kan ve ürünleri transfüzyonu

HEMATOLOJI
ESRA DALAK
B121100030
İÇİNDEKİLER

KAN VE KAN TRANFÜZYONU

KEMİK İLİĞİ BİYOPSİSİ

KEMOTERAPİ

PET/CT NEDİR?

TANİTA NEDİR?
KAN ÜRÜNLERI VE KAN
TRANFÜZYONU
KAN NE İŞE YARAR?
Kan tüm vücutta dolaşan
sıvıdır. Dokulara oksijen ve
besin maddelerini taşır ve atık
materyalleri uzaklaştırır
 Kan farklı bileşenlerden
oluşur. Vücutta dolaşan kana
‘Tam Kan’ denir
 Kan, her biri ayrı fonksiyona
sahip son derece spesifik
yapılardan oluşmuş canlı bir
dokudur.

A
Arter
Lökosit
r
t
e
r
Trombosit
Eritrosit
tKanın Bileşenleri
Şekilli elemanlardan oluşan katı bölüm
l olPlazma olarak adlandırılan sıvı bölüm
E
Şekilli elamanları:
Eritrositler:
Lökositler:
oksijenin taşınması
savunma mekanizması
Trombositler:
hemostatik denge
Trombosit kanamayı
durdurur
Eritrosit Oksijen verir karbondioksit
alır
Lökosit yabancılar ile savaşır
Şekilli elemanlar
200 ml
7
ERİTROSİT
LÖKOSİT
TROMBOSİT
Plazma:

Plazma proteinleri, Bunlar;
albumin
 globulin
 fibrinojendir


gaz transportu,hormonlar,pıhtılaşma
faktörleri,antikor ve yıkım ürünlerinin dokulara
veya eliminasyon yerlerine taşınmasını sağlar.
Plazma (250 ml)
( plazma proteinleri, pıhtılaşma fak.vb.)
9
KAN VE KAN ÜRÜNLERININ TEDAVISININ
AMAÇ VE HEDEFLERI;
Travma veya cerrahi nedeniyle gelişen akut kan
kaybını yerine koymak
 Anemili hastalarda kanın oksijen taşıma
kapasitesini arttırmak
 Pıhtılaşma mekanizmasını düzenlemek
 Enfeksiyon hastalıkları, septisemi, bakteriemi de
gelişen eritrosit yıkımını karşılamak ve
hemotopoetik organları uyarmaktır.

KAN ÜRÜNLERİ
 -Tam
kan
 -Taze tam kan
 -Taze dondurulmuş plazma
 -Eritrosit süspansiyonu(konsantresi)
 -Trombosit süspansiyonu(konsantresi)
 -Granülosit süspansiyon(konsantresi)
 -Albumin
TAM KAN
İçeriği; bir ünite tam kan 400-450ml
Endikasyonu; dolaşım hacminin ve
oksijen taşıma kapasitesinin
arttırılması amacıyla kan hacminde
%25’ten fazla akut kan kayıplarında
kullanılır.
Cross-match; ABO VE Rh
Ömrü; 2-6 C de 21-35 gündür.
infüzyon süresi; bir ünite tam kanın
infüzyonu MAX 4saat içinde
sağlanmalıdır.
Uygulama özelliği; kan filtlerisyle
uygulanır. İnfüzyon hızı hastanın
klinik durumuna bağlıdır.
1 Ünite Tam Kan;
Htc:
%3
Hb: % 1
Arttırır
TAZE DONDURULMUŞ PLAZMA
İçeriği; donörden alınan tam kandan ilk sekiz saat
içinde hızlı santrifügasyonla şekillli elemanları
uzaklaştırılmış taze plazmanın hızla
dondurulması ile elde edilir. Her ünite
pıhtılaşma faktörlerinin tamamını %2-3 arttırır.
ERITROSIT SÜSPANSIYON
ERITROSIT SÜSPANSIYON
içeriği; plazması alınarak eritrositten zengin hale
getirilmiş kandır. İçinde eritrosit ile az miktarda
plazma, trombosit ve lökosit bulunur. Htc değeri
%55-65’tir. 1ünite E.S. Htc değerinde %3
oranında artış sağlar.
Endikasyonu; dolaşım hacminin artmasına gerek
olmayan tüm akut ve kronik anemilerde ve
eritrosit kayıplarında kullanılır.
Cross-match; ABO –Rh
İnfüzyon süresi; 2-4 saat arasında sağlanmalıdır.
Uygulama özelliği; kan filtresi ile uygulanır. Hızlı
verilmesi gerektiğinde 50-100ml %0.9luk NaCl
ile diüle edilebilir. Ancak Hiperkalemi riskine
karşı dikkatli olunmalıdır.
TROMBOSIT SÜSPANSIYONU
TROMBOSIT SÜSPANSIYONU
İçeriği; ya tek yada 4-6 donörden hazırlanarak biri
trombositten zengin plazma diğeri konsantre
trombosit olarak adlandırılan ürünlerdir.
Ünitede trombosit, plazma, az miktarda eritrosit,
lökosit bulunur. Her ünite 5000-10.000 trombosit
artışına neden olur.
Endikasyonları; trombosit sayısı 50.000/mm’den az
olan hastalarda endikedir. Ciddi trombosit
eksikliğine bağlı kanamalarda kullanılır.
Cross-match: önerilir. Ancak ABO uyumu şart
değildir.
Ömrü; Özel poliolifen torbalar içinde 20-24 C’de 5
gün saklanabilir.
İnfüzyon süresi; 20-30 dakika arasında
sağlanmalıdır.
Uygulama özelliği; trombosit filtresiyle uygulanır.
Küçük mikronlu filtreler kullanılmamalıdır.
Transfüzyondan 15dk sonra trombosit sayımı
yapılmalıdır.
KANIN İŞLENMESİ
Lökositleri azaltılmış kan ürünleri
Işınlanmış kan ürünleri
TRANFÜZYON İŞLEMİ
TRANFÜZYON İŞLEMİ
1- Kan ve kan ürünlerinin transfüzyonu, hastaya transfüzyon
kararının alınması ile başlar.
2- Kan ve kan ürünü transfüzyonu uygulamasında, eğitimli bir kişi
transfüzyon başlaması ile birlikte 5-10 dakika içinde hastayı
doğrudan gözler ve transfüzyon tamamlanana kadar düzenli
aralıklarla hastayı izler.
3- Hasta için gerekli kan veya kan ürününü belirlenir.
4- Hasta için gerekli kan veya kan ürünü miktarını belirlenir.
5- Kan ve kan ürünü istemeden önce hastanın kan grubu tayinini
istenir.
6- Hasta için uygun kan ve kan ürünü reçete edilir.
7- Kan veya kan ürünü kabul etmeden hastanın kimlik ve kan grubu
bilgilerini kontrol edilir.
8- Kan ve kan ürünlerinin üniteye uygun koşullarda getirilip
getirilmediğini kontrol edilir.
9- Kan grubu uyumluluğu için test (çapraz karşılaştırma) istenir.
11- Transfüzyona başlamadan önce kan
uygunluk testi (çapraz karşılaştırma) formu
kontrol edilir.
a. Kimlik bilgileri
b. Kan grubu
c. Seri numarası
d. Test uygunluğu (ABO ve Rh)
e. Testin nerede ve kim tarafından yapıldığı
 12- Kan ve kan ürünleri için uygunluk testleri
kontrol edilir
a. Uygunluk testi (ABO, Rh) olumsuz olan kan ve
kan ürünü hastaya kullanılmaz.
b. Uygunluk testinde soğuk aglütinasyonu
bildirilmiş ise kan transfüzyonu, ürün vücut
ısısına getirdikten sonra yapılır.

13- Transfüzyon ile ilgili kayıtları düzenlenir.
 14- Transfüzyon uygulanacak, kan ve kan ürünü
torbasını aşağıdaki koşulları denetlemek için
kontrol edilir;
a. Plazmada hemoliz bulguları.Pembe mi?
(kontaminasyon)
b. Eritrosit ve plazma arasındaki hatta hemoliz
bulguları.
c. Eritrositlerin renginin koyulaşması. Mor veya
siyahımsı mı?(kontaminasyon)

TRANSFÜZYON SÜRECINDE KAN VE KAN
TRANSFÜZYONU ĠÖZLEM FORMU
DOLDURULUP IMZALANMALIDIR.
KAN TRANSFÜZYON
KOMPLIKASYONLARI;
I. Erken komplikasyonlar (< 24 saat)
 1- Akut hemolitik reaksiyonlar
 2- İmmun olmayan hemoliz
a. Mekanik
b. Aşırı ısıtma
c. Dondurma
d. Bakteri bulaşı
 3- Hemolitik olmayan febril reaksiyon
 4- Allerjik reaksiyonlar
a. Ürtiker
b. Kaşıntı
5- Dolaşım yüklenmesi
 6- Akut akciğer hasarı
 7- Hipotansiyon
 8- Bakteri kontaminasyonu
 9- Termal etkiler
 10- Metabolizma komplikasyonları
a. Hiperkalemi
b. Hipernatremi
c. Sitrat toksisitesi
d. Asid-baz denge bozukluğu

II. Geç komplikasyonlar
 1- Gecikmiş hemolitik reaksiyon
 2- Greft versus host hastalığı
 3- Hemosiderozis
 4- İnfeksiyon
a. HBV, HVC, HIV
b. Sifiliz
c. CMV
d. Yavaş virüs infeksiyonları (CJH)
e. EBV
f. Herpes virüs
 5- Hava embolisi
 6- İmmünmodülasyon
HEMŞİRELİK BAKIM PLANI
TANI-1-;
-Çok miktarda, saklama ısısında bulunan kanın,
özellikle aynı santral venden verilmesi
-Donör kanındaki lökosit antijenleri ile alıcı
kanındaki lökosit antikorlarının etkileşmesi
-Donörün kullandığı ilaçlara karşı alının duyarlı
olması
-Donör lökositlerinden salgılanan sitokinler
‘e bağlı BEDEN ISISINDA YÜKSELME..
HEMŞİRELİK GİRİŞİMİ;
1- Viral bulguları düzenli takip edilecek.
(15dk ‘da bir beden ısısı ölçümü , tansiyon ve nabız
takibi)
2- Hastayı nörolojik ve kardiyovasküler yönden
yakından izlenecek.
(yer zaman uyumu, ritim bozukluğu taşikardi)
3- Yeterli sıvı besin alımı sağlanacak.
4- Uygun çevre düzenlemesi yapılacak.
(oda ısısı, uygun giyinme gibi.)
5- Bireyin alerjik durumu sorgulanacak.
SONUÇ;
1- Kan yada kan ürünlerinin transfüzyonu
sırasında hastanın beden ısısı normal sınırlarda
sürdürmesi sağlanır.
2- Hastada olası beden değişimine işaret eden
değişikliklerin erken tanınmasını sağlanır.
3- Donör kanında bulunan yabancı maddeler karşı
alerji gelişmesini önler.
TANI-2- İnvaziv girişimler
-Hematolojik bozukluklar ‘a bağlı
ENFEKSİYON RİSKİ..
HEMŞİRELİK GİRİŞİMİ;
1- İnvaziv girişim yerlerine aseptik teknik
uygulanacak.
(el yıkama, steril eldiven, maske, saç bonesi)
2- Günlük katater bakımı yapılacak.
(-katater bölgesi temizlenecek.
- katater giriş yerinde; ısı , ağrı , renk değişimi
olup olmadığı kontrol edilecek.
- periferik kataterler 72 saatte bir değiştirilecek.)
3- Hastanın diyette bol protein ve kalori alması
sağlanacak.
SONUÇ;
1- Bakım verilen sür içinde hastada enfeksiyon
bulguları gözlenmez.
(ateş, lökositoz, kızarıklık, ağrı)
2- Nazokomiyal enfeksiyon gelişimi önlenir.
3- Bireyin enfeksiyona yatkınlığı azaltılır.
4- İmmun sistemin güçlenmesi sağlanır.
TANI-3-;
- Donör kanında HIV, HBV, HCV, HDV, TTN,
SENV, CJD, EBV, CMG, sifiliz gibi
enfeksiyonlardan birinin bulunmasına bağlı
ENFEKSİYON BULAŞTIRMA RİSKİ..
HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ;
1- Kan torbası üzerinde yazılı olan serolojik
tesetlerin yapılıp yapılmadığı en az iki kişi ile
kontrol edilecek.
2- Alıcının serolojik kontrollerinin yapılması
sağlanacak.
3- Bireyin proflaktik durumu sorgulanacak.
SONUÇ;
1- Kan transfüzyonu sırasında kan yoluyla
enfeksiyon bulaşması önlenir.
2- Erken koruyuculuk oluşturulması sağlanır.
KEMIK ILIĞI ASPIRASYONU VE
BIYOPSISI
KEMIK İLIĞI ASPIRASYONU VE BIYOPSISI

Kemik iliği biyopsisi ve aspirasyon işlemi, kan hücresi
üretim durumu hakkında bilgiler sağlamaktadır. Rutin
olarak istenmemektedir. Gerçekten insanların büyük
bir çoğunluğu hiçbir zaman bu testten geçmeyecektir.

Kan hücresi üretiminin
değerlendirmesine, lösemiye ve kemik iliği
bozukluğunun tanısını koymaya, kemik iliğine
yayılmış çeşitli kanser tiplerinin evrelendirmesine,
ağır anemide azalmış eritrosit yapımı, artmış
eritrosit kaybı, anormal eritrosit üretimi ve/veya
vitamin veya mineral eksikliği veya aşırılığına mı
bağlı olduğunun belirlenmesine yardımcı olmak için
kemik iliği aspirasyonu ve/veya biyopsisi istenebilir.
ASPIRASYON VE/VEYA BIYOPSI YERININ
SEÇIMI
İliyak kemik kristasının arka üst dikensi
çıkıntısı.
 İliyak kemik kristasının ön üst dikensi
çıkıntısı

Sternum.
İliyak kemik kadar kalın olmadığından (1
cm) yalnız aspirasyon için uygun bir ponksiyon
yeridir. Tek başına aspirasyonun gerektiği
durumlarda sternum seçilebilir.
UYGULAMASI

Kemik iliği biyopsisi arka iliak kanattan yapılır.
Aspirasyon yapıldıktan sonra, aynı yerden kemik
iliği biyopsi iğnesi kullanılarak kemik iliği, kemik
dokusu ile beraber çıkarılır. Alınan biyopsi materyali
hematopatolojiye gönderilerek özel boyalar yardımı
ile mikroskop altında incelenir. Hasta işlem sonrası
evine dönebilir.
KEMOTERAPI
Kemoterapi, "ilaçla (Sitotoksik) tedavi" anlamına
gelmekle birlikte, daha çok kanser hücrelerini
etkileyen kanser ilaçları kullanılarak yapılan tedavi
için kullanılan terimdir.
 Başlıca amaçlar:
• Kanseri tedavi etmek.
• Kanseri kontrol etmek.
• Kanserin yol açtığı belirtileri gidermek

YAN ETKILERI







Halsizlik
Bulantı ve Kusma
Saç Dökülmesi
Kan Değerlerinin Düşmesi-Nötropeni
Ağız Yaraları
İshal ve Kabızlık
Cilt ve Tırnak Değişiklikleri
PET/CT NEDİR?

Kanserin ilk teşhisi, evrelenmesi, yaygınlığının
belirlenmesi ve doğru bir tedavi planı çıkarılması
için tüm aşamalar PET/CT cihazı ile
gerçekleştirilebiliyor. PET/CT ile kanser haritası
çıkarılarak bu hastalık ile etkin bir mücadele
sağlanıyor.

PET/CT işlemi için hastadan en az 6 saat açlık
gerekmektedir. İlk olarak hastanın kan şekeri
ölçülür. Kan şekeri istenilen sınırlarda ise damardan
radyoaktif madde enjekte edilir. Radyoaktif
maddeler çeşitli olmakla birlikte en fazla kullanılanı
F-18 Florodeoksiglikoz dur. Bu madde Flor-18 isimi
radyoaktif maddeye bağlanmış bir şeker
molekülüdür. Enjeksiyonu takiben hasta bir saat
kadar ilacın dağılması için bekletilir. Ardından
PET/CT cihazında çekime alınır.
TANITA NEDIR?

Vücut Ağırlığımızı oluşturan belirli segmentler
vardır; kas kütlemiz, kemik kütlemiz,yağ
kütlemiz,sıvı kütlemiz vb…
Kilo vermede, bir
uzman tarafından değerlendirilmesi gereken de
bir çok etmen vardır
BU CİHAZ İLE ;
- Vücut Yağ Oranı
- İç Organlar Çevresi Yağlanma Oranı
- Kemik Ağırlığı
- Metabolizma/Vücut Yaşı
- Kas Ağırlığı
- Fiziksel Yapı Durumu
- Vücut Sıvı Oranı
- Bazal Metabolizma Hızı
- Vucut Ağırlığınızı 150 Kg Kapasite 100 Gr
Hassasiyetle Ölçer

KAYNAKÇA
Türk Hematoloji Derneği
 Cerrahpaşa Tıp Fakültesi-Uzman Doktor Ümit
Üre-Kan Ürünleri-Makale
 www.kanser.org/kemoterapirehberi
