III.SORULAR 1) Sermaye maliyeti ile ilgili kararlar, hangi alan ve konularda titiz bir denge kurulması hedefini gözetir? 2) Dış kaynak maliyetinin, ödenen gerçek faizden düşük oluşu nasıl açıklanır? 3) Öz kaynak sermayesi maliyetinin hesaplanışında, temettü değerleme modelinin temel alındığı belirtilebilir mi, niçin? 4) Öz sermaye için de bir maliyet hesaplanmasının gerekçesini açıklayınız. 5) Otofinansmana (alıkonan kara ) uygulanan sermaye maliyeti formülü hangi varsayıma dayanır? 6) Yedek akçe maliyetine uygulanan formüldeki vergi etkeni, hangi özelliği taşır? 7) Optimal sermaye yapısı kavramını açıklayınız. 8) İşletmenin borçlanarak ya da öz sermaye yoluyla para bulma yollarından hangisinin, daha elverişli olduğunun belirlenmesinde, hangi kavramdaki etkiler temel alınır? 9) Kaldıraç etkisi nedir, hangi etkenlere bağlıdır? 10) Aşağıdaki durumlardan kaldıraç etkisine uyanı hangisidir: a) Borçlanma derecesinin artırılışı sermaye maliyetinde yükselme sonucu doğurur. b) Öz sermayenin karlılığı (rantabilitesi) dış kaynak sermaye faizinden düşük olduğu sürece, daha sonraki her borçlanma tüm sermaye karlılığının yükselmesi sonucunu doğurur. c) Borçlanma derecesinin artışıyla, işlerdeki bozukluğun öz sermaye karlılığında tatmin edici olmayan sonuçlara ulaşma riski yükselir. d) Sermaye tümünün karlılığı (rantabilitesi) dış kaynak sermaye faizinden yüksek olduğu sürece, borçlanmadaki artış, öz sermaye karlılığının yükselmesi sonucunu doğurur. 11) Optimal borçlanma derecesinin saptanmasında teorik modele göre, hangi büyüklükler arasındaki ilişkiye bakılır: a) b) c) d) İç karlılık oranı ve dış kaynak faizi, Dış kaynak/öz sermaye oranı ile ortalama sermaye maliyeti, Dış kaynak/ sermayenin tümü oranı ile öz sermaye karlılığı, Dış kaynağın miktarı ile öz kaynağın sermaye maliyeti. 12) Sermaye maliyeti kavramı yeni finansman teorisinde bir anlamda: a) Sermaye koyanın işletmeden sermayesi için beklediği karlılık (rant) oranını ifade eder. b) İşletmeye gerekli sermayenin ülkede geçerli faiz oranı üzerinden faizlendirilmesidir. c) A.Ş.’in sermaye artımında ortaya çıkan bir kezlik harcamalarin tümüdür. d) Duran varlıkların amortismanıyla eş anlamlıdır. 13) Bugünkü kurumlar vergisi düzenlemesi, düşünülen borca girme açısından genel eğilim olarak: a) Kurumlar vergisi tarifesi sınıflandırması nedeniyle teşvik edicidir. b) Vergileme kaldıraç etkisini sınırlandırdığı için, engel olucudur. c) Dış kaynak faizleri işletme gideri olarak düşülebildiği için, teşvik edicidir. d) Artan faiz yükü, işletme giderlerini artıracağı için, engel olucudur. 14) Gittikçe artan borçlanmayla bağlantılı olarak, öz sermaye karlılığını tehdit eden (kaldıraç riski-leverage risk) tehlike, şunlardan hangisi ile kendisini belli eder? a) b) c) d) Kredi sözleşmelerinin süresinden önce feshedilmeleri yoluyla, Asgari sermaye maliyeti sınırının taşılması suretiyle, Mümkün olan iç karlılık oranının dağıtılması yoluyla, Pay senetlerinin kur düzeyini düşürme sonucu doğuran, paydaşların pay senetleri satışları yoluyla. VIII.SORULAR 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. Bir anonim şirketin öz sermayesi bilançonun hangi kalemlerinde görülebilir? Öz sermayenin, işletmeye giriş biçimleri neler olabilir? Sevkiyat kredisinde faiz unsuru nasıl açıklanır? Sermaye ortaklıklarını sıralayın. Kolektif ortaklıkların üç temel özelliğini sayınız. Kredi ile öz sermaye ile finansman; ortaklıkla kurulan ilişki, beklenen getirinin türü, borçlardan sorumluluk yönlerinden karşılaştırın. Üretim ve tüketim kredisi kavramlarını açıklayın. Bir tesisin kira finansmanı ya da kredi ile alınmasının farklarını belirtin. İşletme sahibinin dışa ( üçüncü kişilere ) karşı işletmenin yine tek sahibi olarak görünmek istediği işletmeler açısından katılmalı finansmanın hangi türü söz konusu olabilir? Bir adi şirketin gizli ortağı, koyduğu sermaye ile hangi borç ve haklar elde eder? İflas durumunda adi şirketin gizli ortağı ile komandit şirketin komanditer ortağı arasında ne fark vardır? Pay senedi ile elde edilen haklar nelerdir? Başkasına devir yönünden nama ve hamiline pay senetleri arasında ne gibi farklar vardır? Katılmalı finansmandan ne zaman söz edilir? Factoring teki temel fikri açıklayın. Banka kredisi ile factoring i karşılaştırınız. Hangi koşullar altında amortismanların finansman etkisi görülebilir? Amortisman yönetimi seçiminin bilançodaki etkisi nedir? Lohmann – Ruchti etkisi amortismanla finansmanda nerede görülür? Otofinansmanın enflasyona etkileri neler olabilir? Gizli otofinansmanın ( açık otofinansmana göre ) işletme yönetimi açısından daha yararlı görüşünün gerekçesini yazınız. Gizli otofinansmanın, yasa koyucu tarafından bilinçle özendirildiğine örnek verebilir misiniz? Yasa koyucunun bazı durumlarda gizli otofinansmanı özendirmesinin gerekçesi ne olabilir? Bir A.Ş bilançoda gösterilen karı, sonraki yıllarda paydaşlara dağıtır.Sürekli bir karı alıkoyma söz konusu olmadığına göre, yine de zamansal bir otofinansmandan ne oranda söz edilebilir? Bir işletme için otofinansmanın, kredi alınmasından daha avantajlı olabilmesinin gerekçesini açıklayın. Karşılıkları, öz sermaye mi yoksa dış kaynak sermayesine mi dahil sayılırlar? İç finansman açısından, karşılıklar hangi koşullar altında elverişli sayılabilir? İşletme uzun süreli finansman etkisi gösterebilmesi için, emekli kesintilerinde hangi özellikler aranır? 29. Bir kar dağıtım tablosu örneğinde yedek akçe ayırımlarını gösteriniz. 30. Ayırıma karar vermek ve oran açısından olağanüstü yedek akçe ile kanuni yedek akçe arasında ne fark varıdır? 31. İrtifa senedi şu haklardan hangisini içermez: a) Bir patent satışından kendine düzen payı alma, b) A.Ş.’in genel kurulunda oy hakkı, c) Yıllık kardan pay alma, d) Tasfiye halinde artan şirket servetinde pay 32. Bir emtia karşığı kredide aşağıdaki teminat ( güvence ) lardan hangisi söz konusu olur? a) Makinaların işletme rehni, b) Kefalet, c) Malların rehnedilmesi, d) Taşınmaz mal ipoteği. 33. Bir kabul kredisinde aşağıdaki yapı özelliği vardır: a) Müşteri henüz kabul edilmemiş bir poliçeyi iskontoya sunar, b) Kredi alan, kendisi tarafından kabul edilmiş poliçeyi bankaya iskontaya sunar, c) Banka, kredi alana, kabul etmesi için bir poliçe çeker; bu arada poliçe cari hesap kredisinin teminatını oluşturur. d) Müşteri, kabul etmesi için banka üzerine bir poliçe çeker. 34. Kredi ödüncünde söz konusu olan: a) Bankanın para yerine kendi krediye yaraşırlığını müşterisinin emrine sunmasıdır ( söz gelimi kefil olarak ) b) Sevkiyatçının malı, belli bir vade ile ve mülkiyeti saklı tutarak yollamasıdır. c) Ücretsiz bir kredinin açılmasıdır. d) Müşterinin kendi bankasının, öteki kredi kurumlarının kredilerini kendisi rizikoya girmeksizin kredi lehdarına iletmesidir. 35. Rambursman kredisi: a) Teminat olarak kıymetli evrakın rehnedildiği bir kredidir, b) Kredi verenin, doğrudan borçlunun kefiline başvurabileceği bir kredidir, c) Dış ticaret finansmanının özel bir şeklidir, d) Borsada spekülasyon işlemlerinin uygulanmasına ayrılmış bir kredidir. 36. Aşağıdaki koşullardan hangisi bir senedin TCMB nezdinde reeskonta verilebilmesi için gerekli değildir: a) En az 10.000 TL’lık tutarda olmak, b) Vadesine üç aydan fazla olmamak, c) Bir bankada ödenebilir olmak, d) Üç iyi imzayı taşımak. 37. Bir A.Ş’nin bilançosunda açık otofinansman kendini: a) Uzun süreli karşılıkların artması yoluyla, b) Açık yedek akçelere eklenmesi biçiminde, c) Ana sermayenin yükseltilmesi yoluyla, d) Zarar kalemini kapatan mahsup yoluyla; belli eder, 38. İşletmenin bilançosu karla kapattığı varsayımı altında, aşağıdaki örneklerden hangisinde gizli otofinansman söz konusu olur: a) Gizli ortağın şirkete para koyması, b) Aktiflerin düşük değerlendirilmesi, c) Tüketime bağlı amortismanların mahsubu, d) Duran varlıklara yeni eklemeler 39. A.Ş. örneğinde daıt ve topla politikası ile anlatılan işlem şudur: a) Şirket, borsada kendi pay senetleri satın alır, b) Vergi ödeme ve bunun arkasından resmi subvansiyon alma, c) Zararları kapatmak için sermaye azaltılması ve arkasından yeni sermaye koyarak sermaye artırımı, d) Temettü (kar payı) dağıtma ve buna bağlı olarak ortaklardan yeni çıkarılan pay senetlerinden satın almalarını isteme (para koyarak sermaye artırımı) 40. Beş ekonomist arkadaş, yüksek öğretim kurumlarına meşrubat satmak üzere bir şirket kurmak istiyorlar.İşletmelerine hangi şirket şekillerini seçebilirler: a) Tasarıları açısından söz konusu olabilecek şirketleri sayınız. b) Seçtiğiniz şirket şeklinin nedenlerini açıklayınız. c) Beş ortak, b) de tartışılan gerekçe karşısında finansman görüş açısı nazara alınmazsa, şirket şekli olarak hem Koll. Şt.’in hem de A.Ş’in durumlarına uygun olabileceği kanısındadırlar.Bu iki şirket şekli için katılma ve kredi sermayesi bulunabilmesi imkanlarını tartışınız. IX.SORULAR 1. İşletme finansmanına katkısı açısından özel birikimlerin yatırıldığı alanlardan bazılarını sayınız. 2. Taşınır değer (menkul kıymet) ve değerli kağıtlar ( kıymetli evrak) deyimleri arasındaki farkları belirtiniz. 3. İşletmenin taşınır değerler cüzdanının kaynaklarını sayınız. 4. Şirketin kendi pay senetlerine sahibi olamayışının üç istisnasını sayınız. 5. İştirakin yasal ölçüleri var mıdır ? 6. Adi ve imtiyazlı pay senetleri arasındaki başlıca farkları belirtiniz. 7. Çıkarılış koşulları bakımından hamiline ve nama yazılı pay senetleri arasında ne fark vardır? 8. Pay senedi piyasasının potansiyel alıcılarının özelliklerini belirtiniz. 9. Şu deyimi açıklayınız: Pay senedi, dolaşım yeteneği ve amaca yararlılık açısından biricik finansman aracıdır. 10. Şu iddia ne derece yerindedir, açıklayınız: Rüçhan (pay senedi ön alım) hakkı, işletmenin, eski paydaşlarına bir hediyesidir. 11. Temettü ile sermaye artırımında ( dağıt-topla politikası da denir); dağıtılan temettüler, o miktardaki esas sermaye artırımı yoluyla işletmeye geri getirilir.Buna karşılık karın alıkonma yönteminde, karlar hemen işletmede bırakılırlar.Bu yöntemlerden her biri, vergi hukuku bakımından sermaye koyan içim daha yararlı olabilir mi? 12. İşletme değerinin belirlenmesin bakımından, aşağıdaki kavramları açıklayın ve karşılaştırın: a) Pay senedi nominal değeri, b) Pay senedi bilanço (muhasebe) kur değeri, c) Pay senedi kur(borsa) değeri. 13. Pay senedi <<bilanço kuru>> nasıl hesaplanır? 14. Dağıtılan kara göre pay senedi nasıl değerlenir? 15. İşletmenin gelişme tahminlerine göre pay senedi değerlemesine yarayan yöntemler hangileridir? 16. Tahvillerin pay senedine göre işletmeye yararları nelerdir? 17. Başlıca kamu borç senetlerini sayın ve kısaca farklarını belirtin. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. Özel tahvil çıkarılışında üst sınır nedir? Özel tahvil alıcılarına faiz dışında çıkar vaad edilebilir mi? Tahvil satışını kimler yapabilir? Pay senedi ile değişebilir tahvil çıkarma arasındaki farkı açıklayınız. Kar ortaklığı belgelerinin özellikleri nelerdir? Tahvilin gerçek geliri nasıl hesaplanır? Tahvilde temel fiyat ne ifade eder? Değişebilir ( konvertbl) tahviller, satın alana: a) Bununla borçlu işletmenin pay senedini alabilme, b) Sabit bir faiz geliri ile, dağıtılan temettü, miktarına bağlı bir gelir sağlama imkanları arasında seçim yapma, c) Genel kurul kararlarında oylamaya katılma, d) Aynı ödünç almanın istikrarını daha sonra çıkacak tahvillerini nominal değerin belirli bir miktar altında satın alabilme hakkını sağlar. X. SORULAR 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. Türkiye’de kredilerin sektörlere dağılımını nasıl yorumlarısınız? Finansal piyasa deyimi, hangi özellikteki piyasaları anlatır? Örgütlenmemiş para piyasasının işlemlerine örnekler veriniz. Birincil ve ikincil sermaye piyasaları kısaca açıklarsınız? Türkiye’de sermaye piyasasının gelişimi hangi etmenlerle gecikmiştir? Sermaye piyasasını başlıca kaynaklarını yazınız. Sermaye piyasasına fon sağlama açısından T.C. Emekli Sandığı ve SSK ‘nun durumlarını karşılaştırınız. Sosyal güvenliğin kurumsal yatırımcılarını sıralayınız. Özellikle hangi daldaki sigorta şirketleri fonlarının sermaye piyasasına aktarılabileceği beklenir, niçin? Özel emeklilik sandık ve vakıfları, fonlarının genellikle nerelerde kullanılır, niçin? Türkiye’de son yıllardaki mevduatın özelliklerini, sermaye piyasasına kaynak olma açısından yorumlayınız. Sermaye piyasasının talep yönünü kısaca açıklayın. Kamu işletmelerinin sermaye piyasasındaki istemlerinin özelliklerini belirtiniz. Kalkınma bankalarının, sermaye piyasasına katkıları, başlıca hangi yollardan olur? Yatırım bankası ve kalkınma bankası kavramları arasında fark var mıdır? Yatırım bankalarının başlıca kaynakları nelerdir? XI.SORULAR 1. Anonim şirketler hukukun özellikle hangi hükümleri anonim şirketlerde karın kullanımını etkiler? 2. Anonim şirkette PBG 600 lira, paydaşların karlılık istemleri %9 ve iç karlılık %12’dir.(Vergi unsuru hesaba katılmayacaktır.) a) Karlılık hesabı esas alınarak, - Optimal kar dağıtım oranını, - Bu kar dağıtım oranına göre pay senedi satış kurunu belirleyiniz. b) Bir örnekte, optimal olmayan kar dağıtım oranının pay senedi kuru üzerindeki etkilerini gösteriniz. 3. Bir işletmenin araştırma ve gelişim alanına yaptığı yatırımla, otofinansman yapması arasında bir ilişki görüyor musunuz? 4. Paydaşların görüş açısından işletme yönetiminin aşağıdaki ilkeye uygun tutumuna karşı hangi eleştiriler ileri sürülebilir? - İç karlılık oranı, dış karlılık oranından büyük olduğu sürece karı işletmede alıkoy. 5. İstikrarlı kar payı dağıtım politikasından ne anlıyorsunuz? Buna çizilen sınırlar hangileridir? 6. Bir anonim şirketin kendi pay senetlerini edinmesinin sınırları nelerdir? 7. Paydaşlar açısından kısmen de kar payı dağıtımı yerine ek pay senedi verilmesi nasıl yorumlanır? 8. En uygun otofinansman derecesi nasıl bulunur? 9. Kar tezi nedir, hangi koşullara dayanır? 10. Kar tezine karşı ileri sürülen itirazları belirtiniz. 11. Kar payı tezini açıklayınız. 12. Enflasyonist ekonomilerde otofinansmanı zorlayan nedenleri açıklayınız. 13. Kar payı dağıtım politikasını uygulamada etkileyen faktörleri kısaca sayınız. 14. Kar dağıtımıyla ilgili yasal kurallardan ikisini açılayınız. 15. Kar dağıtım tablosunda I.Kar payı ve I. Yedek akçe (esas ayırım) nasıl hesaplanır? ÖRNEK PROBLEMLER PROBLEM:8 Aşağıdaki gerekli verileri sıralanan üretimin; a) Birim olarak ve b) Satış hacmi(TL) olarak başabaş noktasını hesaplayınız. -Toplam sabit gid. 900.000 TL -Birim satış fiyatı 3.000TL -Birim değişken gid. 1.200 TL PROBLEM:9 Aşağıdaki gerekli verileri sıralanan pamuklu sanayi işletmesinin işgücü verimliliğini(prodüktivitesini) hesaplayınız: -Harcanan toplam iş saati : 38.000 saat -Toplam iplik üretimi : 180.000 kg. -Toplam işçilik maliyeti : 28.500.000 TL PROBLEM:10 Yıllık cirosu 24 milyon lira olan bir işletmenin stok dönüşüm hızı 6’dır. Stoklamanın 45 gün olarak kalmasına çalışılmaktadır. a) Önceki stoklama süresi kaçtı? b) Önceki stoklama için sermaye ihtiyacı ne kadardı? c) Yeni hedefe göre stok dönüşüm oranı kaçtır? d) Yeni hedefe uygun sermaye ihtiyacı ne kadardır? PROBLEM:11 İşletmenin kredili satış tutarı 90.000 TL’dır. Müşterilere 60 günlük ödeme süreleri tanınmaktadır. a) Ortalama alacak tutarının finansmanı için gerekli olan sermaye ne kadardır? b) Borçlular(müşteriler) işletmeye olan borçlarını 40 günlük ortalama sürede ödemiş olsalardı, sermaye ihtiyacı ne kadar olurdu? PROBLEM:12 İşletmenin yıllık satış tutarı 2.600.000 TL ve ortalama stok miktarı 300.000 TL liralıktır. İşletme mallarını %20 kar marjıyla satmaktadır. Bu işletmede stok dönüşüm hız ve süresini hesaplayın. Problem: 16 Aşağıdaki finansal tablo işletmenin faaliyet sonuçlarını göstermektedir: Gelir tablosundan yer alan maliyet ve giderler de (sabit ve değişken olarak) aşağıdaki gibidir: Yukarıdaki verilerden yararlanarak: a) İşletmenin sattığı mamul için başa baş noktasını grafik olarak çizin ve önemli bölümlerini işaretleyin; b)Birim ve satış hacmi olarak BNN’nı hesaplayın. Çözüm : 16a) İstenen Başabaş noktası grafiği aşağıdadır. Problem: 17 Aşağıdaki verileri sıralanan işletmelerin kapasitelerini hesaplayınız: Problem: 18 İşletmenin verileri aşağıdadır: Sg: 280.000 TL Bf: 1.000 TL Dg: 800 TL olsa ve işletmenin yıllık kapasitesi 2.000 adet ise, işletmenin fiili kapasitesi (uğraş derecesi) nedir? PROBLEMLER Problem: 1 Şirketin toplam sermayesi 150.000.000 lira dır.Yeni yılda şirket, sermayesini 210.000.000 liraya çıkarmayı planlamaktadır. Mevcut sermaye yapısının bileşim biçimi şöyledir: Yeni borç (tahvil) için %18 faiz ödenecektir.1000 itibari değerli imtiyazlı pay senetleri için %20 oranında kar payı istenmektedir.Pay senedinin her biri 500 liraya satılacak ve satış masrafları çıkarıldıktan sonra, işletmeye kalacak net tutar 450 lirayı bulacaktır. a) Şirketin bugünkü sermaye yapısını koruyabilmek için, ne kadar pay senedi çıkarılmalıdır? b) Dış kaynaktan sağlanacak sermaye tutarı ne kadardır? c) Ortalama sermaye maliyeti nedir? Problem: 2 Şirketin PBG’i (pay başına geliri ) 200 liradır. Bunun 160’ını temettü olarak dağıtmakta ve payları da 1.600’den satmaktadır. Şirketin kar, temettü ve pay senedi fiyatları yılda %5’lik bir büyüme göstermektedir. Ve bu büyüme oranının sonsuza kadar böyle devam edeceği beklenmektedir. Şirketin yatırım uzmanına göre ; yeni çıkarılacak pay senetlerinin net 1.000 TL’dan satılması mümkündür. a) Bu durumda şirketin dağıtılmayan kar maliyetini hesaplayınız.(vergi faktörü bir yana, istenen karlılık oranı ile) b) İşletme, karları hiç alıkoymasaydı(yani 200 temettü dağıtmış olsa idi ve bu yüzden de sıfır büyüme oranını göze alsaydı) pay senedi sahiplerinin bekleyebilecekleri karlılık oranı ne olurdu? (hesaplamada orijinal pay senedi fiyatını kullanın) Problem: 3 İşletmenin pay senetleri nominal değeri 1.000 TL olmakla birlikte, para değerindeki düşüş ve özellikle karlılığı %25 olarak hesaplanan işletmenin yeni büyük yatırım projesi nedeniyle, pay senetleri piyasa alım satım değeri %300 artmıştır. PBG 300 liradır ve bunun yarısı fiilen dağıtılmaktadır. Buna göre öz sermaye maliyetini hesaplayınız. Çözüm:3 Öz sermaye maliyeti formülünün uygulanabilmesi için önce b’nin bulunması gerekmektedir: b= Dk . k Dk ( dağıtılmayan kar oranı ) : 300 (PBG) X ½ = 150 Dağıtılan T ‘ yü vermektedir. 300 – 150 = 150 Alıkonan kar (oran olarak Dk: ½ ) b = ½ x 0,25 = 0,125 = % 12,5 Bu durumda öz sermaye maliyeti % 17,5 olmaktadır. Problem: 4 İşletme bilançosunun kaynaklar bölümünün görünümü şöyledir: (000 TL ) Tahvillerin faiz oranı %18, uzun süreli banka kredilerininki, %10 ve kısa süreli banka kredilerininki %19’ dur.Pay senetlerinin piyasa değeri 1.200 lira ve pay senedi başına düşen kar payı (PBG) 90 liradır.Kar payı dağıtım oranında ertesi yıl için %25 K.V.’ ne tabidir.(Dağıtılmayan karlar için vergi etkeni hesaba katılmayacaktır.)Bu koşullar altında işletmenin sermaye maliyetini hesaplayınız. Çözüm:4 a) Öz (ödenmiş) sermaye ve dağıtılmamış karların maliyeti: 1.000 TL nominal değerli pay senetlerinin piyasada 1.200’ e satılması, bunların maliyetini düşürmektedir: Dağıtılmamış karların maliyeti bakımından vergi etkeninin hesaba katılmaması öngörüldüğünden, otofinansman maliyeti de öz sermaye maliyetinden farklı olmayacaktır; yoksa vergi etkeni de hesaba katılsaydı bu, maliyeti düşürücü bir rol oynayacaktı.Söz gelimi dağıtılmayan kardan yararlanması söz konusu paydaşın gelir dilimi oranı % 50 olsaydı dağıtılmayan karların maliyeti şöyle bulunacaktı: b) Tahvilin maliyeti: Mb c) Sanayi finansmanı kredi maliyeti : Mb İŞLETMENİN AĞIRLIKLI SERMAYE MALİYET ORTALAMASI ( Yukarıda anılan koşullarda otofinansman ayrıca göz önünde tutulsaydı, bağımsız sermaye maliyeti sütununa yedek akçe karşısına 0,0625 ve son sütuna da 0,00625 koymak gerekecek ve bu da sonucu % 11,45 olarak değiştirecekti.) Problem: 5 Çıkarılması düşünülen tahvil banka garantisi altında, 7 yıl süreli nominal tutarı 2,5 milyon TL nominal değeri 1.000 er TL, yıllık %18 faizlidir.Tahvilin çıkış tarihinde ikinci elden satışından piyasada 940 TL değer bulacağı hesaplanmaktadır. Bu verileri kapsayan formülle tahvil maliyetini bulunuz. Çözüm:5 Tahvilmaliyeti fxND(1 KV ) [( ND K )/(n m)](1 KV) ND K 2 f: Faiz ND: Nominal değer KV: Kurumlar vergisi n: itfa süresi m:Bakiye yıl (Hesaplama çıkarma yılında yapıldığı için göz önünde tutulmayacaktır.) K: Borsa kuru TahvilMaliyeti 0,18x1000x0,60 (1000 940)/ 7x0.60 1000 940 2 Çıkarılması düşünülen tahvilin maliyeti: = 0,1167 ki buradan % 11,67 bulunacaktır. Problem: 6 Şirketin sermaye yapısı aşağıdaki gibidir: Pay senetleri piyasada 2.000 TL etmektedir.Pay senetleri fiyatında büyüme her yıl %10 ‘dur. Son yılda T= 400 TL’dır. Kişinin gelir vergi oranı 0,60 KV 0,50 ise ortalama sermaye maliyeti kaçtır? Çözüm:6 Tahvil: 0,12(1-0,50)= 0,12 x 0,50 =0,06 = %6 Öz sermaye : = %30 Otofinansman : 0,30 x (1-0,60) = 0,1200 =%12 0,06 x 0,25 = 0,015 0,300 x 0,35 = 0,1050 0,120 x 0,40 = 0,0480 0,168 Ağırlıklı ortala maliyet: %16.8 Problem: 7 Pay başına karı 336 TL olan büyüme halindeki bir işletmenin pay senetleri, piyasaya 4.000 TL’dan alınıp satılmaktadır. Bu işletmede öz sermaye maliyeti %18 ‘dir. İşletmenin büyüme oranı nedir? Çözüm:7 = ( 0,18-( b=0,18 b=0,18-0,084 =0,096=%9,6 Problem: 8 Sermayesi; her biri 4.000’er liralık 1.000 tane pay senedinden oluşan ve %18 faizli 5.000.000 TL’lık sınai finansman kredi borcu olan işletme; tutarı 3.400.000 lira olan yeni bir projeyi gerçekleştirmek istemektedir. Bu yeni yatırımdan beklenen yıllık brüt karın 2.000.000 TL’yı bulacağı hesaplanmaktadır. Şirket bu yatırımı %12 faizli tahvil çıkararak mı( ki vergi oranı %20 bulmaktadır.); yoksa nominal değerden satılabilecek pay senediyle mi gerçekleştirmelidir? Çözüm:8 Problem: 9 Şirket toplam yatırım tutarları 7.500.000 TL tutan A yatırımından yıllık 2.400.000 ve B yatırımından 2.900.000 TL ‘lık brüt kar hesaplamaktadır. Şirketin her biri 10.000’er liralık 1.000 pay senedi ve %12 faizli 5.000.000 TL ‘lık yatırım kredisi borcu vardır. K.V. %20’ü buluyorsa, şirket bu finansman ihtiyacını %22 faizli yeni tahvil çıkararak mı, yoksa nominal değerden satılabilecek yeni pay senetleri çıkararak mı karşılamalıdır? Çözüm:9 (B’yi seçmek ve pay senedi çıkararak para derlemek isabetli olacaktır.) IX. PROBLEM Problem:1 2008 yılı başında çıkardığı 7 yıl süreli ve 7. Yılda bir defa da ödenecek %18 faizli 2011 yılı başındaki geçerli fiyatı %22 olduğuna göre 1000 TL lık küpürün değeri kaçtır? Çözüm:1 2008 başında satın alanın beklediği girişler: 2008 180 2009 180 2010 180 2011 1.000 Tablodan 1 TL’lık anüitelerin 3 yıllık girişi bugünkü değeri (%22’den) 2.042 ise; 180 x 2.042 =367.56 1.000 x 0,551 = 551 (3 yıl sonra ) 918.56 Öyleyse (2012 başı itibariyle) bu tahvilin bugünkü değeri 918.56 TL ‘dır. A GRUBU-SORULAR 1-Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a. Enflasyon sıfır ise paranın zaman değeri sıfır olabilir. b. Nominal faizler enflasyonun altında ise negatif faiz söz konusudur. c. Nominal faiz oranı enflasyon oranına eşit ise paranın zaman değeri sıfır olur. d. Nominal faiz oranı enflasyon oranından büyük ise paranın zaman değeri sıfırdan büyük olur. e. Paranın zaman değeri, paranın bugünkü kullanım hakkından vazgeçmenin bir bedelidir. 2. Bir bankaya yıllık %048 faizle yatırılan 250 milyon TL karşılığında 8 milyon TL faiz alındığına göre, söz konusu para bankada ne kadar süreyle yatırılmıştır? a. 4 ay b. 5 ay c. 6 ay d. 8 ay e. 10 ay 3. Bir işletmenin bankaya 6 ay sonra ödenmesi gereken 860 milyon TL borcu bulunmaktadır. Faiz oranı %54 olduğuna göre, işletme borcunu bugün ödemek isterse bankaya kaç TL ödeme yapmalıdır? a. 577.000.000 b. 589.165.680 c. 623.679.000 d. 677.165.354 e. 689.456.680 4. 10 ay vadeli, 750 milyon TL nominal değerli bir senedin %40 iskonto oranıyla ve iç iskonto yöntemiyle kırdırılması durumunda senedin peşin değeri kaç TL olur? a. 562.500.000 b. 569.800.000 c. 570.000.000 d. 573.890.000 e. 574.000.000 5. 10 ay vadeli, 750 milyon TL nominal değerli bir senedin % 40 iskonto oranıyla ve diş iskonto yöntemine göre kırdırılması durumunda peşin değeri kaç TL olur? a. 489.000.000 b. 500.000.000 c. 512.125.000 d. 562.500.000 e. 569.800.000 6. Bir bankaya altı aylık vadeli olarak % 40 faizle 2 yıl süreyle yatırılan ve 2. yılın sonunda 192.080.000 TL ‘ye ulaşan para miktarı kaç TL ‘dir. a. 35.000.000 b. 40.000.000 c. 45.000.000 d. 50.000.000 e. 55.000.000 7. Yıllık nominal faiz %68 olduğunda, 3 ay vadeli hesap açtırılırsa devre faiz oranı yüzde kaç olur? a. 15 b. 16 c. 17 d. 18 e. 23 8. Aylık faiz oranı %3 ise yıllık efektif faiz oranı yüzde kaç olur? a. %40 b. %41.12 c. %42.58 d. %45 e. %47 9. Bir baba, 15 yaşındaki çocuğunun 18 yaşına geldiğinde okul masraflarını karşılamak üzere bir bankaya her ay 50 milyon TL yatırmaktadır. Çocuğu 18 yaşına geldiğinde biriken para kaç TL dır? (Aylık faiz oranı %2) a. 2.599.718.359 b. 2.600.718.359 c. 2.650.718.359 d. 2.655.718.359 e. 2.680.718.359 10. Nominal faiz oranı %68, enflasyon oranı %60 ise reel getiri oranı yüzde kaçtır? a. 5 b. 6 c. 7 d. 8 e. 9 Cevap Anahtarı 1. a – Yanıtınız doğru değilse “Paranın Zaman Değeri” bölümünü gözden geçiriniz. 2. d – Yanıtınız doğru değilse “Basit Faiz” bölümünü gözden geçiriniz. 3. d – Yanıtınız doğru değilse “Basit Faizde Bugünkü Değer” bölümünü gözden geçiriniz. 4. a – Yanıtınız doğru değilse “Basit İç İskonto” bölümünü gözden geçiriniz. 5. b – Yanıtınız doğru değilse “Basit Dış İskonto” bölümünü gözden geçiriniz. 6. d – Yanıtınız doğru değilse “Bileşik Faiz” bölümünü gözden geçiriniz. 7. c – Yanıtınız doğru değilse “Devre Uzunluğunun Yıldan Daha Kısa Olması” bölümünü gözden geçiriniz. 8. c – Yanıtınız doğru değilse “Devre Uzunluğunun Yıldan Daha Kısa Olması” bölümünü gözden geçiriniz. 9. a – Yanıtınız doğru değilse “Anüitelerde Bugünkü Değer” bölümünü gözden geçiriniz. 10. a – Yanıtınız doğru değilse “Enflasyon ve Reel Faiz” bölümünü gözden geçiriniz. B GRUBU SORULAR 1-Aşağıdaki ifadelerden hangisi faiz kavramının anlamını açıklamak amacıyla kullanılmaktadır? a. Likiditeden vazgeçmenin bedeli b. Risk üstlenmenin karşılığı c. Nakde sahip olmanın değeri d. Borçlanmanın maliyeti e. Enflasyon riskinin karşılığı 2. Vade sonuna kadar anapara ve faiz geri ödemesinin bir dizi periyodik eşit ödemeyle gerçekleştirildiği kredi işlemlerine ne ad verilir? a. Basit kredi b. İskontolu kredi c. Vadeli kredi d. Kuponlu kedi e. Sabit ödemeli kredi 3. 10 milyon TL’lik bir fonu yıllık %22 faizle 2 yıl vadeli mevduat hesabına yatırdığınız zaman, vade sonunda paranızın ulaşacağı brüt değer yaklaşık kaç milyon TL’dir? a. 12,2 b. 13,6 c. 14,9 d. 16,2 e. 18,2 4. Bugünkü 100 liranın değerinin gelecekte elde edilecek 100 liranın değerinden büyük olabilmesi için gerekli koşul aşağıdakilerden hangisidir? a. Faiz oranının pozitif bir değer taşıması b. Vadenin en az 1 yıl olması c. Likidite priminin sıfır olması d. Enflasyon oranının negatif olması e. Eksik bilgilenme maliyetlerinin söz konusu olmaması 5. Piyasa faiz oranı %15 iken, 10 milyon TL nominal değerli, vadesine 60 gün kalan bononun satış fiyatı yaklaşık olarak kaç milyon TL’dir. a. 7,6 b. 8,1 c. 9,8 d. 10,3 e. 10,8 6. Bir ekonomide sabit getirili menkul kıymetlerin getiri oranlarının negatif olabilmesi için aşağıdakilerden hangisinin gerçekleşmesi gerekir? a. Sermaye kaybı oranı + Nominal faiz oranı > 0 b. Sermaye kaybı oranı > Nominal faiz oranı c. Sermaye kaybı oranı = Nominal faiz oranı d. Sermaye kaybı oranı < Nominal faiz oranı e. Sermaye kaybı oranı x Nominal faiz oranı = 0 7. Reel faiz oranı sabitken nominal faiz oranlarının düştüğü bir ekonomik ortam için yapılabilecek değerlendirme aşağıdakilerden hangisidir? a. Ekonomik büyüme oranında bir düşüş beklenmektedir b. Beklenen enflasyon oranı düşmektedir c. Ekonomi konjonktürün dip noktasına yaklaşmaktadır d. Yerli paranın değer kazanması beklenmektedir e. Fiyatlarda bir düşme olacağı beklenmektedir 8. Bir ekonomide reel faiz oranının sıfır olabilmesi için gerekli koşul aşağıdakilerden hangisidir? a. Nominal faiz oranı = Beklenen enflasyon oranı b. Nominal faiz oranı + Beklenen enflasyon oranı = 0 c. Nominal faiz oranı x Beklenen enflasyon oranı = 0 d. Nominal faiz oranı > Beklenen enflasyon oranı e. Nominal faiz oranı < Beklenen enflasyon oranı 9. Uzunca bir süre yüksek enflasyon yaşanan ve beklenen enflasyon oranının yüksek seyrettiği bir ekonomide, aşağıdakilerden hangisi reel faiz oranını hesaplamada daha doğru sonuç verir? 10. Faiz geliri üzerinden %20 oranında gelir vergisi alınan bir ülkede, vergi sonrası faiz oranı %16 ise, nominal faiz oranı yüzde kaçtır? a. 12 b. 16 c. 18 d. 20 e. 25 Cevap Anahtarı 1. d – Ayrıntılı bilgi için “Faiz Oranının Anlamı” konusunu inceleyiniz. 2. e – Ayrıntılı bilgi için “Sabit Ödemeli Kredi İşlemleri” konusunu inceleyiniz. 3. c – Ayrıntılı bilgi için “Paranın Zaman Değeri” konusunu inceleyiniz. 4. a – Ayrıntılı bilgi için “Paranın Zaman Değeri” konusunu inceleyiniz. 5. c – Ayrıntılı bilgi için “Paranın Zaman Değeri” konusunu inceleyiniz. 6. b – Ayrıntılı bilgi için “Getiri Oranı” konusunu inceleyiniz. 7. b – Ayrıntılı bilgi için “Reel Faiz Oranı” konusunu inceleyiniz. 8. a – Ayrıntılı bilgi için “Reel Faiz Oranı” konusunu inceleyiniz. 9. a – Ayrıntılı bilgi için “Reel Faiz Oranı” konusunu inceleyiniz. 10. d – Ayrıntılı bilgi için “Vergi Sonrası Faiz Oranı” konusunu inceleyiniz. C GRUBU SORULAR 1-Faiz oranlarının risk yapısı kavramına göre, ele alınan menkul kıymetlerin özelliklerinden hangisinin aynı olması gerekir? a. Risk dereceleri b. Likiditeleri c. Vadeleri d. Vergi ayrıcalıkları e. Faiz oranları 2. Aşağıdakilerden hangisi kamu kesimi tarafından ihraç edilen bono ve tahvil gibi menkul kıymetlerin geri ödenmeme riskinin sıfır olarak değerlendirilmesine neden olur? a. Siyasi otoritenin yargı bağımsızlığına sahip olması b. Bürokrasinin siyasi sorumluluk taşımaması c. Kamu idari işlemlerinde gelir kaygısının bulunmaması d. Devletin sürekli güvenilecek bir kurum olma özelliği taşıması e. Devletin vergileri yükseltme gücüne sahip olması 3. İMKB tahvil-bono piyasası verilerine göre, gelir vergisinden muaf olan 2 yıl vadeli ve yıllık kupon ödemeli devlet tahvillerinde en son işlem gören faiz oranı %21,75, aynı özelliklere sahip özel sektör tahvillerinde ise %23. 25 düzeyindedir. Özel sektör tahvillerine ait risk primi yüzde kaçtır? a. -1,5 b. 0 c. 0,5 d. 1 e. 1,5 4. Bir menkul kıymete ait ikincil piyasanın genişlemesi bu menkul kıymetin likiditesini nasıl etkiler? a. Artırır b. Azaltır c. Değiştirmez d. Önce arttırır, sonra azaltır e. Önce azaltır, sonra artırır 5. %25 yıllık kupon ödemesi yapılan bir tahvilden elde edilecek faiz geliri %15 oranında gelir vergisine tabi ise, vergi sonrası faiz oranı yüzde kaç olur? a. 3,75 b. 10 c. 15 d. 21,25 e. 29,41 6. Faiz oranlarının vade yapısını incelerken ele alınan menkul kıymetlerin hangi özelliklerinin aynı olması gerekir? a. Faiz oranı b. Risk primi c. Vade d. Faiz riski e. Getiri oranı 7. Getiri eğrisi, aşağıdaki değişken gruplarından hangileri arasındaki ilişkiyi gösterir? a. Risk ve getiri b. Getiri ve faiz oranı c. Vade ve risk d. Vade ve faiz oranı e. Risk ve beklenen getiri 8. Bir ekonomi için çizilen aşağıdaki getiri eğrisine göre, uzun ve kısa vadeli faiz oranları arasındaki ilişki aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? a. Uzun vadeli faiz oranları < Kısa vadeli faiz oranları b. Uzun vadeli faiz oranları = Kısa vadeli faiz oranları c. Uzun vadeli faiz oranları > Kısa vadeli faiz oranları d. Uzun vadeli tahvillerin talep esnekliği < Kısa vadeli tahvillerin talep esnekliği e. Uzun vadeli tahvillerin talep esnekliği > Kısa vadeli tahvillerin talep esnekliği 9. Piyasa anketlerinden elde edilen verilere göre önümüzdeki yıl 1 yıl vadeli faiz oranının %14 olması beklenmektedir. Spot piyasada gerçekleşen 1 yıl vadeli faiz oranı %18 olduğuna göre, spot piyasada geçerli olan 2 yıl vadeli tahvillerin yıllık faiz oranı Bekleyişler Hipotezine göre yüzde kaçtır? a. 10 b. 14 c. 16 d. 18 e. 20 10. Daha az tercih edilen vadeye sahip bir menkul kıymeti satın almaları için yatırımcılara ödenecek ekstra faiz oranına ne ad verilir? a. Risk primi b. Vade primi c. Bekleyiş primi d. Enflasyon primi e. Piyasa primi Cevap Anahtarı 1. c – Ayrıntılı bilgi için “Geri Ödenmeme Riski” konusunu inceleyiniz. 2. e – Ayrıntılı bilgi için “Geri Ödenmeme Riski” konusunu inceleyiniz. 3. e – Ayrıntılı bilgi için “Geri Ödenmeme Riski” konusunu inceleyiniz. 4. a – Ayrıntılı bilgi için “Likidite” konusunu inceleyiniz. 5. d – Ayrıntılı bilgi için “Vergi Ayrıcalıkları” konusunu inceleyiniz. 6. b – Ayrıntılı bilgi için “Faiz Oranlarının Vade Yapısı” konusunu inceleyiniz. 7. d – Ayrıntılı bilgi için “Faiz Oranlarının Vade Yapısı” konusunu inceleyiniz. 8. a – Ayrıntılı bilgi için “Faiz Oranlarının Vade Yapısı” konusunu inceleyiniz. 9. c – Ayrıntılı bilgi için “Bekleyişler Hipotezi” konusunu inceleyiniz. 10. b – Ayrıntılı bilgi için “Vade Pirimi Hipotezi” konusunu inceleyiniz. D GRUBU SORULAR 1-Bir ekonomide temel ödünç verenler veya tasarruf sahipleri aşağıdakilerden hangisidir? a. Devlet b. Hanehalkları c. Yabancı devletler d. İşletmeler e. Yabancı hanehalkları 2. Menkul kıymetlerin, alan ve satan kişi veya kurum açısından taşıdığı nitelik aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? a. Alan kişi için varlık, satan kişi için yükümlülüktür. b. Alan kişi için yükümlülük, satan kişi için borçtur. c. Alan ve satan kişi için varlıktır. d. Alan ve satan kişi için yükümlülüktür. e. Alan kişi için yükümlülük, satan kişi için varlıktır. 3. I- Hazine bonosu II- Çek III- Tahvil Yukarıdaki varlıkların likiditesi yüksek olandan düşük olana doğru sıralaması, aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? a. III – II – I b. III – I – II c. II – III – I d. II – I – III e. I – II – III 4. Finansal piyasalar, piyasalarda mevcut olan enformasyonu aşağıdakilerden hangisi aracılığı ile katılımcılara aktarır? a. Finansal varlıkların getirisi b. Alıcıların sayısı c. Satıcıların sayısı d. Piyasalardaki işlem hacmi e. Finansal varlıkların riski 5. Bir borç aracının, tarafların yükümlülüklerini yerine getirmeleri ile geçerliliğini yitireceği tarihe ne ad verilir? a. Getiri b. Vade c. Valör d. Asimetri e. Taahhüt 6. Finansal piyasalarda işlem gören ortaklık ifade eden menkul kıymetler vade taşımadıkları halde, aşağıdaki vade türlerinden hangisinde değerlendirilirler? a. Gecelik (O/N) vade b. Çok kısa vade c. Kısa vade d. Uzun vade e. Kırık vade 7. Bir şirket tarafından çıkarılan menkul kıymetlerin fiyat garantisi ile satışının sağlanması amacı ile birincil piyasa da bir yatırım bankası tarafından devralınması işlemi aşağıdakilerden hangisidir? a. Forfaiting b. Factoring c. Leasing d. Underscoring e. Underwriting 8. Aşağıdakilerden hangisi, gerekli koşulları yerine getirmek kaydıyla, özel şirketlerin kısa vadeli fon ihtiyacını karşılayabilmek amacı ile kullanacakları menkul kıymettir? a. Gelir ortaklığı senedi b. Tahvil c. Finansman bonosu d. Kâr/Zarar ortaklığı belgesi e. Yatırım fonu katılım payı 9. Bir anonim şirketin, gerekli koşulları yerine getirmek kaydıyla, taksitli satışlar nedeniyle oluşan alacakları karşı lığında ihraç edebileceği menkul kıymet aşağıdakilerden hangisidir? a. Finansman bonosu b. Varlığa dayalı menkul kıymet c. Banka garantili bono d. Repo e. Gelir ortaklığı senedi 10. Aşağıdakilerden hangisi eurobond’ların temel özelliğidir? a. Kısa vadeli olabildiği gibi, esasta uzun vadeli kabul edilmesi b. İlke olarak ulusal piyasalarda, ulusal finansal kurumlar aracılığı ile satışa sunulması c. Uluslararası piyasalarda işlem yapan yerli yatırımcılar göz önüne alınarak ihraç edilmesi d. Satışa sunulduğu ülkenin para birimi dışında bir para birimi üzerinden ihraç edilmesi e. Ulusal piyasalarda dövize endeksli olarak ihraç edilmesi Cevap Anahtarı 1. b – Ayrıntılı bilgi için “Finansal Sistem ve Üstlendiği Fonksiyonlar” konusunu inceleyiniz. 2. a – Ayrıntılı bilgi için “Finansal Sistem ve Üstlendiği Fonksiyonlar” konusunu inceleyiniz. 3. d – Ayrıntılı bilgi için “Finansal Sistem ve Üstlendiği Fonksiyonlar” konusunu inceleyiniz. 4. a – Ayrıntılı bilgi için “Finansal Sistem ve Üstlendiği Fonksiyonlar” konusunu inceleyiniz. 5. b – Ayrıntılı bilgi için “Borç ve Ortaklık Piyasaları” konusunu inceleyiniz. 6. d – Ayrıntılı bilgi için “Borç ve Ortaklık Piyasaları” konusunu inceleyiniz. 7. e – Ayrıntılı bilgi için “Birincil ve İkincil Piyasalar” konusunu inceleyiniz. 8. c – Ayrıntılı bilgi için “Para Piyasası Araçları” konusunu inceleyiniz. 9. b – Ayrıntılı bilgi için “Para Piyasası Araçları” konusunu inceleyiniz. 10. d – Ayrıntılı bilgi için “Sermaye Piyasası Araçları” konusunu inceleyiniz. D GURUBU SORULAR 1-Aşağıdakilerden hangisi faiz oranı değişiklikleri karşısında bir bononun fiyatının ne ölçüde değişeceğini belirleyen faktörler arasında yer alır? a. Döviz kuru b. Enflasyon oranı c. Vadeye kalan gün sayısı d. Faiz paritesi e. Hedge oranı 2. Vadeye kalan süre ile faiz oranı riski arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? a. Vadeye kalan süre Faiz oranı riski b. Vadeye kalan süre Faiz oranı riski Ø c. Vadeye kalan süre ØŞ Faiz oranı riski d. Vadeye kalan süre Faiz oranı riski değişmez e. Vadeye kalan süre ØŞ Faiz oranı riski değişmez 3. Kupon ödemelerinin sayısı ile faiz oranı riski arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? a. Kupon ödemelerinin sayısı artsa da faiz oranı riski değişmez. b. Kupon ödemelerinin sayısı azalsa da faiz oranı riski değişmez. c. Kupon ödemlerinin sayısı azaldıkça faiz oranı riski de azalır. d. Kupon ödemelerinin sayısı arttıkça faiz oranı riski de artar. e. Kupon ödemelerinin sayısı arttıkça faiz oranı riski azalır. 4. Yukarıdaki tabloda yer alan verilere göre hesaplanacak efektif vade kaç yıldır? a. 0,556 b. 0,956 c. 1,012 d. 1,250 e. 1,905 5. Bir ekonomide faiz oranının %10′dan %12′ye çıkması durumunda efektif vadesi 2,25 yıl olarak hesaplanan bir tahvilin piyasa değerinde meydana gelecek değişme oranı yüzde kaçtır? a. -4 b. -2 c. 0 d. 2 e. 4 6. Bir tahvilin kupon ödeme oranı ile efektif vadesi arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? a. Kupon ödeme oranı arttıkça efektif vade uzar. b. Kupon ödeme oranı arttıkça efektif vade kısalır. c. Kupon ödeme oranı azaldıkça efektif vade kısalır. d. Kupon ödeme oranı azalsa da efektif vade değişmez. e. Kupon ödeme oranı artsa da efektif vade değişmez. 7. Bir banka $ cinsinden 1 milyon dolar açık pozisyon taşımakta iken 1 $ = 100 TL’den 1 $ = 110 TL’ye yükselirse, evalüasyon kârı kaç milyon TL’dir? a. -200 b. -120 c. -10 d. -0,1 e. 10 8. Aşağıdaki grafikte bir ülkedeki bankacılık sisteminin taşıdığı açık pozisyon değerinin seyri yer almaktadır. Bu ülkede gerçekleştirilecek bir devalüasyonun bankacılık sisteminin kârı üzerindeki etkisi aşağıdakilerden hangisidir? a. Artar b. Azalır c. Faiz oranı yüksekse artar d. Faiz oranı düşükse artar e. Değişmez 9. Belli nitelikteki ve miktardaki bir malın veya finansal varlığın sözleşme tarihinde belirlenmiş bir fiyattan gelecekte belirli bir tarihte teslimini hükme bağlayan standartlaştırılmış sözleşme aşağıdakilerden hangisidir? a. Forward b. Opsiyon c. Swap d. Futures e. Hedging 10. Aşağıdaki türev ürünlerden hangisi satın alan tarafı yükümlülük alına sokmayarak hak sahibi yapmaktadır? a. Swap b. Futures c. Forward d. Opsiyon e. Hedging Cevap Anahtarı 1. c – Ayrıntılı bilgi için “Faiz Oranı Riski” konusunu inceleyiniz. 2. a – Ayrıntılı bilgi için “Faiz Oranı Riski” konusunu inceleyiniz. 3. e – Ayrıntılı bilgi için “Faiz Oranı Riski” konusunu inceleyiniz. 4. e – Ayrıntılı bilgi için “Finansal Araçların Efektif Vadesi” konusunu inceleyiniz. 5. a – Ayrıntılı bilgi için “Finansal Araçların Efektif Vadesi” konusunu inceleyiniz. 6. b – Ayrıntılı bilgi için “Finansal Araçların Efektif Vadesi” konusunu inceleyiniz. 7. c – Ayrıntılı bilgi için “Kur Riski” konusunu inceleyiniz. 8. b – Ayrıntılı bilgi için “Kur Riski” konusunu inceleyiniz. 9. d – Ayrıntılı bilgi için “Futures Sözleşmeler” konusunu inceleyiniz. 10. d – Ayrıntılı bilgi için “Opsiyon Sözleşmeleri” konusunu inceleyiniz. E GRUBU SORULAR 1-Aşağıdakilerden hangisi faiz oranı değişiklikleri karşısında bir bononun fiyatının ne ölçüde değişeceğini belirleyen faktörler arasında yer alır? a. Döviz kuru b. Enflasyon oranı c. Vadeye kalan gün sayısı d. Faiz paritesi e. Hedge oranı 2. Vadeye kalan süre ile faiz oranı riski arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? a. Vadeye kalan süre Faiz oranı riski b. Vadeye kalan süre Faiz oranı riski Ø c. Vadeye kalan süre ØŞ Faiz oranı riski d. Vadeye kalan süre Faiz oranı riski değişmez e. Vadeye kalan süre ØŞ Faiz oranı riski değişmez 3. Kupon ödemelerinin sayısı ile faiz oranı riski arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? a. Kupon ödemelerinin sayısı artsa da faiz oranı riski değişmez. b. Kupon ödemelerinin sayısı azalsa da faiz oranı riski değişmez. c. Kupon ödemlerinin sayısı azaldıkça faiz oranı riski de azalır. d. Kupon ödemelerinin sayısı arttıkça faiz oranı riski de artar. e. Kupon ödemelerinin sayısı arttıkça faiz oranı riski azalır. 4. Yukarıdaki tabloda yer alan verilere göre hesaplanacak efektif vade kaç yıldır? a. 0,556 b. 0,956 c. 1,012 d. 1,250 e. 1,905 5. Bir ekonomide faiz oranının %10′dan %12′ye çıkması durumunda efektif vadesi 2,25 yıl olarak hesaplanan bir tahvilin piyasa değerinde meydana gelecek değişme oranı yüzde kaçtır? a. -4 b. -2 c. 0 d. 2 e. 4 6. Bir tahvilin kupon ödeme oranı ile efektif vadesi arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? a. Kupon ödeme oranı arttıkça efektif vade uzar. b. Kupon ödeme oranı arttıkça efektif vade kısalır. c. Kupon ödeme oranı azaldıkça efektif vade kısalır. d. Kupon ödeme oranı azalsa da efektif vade değişmez. e. Kupon ödeme oranı artsa da efektif vade değişmez. 7. Bir banka $ cinsinden 1 milyon dolar açık pozisyon taşımakta iken 1 $ = 100 TL’den 1 $ = 110 TL’ye yükselirse, evalüasyon kârı kaç milyon TL’dir? a. -200 b. -120 c. -10 d. -0,1 e. 10 8. Aşağıdaki grafikte bir ülkedeki bankacılık sisteminin taşıdığı açık pozisyon değerinin seyri yer almaktadır. Bu ülkede gerçekleştirilecek bir devalüasyonun bankacılık sisteminin kârı üzerindeki etkisi aşağıdakilerden hangisidir? a. Artar b. Azalır c. Faiz oranı yüksekse artar d. Faiz oranı düşükse artar e. Değişmez 9. Belli nitelikteki ve miktardaki bir malın veya finansal varlığın sözleşme tarihinde belirlenmiş bir fiyattan gelecekte belirli bir tarihte teslimini hükme bağlayan standartlaştırılmış sözleşme aşağıdakilerden hangisidir? a. Forward b. Opsiyon c. Swap d. Futures e. Hedging 10. Aşağıdaki türev ürünlerden hangisi satın alan tarafı yükümlülük alına sokmayarak hak sahibi yapmaktadır? a. Swap b. Futures c. Forward d. Opsiyon e. Hedging Cevap Anahtarı 1. c – Ayrıntılı bilgi için “Faiz Oranı Riski” konusunu inceleyiniz. 2. a – Ayrıntılı bilgi için “Faiz Oranı Riski” konusunu inceleyiniz. 3. e – Ayrıntılı bilgi için “Faiz Oranı Riski” konusunu inceleyiniz. 4. e – Ayrıntılı bilgi için “Finansal Araçların Efektif Vadesi” konusunu inceleyiniz. 5. a – Ayrıntılı bilgi için “Finansal Araçların Efektif Vadesi” konusunu inceleyiniz. 6. b – Ayrıntılı bilgi için “Finansal Araçların Efektif Vadesi” konusunu inceleyiniz. 7. c – Ayrıntılı bilgi için “Kur Riski” konusunu inceleyiniz. 8. b – Ayrıntılı bilgi için “Kur Riski” konusunu inceleyiniz. 9. d – Ayrıntılı bilgi için “Futures Sözleşmeler” konusunu inceleyiniz. 10. d – Ayrıntılı bilgi için “Opsiyon Sözleşmeleri” konusunu inceleyiniz. F GRUBU SORULAR 1-Aşağıdakilerden hangisi bir hisse senedinin gerçek değerini hesaplarken karşılaşılan güçlükler arasında yer alır? a. Gelecekte yapılacak ödemelerin miktarının bilinmemesi b. Borsada piyasa koşullarında işlem yapılması c. Hisse senedinin geleneksel tasarruf aracı olarak kabul görmemesi d. İhraç eden şirketin ikincil piyasa işlemlerinden fon elde edememesi e. Firmaların hisse senetlerinin değerine bağlı olarak yatırım politikası yürütmesi 2. Aşağıdakilerden hangisi bir hisse senedinden elde edilebilecek nakit akımları içerisinde yer alır? a. Faiz geliri b. İtfa geliri c. Kâr payı d. Katılım payı e. Jestiyon primi 3. Bir firmanın dağıtacağı kâr payının 1000 TL’de sabit kalacağı varsayımı altında, faiz oranı %20 iken bu hisse senedinin gerçek değeri kaç bin TL’dir? a. 2 b. 3 c. 4 d. 5 e. 6 4. Dağıtılacak kâr payının her yıl k gibi sabit bir oranda artacağı varsayımı altında, hisse senedinin gerçek değerini D[(1 + k) / (1 + i)] formülü ile hesaplayabilmek için gerekli koşul aşağıdakilerden hangisidir? a. i < k b. i > k c. i = k d. i + k = 1 e. i – k = 1 5. Bir şirketin dağıtacağı kâr payının her yıl %10 oranında artacağı varsayımı altında, geçen yıl dağıtılan kâr payının 10 bin TL ve faiz oranının %30 olması durumunda bu hisse senedinin gerçek değeri kaç bin TL’dir? a. 35 b. 55 c. 65 d. 110 e. 120 6. Bir varlığın satış fiyatının belirlenmesinde anahtar rol aşağıdakilerden hangisine aittir? a. Dağıtılan kâr payı b. Faiz oranı c. Hisse senedini elde tutma dönemi d. Dağıtılan kâr payı artış oranı e. Sahip olunan enformasyon 7. Aşağıdakilerden hangisi Markow bekleyişlerinin oluşumunu ifade etmek amacıyla kullanılabilir? 8. Bugüne ilişkin bekleyişlerin geçmişteki gözlemlerin ağırlıklı ortalaması olacağını öne süren bekleyişlerin oluşum biçimine ilişkin yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir? a. Rasyonel bekleyişler b. İrrasyonel bekleyişler c. Uyumcu bekleyişler d. Markow bekleyişleri e. Lucas bekleyişleri 9. Yapılan tahmin hatalarının sistematik bir bileşen içermeyeceğini savunan bekleyişlerin oluşum biçimine ilişkin yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir? a. Finansal bekleyişler b. Ortalama bekleyişler c. Uyumcu bekleyişler d. Rasyonel bekleyişler e. Markow bekleyişleri 10. Etkin piyasalar hipotezine göre, bir varlıkla ilgili her türlü enformasyonu içeren değişken aşağıdakilerden hangisidir? a. Varlığın uzun dönemdeki trendi b. Varlığın kısa dönemdeki işlem hacmi indeksi c. Varlığı piyasadaki satış miktarı d. Varlığın likiditesi e. Varlığın fiyatı Cevap Anahtarı 1. a – Ayrıntılı bilgi için “Hisse Senedi Değerlemesi” konusunu inceleyiniz. 2. c – Ayrıntılı bilgi için “Hisse Senedi Değerlemesi” konusunu inceleyiniz. 3. d – Ayrıntılı bilgi için “Kâr Payı Modelleri” konusunu inceleyiniz. 4. b – Ayrıntılı bilgi için “Kâr Payı Modelleri” konusunu inceleyiniz. 5. b – Ayrıntılı bilgi için “Kâr Payı Modelleri” konusunu inceleyiniz. 6. e – Ayrıntılı bilgi için “Hisse Senedi Fiyatlarının Belirlenmesi” konusunu inceleyiniz. 7. a – Ayrıntılı bilgi için “Bekleyişlerin Oluşumu” konusunu inceleyiniz. 8. c – Ayrıntılı bilgi için “Bekleyişlerin Oluşumu” konusunu inceleyiniz. 9. d – Ayrıntılı bilgi için “Bekleyişlerin Oluşumu” konusunu inceleyiniz. 10. e – Ayrıntılı bilgi için “Etkin Piyasalar Hipotezi: Finansal Piyasalarda Rasyonel Bekleyişler” konusunu inceleyiniz. G GRUBU SORULAR 1. 1 $ = 100 TL ve 1 € = 150 TL iken, $/paritesi aşağıdakilerden hangisidir? a. 0,5 b. 0,667 c. 1 d. 1,1 e. 1,5 2. 2009 yılı sonu itibarıyla Türkiye’de ve ABD’de gerçekleşen enflasyon oranları, sırasıyla, %15 ve %2′dir. Aynı yıl $/TL nominal döviz kuru değişim oranı %13 olduğuna göre, reel döviz kuru değişim oranı yüzde kaçtır? a. -4 b. -2 c. 0 d. 2 e. 4 3. TC Merkez Bankası tarafından hazırlanan bir raporda, Türkiye’de ticari bankalarda bulunan döviz tevdiat hesaplarında görülen çözülme nedeniyle döviz piyasasında bir arz fazlasının varlığından söz edilmektedir. Diğer koşullar sabitken, bu durumun $/TL döviz kuru ve TL’nin değeri üzerindeki etkisi aşağıdakilerden hangisidir? a. Kur yükseleceği için TL değer kazanır. b. Kur yükseleceği için TL değer kaybeder. c.Kur düşeceği için TL değer kazanır. d. Kur düşeceği için TL değer kaybeder. e. Kur ve TL’nin değeri değişmez. 4. Türkiye’de ithal mallara olan talep arttığında, diğer koşullar sabitken, $/TL kurunda nasıl bir değişim beklenmelidir? a. Döviz talebi artacağı için TL değer kaybeder. b. Döviz talebi artacağı için TL değer kazanır. c. Döviz arzı artacağı için TL değer kaybeder. d. Döviz arzı artacağı için TL değer kazanır. e. Döviz arzı ve talebi artacağı için TL’nin değeri değişmez. 5. E döviz kurunu, P yurtiçi fiyat düzeyini ve PF yabancı ülke fiyat düzeyini ifade etmekte iken aşağıdakilerden hangisi satın alma gücü paritesi koşulunu ifade eder? 6. Aşağıdakilerden hangisi satın alma gücü paritesinin gerçekleşmesine engel olabilecek faktörler arasında yer almaz? a. Malların homojen olmaması b. Dış ticaret engellerinin varlığı c. Nakliye maliyetlerinin varlığı d. Dış ticarete konu olmayan malların varlığı e. Faiz oranlarının idari kararlarla belirlenmesi 7. Aşağıdakilerden hangisi ABD doları ve TL arasındaki faiz paritesi koşulunu ifade etmek amacıyla kullanılabilir? 8. Aşağıdakilerden hangisi faiz paritesi koşulunun yerine gelmesi için gerçekleşmesi gerekli olan varsayımdır? a. Ülkelerin bir tanesinde faiz oranının diğerine göre yüksek olması b. İki ülkedeki yıllık fiyat artış oranlarının birbirinden farklı olması c. İki farklı para birimi cinsinden finansal varlıklar arasında tam ikâme ilişkisinin bulunması d. Her iki ülkede de faiz oranlarının enflasyon oranından daha düşük olması e. En azından bir ülkede beklenen döviz kurunun gerçekleşen döviz kurundan yüksek olması 9. ve 10. sorularda aşağıdaki kotasyon tablosunda yer alan veriler esas alınacaktır. 9. Bir bankanın verdiği 30 gün vadeli forward €/TL alış kuru aşağıdakilerden hangisidir? a. 0,806 b. 1,00 c. 1,555 d. 1,806 e. 2,050 10. Söz konusu bankanın uygulayacağı 30 gün vadeli forward €/TL satış kuru aşağıdakilerden hangisidir? a. 1,556 b. 1,911 c. 2,000 d. 2,111 e. 2,500 Cevap Anahtarı 1. b – Ayrıntılı bilgi için “Döviz Piyasası ve Döviz Kuru” konusunu inceleyiniz. 2. c – Ayrıntılı bilgi için “Döviz Piyasası ve Döviz Kuru” konusunu inceleyiniz. 3. c – Ayrıntılı bilgi için “Uzun Dönemde Denge Döviz Kurunun Belirlenmesi” konusunu inceleyiniz. 4. a – Ayrıntılı bilgi için “Uzun Dönemde Denge Döviz Kurunun Değişmesi” konusunu inceleyiniz. 5. d – Ayrıntılı bilgi için “Satın Alma Gücü Paritesi” konusunu inceleyiniz. 6. e – Ayrıntılı bilgi için “Satın Alma Gücü Paritesi” konusunu inceleyiniz. 7. a – Ayrıntılı bilgi için “Faiz Paritesi Kavramı” konusunu inceleyiniz. 8. c – Ayrıntılı bilgi için “Faiz Paritesi Kavramı” konusunu inceleyiniz. 9. d – Ayrıntılı bilgi için “Forward Döviz Kurunun Belirlenmesi” konusunu inceleyiniz. 10. b – Ayrıntılı bilgi için “Forward Döviz Kurunun Belirlenmesi” konusunu inceleyiniz. H GRUBU SORULAR SORU 1: l yıllık dönemde %70 getiri sağlayan bir menkul kıymetin, ilgili dönemde %25 enflasyon gerçekleşmesi halinde reel getiri oranı % kaç olur? A) 25 B) 30 C) 36 D) 45 E) 70 ÇÖZÜM: RGO = [(1 + %70) / (1 + %25)] - 1 = %36 Doğru Cevap C'dir. SORU 2: A şahsı %60 kupon faiz oranlı bir tahvil satın almıştır, 1 yılda %28 reel geliri sağlandığına göre ilgili yılda gerçekleşen enflasyon oranı % kaçtır? A) 20 B) 25 C) 28 D) 44,44 E) 60 ÇÖZÜM: RGO = [(Nominal Getiri Oranı - Enflasyon Oranı) / (1 + Enflasyon Oranı)] %28 = (%60-x) / (1+x) (l + x)%28 = %60-x 0,28 + 0,28x = 0,60-x 1,28x = 0,32 x = 0,25 Doğru Cevap B'dir. SORU 3: 2 yıl vadeli olarak ihraç edilmiş 6 ayda bir faiz ödemeli, yıllık %50 faiz oranlı, 100 000 000 TL nominal değerli bir tahvilin bir kupon faiz ödemesi kaç TL'dir? A) 23 750 000 B) 25 000 000 C) 47 500 000 D) 95 000 000 E) 100 000 000 ÇÖZÜM: Tahvillerde faiz hesaplamaları ve anapara geri ödemeleri tahvilin nominal değeri üzerinden hesaplanır. Yıllık nominal faiz oram %50 ise, 6 ayda bir faiz ödemeli tahvilin, 6 aylık faiz oranı %50/2 = %25 olur. Buna göre l kupon faiz ödemesi = 100 000 000 x %25 = 25 000 000 TL'dir. Doğru Cevap B'dir. SORU 4: A şahsının ABC AŞ'ye ait 100 lot hisse senedi vardır. ABC AŞ. hisse senetlerinin nominal değeri 1000 TL olup, piyasa değeri 3000 TL'dir. ABC AŞ %50 nakit temettü dağıtma kararı aldığına göre A şahsının alacağı nakit temettü tutarı kaç TL'dir. A) 50 000 B) 150 000 C) 300 000 D) 50 000 000 E) 150.000.000 ÇÖZÜM: Temettü ödemeleri nominal değer üzerinden hesaplanır. A şahsının elindeki hisse senetlerinin nominal değeri = 100 000 x 1000 = 100000000TL A şahsının alacağı temettü tutarı = 100 000 000 x %50 = 50 000 000 TL Doğru Cevap D'dir. SORU 5: A AŞ bu dönem 3000 TL temettü ödemesi yapmıştır. Temettü ödemelerinde her yıl % 10 artış beklenmekte olup, ortakların yatırımlarından bekledikleri getiri oranı % 50 olduğuna göre hisse senedinin bugünkü değeri kaç TL'dir? A) 6000 B) 6600 C) 7500 D) 8250 E) 9000 ÇÖZÜM: =[3000(1+%10)] / (%50-%10) = 8250 TL. Doğru Cevap D'dir. SORU 6: B AŞ gelecek yıl 4000 TL temettü ödemesi yapacaktır. Temettü ödemelerinde her yıl %10 artış beklenmekte olup, ortakların yatırımlarından bekledikleri getiri oranı %50 olduğuna göre hisse senedinin bugünkü değeri kaç TL'dir? A) 8000 B) 8800 C) 9500 D) 10000 E) 11000 ÇÖZÜM 23: 4000 / (%50-%10) = 10,000 TL. Doğru Cevap D'dir. SORU 7: A firmasının hisse senetlerinin cari değeri 10000 TL olup, bu yıl ödenen temettü tutarı 5000 TL'dir. Ortakların yatırımlarından bekledikleri getiri oranı %65 olduğuna göre temettülerdeki artış oranı % kaçtır? A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25 ÇÖZÜM: 10000= [5000(1+g)] / (%65-g) 10 000 (%65 - g) = 5000 (1 + g) 6500 - 10000g = 5000 + 5000g 15000g = 1500 g = %10 Doğru Cevap B'dir. SORU 8: A firması hisse başına sürekli olarak 6000 TL temettü ödemektedir. Ortakların hisse senetlerinden bekledikleri getiri oranı %50 olduğuna göre hisse senedinin fiyatı kaç TL'dir? A) 3000 B) 6000 C) 9000 D) 12000 E) 15000 ÇÖZÜM: 6000/0,50=12,000 TL. Doğru Cevap D'dir. SORU 9: A firması imtiyazlı hisse senetlerine her yıl 4000 TL temettü ödemesi yapmaktadır. Firmanın imtiyazlı hisse senetlerinin cari değeri 5000 TL ise ortakların imtiyazlı hisse senedi yatırımlarından bekledikleri getiri oram % kaçtır? A) 50 B) 60 C) 75 D) 80 E) 125 ÇÖZÜM: 4000/5000 = %80 Doğru Cevap D'dir. SORU 10: Bir firmanın özsermaye toplamının hisse senedi sayısına bölünmesi ile elde edilen değere ne ad verilir? A) Piyasa Değeri B) Defter Değeri C) Net Aktif Değeri D) Nominal Değer E) Tasfiye Değeri ÇÖZÜM: Defter Değeri = Özsermaye Toplamı / Hisse Senedi Sayısı Doğru Cevap B'dir. SORU 11: Hisse senedinin üzerinde yazılı değere ne ad verilir? A) Piyasa Değeri B) Defter Değeri C) Net Aktif Değeri D) Nominal Değer E) Tasfiye Değeri ÇÖZÜM: Hisse senedinin üzerinde yazılan değere Nominal Değer veya itibari değer adı verilir. Genellikle 1000 TL'dir. Doğru Cevap D'dir. SORU 12: A firmasının kaynak yapısı %40 özkaynak, %60 borçtur. Borçların faiz oranı %50, özkaynakların maliyeti %60'tır. İşletmenin vergi oranı %40 olduğuna göre A firmasının ağırlıklı ortalama kaynak maliyeti % kaçtır? A) 36 B) 42 C) 48 D) 54 E) 56 ÇÖZÜM: %60 . %40 + %50 . %60 (1-%40) = %42 Doğru Cevap B'dir. SORU 13: ABC firmasının 31.12.2002 tarihli "Fiyat / Kazanç Oranı 4", hisse başına kârı 2000 TL ise bu firmanın hisse senedinin 31.12.2002 tarihli piyasa fiyatı kaç TL'dir? A) 500 B) 1000 C) 2000 D) 4000 E) 8000 ÇÖZÜM: F/ K = Hisse Senedi Piyasa Fiyatı / Hisse Başına Kâr 4 = Hisse Senedi Fiyatı / 2000 Hisse Senedi Fiyatı = 8000 TL Doğru Cevap E'dir. 14. ve 15. soruları aşağıdaki bilgilere göre cevaplandırınız: A Firmasının 31.12.2002 tarihli hisse senedi kapanış fiyatı 6000 TL, aynı tarihli özsermayesi 100 Milyar TL'dir. Firmanın toplam 50 milyon adet hisse senedi bulunmaktadır. SORU 14: A hisse senedinin defter değeri kaç TL'dir? A) 500 B) 1000 C) 2000 D) 4000 E) 8000 ÇÖZÜM: 100 Milyar TL. / 50 Milyon Adet = 2000 TL: Doğru Cevap C'dır. SORU 15: A hisse senedinin Piyasa Değeri / Defter Değeri Oranı kaçtır? A) l B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 ÇÖZÜM: 6000 / 2000 = 3 Doğru Cevap C'dir. SORU 16: Çeşitlendirme yoluyla azaltılan veya yokedilebilen riske ne ad verilir? A) Sistematik Risk B) Faiz Oram Riski C) Sistematik Olmayan Risk D) Politik Risk E) Enflasyon Riski ÇÖZÜM: Sistematik olmayan risk çeşitlendirme yoluyla yok edilebilir. Doğru Cevap C'dir. SORU 17: Aşağıdakilerden hangisi firmadan kaynaklanan bir risk türüdür? A) Döviz Kuru Riski B) Finansal Risk C) Enflasyon Riski D) Faiz Oranı Riski E) Politik Risk ÇÖZÜM: Firmadan kaynaklanan riskler sistematik olmayan risktir. Yani bu riskler çeşitlendirme yoluyla yokedilebilir. Bu riskin unsurları şunlardır: a) Endüstri riski b) Finansal Risk c) Yönetim Riski Doğru Cevap B'dir. SORU 18: Borsada işlem gören hisse senetlerinin fiyatlarındaki değişmeleri ve temettü ödemelerini dikkate alarak hesaplanan endekslere ne ad verilir? A) Performans endeksi B) Getiri Endeksi C) Fiyat Endeksi D) Pazar Endeksi E) DİBS Fiyat Endeksi ÇÖZÜM: Hisse senedi piyasasında hem hisse senedindeki fiyat değişimlerinden kaynaklanan getiriyi, hem de temettü ödemelerinden kaynaklanan getirileri dikkate alan endekslere getiri endeksi adı verilir. Doğru Cevap B'dir. SORU 19: Aşağıdakilerden hangisi İMKB hisse senedi endekslerinden biri değildir? A) İMKB Ulusal - 100 Endeksi B) İMKB Ulusal - 50 Endeksi C) Gözaltı Pazarı Endeksi D) İMKB Bölgesel, YŞP Endeksi E) İMKB Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları Endeksi ÇÖZÜM: Gözaltı Pazarı endeksi diye bir endeks yoktur. Doğru Cevap C'dir. SORU 20: Aşağıdakilerden hangisi İMKB hisse senedi piyasasında yer alan sektör endekslerinden biri değildir? A) Sınai B) Hizmetler C) Mali D) Metal Ana E) Teknoloji ÇÖZÜM: Sektör endeksleri a) İMKB Ulusal - Sınai b) İMKB Ulusal - Hizmetler c) İMKB Ulusal - Mali d) İMKB Ulusal - Teknoloji Metal Ana endeksi, İMKB Ulusal Sınai Sektör Endeksinin bir alt sektör endeksidir. Doğru Cevap D'dir. SORU 21: Aşağıdakilerden hangisi İMKB Ulusal - Hizmetler Sektör endeksinin bir alt sektör endeksi değildir? A) Elektrik B) Ulaşım C) Sigorta D) Turizm E) Ticaret ÇÖZÜM: Sigorta alt sektör endeksi, İMKB Ulusal - Mali Sektör endeksinin bir alt sektör endeksidir. Doğru Cevap C'dir. J GRUBU SORULAR SORU1 31.12.2009 itibariyle, AIC Şirketi'nin çıkarılmış sermayesi 750.000.000 TL olup şirket sermayesini temsil eden hisselerinin nominal değeri 5 TL ve şirketin özsermaye toplamı 900.000.000 TL’dir. Buna gore, ABC Şirketi'nin 5 TL nominal değerli hissesinin defter değeri kac TL dir? Çözüm: Şirketin sermayesi 750.000.000 TL ve hisse senedinin nominal değeri 5 TL ise şirketin 150.000.000 adet hisse senedi bulunmaktadır. Nominal değeri 5 TL olan hisse senedinin defter değerini bulmak için özsermaye tutarı olan 900.000.000 hisse adedi olan 150.000.000’e bölünür ve hisse başına defter değeri 6 TL bulunur. SORU2 Bugün 30 yaşında olan ve emekliliği ile ilgili planlar yapan Doruk Bey %9 faiz işleyen emeklilik hesabında her yılın sonunda 2.000 TL biriktirmeyi planlamaktadır. Buna göre Doruk Bey’in 50 yaşına geldiğinde kaç TL birikmiş parası olur? Çözüm: Anüitenin gelecekteki değeri (AGD) 20 yıl ve %9 yıllık faiz üzerinden hesaplanır. SORU3 AIC işletmesi % 12 net faizden 90 gün vadeli mevduat hesabına bir miktar para yatırmış, 1.500 TL faiz geliri elde etmiştir. İşletmenin anaparası kaç TL’dir? (1 yıl = 360 gün) Çözüm: Faiz hesaplama denklemi kullanılır. Anapara= 50.000 TL SORU4 Nominal %12 faiz oranı üzerinden bankaya yatırılan paraya uygulanan faiz oranı ile üçer ay vadeli olarak yatırılan aynı miktardaki paranın faiz oranı arasındaki fark ne kadardır? Çözüm: Üçer aylık periyod üzerinden efektif yıllık faiz oranı hesaplanır. Aradaki fark alınır. SORU5 1., 2. ve 3. dönemlerdeki faiz oranlarının sırasıyla %9, %8 ve %7 olacağı varsayımı altında 3. dönem sonundaki 90.000 TL’nin bugünkü değeri kaç TL’dir? Çözüm: Gelecekteki değer ilgili faiz oranları üzerinden iskonto edilerek bugünkü değer (BD) bulunur. SORU6 Borsa değeri 200 TL olan hisse senedinin önümüzdeki yıl beklenen temettü ödemesi 10 TL’dir. Temettü büyüme oranı yıllık %8 beklendiğine göre, yatırımcının bu hisse senedinden beklediği en az getiri ne kadardır? Çözüm: Hisse senedi değerleme denklemi üzerinden getiri oranı (k) hesaplanır. SORU7 180 gün vadeli mevduatın vergi sonrası basit faizi net %12 ise, bileşik faizi yüzde kaçtır? Çözüm: Bileşik faiz denklemi uygulanır. 180 gün vadeli mevduat yıl içerisinde 2 kere çevrilir. SORU8 Varyansı 9 olan hisse senedinden beklenen getiri %60 ise hisse senedinin değişim katsayısı kaç olmalıdır? Çözüm: Değişim Katsayısı (DK) denklemi uygulanır. Varyans 9 ise varyansın karekökü 3 de standart sapma olacaktır. Standart sapmanın beklenen getiriye oranı değişim katsayısını verecektir SORU9 AIC işletmesinin aktifindeki bir sabit varlığın yeni değeri 27.500 TL, verimli ömrü 10 yıl ve hurda değeri 9.500 TL’dir. Faiz oranı %7 olduğunda, 10. yılın sonunda yeni bir makine satın alınabilmesi için yıllık olarak ayrılması gereken amortisman tutarı kaç TL olmalıdır? Çözüm: İşletmenin 10 yıl boyunca düzenli olarak ayıracağı amortismanlar %7 oranında artacak ve 10. Yıl sonundaki toplam değeri 18.000 TL (27.500-9.500) olacaktır. Anüitenin gelecekteki değeri (AGD =Toplam amortisman) denklemi üzerinden yıllık amortisman tutarı bulunur. SORU10 AIC işletmesinin vergi öncesi faaliyet kârı 210.000 TL ve vergi oranı %20 ise, işletmenin %25 faiz oranı üzerinden 100.000 TL kredi kullanması durumunda işletmede faizin sağladığı vergi yararı (vergi tasarrufu) kaç TL olur? Borcun vergiden sonraki maliyeti ne kadardır? Çözüm: İşletme kredi kullandığı zaman 25.000 TL tutarında finansman gideri doğacaktır. Finansman gideri net karı azaltıcı bir unsur olduğundan net kar üzerinden 25.000 x 0,20 = 5.000 TL vergi yararı sağlanacaktır. Borcun vergi sonrası maliyeti ise 0,25 x (1 – 0,20) = 20% olacaktır. SORU11 Bir ekonomide yıllık nominal faiz oranı %12 ve mevduatın reel getiri oranı %4,5 ise fiyatlar genel seviyesindeki yıllık ortalama artış oranı yuzde kactır? Çözüm: Reel faiz hesaplama denklemi uygulanır. SORU12 Yılda 220.000 adet W malı üretilen AIC işletmesinde bu üretim düzeyinin değişken giderleri 990.000.000 TL’dir. Üretimin yıllık ortalama sabit giderleri 600.000.000 TL ve birim satış fiyatı 14.500 TL ise işletmede kara geçiş noktası üretim miktarı nedir? Çözüm: 220 bin adet üretim düzeyinin birim değişken maliyeti 4.500 TL’dir (990.000.000/220.000.000). Birim katkı payı ise 14.500-4.500= 10.000 TL’dir. Başabaş noktası (BBN) üretim düzeyi denklemi uygulanır. SORU13 AIC anonim şirketi 6 yıl vadeli, altı ayda bir faiz ödemeli yıllık faiz oranı %12 ve nominal değeri 500 TL olan tahvil ihraç etmiştir. Yatırımcıların beklediği getiri oranı yıllık %14 ise bu tahvilin ihraç fiyatı (bugünkü değeri) kaç TL’dir? Çözüm: Şirket 6 yıl içerisinde 6şar aylık periyodlarla her biri 30 TL olan (500 x 0,12 / 2) 12 tane kupon ödemesi yapacaktır. Tahvil değerleme denklemi üzerinden hesaplama yapılır. 6şar aylık periyod için %7 faiz oranı uygulanır. SORU14 Özsermayesi 75.000 TL, dönen varlıkları toplamı 50.000 TL ve toplam varlıkları 105.000 TL olan AIC işletmesinin özsermaye çarpanı kaçtır? Çözüm: Aktif toplamı öz sermayeye oranlanarak özsermaye çarpanı 1,4 olarak bulunur. SORU15 Bir banka portföyündeki 10.000 TL nominal değerli, 98 gün vadeli ve piyasa değeri 9.400 TL olan menkul değerleri karşılığında 12 gün süre için repo anlaşması yapacaktır. Sözkonusu repo anlaşması için %18 faiz oranı belirlendiğine göre menkul kıymetlerin geri alış değeri(repo fiyatı) kaç TL olur?(1 yıl = 360 gün). Çözüm: Sözkonusu işlemin 12 günlük faizini bulalım. Satış fiyatı ile faizi toplayarak geri alış tutarını bulalım. Faiz= 9.400 x 0,18 x (12/360) = 56 TL Geri alış tutarı= 9.400 + 56 = 9.456 SORU16 Nominal değeri 5.000 TL olan finansman bonosunun vadesine 42 gün kalmış olup iskonto oranı %11 ise bononun bugünkü satış fiyatı iç iskonto yöntemine göre kaç TL’dir? (1 yıl: 360 gün) Çözüm: İç iskonto formülünü uygulayacağız. SORU17 AIC işletmesi başlangıç yatırım tutarı 90.000 TL ve ekonomik ömrü 4 yıl olan makine parkı kuracaktır. Bu yatırımdan 4 yıl içerisinde beklenen yıllık net nakit akışı 40.000 TL ve ortalama sermaye maliyeti %15 olduğuna göre bu yatırımın net bugünkü değeri ve bu yatırımın iç karlılık oranı (yaklaşık) nedir? Çözüm: Net Bugünkü Değer (NBD) hesaplanacak. Nakit akışlarının bugünkü değerini hesaplayarak yatırım tutarı düşülür. SORU18 Yapılan araştırmaya göre AIC işletmesinin hisse senetlerinin cari piyasa değerinin 5.400 TL, önümüzdeki yılda beklenen temettü ödemesinin 1.620 TL ve bir yıl sonra piyasa satış fiyatının 8.100 TL olacağı tahmin edilmektedir. Bu durumda hisse senedinin beklenen getiri oranı kaçtır? Çözüm: Hisse senedi bu geçen süre içerisinde 8.100 – 5.400 = 2.700 TL prim yapmıştır. Ayrıca 1.620 TL temettü de hesaba katılacaktır SORU19 Vade bitimine 4 ay kalan, %20 iskonto oranıyla iskonto edilen, dış iskonto oranına göre peşin değeri 10.000 TL olan bir tahvilin kredi değeri yaklaşık kaç TL olacaktır? Çözüm: Dış iskonto yöntemi uygulanarak tahvilin vadesindeki satış fiyatı bulunur. Yıl=360 gün, 4 ay= 120 gün 10.000 = S x (1 – 0,20 x 121/360) S=10.721 SORU20 Pazarın beklenen getirisi: 21% Risksiz faiz oranı: 18% Hisse senedinin beklenen getirisi: 22% Hissenin betası:1,50 Yukarıda verilen bilgilere doğrultusunda, CAPM modeline göre AIC işletmesinin hisse senedi getirisi ile ilgili ne söylenebilir? Çözüm: CAPM modeline göre hisse senedi getirisi bulunarak beklenen getiri ile karşılaştırılır. Hisse senedi 22,5 – 22 = 0,5% fazla değerlenmiştir. SORU21 Nominal değeri 9.000 Euro 3 yıl vadeli, nominal değeri 19.000 Euro 6 yıl vadeli ve nominal değeri 11.000 Euro 4 yıl vadeli üç senet yerine nominal değeri 39.000 Euro olan bir senet verilecekse, yıllık faiz oranının %5 olduğu durumda bileşik faiz hesabına göre yeni senedin vadesi kaç yıl olur? Çözüm: vadeleri bilinen her üç senedin iskonto edilmiş haliyle bugünkü değerleri alınacak olan senedin aynı faiz oranı ve T zaman üzerinden iskonto edilmiş tutarına eşitlenerek T zamanı bulunur. SORU22 Finansal kaldıraç derecesi 3 olan AIC işletmesinin yıllık faiz giderleri 160.000 TL ise faiz ve vergi öncesi karı kaç TL’dir? Çözüm: Finansal Kaldıraç Derecesi (FKD) formülü uygulanarak Faiz ve Vergi Öncesi Karı (FVÖK) bulunur. K GRUBU SORULAR SORU1 Bir otomobil satıcısı, kredili satışlarında sabit ve değişken faiz oranlarıyla 24, 36, 48 ve 60 aylık vadeler uygulamaktadır. Buna göre, satıcının kaç farklı satış yapması söz konusudur? Çözüm: Satıcı 2 farklı faiz tipinde 4 farklı vade uygulamaktadır. Buna göre 8 farklı satış yapacaktır. SORU2 Aylık faiz oranının % 1 olduğu bir dönemde, AIC işletmesinin 01.07.2009 tarihinde 800 TL, 01.09.2009 tarihinde 1.400 TL ve 01.01.2010 tarihinde 2.100 TL çekebilmesi için 01.06.2009 tarihinde bankaya kaç TL yatırması gerekir? Çözüm: Paranın yatırıldığı tarihten para çekme işlemlerinin yapıldığı tarihlere kadar geçen zaman sırasıyla 1, 3 ve 7 aydır. Gelecekteki bu tutarlar %1 faiz oranıyla iskonto edilip bugünkü değerleri bulunarak toplanır. SORU3 XYZ işletmesinin 4 ay vadeli ve 90.000 TL değerindeki senedi ödeyemeyeceğini bildirmesi üzerine vade 2 ay uzatılarak işletmeye yeni bir senet yapılmıştır. Aylık faiz oranı %4 olan yeni senedin nominal değeri kaç TLdir? Çözüm: %4 faiz oranı ve 2 ay üzerinden bugünkü 90.000 TL bileşiklendirilerek 2 ay sonraki değeri bulunur. SORU4 AIC şirketi bu yıl 2 TL nakit temettü dağıtmış ve temettüün her yıl %8 oranında artacağı öngörülmüştür.Geçerli iskonto oranı %18 olduğunda şirketin hisse senedinin değeri kaç TL olur? Çözüm: Büyüme (g) %8, iskonto oranı (k) %18 ve bu dönem temettü ödemesi (D0) 2 TL’dir. Hisse senedinin fiyatını (P0) bulalım. SORU5 AIC işletmesi 10 yıl vadeli, yılda bir kez ödeme yapan ve %15 kupon faizli 1000 TL nominal değerli tahvil ihraç etmiştir. Yatırımcının bu tahvilden beklediği getiri %18 ise tahvili kaç TL’den almalıdır? Çözüm: Tahvil değerlemesi yapılır. Kupon ödemesi 150 TL, piyasa faiz oranı %18’dir. SORU6 AIC işletmesi kullandığı kredi için ilk 3 yıl ödeme yapmayacak, sonraki 3 yıl ise krediyi 15.000 TL eşit taksitlerle dönem sonlarında geri ödeyecektir. Faiz oranı %12 ise kullanılan kredi kaç TL’dir? Çözüm: Geciktirilmiş anüite üzerinden çözüm yapılır. Gecikmeli dönem 3 yıldır. SORU7 AIC işletmesinin toplam varlıkları 500.000 TL, kısa vadeli borç toplamı 170.000 TL ve uzun vadeli borç toplamı 80.000 TL ise özsermaye çarpanı kaçtır? Çözüm: Özsermaye Çarpanı (ÖÇ) toplam aktiflerin (varlıkların) özsermayeye oranıdır. Özsermaye varlıklar toplamının borçlar toplamından farkıdır (500.000 – 170.000 – 80.000 = 250.000) SORU8 6 ay vadeli, yıllık %10 faiz oranıyla kullanılan 200.000 TL kredi için vade sonunda bankaya ne kadar ödeme yapılacaktır? (1 yıl=360 gün) Çözüm: Yıllık %10 faiz oranı üzerinden 6 ay için 10.000 TL faiz ödenecektir. Kredinin geri dönüş tutarı ise faiz ve anapara toplamı olan 210.000 TL’dir. SORU9 Bankadan kullanılan bir konut kredisinin yıllık nominal faiz oranı %39’dur. Hesaplama şekli aylık olan bu kredinin yıllık efektif maliyeti yüzde kaçtır? Çözüm: Yıllık %39 faiz oranının aylık nominal karşılığı %3,25’tir. Efektif faiz oranı formülü üzerinden gerçek maliyet hesaplanır. SORU10 Vadesine 310 gün kalan 1.000 TL nominal değerli hazine bonosu %12 oranı ile satıldığında fiyatı kaç TL olur? (1 yıl=365 gün) Çözüm: İç iskonto yöntemi ile sonuç bulunur. SORU11 Bir işletme vadesine 120 gün kalan 1.400 TL vade değerli senedi bankaya kırdırmak istemektedir. Uygulanan iskonto oranı %18 ise senedin peşin değeri dış iskonto yöntemine göre kaç TL’dir? (1 yıl: 360 gün) Çözüm: Dış iskonto yöntemi uygulanarak peşin değer (S) bulunur. S = 1.400 x (1 – 0,18 x 120/360) S = 1.316 SORU12 14 yıl boyunca her yıl sonunda yıllık %12 faiz oranı üzerinden bankaya yatırılacak olan 4.000 TL’nin bugünkü değeri kaç TL’dir? Çözüm: 14 yıl boyunca yatırılacak olan 4.000 TL’lik taksitlerin değeri bugüne iskonto edilir. Anüitenin bugünkü değeri üzerinden hesaplanır. SORU13 Bir banka borcu için sonsuza kadar her yıl 22.000 TL ödenmesi gerekmektedir. Piyasa faiz oranının %10 olduğu ve değişmeyeceği düşünülerek, borcun bugün kapatılması durumunda bankaya ne kadar yatırılması gerekir? Çözüm: Sonsuz anüite üzerinden hesaplanır. SORU14 AIC işletmesinin bilançosunda bulunan sabit bir varlığın yeni değeri 10.000 TL ve verimli ömrü 10 yıldır. Azalan oranlar (bakiyeler) yöntemine göre bu varlığın ömrü içinde ayrılması gereken amortisman tutarları toplamı ve hurda değeri yaklaşık kaç TL olmalıdır? Çözüm: 1. Yıl için 1 TL’lik değerin onda biri olan 0,10 TL değerinde amortisman ayrılacak kalan 0,90 ise varlığın yeni değeri olacaktır. Aynı amortisman oranını her yıl uyguladığımızda 10. yıl sonunda SORU15 Bir halı saha kompleksini 9 yıllığına kiralayan AIC işletmesi, her yılın sonunda yıllık 765.000 TL net kar elde etmektedir. Piyasa faiz oranının %20 olduğu ve değişmeyeceği bir ortamda AIC işletmesi, otoparkı kullanma hakkını 6. yılın başında başka bir işletmeye devrederse işletmenin bu devirden en az ka TL alması gerekir? Çözüm: AIC işletmesi kalan 4 yıl için halı saha kompleksini devretmiştir. Bu devrin rasyonel olabilmesi için en az beklenen nakit akımlarının piyasa faiz oranıyla bugüne iskonto edilmesi sonucu bulunacak tutar kadar alması gerekir. SORU16 AIC işletmesi normal kapasitede yıllık 100.000 adet C malı üretmekte olup, bu üretim düzeyinin sabit giderleri 160.000 TL, değişken masraflar 300.000 TL ve birim satış fiyatı 11 TL’dir. Bu işletmede kar düzeyinin sıfır olduğu üretim düzeyi en az kaç adet (Q) olmalıdır? Çözüm: 100.000 adet üretim düzeyinde birim değişken maliyet 3 TL’dir. Birim başına kar ise 8 TL olacaktır. Kara geçiş noktası en az sabit giderlerin karşılandığı üretim düzeyidir. Kara geçiş noktası: Q x (11 -3) – 160.000 = 0 ise Q= 20.000 adet bulunur. SORU17 AIC işletmesinin 3 yıl boyunca her dönem sonunda 15.000 TL nakit girişi sağlayacak makine satın alması durumunda iç verim oranı %10 olacaktır. Bu durumda makinenin maliyeti yaklaşık kaç TL’dir? Çözüm: Net Bugünkü Değer denklemi üzerinden çözülür. İç verim oranı gelecekteki nakit akışlarının net bugünkü değerini 0’a eşitleyen orandır. maliyet= 37.303 TL bulunur SORU18 Nakit akımları 1, 2 ve 3. Dönemler için sırasıyla 2.000, 2.500 ve 3.000 TL olan 1.200 TL maliyetli X gayrimenkul projesinin iskonto oranının %13 olması durumunda net bugünkü değeri nedir? Çözüm: Net Bugünkü Değer (NBD) denklemi üzerinden çözülür. SORU19 Değişim katsayısı 0,8, standart sapması %40 olan hisse senedinin beklenen getirisi kaçtır? Çözüm: Değişim Katsayısı (DK) denklemi üzerinden hesaplanır. DK= 0,8, δ= 0,40 k= ? SORU20 Yıllık faiz oranının %12 olduğu ve yılda 4 kez faiz ödemesi yapıldığında 3 yıl sonunda 30.000 TL elde etmek için bugünden bankaya kaç TL yatırılmalıdır? Çözüm: %12 faiz oranı her yıl için 4er dönem ve 3 yıl üzerinden bileşiklendirilerek bugün bankaya yatan para bulunur. 3 yıl içinde 12 tane 3 ay bulunur. L GRUBU SORULAR SORU1 31.12.2009 itibariyle, AIC Şirketi'nin çıkarılmış sermayesi 750.000.000 TL olup şirket sermayesini temsil eden hisselerinin nominal değeri 5 TL ve şirketin özsermaye toplamı 900.000.000 TL’dir. Buna gore, ABC Şirketi'nin 5 TL nominal değerli hissesinin defter değeri kac TL dir? Çözüm: Şirketin sermayesi 750.000.000 TL ve hisse senedinin nominal değeri 5 TL ise şirketin 150.000.000 adet hisse senedi bulunmaktadır. Nominal değeri 5 TL olan hisse senedinin defter değerini bulmak için özsermaye tutarı olan 900.000.000 hisse adedi olan 150.000.000’e bölünür ve hisse başına defter değeri 6 TL bulunur. SORU2 Bugün 30 yaşında olan ve emekliliği ile ilgili planlar yapan Doruk Bey %9 faiz işleyen emeklilik hesabında her yılın sonunda 2.000 TL biriktirmeyi planlamaktadır. Buna göre Doruk Bey’in 50 yaşına geldiğinde kaç TL birikmiş parası olur? Çözüm: Anüitenin gelecekteki değeri (AGD) 20 yıl ve %9 yıllık faiz üzerinden hesaplanır. SORU3 AIC işletmesi % 12 net faizden 90 gün vadeli mevduat hesabına bir miktar para yatırmış, 1.500 TL faiz geliri elde etmiştir. İşletmenin anaparası kaç TL’dir? (1 yıl = 360 gün) Çözüm: Faiz hesaplama denklemi kullanılır. Anapara= 50.000 TL SORU4 Nominal %12 faiz oranı üzerinden bankaya yatırılan paraya uygulanan faiz oranı ile üçer ay vadeli olarak yatırılan aynı miktardaki paranın faiz oranı arasındaki fark ne kadardır? Çözüm: Üçer aylık periyod üzerinden efektif yıllık faiz oranı hesaplanır. Aradaki fark alınır. SORU5 1., 2. ve 3. dönemlerdeki faiz oranlarının sırasıyla %9, %8 ve %7 olacağı varsayımı altında 3. dönem sonundaki 90.000 TL’nin bugünkü değeri kaç TL’dir? Çözüm: Gelecekteki değer ilgili faiz oranları üzerinden iskonto edilerek bugünkü değer (BD) bulunur. SORU6 Borsa değeri 200 TL olan hisse senedinin önümüzdeki yıl beklenen temettü ödemesi 10 TL’dir. Temettü büyüme oranı yıllık %8 beklendiğine göre, yatırımcının bu hisse senedinden beklediği en az getiri ne kadardır? Çözüm: Hisse senedi değerleme denklemi üzerinden getiri oranı (k) hesaplanır. SORU7 180 gün vadeli mevduatın vergi sonrası basit faizi net %12 ise, bileşik faizi yüzde kaçtır? Çözüm: Bileşik faiz denklemi uygulanır. 180 gün vadeli mevduat yıl içerisinde 2 kere çevrilir. SORU8 Varyansı 9 olan hisse senedinden beklenen getiri %60 ise hisse senedinin değişim katsayısı kaç olmalıdır? Çözüm: Değişim Katsayısı (DK) denklemi uygulanır. Varyans 9 ise varyansın karekökü 3 de standart sapma olacaktır. Standart sapmanın beklenen getiriye oranı değişim katsayısını verecektir SORU9 AIC işletmesinin aktifindeki bir sabit varlığın yeni değeri 27.500 TL, verimli ömrü 10 yıl ve hurda değeri 9.500 TL’dir. Faiz oranı %7 olduğunda, 10. yılın sonunda yeni bir makine satın alınabilmesi için yıllık olarak ayrılması gereken amortisman tutarı kaç TL olmalıdır? Çözüm: İşletmenin 10 yıl boyunca düzenli olarak ayıracağı amortismanlar %7 oranında artacak ve 10. Yıl sonundaki toplam değeri 18.000 TL (27.500-9.500) olacaktır. Anüitenin gelecekteki değeri (AGD =Toplam amortisman) denklemi üzerinden yıllık amortisman tutarı bulunur. SORU10 AIC işletmesinin vergi öncesi faaliyet kârı 210.000 TL ve vergi oranı %20 ise, işletmenin %25 faiz oranı üzerinden 100.000 TL kredi kullanması durumunda işletmede faizin sağladığı vergi yararı (vergi tasarrufu) kaç TL olur? Borcun vergiden sonraki maliyeti ne kadardır? Çözüm: İşletme kredi kullandığı zaman 25.000 TL tutarında finansman gideri doğacaktır. Finansman gideri net karı azaltıcı bir unsur olduğundan net kar üzerinden 25.000 x 0,20 = 5.000 TL vergi yararı sağlanacaktır. Borcun vergi sonrası maliyeti ise 0,25 x (1 – 0,20) = 20% olacaktır. SORU11 Bir ekonomide yıllık nominal faiz oranı %12 ve mevduatın reel getiri oranı %4,5 ise fiyatlar genel seviyesindeki yıllık ortalama artış oranı yuzde kactır? Çözüm: Reel faiz hesaplama denklemi uygulanır. SORU12 Yılda 220.000 adet W malı üretilen AIC işletmesinde bu üretim düzeyinin değişken giderleri 990.000.000 TL’dir. Üretimin yıllık ortalama sabit giderleri 600.000.000 TL ve birim satış fiyatı 14.500 TL ise işletmede kara geçiş noktası üretim miktarı nedir? Çözüm: 220 bin adet üretim düzeyinin birim değişken maliyeti 4.500 TL’dir (990.000.000/220.000.000). Birim katkı payı ise 14.500-4.500= 10.000 TL’dir. Başabaş noktası (BBN) üretim düzeyi denklemi uygulanır. SORU13 AIC anonim şirketi 6 yıl vadeli, altı ayda bir faiz ödemeli yıllık faiz oranı %12 ve nominal değeri 500 TL olan tahvil ihraç etmiştir. Yatırımcıların beklediği getiri oranı yıllık %14 ise bu tahvilin ihraç fiyatı (bugünkü değeri) kaç TL’dir? Çözüm: Şirket 6 yıl içerisinde 6şar aylık periyodlarla her biri 30 TL olan (500 x 0,12 / 2) 12 tane kupon ödemesi yapacaktır. Tahvil değerleme denklemi üzerinden hesaplama yapılır. 6şar aylık periyod için %7 faiz oranı uygulanır. SORU14 Özsermayesi 75.000 TL, dönen varlıkları toplamı 50.000 TL ve toplam varlıkları 105.000 TL olan AIC işletmesinin özsermaye çarpanı kaçtır? Çözüm: Aktif toplamı öz sermayeye oranlanarak özsermaye çarpanı 1,4 olarak bulunur. SORU15 Bir banka portföyündeki 10.000 TL nominal değerli, 98 gün vadeli ve piyasa değeri 9.400 TL olan menkul değerleri karşılığında 12 gün süre için repo anlaşması yapacaktır. Sözkonusu repo anlaşması için %18 faiz oranı belirlendiğine göre menkul kıymetlerin geri alış değeri(repo fiyatı) kaç TL olur?(1 yıl = 360 gün). Çözüm: Sözkonusu işlemin 12 günlük faizini bulalım. Satış fiyatı ile faizi toplayarak geri alış tutarını bulalım. Faiz= 9.400 x 0,18 x (12/360) = 56 TL Geri alış tutarı= 9.400 + 56 = 9.456 SORU16 Nominal değeri 5.000 TL olan finansman bonosunun vadesine 42 gün kalmış olup iskonto oranı %11 ise bononun bugünkü satış fiyatı iç iskonto yöntemine göre kaç TL’dir? (1 yıl: 360 gün) Çözüm: İç iskonto formülünü uygulayacağız. SORU17 AIC işletmesi başlangıç yatırım tutarı 90.000 TL ve ekonomik ömrü 4 yıl olan makine parkı kuracaktır. Bu yatırımdan 4 yıl içerisinde beklenen yıllık net nakit akışı 40.000 TL ve ortalama sermaye maliyeti %15 olduğuna göre bu yatırımın net bugünkü değeri ve bu yatırımın iç karlılık oranı (yaklaşık) nedir? Çözüm: Net Bugünkü Değer (NBD) hesaplanacak. Nakit akışlarının bugünkü değerini hesaplayarak yatırım tutarı düşülür. SORU18 Yapılan araştırmaya göre AIC işletmesinin hisse senetlerinin cari piyasa değerinin 5.400 TL, önümüzdeki yılda beklenen temettü ödemesinin 1.620 TL ve bir yıl sonra piyasa satış fiyatının 8.100 TL olacağı tahmin edilmektedir. Bu durumda hisse senedinin beklenen getiri oranı kaçtır? Çözüm: Hisse senedi bu geçen süre içerisinde 8.100 – 5.400 = 2.700 TL prim yapmıştır. Ayrıca 1.620 TL temettü de hesaba katılacaktır SORU19 Vade bitimine 4 ay kalan, %20 iskonto oranıyla iskonto edilen, dış iskonto oranına göre peşin değeri 10.000 TL olan bir tahvilin kredi değeri yaklaşık kaç TL olacaktır? Çözüm: Dış iskonto yöntemi uygulanarak tahvilin vadesindeki satış fiyatı bulunur. Yıl=360 gün, 4 ay= 120 gün 10.000 = S x (1 – 0,20 x 121/360) S=10.721 SORU20 Pazarın beklenen getirisi: 21% Risksiz faiz oranı: 18% Hisse senedinin beklenen getirisi: 22% Hissenin betası:1,50 Yukarıda verilen bilgilere doğrultusunda, CAPM modeline göre AIC işletmesinin hisse senedi getirisi ile ilgili ne söylenebilir? Çözüm: CAPM modeline göre hisse senedi getirisi bulunarak beklenen getiri ile karşılaştırılır. Hisse senedi 22,5 – 22 = 0,5% fazla değerlenmiştir. SORU21 Nominal değeri 9.000 Euro 3 yıl vadeli, nominal değeri 19.000 Euro 6 yıl vadeli ve nominal değeri 11.000 Euro 4 yıl vadeli üç senet yerine nominal değeri 39.000 Euro olan bir senet verilecekse, yıllık faiz oranının %5 olduğu durumda bileşik faiz hesabına göre yeni senedin vadesi kaç yıl olur? Çözüm: vadeleri bilinen her üç senedin iskonto edilmiş haliyle bugünkü değerleri alınacak olan senedin aynı faiz oranı ve T zaman üzerinden iskonto edilmiş tutarına eşitlenerek T zamanı bulunur. SORU22 Finansal kaldıraç derecesi 3 olan AIC işletmesinin yıllık faiz giderleri 160.000 TL ise faiz ve vergi öncesi karı kaç TL’dir? Çözüm: Finansal Kaldıraç Derecesi (FKD) formülü uygulanarak Faiz ve Vergi Öncesi Karı (FVÖK) bulunur. L1 GRUBU SORULAR SORU1 Satışları 30.000 TL, net kârı 6.000 TL olan AIC işletmesinin dağıtılmayan kârları tutarı 2.000 TL’dir. Satışlarını her yıl %15 oranında artıran bu işletmenin net kârının %60’ını işletmede bırakması durumunda proforma bilançosunda dağıtılmayan kârların toplamı kaç TL olur? Çözüm: İşletmenin kar marjı 6.000/30.000= %20’dir. Satışların %15 artması durumunda net karı da %15 oranında artacak ve 6.000 x (1 +0,15)= 6.900 TL olacaktır. Şirket bu karın 6.900 x 0,60= 4.140 TL’lik kısmını işletmede bırakacaktır. Dağıtılmayan karlar toplamı ise 4.140 + 2.000= 6.140 olacaktır. SORU2 AIC A.Ş. hisse senedinin bu dönem fiyatı 52 TL’dir. Şirketin bu dönemki temettü ödemesi 8 TL olarak gerçekleşmiştir. Şirketin temettülerinin büyüme oranının % 4 olacağı bilinmektedir. Buna göre AIC A.Ş.’nin özkaynak maliyeti oranı ne olur? Çözüm:Gordon Büyüme Modeli’ni kullanarak bulacağımız beklenen getiri aynı zamanda özkaynak maliyetini oluşturacaktır. SORU3 IMKB’ye kote IAC şirketi bu yıl hisse başına 1,5 TL temettü dağıtmıştır. Şirket temettü tutarını her yıl % 6 oranında artıracağını duyurmuştur. Piyasa faiz oranının % 11 olması durumunda bu hisse senedinin değeri kaç TL olur? Çözüm:Gordon Büyüme Modeli’ni kullanarak hisse senedinin değerini yani cari fiyatını bulacağız. Bu ve benzeri sorularda hissenin beklenen getirisi (k), piyasa faiz oranı, iskonto oranı ya da özkaynak maliyeti olarak da düşünülebilir. SORU4 Beklenen getirisi % 4 ve getirinin standart sapması da % 5 olan bir yatırım aracının “Değişim kat sayısı” nedir? Çözüm:Değişim katsayısı bir getirinin standart sapmasının getirinin kendisine oranlanmasıyla bulunur. Dikkat edilecek nokta varyansın verilmesi durumunda, varyansın karekökü alınarak standart sapma bulunur. Formülde standart sapma kullanılır. SORU5 Risksiz faiz oranının %8, pazarın beklenen getirisinin %13, hisse senedinin betasının 1,2 olması durumunda beklenen getiri oranı yüzde kaç olur? Çözüm:CAPM’e göre çözülür. SORU6 Bir yatırımcı parasının %70’ini getirisi %9 ve standart sapması %7 olan riskli bir A varlığına, parasının %30’unu da %6 getirisi olan risksiz bir B varlığına yatırmıştır. Bu portföyün beklenen getirisi ve standart sapması nedir? Çözüm:Modern Portföy Teorisi ilkelerini kullanacağız. SORU7 5 TL’ye alınan AIC hisse senedinden dönem içinde 1 TL kâr payı alınmış, hisse senedi dönem sonunda 6 TL’ye satılmıştır. Bu dönemde TL, ABD Doları karşısında % 5 değer kaybetmiştir. Bu durumda ABD doları bazında getiri ne olur? Çözüm: Hisse senedinden TL bazında 1 TL temettü ve 1 TL (6-5) piyasa getirisi olmak üzere toplam 2 TL getiri sağlanmıştır. TL bazında getiri oranı %40’tır (2/5). ABD Doları bazında getiri ise %5’tir. ABD Doları bazında getiri= (1+TL bazında Getiri) / (1 + ABD doları bazında getiri) -1 ABD Doları bazında getiri= 1,40/1,05 -1= 33,33% M GRUBU SORULAR FAİZ HESAPLAMALARI İLE İLGİLİ 1. % 45 basit faiz oranı ile değerlendirilen 7.000.000.000 TL, 70 gün sonra kaç lira olur? a) 7.604.109.589 b) 604.109.589 c) 7.164.250.000 d) 164.250.000 e) 7.220.500.000 2. 3 ay boyunca %30 aylık faizle değerlendirilen 1.000.000.000 TL'nin dönem sonu değeri nedir? a) 1.073.972.602 b) 2.197.000.000 c) 2.465.753.424 d) 1.821.917.808 e) 1.216.666.666 3. 62.500 TL. birim fiyatla alman bir menkul kıymet 71.500 TL birim fiyatla satılırsa dönemsel getiri nedir? a) 969 b) %90 c) %15 d) %14.4 e) 96144 4. 3 yıl sonra 350.000.000 TL elde etmek için %50 faiz oranı ile bankaya bugün ne kadar para yatırılmalıdır? a) 102.500.300 b) 103.703.703 c) 103.800.000 d) 104.000.000 e) 104.200.000 5. 168 gün vadeli nominal %94 faizli hazine bonosunun efektif getirişi nedir? a) %117.5 b) %109.4 c) %120 d) %115.2 e) %94 6. 24 günlük kırık vadeli mevduatın yıllık basit faizi %92 ise yıllık bileşik faizi kaçtır? a) %144.30 b) %123.87 c) % 92 d) % 116.24 e) %120 7. 6 ay vadeli hazine bonosunun yıllık %120 getiri sağlaması bekleniyorsa satın alma günündeki fiyatı ne olmalıdır? a) 100.000 b) 67.758 c) 68.200 d) 62.822 e) 92.000 8. Basit faiz oranı %60 olan 90 gün vadeli hazine bonosunun bileşik faiz oranı aşağıdakilerden hangisidir? a) 82.12 b) 47.03 c) 49.83 d) 74.99 e) 77.22 9. 35 gün vadeli mevduat faizi %52.60 ise, aynı sürede mevduatla aynı getiriyi sağlayacak ortalama O/N repo faiz oranı aşağıdakilerden hangisi olmalıdır? a) 5.48 b) 54.80 c) 67.05 d) 65.61 e) 42.27 10. Bir yatırım aracının O/N getirişi %62 ise yıllık bileşik getirişi aşağıdakilerden hangisidir? a) 85.79 b) 48.27 c) 62 d) 74.69 e) 55.82 11. Vadesine 40 gün kala %68 basit faiz oranı ile alınan hazine bonosunun birim alış fiyatı aşağıdakilerden hangisidir? a) 930.64 b) 934.00 c) 861.20 d) 865.10 e) 930.00 12. %90 faiz oranı ile 160 gün vadeli olarak alınan hazine bonosunun O/N getirişi aşağıdakilerden hangisidir? a) 113.53 b) 78.27 c) 79.00 d) 75.93 e) 89.99 13. Basit faiz oranı %60 olan 90 gün vadeli yatırım aracının O/N getirişi nedir? a) %79.44 b) %75.23 c) %77.00 d) %65.08 e) %75.03 14. Bir yatırım aracının O/N getirişi %73 ise yıllık bileşik faizi nedir? a)%127 b)%117 c) %97 d) %73 e) %107 15. 3.362.000.000 TL 73 gün sonra faizi ile birlikte 3.568.000.000 TL olursa faiz oranı nedir? a) %45.85 b) %45.85 c) %23.62 d) %47.56 e) %30.64 16. 8 ay vadeli hazine bonosunun yıllık %69 faizle birim fiyatı nedir? a) 68.790 b) 66.468 c) 68.900 d) 68.654 e) 67.685 17. Yıllık %44 faiz ödeyen bankaya 3 aylık mevduat hesabına 112.000 TL 4 yıl için yatırılsa dönem sonu para ne olur? a) 594.820 b) 566.888 c) 566.458 d) 595.300 e) 526.659 18. 70 gün vadeli hazine bonosu %48 yıllık geliri oranı işe satın alınıp 50 gün sonra 70%'den satılıyor ise getiri oranı nedir? a) %5.17 b) %6.18 c) %4.25 d) %5.75 e) %5.85 19. 2.100.000.000 TL'nin 63 günde 2.700.000.000. TL olması için banka tarafından uygulanan nominal faiz oranı nedir? a) %120 b) %145 c) %161 d) %163 e) %158 20. 34 gün vadeli mevduat faizi net %62'dur. 34 günde mevduatla aynı getiriyi sağlayacak ortalama O/N repo faizi nedir? a) %61.02 b) %65.02 c) %62.00 d) %68.44 e) %70.05 21. Aylık faiz oranı %3.8 ise yıllık basit faiz oranı nedir? a) 46.72 b) 44.83 c) 45.66 d) 40.01 e) 45.00 22. 28 günlük dönemsel faiz %4.7 ise yıllık basit faiz nedir? a) %62 b) %65 c) %66 d) %61 e) %63 23. Aylık olarak değerlendirilen mevduatın bileşik faizi %82.6 ise aylık faiz nedir? a) %62 b) %55 c) %54 d) %71 e) %61.7 24. 2 aylık dönemlerde değerlendirilen mevduatın 2 aylık bileşik faizi %78 ise yıllık basit faiz oranı nedir? a) %60.50 b) %65.01 c) %62.02 d) %66.22 e) %60,00 25. Vadesine 181 gün kalan 100.000 nominal değerli hazine bonosu satın almak istendiğinde faiz oranı %55 ise ödenecek olan fiyat nedir? a) 785.70 b) 790.00 c) 786.50 d) 805.00 e) 810.00 26. Efektif faizi %67.78 olan 32 gün vadeli spot kredinin nominal değeri nedir? a) %50.77 b) %52.45 c) %58.78 d) %60.96 e) %55.30 27. 5 aylık mevduat oranının net %49 olduğu varsayımı ile aynı sürede mevduatla eşit getiriyi sağlayacak O/N repo faizi nedir? a) %48.98 b) %55.02 c) %41.85 d) %44.67 e) %46.00 28. 12 ay sonra kullanılacak olan 1.500.000.000 TL için %5 faiz oranından aylık kaç para yatırım yapılmalıdır? a) 94.238 b) 95.123 c) 98.124 d) 93.234 e) 94.250 29. Yıllık %60 faizle kullanılan 100.000.000.000 TL 4 sene içinde ödenecekse aylık taksit miktarı nedir? a) 70.900.000 b) 70.803.800 c) 71.200.000 d) 72.500.000 e) 70.100.000 30. Her ay başında peşin olarak ödenecek 1.000.000 TL, aylık %8 faiz oranı ile değerlendirilirse dönem sonu değeri ne olur? a) 8200000 b) 8300000 c) 8138964 d) 8250000 e) 8400000 31. 7 yıl boyunca, faiz oranlarının %77 olduğu bir dönemde, her yıl 100.000TL ödediğimiz bir yatırımın bugünkü değeri nedir? a) 127.484 b) 125.852 c) 127.999 d) 147.858 e) 128.320 32. Aşağıdakilerden hangisi fon kullanım alanlarından değildir? a) Dönen varlıklardaki artış b) Duran varlıklardaki artış c) Vergi ödemeleri d) Sermaye artırımı e) Kar payı ödemesi 33. Gelir ve giderlerin tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilmesi ilkesi aşağıdakilerden hangisi ile açıklanmaktadır? a) Süreklilik ilkesi b) Dönemsellik ilkesi c) Önemlilik ilkesi d) İhtiyatlılık ilkesi e) Tarafsızlık ilkesi 34. Hangisi aracı kurumların muhasebeleştirmesi gereken işlemlerden değildir? a) Repo ters repo işlemleri b) Kredili işlemler c) Menkul kıymet yatırım ortaklığı işlemleri d) Rüçhan hakkı işlemleri e) Sermaye artırım işlemleri 35. Aşağıdakilerden hangisi bilanço kalemlerinden değildir? a) Dönen varlıklar b) Duran varlıklar c) Öz sermaye d) Kısa vadeli borçlar e) Brüt satışlar 36. SPK'na göre iç kontrolün amaçlan arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz? a) Varlıkların korunması b) Karlılığın artması c) Etkinliğin sağlanması d) Muhasebe kayıtlarının eksiksiz olması e) Hataların önlenmesi 37. Bir firmanın dönen varlıklarının kısa vadeli borçlarını karşılama gücünü gösteren oran aşağıdakilerden hangisidir? a) Nakit oran b) Likidite oranı c) Cari oran d) Borç ödeme oranı e) Alacak devir hızı 38. Bir hisse senedi fiyatının, hisse başına kazancının kaç katı olduğunu gösteren oran aşağıdakilerden hangisidir? a) Fiyat kazanç oranı b) Finansal kaldıraç c) Temettü verimliliği d) Defter değeri e) Cari oran 39. Hisse başına defter değeri aşağıdaki formüllerden hangisi yardımı ile bulunabilir? a) (özsermaye / toplam borçlar) *100 b) (özsermaye / kısa vadeli borçlar) *100 c) (özsermaye / ödenmiş sermaye) *100 d) (özsermaye / yabancı kaynaklar) *100 e) (özsermaye / hisse senedi piyasa fiyatı) *100 40. Piyasa değeri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Halka açık şirketlerde ortakların yatırımları sonucu elde ettikleri getirilerini görmek ve gelecekteki olası getirilerini tahmin etmek, hisse senetlerinin piyasada oluşan fiyatlarının gerçekçiliğini ölçmek için kullanılır b) Piyasa değerinin hesaplanmasında ; (hisse senedi fiyatı * ödenmiş sermaye) / 1000 formülü kullanılır c) Şirketlerin piyasa tarafından belirlenen değerini gösterir d) Piyasa değeri, şirketlerin borsadaki senetlerin alım-satım işlemleri sırasında almış olduğu değere göre değişmektedir e) Sermaye artırımı yoluyla hisse senetlerin artması durumunda piyasa değeri bedelli sermaye artırımı esnasında kullanılan toplam rüçhan hakları miktarı kadar azalmaktadır CEVAPLAR 1A 2B 3D 4B 5C 6A 7D 8D 9C 10 B 11 A 12 A 13 E 14 E 15 E 16 A 17 A 18 A 19 C 20 A 21 D 22 E 23 E 24 A 25 B 26 B 27 D 28 A 29 B 30 C 31 A 32 A 33 D 34 C 35 E 36 B 37 C 38 A 39 E 40 C 41. Fiyat kazanç oranının yorumlanmasında aşağıdakilerden hangisi önemlidir? a) F/K oranı yüksekse hisse fiyatı düşüktür b) F/K oranı hisse başına düşen temettü miktarının oranım gösterir c) F/K oranının değerlendirilmesinde benzer şirketler ve endüstri/sektör ortalaması önemlidir d) F/K oranı şirketin halka açıklık oranından etkilenir e) F/K oranının 10 ve üstünde olması istenir 42. Finansal tabloların analizinde kullanılan yöntemler arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz? a) Yüzde yöntemi analizi b) Bilanço analizi c) Trend analizi d) Teknik analiz e) Eğilim yüzdeleri analizi 43. Aşağıdakilerden hangisi cari oranı artıran nedenler arasında yer almaz? a) Bağlı ve sabit değerlerin satışı b) Sermaye artışı c) Uzun vadeli borçlanma d) Kar dağıtımı e) Faaliyet karı 44. Firmaların karşı karşıya oldukları riskler arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz? a) Likidite riski b) Hisse senedi riski c) İşletme riski d) Yönetim riski e) Siyasi risk 45. Mali tabloların hazırlanması sırasında esas alınacak temel ilkeler arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz? a) Mali tabloların işletmelerin varlıkları, kaynakları, mali durumu ve kâr veya zararı hakkında, gerçeği ve doğruyu yansıtacak bir şekilde hazırlanması zorunludur b) Mali tabloların açık ve anlaşılır olması için, bu tablolarda bulunması gereken bilgilerin dipnotlarda yer alması gereklidir c) Mali tablolarda, bu tablolardan yararlananların kararlarını etkileyebilecek boyutta olan hesap kalemleri ayrı olarak gösterilir d) Mali tablolar iki hesap dönemini karşılaştıracak şekilde düzenlenir e) Mali tablolarda yer alan bilgilerin bir önceki dönem tablolarıyla tutarlı olarak verilmesi gerekir 46. Ara mali tablo ve raporların ilan ve Sermaye Piyasası Kurulu'na bildiriminde aşağıdaki hükümlerden hangisi uygulanmaz? a) Ara mali tabloların Kurula bildirimi ve kamuya duyurulmalarında bağımsız denetlemeden geçmeyen mali tablo başlıklarında "Bağımsız Denetlemeden Geçmemiş" ibaresine yer verilir b) Hisse senetleri borsada işlem gören ortaklıklar, bağımsız denetlemeden geçmiş ayrıntılı ara bilanço ve gelir tabloları bağımsız denetleme rapor özeti ile birlikte yayınlanmak üzere ilgili ara dönemi izleyen 6 hafta içinde Kurula ve borsa bülteninde yayınlanmak üzere hisse senetlerinin işlem gördüğü borsalara, gönderirler c) Hisse senetleri borsada işlem gören ortaklıklar bağımsız denetlemeden geçmemiş ayrıntılı ara bilanço ve gelir tablolarını ise ilgili ara dönemi izleyen 4 hafta içinde Kurula gönderirler bu tabloların yayınlanmasına gerek yoktur d) Menkul kıymet yatırım fonları ayrıntılı ara bilanço ve gelir tablolarım ilgili ara dönemi izleyen 6 hafta içinde Kurula gönderirler e) Aracı kurumlar ayrıntılı ara bilanço ve gelir tablolarını ilgili ara dönemi izleyen 6 hafta içinde Kurula gönderirler 47. İşletmenin normal faaliyet dönemi içinde satmak koşulu île elinde bulundurduğu maddi mallara ne denir? a) Yarı mamul b) Mamuller c) Stoklar d) Emtia e) Gayrimenkul 48. Aşağıdakilerden hangisi stok sayılmaz? a) Ticari mallar b) Mamuller c) İlk madde malzeme d) Demirbaşlar e) Konsiye alınan mallar 49. Bir yıla kadar paraya dönüşebilen değerler bilanço kaleminde hangi başlık altında toplanır? a) Özsermaye b) Aktif toplamı c) Duran varlıklar d) Dönen varlıklar e) Kısa vadeli kaynaklar 50. Dönem içinde işletmenin faaliyetlerinden kaynaklanan nakit girişleri hangi bilanço kalemine yansır? a) Finansal duran varlıklar b) Maddi duran varlıklar c) Uzun vadeli ticari alacaklar d) Dönen varlıklar e) Duran varlıklar 51. Kısa vadeli borçların ödenmesinde hangi bilanço kaleminden yararlanılır? a) Hazır değerler b) Duran varlıklar c) Dönen varlıklar d) Özkaynaklar e) Nakit 52. Aşağıdakilerden hangisi nakde çevrilme süresi l yılın üzerinde olan varlıklar arasında en zor likidite olandır? a) Uzun vadeli ticari alacaklar b) Menkul kıymetler c) Diğer uzun vadeli alacaklar d) Finansal duran varlıklar e) Maddi duran varlıklar 53. Aşağıdakilerden hangisi kısa vadeli borçlar kapsamında değildir? a) Finansal borçlar b) Ticari borçlar c) Vergi karşılıkları d) Peşin ödenmiş giderler e) Kıdem tazminatı karşılıkları 54. Firmanın belli bir hesap döneminde elde ettiği tüm hasılat ve gelirler ile yaptığı tüm maliyet ve giderleri tasnifli bir şekilde gösteren ve dönem faaliyet sonuçlarım özetleyen tablo nedir? a) Bilanço b) Gelir tablosu c) Aktif kalemi d) Mizan e) Pasif kalemi 55. Aşağıdakilerden hangisi faaliyet giderleri arasında değildir? a) Pazarlama ve satış giderleri b) Kuruluş ve teşkilatlanma gideri c) Reklam giderleri d) Araştırma ve geliştirme giderleri e) Genel yönetim giderleri 56. Belirli b;r anda işletmenin fonlarını hangi kaynaklardan sağlamış olduğunu ve bunları nerelerde kullanmış olduğunu gösteren hesap aşağıdakilerden hangisidir? a) Kaynak kullanım tablosu b) Nakit akım tablosu c) Bilanço d) Gelir tablosu e) Kar zarar tablosu 57. Aşağıdakilerden hangisi fon kullanım tablosu içinde yer almaz? a) Dönen varlıklarda artışlar b) Öz kaynaklarda artışlar c) Kısa vadeli yabancı kaynaklarda azalışlar d) Duran varlıklarda artışlar e) Borçlarda artışlar 58. Bir işletmenin dönen varlıkları ile kısa vadeli borçlan arasındaki farkı gösteren tablo nedir? a) Fon akım tablosu b) Cari oran c) Nakit akım tablosu d) Kar zarar tablosu e) Net işletme sermayesi değişim tablosu 59. Net işletme sermayesinde aşağıda ki kalemlerden hangisine yer verilmez? a) Maddi duran varlıklar b) Hazır değerler c) Menkul kıymetler d) Kasa e) Stoklar 60. Aşağıdakilerden hangisi nakit akım tablosu hazırlamasının amaçlarından değildir? a) Tek düzene göre hazırlanmış tablolar şirketin performansım nakit bazda göstermek b) İki dönem arasındaki gider ve gelir farklılıklarını analiz etmek ve borçluluk rasyosunu tesbit etmek c) Şirketin nakit akımını izlemek d) Bilanço ve gelir tablosunun karşılıklı etkileşimini görerek şirket hakkında detaylı yorum yapmak e) Şirket faaliyetlerinin hangi safhada nakit yarattığım ya da nakde sıkıştığını gösterir 61. Aşağıdakilerden hangisi nakit akışının negatif etkileri arasındadır? a) Stok artışı b) Banka borcunun geri ödenmesi c) Ticari alacak azalışı d) Temettü ödenmesi e) Kredilerin ödenmesi 62. Aşağıdakilerden hangisi mali analiz teknikleri arasında değildir? a) Yatay analiz b) Rasyo analizi c) Dikey analiz d) Dönemsel analiz e) Oran analizi 63. Mali tablolarda bir yılın baz alınarak, o yıla ait tutarlar 100 alındıktan sonra izleyen yıllarda söz konusu bilanço ve gelir tablosu verilerinin baz yıla bağlı kalarak incelenmesi yöntemi aşağıdakilerden hangisidir? a) Dikey analiz b) Trend analizi c) Yatay analiz d) Rasyo analizi e) Oran analiz 64. Yatay analiz yaparken beklenen yararın sağlanması için hangi kriter önemsenmez? a) Seçilen temel yıl her yönden normal olan etmenlerin etki yapmamış olduğu yıl olmalıdır b) Karşılaştırmaya esas alınan dönemlerin aynı uzunlukta olması gerekir c) Tabloların içerdiği bilgiler aynı muhasebe kavramlarını içermelidir d) Dönemsel olarak yapılan analizler aynı süreci içermelidir e) Rakamlar enflasyondan arındırarak birbirleri ile karşılaştırılabilir olmalıdır 65. Karşılaştırmalı raporlar analizinde bir kalemdeki % dönemsel getiri nasıl hesaplanır? a) Karşılaştırılan 2 yıl arasındaki fark son yıla bölünerek b) Her kalem tutan baz yıldan çıkartıldıktan sonra gelecek döneme bölünerek c) Karşılaştırılan yıllar birbirinden çıkarılarak d) Karşılaştırılan dönemler arasındaki fark son yıla bölünerek e) İki dönem rakamları arasındaki bulunan değer ilk yıla bölünerek 66. Aşağıdakilerden hangisi dikey analiz yapılırken baz olarak alınmaz? a) Dönen varlıklar b) Duran varlıklar c) Öz sermaye d) Stoklar e) Kasa 67. Dikey analiz hesaplanırken neler baz kabul edilebilir? a) Her kalemin ilk hesaplanan tutarı b) Bilançonun pasif veya aktiflerinin toplamı c) Bilanço ve gelir tablosunda baz alınan yıllar d) Gelir tablosunda yer alan satışların maliyeti e) Stokların toplamı 68. Aşağıdakilerden hangisi oran analizinin ana başlıklarının kapsamı dışındadır? a) Likidite oranı b) Faaliyet oranı c) Özsermaye yeterlilik oranı d) Finansal yapı oranları e) Karlılık oranı 69. Firmaların kısa vadeli borçlarını ödeme gücünü ölçmek, işletme sermayesinin yeterli olup olmadığını saptayabilmek için hangi oran kullanılır? a) Faaliyet oranları b) Likidite oranları c) Karlılık oranlan d) Nakit oranları e) Mali oranları 70. Firmaların likidite oranlarım incelemek için hangi rasyolar baz alınmaz? a) Cari oran b) Nakit oran c) Finansal kaldıraç oranı d) Asit test oranı e) Likidite oranı 71. Aşağıdakilerden hangisi firmanın kısa vadeli borçlarını ödeme gücünü gösterir? a) Alacak devir hızı b) Faaliyet oranı c) Cari oran d) Fiyat kazanç oranı e) Finansal kaldıraç oranı 72. Aşağıdakilerden hangisi cari oranı artıran etmenlerden değildir? a) Uzun vadeli borçlanma b) Sermaye artışı c) Maddi duran varlıklarda artış d) Kısa süreli borçların ödenmesi e) Uzun süreli borçların ödenmesi 73. Aşağıdakilerden hangisi cari oranı azaltan etmenlerden değildir? a) Karın dağıtılması b) Duran varlık alımı c) Duran varlıkların satışı d) Sermaye iştirakinde bulunmak e) Kısa vadeli borçla stoğa yatırım yapmak 74. İşletmenin satışlarının durması ve alacaklarını tahsil edilememesi durumunda kısa vadeli borçların ödeme durumu hangi rasyo ile analiz edilir? a) Asit test oranı b) Nakit oran c) Likidite oranı d) Disponibilite oranı e) Cari oran 75. Firmanın faaliyetlerinden kaynaklanan mali riskleri ve firmanın faaliyetlerindeki performansını analiz etmek amacıyla kullanılan rasyo nedir? a) Fon akım rasyosu b) Mali yapı rasyosu c) Likidite rasyosu d) Faaliyet kaldıracı oranı e) Faaliyet rasyosu 76. Aşağıdakilerden hangisi fon yönetimi rasyolarından değildir? a) Cari rasyo b) Stok devir hızı c) Alacakların ortalama tahsil süresi d) Ticari borç ödeme süresi e) Ticari alacak tahsil oranı 77. Bir firmada alacak devir hızının yüksek olması neyin göstergesidir? a) Rekabet gücünün zayıflığı b) Etkili bir tahsilat politikasından yoksun oluşu c) Aynı düzeydeki bir iş hacmi için daha az işletme sermayesini alacaklara bağlaması d) Alacakların güçlükle tahsil edilmesi e) Alacakların artmasını 79. Aşağıdakilerden hangisi stokların devir hızının yavaş olma durumda oluşur? a) Stoklara daha az para bağlanması b) Stokların devir hızının yüksek olması c) Firmanın mal alışlarının satışlara göre iyi ayarlanmadığı d) Firmanın satış hacmi geniştir e) Firmanın daha fazla kar etmesini sağlar 80. Aşağıdakilerden hangisi stokların devir hızının yüksek olma durumunda oluşur? a) Spekülatif amaçlarla stoklara yatırım yapılması b) Diğer firmalarla daha etkili rekabetin olması c) Stok kontrolü yetersizliği bulunması d) Satış olanağı yitirmiş malların stoklar arasında bulunması e) Satış olanağı azalmış malların stoklar arasında bulunması 81. İşletme sermayesi ihtiyacının artmasında aşağıdaki durumlardan hangisi etkili değildir? a) Stok tutma süresinin kısalması b) Alacakların ortalama tahsil süresinin artması c) Stok tutma süresinin uzaması d) Borçlanma oranının düşmesi e) Alacak devir hızlarının azalması 82. Bir firmanın "nakit döngüsü" en iyi nasıl gösterilebilir? a) Alacak ortalama tahsil süresi + stok tutma süresi + ticari borç ödeme süresi b) Stok tutma süresi + ticari borç ödeme süresi - alacak ortalama tahsil süresi c) Alacak ortalama tahsil süresi + ticari borç ödeme süresi - stok tutma süresi d) Alacak ortalama tahsil süresi + stok tutma süresi - ticari borç ödeme süresi e) Alacak ortalama tahsil süresi - stok tutma süresi 83. Aşağıdakilerden hangisi firmanın brüt satış karlılığı yüksek iken faaliyet karlılığının düşük olmasının nedenleri arasında yer almaz? a) Finansman giderlerinin yüksek olması b) Genel giderlerin yüksek olması c) Borçluluk oranının yüksek olması d) Diğer faaliyet giderlerinin yüksek olması e) Maliyetlerin yüksek olması 84. Mali analiz yapılırken kasa ve banka kalemlerinde hangi arındırma işlemi yapılması gereksizdir? a) Döviz kasasının uygun olan kurla belirlenmesi b) Satışlardan kaynaklanan nakit girişleri c) Bankalara teminat olarak aktarılan mevduat blokelerinin bağlı değerlere aktarılması d) Vadeli çeklerin söz konusu olduğu hesapta yer alması durumunda arındırılarak alacaklar kalemine aktarılması e) Enflasyondan arındırma yapılması 85. Aşağıdakilerden hangisi ile ilgili muhasebe ilkesi yoktur? a) Varlık b) Kaynak c) Borç d) Sermaye e) Tam açıklama 86. Aşağıdaki kalemlerden hangisi bir gider kalemi olmasına rağmen, firmanın nakit akışını olumsuz etkilemez? a) Amortisman b) Faaliyet giderleri c) Finansman giderleri d) Satılan malın maliyeti e) Vergi ve yükümlülükler 87. Net işletme sermayesi (dönen varlıklar - kısa vadeli borçlar) ile ilgili olarak aşağıdaki yorumlardan hangisi yanlıştır? a) Eksi olması likidite sorununu ifade eder b) Artı değer olması cari oranın l 'den büyük olduğunu ifade eder c) Eksi olması durumunda firmanın işletme sermayesi yetersizdir d) Eksi olması durumunda firma kısa vadeli borçlan ile duran varlıklarını finanse eder e) Sıfır olması durumunda işletme sermayesinin tamamı borçların ödenmesinde kullanılmıştır 88. Bir şirketin hisse senedinin piyasa değeri belirlenirken aşağıdaki yöntemlerden hangisi kullanılabilir? a) Aktif toplamı / hisse senedi sayısı b) (aktif toplamı - borçlar toplamı) / hisse senedi sayısı c) İskontolanmış nakit akışları toplamı / hisse senedi sayısı d) ödenmiş sermaye / hisse senedi sayısı e) ödenmiş sermaye / kısa vadeli borçlar 89. Net kar marjı nedir? a) Brüt satış * kar / satışlar b) Brüt satış * kar / varlıklar c) Net dönem karı / satışlar d) Net dönem karı / varlıklar e) Esas faaliyet karı / özsermaye 90. Aynı sektörde bulunan A şirketinin cari oranı 5, B şirketinin 2'dir. Aşağıdakilerden hangisi doğrudur? a) Likidite durumu açısından A şirketi daha iyidir b) Likidite durumu açısından B şirketi daha iyidir c) B şirketi A'ya göre oransal olarak daha fazla stok tutmaktadır d) A şirketi B'ye göre oransal olarak daha fazla stok tutmaktadır e) A şirketinin menkul kıymetleri B'ye göre daha fazladır CEVAPLAR 41 C 42 E 43 D 44 D 45 C 46 C 47 C 48 E 49 D 50 D 51 C 52 E 53 E 54 B 55 B 56 C 57 B 58 E 59 A 60 B 61 C 62 D 63 B 64 A 65 E 66 D 67 B 68 C 69 B 70 C 71 C 72 C 73 c 74 B 75 E 76 C 77 C 78 B 79 A 80 D 81 C 82 B 83 E 84 A 85 C 86 C 87 C 88 A 89 A 90 C