Windows 8

Windows 8’e Genel Bakış
Temel Bilgi Teknolojileri 1
Ders 3
İçerik
• Windows Nedir?
• Windows 1.0 – 8
• Windows 8’in Getirdiği Yenilikler
• Başlangıç Ekranı Ayarları ve Uygulamalar
• Windows 8’i Kişiselleştirme
• Başlat Menüsünün Windows 8’e eklenmesi
Windows Nedir?
• Windows, Microsoft şirketinin geliştirdiği kişisel bilgisayarlarda en çok
kullanılan işletim sistemidir.
• 1985-95 yılları arasında Windows aslında MS-DOS (Microsoft Disk
Oparating System) işletim sisteminin Grafik Kullanıcı Arayüzü (GUI:
Graphical User Interface) olarak kullanılan ek bir yazılımdı.
• Windows 95 sürümü ile birlikte işletim sistemi sıfatını almıştır.
• Dokunmatik ekranlar ile kullanımı kolaylaştıran yeni bir arayüze sahip
olan son sürüm (Windows 8), 2012 yılında piyasaya sürülmüştür.
Windows 1.0
• İlk Windows sürümü 1985 yılında Windows 1.01 sürüm adıyla
yayınlanmıştır.
• Uygulamada tek bir pencere bulunmakta ve tüm işlemler bu pencere
üzerinde gerçekleştirilmekteydi.
Windows 1.0
Windows 2.0
• Windows 2.0 1987 yılında kullanıcı arayüzü ve hafıza yönetimi gibi
çeşitli geliştirmelerle birlikte piyasaya sürüldü.
• Birden fazla pencere üzerinde işlem yapma imkanı geldi ve klavye
kısayolları kullanıcılara sunuldu.
Windows 2.0
Windows 3.0 – 3.1
• Windows 3.0 1990 yılında, 3.1 ise 1992 yılında piyasaya sürülmüştür.
• Dosya yöneticisi, Program yöneticisi ve Registry sisteme dahil
edilmiştir.
• Ayrıca Video dosyaları oynatma desteği getirilmiştir. (Windows 3.1
Multimedia PC version)
Windows 3.0 – 3.1
Windows 95
• Windows’un 4. sürümüdür.
• 1995 yılında piyasaya sürülmüştür.
• Görev çubuğu, başlat menüsü gibi Windows için bilindik özellikler bu
sürümde dahil edilmiştir.
• Masaüstü kavramı da yine ilk olarak Windows 95 sürümüne dahil
edilmiştir.
• Multitasking ve 32 bit desteği sunmaktadır.
• Ayrıca MSN hizmetleri Windows 95’in çıkışıyla beraber hizmete
sunulmuştur.
Windows 95
Windows 98
• 15 Mayıs 1998 yılında piyasaya sürülen Windows 9x ailesinin 2. işletim
sistemidir.
• Internet Explorer 4, Outlook Express, FrontPage Express ve Windows
Media Player bu işletim sitemi ile yüklü olarak gelmekte idi.
• Tam olarak USB desteği de yine bu sürümle gelmiştir. (Windows 95
OEM sürümü de destekliyordu).
• 1999 yılında Second Edition ve 2000 yılında Millenium Edition
piyasaya sürülmüştür.
Windows 2000
• Microsoft ev kullanıcıları için Windows 3.1, 95 ve 98 sürümlerini yaptığı
yıllarda iş dünyası için de Windows NT işletim sistemini geliştirmekteydi.
• Windows NT’nin çekirdeği (kernel) daha kararlı idi (işletim sisteminin
kilitlenmesi sorunları daha nadir oluyordu).
• 2000 yılında sunucu (server) ve iş istasyonu (workstation) türünde
bilgisayarlar için çıkartılan Windows NT çekirdeğine sahip işletim sisteminin
adı Windows 2000 oldu.
• Windows 2000 aslında 98’in değil NT’nin devamıdır.
• Millenium Edition (ME), 95/98 ile aynı çekirdeği paylaşan son Windows sürümüdür.
• NTFS (NT File System) 3.0 ve EFS (Encrypted File System) desteği
bulunmaktadır.
• Dağıtımlar (Editions):
• Professional, Server, Advanced Server, Datacenter Server
Windows XP
• 2001 yılında Home ve Professional olmak üzere iki farklı Dağıtım
(Edition) ile piyasaya sürülmüştür.
• Adı, deneyim kelimesinin İngilizcesi olan eXPerience ifadesinden
gelmektedir.
• Kişisel kullanım için piyasaya sürülen ilk NT tabanlı Windows
sürümüdür.
• C, C++ ve assembly ile kodlanmıştır ve kararlılık konusunda Windows
9x ailesinden çok daha iyi sonuçlar vermektedir.
Windows XP
Windows Vista
• Windows XP’den 6 sene sonra 2007 yılında piyasaya sürülmüştür.
• Grafik Kullanıcı Arayüzünde birçok değişiklik yapılmış ve Aero (pencere
kenarlarında yarı saydam bir görünüm sağlayan yeni grafiksel arayüz)
tanıtılmıştır.
• Windows Search adı altında bir arama mekanizması sisteme
eklenmiştir.
• Yüksek sistem gereksinimlerine rağmen iyi performans sağlayamaması
nedeniyle çok fazla eleştiri almıştır.
• Dağıtımlar:
• Starter, Home Basic, Home Premium, Business, Ultimate, Enterprise
Windows
Vista
Windows 7
• XP’nin başarısından sonra Vista’daki hayal kırıklığı, 2 yıl sonrasında
(2009 yılında) Windows 7’nin piyasaya sürülmesine neden olmuştur.
• Görev çubuğu (taskbar) değiştirilmiş ve Superbar olarak
adlandırılmıştır.
• Görev çubuğu üzerindeki simgelere sağ tıklama ile açılan menüden en son o
uygulama ile açılmış belgeleri görüp hemen başlatmak mümkündür.
• Pencere önizleme, Aero peek, pencerelerin belirli bir kenara
yaslanması ile genişletme işlemleri gibi kullanım kolaylıkları sisteme
dahil edilmiştir.
• Dağıtımlar:
• Starter, Home Basic, Home Premium, Professional, Ultimate
Windows 8 Sürümleri
• Windows 8
• Ev kullanımı için gereken özellikleri barındırır.
• Windows 8 Pro
• İşyeri kullanımı için daha uygundur. Dosya şifreleme (EFS: Encrypted File System),
BitLocker, Group Policy gibi ekstra özellikler barındırır.
• Windows 8 Enterprise
• Windows To Go (USB bellek, harici sabit disk gibi cihazlardan işletim sistemini
açabilme ve çalışabilme), uygulama yazılımlarını ismine veya üreticisine göre
engelleyebilme gibi daha üst düzey özellikler barındırır.
• Windows 8 RT
• ARM tabanlı işlemciler için geliştirilmiştir. Bu sebeple masaüstü uygulamalarını
çalıştıramazlar. Sadece Windows Store üzerindeki uygulamaları kullanabilirler.
Windows 8’in Getirdiği
Yenilikler
Başlangıç Ekranı (Metro Kullanıcı Arayüzü)
Dokunmatik
ekranlarla daha
rahat kullanım için
Metro UI adı
altında yeni bir
kullanıcı arayüzü
geliştirilmiştir.
UI: User Interface
(Kullanıcı Arayüzü)
Aşağıda yer alan bu kaydırma
çubuğu ile ekranı sağa kaydırarak
diğer simgeleri görebilirsiniz
Eski alışkanlığımız: Masaüstü
Metro kullanıcı
arayüzü dışında
Windows 7’dekine
benzer Masaüstü
görünümüne sahip
arayüz de
korunmuştur
(Fakat Başlat
menüsü yer
almamaktadır).
Masaüstüne geçiş yapma
Daha önceki Windows sürümlerinin
aksine, bilgisayar açıldığında
masaüstünden önce Başlangıç
Ekranı ile karşılaşılmaktadır. Eğer
istenirse masaüstüne bu ekrandaki
Masaüstü kutucuğu kullanılarak
geçilebilir.
Canlı Kutucuklar
• Başlangıç ekranındaki simgeler klasik masaüstü simgelerinden farklıdır.
Canlı kutucuklar adı verilen bu simgeler internetten veri alarak güncel
bilgileri de gösterebilir (Örn: Aşağıdaki hava durumu kutucuğu).
• Bu kutucuklar standart boyut olarak 120x120 piksel kare şeklinde
olmakla beraber, bazıları büyütülerek 2 kare boyutunda (8 piksel ara
boşluk ile birlikte 248x120 piksel) dikdörtgen şeklinde olabilmektedir.
• Örneğin aşağıdaki Bing Arama Kutusu hem küçük hem büyük hali ile
gösterilmiştir.
Sağ kenardaki gizli panel
• Fare imleci ekranın sağ üst veya sağ alt köşesine götürüldüğünde sağ
kenarda beliren 5 farklı simgeden oluşan bir panel eklenmiştir.
• Ara: Bilgisayar içerisindeki dosyalarda, programlarda veya ayarlar içerisinde
arama yapmayı sağlar
• Paylaşım: Uygulamaların ürettiği verilerin (örneğin galerideki herhangi bir
resim dosyası) paylaşılmasında kolaylık sağlar.
• Başlangıç: Başlangıç Ekranından Masaüstüne ya da tam tersi geçişi sağlar
(aynı işlemi klavyedeki Windows simgesi tuşu ile de yapabilirsiniz).
• Cihazlar: Bilgisayara bağlı cihazları gösterir. Bunların arasında bağlanan
diğer monitörler de gösterilmektedir.
• Ayarlar: Bir uygulama açık iken panel açıldı ise: O uygulamanın ayarlar
menüsünü getirir. Masaüstü yada Başlangıç ekranından panel açıldı ise
farklı bir menü gelecektir (bak: sonraki slayt)
Masaüstü Ayarları
• Eğer sağ panel masaüstü üzerinden açıldı ise, Ayarlar
tıklandığında yandaki gibi bir menü görülür.
• Üst kısımda denetim masasına gitme, kişiselleştirme
ayarları, bilgisayar bilgilerine erişim ve yardım
seçenekleri bulunmaktadır.
• Alt kısımda ise ağ bağlantısının durumu, ses aygıtının
durumu (sessiz veya 0-100 arası ses ayarı), ekranın
parlaklık ayarı, bildirimler, güç ve klavye simgeleri
gösterilmektedir.
Buradaki klavye simgesinin silik olarak görünmesinin nedeni sistemde başka bir dile
ait klavye tanımlanmamış olmasıdır. İngilizce klavye de tanımlarsak, İngilizce
kullanımda EN, Türkçe kullanımda TR yazıları görünür ve buradan değiştirilir.
Bilgisayarı Kapatma
• Güç tıklandığında bilgisayarı kapatma seçenekleri
görüntülenir.
• Uyku: Bilgisayarın ekranı ve sabit diski kapatılır, RAM elektrik
almaya devam eder. Az enerji tüketen uyku durumundan açık
duruma 1 saniyede geçilebilir.
• Hazırda Beklet: RAM’deki veriler sabit diske yazıldıktan sonra
bilgisayar tamamen kapatılır. Uyku durumunda olduğu gibi
tekrar açıldığında sistem kaldığı durumdan devam eder
(önceden açık bıraktığınız uygulamalar yine açık olacaktır).
• Kapat: Bilgisayar tamamen kapatılır. Windowsun hızlı açılış
özelliği aktifse, kapatma sırasında hiberfil.sys dosyasına belirli
veriler yazılır (hybrid kapatma).
• Yeniden Başlat: Bilgisayar yeniden başlatılır.
Sol kenardaki gizli panel
• Başlangıç Ekranında iken sol üst yada sol alt köşeye fare
getirildiğinde uygulama paneli gözükür.
• Uygulama panelinde açık olan dokunmatik kullanıma özgü
uygulamalar görüntülenir.
• Buradaki Internet Explorer, masaüstünden çalıştırılan Internet
Explorer’dan farklıdır (farklar sonraki slaytlarda).
• Sağ tıklama ile çıkan menü ile uygulama kapatılabilir.
• Ekran bu uygulamalardan ikisi ile bölünmek istenirse
buradan sürükle bırak yöntemiyle ¼’ü bir uygulama ¾’ü
diğer uygulama şeklinde düzenlenebilir.
• Metro arayüzü üzerinde çalıştırılan
dokunmatik kullanıma özgü
uygulamalar pencere içinde
çalışmadıkları için pencere başlığı
ve pencere kenarlıkları yoktur.
• Bu slaytta gördüğünüz Internet
Explorer’da dokunmatik
kullanımda kolaylık olması
açısından adres çubuğu ve gerekli
düğmeler aşağıda yer alır.
• Pencere içinde çalışmayan bu tür
uygulamaların boyutu ekranın
tamamı, ¾’ü yada ¼’ü olabilir.
Ekran bölme
örneği:
Ekranın sol
taraftan ¾’ünü
kaplayan Internet
Explorer ve sağ
taraftan ¼’ünü
kaplayan Posta
uygulamaları.
Bu noktalar üzerinden sola
sürükleme yapılırsa ekranın
¼’ü Internet Explorer, ¾’ü
Posta olacak şekilde boyut
değişimi olur.
NOT: posta ile ilgili daha
geniş bilgi ilerleyen
slaytlarda yer almaktadır.
Masaüstü görünümünde pencere
içinde çalışan Internet Explorer 10
Ayarların internet üzerinde saklanması
• Windows’a giriş yaparken bir
Microsoft hesabının (hotmail.com,
outlook.com, windowslive.com, …)
kullanıcı adını ve şifresini
kullanırsanız bu bilgisayardaki
ayarlarınız (Masaüstü arkaplanı, sık
kullanılanlar, tema ayarları vb.)
bulut üzerine kaydedilir. İlerde
başka bir bilgisayardan yada
tabletten aynı hesap ile giriş
yaptığınızda bu ayarların buluttan
yüklendiğini göreceksiniz.
Yeni Görev Yöneticisi
Yeni Dosya Kopyalama Penceresi
Dosya Kopyalama
Sistemin Hızlı Açılması
• Bilgisayarı kapatma ve hazırda bekletme işlevlerinin birlikte
kullanılmasıyla Windows’un açılış hızında artış gözlenmektedir.
Başlangıç Ekranı Ayarları ve
Uygulamalar
Başlangıç Ekranında sağ üst köşede kullanıcı ismi ve resmi görüntülenmektedir.
Bunun üzerine tıkladığımızda çıkan menüden «Hesap resmini değiştir» menü
elemanı «Kişisel Bilgisayar Ayarları → Kişiselleştir → Hesap Resmi» sekmesine
kısayoldur. «Kilitle» menü elemanı işletim sistemini kilitler (açılıştaki şifre girme
ekranı). «Oturumu Kapat» menü elemanı ile açık olan uygulamalar kapatılarak
yine kilit ekranına gidilir (farklı bir kullanıcı ile oturum tekrar açılabilir).
Bir canlı kutucuğa sağ tıkladığınızda:
Bu canlı kutucuğu
başlangıç ekranında
göstermez
Bu uygulamayı
sistemden tamamen
kaldırır
Canlı kutucuğu
küçük görünüme
getirir
Canlı kutucuğu sabit bir
kutucuk haline getirir
(internet’ten veri almaz)
Bir sabit kutucuğa sağ tıkladığınızda:
Arkaplan rengi bu şekilde
olan simgeler genellikle
pencere sisteminde çalışan
(dokunmatiğe özgü olmayan,
Windows 7’de de çalışan)
uygulamalardır. Bunlara canlı
değil sabit kutucuk diyebiliriz.
Bu öğeyi masaüstü
görev çubuğunda
göstermez
X
Uygulamayı
masaüstünde yeni
bir pencerede açar
Uygulamayı
sistem yöneticisi
olarak çalıştırır
Uygulamanın kısayolunun
konumunu Windows
Gezgini ile açar
Dokunmatiğe Özgü Uygulamalarda Menü
• Uygulamada sağ tuş tıklandığında veya dokunmatik ekranlarda
aşağıdan yukarı çekildiğinde görünen ayar çubukları farklıdır:
• Posta uygulamasında mesaj yazılırken kopyala/yapıştır, taslağa kaydet, ve font
özellikleri gibi ayarlara erişilir
• Takvim uygulamasında ise gün, hafta, ay görünümleri arasında değişiklik gibi
ayarlar yer almaktadır.
Posta
• Sağ üstte bulunan üç tuşun işlevleri sırasıyla:
• Yeni eposta oluşturma, Seçili epostaya yanıt verme ve Epostayı silme.
• Yeni eposta tıklandığında aşağıdaki gibi bir ekranla karşılaşılır:
Uygulama kurulmaya başlandığında
ekranda durum görüntülenir.
Uygulamanın indirilmesi ve kurulması
bittiğinde başlangıç ekranına canlı
kutucuğu eklenecektir.
İndirilen uygulamalara ait güncelleştirmeler
SkyDrive bulut üzerinde çalışan veri
depolama hizmetidir. Kullanabilmek
için Windows’a bir Microsoft hesabı
ile (hotmail.com, outlook.com, …)
oturum açmanız gerekmektedir.
SkyDrive canlı kutucuğuna
tıkladığınızda daha önce SkyDrive
üzerinde oluşturduğunuz klasörleri
gösteren bir ekran gelecek.
Aşağıdaki paneli yine sağ tıklama ile
açabilirsiniz. «Yeni Klasör» seçerek
klasör oluşturabilir, «Karşıya yükle»
seçerek bilgisayarınızdaki dosyaları
buluta yükleyebilirsiniz.
Önceki ekranda «Karşıya yükle» seçtikten sonra
karşınıza bilgisayarınızdaki klasörleri gösteren bir
ekran gelecek. İlgili klasörü seçip dosyaları
işaretledikten sonra «SkyDrive’a ekle» butonu
ile buluta yükleyebilirsiniz.
Windows 8’i Kişiselleştirme
Kişisel bilgisayar ayarları
Buradan yeni kullanıcı ekleyebilirsiniz
?
Gizlilik & Cihazlar
Kablosuz
Menüsü
Erişim Kolaylığı
Menüsü
Ayarlarınızı Eşitleyin
Menüsü
Başlat Menüsünün Windows 8’e eklenmesi
• Windows 8’de başlat menüsü ve
başlat tuşu kaldırılmıştır.
• Eğer başlat menüsü eklemek
isterseniz ViStart yada Start Menu 8
gibi bir programı internetten bulup
ücretsiz olarak indirebilirsiniz.