İÇTİMAİ(TOPLUMSAL) GÖREVLER
advertisement
EMİNE ACARAKÇAY 11070004 YDÖ İÇTİMAİ (TOPLUMSAL GÖREVLER) • Bilindiği üzere, insanlar yaratılış bakımından medenîdirler. • Toplu bir halde yaşamak ihtiyacındadırlar. Bu yönden aralarında karşılıklı bir takım görevler bulunur. • Bunlar gözetilmedikçe, toplum hayatı devam edemez, hiç bir işte düzen bulunamaz. • Bu görevlerin başlıcaları şunlardır: FERTLERİN HATAYINI GÖZETMEK • Her insan yaşama hakkına sahiptir. • Hiçbir kimsenin hayatına haksız yere saygısızlık yapılamaz. • İslam gözünde bir insanı haksız yere öldüren,bütün insanları öldürmüş gibi olur. • Bununla ilgili Kuran-ı Kerim’de birtakım ayetler bulunmaktadır. Bakara Suresi / 178-179. Ayetler يَا أَيُّ َها الَّ ِذ َ اص فِي ا ْلقَتْلَى ا ْل ُح ُّر ِبا ْل ُح ِر ب َ علَ ْي ُك ُم ا ْل ِق َ ص ُ ين آ َمنُواْ ُكتِ َ ش ْي ٌء ي لَهُ ِم ْن أ َ ِخي ِه َ َوا ْلعَ ْبدُ ِبا ْلعَ ْب ِد َواألُنثَى ِباألُنثَى فَ َم ْن ُ ع ِف َ يف ِمن َّر ِب ُك ْم فَاتِبَا ٌ وف َوأَدَاء ِإلَ ْي ِه ِب ِإ ْح َ ع ِبا ْل َم ْع ُر ِ ان ذَ ِل َك ت َ ْخ ِف ٌ س ٍ اب أ َ ِلي ٌم َو َر ْح َمةٌ فَ َم ِن ا ْعتَدَى بَ ْعدَ ذَ ِل َك فَلَهُ َ عذ َ ٌ MEALİ • Ey âmenû olanlar! Katl (öldürülme) konusunda kısas üzerinize yazıldı (size farz kılındı). Hüre hür, köleye köle, dişiye dişi (kısas olunur), fakat kim, onun (öldürülenin) kardeşi tarafından bir şey ile (bir diyet karşılığı) affolunursa (bağışlanırsa), o taktirde gereken, örfe tâbî olunması ve ona (affedene), (diyetin) ihsanla ödenmesidir. İşte bu, Rabbinizden bir hafifletme ve bir rahmettir. Artık kim bundan sonra haddi aşarsa (saldırıya kalkarsa) o zaman onun için elîm bir azap vardır. Maide Suresi / 32. Ayet سا ِبغَ ْي ِر ِم ْن أ َ ْج ِل ذَ ِل َك َكت َ ْبنَا َ علَى بَنِي ِإ ْ س َرائِي َل أَنَّهُ َمن قَت َ َل نَ ْف ً اس َج ِميعًا َو َم ْن نَ ْف ٍس أ َ ْو فَ َ سا ٍد فِي األ َ ْر ِ ض فَ َكأَنَّ َما قَت َ َل النَّ َ ت سلُنَا ِبالبَ ِينَا ِ اس َج ِميعًا َولَقَ ْد َجاء تْ ُه ْم ُر ُ أ َ ْحيَا َها فَ َكأَنَّ َما أ َ ْحيَا النَّ َ س ِرفُ َ ون ض لَ ُم ْ يرا ِم ْن ُهم بَ ْعدَ ذَ ِل َك فِي األ َ ْر ِ ث ُ َّم ِإ َّن َكثِ ً MEALİ • İşte bundan dolayı (Tevrat'ta) İsrailoğullarına şöyle yazdık; • Kim bir kişiyi, bir kişi karşılığında olmaksızın veya yeryüzünde bir fesata karşılık olmaksızın öldürürse, muhakkak ki o bütün insanları öldürmüş gibidir. Kim de (bir kişinin hayatını kurtarmak suretiyle) yaşatırsa bütün insanları yaşatmış gibi olur. Ve andolsun ki Resûl'lerimiz onlara apaçık deliller ile geldi. Sonra da, şüphesiz onlardan birçoğu, bundan sonra gerçekten yeryüzünde aşırı giden müsrifler oldular. FERTLERİN HÜRRİYETİNİ GÖZETMEK • Yüce Allah bütün insanları hür olarak yaratmıştır. • Kimse esir edilemez. • Ancak hürriyetlerin çerçevesi bellidir. • Her insan her istediğini yapma yetisine sahip değildir. FERTLERİN VİCDANLARINI GÖZETMEK • Vicdan ilahi bir kuvvettir, ruhun bir özelliğidir. • Vicdanlara bakan yalnız Yüce Allah’tır. • İslam, bütün insanların hidayet ve mutluluğunu isteyen vicdanlara büyük önem verir. • Allah herkesi vicdanındaki duygularından dolayı mükafatlandırır veya azab eder. • Yalnız şunu da söyleyelim ki, kötü vicdanları düzeltmek için yapılacak olan bilinçli uyarıları ve öğütleri, vicdanlara karışma şeklinde anlamak doğru değildir. • Mevlânâ’ya göre, vicdani anlayışı inkar, duyguyu da inkar demektir. Bu sebeple o, ‘hürriyet ile vicdani duygu’ arasındaki bağı açıkça şu beyitlerde ortaya koymaktadır: “Vicdanî anlayış, duygu yerine kaimdir. Her ikisi de bir arktan akar. Onun için bu anlayışa yap, yapma diye emir etmek, nehiyde bulunmak, onunla maceralara girişmek, söyleşmek yerindedir. Yarın bunu, yahut onu yapayım demek ihtiyara delildir güzelim. Yaptığın kötülük yüzünden pişman olman da ihtiyarına delâlet eder, demek ki, kendi ihtiyarınla pişman oldun, doğru yolu buldun. Bütün Kur’an; emirdir, nehiydir, korkutmadır. Mermer taşa kim emir verir, bunu kim görmüştür. FERTLERİN İLMİ GÖRÜŞLERİNİ GÖZETMEK • İslam dininde onun bunun görüşüne ilmi fikrine tecavüz edilmesi caiz değildir. • Şu kadar ki herhangi bir fikrin ve kanaatin doğru olup olmadığına, yine ilmi bir şekilde müdahale etmelidir. FERTLERİN NAMUS VE ŞEREFİNİ GÖZETMEK • İslam dininde herkesin namus ve şerefi saldırıdan korunmuştur. • Böyle bir saldırı ağır ceza gerektirir. • Gıybet, iftira,alay etme, kötü söz söyleme kesinlikle haramdır. • Başkalarının namus ve şerefine saygı göstermeyen kimse, namus ve şeref duygusundan yoksundur. NÛR SURESİ / 19. AYET اب َ اح ٌ َعذ ِ َِإ َّن الَّذِينَ يُ ِحبُّونَ أَن ت َ ِشي َع ْالف َ شةُ ِفي الَّذِينَ آ َمنُوا لَ ُه ْم َ اَّللُ يَ ْعلَ ُم َوأَنت ُ ْم ََل ت َ ْعلَ ُم ون َّ أ َ ِلي ٌم فِي الدُّ ْنيَا َو ْاْل ِخ َر ِة َو Muhakkak ki âmenû olanlar arasında fahişeliğin (çirkin olayların, iftiranın, kötülüğün) yayılmasını sevenlere, dünya ve ahirette elîm azap vardır. Ve Allah, bilir ve siz bilmezsiniz. FERTLERİN MÜLKİYET HAKLARINI GÖZETMEK • Herhangi bir kimsenin mülkiyet hakkına, mülküne tecavüz etmek haramdır. • Herkesin meşru surette kazandığı malları korunmuştur. • Cemiyetin ilerlemesi ve medenî bir halde yaşayabilmesi, ancak bu korunma ile mümkün olur. • Bir cemiyeti meydana getiren fertlerin servet ve meslek bakımından değişik derecelerde olmaları hikmet ve ihtiyaç gereğidir. • Herkes meşru şekilde çalışıp servet kazanmalıdır. • Temiz ve huzurlu bir cemiyet hayatının başka şekilde devamına imkan yoktur. DİĞER BAZI TOPLUMSAL GÖREVLERİMİZ • • • • • • Komşularımıza karşı Misafirlere karşı Büyüklere ve küçüklere karşı Akraba ve yaşlılara karşı Toplumsal sorumluluklarımız vardır. Bir toplumun ilerleyebilmesi ancak bu değerlere önem vererek gerçekleşir. EMİNE ACARAKÇAY 11070004 YAYGIN DİN ÖGRETİMİ VE UYGULAMALARI
