19 Mayıs 1919 tarihinde Samsun`a çıkan Mustafa Kemal, burada

advertisement
Mustafa Kemal Atatürk, 1881 yılında Selânik'te doğdu
1905'te Şam'da görev yaptı.
1902 yılında Harp Akademisi'ni kurmay yüzbaşı
rütbesiyle bitirdi.
.
Babası Ali Rıza Efendi, annesi Zübeyde Hanımdır.
İstanbul’a gelerek Mektebi Harbiye’ye yazıldı.
Şam’da binbaşılığa yükseldi.
Savaş başarıyla tamamlanınca İstanbul'a geri döndü.
İstanbul'da çeşitli görevlerde bulundu.
Ali Fethi Bey'in askerlikten istifa edip Sofya elçiliğine gitmesi
üzerine onun isteğiyle askerî ataşe olarak yanına gitti.
Burada birçok Avrupa kentini gezdi.
Rütbesi 1914 yılında yarbaylığa yükseltildi. 28 Temmuz 1914 yılında I. Dünya
Savaşı başladı.
Mustafa Kemal'e en önemli görevler bu savaş sırasında verildi
19 Mayıs 1919 tarihinde Samsun'a çıkan Mustafa Kemal, burada kısa
bir süre kaldıktan sonra Havza'ya, oradan da Amasya'ya geçti.
Burada Amasya Genelgesi hazırlandı. Bu genelgede, Türk ulusunun
birlik ve bütünlüğünü sağlamak amacıyla yapılacak olan Kurtuluş
Savaşı'nda izlenecek yol belirleniyordu. Amasya Genelgesi'nden sonra
Sivas ve Erzurum kongreleriyle yeni Türk devletinin temelleri atılmış
oldu.
23 Nisan 1920 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi kuruldu.
Başkanlığına Mustafa Kemal getirildi. Böylece Kurtuluş Savaşı resmen
başlamış oldu. Ankara'da kurulan meclis ilk hükümeti oluşturdu.
Kurtuluş Savaşı'nın merkezi Ankara oldu.
.
güç koşullar altında yapılmıştır. İlk önce
İstanbul Hükümetinin kışkırtmasıyla ortaya
ayaklanmalar bastırıldı. Bu ayaklanmaların
"Kuvayi Milliye" adıyla adlandırılan milis
bir rol oynadı.
Kurtuluş Savaşı çok
işgalci milletlerin ve
çıkan iç
bastırılmasında
kuvvetler çok önemli
Anadolu'nun içlerine kadar ilerleyen Yunan kuvvetleri İnönü Savaşları
ile durduruldu. 1921 yılında Ruslarla Moskova Antlaşması imzalandı.
Bu antlaşma uluslar arası alanda Ankara hükümeti için büyük bir
başarı oldu. Siyasî alanda bu gelişmeler sürerken Anadolu'nun çeşitli
yerlerinde kurtuluş için savaşılıyordu. Mustafa Kemal süresiz olarak
başkomutanlığa seçildi. Başkomutan olur olmaz Yunanlılara karşı
Sakarya Savaşı'nı yaralı olduğu hâlde bizzat cepheden yöneterek
kazandı.
TBMM, Sakarya Savaşı'nda gösterdiği üstün hizmetlerden dolayı ona
"Gazi" unvanı verdi ve mareşalliğe yükseldi. Bizzat yönettiği
Başkomutanlık Meydan Muharebesi sonunda 30 Ağustos'ta, Yunan
kuvvetlerinin çok önemli bir bölümü yenildi. 1 Eylül 1922 tarihinde
ünlü emrini verdi: "Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz'dir. İleri!" Bunun
üzerine yapılan saldırılarla Yunanlılar İzmir'den denize döküldü.
29 Ekim 1923 tarihinde yeni Türk devletinin yönetim biçimi
cumhuriyet olarak kabul edildi ve Atatürk ilk cumhurbaşkanı olarak
seçildi. Onun en büyük eseri kuşkusuz Türkiye Cumhuriyeti'dir.
Mustafa Kemal, Osmanlı Devleti'nin yıkılışından sonra bu devletin kalıntıları
arasından yeni ve modern bir devlet yaratan bir liderdir. Türkiye
Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı ve çağdaşlaşma yolunda yapılan
devrimlerin yaratıcısıdır. Ancak bütün bunları gerçekleştirmek kolay
olmamıştır. Hayatı boyunca hep engellerle ve yetersiz, elverişsiz koşullarla
karşılaşmıştır. Mustafa Kemal, ileri görüşlü, disiplinli, sabırlı ve yaratıcı bir kişidir. Her zaman açık sözlü olmuş doğru bildiği bir
fikri savunmaktan çekinmemiştir.
Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu gibi araştırma kurumları
onun emri ile kurulmuştur. Mustafa Kemal, hayatı boyunca büyük
zorluklarla mücadele etmiş; ama hiçbir zaman ümitsizliğe
kapılmamıştır. Bu özelliğini metotlu çalışmasına ve liderlik özelliğine
borçludur. Her zaman ölçülü, saygılı ve nazik bir insan olan Mustafa
Kemal Atatürk, Lâtife Hanım ile evlenmiştir.
Mustafa Kemal, 10 Kasım 1938'de Dolmabahçe Sarayı'nda vefat etti.
Mezarı Ankara'da, Anıtkabir'dedir.
ATATÜRK
KÖŞESİ
Download