Doğru yorum

advertisement
Doğru yorum
Dr. Hande Arslan
Başkent ÜTF
İnfeksiyon Hastalıkları AD
18.04.2009
Prof.Dr. Mehmet Haberal
1967
1971
1971-74
1974-1975
1975
1975
1976
1979
1988
Ankara ÜTF den mezun oldu
Hacettepe ÜTF Genel Cerrahi uzmanı oldu
Teksas’da Yanık eğitimi aldı
Colorado’da Transplantasyon eğitimi aldı
HacettepeÜTF’de Yanık veTransplantasyon ünitesini kurdu
Hacettepe ÜTF’ de ilk böbrek naklini gerçekleştirdi
İlk kadavradan böbrek naklini gerçekleştirdi
Kabul edilen organ nakli yasasının hazırlayıcısıdır
Türkiye'de ilk kadavradan karaciğer naklini gerçekleştirdi
1980
1985
1986
2003
Türkiye organ nakli vakfını kurdu
Vakfın Ankara Hastanesi'ni kurdu
Haberal Eğitim Vakfı'nı kurdu.
Başkent Üniversitesi'ni kurucusu ve rektörü oldu
199
2006
2007
Türkiye Organ Nakli Derneğinin kurucu üyesi ve başkanı oldu
International Society of Burn Injuries’ e başkan seçildi
Dünya Organ Nakli Derneği Yönetim kurulu üyesi seçildi.
Prof. Dr. Haberal'ın 1000' e yakın Türkçe ve İngilizce bilimsel yayını,
İkisi İngilizce, altı kitabı bulunmaktadır.
Ayinesi iştir kişinin lâfa bakılmaz.
Şahsın görünür rütbe-yi aklı eserinde.
Vali Ziya Paşa
1825-1880
Doğru yorum
Dr. Hande Arslan
Başkent ÜTF
İnfeksiyon Hastalıkları AD
18.04.2009
Tıp; diğer pozitif bilimlerden farklı olarak
yorum gerektirir.
Tıbbi yaklaşım
Tek bilinmeyenli denklem
Hasta /tedavi = sonuç
Tıbbi yaklaşım
Tek bilinmeyenli denklem
Hasta /tedavi = sonuç
İnfeksiyon hastalıklarına yaklaşım
İki bilinmeyenli denklem
Hasta X mikroorganizma / tedavi= sonuç
y
Laboratuvar sonucu
– Her hasta için
– Her bakteri için
– Her örnek için aynı prediktif değerde midir ?
Laboratuvar sonucu
– Her hasta için
– Her bakteri için
– Her örnek için aynı prediktif değerde midir ?
Hasta x laboratuvar sonucu= hastalık
Laboratuvar sonucu
– Her hasta için
– Her bakteri için
– Her örnek için aynı prediktif değerde midir ?
Hasta x laboratuvar sonucu= hastalık
mo X örnek
Sivas Güzelçiçek Hastanesi Beyin Cerrahisi
Yoğun Bakım Ünitesi
Olgu-1
• 53 yaşında kadın hasta
• CVO nedeniyle YBÜ’de tedavi
ediliyor
• Yatışının 32. günü
– Santral venöz kateteri (6 gün)
– İdrar kateteri (22.gün)
• Kötüde stabil
• Konsültasyon nedeni
– 48 saattir yüksek olan ateş (>39° C)
– İki set kan kültüründe Enterobacter cloacae üremesi
• Konsültasyon yorumunuz ; hasta bulguları kateter
infeksiyonu ile uyumlu
Sivas Güzelçiçek Hastanesi
Mikrobiyoloji Laboratuvarı
Kültür- Antibiyogram Sonucu
Kültür yeri: Kan
Üreyen Bakteri: Enterobacter cloacae
Antibiyotik duyarlılık sonucu:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Ampisilin
Sefazolin
Sefalotin
Gentamisin
Tobramisin
Amikasin
Ampisilin sulbaktam
Amoksisilin klavulat
Piperasilin tazobaktam
Tikarsilin klavulonat
Sefuroksim
Sefepim
Sefoksitin
R
R
R
R
R
R
R
R
D
R
D
D
R
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Sefiksim
Seftriakson
Sefotaksim
Siprofloksasin
Levofloksasin
İmipenem
Meropenem
Ertapenem
Piperasilin
Kotrimoksazol
Aztreonam
Seftazidim
Kloramfenikol
Tetrasiklin
R
D
R
R
R
D
D
D
D
R
D
D
D
R
Bu hastada antibiyotik seçiminiz ne olacaktır?
a)
b)
c)
d)
e)
Seftriakson
Sefuroksim aksetil
Piperasilin tazobaktam
Meropenem
Hepsi başlanabilir
AMP-C
• Kromozomal enzimlerdir.
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
P.aeruginosa
A.baumannii
Aeromonas spp
C.freundii
Enterobacter spp
E.coli
Hafnia alnvei
M.morganii
Protesu rettger
Providencia stuartii
Serratia marcescens
Y.enterocolitica
Salmonell türleri hariç
gram negatif bakterilerin
hemen tamamında
bulunan enzimler
Enzim özellikleri;
–
–
–
–
Birinci, ikinci, üçüncü kuşak sefalosporinleri
Penisilinleri
Monobaktam antibiyotikleri hidrolize ederler
Beta laktamaz inhibitörlerine dirençlidirler
– Sefepim göreceli olarak dayanıklıdır(inokulum etkisi)
– Karbapenemler üzerine etkileri yoktur.
Amp-C betalaktamaz indüksiyonu
• Normal koşullarda klinik olarak önemli gram negatif
basillerde Amp-C tipi betalaktamaz yapımı
baskılanmıştır.
• Salınım ancak indükleyici sinyal sürdükçe devam eder.
• Betal laktam antibiyotikler en önemli indükleyicileridir.
Beta-laktam antibiyotikler
• İndükleyici/dayanıksız;
• Aminopenisilinler
• Birinci kuşak sefalosporinler
• Sefoksitin sefotetan
• Klavulonik asit
Beta-laktam antibiyotikler
• İndükleyici/dayanıksız;
• Aminopenisilinler
• Birinci kuşak sefalosporinler
• Sefoksitin sefotetan
• Klavulonik asit
• İndükleyici /dayanıklı ;
• Karbapenem
Beta-laktam antibiyotikler
• İndükleyici/dayanıksız;
• Aminopenisilinler
• Birinci kuşak sefalosporinler
• Sefoksitin sefotetan
• Klavulonik asit
• İndükleyici /dayanıklı ;
• Karbapenem
• İndükleyici değil / dayanıksız;
• 2. ve 3.kuşak sefalosporin
• Karboksipenisilin -Üreidopenisilin
• Aztreonam
Beta-laktam antibiyotikler
• İndükleyici/dayanıksız;
• Aminopenisilinler
• Birinci kuşak sefalosporinler
• Sefoksitin sefotetan
• Klavulonik asit
• İndükleyici /dayanıklı ;
• Karbapenem
• İndükleyici değil / dayanıksız;
• 2. ve 3.kuşak sefalosporin
• Karboksipenisilin -Üreidopenisilin
• Aztreonam
• İndükleyici değil / göreceli dayanıklı
• 4.kuşak sefalosporinler
Klinik
yansıması
sınırlıdır.
Asıl sorun;
Bakteri topluluğunda indüksiyona gerek
duymaksızın yüksek oranda beta-laktamaz üreten
dereprese mutantlar
–
–
–
–
–
–
–
Enterobacter aerogenes
C.freundii
S.marcescens
M.morganii
P.vulgaris
Providencia
P.aeruginosa
2. Kuşak sefalosporinler
3.Kuşak sefalosporinler
Aztreonam
Üreidopenisilinler
Tek başına kullanıldıklarında
mutant suş seleksiyonu;
tedavi altında direnç gelişimi
Tedavi başarısızlığı
3. kuşak sefalosporinlerle bakteremi tedavisi
sırasında mutantların seçilme sıklığı %20-40
arasında değişmektedir
Bu hastada antibiyotik seçiminiz ne olacaktır?
a)
b)
c)
d)
e)
Seftriakson
Sefuroksim aksetil
Piperasilin tazobaktam
Meropenem
Hepsi başlanabilir
Aynı hastanın idrar kültüründe eş zamanlı üreme
Tam idrar tetkiki: Her sahada 16-18 lökosit (N :0-5/ saha)
Sivas Güzelçiçek Hastanesi
Mikrobiyoloji Laboratuvarı
Kültür Antibiyogram Kağıdı
Kültür örneği : İdrar
Üreyen Bakteri: >100.000 kob/ml Candida albicans
Antibiyotik duyarlılık sonucu: Yapılmadı
Tedavi yaklaşımınız ne olacaktır?
a)
b)
c)
d)
Hastaya flukonazol tedavisi başlarım
Hastaya bu üreme nedeniyle herhangi bir tedavi
önermem
Hastanın sondasını değiştirir ve yeniden idrar kültürü
isterim
İdrar sondasını değiştirir, flukonazol başlarım
• Kandidüri
– hastanede yatan ve sondası olan hastalarda
genellikle bir semptom, bulgu veya bir
enfeksiyon değildir.
– Kontaminasyon veya kolonizasyon nedeni ile
gelişir.
Kandidüri için risk faktörleri
–
–
–
–
–
Yaşlı hasta
Kadın cinsiyet
Cerrahi girişim
Diabetes mellitus
Antibiyotik kullanımı
– İdrar sondası
hastaların %83’ünde
Kauffman CA Clin Infect Dis 2000
Tanısal yöntemler
• Kontaminasyon
• Kolonizasyon
• İnfeksiyon
İkinci kültürde üreme olmaması
Ayırt etmek için standart yöntem yok
Semptom ve bulgular?
YBÜ’da şuuru kapalı olarak yatan hasta
 Kateteri
nedeniyle objektif dizüri ve sık idrara gitme
gibi şikayetlerini dile getiremeyen hasta
Piüri varlığı?
 Uzun süreli kateterizasyon
 İntermittan kateterizasyon
İnflamasyon
Nicolle LE.Drugs Aging 2001
Piüri
Kantitatif İdrar kültürü?
• Hayvan modellerinde
hematojen renal kandida infeksiyonunda de idrarda
kandida koloni sayısı predikte edici değil
• Kateterli hastalarda 104kob -105 kob/ml kolonizsyon
Navarro 1997 J Clin Microbiol
Pseudohif varlığı?
• C.glabrata pseudohif (-)
• C.albicans infeksiyon yapmadan pseudohif (+)
Prognoz
• Tedavide amaç gelişecek komplikasyonları önlemek
– Kronik renal yetmezlik??
– Kandidemi;
• 530 kandidürili hasta 12 hafta boyunca takip
edildiğinde kandidemi gelişme riski %1.3
Kauffman CA Clin Infect Dis 2000
Kimlere tedavi verilmeli?
– Nötropenik hastalar
– Düşük doğum ağırlıklı infantlar
– Ürolojik girişim yapılacak hastalar
(AIII)
IDSA Guıdelınes CID 2009
• Bu grubun dışındaki asemptomatik hasta grubu için
kateter değiştirilerek takip yeterlidir.
Tedavi yaklaşımınız ne olacaktır?
a)
b)
c)
d)
Hastaya flukonazol tedavisi başlarım
Hastaya bu üreme nedeniyle herhangi bir tedavi
önermem
Hastanın sondasını değiştirir ve yeniden idrar kültürü
isterim
İdrar sondasını değiştirir, flukonazol başlarım
Olgu 2
•
•
•
•
29 yaşında kadın hasta /Araçiçi trafik kazası
Bilinci kapalı / Mekanik ventilatöre bağlı
YBÜ kalış süresi 22 gün
Fizik Muayene
– VI: 39.4C ;
– Solunum sekresyonlarında artış ve pürülans
– Sağ ve sol akciğer orta ve alt zonda yaygın raller
• Laboratuvar
– PA Akciğer grafisi sağ alt zonda pnömonik infiltrasyon
– BK:21.000/mm3 (%82 PMNL)
– ETA yayma; 100x büyütmede, her sahada >25 nötrofil,
az epitel
Sivas Güzelçiçek Hastanesi
Mikrobiyoloji Laboratuvarı
Kültür- Antibiyogram Sonucu
Kültür yeri: Endotrakeal Aspirasyon materyali
Üreyen Bakteri: Acinetobacter baumannii (106 kob/ml )
• Antibiyotik duyarlılık sonucu:
Seftazidim
Piperasilin-tazobaktam
Sefoperazon-Sulbaktam
İmipenem
Siprofloksasin
Kolistin
R
R
R
R
R
R
Hastaya tedavi yaklaşımınız ne olacaktır?
a)
b)
c)
d)
e)
Kolistin
Meropenem +amikasin
Sefoperazon-sulbaktam
Meropenem + siprofloksasin
Laboratuvardan ek bilgi isterim.
Pan resistant Acinetobacter baumannii;
Kolistin hariç tüm antibiyotiklere dirençli bakteri
Kolistin direnci?,
Heteroreziztans bildirilmiş
Munoz SL, N ENGL J MED 2008
In vitro Sinerji veya Additif Etki
• Acinetobacter baumannii için
–
–
–
–
Kolistin-imipenem
Kolistin-rifampin
Kolistin-azitromisin
Sefepim-sulbaktam
Manikal VM, et al. CID 2000;31:101-6.
Tong W, et al. IJAA 2006;28:454-6.
•
•
•
+
16 Çok ilaca dirençli A.baumannii
VİP
Kolistin
(1x10 6 IU/tid inhale)
Rifampisin
(10 mg/kg /bid )
• Klinik iyileşme %100
Motaouakkil S. J Infect. 2006
• Kolistin-rifampisin
• Kolistin-meropenem
• Kolistin-azitromisin
• Tigesiklin kullanımı ;
Son yayınlarda direnç bildirildi
Peleg AY, JAC 2007
• CLSI
Disk diffüzyon yöntemi ile sadece Enterik bakteriler için
direnç zonu bildirmekte
Laboratuvarın MİK çalışması gerekir
Hastaya tedavi yaklaşımınız ne olacaktır?
a)
b)
c)
d)
e)
Kolistin
Meropenem +amikasin
Sefoperazon-sulbaktam
Meropenem + siprofloksasin
Laboratuvardan ek bilgi isterim
- Sinerji testi
- Tigesiklin için MİK değerleri
Olgu 3
• 42 yaşında erkek hasta
• MI sonucu dilate kardiyomiyopati ile 24 gündür
mekanik ventilatöre bağlı
• Bir kez 38°C ‘ı bulan ateşlerinin olması üzerine
alınan ETA kültüründe üreme var
İnfeksiyon konsültasyonu istenmiş
Sivas Güzelçiçek Hastanesi Mikrobiyoloji
Laboratuvarı Kültür Antibiyogram Kağıdı
Kültür örneği :ETA
Üreyen Bakteri: >104 kob/ml Candida albicans
Antibiyotik duyarlılık sonucu: Yapılmadı
Yaklaşımınız ne olacaktır?
a)
b)
c)
Üremeyi etken olarak kabul etmeyip farklı bir
infeksiyon kaynağı ararım
Kandida pnömonisi düşünerek hastaya flukonazol
400 mg başlarım
DTA örneği yeterli değil , bronkoalveolar lavaj
yapılması gerekir
• Kandida pnömonisi ve akciğer abseleri nadir
görülür
Kontoiannis DP; Clin Infect Dis 2002;34:400-3
• Mekanik ventilatöre bağlı hastalarda Candida
spp. kolonizasyonu sık görülür; özgüllüğü yok
denecek kadar düşüktür
Wood GC. Intensive care med 2006
• Solunum sekresyonlarından izole edilen
Candida nadiren invazif kandidozu işaret
eder.Antifungal terapi verilmemelidir. (AIII)
IDSA GUIDELINES CID 2009
Yaklaşımınız ne olacaktır?
a)
b)
c)
Üremeyi etken olarak kabul etmeyip farklı bir
infeksiyon kaynağı ararım
Kandida pnömonisi düşünerek hastaya flukonazol
400 mg başlarım
DTA örneği yeterli değil , bronkoalveolar lavaj
yapılması gerekir
Olgu 4
19 yaşında kadın hasta
Meme Ca tedavisi için yatıyor.
Kateter ve periferden alınan kan kültürlerinde üreme
bildirilmiş
Sivas Güzelçiçek Hastanesi Mikrobiyoloji
Laboratuvarı Kültür Antibiyogram Kağıdı
Kültür örneği : Kateter Kültürü
Üreyen Bakteri: Staphylococcus aureus
Antibiyotik duyarlılık sonucu:
Penisilin
Oksasilin
R
D
Tedavi seçeneğiniz aşağıdakilerden hangisi olacaktır?
a)
b)
c)
d)
Ampisilin
Vankomisin/ Teikoplanin
Sefazolin /Amoksisilin-klavulonik asit
Amoksisilin
Stafilokok antibiyogramı
Oksasilin ve penisilin duyarlılık sonuçları ile diğer
tüm beta laktam antibiyotiklere ilişkin sonuçlar verilebilir !
Oksasiline dirençli suş
Tüm beta laktamlara DİRENÇLİ
Oksasiline duyarlı
ve
Tüm beta laktamlara DUYARLI
Penisiline duyarlı
suş
Oksasiline duyarlı, Penisiline dirençli suş
DİRENÇLİ
DUYARLI
• Penisilin
• Penisilinaza dayanıklı
penisilinler: Nafsilin,
Flukloksasilin...
• Ampisilin
• Amoksisilin
• Sefalosporinler
• β laktam-β laktamaz
inhibitörlü kombinasyonlar
(SAM, AMC..)
Tedavi seçeneğiniz aşağıdakilerden hangisi olacaktır?
a)
b)
c)
d)
Ampisilin
Vankomisin/ Teikoplanin
Sefazolin /Amoksisilin-klavulonik asit
Amoksisilin
Olgu 5
23 yaşında erkek hasta
Safra kesesi ameliyati
Cerrahi alan infeksiyonu
Sivas Güzelçiçek Hastanesi Mikrobiyoloji
Laboratuvarı Kültür Antibiyogram Kağıdı
Kültür örneği : Sürüntü kültürü
Üreyen Bakteri: Staphylococcus aureus
Antibiyotik duyarlılık sonucu:
Oksasilin
R
Eritromisin
R
Klindamisin
D
Bu hastada güvenle klindamisin kullanabilir
misiniz?
a) Duyarlılık sonucuna göre rahatlıkla kullanabilirim.
b) Bu hastada hiçbir şekilde klindamisin kullanamam,
glikopeptid tercih etmem gerekir
c) Klindamisin kullanabilmem laboratuarın çalışma
yöntemine bağlıdır.
Bir stafilokok suşu,
Eritromisin: Duyarlı
Klindamisin: Duyarlı
Eritromisin: Dirençli
Klindamisin: Dirençli
Eritromisin: Duyarlı
Klindamisin: Dirençli
Eritromisin: Dirençli
Klindamisin: Duyarlı
Bir stafilokok suşu,
Eritromisin: Duyarlı
Klindamisin: Duyarlı
Eritromisin: Dirençli
Klindamisin: Dirençli
Yapısal MLSB direnci
Eritromisin: Duyarlı
Klindamisin: Dirençli
Nadir görülür
İnaktive edici enzimler
Eritromisin: Dirençli
Klindamisin: Duyarlı
?
“D Test”
Eritromisin: Dirençli Klindamisin: Duyarlı
Pozitif D test
İndüklenebilir MLSB direnci
Rapor:
Eritromisin: Dirençli
Klindamisin: Dirençli
“Bu suşta indüklenebilir klindamisin
direnci vardır. Ancak klindamisin
bazı hastalarda etkili olabilir”
Negatif D test
“Efflux” pompa direnci
Rapor:
Eritromisin: Dirençli
Klindamisin: Duyarlı
Bu hastada güvenle klindamisin kullanabilir
misiniz?
a) Duyarlılık sonucuna göre rahatlıkla kullanabilirim.
b) Bu hastada hiçbir şekilde klindamisin kullanamam,
glikopeptid tercih etmem gerekir
c) Klindamisin kulanabilmem laboratuarın çalışma
yöntemine bağlıdır.
Download