Slayt 1 - adundar01

İçinde yıldızlar,gezegenler,uydular,meteorlar gibi gök cisimlerinin
bulunduğu boşluğa UZAY denir.
EVREN: İçinde milyarlarca gökcisminin bulunduğu sonsuzluk ve onun
içindeki varlıklar bütünüdür.
Gök Cisimlerini Tanıyalım
Bulutsuz bir gecede gökyüzüne baktığımızda karanlığın içinde çok sayıda ışıklı
cisimler görürüz.Çıplak gözle hepsini gözlemleyemediğimiz bu cisimler:
*Yıldızlar
*Gezegenler
*Doğal Uydular
*Meteorlar ve
*Galaksi’lerdir.
• Kızgın gaz ve toz bulutlarından doğan sıcak ve
parlak gaz kütlelerine YILDIZ denir.
Yıldızlar ;
Işık kaynağıdır
Küresel yapılıdır
Büyüklük,kütle ve sıcaklık bakımından farklılık
gösterirler.
DEVAMI
1. Bulutsu içindeki gaz ve toz bulutu toplanmaya başlayarak yoğun
küreyi oluşturur.Böylece bir yıldızın doğuşu başlamış olur.Oluşum
süresince yıldızın sıcaklığı ve parlaklığı artar.
2. Yaklaşık 100.000 yılda genç bir yıldız en büyük boyutlarına ulaşır.
Bu süre içinde ısı ve ışık yayar.
3. Büyümenin sonuna doğru soğuma ve donuklaşma başlar.Gittikçe
soğuyan yapının tamamı soğuduğunda söner.(ölü yıldız)
Gökyüzünde belirli bir düzende görülen yıldız
gruplarına TAKIM YILDIZI denir.Takım Yıldızı
oluşturan yıldızlar ortak özellik ve ilişkileri
nedeniyle değil,Dünya’dan bakıldığında birlikte
sergiledikleri görünüm nedeniyle ortak bir
adla anılırlar.
Küçükayı takımyıldızındaki bir yıldızdır.Kuzey
yarım kürede oturanların kolaylıkla geceleri
gözleyebildiği bu yıldız çok küçük bir hata ile
kuzey yönünü gösterir.
Etrafında gaz ve toz tabakası bulunan irili ufaklı
taşlar ve buz kristallerinden oluşan, kirli dev
kartoplarına benzeyen gök
cisimleridir.Kendileri ışık kaynağı olmadıkları
için yıldız değildir.
(Örnek: Halley Kuyruklu Yıldızı Dünya’dan 76
Yılda Bir Gözlemlenir.)
Işık kaynağı olmadığı halde yıldızlardan aldığı
ışığı yansıtarak ışıklı görünen gök cisimleridir.
Örneğin;
Merkür,Venüs,Jüpiter…
Gezegenler birbirlerine göre konum değiştirirler.
Yapılarında milyonlarca yıldız barındıran evrenin adalarıdırlar. Sayıları 250 milyarın
üzerinde olduğu sanılmaktadır. Bizim içinde yaşadığımız galaksimizin adı Samanyolu
ve yapısında 100 milyar civarında yıldız var.
Güneş Samanyolu Galaksisi'nin ana kollarından birinde yer alıyor ve merkezden
oldukça uzakta ve merkezin etrafında bir yörüngede dönüyor.
Galaksiler sarmal yada elips şeklinde olabilirler. Sarmal Galaksiler genellikle
yıldızların doğduğu galaksilerdir. Samanyolu Galaksisi'de sarmal şeklinde bir
galaksidir.
Galaksiye bağlı olan yıldızlar galaksinin merkezinin etrafında hareketlidirler. Sonuçta
ilişkilere bakarsak dünya ve diğer 8 gezegen kendi etraflarında dönerken aynı anda
da Güneş'in etrafında dönmektedirler. Güneş sistemi de aynı şekilde hem kendi
hem de galaksi etrafında bir eksen boyunca dönmektedirler.
Diğer bir taraftan da bize en yakın diğer galaksi olan Andromeda Galaksisi'de sarmal
şeklindedir.
Bilinen en büyük galaksiler ile en küçük galaksiler ise elips şeklindedirler. Örneğin
Messier 87 Elips galaksisi Samanyolu'nun 10 katı büyüklüğündedir.
Galaksilerin yapılarında sadece yıldızlar bulunmaz. Göktaşları denilen meteorlar,
gezegenler, yıldız kalıntıları, gaz ve toz bulutları da galaksi içinde bulunan evren
Uydu, başka bir gök cisminin etrafında dönen
gök cismi. Yapay uydulardan ayırmak amacıyla
doğal uydu veya tabii uydu olarak da
adlandırılırlar. Güneş sistemindeki tüm
gezegenler Güneş'in uydusudur. Ay gibi diğer
gökcisimleri ise gezegenlerin uydularıdır.
Uydular kendi ışığını üretemezler.Yıldızlardan
gelen ışığı yansıtırlar.
Bazı gök cisimleri uzaydaki yolcukları sırasında yer’in çekim
etkisinde kalarak atmosfere girer.Atmosferdeki gaz
molekülleriyle sürtünmesi sırasında ısınıp akkor durumuna
gelerek gökyüzünde ince parlak bir iz bırakırlar.Bu olaya
METEOR denir.Bu parlak ışıklı ize Akan Yıldız yada Kayan
Yıldız denir.Dünya bir kuyruklu yıldızdan arta kalan toz
bulutunun içinden geçerken meteor yağmuru oluşur.Çoğu
meteor atmosferde yanıp yok olurken büyük olanlardan
bazıları yeryüzüne ulaşır.yeryüzüne ulaşan meteor
parçalarına Meteroit yada göktaşı denir.
Meteroitler düştükleri yerde ciddi hasarlar
oluşturabilirler.Derin çukurlar oluşturabilirler.Bunlara
Meteor Çukuru denir…
1.Yıldızlar birbirine göre konumlarını
değiştirmezler.Gezegenler ise birbirine göre konum
değiştirir.
2.Yıldızlar kendiliğinden ısı ve ışık yayarlar.Gezegenler
ise Güneş’ten aldıkları ışığı yansıtırlar.
3.Yıldızların sıcaklığı çok yüksektir.Gezegenler ise
soğumuş ve katılaşmışlardır.
4.Yıldızların ışığı titreşir.Gezegenlerin ışığı titreşmez.
5.Yıldızlar nokta görünümünde Gezegenler ise yüzeysel
bir tabaka şeklinde görünürler.
1
6
11
16
2
7
12
17
3
8
13
18
4
9
14
19
5
10
15
20
1.Aşağıdaki gök cisimlerinden hangisi ısı ve ışık kaynağıdır?
A) Gezegen
B) Uydu
C) Yıldız
D) Kuyruklu Yıldız
2.Halley kuyruklu yıldızı Dünya’dan ne kadar sürede bir
gözlemlenir?
A) Her ay
B) Her yıl
C) 76 yılda bir
D) Bir daha gözlenemez
3. Kirli dev kartoplarına benzetilen gök cisimleri aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Göktaşı
B) Yıldız
C) Uydu
D) Kuyruklu Yıldız
4. Kutup Yıldızı’ nın diğer yıldızlardan ayıran özellik nedir?
A) Isı yayması
B) Işık yayması
C) Bulunduğu yönün kuzeyi göstermesi
D) Dünya’ dan uzak olması
5. Aşağıdakilerden hangisi meteorların etkilerindendir?
A) Işık kaynağıdırlar.
B) Isı kaynağıdırlar.
C) Düştükleri yerlerde ciddi hasarlara yol açıp çukur
oluşturabilir.
D) Düştüğü yerlerde her zamn yok olurlar. Toprağı verimli
hale getirirler.
6. Gece uygun ortamda gökyüzünde gezegen incelemek istiyorsak
özellikle nasıl cisimleri aramalıyız?
A) Yanıp sönen ışık noktalarını aramalıyız.
B) Işık vermeyen cisimleri aramalıyız.
C) Renkli ışık veren cisimleri aramalıyız.
D) Sürekli ışık veren yuvarlak disk şeklindeki
cisimleri aramalıyız.
7. Takımyıldızı oluşturan yıldızların ortak adla anılma sebebi hangi
seçenekte doğru olarak verilmiştir?
A) Takımyıldızını oluşturan yıldızların hepsi aynı büyüklükte
oldukları için
B) Dünya’ dan bakıldığında birlikte sergiledikleri görünüm
nedeniyle
C) Takımyıldızını oluşturan yıldızların hepsi aynı sıcaklıkta
olduklarından
D) Takımyıldızındaki yıldızlar aynı evrede olduklarından
8. Aşağıdakilerden hangisi , yıldızlardan gelen ışınları titreşir
gibi görmemize neden olur?
A) Yıldız yüzeylerinde sürekli patlama ve püskürmelerin olması
B) Yıldızların ısı ve ışığını kendilerinin üretmesi
C) Yıldız katmanlarının farklı yoğunlukta olması
D) Yıldızların uzaklığı ve Dünya’nın atmosferinin olması
9. Gök cisimleri ile ilgili verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
A) Gezegenler sadece kendi çevrelerinde dönerler
B) Güneş sistemi Samanyolu adlı galaksinin içinde bulunur
C) Gezegenlerin Güneş çevresindeki dolanım süreleri
aynıdır
D) Gezegenler birbirlerine göre konum değiştirmezler
10. Aşağıdakilerden hangisi bir yıldızın doğuşunu tanımlar?
A) Bir bulutsu içindeki gaz ve toz bulutunun toplanarak merkezde
yoğun bir küre oluşturmasıdır.
B) Kızgın gaz ve toz bulutlarından oluşan kütlenin yapısındaki
hidrojenin helyuma dönüşmesi ile yüksek enerji açığa çıkmasıdır.
C) Bir bulutsunun dış katmanlarının, dışa doğru genişleyen bir kabuk
durumuna gelmesidir.
D) Kızgın gaz ve toz bulutunun zamanla tamamen soğumasıdır.
11. Kuyruklu yıldızların belli aralıklarla görünmesinin nedeni
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yörüngelerinde hareket ederken Güneş’e yaklaştıklarında
aldıkları ışınları yansıtarak görünür hale gelirler.Uzaklaşınca
görünmezler.
B) Belli bir yörüngeleri yoktur.
C) Yapılarının büyük bir kısmı gaz ve toz bulutu halindedir.
D) Düzenli hareket etmezler.
12. Aşağıdakilerden hangisi yıldızlarla gezegenler arasındaki
farklardan biri değildir?
A) Yıldızlar kendiliğinden ısı ve ışık yayan gök cisimleridir.Gezegenler
ise ısı ve ışık üretmezler.Güneş’ten aldığı ışınları yansıtırlar.
B) Yıldızlar Dünya’ya uzak olduğu için nokta ışık kaynağı gibi,
gezegenler ise daha büyük görünürler.
C) Yıldızlar Dünya’ya çok uzak oldukları için ışınları atmosferden
geçerken titreşir, gezegenlerin ışınları titreşmez.
D) Gezegenler çıplak gözle görülebildiği halde, yıldızlar görünemez.
13. Akan yıldız olarak adlandırılan gök cisimleri aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Kuyruklu yıldızlar
B) Yıldızlar
C) Meteroitler
D) Uydular
14. Aşağıdakilerden hangisi gök cismi olarak sayılmaz?
A) Gezegen
B) Yıldız
C) Meteroit
D) Uzay Mekiği
15. Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Gezegenler yıldızlardan aldıkları ısı ve ışığı yansıtır.
B) Gezegenler yıldızlardan daha büyüktür.
C) Yıldızlar Dünya’ya çok yakındır.
D) Yıldızlar gezegenlerden daha soğuktur.
16. Ay’ı görebilme sebebimiz hangi seçenekte doğru olarak
verilmiştir?
A) Ay bir ışık kaynağıdır.
B) Ay bir ısı kaynağıdır.
C) Ay diğer diğer gezegenlerden gelen ışığı yansıtır.
D) Ay Güneş’ten gelen ışığı yansıtır.
17. Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Meteroitler gök cismidir.
B) Gezegenler ışık kaynağı değildir.
C) Yıldızlar ışık kaynağı değildir.
D) Meteorlar yeryüzünde düştüğü yerde çukur
açar.
18. Hangisi meteorların özelliklerinden biridir?
A) Işık Kaynağıdır.
B) Isı Kaynağıdır.
C) Düştüğü yere büyük hasar verir.
D) Sadece Dünya’ya düşer.
19.Güneş hangi galaksidedir?
A) Andromeda
B) Sculptor
C) Fornax
D) Samanyolu
20.Gezegenlerle ilgili hangisi yanlıştır?
A) Yıldızlardan büyüktürler.
B) Işık kaynağı değildirler.
C) Isı kaynağı değildirler.
D) Uyduları vardır.