Kamu Harcamalarında Gerçek Artış Sebepleri

Menkul Sermaye İradı
Tanımı
 (Sahibinin ticari, zirai veya mesleki faaliyeti dışında) kişisel
servete dahil parasal sermaye veya,
 Para ile temsil edilen değerlerden oluşan sermaye dolayısıyla
elde edilen kar payı, faiz, ve benzeri gelirleri ifade eder.
 Bu gelirler, kişinin kendisinin ticari, zirai veya mesleki
kazancının dışında kalıp (aksi taktirde ticari, zirai, mesleki
kazanç), sadece parasını bu faaliyetleri yürüten diğer gerçek
ve tüzel kişilere yatırarak elde ettiği gelirlerdir. Kişiler bu tür
bir geliri;
1.
Faiz karşılığında ödünç vererek,
2.
Sorumluluğu sınırlı işletmelerden pay alarak, sağlarlar.
MSİ Sayılan Değerler
 Hisse senedi kar payları (temettü)

Hisse senedi, A.Ş., ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket ortaklarının
şirketteki paylarını gösterir menkul kıymettir. Hisse senedi sahipleri, şirket
karından hisseleri oranında kar alırlar.

A.Ş., ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket ortaklarının şirketten
aldıkları paylar ile,

Hisse senetleri ve tahvillerin vadesi gelmemiş kuponlarının satışından elde
edilen bedeller,

Kurucu intifa hisse hisse senetlerine verilen kar payları,

Pay sahiplerine hazırlık dönemi içinde yapılan ödemeler,

Menkul kıymetler yatırım fonları katılma paylarına ödenen kar payları,
MSİ sayılır.

Not: Hisse senedinin satışı sonucunda elde edilen kazanç “diğer kazanç ve iratlar”
olarak vergilendirilir.
MSİ Sayılan Değerler
 İştirak hisselerinden doğan kazançlar

Limitet şirket ortakları, iş ortaklığı ortaklarının kar payları, komanditerlerin,
kooperatiflerin dağıttıkları kazançlar,

İştirak hisselerinin sahibi adına henüz tahakkuk etmemiş kâr paylarının devir ve
temliki karşılığında alınan para ve ayınlar MSİ sayılır.

Not: İştira hisselerinin satışı sonucunda elde edilen kazanç “diğer kazanç ve
iratlar” olarak vergilendirilir.
MSİ Sayılan Değerler
 Hazine bonosu ve tahvil gibi menkul değerler
üzerinden elde edilen faiz gelirleri

Tahvillerin itfası vergiye tabi değildir. Bununla birlikte tahvillerin vadesinden
önce elden çıkarılması “değer artış kazancı” olarak değerlendirilir.
MSİ Sayılan Değerler
 Senetli ve senetsiz her çeşit alacak faizi

Her türlü senetlerin iskonto ettirilmesi (kırdırılması) karşılığında alınan iskonto
bedelleri de MSİ sayılır.

Borç verme mutad meslek olarak yapılıyorsa, kişi ikrazatçı, gelir ticari kazanç
sayılır.
MSİ Sayılan Değerler
 Bankalardaki mevduat ve katılım fonlarına ödenen
faiz ve kar payları
MSİ Sayılan Değerler
 Repo gelirleri

Repo, menkul kıymetlerin geri alma taahhüdü ile satılmasıdır.
MSİ Sayılan Değerler
 Bireysel emeklilik sisteminden ayrılanlara yapılan
ödemelerin içerdiği irat tutarları
 Tüzel kişiliği haiz emekli sandıkları, yardım
sandıkları ile sigorta ve emeklilik şirketleri
tarafından ayrılmalar nedeniyle yapılan ödemelerin
içerdiği irat tutarları
MSİ Sayılan Değerler
 Kurumların idare meclisi başkanı ve üyelerine
verilen kâr payları
Menkul Sermaye İratlarının
Vergilendirilmesi
 İkili bir düzenleme vardır;
 GVK’ nun MSİ’ na ilişkin genel hükümleri
 GVK’ na daha sonra eklenen geçici 67. madde.
 Geçici 67. madde tümüyle stopaj esasını kabul eden bir
düzenlemedir. Diğer bir deyişle, stopaj nihai
vergilemedir.
 Stopaj işlemini, işleme aracılık eden bankalar ve aracı
kurumlar yapmaktadırlar.
 Bankalar ve aracı kurumlar dışında veya yurt dışında
elde edilen MSİ’ ları 67. madde kapsamı dışındadır.
Belli Başlı Menkul Sermaye
İratlarının Vergilendirilmesi
Beyana Tabi MSİ’ ları
Kar Payları
Kar Payı Sayılan Gelirler
1. Her nevi hisse senedi kar payı
2. İştirak hisselerinden doğan kazançlar
3. Kurumların idare meclisi başkan ve üyelerine verilen
kar payları
Kar Payları
 Geçici 67. maddenin kapsamı dışındadır.
 Elde
edilen kar payları istisna tutarı dikkate
alınmaksızın (%15) stopaja tabi tutulur.
 Kar paylarının % 50’si vergiden istisna edilmiştir.
İstisnadan sonra kalan bölüm beyan sınırını aşarsa
(2014/27.000 TL) ayrıca yıllık beyanname ile bildirilir.
Aşmazsa stopaj nihai vergileme olur.
Eurobond Faizleri
Eurobondlar
 Geçici 67. maddenin kapsamı dışındadır.
 Eurobondlar’dan elde edilen faiz gelirleri;
 Tam mükellefler, % 0 stopaja tabidir.

Tam mükelleflerin eurobond faiz gelirleri yıllık
(2014/27.000 TL)’nin üzerinde ise beyanname verme şartı
var.
 Dar mükellefler, vergi kesintisine ve beyana tabi
değildir.
 Ödeme sırasında oluşan kur farkları gelir sayılmaz.
Beyana Tabi Diğer MSİ’ ları
Beyana Tabi Diğer MSİ’ ları
 Tam mükellef kurumlar tarafından yurt dışında
ihraç edilen tahviller ile tam mükellef varlık
kiralama şirketleri tarafından yurt dışında ihraç
edilen kira sertifikalarından elde edilen gelirler için,
yıllık (2014/27.000 TL)’nin üzerinde ise
beyanname verme şartı vardır.
(Sadece) Stopaja Tabi MSİ’ ları
Devlet Tahvili-Hazine Bonosu
Faizleri
Devlet Tahvili-Hazine Bonosu
Faizleri
 Geçici 67. madde kapsamında olup, (%10) tevkifata
tabidir.
 Söz konusu MSİ’ ları için beyanname verilmez.
 Özel sektör tarafından ihraç edilen bono ve tahviller de
aynı şekilde (tevkifat/%10) vergilendirilir.
Mevduat Faizleri
Mevduat Faizleri (TL,Döviz)
 Geçici 67. madde kapsamında olup, tevkifata (%15)
tabidir.
 Bu gelirler için yıllık beyanname verilmez ve başka
gelirler dolayısıyla yıllık beyannameye dahil edilmezler.
 Katılım bankalarından elde edilen gelirler de (kar
payları) aynı kapsamdadır.
(Sadece) Stopaja Tabi Diğer MSİ’ ları
Stopaja Tabi Diğer MSİ
 Repo gelirleri, (%15)
 Yatırım fonu gelirleri, (%10)
 Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri gelirleri, (%10)
 Menkul kıymet ve vadeli işlem ve opsiyon piyasalarında işlem
gören diğer menkul kıymetlerin gelirleri, (%0, %10)
 Hazine veya diğer kamu tüzel kişiliklerince çıkarılan menkul
kıymetlerin faiz gelirleri ve alım-satım kazançları, (%15)
 Menkul kıymet veya diğer sermaye piyasası araçlarının
ödünç işlemlerinden sağlanan gelirler, (%15)
 Tüzel kişiliği haiz emekli sandıkları, yardım sandıkları ile
emeklilik ve sigorta şirketleri ile bireysel emeklilik
sisteminden ayrılanlara yapılan ödemelerin içerdiği irat
tutarları,
Özel Beyan Sınırına Tabi MSİ
Özel Beyan Sınırına Tabi MSİ
 Aşağıda sayılan MSİ’ ları için tevkifat ve istisna
uygulaması bulunmamaktadır;
 Alacak faizleri
 Off-shore bankacılığından elde edilen faiz gelirleri
 Senetlerin iskonto bedelleri
 Yurt dışındaki bankalardan elde edilen faiz, repo, kar payları vb.
gelirler
 İştirak sahiplerinin henüz sahibi adına tahakkuk etmemiş kar
paylarının devir ve temliki karşılığında alınan paralar
 Bunlar için, özel bir beyanname sınırı (2014/1.400 TL)
vardır ve bu sınır aşıldığında yıllık beyanname verilmek
zorundadır. Aksi halde beyan dışı kalacaktır. Bu sınır bir
istisna tutarı değildir.
Menkul Kıymet Safi İradı
 Safi iradın bulunması için menkul sermaye iradından
aşağıdaki giderler indirilir;
 Depo etme ve sigorta ücretleri gibi menkul kıymetlerin
muhafaza giderleri.
 Temettü hisseleri ile faizlerin tahsil giderleri,
 Menkul kıymetler ve bunların iratları için ödenen her türlü
vergi, resim ve harçlar (gelir vergisi irattan indirilmez).
 Gider fazlalığı müteakip yılda dikkate alınır.
 Sermayede vukua gelen eksilme zarar addolunmaz.