muhasebe mesleğininn vizyonu ve geleceği

MUHASEBE MESLEĞİNİN VİZYONU VE GELECEĞİ
“Zeka, olayları olduğu gibi görmekteki çabukluktur”1
Necdet YILMAZ2
Giriş:
Geçmişten günümüze muhasebe mesleğinin gelişimi değerlendirildiğinde; basit
bir şekilde alış veriş, borç alacak ilişkileri ile başlayan kayıtlama ve muhasebe
ihtiyacı; ekonomik ve ticari hayatın gelişmesi ve çeşitlenmesiyle önem ve değer
kazanmış, ve ekonomik yaşamın zorunlu bir parçası haline gelmiştir.
Bilim ve teknolojinin baş döndürücü bir şekilde yükseldiği günümüzde
uzmanlık alanları hızla artmakta, bu durum bilim dallarını sürekli geliştirdiği
gibi yeni fonksiyonlar üstlenmesine yol açmakta ve her bilim dalı da bu
gelişmelerden nasibini almaktadır.
Özellikle bilimsel gelişmeler birçok alanda sektörel gelişim ve değişimlere
öncülük ederken muhasebe mesleği de bu gelişmelerden önemli bir şekilde
etkilenmektedir. Söz konusu gelişmeler ekonomik anlamda birçok yeniliği
beraberinde getirdiği için her uzmanlık alanında klasik bakış açılarının
sürdürülmesi mümkün değildir.
Muhasebe mesleğinde de benzer durum söz konusudur. Elde edilen gelişmeler
sonucunda her bilim dalında olduğu gibi muhasebe bilimi ve mesleğinde de
klasik bakış açısı gitmiş yerine gelişmeleri izleyen, analiz eden, yön veren bir
muhasebe alanı ortaya çıkmıştır ki, profesyonel muhasebe kavramıyla ifade
edilecek bu kavramın içeriği oldukça önemlidir.
Muhasebe Mesleğinde Sağlanan Gelişmeler
a) Muhasebe mesleğinin fonksiyonları gelişmekte, değişmekte ve artmaktadır,
ekonomik olaylar, geliştikçe değiştikçe muhasebe mesleğinden beklenen
hizmetler artmıştır. Bunlar ana başlıklar olarak:
1.
2.
3.
4.
5.
1
2
maliyet muhasebesi,
yönetim muhasebesi,
denetçilik, bağımsız dış denetim
bütçeleme,
kurumsal yönetim,
Fransız Filozof Voltaire’den
SMMM, Denizli SMMMO Başkanı
6. risk yönetimi
7. yönetim danışmanlığı
8. vergi danışmanlığı ( vergi planlaması, vergileme sorunları )
9. Vergi yükünün belirlenmesi,
10. ekonomik ihtilaf ve davalarda araştırma, bilirkişilik
11. değerleme ve derecelendirme işlemleri
(BASEL kriterleriyle daha da önem kazanacak),
12. bilgi işlem sistemlerinin yeniden yapılandırılması,
13. finansal raporlama tekniklerinin güncel gelişmeler ışığında yeniden
yorumlanması ve benzer tekniklerin geliştirilmesi
14. Mesleki alanlarla ilgili AR-GE faaliyetleri
olarak ifade edilebilir, ancak bu başlıkların gelişen koşulların etkisi altında
sürekli değişeceğini vurgulamak da gerekir.
b) Globalleşme süreci ve artan dış ticaret hacmi uluslararası şirketlerin sayısının
artması sonucunda muhasebe mesleğinin belli standartlarla yapılmasını zorunlu
kılmaktadır.
c) Denetimin önemi anlaşılmış ve bu konuya verilen önem giderek artmaktadır.
d) Muhasebe mesleğinden sorumlu olan iç ve dış meslek örgütlerinin iş birliği
giderek artmaktadır.
e) Muhasebe ve denetim mesleği, toplumda saygı gören ve gelecek vadeden bir
kariyer mesleğine dönüşmüştür.
f) TÜRMOB’un da bu gelişmeler ışığında görevini disiplin ve sorumluluk
içinde yapmasıyla muhasebe mesleği gelecek dönemlerde en çok önem verilen
meslekler arasında olacaktır.
Ekonomik faaliyetler ne kadar önemliyse; ekonomik faaliyetlerin kayıt altına
alınması, kayıtlanması, izlenmesi, raporlanması ve bunların sonuçlarının
ilgililere sunulması bir o kadar önemlidir. Bunu sağlayacak olan da
Muhasebedir, Denetimdir.
Ekonominin kayıtlanması gibi önemli bir misyonu üstlenmiş muhasebe meslek
mensupları, olayları ve gelişmeleri yakalayıp gelişmeler ışığında kendine yön
vermek zorundadır.