Gazete Tiyatroterapi | Bir karış toprakta çiçek bahçesi

advertisement
Bir karış toprakta çiçek bahçesi
Açıklama: Evimin girişinde yaklaşık 12 metrekarelik bir teras var.Altında atölyem üstü çiçek
bahçesi... Tüm toprak olsa olsa yarım metreküptür, ancak bir botanik bahçesi kadar çeşitliliğe
sahip...
Kategori: Tiyatroterapi'den
Eklenme Tarihi: 06 Kasım 2013
Geçerli Tarih: 18 Temmuz 2017, 20:11
Site: Gazete Tiyatroterapi
URL: http://gazete.tiyatroterapi.com/haber_detay.asp?haberID=414
Beton Üstünde Botanik Bahçesi
Evimin girişinde yaklaşık 12 metrekarelik bir teras var.Altında atölyem, üstü çiçek bahçesi...
Tüm toprak olsa olsa yarım metreküptür, ancak bir botanik bahçesi kadar çeşitliliğe sahip...
Yaşamdan keyif almanın yollarından biri daha...
Doğanın oluşturduğu bir mucize... Gerçi neredeyse tamamı mucize de bu pek bir göz alıcı
olmuş. Üstteki kah kah çiçeğinde bir böcek minik bir delik açmış, hemen arkasındaki
sardunya buradan ışığa giderken yaprağın içinden geçmiş...
Selaginella apoda…
Yaygın olarak bilinen, çayır başak-yosun bitkisi doğu çok yerli Amerika Birleşik Devletleri ve
kuzeydoğu bölümleri Meksika’nın bataklık, ıslak alanlar, açık ormanda ve dere kıyısında gibi
habitatlarda nemli topraklarında bulunur. Bir ova bitkisidir ve 100 metrenin altındaki
yüksekliklerde yaşayabilir. Selaginella eclipes ve S. Ludoviciana bitkilerinin her ikisi de, bu
formu ile yakından ama melez ilişkili olduğu düşünülür.
Kadife Çiçeği
Bilimsel Sınıflandırma
Âlem: Plantae
Bölüm: Magnoliophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Takım: Asterales
Familya: Compositae
Cins: Tagetes sp.
Genel Özellikleri
Amerika ve Meksika’da sıcak kesimlerde doğal olarak bulunur. Yaprakları tek veya almaşıklı
dizilmiştir.
Çiçek rengi turuncu, sarı, kahverengi - kırmızı ve alaca renkli olabilmektedir.Kadifebitkisinin
hem yaprağı hem de çiçeği keskin kokuludur.Uzun süre çiçekli kalmaktadır. Haziran
başından ekim sonuna kadar çiçekli kalır.
Üretimi
Tohumlar erken yetiştiricilik amacı ile ekim ve şubat arası serada kasalara ya da viollere
ekilir. Kasaların üzerine hafifçe kapak atılır. Özel firmalardan alınan işlenmiş tohumlar
da(tüyleri temizlenmiş) kullanılabilir. Bu işlem tohum atımında kolaylık sağlar.Tohumlar
çimleninceye kadar fazla su verilmemeli, nem kontrolü yapılmalıdır.Tohum ekildikten bir ay
sonra şaşırtmaya gelir.
Tagetes erectus (Dik kadife çiçeği) sarı kadife
Orta dayanıklı ve yıllık bir bitkidir. 50 – 75 cm boylanabilir. Yaz ortasından sonbaharakadar
çiçeklenir. Tek tek sap üzerinde sarı ve portakal sarısı çiçekleri vardır. Çiçek çapı 5 -10 cm
kadardır. Çiçeği katmerli olanı da vardır. Tagates patulus türünün çiçeklerinden daha büyük
çiçekleri vardır. Yaprakları dişli ve tüylüdür. Bodur ve boylu çeşitleri mevcuttur. Ocak ve
şubat aylarında tohumlar serada atılır. Tohumların üzeri hafifçe kapatılır. Çimlenme
ortamının sıcaklığı 18-20 0C dolayında tutulduğu takdirde 7 – 10 gün içerisinde çimlenme
gerçekleşir.
Tagetes patulus (Bodur kadife çiçeği)
15–30 cm boylanabilen yıllık bir bitkidir. Yaz ortasından itibaren çiçeklenir. Çiçekleraltın
sarısı renktedir. Yaprakları tüysü ve kenarları dişlidir. Keskin kokusu vardır. Tohumla
üretilir. Tohum ekiminden çiçeklenme dönemine kadar 8 – 12 hafta geçmesi gerekir.
Ekolojik İstekleri
Her ortamda rahatlıkla yetişebilmektedir. Güneşli yerlerden hoşlanırlar. Sıcağı severler. En
sıcak dönemlerde bile güzel görünür. Killi, besin maddece fazla zengin olmayan, çok hafif
topraklardan hoşlanır. Toprak orta derecede nemli tutulmalıdır.
Karşılaşılan Önemli Hastalık ve Zararlılar
Bakterilerden kaynaklanan yaprak lekeleri, Pseudomonas solgunluğu, botrytis, kırmızı
örümcek, yaprak biti ve sümüklü böcek en çok karşılaşılan problemlerdir.
Sakız sardunya (Pelargonium peltatum)
KOZMOZ - Cosmos
Uzun saplarının ucunda mükemmel çiçekler açar. Hızlı büyüyen mevsimlik bir bitkidir.
Kırılmaması için sert rüzgarlardan korumayı unutmayın.
TOPRAK: Hemen her türlü toprakta rahatlıkla gelişim gösterebilir. Toprağında özel bir
bakım istemez.
BAKIM: Güneşli ortamları sever, devamlı çiçek açar. Çok kolay külleme hastalığına
yakalanabilir. Daha boylu olanlarını, güzel bir duvar önünde ve büyük gruplar halinde
kullanabilirsiniz. Aşırı sulama bitkiyi boylandırır, çiçek açtırmaz. Normal seviyede sulamaya
özen gösterin. Bol çiçek vermesi için baş sürgünlerinin budanması gerekir. Kozmoz çiçeğinin
boyu çok uzun olduğundan bahçe düzenlemelerinde arka planda yer alması gerekir.
ÜRETİM: Yaz sonunda toplanan tohumlar, mayıs ayında bahçedeki yerlerine serpiştirilir.
Çıkan fideler hızla büyür, dik ve yan sürgünler verir.
ÇİÇEKLER: İnce, uzunca olan yaprakları, dereotunun yapraklarına benzer. Yaz boyunca
çiçek açar. Gösterişli çiçekleri, kırmızı, pembe, mor, eflatun, beyaz, turuncu, sarı renklerde
olup, katmerli, yalınkat, huni şeklinde taç yaprakları olanları da vardır. Dikildiği
bahçelerdeki çiçek tarhlarına ve bordürlere çok yakışır. Yapı marketlerden bir paket
tohumunu satın alabilirsiniz
Sardunya (Scanted Leaved)
,turnagagasıgiller familyasındandır. Anayurdu Güney Afrika olan çok yıllık bitki. Akdeniz
ülkelerinde o kadar çok yetiştirilir ki Akdeniz'le özdeşleştirilmiştir. Pembe,sarı beyaz ve
kırmızı tonlarında çiçekleri vardır. Eşeysiz ürer ve ekilen küçük bir parçadan büyüyebilir.
Genel, sakız sardunyası, ceylan ve ıtır gibi türleri vardır. Sıcağı sever ve çok çiçek açması için
bol güneş görmelidir. Gelişmesi için neme lüzum yoktur.Ayrıca bu çiçek kızıl toprakta daha
hızlı büyüyebilir.
Akdiken (geyikdikeni) Rhamnaceae ailesinden...
Akdiken, dalları karşılıklı, uçları diken halinde olan, sarı-yeşil renkli küçük çiçekler açan, 3-6
metreye kadar boylanabilen ve 100 yıl kadar yaşayabilen bodur bir ağaçtır. Yaprakları sivri
uçlu, oval ya da yuvarlak biçimli ve parlak yeşil renklidir. Sarımsı beyaz renkli çiçekleri yazın
açar ve 3-5 çiçeği bir arada bulunur. Olgunlaşan çiçekleri önce yeşil renkli yuvarlak meyveler
verir. Güneşli yerleri seven akdiken bitkisi, toprak yönünden seçici değildir. Tohumundan
çoğaldığı gibi gövde çelikleriyle de üretilebilir.
Akdiken bitkisinin meyve ve yapraklarında ramnoksantin ve lokain adı verilen maddeler ile
antrakinon türevleri ve C vitamini bulunur. Meyvesi acıdır. Geyikdikeni olarak da bilinir.
Zinnia elegans
ZİNYA (Cinya - Kirli hanım çiçeği)
Bileşikgiller familyasındandır. Anayurdu Meksika olan Zinya, bir yıllık yarı dayanıklı otsu
bitkidir. 30-100 cm. kadar boylanabilen zinyanın sürgünleri dikine büyür. Açık yeşil renkli
yaprakları gövdede karşılıklı dizili, sapsız, uzunca, oval ya da yürek biçimlidir. Tüm
bileşikgillerde olduğu gibi zinyanın da bileşik çiçeğinde çok sayıda dilsi çiçeği ile ortada tüpsü
çiçekleri bir çiçek tablasını (kömeci) oluşturur. Bu tablanın genişliği 5-12 cm. kadardır.
Yalınkat ya da katmerli olan ve yaz başlarından sonbahara kadar bol bol açan bu çiçekler
beyaz, krem, açık sarı, kayısı rengi, turuncu, kırmızı, mor ve hatta yeşil renklerde olur. Birden
çok rengi aynı anda taşıyan çiçekler açan kültür türü zinyalar daüretilmiştir. Çiçek tarhları
ile bordürler için pek makbul ve süsleyici sayılan zinyalar, kesme çiçek olarak da yeğlenerek
kullanılmaktadır. Zinyalar, bahçelerde yetiştirilmesi kolay ve bakımı zahmetsiz olan süs
bitkilerindendir.
Minyatür (cüce) Gül
Saksıda yetiştirmek için en ideal gül türü minyatür (cüce) güllerdir, Bunlara minyatür gül,
salon gülü gibi isimler de verilir. Ev içinde ama hem güneşli hem esintili cam önünde kolayca
yetiştirebilirsiniz, çok şirindirler. Tek kusurları kokusuz olmaları… Genelde dikensiz veya
hafif dikenlidirler.
Minyatür güllerin başlıca özellikleri
Doğal bir tür değildir. Bahçe güllerinden elde edilmiş ve yediveren (devamlı çiçek açan)
özellikli olmalarına dikkat edilmiş hibrit gül çeşitleridir, Rosaceae familyasının Rosa cinsinin
bahçe gülleri türlerinden oluşturulmuşlardır.
Bodur güllerle karıştırmayın. Minyatür gülerin dalları kürdan "kadar incecik olur. Bu halde
çiçek! vermiş mini saksılarda satılırlar. Boyları (satış yerlerinde) 10 - 15cm civarlarındadır.
İyi bir bakımla daha da büyümelerini serpilmelerini sağlayabilirsiniz. Genelde 5Ocm'yi
geçmezler.
Kışa dayanıklılıkları: -12C dereceye kadar kesin dayanırlar. Kıyı illerimizde hiç sorun yok.
Daha fazla soğuğa dayanmaları pek mümkün olmayabilir., minyatür gül çeşidine göre değişir.
Diğer güllerden farklı olarak evlere daha iyi uyum sağlayabilirler. Yeri bir hayli güneşli ve
mükemmel havadar, esintili olmalı. Kışın mutlaka en az iki: ay soğuk; bir yerde
dinlendirmelisiniz.
Yetiştirilmesi ve çoğaltılması Toprak / sulama" Suyu pek tutmayan (çabuk kuruyabilen) ve
havadar özellikli her toprak uygundur. Sulama aralıkları belirli bir düzen dahilinde olması
zarar verebilir. Toprağı kayda değer bir ıslaklık kaybetmedikçe sulamamalısınız,
Besin / gübre; Yaz boyunca 15 - 20 günde bir defa sulama suyuna genel amaçlı bitki besini
karıştırın (ev bitkileri için satılan hafif dozajlı özel bitki besinlerinin genel kullanılır).
Budama: Minyatür güllerinizi ilkbahardan ağustos ortasına kadar her gerekli gördüğünüzde
dalları dipten budayabilirsiniz. Bunun tek şartı, üzerinde mutlaka birkaç yaprak kalmalı.
Ağustos ortasını geçtikten sonra bir daha budamayın kış için güç toplasın. Kış mevsiminin çok
hafif geçtiği yerlerde Ekim avı basına kadar budayabilir tekrar tekrar güzelce çiçeklenmesini
sağlayabilirsiniz.
Porsuk (Taxus), porsukgiller (Taxaceae) familyasından Taxus cinsinden ibreli ağaç
türlerlerine verilen ad.
Türkiye'de Porsuk ağacının nesli tehlikede olup, tohumdan porsuk ağacı yetiştirme oldukça
zordur. %20 başarı sağlayanlar bunu bilimsel makale olarak yayınlayabilmektedir, ancak
çoğaltılması için henüz ideal bir yöntem bulunabilmiş değil. Porsuğun turuncu-kırmızı-yeşil
renkli özgün meyvesi az etli olması ve ticari değer taşımamasına karşın oldukça tatlı olup,
meyve içindeki çekirdeğinin çıkarılması şartıyla yenilebilmektedir. Bitkinin bütün diğer
kısımları zehirlidir, hele, hele meyve çekirdeği (tohumu) aşırı derecede zehirlidir, zira kuşların
aksine insan midesi meyve çekirdeğini parçalayabilme yeteneğine haiz olmakla çekirdeğin
yenmesi halinde mide asidiyle birlikte parçalanan zehirli alkoloidler ölüme kadar varan
zehirlenmelere neden olmaktadır. Çimlenme engeli, kuşların zehirsiz olan meyveyi
yiyip,insanlar için zehirli olan tohumunu (meyve çekirdeğini) dışkılamasıyla ortadan
kalkmaktadır.
Porsuk ağacı çiçekli bir bitkidir ve iki evciklidir.Yani erkek ve dişi organ farklı ağaçlarda
bulunur. Porsuk ağacı savaşların kazanılmasına vesile olmuştur.
Porsuktan elde edilen ahşap oldukça esnek bir o kadar dayanıklıdır. Bu nedenle geleneksel
yayların yapımında kullanılmıştır. Porsuk ağacı bitkisinden elde edilen taksol antikanserojen
etkiye sahip bir maddedir ve günümüzde etkili olarak kanser tedavilerinde kullanılmaktadır.
Eylül-Ekim den Aralık-Ocak aylarına kadar meyveleri, sanki ağaçta yeni yılı karşılar gibi çok
güzel görüntü oluştururlar.
TÜRKİYE'DE BULUNAN EN YAŞLI PORSUK AĞAÇLARI ZONGULDAK İLİNDE
GÜMELİ BELDESİNDE, TÜRKİYE'NİN 105.Cİ TABİAT ANITI OLAN BÖLÜKLÜ
ORMANLARINDA YER ALAN BİRİ 1600 DİĞERİ 1000 YAŞINDAKİ PORSUK
AĞAÇLARIDIR.
Passiflora caerulea,
çarkıfelekgiller (Passifloraceae) familyasından çarkıfelek cinsinin Güney Amerika'da yetişen
türüdür.
Çiçekleri, Paraguay'in millî çiçeğidir.
Çarkıfelek adıyla bilinen meyveleri insanlarca tüketildiği için Dünya çapında ziraati yapılır.
Bitki, asma sarmaşığı gibi helezonik tutmaçlarla tutunarak hızlı büyür. 15-20 m yüksekliğe
kadar boylanabilmektedir. Yaprakları beş (bazen üç ya da yedi) lopludur. Çiçek tacı mavi ya
da menekşe rengi filamanlarla çevrilmiştir. Tropikal iklimlerde bütün yıl boyunca çiçek
açabilir.
Passiflora incarnata türü soğuğa daha dayanıklı türlerden olup -10 dereceye kadar
dayanabilir. Hem bu yüzden hem de çiçekleri ve aromatik kokusunda dolayı bahçecilikte
tercih edilen çarkıfelek türlerindendir. Avrupa'da da gözde bahçe bitkileri arasındadır.
Meyveleri çiğ olarak yendiğinde lezzetsiz olduğu için daha çok kek ve pasta yapımında
kullanılır. Güney Amerika'da meyve suyu Passiflora Mousse gibi tatlıların yapımında da
kullanılır.
Yapraklarından yapılan çayın stresi ve endişeyi azaltıcı etkisi olduğu iddia edilmektedir.
(Uzun yıllar özellikle çocuklar için sakinleştirici şurup olarak kullanılmıştır.)
Bununla birlikte yapraklarında bulunan "siyanid glukosid" maddesinin toksit etkisi
bulunmakla,kaynatılmakla büyük bir kısmı yok edilebilse de; bu sebeple fazla tüketilmesi
tavsiye edilmez.
Amerikan Sarmaşığı/ Hazan dalı (Parthenocissus quinquefolia)
Ömürlü bir sarmaşıktır. Asma yaprağına benzeyen yapraklarını kışın döker. Parlak yeşil
yapraklar sonbaharda muhteşem kızıl renklere bürünür. Yazın açan minik yeşil çiçekler
sonbaharda üzüme benzer mor meyvelere dönüşür. Bitkinin meyveleri kuşlar tarafından çok
sevilir fakat insanlar için zehirlidir. Çocukların yememesine dikkat edilmelidir
Son derece hızlı gelişen bitki kısa zamanda çitleri, duvarları sarar.Bu özelliği ile çirkin
görünümlü binaları giydirmekte çok kullanılır. Kuru ağaçları sardırmakta veya yer örtücü
olarak da kullanılabilir. Dallarından çıkan minik vantuzlarıyla duvarlara kendiliğinden
tutunur. Bununla beraber ilk yıllarda tutunmasına yardımcı destekler kullanılması iyi olur.
Bitki zaman içinde 15 metreye ulaşır.
Önemli bir nokta; Bitki kontrol altında tutulmadığı takdirde etrafındaki ağaç ve çalılara
sararak onları boğabilir. Canlı ağaçlara sarılmamalıdırlar. Drenajı düzgün, herhangi bir
toprak yetişmesi için yeterlidir. Bununla beraber gübreli ve iyi sulanan topraklarda çok hızlı
gelişir. Güneş ve gölge ayırt etmez.Budamaya dayanıklıdır. İstenmeyen dallar ilkbaharda
kesilir.Üretilmesi çok kolaydır. Toprağa uzatılan dallar kısa zamanda köklenir. Bunlar
sökülerek istenen yerlere fidelenir. Yetişkin bitkilerin tohumları çoğu zaman düştüğü yerlerde
kendiliğinden filizlenir.
Veee bonzailerim... Yakında eğitimini vermeye başlayacağım. Onlar da sizi bu şekilde
karşılıyorlar
Bitmedi...
Terasımda daha, Çay bitkisi, nar ağaçları, kızılcık ağacı, minyatür kestane ağacı, beyaz leylak,
mor leylak, yabani leylak, şimşirler ve küçük saksılarda sivri biber, fesleğen (yemeğe katılan),
roka, maydanoz da var.
ONLARI GELİRSENİZ GÖREBİLECEKSİNİZ
BEKLERİZ EFENDİM...
Bıkmadıysanız bu fotoğraflara da bakabilirsiniz.
https://plus.google.com/photos/105840922046184517488/albums/5943082180861848897
...
Download