VERİ TABANI VE YÖNETİM SİSTEMLERİ Veri Tabanı Planlama • Tablo Nedir? • Tabloların Tasarlanması İlişkisel Veri Tabanı Kavramı Key ve Primary Key Nedir? Veri Tabanı Tasarlama Adımları 26/02/2007 Veri Tabanı Planlama Veritabanı tasarlamada ilk adım, tasarımın amacını ve ne için kullanılması gerektiğini belirlemektir. Veritabanından hangi bilgiyi istediğinizi bilmeniz gerekir. Buradan, hangi konular hakkında bilgi saklamaya gereksinim duyduğunuzu (tablolar) ve her konu için hangi bilgileri saklamanız gerektiğini (tablodaki alanlar) belirleyebilirsiniz. 2 Veri Tabanı Planlama Tablo (Table) Nedir? Tablolar en temel Veri Tabanı nesneleridir. Amaçları bilgi depolamaktır. Diğer bütün veri tabanı nesneleri bir yada daha çok tablonun etkileşimini sağlamak amacıyla kullanılır. Bir VT binlerce tablo içerebilir ve her bir tablonun alabileceği kayıt sayısı yalnızca sabit diskinizdeki boş alan ile sınırlıdır. KAYIT ALAN Yukarıdaki “Nakliyeciler” Tablosu, VT terimleriyle “alan” ve “kayıt” olarak bilinen sütun ve satırlardan oluşmaktadır. Her alan bir nakliyeci hakkında belirli türden bir bilgi içerir. Her kayıt ise farklı nakliyecilerin bilgilerini içerir. 3 Veri Tabanı Planlama Tabloların Tasarlanması; Tablolarınızı tasarlarken, önemli tasarım ilkelerini akılda tutarak Bilgileri Parçalara Ayırın. Tablo yinelenen bilgileri içermemeli ve tablolar arasında bilgi yinelenmemelidir. Bu bakımdan, ilişkisel veritabanı içindeki tablo, elektronik tablo gibi düz dosya uygulamasındaki tablodan farklıdır. X 4 Veri Tabanı Planlama Tabloların Tasarlanması; Her bilgi parçası, yalnızca bir tabloda saklanmalıdır. Bu koşulun uyulmadığı durumlarda, bir yerde güncellenen bir adres bilgisi başka yerde güncellenmeden kalabilir ve bu durum veri tutarsızlığına yol açar. Örneğin, her müşterinin adresini ve telefon numarasını bir defa ve bir tabloda saklamak en uygun tasarım biçimi olacaktır. 5 Veri Tabanı Planlama Tabloların Tasarlanması; Her tablo bir konu hakkında bilgi içermelidir. Her tablo yalnızca bir konu hakkındaki gerçeği içerdiğinde, diğer konulardan bağımsız olarak her konu hakkındaki bilgiyi koruyabilirsiniz. Örneğin, müşteri adreslerini, müşteri siparişlerinden farklı bir tabloda saklayabilirsiniz, böylece bir siparişi sildiğinizde, müşteri hakkındaki bilgiyi korursunuz. X 6 İlişkisel Veri Tabanı Kavramı Microsoft Office programının Excel bileşeni gibi basit bir Elektronik Tablolama programı, verileri genelde düz bir dosya olarak başvurulan yalnızca tek bir tabloda depolayabilir. Bu basit Veri Tabanları “Düz Veri Tabanı” olarak adlandırılır. Günümüzde hemen tüm VTYS’ler ilişkisel veri modelini kullanırlar. Bu model verileri birden çok ilişkili tablolarda tutabilir ve böylece “İlişkisel Veri Tabanı” olarak adlandırılan veri Tabanlarını oluştururlar. 7 İlişkisel Veri Tabanı Kavramı İlişkisel modelde veriler basit tablolar halinde tutulmalıdır. İlişkisel Veri Tabanlarındaki herhangi bir tabloda, birbiriyle tamamen aynı iki kayıt (row or record) bulunamaz. Dolayısıyla; bir müşterinin aynı ürünü iki kez sipariş etmesi görünürde engellenmiştir. Bu durumu da tabloya bir alan ekleyerek çözebilirsiniz. Örneğin Sipariş Numarası 8 İlişkisel Veri Tabanı Kavramı Bir Veri Tabanında bulunan farklı Tablolardaki İlişkisel Alanların Veri Tipleri ve Tanımlamaları aynı olmalıdır. Key: Birbiriyle eş kayıtları ayırmak için kullanılan bileşenlere denir. Tablodaki bir kaydı diğer tüm kayıtlardan ayırmak için kullandığımız bileşene, “Primary Key” adı verilir. Primary Key, o kaydı “unique” (eşsiz, benzersiz) yapar. Tüm İlişkisel Veri Tabanlarında her bir Tablo ya da İlişkide mutlaka Primary Key olmalıdır. 9 Veri Tabanı Tasarlama Adımları 1. Veri Tabanının amacını belirleme, 2. Veritabanınızda gereksinim duyduğunuz tabloları belirleme, 3. Tablolarınızda gereksinim duyduğunuz alanları belirleme, 4. Anahtar alanları belirleme (her kayıttaki benzersiz değerleri tanımlama) 5. Oluşturulan Tablolar arasındaki ilişkileri belirleme, 6. Tasarımı geliştirme, 7. Veri girme ve diğer veritabanı nesnelerini oluşturma. 10