Olgu 1: 22 yaşındaki üniversite öğrencisi bir erkek hasta Meksika’ya yapmış olduğu ziyaret dönüşü, karın ağrısı, kusma, ateş, kanlı ve mükuslu dışkılama hikayesiyle acil servise başvurmuştur. Dışkı incelemeleri hem bakteriyel hem de parazitolojik açıdan istenmiş ve Dışkı kültürü bakteriyel patojenler yönünden negatif çıkmıştır. Ancak 20-30 µm boyutlarında amip trofozoitleri trikrom preparat incelemelerinde saptanmıştır. Trofozoitin içinde eritrositlere ve granüler sitoplazmaya ve çekirdeğe rastlanmıştır. Amibin kist formuna rastlanmamıştır. Sorular: 1. Bu hastada hangi parazitten şüphelenirdiniz? Bu parazit diğer bazı non-patojenik parazitlerle karışabilir mi? Hangileriyle? 2. Bu tarzda bir hastanın dışkı örneği laboratuara nasıl, hangi koşullarda ulaştırılmalıdır? 3. Hangi non patogenik parazitler bu parazitle karışabilir? Bunlar hangi özellikleriyle ayrılırlar? 4. Bu parazitin bağırsak dışı yerleşim özelliği var mı? Açıklayınız. 5. Bu parazit nasıl bulaşır? 6. Hangi laboratuar teknikleri bu parazitozun tanısı için kullanılır? 7. Tedavisi nasıl yapılır? 8. Amebiasisin patogenezini tartışın. 9. Parazitin yaşam döngüsünü tartışın. 10.Parazitin epidemiyolojisini tartışın. 11.Kontrol ve korunma yollarını tartışın. Olgu 2: 25 yaşında bir bayan Roky dağlarına gezi amaçlı gitmiştir. Burada bir grupla kamp kurarak yakındaki gölden içme suyu temin etmişlerdir. Eve dönüşünden birkaç gün sonra sulu ishal, kramplı epigastrik ağrı, kokulu dışkı şikayetleriyle hastaneye başvurmuştur. Kamp arkadaşlarının da benzeri yakınmaları olmuştur. Hastadan alınan dışkı örnekleri bakteriyel patojenler yönünden negatif bulunurken, parazitolojik incelemelerde direkt – yaş preparat incelemesi yapılmamıştır. Ancak trikrom boyasıyla hazırlanan preparatlarda 9-20 µm uzunluğunda 5-15 µm eninde oval protozoon trofozoitlere rastlanmıştır. Trofozoitin ön ucunda konkav bir alan bulunmaktadır. Bu haliyle trofozoit “gülen yüz” görünümündedir. Nadiren rastlanan kistler dört çekirdekli, karakteristik orta cisim ve uzunlamasına iplikli yapılar bulundurmaktaydı. Tipik kistlerin görünümü… Sorular 1. Hangi parazit bu kampçılarda enfeksiyon oluşturmuştur? 2. Bu parazit nasıl bulaşır? 3. Bu parazit nasıl kontrol edilir ve enfeksiyon nasıl önlenir? 4. Bu parazit nasıl tedavi edilir? 5. Bu parazitin yaşam döngüsü nasıldır? 6. Patogenezi tanımlayınız. 7. Tanısı nasıl konur? 8. Epidemiyolojisi nasıldır? Olgu 4: 25 yaşında Amerikalı homoseksüel bir hasta kanlı ishal ve karın ağrısı şikayetleriyle acil servise başvurmuştur. Lab. sonuçlarına göre tedavisi yapılmış ve iyileşerek taburcu edilmiştir. 6 ay sonra aile doktoruna kilo kaybı, ateş ve sağ üst kadranda ağrı şikayetlerini iletmiştir. Lab. Çalışmaları sonucunda lökositoz, anemi, karaciğer enzimlerinde yüksek değerler (alkalin phosphatase ve transaminaz) saptanmıştır. Dışkı örneklerinde bakteriyel ve paraziter bir etmene rastlanmamıştır. Krc. CT’sinde birçok hepatik lezyon görülmüştür. Hastadan alınan kan örneklerinde ELISA testiyle hastalığın tanısı konfirme edilmiştir. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Bu hastada tanı nedir? Neden dışkısı paraziter yönden negatiftir? Parazitin yaşam döngüsünü açıklayınız. Hangi laboratuar testleri tanıda kullanılmalıdır? Krc aspirasyonunun riski var mıdır? Hastanın homoseksüel olmasının getirdiği riskler nelerdir? Hasta nasıl tedavi edilmelidir? Hangi serolojik testler tanıyı destekler? Kontrol ve korunmada neler yapılmalıdır? Olgu 13. 10 yaşında bir erkek çocuk Haziran ayında ateş ve şiddetli baş ağrısı nedeniyle acil servise başvurmuştur. Çocukta kusma ve mide bulantısı da vardır. Hava çok sıcak olduğu için çocuğun zamanının büyük bir bölümünü yüzme havuzunda geçirdiği anlaşılmıştır. Acil servis doktoru ense sertliği saptadığı için lumber ponksiyon yapmıştır. BOS laboratuvara gönderilerek hücre sayımı, glukoz, protein düzeyi, bakteriyel kültür ve amip araştırması istenmiştir. Beyaz küre 25.000/m3, nötrofil baskın, çok az alyuvar saptanmıştır. Glukoz düzeyi azalmış ( ‹5 mg/dl ) ve protein düzeyi yükselmiştir (600 mg/dl). Gram boyamada çok sayıda beyaz küre hücreleri görülürken, bakteri görülmemiştir. Taze yaş preparatlarda mikroskobik incelemelerde hareketli amebik trofozoitler görülmüştür. Trikrom boyama preparatlarda da amip gözlenmiştir. Meningoensefalit tanısı konan hasta, pediatrik yoğun bakımda 4. günde kaybedilmiştir. Sorular 1. Hangi amip bu hastalığa neden olabilir? Bu enfeksiyonun adı nedir? 2. Çocuğun hastalığı ve mevsimin arasında bir ilişki var mıdır? 3. Parazitin yaşam döngüsünde hangi dönemdir? 4. Bu enfeksiyon nasıl bulaşır? 5. Diğer amipler benzer bir hastalığa neden olabilir mi? 6. Bu enfeksiyonun laboratuar tanısı nasıldır? 7. Bu iki amip nasıl ayırt edilir? 8. Hangi hastalıklarla karıştırılır? 9. Tedavi edilebilir mi? Olgu 14 : Amerika’da yaşayan 24 yaşındaki Batı Afrikalı bir tıp öğrencisi ailesini ziyaret amacıyla ülkesine gidip gelmektedir. Kas ağrıları, abdominal huzursuzluk, kusma, ishal, ateş Üşüme-titreme şikayetleriyle acile başvurmuştur. Kaşıntılı ve hassas, eritemotöz bir lezyon sol ön kolunda tespit edilmiştir. Posterier servikal lenf nodlarının büyüklüğü fizik muayenede tespit edilmiştir. Hastanın yaşam hikayesi nedeniyle kan incelemesi gerektiği düşünülmüş ve ince yayma ve kalın damla kan preparatları hazırlanarak Giemsa ile boyanmıştır. Kan preparatlarında ve lenf nodlarından hazırlanan preparatlarda serbest kamçılı , uzun silindir şeklinde yapılar görülmüştür. Sorular 1. Hastada hangi infeksiyon etkeni saptanmıştır.Hastalığın adı nedir? 2. Bu kan kamçılısının yaşam döngüsünü tanımlayınız. 3. Hastada görülen LAP’a hangi ad verilir? 4. Hastada görülen gecikmiş duyarlılık ağrısı (delayed sensetion to pain) ne ad verilir? 5. Tanı bu enfeksiyon da nasıl konulur? 6. Klinik örneklerde parazitin hangi formu görülür? Bu formu tanımlayınız. 7. Bu infeksiyonun tanısında hastanın hikayesi tanıya nasıl yardımcı olmuştur? 8. İnfeksiyonun tedavisini tartışın. Olgu 15. 24 yaşında Pakistanlı bir erkek hasta gece yarısı halsizlik, ateş, abdominal ağrı, ishal şikayetleriyle acil servise baş vurmuştur. Birkaç ay önce Pakistan’a gittiği anlaşılan hastanın yaklaşık 20 kg kaybettiği anlaşılmıştır. Hastanın fizik muayenesinde hepatomegali, splenomegali ve LAP saptanmıştır. Hastanın alın bölgesinde ve ağız etrafında derisinin belirgin şekilde esmerleştiği gözlenmiştir. Hastanın belirtileri ve yapmış olduğu gezi ile ilgili hikaye bir kan parazitini akla getirmiştir. Laboratuvar testlerinden rutin hematolojik testlerde anemi saptanmıştır. Ayrıca Lökopeni ve trombositopeni görülmüştür. Karaciğer enzim düzeyleri yüksektir. Giemsa boyalı kan preparatlarında makrofajların oval, kamçısız, 2-3 µm boyutlarında, büyük çekirdekli, küçük kinetoplastlı ve bir aksonem görünen çok sayıda parazite rastlanmıştır. Sorular 1. Hastada hangi infeksiyon vardır? Hastanın infeksiyonuna neden olan parazit hangisidir? 2. Bu gruba giren diğer parazitlerin adı nedir ve dünyanın nerelerinde görülür? 3. Hangi vektör bu paraziti insana taşır? 4. Bu hemoflagellatların evriminde bulunan 4 form hangileridir? Bu hastanın infeksiyonuna neden olan diğer hastalıklardan farkı nedir? 5. Bu enfeksiyonun tanısında neler yapılmalıdır? 6. Hastanın gece yarısı acile gelmiş olması tanıda kolaylık sağlamış mıdır? 7. Karaciğer ve dalağın büyüme sebebi nedir? 8. Anemi ve lökopeninin nedeni nedir? 9. Hangi komplikasyonlar oluşur ve nasıl tedavi edilir? Olgu 17. 37 yaşında AIDS li bir erkek hasta birkaç haftadan beri baş ağrısı, ateş, halsizlik şikayetleri olması nedeniyle aile doktoruna başvurmuştur. Oda arkadaşı hastada haftalardır oriantasyon bozukluğu olduğunu belirtmiştir. Hastanın CD4 T Lenfosit sayısı 50/mm3 saptanmıştır. CT de multiple serebral lezyonlar saptanmıştır. Toxoplasma – IgG testleri negatiftir. Histolojik yöntemler kullanılarak tanıya gidilmiştir. Pyrimethamine ve claritromysin kombinasyon tedavisinden sonra hasta hızla düzelmiştir. Sorular 1. Hastalık ne olabilir? 2. Hastanın bu hastalığı ile AIDS arasında bir ilişki var mıdır? 3. Diğer bireyler bu parazitle ne zaman hangi durumlarda enfekte olmaktadır? 4. Bu infeksiyon nasıl bulaşır? 5. Hastanın serolojisi neden negatif çıkmıştır? Bu tür hastalarda tanıda nelere dikkat edilmelidir? 6. Parazitin yaşam döngüsünü tanımlayınız. 7. AIDS tedavisinde uygulanan (HAART) highy active antiretroviral therapy bu enfeksiyonun sıklığını etkiler mi? 8. Hasta nasıl tedavi edilmelidir? Olgu 19. 39 yaşında AIDS’li bir kadın şiddetli baş ağrısı, ateş, kusma, mide bulantısı şikayetleriyle acil servise başvurmuştur. Hastaya lumber ponksiyon yapılmış ve BOS analiz için lab.a gönderilmiştir. Gram boyamada çok sayıda akyuvar görülürken bakteri görülmemiştir. Bakteri ve virüs kültürü negatif çıkmıştır. Nörolojik görüntüleme çalışmaları meningoensefalit tanısını desteklemiştir. GAE den şüphelenilmiştir. BOS referans laboratuarlarına doku kültürü için gönderilmiştir. Bu kültürlerde küçük parmak şeklinde pseudopodları ile hareket eden leptomyxid amipler izole edilmiştir. Tanının desteklenmesi amacıyla E. m. çalışmalar da yapılmıştır. Beyin dokusunda görülen trofozoitler aşağıdadır. Sorular 1. GAE’ye neden olan bu leptomyxid amibin adı nedir? 2. GAE’ye neden olan serbest yaşayan diğer amiplerden nasıl ayırt edilir? 3. Bu amiplerin kist ve trofozoit formları nasıl ayırt edilir? 4. GAE’nin PAM’dan farkı nedir? Bu hastanın hikayesi ile enfeksiyonun nasıl bir ilişkisi vardır? 5. Acanthamoeba , Balamuthia mandrillaris ve Naegleria formları’nın yaşam döngüleri arasında nasıl bir fark vardır? 6. Bu amibin kesin tanısı nasıl yapılır? 7. Balamuthia ve Acanthamoeba’nın patolojisi nasıl ayırt edilir? 8. Nasıl tedavi edilir? Olgu 20. 29 yaşında bir kadın sağ gözünde şiddetli göz ağrısı ve görme bozukluğu ile acile başvurmuştur. Daha önce bir göz problemi olmayan hasta 20 yaşından beri kontakt lens kullanmaktadır. Lensleri serum fizyolojik ya da musluk suyu ile temizlemektedir. Yapılan incelemelerde hastada corneal ulser saptanmıştır. Hastada amebik infeksiyondan şüphelenilmiş corneal biopsi örneği patolojiye gönderilmiştir. Hazırlanan preparatlarda amebik trofozoitler görülmüştür. Parazitolojik kültürlerde amip üretilmiştir. Sorular 1. Bu enfeksiyona neden olan amip hangisidir? 2. Bu infeksiyonun tanısı mikroskobik olarak neden zordur? 3. Hangi diğer enfeksiyonlarla karışır? 4. Parazitin kültürü nasıl yapılır? 5. Tanıda hangi sitolojik incelemeler yapılır? 6. Hastada nasıl bir risk vardır? 7. Hastalık nasıl tedavi edilir? 8. İnfeksiyon nasıl önlenir? 9. Hangi komplikasyonlar gelişebilir? Olgu 21. 25 yaşındaki bir kadın Tanzanya’ya 2 haftalık safari turu için gitmiş ve dönmüştür. Şiddetli baş ağrısı, iştahsızlık, ishal, kusma, döküntü, ateş, gece terlemeleri ve artan bir uyku hali şikayetleri ile acile başvurmuştur. Hasta hikayesinde gezi sırasında bir böcek tarafından sokulduğunu ifade etmiştir. Fizik muayenede omzunda etrafı sınırlı,ağrısız eritematöz bir lezyon saptandı. Adenopati yoktu. Tanı için hastadan kan örneği alınmıştır. C- reaktif protein düzeyi 210 mg/lt den fazla bulunmuştur. Trombositopeni (75x103/µm) saptanmıştır. Hasta anemiktir. (hemoglobin 8.5gr/dl) Kalın damla ve ince yayma kan preparatları hazırlanarak Giemsa ile boyanıp incelenmiştir. İncelemede silindir şeklinde hemoflajellatlar görülmüştür. Tipik parazitler şeklinde görülmektedir. Sorular 1. Hastanın hastalığı nedir? İnfeksiyona neden olan kan kamçılısının adı nedir? 2. Hastanın omzunda görülen eritematöz lezyona ne ad verilir? 3. Hastanın hastalığının yapmış olduğu gezi ile ilgisi var mıdır? Böcek sokmasının hastalıkla bir ilgisi var mıdır? 4. Bu infeksiyonda hangi grup böcekler önemlidir? 5. Neden bu kamçılıların neden olduğu enfeksiyon diğer alt türlerle olandan daha ciddidir? 6. Bu infeksiyon nasıl tedavi edilir? 7. Bu infeksiyonun tanısında kullanılan kan preparatlarının dezavantajı nedir? Başka hangi tanı yöntemleri gereklidir? Trypanosomal şankır Olgu 22. Kenya’yı ziyaretten dönen 22 yaşında sağlıklı bir genç kadın dönüşünden iki hafta sonra acile başvurmuştur. Hastanın yüzünde ve extremitelerinde deride lezyonları bulunmakta olan hastanın mevcut ülserlerinden alınan aspiratlar laboratuara gönderilmiştir. Giemsa ile boyanan preparatlarda monositlerin küçük,yuvarlak,hareketsiz 2-3 µm boyutlarında parazit içerdikleri görülmüştür. Parazitler şeklinde görülmektedir. Deri testi de belirgin pozitif çıkmıştır. Sorular 1. Hastanın tanısı nedir? İnfeksiyona neden olan parazitin adı nedir? 2. Bu kompleksteki üç türün adı nedir? 3. İnfeksiyon hangi vektörle taşınır? 4. Hangi formu infektiftir? 5. Kan preparatlarında görülen parazit hangi dönemdedir? 6. Hangi cilt testi tanıda kullanılır? 7. Tedavide ne kullanırsınız? 8. Tanısı nasıl yapılır? Olgu 24. 25 yaşında Brezilya’dan U.S.’e gelen bir hemşire kırsal kesimden gelen hastaların tedavi edildiği bir merkezde yoğun bir şekilde çalışmaktadır. Halsizlik, kısa soluk alıp verme, kilo kaybı, iştahsızlık ve ateş şikayetleriyle doktora başvurmuştur. Fizik muayenede oldukça zayıf olan hastanın karaciğer ve dalağının büyüdüğü ve LAP geliştiği saptanmıştır. Hastanın sağ gözünde alt ve üst kapakta belirgin ödem ve gözünde konjunktivit saptanmıştır. EKG de P ve T dalgalarında ve QRS kompleksinde anormallikler ve kardiomegali saptanmıştır. İnce ve kalın damla kan preparatlarında çok az sayıda kamçılı ve dalgalanan zarlı C şeklinde parazitlere rastlanmıştır. Saptanan kan paraziti şekilde görülmektedir. Sorular 1. Hastalığın adı nedir? Hangi protozoon bu infeksiyona neden olmaktadır? 2. Bu hastalık insana nasıl bulaşır? 3. Vektör böcek neden “kissing bug” (öpücük böceği) olarak adlandırılır? 4. Parazitin yaşam döngüsünü anlatınız. 5. Oluşan lezyona ne ad verilir? Tek taraflı olarak gözde gelişen ödeme ne ad verilir? 6. Bu infeksiyonun tanısında hangi yöntemler kullanılır? 7. Aynı cinsten diğer parazitlerden bu parazitin farkı nedir? 8. Bu infeksiyon nasıl tedavi edilir? 9. Bu infeksiyon kan transfüzyonu ile bulaşmış olabilir mi? Kan transfüzyonu ile bulaşan diğer parazitleri sayınız. 10. Bu hastada gelişen kardiak anormallikleri açıklayınız. Başka hangi komplikasyonlar gelişebilir?