İlköğretim DKAB Dersi 6. Sınıf 4. Ünite Sunusu Kur’an-ı Kerim’in Ana Konuları pedagojiformasyon.com ... Ünite: / Konular ÖĞRENME ALANI: KUR’AN VE YORUMU 4. ÜNİTE: KUR’AN-I KERİM’İN ANA KONULARI 1. Kur’an-ı Kerim’in Belli Başlı Konuları 1.1. İnanç 1.2. İbadet 1.3. Ahlak 1.4. Kıssalar 1.4.1. Sabır Örneği: Hz. Eyüp 2. Kureyş Suresi ve Anlamı 4. Ünite: / Kazanımlar Kur’an-ı Kerim’in temel konularını açıklar. Kıssa kavramını açıklar. Kur’an’da kıssalara yer verilmesinin nedenlerini belirtir. Hz. Eyüp kıssasından hareketle sabrın güçlükler ve olumsuzlukları aşmadaki rolünü açıklar. Kureyş suresini ezbere okur ve anlamını söyler. 1) KUR’AN-I KERİM’İN BAŞLICA KONULARI Allah Teala inanç, ibadet ve ahlak esaslarını içeren ilahi kitaplar göndermiştir. DÖRT BÜYÜK KİTAP ZEBUR TEVRAT İNCİL KUR’AN Bu kitapları peygamberleri aracılığıyla gönderir. 1) KUR’AN-I KERİM’İN BAŞLICA KONULARI KUR’AN Rabbimiz tarafından CEBRAİL aracılığıyla Son peygamber HZ. MUHAMMED’E insanları iman ve davranış konusunda aydınlatmak için gönderilen İLAHİ bir KİTAPTIR 1) KUR’AN-I KERİM’İN BAŞLICA KONULARI YAPTIĞIMIZ TANIMDAN NELER ÇIKARTABİLİRİZ? Rabbimiz tarafından gönderildiği Rabbimizin sözü olduğu Cebrail aracılığıyla getirildiği İman ve davranış konusunda aydınlattığı Son peygamber Hz. Muhammed’e gönderildiği KUR’AN-I KERİM YOL GÖSTERİCİDİR KUR’AN’DA İNSAN - KAİNAT İLİŞKİSİ KAİNATTAKİ VARLIKLARI SEVMEK İÇİN KUR’AN’DA İNSAN - ALLAH İLİŞKİSİ Kainatta mükemmel bir düzen olduğunu görmemiz gerekir. VAHYİ ANLAMAK İÇİN Peygamber Efendimizin ayetleri kendi hayatında nasıl yorumladığını bilmemiz gerekir KUR’AN’DA ALLAH - KAİNAT İLİŞKİSİ KAİNATTAKİ DÜZENİ KORUMAK İÇİN KUR’AN’DA İNSAN – İNSAN İLİŞKİSİ Allah’ın yaratmış olduğu varlıklara zarar vermememiz gerekir. Huzur içinde yaşamamıza engel olacak davranışlardan sakınmamız gerekir. HEP BERABER MUTLU YAŞAMAK İÇİN 1) KUR’AN-I KERİM’İN BAŞLICA KONULARI İNANÇ Tevhid Melek Kitap Peygamberler Kader Ahiret İBADETLER Namaz Oruç Zekat Hac Kurban İyiliği emretmek Kötülükten sakındırmak AHLAK Yararlı davranışlar Anne ve Baba Akraba Komşu Kötü davranışlardan sakınmak 1.1 İNANÇ İNANÇ Allah’ın Peygamberimiz aracıyla gönderdiği ilkeleri tasdik etmek ve bunların doğru olduğunu tereddütsüz kabul etmektir. 1.1 İNANÇ İslam inancının temelini ne oluşturur? TEVHİT TEVHİT : Allahın tek olduğuna eşi ve benzeri olmadığına inanmaktır. Örneğin tevhit inancı ihlas suresinde şöyle anlatılır: Deki Allah birdir, Allah samettir.(Her şey ona muhtaç hiçbir şey ona muhtaç değildir) Odoğurmamış ve doğmamıştır. Onun hiçbir dengi (benzeri yoktur.) 1.1 İNANÇ İSLAM İNANCINI NASIL ANLAYABİLİRİZ? 11 1.1 İNANÇ Bu konuda Kur’an-ı Kerim bizlerden şunları incelememizi ister: HAYVANLAR BİTKİLER İNSANLAR DÜNYA 1.1 İNANÇ BİTKİLER Bitki ve ağaç (O'na) secde etmektedirler. RAHMAN/6 1.1 İNANÇ HAYVANLAR “Rabbin bal arısına vahyetti: Dağlarda, çardaklarda ve onların kurdukları çadırlarda kendine evler edin.” NAHL/68 1.1 İNANÇ İNSANLAR “Allah sizi annelerinizin karnından hiçbir şey bilmezken çıkardı ve umulur ki şükredersiniz diye işitme, görme ve gönüller verdi.” (NAHL/ 78) 1.1 İNANÇ ESMAİ HÜSNA Rezzak, Kayyum ve Vahid isimlerinin geçtiği ayetleri Rabbimizin güzel mealimizde bulmaya isimleri de bu konuda çalışalım bizlere yol gösterir. 1.1 İNANÇ ESMAİ HÜSNA KAYYUM REZZAK “Şüphesiz rızık veren güç ve kuvvet sahibi olan ancak Allah’tır.” Zariyat 51/58 VAHİD “Allah ondan başka ilah yoktur, her zaman diridir. Bütün varlıkların kendi kedine yegane kaynağıdır. Bakara 2/255 Sizin ilahınız tek bir ilahtır. O’ndan başka hiçbir ilah yoktur. O bağışlayandır, esirgeyendir. Bakara 2/163 1.2 İBADET YARATILIŞ AMACIMIZ NEDİR? “Ben cinleri ve insanları, ancak bana kulluk etsinler diye yarattım” ZARİYAT/ 56 1.2 İBADET ORUÇ TUTMAK KURBAN KESMEK NAMAZ KILMAK HACCA GİTMEK ZEKAT VERMEK İBADETLER Rabbimize olan sevgi, saygı ve bağlılığımızı göstermek amacıyla yapılır. 1.2 İBADET “Allah’a ibadet edin ve ona hiçbir şeyi ortak koşmayın. Anne ve babaya,akrabaya,yetimlere, yoksullara, yakın komşuya, uzak komşuya, yakın arkadaşa, yolcuya, sorumluluğunuz altında bulunanlara iyi davranın. Allah kendini beğenen ve daima böbürlenip duran kimseyi sevmez.” NİSA/36 1.2 İBADET Anne babaya Sorumluluğumuz altındakilere Akrabaya KİMLERE? Yolcuya ve arkadaşa Yetimlere ve yoksullara Uzak komşuya ONLARI UNUTMADIĞIMIZI GÖSTERMELİYİZ. 1.2 İBADET Müslüman olarak sadece kendimiz için yaşamadığımızı, onları da düşünüp önemsediğimizi göstermek hayatta belirlediğimiz vazifelerimiz arasında olmalıdır. 1.3 AHLAK Hz. Aişe’ye Peygamberimizin ahlakının nasıl olduğu sorulduğu zaman o şöyle cevap vermiştir: “Onun ahlakı Kur’an’dı.” 1.3 AHLAK KUR’AN’DAN ÖRNEKLER “Muhakkak ki Allah, adaleti, iyiliği, akrabaya yardım etmeyi emreder; çirkin işleri, kötülüğü ve azgınlığında yasaklar. O, düşünüp tutasınız diye size öğüt verir.” NAHL/90 1.3 AHLAK KUR’AN’DAN ÖRNEKLER “Küçümseyerek insanlardan yüz çevirme ve yeryüzünde böbürlenerek yürüme. Zira Allah, kendini beğenmiş övünüp duran kimseleri asla sevmez. Yürüyüşünde doğal ol, sesini alçalt…” LOKMAN/ 18 - 19 1.3 AHLAK Kardeşlik Adalet Tevazu Cömertlik Sevgi İyilik Doğruluk 1.3 AHLAK Yalan Gıybet İftira Kibir Kin beslemek Cimrilik Haksızlık 1.3 AHLAK Şimdi sahabenin kardeşlik anlayışından dersler çıkartacağımız bir KISSA okuyalım 1.3 AHLAK Savaşlardan birinde bulunmuş bir sahabi anlatıyor: Harp durmuş yaralıların ihtiyaçları karşılanıyordu. Ben de su dolu kırbamı alıp amcamın oğlu harise koştum. Yaralılar arasında bulup Suyu uzattığım sırada yan taraftan ikrime’nin sesi geldi. 1.3 AHLAK “Su ne olur bir damla su…” Haris bunu duyunca işaretle suyu ona götürmemi istedi. Koşarak İkrime’nin yanına gittim. İkrime’ye uzatırken İyaş’in sesi geldi. “Allah rızası için bir damla su diyordu” Haris suyu İyaş’a götürmemi istedi. Koştum yaralılar arasından İyaş’ı buldum. 1.3 AHLAK Ne var ki İyaş Ruhunu teslim etmişti. Baktım ki İkrime’de onu takip etmiş, O da uçmuş öbür şehitlerle birlikte…Bari Haris’e yetişeyim dedim, onun da cansız bedeniyle karşılaştım. O da hareketsiz yatıyordu sıcak kumların üzerinde. 1.3 AHLAK Sahabi sözlerine şu şekilde devam ediyor: “Böyle bir fedakarlığı ilk defa gördüm. Kendilerinin su ihtiyacı kesindi. Ama kardeşlerini duyunca ölümleri pahasına onlara göndermişlerdi.” 1.3 AHLAK Kardeşlerimiz için en son ne zaman bir iyilik yaptık? DÜŞÜNELİM… KUR’AN-I KERİM’İN BAŞLICA KONULARI İNANÇ İMANIMZIN BİLGİ BOYUTUNUNU YANSITIR İBADET İMANIMIZIN AMELİ BOYUTUNU YANSITIR. AHLAK İMANIMIZIN DAVRANIŞ BOYUTUNU YANSITIR ALLAHIN SEVGİSİ KAZANILIR. KARİKATÜRÜ YORUMLAYALIM…. 1.4 KISSALAR Kur’an-ı Kerim’de, geçmişte yaşamış topluluklar ve peygamberler hakkında anlatılan ibret verici hikâye ve tarihî olaylara KISSA denir. 1.4 KISSALAR Peygamber Kıssaları Kur’an-ı Kerim’de yer alan kıssaları 3 grupta toplayabiliriz. Topluluk Kıssaları Şahıs kıssaları 1.4 KISSALAR PEYGAMBERLER KISSALARI Hz.İbrahim Hz.Yusuf Hz.Eyüp Hz.İdris Hz.Salih “Andolsun ki senden önce birçok peygamber gönderdik, sana onların kimini anlattık, kimini de anlatmadık…” MÜMİNUN/ 78 1.4 KISSALAR ŞAHIS KISSALARI Hz. Lokman Hz.Meryem Hani Lokman oğluna -öğüt vererek- demişti ki; "Ey oğlum, Allah'a şirk koşma. Şüphesiz şirk, gerçekten büyük bir zulümdür." LOKMAN/13 1.4 KISSALAR TOPLULUK KISSALARI Ashabı Keyf İsrailoğulları “Elbette onların kıssalarında akıl sahipleri için pek çok dersler vardır… YUSUF/111 1.4 .1 SABIR ÖRNEĞİ: HZ EYÜP Büyüklerimiz sabırlı olmasını istedikleri kişiye “ALLAH SANA EYÜP PEYGAMBER SABRI VERSİN” diye dua edeler. NEDEN? 1.4 .1 SABIR ÖRNEĞİ: HZ EYÜP CEVABI KURAN KERİM’DE Hz. Eyüp, Hz. İbrahim’in soyundan gelen ve Kur’an’da sabır örneği olarak anlatılan bir peygamberdir. Bugün bile Eyüp denince akla hemen sabır gelir. 1.4 .1 SABIR ÖRNEĞİ: HZ EYÜP Eyüp Peygamber, önceleri çok zengin bir kişiydi. Ama servetinin çokluğundan dolayı ne kibirleniyor ne de şımarıyordu. İnsanları Allah Teala’nın dinine çağırıyor. Onlara doğru yolu gösteriyordu. Bir gün rahatsızlandı. İyileşirim umuduyla bekledi. Fakat hastalığı her geçen gün daha fazla arttı. 1.4 .1 SABIR ÖRNEĞİ: HZ EYÜP Hastalığı nedeniyle Allah’ karşı görevlerini yapamaz hale geldi. Ve bu durum onu korkuttu. Rabbine dua etmeye başladı: “…(Ey Rabb’im) başıma bir dert geldi, (sana sığındım), sen merhamet edenlerin en merhametlisisin...” ENBİYA/83 1.4 .1 SABIR ÖRNEĞİ: HZ EYÜP Uzun bir süre rahatsızlığı devam eder. Ama O Rabbine isyan etmeden, gelecek şifayı bekler. Ve sonra Rabbinin müjdesi gelir. “Bizden bir rahmet ve akıl sahipleri için de bir ders olsun diye, ona hem ailesini hem de onlarla beraber bir benzerini (kaybettiklerini fazlasıyla) verdik. SA’D/43 “…Gerçekten biz Eyüp’ü sabırlı bulmuştuk. O, ne iyi kuldu! Daima Allah’a yönelirdi.” SAD/ 41 45 1.4 .1 SABIR ÖRNEĞİ: HZ EYÜP Hz. Eyüp’ün yaşadığı şehir ve kabri 2. KUREYŞ SURESİ VE ANLAMI Okunuşu Bismillâhirrahmânirrahîm 1. Li îlâfi Kurayş, 2. Îlâfihim rıhleteşşitâ-i vessayf, 3-4. Fel ya’büdû Rabbe hâzel beyt Ellezî et’amehüm min cû’în ve âmenehüm min havf. 2. KUREYŞ SURESİ VE ANLAMI Anlamı Rahman ve Rahîm olan Allah’ın adıyla 1. Kureyş’e kolaylaştırıldığı 2. Evet, kış ve yaz seyahatleri onlara kolaylaştırıldığı için onlar, 3-4. Kendilerini açlıktan doyuran ve her çeşit korkudan emin kılan bu evin (Kâbe’nin) Rabb’ine kulluk etsinler.