Sistemin Yönetimi

Sistemin Yönetimi
modeller
 tarihsel gelişme
 merkezi kurumlar - kurumsal birimler
 genel işleyiş

Toplam sayfa : 16
B.A.Güler, Kamu Personel Yönetimi, AÜ SBF 2005.
Sistemin Yönetimi : Batılı 2 model
Sömürgeler Modeli : Yüksek Memurcu Model
“Civil Service Commissioners/Commission”
1850 – eriyerek 1968
 Kariyer Sistemli Avrupa : Maliyeci Model
Genel sorumluluk Maliye Bakanlığı’nda, devletin
hazine sorumlusu kurumda. Bu kurum, doğrudan
kamu kurumları ile çalışır.
 Kadro Sistemli ABD : Personelci Model
Genel sorumluluk merkezi personel biriminde.
Türkiye’de sistemin yönetimi....
1877 – 1920 : Sömürgeler Modeli
 1923 - 1960 Avrupa Modeli
 Parlamenter Yapı - Maliye Bakanlığı –
Kurumlar zinciri.....
 1960 : ABD Modeline Açılma
Yürütme organı – Başbakanlık Devlet Personel
Dairesi/Başkanlığı – Maliye Bakanlığı –
Kurumlar zinciri.....
Uygulama: Maliyeci modelin baskınlığı

Sömürgeler Modeli Uygulaması







1877 - Devlet memurlarının sicillerinin tutulmasını
öngören talimat
1879 - Sicill-i Ahval Komisyonu kurulması
1880 - İntihab-ı Memurin-i Mülkiye Komisyonu
kurulması
1881 - Memurini Mülkiye Terakki ve Tekaüd
Kararnamesi
1896 - Memurini Mükiye Komisyonu kurulması
1908 – MMK’nın kaldırılması; 1912 –Yeniden...
I. Paylaşım Savaşı : Fiilen işlememe ve sönme
1923 – 1960 Maliyeci Model






Kurum temelli yönetim
Kurumsal bütçeyle bütünleşme
Merkezde Maliye Bknlğ –BÜMKO yönetimi
TBMM komisyonlarınca karara bağlanma
Yıllık bütçe içinde yasama organı kararı
Hükümetçe uygulama ve denetim
1960 : Personelci Modele Adım
Merkezi bir personel birimi kuruluşu
 1951 –IBRD’den Barker Misyonu ; Martin – Cush;
Leimgruber Raporları önerisi
 1956 -Yasa Tasarısı Taslağı
 1958 –TODAİE Personel Araştırması
 Milli Birlik Komitesi 160 sayılı Kararı
 1960 -Devlet Personel Dairesi’nin kurulması
 1962 – OECD’den Mook , AID’den Fisher Raporu
önerileriyle kurumun işlerlik kazanması
Merkezi Kurumlar

Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığı

Maliye Bakanlığı –BÜMKO Genel Müdürlüğü

İçişleri Bakanlığı [Yerel Yönetimler İçin]

Hazine Müsteşarlığı [KİT’ler için]

Kurumsal
Birimler
Başbakanlık DPB
Devlet personel Dairesi:
1960 : 7 üyeli heyet tipi [commissioners] yapı
1975-1977 : başkan – heyet – genel sekreter
dengesini değiştiren üç yönetmelik
1960-1984 : 23 yılda 15 başkan 17 sekreter

Daire’den Başkanlık’a....
1984 : heyetin kaldırılması ve başkanlık yapısı

DPB Görevi :

“Devlet personel rejiminin temel ilke ve
politikası ile devletin ve diğer kamu kurum ve
kuruluşlarının teşkilat görev ve yetkilerinin,
kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli
görevlerde çalışacak memur ve diğer kamu
görevlilerinin tabi olacakları personel rejiminin
memleketin kültürel, sosyal ve ekonomik
şartlarına ve hukuki esaslarına uygun olacak
şekilde düzenlenmesi...”
DPB Örgütlenmesi :
Altı daire başkanlığı :
 Kadro ve Kamu Görevlileri
 Eğitim
 Hukuki ve Mali Statüler
 Teşkilat ve Yönetimi
Geliştirme
 Personel kayıtları ve Bilgi
İşlem
 Koordinasyon
 İdari ve Mali İşler
Personel Şube Müdürlüğü
Dört birim :
 Özelleştirme İşlemleri Birimi
 Merkezi Sınav Birimi
 KİT Birimi
 Kamu Görevlileri
Sendikaları Birimi
Döner Sermaye İşletmesi
Personel sayısı : 120
Maliye Bakanlığı – BÜMKO
178 sayılı KHK/md.10-f

Devlet harcamaları ve bütçe yönetimi için bugüne
temel olan yapılanış 1936. Daha sonra iki yeniden
yapılanma : 1950 ve 1983.

“Kamu harcamalarında tasarruf sağlanması, tutarlı
dengeli ve etkili bir bütçe politikasının yürütülmesi
amacıyla kamu istihdam politikası ve giderlerle ilgili
kanun, tüzük, kararname ve yönetmeliklerin
uygulanmasını düzenlemek, standartları tespit
etmek ve sınırlamalar koymak; bu hususlarda tüm
kamu kurum ve kuruluşları için uyulması zorunlu
düzenlemeleri yapmak ve tedbirleri almak
Kurumsal Birimler : personel bölümleri





Örgütlenme şemasında “yardımcı hizmet
birimi” konumunda
Bakanlıklarda temel kararları ‘müdürler
encümeni’ kabulüne ve her kurumda atamaya
yetkili amir onayına bağlı
Çalışanları memur ve çoğunlukla “genel idare
hizmeti” sınıfında
Kurumun büyüklüğüne göre genel müdürlük,
daire başkanlığı, şube müdürlüğü, şeflik
Son dönemde adı “insan kaynakları”
Sistemin İşleyişi



Memurlar için 190 sayılı Genel Kadro ve
Usulü Hakkında Kanun Hükmünde
Kararname, 1983 ..... İlk uygulama 1970
[1322 sayılı yasa düzeni].... Yasa ilkesi
Sözleşmeli ve geçici personel için DPBMaliye Bakanlığı görüşüyle Bakanlar Kurulu
Kararnamesi
İşçiler için DPB görüşüyle Maliye Bakanlığı
kararı
Memur Çalıştırmanın Hukuksal Araçları







190 Sayılı Genel kadro ve Usulü KHK
Kadro İhdası, Serbest Bırakma ve Kadro
Değişikliği ile Kadroların Kullanım Usul ve
Esasları Hakkında Yönetmelik
Bütçe Yasası
Kadro İhdası Yasaları
Kadro Serbest Bırakma BK Kararnamesi
Kadro Değişikliği BK Kararnamesi
Bütçe Uygulama Talimatları
Norm Kadro Uygulaması



Norm kadro = Standart kadro = iş sınıfı
Tek tek işlerin analizleri yapılarak, benzer iş
ya da pozisyonların bir sınıf olarak
tanımlanması...
Kamu görevleri için norm kadro belirlemek
hizmete alma; ücretlendirme; değerleme;
yükselme bakımından kamu görevlilerini
bireysel performans ölçütlerine ve sözleşmeli
çalıştırma sistemine geçirme hedefinin teknik
altyapısını hazırlamak demektir...
Norm kadro’nun sonrası....


Kamu personel sayısının azaltılması
Kamu personel rejiminin kariyer sisteminden
kadro sistemine dönüştürülmesi




Sözleşmeli istihdama geçiş
İstihdam yetkisinin kurumlara devri
Yönetsel denetim yerine mali performans
denetimine geçiş
Merkezi personel biriminin ‘düzenleme-denetleme
üstkurulu’na dönüştürülmesi