Günümüz de Pazarlamanın Değişen Yüzü: Bu Deiğşime Yön Veren Trendler • • • • • • • • • • Bilgi Teknolojisindeki Gelişmeler: İnternetin Hızla Ticaretleşmesi Değişen Dünya Ekonomisi ve Artan küresel rekabet İş Hayatının Hızla Globalleşmesi Müşteri Değerinin Artan Önemi Kar Amaçsız Kuruluşlarda Pazarlamanın Önem Kazanması Tüketim pazarlarının gittikçe daha fazla bölünmesi Müşteri satın alma davranışlarının hızla değişmesi Kalitede sürekli yükselen standartlar Geleneksel pazarlamanın işletmenin hedeflerine ulaşmasındaki etkisinin azalması NE GEREK VAR! • ARZ- ÜRETİCİLER/TEDARİKÇİLER • TALEP - TÜKETİCİLER • PAZARLAMA NEREDE ? 2 FİYAT ARZ PAZARLAMA P TALEP Q 3 MİKTAR Pazarlama Anlayışının Satış Anlayışı İle Karşılaştırılması: • Satış anlayışında satıcı işletmenin istek ve ihtiyaçları öncelikli iken, Pazarlama anlayışında alıcının ihttiyaçları ön plandadır. • Satış anlayışı: fabrika ile başlar, mevcut mamüllere odaklanır; yoğun kişisel satış ve diğer tutundurma çabaları ile karlı satışlara ulaşmaya çalışır. Tüketicilere önem vermeksizin kısa süreli satışları gerçekleştirme yolunda müşteri kazanmaya çaba harcar. • Pazarlama anlayışı: ise tam aksine, iyi tanımlanmış pazarlarda tüketici ihtiyaçlarına odaklanır; bütünleşmiş pazarlama çabalarıyla tüketicileri etkileyip onları tatmin edecek değer sunmaya ve müşteri tatminine dayalı uzun dönemli müşteri ilişkisi yaratarak karlara ulaşır. Pazarlama Anlayışının Satış Anlayışı İle Karşılaştırılması: Satış Analyışı Başlangıç Noktası Fabrika Odak Noktası Mamüller Pazarlama Anlayışı Pazar Tüketici İhtiyaçları Araçlar Satış ve diğer tutundurma çabaları Bütünleşmiş pazarlama çabaları Sonuç Satış hacmi yoluyla karlar Tüketici tatmini yolu ile kar Gary Armstrong and P. Kotler, Maerketing an Introduction, 5th ed.Upper Saddle River, N.J.: Prentice- Hall, Inc., 2000, Pazarlamanın Gelişimi: ÜRETİM ANLAYIŞI DÖNEMİ ÜRETİM AN. DÖ. ÜRETİM AN.D. 1880’LER SATIŞ AN. DÖ. SATIŞ AN.D. 1930’LARIN BAŞI PAZARLAMA AN.D. 1950’LİLERİN ORTALARI 1990’LAR W.J.Stanton ve Diğerleri, Fundamentals of Marketing, 10th ed., New York: McGraw-Hill inc., 1994, TEMEL PAZARLAMA SİSTEMİ İLETİŞİM ENDÜSTRİ ÜRÜN VE HİZMETLER (ALICILAR) (SATICILAR) PARA BİLGİ 7 PAZAR PAZARLAMANIN YARATTIĞI FAYDALAR Üretim önemli bir ekonomik faaliyettir. İnsanlar kullandıkları ya da tükettikleri bir çok malı çeşitli nedenlerle kendileri üretemezler. Yüksek yaşam standardı üretimde uzmanlaşmayla mümkün olabilir. Üretim önemli olmakla birlikte pazarlama da unutulmaması gereken bir kavramdır. Üretim ve pazarlama toplam üretim sisteminin önemli parçaları olup, tüketicilere ihtiyaçlarını gidermeye yönelik ürün ve hizmetleri sağlamayı amaçlarlar. Müşteriler ürün yada hizmetleri belirli tatminleri sağladıkları için satın alırlar. Ürünlere bu tatminleri sağlama kabiliyetini veren şeye fayda (yarar) denilir. Bir ürünün faydası büyük ölçüde pazarlama faaliyetleriyle yaratılmaktadır. Pazarlama başlıca 5 fayda çeşidi yaratmaktadır. 1- Şekil faydası 2- Mekan (Yer) faydası 3- Zaman faydası 4- Bilgi faydası 5- Mülkiyet faydası Pazarlamanın Yarattığı Faydalar 1- ŞEKİL FAYDASI: Genellikle fiziksel üretimle ilgilidir. Bir ürünü daha değerli hale getiren fiziksel, kimyasal vb. değişiklikleridir.Üretilecek malların hangi şekilde,boyut ve ebatta imal edileceği pazarlama departmanının elde edeceği bilgilerden yararlanılarak yapılır. Sonuçta üretim faaliyetleri, pazarlama faaliyetleriyle elde edilen tüketici istekleri doğrultusunda yapılır. Bu pazarlamanın şekil faydasını yaratmış olur. 2- YER FAYDASI: Bir ürün potansiyel alıcılara kolayca hazır hale getiriliyorsa yer faydası yaratılmış demektir. Tüketiciler genellikle mal ve hizmetlerin üretildiği yerlerden uzak bölgelerde bulunurlar. Bir başka deyişle tüketicinin ihtiyaçlarını karşılayacak mal ve hizmetler, tüketicilere yakın yerlerde üretilmezler. Mal veya hizmetin, üretim merkezlerinden alınarak tüketiciyle buluşmasını sağlamak bir pazarlama hizmetidir. Bu pazarlamanın yer faydasını yaratmış olur. 3- ZAMAN FAYDASI : Tüketici yada alıcının bir ürünü istediği zaman bulmasıdır. Bu da hem taşımayı hem da ara satıcı ya da son satıcıların müşterilerinin isteklerini önceden doğru tahmin etme ve stok bulundurmayı gerekli kılar. Üretim süresi belirli mevsimlerle kısıtlı olabilen malların, bazen zorunlu olarak her mevsimde tüketilmesi gerekebilmektedir. Buna en güzel örnekte buğday ve benzeri tarım ürünleridir. Dolayısıyla pazarlama faaliyetleriyle bu malların depolanarak muhafaza edilmesi ve her mevsimde tüketiciye ulaştırılması gerekmektedir. Bu pazarlamanın zaman faydasını yaratmış olur. 4- MÜLKİYET FAYDASI : Tüketicilerin bir maldan faydalanarak tüketebilmesi için o malın kendisine getirilerek satılması, yani malın mülkiyetinin tüketiciye intikal ettirilmiş olması gerekmektedir. Pazarlama bu dağıtım ve satış işlerini gerçekleştirir. Bu pazarlamanın mülkiyet faydasını yaratmış olur. 5- BİLGİ FAYDASI: Potansiyel alıcıları bir mal yada hizmetin varlığı hakkında bilgilendirmektir. - İlkel toplumlarda çiftçiler ürettikleri ürünleri ya tüketirler ya da yakın komşuları ile mübadele ederlerdi. Ancak günümüzde ticaretin gelişmesiyle bu yapı çok değişmiştir. - Çok zengin sayılabilen ülke ve bölgelerde bile doğal, biyolojik ve ekonomik sebeplerle üretilemeyen, az üretilen ya da ancak çok pahalıya üretilebilecek ürünler vardır. Her toprakta üretilemeyen, her iklimde büyüyemeyen, (kauçuk, kahve) ürünler, bölgeler ve ülkeler arasındaki ticareti zorunlu hale getirmiştir. - Ayrıca sermaye ve işgücü de yeryüzüne eşit dağılmamıştır. Bazı ürünler ülkede üretilebilse bile dışarıdan almanın maliyetinin çok daha düşük olması ürünleri başka yerlerde temin yoluna itmektedir. - İşte bu tabi ekonomik ve sosyal zorunluluklar altında tarımsal pazarlama nakliye, depolama, toplama, standardizasyon ve alım-satım gibi fonksiyonları ile bahsedilen ekonomik sisteme işlerlik kazandırmaktadır. EKONOMİK GELİŞMEDE PAZARLAMANIN ROLÜ 1- Üretimde birbirine bağlı faaliyetlerde bulunan işletmeler arasında haber ve bilgi akımı sağlayarak risk azaltır. 2- üretimle tüketimin koordine edilmesini ve malların tüketicilerin belirttiği ihtiyaç ve arzulara göre dağıtımını sağlayacak örgütlenmeyi temin eder. Böylece üreticilerin arzı ile tüketicilerin taleplerini miktar olarak birbirine yaklaştırır. Arz ve talep coğrafi bakımdan aynı yerde değilse bunları birleştirir ve depolama yaparak talebi zaman açısından uyumlaştırır. 3- pazarlama sistemi pazarların gittikçe yayılmasını sağlayarak üretim işletmelerinin parasal ve teknolojij yönden maliyetlerini düşürmelerini sağlar 4- kendi ürettiklerini kendisi tüketen üreticilerin de piyasa ekonomisine dahil olmalarını sağlar. 5- pazarlama faaliyetleri sonucu firmalar tüketicinin cazip bulacağı yeni ve daha iyi mallar arz eder. 6- pazarlama kuruluşları teknolojik yenilikler uygulayarak kaynakları daha verimli kullanır tüketicilerin daha ucuza mal almalarını sağlayabilir 7- değişik coğrafi pazarlar arasında bağlantı kurarak fiyat farklarını azaltır. Böylece daha istikrarlı bir fiyat düzeyi sağlar. 8- alım-satım işerinin daha ucuza yapılmasını sağlar.