya iyi havalandırılmamış evlerde ısınma ve yemek pişirme amacıyla kullanılan odun, tezek gibi yakıtların dumanlarına maruz kalma sonucu gelişir. KOAH Nasıl Gelişir • Sigara dumanı yada diğer etkenler, hem hava yollarını hem de akciğerlerin hava keseciklerini harap eder KOAH Belirtileri • Öksürük • Balgam Çıkarma • Yaşıtlarından daha önce yorulma ve nefes darlığı KOAH Yaygınlığı • KOAH tüm dünyada 4. ölüm nedenidir. Önümüzdeki yıllarda hastalığın daha da yaygınlaşması beklenmektedir. • Dünyadaki 600 milyon KOAH'lı hastanın her yıl 2.8 milyonu ölmektedir. • Ülkemizde 5 milyon civarında KOAH'lı hasta bulunduğu, hastalığın ülkemizde 3. ölüm nedeni olduğu ve her yıl 25 000 kişinin bu hastalıktan öldüğü tahmin edilmektedir. ABD’de 1965-1998 arasında bazı hastalıkların ölüm hızlarındaki değişim 3.0 2.5 Koroner Arter Hastalığı İnme Diğer KVS KOAH Tüm Diğer Nedenler –64% 1965-1998 –35% 1965-1998 +163% 1965-1998 –7% 1965-1998 2.0 1.5 1.0 0.5 0 –59% 1965-1998 TANI- Solunum Testi ile • Günümüzde KOAH’lı hastalar yeterince teşhis edilmemekte, teşhis edilenler ise etkin bir şekilde tedavi edilmemektedirler. • Bugün ülkemizde bulunan her 10 KOAH’lı hastadan sadece 1 tanesi kendisinde KOAH olduğunu bilmektedir. Türkiye’de Durum Nedir? • Tütün kullanımı yaygın: – > 18 yaşta Erkek: % 50.8, Kadın: % 19.1 • • • • Biyomas kullanımı yaygın İşyeri sağlığı ile ilgili önlemler yeterli değil Güvenilir epidemiyolojik veriler yok Birinci basamakda spirometri kullanımı yok denecek kadar az • Kamuoyu, sağlık personeli ve yöneticiler arasında KOAH bilinci yetersiz Sizde KOAH Var mı? • 1.Haftanın çoğu günü sık sık öksürüyor musunuz? » • Evet ڤ Hayır ڤ Evet ڤ Hayır ڤ 4. Yaşınız 40‘ın üstünde mi? » • Hayır ڤ 3. Yaşıtlarınıza göre nefesiniz daha kolay mı daralıyor? » • ڤ 2. Haftanın çoğu günü balgam çıkarıyor musunuz? » • Evet Evet ڤ Hayır ڤ 5. Halen sigara içiyor musunuz ya da eskiden içtiniz mi? » Evet ڤ Hayır ڤ KOAH Değerlendirme Testi • CAT adı verilen uluslararası kabul görmüş bir anket uygulamasıdır. • 8 Sorudan oluşan testte, her soru 0 – 5 arasında skorlanıyor. • 0 – 40 arasındaki skor hastalığın ağırlığını yansıtıyor İLGİNİZ VE DİKKATİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER