YEŞİL NEFES FOTOSENTEZ Bütün canlıların enerji kaynağı Güneş’tir. Bitkiler, güneş enerjisinden faydalanarak kendi besinlerini kendileri üretebilen canlılardır. Hayvanlar ve insanlar ise enerji ihtiyaçlarını bitkilerin ürettiği besinlerden sağlarlar. Yeşil bitkilerin kendi besinlerini kendilerinin üretmesine fotosentez denir www.fenokulu.net Bitkiler, fotosentez ile inorganik molekülleri organik moleküllere dönüştürür. Bu dönüşüm kloroplastlardaki klorofilde gerçekleşir. Hücrelerin güneş ışınlarını toplayan kloroplastları Yeşil bitkilerin güneş ışığı yardımıyla su ve karbondioksiti glikoz (besin) ve oksijene dönüştürmesine fotosentez denir. KLOROFIL ISIGI GÜNES OKSIJEN BESIN SU KARBONDIOKSIT karbondioksit su fotosentez glikoz oksijen GÜNDÜZ Bitkilerin fotosentez yapabilmesi için güneş enerjisi gereklidir. Bu yüzden bitkiler güneş enerjisi olmadığı zaman, yani geceleri fotosentez yapamazlar. Kısaca gündüz fotosentez gece ise solunum yaparlar. enerji Aşağıdaki resim bitkilerin güneş enerjisi yardımıyla ürettiği glikozun doğadaki döngüsünü anlatmaktadır: ATP TEKRAR EDELİM • Bitkilerin besin yapma işlevine fotosentez denir • Bitkiler fotosentez sırasında karbondioksit, su ve minerallere ihtiyaç duyar • Güneş enerjisi fotosentez için gereklidir. Güneşten gelen ışık enerjisi klorofil tarafından emilir. • Fotosentez sonunda glikoz ve oksijen üretilir. SORU ÇÖZELİM Soru 1. Aşağıdakilerden hangisinde fotosentezin kimyasal tepkime denklemi doğru olarak verilmiştir? A) su + oksijen → karbon dioksit + glikoz B) karbon dioksit + su → glikoz + oksijen C) glikoz + oksijen → karbon dioksit + su D) karbon dioksit + glikoz → su + oksijen Soru 2. Fotosentez için güneş ışığı gereklidir. Bitkilerde güneş ışığının emilmesi hangi kimyasal madde ile gerçekleşir? A) Karbon dioksit C) Klorofil B) Glikoz D) Nişasta BİTKİLER IŞIKTA GLİKOZ SENTEZLERLER Bazı canlılar Güneş enerjisini kullanarak kendi besinlerini kendileri üretir. Bu canlılara ototrof(üretici) canlılar denir. Yeşil bitkiler gibi. Ototrof canlı Hetetrof canlı Besin üretemeyip hazır alan canlılara hetetrof (tüketici) canlılar denir. Bitkilerin otsu gövdelerinde ve yapraklarında klorofiller bulunur. Klorofilli canlılarda Güneş enerjisini kullanarak inorganik maddeleri organik maddelere dönüştürür. Bu organik madde ise glikozdur. Fotosentez gerçekleştikten sonra Glikozla birlikte oksijende oluşur. Oksijen ise yapraklardaki stoma adı verilen hava deliklerinden doğaya bırakılır TÜM CANLILARA SUNULAN FOTOSENTEZ ÜRÜNÜ: GLİKOZ Bitki yapraklarında fotosentez yapılarak üretilen glikozun büyük bir kısmı kök ve gövdelere aktarılır. Bitki hücrelerinde glikozun bir kısmı nişasta, bir kısmı da selüloz üretiminde kullanılır. Yeşil bitkilerden başlayarak canlıların beslenmelerini basamaklar halinde gösteren bir besin zinciri vardır. ayrıştırıcılar etçiller otçullar üreticiler TEKRAR EDELİM • Bitkiler tarafından fotosentez yapılarak glikoz üretilir • Bitkiler solunum sırasında glikoz kullanarak enerji açığa çıkarır • Glikoz moleküllerinin bir kısmı nişastaya dönüştürülerek depo edilir • Glikoz diğer şekerlere, selüloza, proteinlere ve yağlara da dönüştürülebilir SORU ÇÖZELİM SORU : Aşağıdakilerden hangisi glikoz moleküllerinin bir araya gelmesi ile elde edilen karbonhidrat çeşididir? A) Nişasta B) Vitamin C) Protein D) Yağ